YILLIK EKONOMİK RAPOR 2008
Yıllık Ekonomik Rapor 2008 - Maliye BakanlıÄı
Yıllık Ekonomik Rapor 2008 - Maliye BakanlıÄı
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Fiyatlar<br />
C. ÜRETC FYATLARINDAK GELMELER<br />
Tüketici fiyatlar enflasyonu üzerindeki maliyet yönlü etkilerin deerlendirilmesi<br />
açsndan üretici fiyatlarndaki gelimeler önem tamaktadr.<br />
ÜRETC FYATLARI ENDEKS (ÜFE)<br />
Üretici fiyat nedir?<br />
Üretici fiyat, yurtiçinde üretimi yaplan ürünlerin, KDV ve benzeri vergiler hariç, pein<br />
sat fiyatdr. Üretici fiyatlar endeksinde, tarm, avclk, ormanclk ve balkçlk<br />
sektörlerinde faaliyet gösteren üreticilerin yetitirdii ve piyasaya arz ettii ürünlerin ilk el<br />
sat fiyatlar izlenmektedir. Tarm sektörüne ilikin bu fiyatlar, “Üreticinin Eline Geçen<br />
Fiyatlar” olarak adlandrlmaktadr. Sanayi sektörüne ilikin ürünlerin fiyatlar da<br />
dorudan sanayi sektöründeki üretici firmalardan alnmaktadr.<br />
Üretici fiyatlar endeksi (ÜFE) nedir?<br />
ÜFE, belirli bir referans döneminde ülke ekonomisinde üretimi yaplan ve yurtiçine sata<br />
konu olan ürünlerin, üretici fiyatlarn zaman içinde karlatrarak fiyat deiikliklerini<br />
ölçen fiyat endeksidir.<br />
ÜFE’ye neden gereksinim duyulmutur?<br />
Toptan Eya Fiyatlar Endeksi (TEFE), yurtiçinde üretimi yaplan maddelerin fiyatlarnn,<br />
ksmen üreticiden ksmen de üretim yapmayan ve toptan satla uraan araclardan<br />
elde edilmesi ile hesaplanan; fiyatlara, tüketiciye yansyan vergiler ile toptanc marjlarnn<br />
dahil olduu, karma bir fiyat endeksi idi. Gerek mallarn tüketim aamasndaki fiyat<br />
deiimlerini ölçen TÜFE'ye karlk, üretim aamasndaki fiyat deiimlerini ölçen daha<br />
anlaml bir endeks oluturmak, gerekse uluslararas endekslerle karlatrlabilirlik ve<br />
uyum salamas amacyla “ÜFE” hesaplamasna gereksinim duyulmutur.<br />
Toptan eya fiyat endeksi ile üretici fiyat endeksi arasndaki fark nedir?<br />
ki endeks arasndaki temel fark, fiyat derlenen birimlerde ortaya çkmaktadr. Toptan<br />
eya fiyat endeksinde fiyatlar, üreticilerin yan sra toptan sat noktalarndan da (sebze,<br />
meyve ve balk hallerinden) derlenmekte ve fiyatlara KDV vb. vergiler dahil edilmekte idi.<br />
ÜFE’de, fiyatlarn özellikle üreticilerden derlenmesi esas alnmakta ve ürün fiyatlar, KDV<br />
vb. vergiler hariç tutularak yurtiçi pein sat fiyatlar olarak alnmaktadr.<br />
11<br />
153
Change language