Organik dinimi geri istiyorum
Organik dinimi geri istiyorum - Derin Düşünce
Organik dinimi geri istiyorum - Derin Düşünce
- No tags were found...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
<strong>Organik</strong> <strong>dinimi</strong> <strong>geri</strong> <strong>istiyorum</strong>!<br />
olduğunu hatırlatıyor. Gerçekte zevkin peşinde koşmak bir seçenek değildir, seçeneklere teslim<br />
olmaktır. Estet’in hedonistik bir yaşantıyı “seçmesi” bir seçim değildir, aslında seçimsiz kalmaktır. Bu<br />
İslam’daki özgür irade doktrini ile tutarlıdır. “Seçmek” Arapça’da “akhtaara,” ve “seçim” “ihtiyar“dır.<br />
Bu sözcüğün kökü “hayr,” dır ve anlamı “iyi.”dir. Fiil formu “ikhtaara” nın literal anlamı “kendisi için<br />
iyiyi seçmek”tir. Dolayısıyla, bu bakış açısına göre, seçmek, iyi olanı seçmektir.<br />
Seyyid Nakuib el-Attas, modern Malay felsefecisi, seçme nosyonunu özgürlük düşüncesine bağlıyor:<br />
İhtiyar olarak bahsedilen seçim, iki alternatiften iyi, daha iyi ve en iyi olanı arasında<br />
seçim yapmaktır. Bu nokta en çok felsefi özgürlük problemiyle de doğrudan ilgili<br />
olduğu için önemlidir. Dolayısıyla, iki alternatiften kötü olanını seçmek “ihtiyar” ile<br />
adlandırılan bir seçim değildir, aslına bakılırsa bu bir seçim de değildir, daha çok<br />
insanın kendi kendine yaptığı bir haksızlıktır. Özgürlük kişinin gerçek ve asıl<br />
tabiatının isteklerine uygun olarak hareket etmesidir-yani haqq’a*gerçekliğe+ ve<br />
“fıtrat”a [asli tabiata]-ve ancak iyinin ne olduğuna dair bu seçim “özgür seçim”<br />
olarak adlandırılabilir. Daha iyisini seçmek, işte bu yüzden bir özgürlük eylemidir, ve<br />
kişinin kendine uyguladığı adalettir. Bu iyinin ve kötünün; erdemin ve ahlaksızlığın<br />
bilgisini gerektirir; bunun yanında daha kötüyü seçmek, bir seçim değildir çünkü<br />
ruhun hayvani isteklere eğiliminden kaynaklanan bilgisizliğe dayanır; bu bir<br />
özgürlük de değildir çünkü özgürlük, ruhun kötüye kışkırtan güçlerinin baskınlığına<br />
esir olmamasıdır.. 6<br />
Bu kışkırtıcı ruhun esareti (nefs-ül emmare) özgürlükle ilgili tartışamalarda genellikle ihmal edilir.<br />
Ahlaki özgürlük, mantıklı ve erdemli davranma özgürlüğü, modern bağlamda politik ve durumsal<br />
özgürlük tartışmalarında göz ardı edilir. Yıkıcı ahlaki bozulma, şimdilerde bir özgürlük çeşidi olarak<br />
düşünülmektedir. Kur’an’a göre bu yıkıcı meyiller emreden benliğin baskınlığının (nefs-ül emmare) bir<br />
sonucudur.<br />
İnsanın arzularına koşulsuz itaatini 20.yy. Amerikan felsefecisi Mortimer Adler, “çocuksu davranışa<br />
dönüş” olarak nitelendirir:<br />
İnsanın; toplumun veya gerçeğin isteklerini önemsemeyip arzusunun telkinlerini<br />
açığa vurması çocukluğa dönüşmektir; Freud’un tabiriyle “isteklerin gerçeklikle<br />
17