Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
olgunlaşması için kanda<br />
bulunan proteine ihtiyacı<br />
vardır. Genellikle sadece gün<br />
batımı ve şafak vakti arasında<br />
beslenirler.<br />
• Anofeller zemin seviyesinde<br />
beslenmeyi tercih ederler.<br />
Bu sebeple ayak ve bacağın<br />
alt kısımlarından beslenirler<br />
vücudun üst kısımlarını ve<br />
kollarını pek tercih etmezler.<br />
Böceksavarın özellikle vücudun<br />
bu tercih edilen bölgelerine<br />
uygulanması önemlidir.<br />
ÖNLEYICI TEDBIRLER<br />
Sıtmanın yaygın olduğu bir<br />
bölgeye gitmeden önce aşağıdaki<br />
etmenler dikkate alınmalıdır.<br />
Bu faktörler seyahat edenlerin<br />
sıtmaya yakalanma ihtimallerini<br />
ve güçlü ilaçsız tedavinin yanı<br />
sıra kemoproflaksisin gerekli<br />
olup olmadığını tespit etmek<br />
açısından belirleyicidir.<br />
• Seyahat edilen bölgede<br />
sıtma riski,<br />
• Bölgedeki seyahat süresi,<br />
• Seyahat edilen zamanın<br />
yılın hangi dönemine ve<br />
günün hangi saatine denk<br />
geldiği,<br />
• Bölgede sıtmanın bulaşma<br />
yaygınlığı ve ilaca dirençli<br />
sıtmanın yoğunluğu,<br />
• Konaklama türü (örneğin;<br />
havalandırmalı odalar,<br />
kamp),<br />
• Seyahatin türü (örneğin;<br />
sırt çantası ile seyahat, motor,<br />
uçak)<br />
• Seyahat edilecek yerin kırsal<br />
ve kentsel oluşu,<br />
• Faaliyetler (orman keşifi,<br />
Safari), özellikle alacakaranlık<br />
ve şafak vakti arasında,<br />
• Tıbbi tedaviye erişim,<br />
KEMOPROFLAKSIS<br />
GEREKLI MIDIR?<br />
Sıtma riskine karşı kimyasal<br />
madde ve ilaç kullanılmasına<br />
karar verilirken, tüm ilaçların yan<br />
etkilerinin olduğu göz önünde<br />
bulundurulmalı ve yan etkiler ile<br />
sıtma gelişmesi riski arasındaki<br />
riskler değerlendirilerek tedaviye<br />
karar verilmelidir. Sıtma riskine<br />
karşı kullanılabilecek hiçbir<br />
kimyasal madde %100 etkili<br />
değildir. Pilotlar kullanımla ilgili<br />
şirketlerinin sağlık biriminden<br />
bilgi ve yardım almalıdır. Sıtmaya<br />
yakalanmamanın en güvenilir<br />
yolu, sivrisinek ısırıklarından<br />
korunmaktır.<br />
KIMYASAL MALZEME VE<br />
ILAÇ SEÇIMI<br />
Sıtma tedavisinde güvenli<br />
ve uygun koruyucu ilaç seçmek<br />
için, çeşitli klinik ve ilaç ile ilgili<br />
faktörler dikkate alınması gerekir:<br />
• Gebelik veya yolculuk<br />
esnasında veya sonrasında<br />
gebelik planlama,<br />
• Diğer kullanılan ilaçlar,<br />
• İyi koordinasyon ve<br />
mekânsal seçicilik gerektiren<br />
faaliyetler,<br />
• Bölgedeki seyahat süresi,<br />
Aşağıdakiler maddeler<br />
dikkate alınmalıdır:<br />
• Sıtma ilaçları genellikle gıda<br />
ve yeterli sıvı ile alınmalıdır.<br />
• Sıtma ilaçları genellikle<br />
sıtma bölgelerine gidilmeden<br />
alınmalıdır.<br />
• Sıtma ilaçları, sıtmaya maruz<br />
kalınma süresince ve bölge<br />
terk edildikten sonra dört<br />
hafta boyunca düzenli olarak<br />
alınmalıdır.<br />
• Haftalık alınan sıtma ilacı,<br />
mutlaka her hafta aynı günde<br />
alınmalıdır.<br />
• Sıtmanın önlenmesi veya<br />
tedavisi için homeopatik<br />
preparatların kullanımını<br />
destekleyecek herhangi bir<br />
kanıt bulunmamaktadır.<br />
OLUMSUZ<br />
REAKSIYONLAR<br />
Mefloquine’ye ilişkin olumsuz<br />
etkiler: Uykusuzluk, garip<br />
rüyalar, ruh hali değişiklikleri,<br />
bulantı, ishal ve baş ağrısıdır.<br />
Mefloquine mekansal<br />
oryantasyon bozukluğuna ve<br />
koordinasyon eksikliğine sebep<br />
olabilir. Pilotlar için uygun<br />
değildir.<br />
Malarone (Atovaquone plus<br />
proguanil): Genellikle iyi tolere<br />
edilir. Yan etkileri; mide bulantısı,<br />
baş ağrısı ya da döküntü olur.<br />
Malarone pilotlar için uygundur.<br />
DOXYCYCLINE<br />
Bu ilaç ilk 8 yıl içinde kemik<br />
oluşumunu etkiler. Hamilelik<br />
döneminde kullanılmamalıdır.<br />
Yan etkileri: Bağırsak ve<br />
vajina candida enfeksiyonu,<br />
www.talpa.org / KOKPİT’TEN BAKIŞ<br />
33