Aliya’y› rahmetle an›yoruz

gündem
Amerikan seçimleri
ne kadar Amerikan?
Mehmet ÖZKAN • metkan82@hotmail.com
Amerika'da Kas›m ay›nda yap›lacak
olan baflkanl›k seçimleri,
belki de Kennedy’den beri Amerika
seçimlerinin dünya çap›nda ve yak›ndan
tak›p edilmesinin ilk örne¤i. Asl›nda
küresel anlamda lider konumda
bulunan Amerika seçimlerinin dünyaca
yak›ndan takibinden daha net
hiçbir fley Amerika’n›n çarp›c› liderlik
rolünü vurgulayamazd›. Küresel anlamda
lider olman›n bir di¤er ö¤esi
olarak da Amerika ve Amerika seçimleri,
dünyadaki geliflmelerden do¤rudan
etkilenmektedir. Yani Amerika
seçimlerinde her ne kadar sadece
Amerikal›lar oy kullanacak olsa da,
binlerce kilometre uzakta meydana
gelen her hangi bir olay da Amerika
seçmenlerinin tercihlerini belirleme
de önemli rol oynayabilmektedir. Bu
yaz›da genel anlamda Amerika seçimlerinin
küresel boyutu olarak,
Amerika d›fl›nda yaflanan geliflmelerin
Amerika seçimlerine etkisi üzerinde
durulacakt›r.
Bir kaç y›l öncesine kadar her ne
kadar Amerika devlet baflkan› bir
aday›n Almanya’n›n baflkenti Berlin’de
200 binden fazla kifliye hitap
edece¤ini pek mümkün görmezken,
ayn› flekilde Rusya ve Gürcistan aras›nda
yaflanan üç-dört günlük bir savafl›nda
Amerikal› seçmenlerin tercihinde
belirleyici olaca¤›na da olas›l›k
verilmiyordu. Peki, ne oldu da beklenilmeyen/öngörülmeyen
fleyler bir
bir gerçeklefliyor?
Küreselleflmenin ticari anlamda
Seçimlerin favorisi Obama
hayat›m›zda yer etmesi 1990’lara ait
bir fenomen idiyse, siyasî anlamda
küreselleflme, yani insanlar›n küresel
olaylara ilgisinin artmas›, 11 Eylül sald›r›lar›yla
h›zlanm›fl ve Bush yönetiminin
politikalar› sonucu ise varl›¤›n›
iyice hissettirmifltir. Irak savafl›na yönelik
tepkiler, küresel alanda varl›¤›n›
hissettiren G–8 karfl›t› protestolar ve
nihayetinde oluflmaya bafllayan küresel
sosyal hareketler asl›nda siyasal
anlamda tüm insanl›¤›n küreselleflti-
¤inin temel göstergeleri olarak okunabilir.
Bu durum dönüflümsel etkileri
dolay›s›yla varl›¤›n› uzun vadede
fazlas›yla hissettirecek tarihi bir geliflmedir.
Kas›m ay›ndaki Amerika seçimleri
iflte tam bu tarihi dönüflüm noktas›nda
gerçeklefliyor. Art›k küresel bir
gücün o kürede yaflayan insanlar›
dikkate almadan onlara istedi¤ini
yapt›rabilmesinin zorluklar› her geçen
gün kendini gösteriyor. Karfl›l›kl›
ba¤›ml›l›k iliflkisinin ba¤lay›c›l›¤› ve
s›n›rlay›c›l›¤› önümüzdeki y›llarda
hem Amerika'n›n hem de insanl›¤›n
opsiyonlar›n› belirleyecek. Bu aç›dan
Amerika seçimleri Amerika için dünya
gücü ünvan›n› koruyabilmesi aç›-
s›nda son derece önemli olsa da, asl›nda
bu seçimin önemi Amerika'n›n
iç siyaseti ve ona etki eden d›fl geliflmeler
ac›s›ndan daha kal›c›.
Bugün Amerika seçimlerine d›fl
etkinin boyutlar› öyle bir noktaya geldi
ki k›sac›k bir zaman diliminde kimin
baflkan olaca¤› sorusuna verilecek
cevaplar de¤iflebiliyor. Gürcistan-Rusya
savafl›n›n hemen ertesinde
güvenlik merkezli yaklafl›mlar›n tart›-
fl›ld›¤› bir ortamda Cumhuriyetçi
aday John McCain’in seçilme flans›
yükselmiflken, küresel ekonomik krizin
derinleflti¤i ekim ay›nda halk faturay›
Cumhuriyetçilere kesmifl durumda.
“Ümit” vaadiyle yola ç›kan Demokrat
aday Barack Obama’n›n en
büyük flans› tam da seçim öncesi krizin
derin bir flekilde hissedilmesi.
T›pk› Amerika d›fl politikalar› gibi
Amerika seçimleri de güvenlik ve özgürlük
da¤›tma üzerine kuruludur.
Yerine göre güvenlik merkezli söylemlerin,
yerine göre ise özgürlük
merkezli söylemlerin artt›¤› Ameri-
12
IGMG
PERSPEKTIVE