Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
In Nederland kan hij maar één ding<br />
doen, en dat is ons als onbetrouwbaar<br />
afschilderen.<br />
E: En dan heb je natuurlijk ook nog<br />
de zogenaamde tegengetuigen. Die<br />
zijn er louter en alleen om onze integriteit<br />
in twijfel te trekken.<br />
J: Ze hebben collega’s van Transavia<br />
opgeroepen om te verklaren dat ze<br />
de verhalen over Julio nog nooit gehoord<br />
hebben. Nou, dan kan ik er<br />
nog <strong>we</strong>l zes miljoen oproepen.<br />
Onzin.<br />
We zuigen niet zomaar iets uit onze<br />
duim. Zo willen ze het <strong>we</strong>l doen<br />
voorkomen. Alsof <strong>we</strong> alleen staan.<br />
Maar dat is helemaal niet zo.<br />
We zuigen niet iets<br />
uit onze duim.<br />
En jullie kritiek is ook dat Op de Bok<br />
daaraan meedoet. Aan die beeldvorming.<br />
J: Daarom heb ik jullie gebeld. Best<br />
<strong>we</strong>l boos eigenlijk. Ik dacht, hoe kun<br />
je nou een briefwisseling starten met<br />
iemand die nog steeds verdachte is?<br />
Ik vind dat echt onbehoorlijk. Dat je<br />
dat privé doet, snap ik. Maar ‘en<br />
plein public’?<br />
Daarnaast waren wij graag eens<br />
door de VNV benaderd om onze rol<br />
toe te kunnen lichten. Edwin is al 29<br />
jaar lid, Tim 28 jaar en ik al 16 jaar.<br />
E: Ik vind de briefwisseling op zich<br />
<strong>we</strong>l sympathiek. Maar ik had meer<br />
balans verwacht, meer evenwicht.<br />
Hij mag natuurlijk zeggen; ‘those so<br />
called testimonies’. Hij kan het bagatelliseren.<br />
Hij zit daar om zijn verdediging<br />
te voeren.<br />
Maar wat is jullie rol in deze zaak<br />
dan?<br />
J: Er zijn altijd mensen die ons de<br />
schuld blijven geven. Ik ben alleen<br />
getuige.<br />
E: We gaan niet op de stoel van de<br />
rechter zitten.<br />
Moeten <strong>we</strong> dan stoppen met de<br />
brief?<br />
J: Nee. We hebben empathie voor<br />
Julio. Hij is degene die zes jaar vastzit.<br />
Wat een feestvlucht moest worden<br />
<strong>we</strong>rd een drama.<br />
E: Het is natuurlijk een rare gang van<br />
zaken. Bij het verhoor in 2014 zag ik<br />
Julio zitten via een videoscherm. Dat<br />
vond ik enorm confronterend.<br />
We hebben er veel moeite mee dat<br />
hij al zes jaar in voorarrest zit. Dat<br />
vinden wij ook afschu<strong>we</strong>lijk. Maar<br />
gooi het ons alsjeblieft niet voor de<br />
voeten.<br />
J: Het is een groot drama voor Julio.<br />
Wij zien ook dat hij een slachtoffer is<br />
van het proces in Argentinië. Op persoonlijke<br />
titel hoop ik dat hij vrij<br />
komt. Dan stopt het een keer. Dan<br />
stopt de ellende voor iedereen. Voor<br />
zijn vrouw, zijn kinderen, zijn kleinkinderen.<br />
Maar ook voor ons.<br />
Maar wat <strong>we</strong> verklaard hebben, daar<br />
is geen letter van gelogen. Ik zie alleen<br />
graag dat er een keer een goed<br />
stuk komt waarin staat, zonder al teveel<br />
in te gaan op juridische details,<br />
dat wij geen verraders zijn.<br />
E: En de hamvraag. Als je dit allemaal<br />
van tevoren ge<strong>we</strong>ten had…<br />
Tijdlijn<br />
Die vraag wilde ik ontwijken.<br />
E: Nee hoor. Hoeft niet.<br />
Maar dan moet ik er nog eens goed<br />
over nadenken. Want wat geef je je<br />
kinderen mee? Stel je ziet iets geks,<br />
een inbraak. Moet ik dan zeggen:<br />
onmiddellijk <strong>we</strong>glopen. Voor je het<br />
<strong>we</strong>et krijg je gezeik. Nee. Dat zeg ik<br />
nog steeds niet.<br />
Mijn zoon was toen 12 jaar. 18 ondertussen.<br />
En hij staat er nog steeds<br />
achter. Achter mij. Ja natuurlijk, want<br />
het is je zoon, zeg je dan. Maar hij<br />
heeft ook een bepaald rechtvaardigheidsgevoel.<br />
Laatst zag hij iemand<br />
een fiets stelen. Hij is <strong>we</strong>l naar de<br />
politie gegaan. Kijk, zei ik: Dat verwacht<br />
ik ook van jou. Zo zou ik het<br />
zelf ook gedaan hebben.<br />
Nou, zegt ie. Dat hoef je mij niet te<br />
vertellen.<br />
3 december 2003: Etentje op Bali waaruit de getuigenverklaringen van<br />
Edwin Reijnoudt Brou<strong>we</strong>r, Tim Weert en Chris Duijker zijn voortgekomen.<br />
April 2005: Vlucht naar Tenerife waaruit de getuigenverklaring van Jeroen<br />
Wiedenhoff is voortgekomen.<br />
Maart 2006: Plaatsvervangend chef-vlieger hoort de verhalen en eist opheldering.<br />
8 december 2008: Eerste verhoor van de getuigen door de Argentijnse<br />
onderzoeksrechter in aan<strong>we</strong>zigheid van de nationale recherche.<br />
22 september 2009: Arrestatie Julio Poch op het vliegveld van Valencia.<br />
6 mei 2010: Spanje levert Julio Poch uit aan Argentinië.<br />
10 januari 2011: T<strong>we</strong>ede verhoor van de getuigen.<br />
Het is een groot<br />
drama voor Julio.<br />
28 november 2012: Officiële start van het proces in Buenos Aires.<br />
22 oktober 2014: Derde verhoor van de getuigen. Uitgevoerd in Den Haag<br />
via een videoverbinding met Argentinië.<br />
Orlandini<br />
en de VNV<br />
Sergio Orlandini (1921-2015)<br />
Tekst: Nick Vording<br />
Duikend in de Op de Bokarchieven<br />
komt men al snel tot<br />
de conclusie dat er niet vaak<br />
positief over president-directeuren<br />
geschreven wordt. Niet omdat de<br />
verhoudingen altijd slecht zijn ge<strong>we</strong>est.<br />
Verre van zelfs. Maar wanneer<br />
alles goed gaat is er eigenlijk<br />
geen reden om te schrijven.<br />
Al in 1970 noemde de Telegraaf<br />
Orlandini de KLM-toekomstvoorspeller.<br />
Hij had een visie en was<br />
niet bang die te delen. Een maand later<br />
<strong>we</strong>rd aangekondigd dat hij plaats<br />
zou gaan nemen in de directie.<br />
In 1973 mocht hij Gerrit van der Wal<br />
opvolgen als president-directeur.<br />
Een onverwachte keuze. Met zijn 51<br />
jaar vond men Orlandini erg jong. In<br />
Op de Bok van november 1973<br />
wordt hij voor het eerst in die hoedanigheid<br />
genoemd. De nieu<strong>we</strong> president-directeur<br />
mocht de vliegers<br />
met 10-, 15- en 20-duizend vlieguren<br />
eren. Orlandini kwam niet onvoorbereid.<br />
Zijn voorganger stuurde hem op<br />
pad met de woorden: “Niet van het<br />
podium vallen lukt nog <strong>we</strong>l, maar dat<br />
je nooit over dat microfoonsnoer zult<br />
struikelen kan ik niet garanderen.”<br />
Uiteindelijk struikelde Orlandini niet<br />
over het microfoonsnoer, maar over<br />
de baarden van vliegers.<br />
Schijnbaar vanuit het niets kwam er<br />
eind 1973 een crewbulletin met de<br />
regel dat baarden niet meer waren<br />
toegestaan. De ledenraad reageerde<br />
fel en eiste dat het <strong>we</strong>rd teruggedraaid.<br />
De verhouding verslechterde<br />
snel. De regel <strong>we</strong>rd ingevoerd en het<br />
strijdtoneel verplaatste zich naar de<br />
voorpagina’s van de dagbladen.<br />
Pas nadat de laatste<br />
vlieger onder<br />
hevig protest zijn<br />
baard had afgeschoren<br />
en de<br />
VNV dreigde met<br />
juridische stappen<br />
<strong>we</strong>rd de regel teruggedraaid.<br />
Ondertussen zagen<br />
de jaarcijfers<br />
van KLM er niet<br />
goed uit. De cao-onderhandelingen<br />
van 1974 stonden in het teken van<br />
harde ingrepen. Wat er toen door<br />
KLM <strong>we</strong>rd gezegd, klinkt ons vandaag<br />
niet vreemd in de oren.<br />
“De kosten van het vliegend personeel<br />
(...) zijn vergeleken bij die van<br />
een aantal andere grote maatschappijen<br />
dermate hoog, dat de sterkte<br />
van onze concurrentiepositie hierdoor<br />
wordt bedreigd.”<br />
Pas in 1977 <strong>we</strong>rd de nieu<strong>we</strong> cao ondertekend.<br />
Een sobere cao, maar bij<br />
lange na niet wat de directie in eerste<br />
instantie eiste. Dat het contact slechter<br />
<strong>we</strong>rd blijkt uit het voorwoord van<br />
Op de Bok van maart 1977.<br />
“Vorige maand heeft het VNVbestuur<br />
<strong>we</strong>er een brief van de heer<br />
Orlandini mogen ontvangen. Nu hebben<br />
wij met brieven van de KLMdirectie<br />
slechte ervaringen. D’r zit er<br />
nooit eens een tussen waarin wat<br />
aardigs over ons gezegd wordt.”<br />
Blijkbaar is het niet positief schrijven<br />
in goede tijden <strong>we</strong>derzijds.<br />
Maar alle kleine aardse conflicten<br />
vielen in het niets nadat het nieuws<br />
binnenkwam over de vliegramp op<br />
Tenerife. Zonder twijfel de zwartste<br />
dag uit de carrière van Orlandini. Bij<br />
de herdenkingsplechtigheid op<br />
Schiphol sprak hij namens iedereen.<br />
“Gezamenlijk rou<strong>we</strong>n wij om hen wier<br />
levensdraad zo plotseling <strong>we</strong>rd afgesneden<br />
en van wie wij zoveel kregen<br />
en nog zoveel verwachten mochten.”<br />
Met de komst van de A310 ontstond<br />
een nieuw conflict. Het eerste vliegtuig<br />
zonder BWK. Een vliegtuig met<br />
maar t<strong>we</strong>e vliegers leek waanzin.<br />
Maar Orlandini zag de toekomst en<br />
dus gebeurde het ook. De VNV gaf<br />
toe, maar niet zonder eerst vele garanties<br />
voor de veiligheid te krijgen.<br />
Bij zijn afscheid in 1987 bleek dat de<br />
vele conflicten niet ten koste waren<br />
gegaan van <strong>we</strong>derzijds respect.<br />
“Om een goed manager te kunnen<br />
zijn moet men niet alleen intelligent<br />
zijn en goed kunnen rekenen, maar<br />
tevens oog hebben voor intermenselijke<br />
verhoudingen. De relaties van<br />
Orlandini zijn uitstekend te noemen.<br />
De kleine man paart zijn capaciteiten<br />
aan een bescheidenheid die hem<br />
groot doet zijn.”<br />
Zo kwam er uiteindelijk toch een<br />
vriendelijk woord zijn kant op.<br />
12 Op de bok November 2015<br />
Op de bok November 2015 13