Dış Ticaret ve Ödemeler Dengesi Karadeniz Ekonomik birliine üye ülkelere yaplan ihracat 2007 ylnda 16,8 milyar dolar, <strong>2008</strong> Ocak-Austos döneminde ise 14,7 milyar dolar olarak gerçeklemitir. slam Konferans Tekilatna üye ülkelere yaplan ihracat ise 2007 ylnda 20,3 milyar dolar, <strong>2008</strong> Ocak-Austos döneminde 21,9 milyar dolar olarak gerçeklemitir. <strong>2008</strong> Ocak- Austos döneminde toplam ihracatn yüzde 23,7’sini oluturan slam Konferans Tekilatna üye ülkelere yaplan ihracatn, gerek 2007 ylnda imzalanan ticaret anlamalar gerekse <strong>2008</strong> ylnda bu ülkelerle serbest ticarete geçilmesi yönündeki giriimler ile art devam etmektedir. hracatn Ülke Gruplarna Göre Dalm (<strong>2008</strong> Ocak-Austos) % 10,5 % 18,6 % 49,3 % 3,2 % 4,2 Kaynak: TÜK % 11,9 % 2,3 Avrupa Birlii Serbest Bölgeler Dier Avrupa (A.B Hariç) Kuzey Afrika Kuzey Amerika Yakn ve Orta Dou Dierleri 171
Yıllık Ekonomik Rapor <strong>2008</strong> Ülkeler Tutar (Milyon $) Pay (Yüzde) Tutar (Milyon $) Pay (Yüzde) hracattaki lk Be Ülke 2002 2003 2004 2005 2006 2007 Tutar (Milyon $) Pay (Yüzde) Tutar (Milyon $) Pay (Yüzde) Tutar (Milyon $) Pay (Yüzde) Tutar (Milyon $) Pay (Yüzde) <strong>2008</strong> Ocak-Austos Tutar (Milyon $) Pay (Yüzde) Almanya ngiltere talya Birleik Arap Emir. Fransa 5.869 16,3 7.485 15,8 8.745 13,8 9.455 12,9 9.686 11,3 11.993 11,2 9.174 9,9 3.025 8,4 3.670 7,8 5.544 8,8 5.917 8,1 6.814 8,0 8.627 8,0 5.807 6,3 2.376 6,6 3.193 6,8 4.648 7,4 5.617 7,6 6.752 7,9 7.480 7,0 5.751 6,2 457 1,3 703 1,5 1.144 1,8 1.675 2,3 1.986 2,3 3.241 3,0 5.721 6,2 2.135 5,9 2.826 6,0 3.668 5,8 3.806 5,2 4.604 5,4 5.974 5,6 4.807 5,2 lk Be Ülke Toplam 13.861 38,4 17.877 37,8 23.750 37,6 26.470 36,0 29.843 34,9 37.315 34,8 31.258 33,8 Toplam hracat 36.059 100 47.253 100 63.167 100 73.476 100 85.535 100 107.272 100 92.489 100 Kaynak : TÜK Not: Sralama <strong>2008</strong> Ocak-Austos dönemine göre yaplmtr. Ülkeler baznda incelendiinde en fazla ihracatn Almanya’ya yapld görülmektedir. Almanya’ya 2007 ylnda 12 milyar dolar, <strong>2008</strong> Ocak-Austos döneminde 9,2 milyar dolar ihracat yaplmtr. Almanya’nn toplam ihracatmz içindeki pay, <strong>2008</strong> Ocak-Austos döneminde yüzde 9,9 olarak gerçeklemitir. Almanya’dan sonra ihracatta en fazla arl bulunan ülkeler ise, ngiltere, talya, Birleik Arap Emirlikleri ve Fransa’dr. Bu be ülkeye <strong>2008</strong> Ocak-Austos itibaryla yaplan 31,3 milyar dolarlk ihracat, toplam ihracatn yüzde 33,8’ini oluturmaktadr. ii) Ülkelere Göre thalat thalatn ülke gruplarna göre dalm incelendiinde, Avrupa Birliine üye ülkelerden yaplan ithalatn toplam ithalatn önemli bir ksmn oluturduu görülmektedir. Bununla birlikte, Avrupa Birliinden yaplan ithalatn art hz 2004 ylndan itibaren toplam ithalat art hznn altnda kalmtr. Böylece Avrupa Birliinden yaplan ithalatn, toplam ithalatmz içindeki pay dümütür. Bu ülkelerden yaplan ithalat, toplam ithalatn 2003 ylnda yüzde 50,7’sini, 2004 ylnda yüzde 49,3’ünü, 2005 ylnda yüzde 45,1’ini ve 2006 ylnda yüzde 42,6’sn, 2007 ylnda ise yüzde 40,3’ünü oluturmutur. <strong>2008</strong> Ocak-Austos döneminde Avrupa Birlii ülkelerinden yaplan ithalat geçen yln ayn dönemine göre yüzde 25,9 art göstermi, 54,4 milyar dolar ile toplam ithalat içindeki pay yüzde 37,4’e gerilemitir. 172