You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
(ix) Ár dteanga náisiúnta a chosaint & a fhorbairt<br />
Is seoid chultúir as cuimse í ár dteanga náisiúnta. Tar éis céad bliain ó bunaíodh ár bPoblacht, tá<br />
tábhacht ar leith ag an ngá le hathnuachan a dhéanamh ar na hiarrachtaí chun úsáid na Gaeilge<br />
a dhaingniú agus a fhorbairt. Ar an drochuair, níl aon fhíorthiomantas ag an rialtas reatha i leith<br />
na teanga ná i leith cosaint a thabhairt <strong>do</strong> chearta teanga. Tá ísliú céime tugtha <strong>do</strong> stádas na<br />
Gaeilge, ar bhonn leanúnach ag Fine Gael agus ag Páirtí an Lucht Oibre Ní mór ceannaireacht<br />
agus maoiniúchán leanúnach a bheith ann chun straitéis uaillmhianach <strong>do</strong>n Ghaeilge a chur i<br />
bhfeidhm go rathúil. Déanfaimidne an cheannaireacht sin a léiriú agus sinn i mbun an rialtais.<br />
Déanfaimid:<br />
- Aire sinsearach a cheapadh agus freagracht phríomha air/uirthi as gnóthaí Gaeltachta agus<br />
Gaeilge.<br />
- Coiste iomlán Oireachtais a bhunú agus freagracht air as gnóthaí Gaeltachta agus Gaeilge.<br />
- Aghaidh a thabhairt ar na deacrachtaí maoiniúcháin atá ag Foras na Gaeilge agus ag<br />
Údarás na Gaeltachta trí acmhainní breise a chur ar fáil. Déanfaimid €3m breise sa bhliain a<br />
leithroinnt maidir le cur i bhfeidhm leanúnach na straitéise <strong>do</strong>n Ghaeilge agus úsáidfear €3m<br />
den chaiteachas reatha le haghaidh tionscadal faoi Údarás na Gaeltachta.<br />
- Tabharfar tacaíocht d’oifig an Choimisinéara Teanga, cosnófar a neamhspleáchas, agus<br />
tabharfar isteach reachtaíocht chun Acht na dTeangacha Oifigiúla a neartú agus chun<br />
reachtaíocht teanga a dhéanamh níos éifeachtaí.<br />
- Cinnteofar go leanann an Ghaeilge de bheith i gcroílár Churaclam an Teastais Shóisearaigh<br />
agus na hArdteistiméireachta. De bhreis air sin, táimid tiomanta freisin i leith scrúdú<br />
a dhéanamh ar an bhféidearthacht go dtabharfar isteach dara rogha teanga san<br />
Ardteistiméireacht agus sa Teastas Sóisearach chun freastal go sonrach ar riachtanais<br />
cainteoirí dúchais agus cainteoirí líofa eile agus chun a chinntiú go mbíonn saoirse agus<br />
acmhainní ag scoileanna Gaeltachta chun Gaeilge a mhúineadh <strong>do</strong> chainteoirí dúchais ar<br />
mhodh atá oiriúnach agus éifeachtach.<br />
- Cuirfear leis an aitheantas oifigiúil atá ag an nGaeilge mar theanga oibre de chuid an AE.<br />
Oibreoimis chun a chinntiú go bhfuil cothroime gradaim iomlán ag an nGaeilge i gcomparáid<br />
le teangacha eile de chuid an AE.<br />
(x) Tionscnamh athchóirithe “Oireachtas <strong>do</strong>n 21ú hAois” a chur i bhfeidhm<br />
Déanfaimid athchóiriú ar an Oireachtas le go n-oirfidh sé d’Éirinn sa 21ú haois trí roinnt beart<br />
cuimsitheach a bheidh leagtha amach inár dtionscnamh “Oireachtas <strong>do</strong>n 21ú hAois”.<br />
Sa chéad Dáil eile déanfaimid an méid seo a leanas:<br />
- Oifig nua Formhaoirseachta Beartais agus Eacnamaíochta a bhunú faoi choimirce na<br />
Comhairle Comhairlí Buiséadaí. Oibreofar an oifig sin ar bhealach atá comhchosúil leis an<br />
Congressional Budget Office i Stáit Aontaithe Mheiriceá (USA) nó san Office for Budget<br />
Responsibility sa Ríocht Aontaithe (UK). Beidh cumhacht ag an oifig costáil neamhspleách<br />
a dhéanamh ar thograí beartais a dhéanann páirtithe polaitíochta. €2m sa bhliain a bheadh<br />
98
Change language