23.12.2016 Views

Tomus IX Fasc 13-25 SUULD ORUULAH

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

t. fauq Heren 'roxuonAo,'r ayfi"r 6o.'ror+ rycrafi Ht epeHxlttZ4oe 3oBxet{<br />

xac3rq,T3n 6arrrar 6oreoA xapr.rn yyH Aa3p rryxatvt loy Hb taHi{ Hal3H roxr.ro,TAoxooc<br />

epeHxnft4 opox, y"{ opoxblt rorroox Hl runll4aapt3x aq xo,'I-<br />

6orAonroii 6unea.<br />

2. XyauiiH qaHap 6onos 6Ho cgrrg,'I ayfiu uaiiapaac nullrtr,lllt?n uauaptafi<br />

eyft,'r 6a ayri rort,rooc syf,aulir rapras aBq !,rT 6o"rox 6erooA 1-p,2-p ryrl,'t<br />

6On .lauapuH eop ogp saperrefl V33tAOJr, yfra nsqa4 xoa6clrAoX lov.<br />

3. fauq Hgr3g roxlro",rAox ayft,r 6o,'Iori rycraft Hb ooproo n:vrarr cauaMcapryii<br />

Y"rIA3IIr3i'l 6aliria.<br />

4. LlluHxng/T cyll,'ravrrbrH ax{Lln Hb Hnftruuiin syfi rorr,rooc 6onoH satlrraufiu<br />

xapuaqaaHaac xynufru r{aHap<br />

}pir} ururx


iniir l:ia,'trraaHbr rypBaH 6ynorr opyy,'raxaac raAHa r3At33p HexuJrufir sOxux<br />

€coop Hsrrrgu AyrHacHO3p uafirau cyu,,{a,{brH oprer{ AytHgnr xnftx<br />

6o.,rHo.<br />

3ar?nuryft syfi,r 6o,roH ayfi rorroq Hb cy/rxt{rAax caHaMcapryrl syft.u<br />

unp3rAsx yqpaac rsMr x3p3r cynnarr{ Hb o,rroH TooHbr xyy/rb arunf/rax<br />

crarHCrar{firiH apra4 rytxi.tr.43cH3ap rnriHxyy HotrraH .t,ytH3x qaAax 6etooA<br />

rrr-{rox caHaMcapryri syfinuftr apur'lra)K urzirruufis y93tAo,'r 6o,rox r,emr<br />

xaporr 6aitraa syri rorroqbrt HoaH r.r,Tpyy/rox rcl,t. Xepemuuft xyeufiu 6afi4-<br />

,'rbrr roAopxoil.roxAoo ryyxuii xyeur?u uaHaprafl eyft,rurir 6yr4afir raprax<br />

6a 6ac o,Tnoop r-rb HorrroH AyrHsxg,q ur.rftruufis y3atA3n 6o,rcon taMr xoprufiu<br />

epeuxuii ayfi rofroqbrH oHrlJror urugxuftr ryctalK qaAax ruftlr uruHx<br />

reutArurir o/rx rorrooxoA xaMar xsp3r oprxuHo.<br />

XyuHft 6ue uax6oAuH 6yreu, Hyyp uapaft, yc aycunfl xa,r6ep, aarx 3afi<br />

6ueurlu rua 6ypniiH 6ynurzpxaftu xo"r6or4o,r, qycHbr Har?pnara aepar syfin<br />

Hb rgMr xepruftu manrraaHA xaMaaparAax eyii,r orr 6uu 6unee. 6no.aorrziiH<br />

uauaprafi ayr?reac suftrunliu qaHaorail ayfin" yr cypna,rxrafi 6aftx<br />

dcryft. tr4iiMsec uurlrunfin AapBrHr,r3MbrH flMap u syftneap raMr xaprur4H<br />

manrlaar'rbrr rafi,r6apnax yJr 6o,'rHo.<br />

XaparrHuri xyanfru 6aft,nan roAopxofinox rMap uer xynnilH 6a sufirir,rufin<br />

urr4Hx raMA3r Hb r3MT xapar 6a ryyuuii uaJ'rrraaHbrr roaopxoft,'icos urzilrurzrln<br />

syfi rortoubrr roApyynax 6ono"rqoo or'mox iry? sue acyyrraA npo-<br />

Qeccop A. A. fepueH3oH nHrox( xapny,'rx 6n'rcau. Yyna:<br />

>8 rsll(ao.<br />

Eue 6ueac xapl4,luaH uralrraanax 6a xuopoHloo ca,lmrytl xo.ry6oorofi<br />

6y,'rar acyyAal llb ryxafiH errsaAntir taMr xap3r yfin4axa4 xYpt3c3n 6a<br />

xyeaiiu 6afiptaap roAopxofinoraox 6aiiraa ro.Aopxoii soxl.lnftr HH,'<strong>13</strong>3A<br />

6ypen ro,{pyy,'Iax 6oro.nqol o,'rrox nu. Vr acyyAr'IblH 3aA./laH uI'IH}I{H,'t<strong>13</strong>3-<br />

Heac ryxailu 6ue xyua 6yri 6o,rcoH sraftruuitn xapl4,'I(aa- r3p xapn,'IqaaHbl<br />

rorro"'rqooH Aorop 6ne xyHr.ril aanax 6afip, :ryxaftu 6ue xyHuftr sulirunfin<br />

c3rraJl syiiH ra,raap ro,ropxoii,'toX xlrBI4ila uauapraii oHu,'lol rrtnsxuftr tor'<br />

roox 6onuo. Y,raMxxeH x3MX33T3it CyAnarAcaH xYH 6ypul2n roxl4oJIA,'IbIl<br />

cTaTr,rcTvt


sbprufiu yyAHd3c raprax doaox 6o,rd.'rqoo yycax roM. Dnexyy Hiriran<br />

AYrHscsH syli,t Hr xaperrunrl xyaufiH 6ai14nur naiirunltu csrrsJr-syftH yya-<br />

Heec rafia6apnax axr4JrA ofiprox oqux 6o,roux o,rrroHo. cerre,n iyfiH' '6a<br />

sufirusfin_cerren syilH qnr,T3r33p xepsrruuft xynuftH 6ariA.ryur cyAarcaH<br />

6yx Hufin6epulir raur xeprariu yHAcsH [ra,rrrraaH, aepoep xe,r6sr MarepHan,'rar.<br />

ax aMbApa/rbtH toBtilr.ilt, co€,rxcoH 6afiAauH ToB[rHH. yXAMCpbrH<br />

rssuHrlrl yyAHggc aBr{ y3sx ecrofi 6afina.<br />

PE3fOME<br />

E. Cau6yy<br />

Hayvuofi corpv.qHuK 14ucruryra<br />

Hcropr4u AH MHP<br />

B nacroauleft ctarre ,,rlparo H corruonorufl" nocraBreHr,I H pacMorpeHhr<br />

BOnpocbr 6o,rluroil BalKHocrr.i-npo6nema H3yqeHHq JrHqHocrtr npecrynuHKa.<br />

Anrop He npereHAyer HH Ha no.ryHoe ocBeileHr.re nocraB/reHHbrx BonpocoB,<br />

Hr{ Ha oKof,r{areJ'rbuHr? xaparrep cre"laHHblx HM peK0MeHAaqnil. flpn'pacc_<br />

MOTPCHI,II{ NPO6,TCUU I43YI{CHHR JIHqHOCTI4 NPCCTYNHI,TKA T,IIABHOC EHI,IMAHHC<br />

o6pauleuo Ha cr.rcreMarn3aqnrc H o6ocHoeailue rex rpe6onaHnr?, Korophre<br />

BbrABr{iaeT 3aKoHolaTetbcTBO.<br />

flpnd;raxan paccMorpegHa npo6,reurr npecryrrHHKa r rpe6onaHr.rsr,r sa-<br />

KoHoAareJlbcTBa, npeAeTaB,'Iqercfl yMecrHbrM cRcreMarI,I3HpoBarb coAepxau{Hecff<br />

B 3aKoHe noroxeHuq o6 uayveHuH r'rHsHOCrH npeirynunra- B'uacrosqefi<br />

crarbe Aer'raercr nolblTKa orrpeAenr.ITb rroHrirue r,l.trtHrcru npec-<br />

TynHI'll(4, BllflBl'lTb ee collHanbHo-[o"[t]TftqecKyro cytrlHocTb Lr ct{cTeMaTIt3LtpcBarb<br />

rpe6onaHun 3aKoHoAareJ'rbcrBa, HalpaBJreHHbre Ha ueyueHue erori<br />

JIHqHOCTH.<br />

onnpaacr Ha 3Tlr rroJroxeHr.lg [peAcTaB,'rrrerct Bo3MoxHbrg FraMeri4Tb<br />

nyrH r43yqeHltff ,'IltrrHocTn npecTynHltKa, a raKxe Uafita o6ulee peueHr,re<br />

BOIpOCOB OTHOCI,lre,'IbHO cBfl3H Me)I{Ay LrHAr4BrrAyanbHO-COqHOrTOtr,tqeCK?tM<br />

H3yrteHl4^M nr.rqHocrll npecrytrl{r4Ka H rrrHpoKHNrH KpHMHHO,rrOti{qecKLIMLt g<br />

coqr4anbHo-[orrlrrr.rqecxnuu o6uleunnnz. B ororz crarie ai]Top He Kacaercrr<br />

BoIIp.OCOB. CBt3aHHbrx c coql,IanbHo-ncaxo,lrofr.rqecKLIM<br />

npecrynHHKa.<br />

r.I3yr{eHI,IeM /]HTIHOCTH<br />

108


ST{JDIA HISTORICA<br />

INSTITUTI HISTORIAE ACADEMIAE SCIENTIARUM<br />

REIPUBLICAE POPULI,IVIONGOLICI<br />

<strong>Tomus</strong>. <strong>IX</strong><br />

<strong>Fasc</strong>.22<br />

f. Cyxdaarap<br />

K BOIIPOCY 06 I4CTOPI,IqECKOPI NPEEMCTBEHHOCTH<br />

B I4CTOPI4H APEBHI,<strong>IX</strong> IOCYAAPCTB HA<br />

TEPPHTOPI{U MOHI'OJILII,I<br />

109


.<br />

K BOIIPOCY 06 I4CTOPI4qECKOfl NPEEMCTBEHHOCTI4<br />

B HCTOPI4I,I APEBHT<strong>IX</strong> FOCYAAPCTB FIA TEPPI4TOPI,II4<br />

MOFITOJI14H<br />

.fiy"rmypa KorreB.brx HapoAoB 4earpa"rsnofi AslrH ,rBrflercfl HeorbeM,Te"<br />

uofi qactnrcunponoft Ky,lbrypbr.--l{oqedunxu BHec,rn qenHuft Br(,rrajl B cor{po-<br />

BI'IulHHtry unpoeofi Kynbrypbr. Koqeene HapoAbr pacilpocrpaHr..rJr[ Her{oropbre<br />

BaxHbIe 3reMeHrbr uarepna,rsHoft u ayiosHorl' ryirrypu, cBfl3arrHbre c<br />

KOIICBHI4qECTBOM I4 CI{OTOBOACTBOM KAr _ CqUtArct YUCHLiC, CBAJIO, Y3AA<br />

flrrue ilPeAuern rep-xonoft eagu 6unu pacnpocrpaHeHbr or H<br />

KoqeBHr.rKoa<br />

L[eHtpa-nI'Hoft AeHr.r. Eure s s0! r. Ao H. a. flpaBrdreJ]b BnaAeHufl Llxrao<br />

gnoxu Cpaxarculuxcfi qapcrg e Knrae'3aBeJr KoHr{r{qy no o6paely xyHHoB<br />

BgaMeri Ma,ronoBoporjrr4Bbrx H Tfixerblx Ha xoAy xl.traftcrux KotecHHrI I{<br />

I]pill(a3an cBoHr\4 noAAaHHbrM HOCHTb oAe)KAy r-Vn"o" u o6yuarscr nepxosori<br />

eaAe u ' crpe'ns6e ,{y*a.1 KoqeeHu;r,r ^r.r3<br />

i-r"*rrparon6ft As}rn 6u.'s<br />

nocpeAHr'rKaMH Mer(Ay 3anaAou n Bocrorom s o6,1acifi KynbrypHbrx orHrJu:eunft.<br />

Eyuaxxsle AeHbrH 6unn pacnpocrpaHeHbr r.r3 (r,u"<br />

rlepeg ,r, Bai:tA<br />

MoHro/ToB. floarouy oqeHb BaxHo H3yrrenr.re H BbtfiBreglre ceoeodpaaan,<br />

o6ulefi BaxonoMepHocrfi pasBr,rrurr, poJru vr Mecra Ky,lbrypbr Koqetsbrx<br />

HapoaoB n uuponoft KyJrbrype,<br />

uAHaiio' B HCCnenoBaHr,rffx Her{oropbrx 6ypxyaaHHx lqeHbrx o6napy-<br />

)xlrBaercfl HelpaBl.irbHnft ilorxoa x oqdsre Kynbrypbr KoqeBHllKoB<br />

panruo{ AsuH. osn [ei:r-<br />

cquraior noqrr' Bce (HoBbre s,TeMeHrbr)) B Kyrbrype<br />

xoqeBHHKoB' HMeIoIIIHe [3pzl,"]"{€JIH y oceAnblx HapoAoB, 3ar{McrBoBaHneM or<br />

ApyrHx (y"'IbrypHb<strong>IX</strong> HapoAoB' TeM caMbrM r,reo6iaxaa KoseBHHr{oB Tonbxo<br />

BocnpueMHr,KaM' AOCTnxeuHft qy50q Kynbrypbr."l'ax, no noBoAy focyAapcrBeHHoro<br />

ycrpoficrna xyHHoB, B. Cal'fu,,lrari IIHIlrer: ,,VcraHonreHlre npa.<br />

Bl]x u deBbrx itap B aAM]tHncrpar{nu ecrb xnraitcrag ipalaqn:, Koropyrc<br />

I.Mi'Irr,pOBaJrr{ xyHHbr nocne pesopu' MaoAyHn. TaxNe npo6nemari'ieu<br />

Bonpoc; 6rtn nn B3Rr Aecnrilpduriur? npr.r'rl,rr e soeHHofi' opraH*sarrhlr<br />

XYHHOB H3 KNTA'. XYHNU NAOr,rU I4MHTI4POI]AT' STOT NPI.IHIII{N<br />

I4paHCKI4X COCeAoB'<br />

Y<br />

O? Koropbrx oHra eauMciBOBa/rH 60nrulyro qacrl CBOI,r,\<br />

soeHHoft ceoei<br />

rexHHKI'I>2- Ha npaBble -Ae,reune<br />

H neBbre r{pr,r,xbri B aAMrrHHcTpa.<br />

L(UU' CyqecrBoBaB[]r4e y KoqetsHr{r nayritc*r.re corcgr,rs. t-los_<br />

TOMY OHA C YAIIBI,ITCJIbHbIM YHHBEPCAJTI'3MOM NPOC,{C)I{HBAETC,I<br />

Y CAMbiX PA3.<br />

1' u** 6o-qsrur u gp', ,rlnaaii raqey qxyaHbrlsl{ xyfi6ruu (co6panrre sarincer'r o<br />

pa3ilu'rHblx Hapurax, c\teHsBlun\ apyr_ apyri.) gIauxaA. f<br />

gdS, r- i irp. i. nanec "[r,.*aii.<br />

2. W. Samolin. Hsiung-nu, H;t,- iill; "G;i;;i esiiiii Jourrra!., vol,<br />

1ll, Nr. 2. 1957. p. t+7.<br />

3' l'1'J1' AHaDeee. o xapaxrepe coq,al,rbHbrx cnsseii s gnoxy nepexo^a .-rr nepnu6l,:-<br />

l3lu2[t,""oro cipon x x.'raccoeoriy oourecrey.-',,i;;:;.nu? #;'rp;;l;;l, 1e7r, N! 2, cip.<br />

lil


JntrlHbrx HapoAoB Mupa. MoHto,'IbcKHft HHCrHryr Hyl{epcrBa XII-XIll Bera<br />

H TaK Ha3blBaeMafl ilepeBepHyTafl peqb, 6ltrosanluas AO HeAaBHelO BpeNre-<br />

HI,I CpeAr.r IOHOlxeti y NIOHI'O,TOB fB"IfIOTCfl nepextllTKaMI4 MyXCKi'rX COIO3OB I{<br />

(TafiHbrx 6parlea>. 3tr.r yuneepca,'IbHh,le tiB/leHus B Kynbrype HapoAoB<br />

Milpa cyTb-He 3aI{MCTBOBaHLIe, a BbIpaxeHI{e ucTop}rqecI{olo eALIHCTBa<br />

Ky,lbTypbl Bcelo qe,'IoBerlecTBa, o6yc.lon.nenHolo o6ueft 3a[(oHoMepHocTbg<br />

Da3BHTHfl npoH38OAI{Te/IbHbtX C}lJI H tIpOII3BOACTBeHHL<strong>IX</strong> OTHOI1teHHft 06-<br />

iqecrsa, 3ai{n,tcreosaHHe-BCerAa AHaJIeKTL1qecKI.lft, 3aI{oHoMepHbIfi, o6"beKrngHHft<br />

flpoqecc. Octtosofi 3aI'lMcrBoBaHHIl flB,rltircrcs onpeAeneHHoe coor'<br />

Horxenr,re ypoBHefI O6u{ecteeHHo-t{ynbrypHoro pa38HTl,lfl BCryttatgu,]rx B<br />

KOnTaKT HapOAOB LI H3BeCTHan crefleHb cooTBeTCTBHf safiMCTByeMOIZ _qep"bl<br />

Ky/rbType I{ BHyTpeHHHM rpaAHIlI{flM pa3Bl1rlln Bgcltpl{Hl4Maloqero o6qecr-'<br />

Ba. 3TO O3HarraeT, qro He BCsKoe rOx(,a,eCTBO B pa3Burxll Kylbryp pa3Hb<strong>IX</strong><br />

HapoAoB 6esycnoenO npeAnonalaer 3aHMCrBoBaHHe. O6ufue A.IR qenoBeqeCTBa<br />

gaKoHbI pa3Bl4rgff Ky,Tbrypbt l{axAolo HapOAa O6;ierarcrcg B (Ha-<br />

UHOHa,rrbHyto I.IIOTb LI KpUBb> I.I npHHHMaIOT CtteqnQnqecK]IIO HaIIHOHaJ'IbHyIO<br />

Qopxy.<br />

TOqxa 3peHgff HeKOTOpt<strong>IX</strong>yqeHbtX O TOM, IITO H3BeCTHOe nOHflTHe (q3HJtH<br />

ryryD () y xyHHcKHx IrlaHLIoeBl 6ulo npoctoft Ka,'Ibgofi Knraftc-<br />

Koro (TqHb q3bl' ( (, r. e. uebqactHufi qe,lloBexl! (T3HrsplYI? xYH) (


MbrrrrJrelrHH, flB,rflflcb ocHoBofi BcflKoro nepexoAa oT oAHoro ypoBHfi pa3BI,ITI{g<br />

K ApyroMy, KaK odbeI{THBHaq Heodxojlr.rMafl cBff3b MexAy HoBbIM I,I<br />

cTapbrM B npoqecce pa3Br.iTr.rfl.<br />

Paeenrfie npor.rBBoAHTeJrbHb<strong>IX</strong> cn,'I H coBepixeHcrBoBaxue nopn3BoAcr-<br />

BeHHbtx orsoureHuft Bcflr{oto o6qecrsa HeBo3Mox(HH 6eg ncropnuecxoft<br />

rlpeeMcrBeHHocrH. I4cropuvecrar trpeeMcrBeHHocrb ecrb He6xoAur,toe<br />

o6rerTueuoe ycxoBae ecero o6qecrBeHHoro npotpecca.<br />

K. Maprc u @. 3urenbc BITABI,ITaJIH B cBor{x rpyAax Hnelo oHeo6xo-<br />

Ar4MocrH [cropnrrecKoft npeeucrBeHnocrrz B pa3BpIrrILt qeJroBeqecKoro o6-<br />

rqecrBa. K. Mapnc e IIHner >e.<br />

Carr,ro co6oft pa3yMeercn, qto AeficrBne 3aKonoMepllocrlt ucropuuecxoft<br />

npeeMcrBeHuocrlr B paaBnruu KoqeBbrx o6qecre l{Meer cBolo oco6esnocts<br />

rro cpaBHeHLIto c oceAnblMn IIapoAaMH.<br />

?lcc.reAosanr.re ucropun .uepxaBbr XyHHy, rocyAapcrBeHHbrx o6pasonanuft<br />

Cnnu6u, )KyNaneft u ApyrHX ApeBHIrx HapoAoB Ha reppnroprEt MoHroJrr.tu,<br />

raNAuft B orAeJIbHocrH B orpblBe ,&pyra or Apyra, ua nepnuft<br />

H3rnfiA co3Aaer BnelrarJleHue, qro sro6tt oAHo rocyAapcrBo 6eccleAno<br />

Bcqe3aer, sa ero Mecre 3aHoBo Bo3HHKaer Apyloe, TaK q"o l]opolo Ka'<br />

)KeTcs! [pepblBaeTcfl HcTop[qecKoe pa3BI{T[e u TeM caublM <br />

3aKoHoMepHocrb Hcroptrqecroft npeeMcrBeHHocrll B pagBHTltI{ KoqeBb<strong>IX</strong> o6-<br />

rr{ecrB. Bc.neActnne 3Toro Bo3unKaer Heo6sIqHoe flBJIeHHe B llcropt4l.I KoqeBblx<br />

o6ulecrs, 3ar{nnqanqeecg B ToM, t{To pa3iloxeHne poAoBoto o6-<br />

rrlecrBa I,I BoaHI{KHoBeHIle rocyrapcrBa Ha reppnropt{tt Monronuu nponcxoAHnu<br />

HecKo.irbKo pa3 B HenpepblBHo cMeHfltrIulixcs o6uecreax xyHHy,<br />

casr6r.r, xyxaHefi, rIopKoB, yftrypoe H HaxoHeq MoHrodoB.<br />

OAnaxo, 3ro npoTrrBopeql.{r o6rerrHsHoft resAenqllu paBBI{TllR qenoBeqec(oro<br />

oduecrsa, I{oropas cocToHT B ToM, qro pa3BlzrHe I{Aer rto Bocxo,qnuefi<br />

JII,IHut{,no JII4HLII4 nporpecca, npeoAoJleBaff B Konqe KoHuoB BcsKoro<br />

poAa nottflTHue AB?rxetnfr v 3tlrgarl4. 8.tr4. Jlenun rtucan: .to<br />

Orpunounocrs H HeKoropblft paepun cse,qenlrfi B l{cropt4qecKl,Ix 3a-<br />

8. K. Maprc,


I<br />

nl{cflx o KoqeBHr.rKax, HeAocraToqHarr r.r3yqeHHocTb r.rx HcTopl4H H noBepx-<br />

HOCTr{o-cy6'beKTr4BHbria, ilOpOIo TeHAeHqr.ro3HHbIfi rroAxoA orAeJrEHb<strong>IX</strong> HCC-<br />

JleAoBare,[efi r ucropurl pa3Brarng KoqeBbrx o6qecrs crHlo{b He o3Hal{alor<br />

pa3pbrB s Aeftcreure"'rblroM r.rcropirqecKoM pa3Br.rrr.rr KoqeBHr,rKoB. Cyuecrsyrcr<br />

H Tar{ue yrrenbre, r{oropble H3yqalor rlcToprl}o paeBr{Trzfl Koqenblx o6ulecra no<br />

rua6,roHy o6ulecrgessoro pa3BI4TL{fi oceA,'rblx 3eM,'IeAeJIbt{ecHHX HapoIoB<br />

I{ He B cocrofiHtur paso6patlcff B 3fir3aroo6pasHom ttyrr{ ]4cropr{qecKoro pa3-<br />

Bnrkfl KorIeBHr,IKoB, BbrABr{ralor


TO Aecfi?r,IpnqHaE CHCTeMa y HI4X ?aKXe r{acrl,ItlHo oTMeqaJlacb, HanpHMep,<br />

B AoMoHronbcKr,rft repuoA y yftrypoBl4. XapaxrepHo, qro Bblue yfloMflHy'<br />

?as cncreMa rocyAapcrBeHHoro ycrpoftcrna y MoHroJIoB orJluqaercfl He<br />

MeHb[rr,iM, a B psAe c,'ryqaeB ,(axe HecroJtbxo 6o.nruruu nocrorl{cTBoM Il<br />

CHCTEMATI.IIIHOCTbI,O, qCM Y TIOPKCKAX HAPOAOB. B ICPNAEC XYHHOB 6U,TO<br />

raK Fra3brBaeMbrx 10 eaHoe c poraMn (ueno nan). Knraftcroe cJIoBo q3flo<br />

LrMeer .rI,Ba 3gar{euug: pot H yron. Mosro.nrcxo-rlopl{cxoe c/IoBo 6y,'tyH<br />

(yro.rr) B Hexoropblx orpaHLIqeHHbIx c,ryqafix, ynorpe6nnerctt B cMLIc,le<br />

Crpau cBera. O. flpuuar, ocHoBblBaqcb Ha 3ToM cMbIcJIe c"'IoBa 6ynyu,<br />

o6rscsn.r 3naqeHfie cJIoBa ll3flo KaK crpaHbl cBera.rs To, qro cJIoBo usso<br />

o3naqaer por noATBepxAaercq reM, qro B MouroJlbcxoft npoctonaporsofi<br />

peqrz, BctKHe HaqaJIbHHKt4 Ao cl{x nop Ha3blBalorcff ,rSmpreHrYYA (nIoAbMH<br />

HocqrqHMI4 pora). HecomseHuo, gro yxoALIT KopHflMIl nr,ry6s BeKoB, B<br />

snoxy xyHHoB. VqeHHe nopa3HoMy o6tscssnr 24 qunonsnKa AepiI(aBbI<br />

xyHHoB. B.B. Fapro,'IbA rIacaJI: lJalaeqare,TrHo, qro HeKoJopble qeprbl 3To'<br />

ro ycrpofictaa (rocyaapcrBeHHoro ycrpoficrBa xyHHoB, *1.C.) [otsropnlorcfl<br />

n n soBeftrueft ncropul.r Cpeauertr Aonn, TBK qro ql,Ic'to I4MeJIo 3HaqeHHe<br />

KaK B nonr.rrr,rqecKoft xnesn xyHHoB (24 noaxHoctn), tax H B x(u3ttH IIocneAueft<br />

He3aBr.rcr4Mofi xoqesoft o6uuuu B l4croptln Cpe4ueft Asuu'o6ql'IHn<br />

MepBcrrdx rypKMeH (ro 24 crapuuHbl y o6onx tJIaBHbIx TeKLIHcK!.ix fl,'Ie-<br />

MeH, ToKTaMrluqeB ri oraMbnxqer)16. C.fI. To,rctos nnurer: B Hcropuqec'<br />

xoft sacsr{AereJrbcrBoBannoir crpyrType ryHHcxoro nJIeMeHHoro coloSa MbI<br />

HaxoAHM Ae/IeHI,Ie Ha (3anaAHb<strong>IX</strong>', C KOTOpbfMI,I Ctsfl3aHa CHCreMa<br />

24 PoAosHx soxAeft, npeBpallleHHblx xtltaftcrriltn [croqHI'I-<br />

KaMH B qagoBHrzi{oB.17. O.q,uaro, Ha cartoM lene 24 Baila AepxaBbl xyu-<br />

Hy o3HaqarcT He caMb<strong>IX</strong> poAoBb<strong>IX</strong> crapIIII4H, a ocHoBltblx Ao,TXHocTHb<strong>IX</strong> JIflq<br />

3ro noArsep)I(Aaer raxxe I{ccJIeAoBaHr're O. flpnqaxa o6 aAunsucrparuBuou<br />

ycrpoftcroe xyuHoBts. noaroMy oHH BpflA ,'IE LIMelor rlpffMble cBfi3u_c<br />

ryprueuirul,ul 24 craprlt{HaMl.I. t{nc"to 12 z nponeBoAHoe or uero 24<br />

rulrpoKo pacrpocrpaHeHbr cpeAI,I pa3Hblx HapoAoB MHpa, B roM rlHcxe u y<br />

naodro,ros. MoHronu HMeltlr 12 xHsorHs<strong>IX</strong> uuKnoB ,rleroncqrcreuwn, 24<br />

crpaHbr coera (nanpnMep, B xaptorpaSuu) u 24 BpeMeHLI roAa. MoHronu,<br />

r{aK ?r ApyrHe HapoAbI Mnpa quc"Ta TpI{ i{ qerblpe cqHTalor xopolill.IMH,<br />

Aodpsrun qacraMnle. 72 w 24 flBnfllorcs pa3nliqublMn xona6usaqlaf,un grllx<br />

qr{ce,r. B Aeficrsarer'rbHocrn TaK Ha3blBaeuue


CsMbrM odecIle'lEBaer ocyqecTs,'IeHue AyXOBHOIT npeeMCTBeHHOCTI4 MeX(Ay<br />

i]A3J'IHqHbI \1 H 3TIOX AMH'<br />

^ Asanu: HaesaHr,rii Her{OrOpb<strong>IX</strong> lJIallHb<strong>IX</strong> Aor'lx(HocTeit xyuuon' coxpaHuB-<br />

*rnio-u lcr.lrar?cr


lroff Bnacru B rocyAapcrBeHHoM ycrpoiicfee fo6acrofr AHHacrL{r4 raxx€<br />

6Hn ocHosofi rocyaapcrseHuoft EoJII,ITI4IILI npra Xy6naafi xararie.<br />

V apenHux MoHronoB MoxHo no,a,Merl,trb HeKoropble ceoeoSpasuue<br />

o6r{'ran ro6acqes: qepeMonrlfi BbTABH)Ker{nfl HMneparopoB Ha rpog y ro-<br />

6acqee no"'IHocrblo, T. e Bo tscex ,a.eTaJlfix coBrraAaer c flHBrorl,tr{uoil qepeMoHneft<br />

y MoHro,IIoB npu t{unruc-xaHe2s.<br />

Ecrr ocHogaHne yrBep)r(Aarb, rrro KopeHb nlact'MeHHoft rpagllqun uonroJIoB<br />

yxoAr.rT B snoxy x(yll{aHeil H to6a. Mouro.nlcnHe yrieHble, AoKTop<br />

$a.norornuecxl4x HayK 5. PIaH,reH u ,4pyrae26 BecbMa y6e,u.rlre.urHo onpo-<br />

BepIalOT OAHOCTOpOHHe-IIOBepXHOCTHOe yTBepXAeFIHe O TOM, qTO sirO6sl<br />

MoHronbr ro,Tbro s <strong>13</strong> nexe cra.rirl trpt{MeHflTb nl.tcbMeHHocrb. Co-<br />

IlocraBJreHr.ie coo6uleHnfi pa3rnqHblx xuraftcrnx I{croqHLtI(oB o nncbMeu-<br />

HocrH ro6a, xyxaueft u Apyrux HapoAoB lieutpanrHoft Asua ro3BoJlter<br />

cAeJrarb Br,rBoA o roM, qTo yxe y ro6a u xyNaHefi cyqecTBoBara HeKu-<br />

:raftcraq ilHcbueuHocru. B '{ereeprofi rnase LrMeercR coo6uleurae<br />

o co3AaHrin ro6acqaun s 4<strong>25</strong> r. H. g. rtosot2 nncbMeHnocrn, aMeloluert 6o-<br />

,tee Tbrcrqt 6yxe, xoropaff, BepogrHo, HarIoMI4Bana Bo MHoroM KHAaHcKyIo<br />

6o,nsmyrc nucbMer{Hocrb.<br />

To6acqu HMenn [[rcbMeHHylo rpaArrtr!{rc. B xonqe V sexa or{r4 nepeBe-<br />

,ru rnraircryro Kraccuqecxyrc KHHry


STUDIA HISTOBICA<br />

INSTITUTI HISTORIAE ACADEMIAE SCIENTIAR,UM<br />

REIPUBLICAE POPULI MONGOLICI<br />

I<br />

<strong>Tomus</strong>. JX <strong>Fasc</strong>. 23<br />

A. .[,aunuxcypeil<br />

,qyHIAT 3PTHI,lr4 MOHIOJTbTH MOHTOH TSMASIT<br />

(xrrr-xrv 3yyH)<br />

ll9


AyrxAAT gPTHr4Dl nfiOHTOJIbIH MOFIIoH TgMAetT<br />

(xIII-xtv gvvH)<br />

1. Monrgu Sooctlbl rapaJl xerxnnfiu tyxafi<br />

Huftruufts yftIAsep,'Isx xyuHuri xorynilftH eyft rOrton Aaryy qar MSq<br />

AyraM xynuft xo.[.oJllvl6p, T3MII3JI, oloyn yxaau yJ'IaM 6oaoocpou yparil]'tax,<br />

yprenx urnna syilluttr 6nft 6onrOcoop LlpCaH raftxauuHrr caftxaH- 6yrse.lu<br />

iyyx Hr rtlaur yfit 6erge4 roBorr3ft 3aMblr ryy/laH eHropYYncalr' 6afrsa.<br />

-Xyfi HgrLruftH 6ailryy"r"lsrH yen xyuyYcufin xoopoHA afHAaa YYccsH<br />

aplr,rf


yyprgfir 6arrafi ryfiqarrax 6olco-ti rol,l. Oprruiig tr4ogreH xa"'r6epnftr 4Op<br />

ayp"acir"aap unapinii,rx 6o'nso. 3 rpaum a,rraap 2 cyx 6yroy 1 xoHb' 3cs5,'i<br />

Z0 uerp Hsx16en r3x 33par flMap rI ayftlnfir xyAa'TAalI aBq qaAAar<br />

6aftxee. I4it,rl MoHrri 6o;r apxnxaa oprrufin xa"n6apyyaafiu ypr yAaaH sBubrH<br />

AyHA YYCrI33.<br />

' l,Aerire yliaxa, 6yx raeaap xo€p ryrl,n 6o.riou xyBaarAax, Hat tyft,l^<br />

Hs 6yx sHrdfrH ra3aap, Hor€o ra,TA Hb tilonreHnft YYpgI lYfiUorrgrtl raBaaD<br />

6ailx -- 6o.rixea.<br />

ttn.gJ4 raBaap 6yxeH oprrgo MeHreH raBaapaap u.nepxufinax 6o"IOs<br />

ZtHroxsrp?yca4 byx'raoaa$ur 6o4eon MeHrg nr oprrnfin rYr33M3/I 6te-<br />

,ls,'r.rsHrlat,i 6O*xraa. MOure 6o,ri 6yca,U 6yx raoaapral? uyyl, apllnxnrAax<br />

qa6ap XaAIa,'Iax yqpaac raBaap 333i{uJUrqAI4ftIt 6yx Xsp3rU33l XaHlaX X3-<br />

parci,,r 6o.ncos 6oroeA 6yca4 6yx ranaap Hb ra,r<strong>IX</strong>HbI x3p3rll33 IoM yy,xyB-<br />

-UaCHsr<br />

x3p3rq33 eeprltftr xanlax )Kl'lliI33,il3Hr33p I{31 n xSpslII9Sl XaHlaX<br />

qaAa,rrrafi 6O,rCOn $aftHa. Meure 6On xerx"rnilH sellaA aJwIBAa TaBaapblu opT"<br />

raftu xaalxyyP 5o,tm I4Px33.<br />

Taeaap'iyurfraa yfrn4eapnerqgA rapxaft 6y_rapxail 6aftcau qarr T3Lr3e'<br />

puliH aAliiiH sacrirf,H ta"'raap xoopouA tiu xon6ox 6onox qopblH raHU x3nbep<br />

nr rflBaap MoHroHr.rrA ia,'r6ep roul. MoHre eopoo raBaap 6o"rox.. yul'tp<br />

opiorran 6afti ecroft fluap Her'roMHbl )I(IiHr xeMxHXAe3 xtHH^dYxHIi ryy-<br />

*inruap xeuxAaraftu a4u.n raBaapblH eprrufir eprol 6yxttft raBaapaap<br />

x3M)ir.A3l 6afixea. TaiiNt Hgr 'fier)K Hb aJ'lr' MSHle IoM'<br />

Tou xgxxr aus 6ypuftu x3Mg33r3ft afiT, ueurenuil xyH4ltflu x3MX33t<br />

raDraH. V,TMaao a,'ir lt6Urrafir XaM)I(HX3A 3Br3ftx3rl dolroX rgx1 6yrapraH<br />

*rix". *n*rdap 6eopouxrzfi,'ayryft,rypnanx{HH rrHs 6yp 6o,rroH x3 ptIrg x3-<br />

pgr,,rag 6afiraa4, CyytAs3 Ayryir xa,r6aprs$ 6otrox a,'lTaH 3ooc, MeHIel!<br />

iooc xufrx 33pl'33p y.'ranr 6yp 6o'roacpouryfi 6u'iroxaa'<br />

,|,{esre asx a.iran 6yroy^MsHroH qyrtaM_an xa,r6epaap rapu 6afrcau sr<br />

xyMyycr Hr4,Ta3A 6apxuraa,i yqpyy,Tg 6afin. IOy r3B3,q a"'Ir, MeHreH Mera,'Inbrr<br />

)r{HrHax, y1li>xttiu'IaH XyBaax, U3B3p eCaxt{ftr ttraJIlaX XspgrT3fi 6OnAOr<br />

6aftNgO. Aii?, l,t6srOH llyTfaMa.[ 6Oni'Og a,'IT, MOHIOH SOOCFIbI OpOHA gB_aaA<br />

cyy,rr cyyJrA3a oep sooi xepern3x 6o,'r)fi3o. 3ooc 6o,r lortoocos xen6ap,<br />

N'Nnrettr,'yHerafi 6oreol IYtL'Ir33HLIfr X3p3Ic3,'I yqup snBrACsH 3OOC rYftr'<br />

aee.q 6afii( 6o,rox HL, apr A3ep YeA MBAaTAC3H 6eroeA nHs 6yp.nfiH ync<br />

crpou e"a 6iilAnslr aul4r,'lag aJIr, MoHIeH 3OOCL'Ir 3opllyA xaurufi ul 6aricrax<br />

qancaar 6yypyyaN eepqJler 6o,rNaa. laxAoa 3ooclIIJ Hsp,'I3cgH epr.'<br />

rnftr, oepeop xa,r6dri ryyuA -6arrcau M6HreH ssrxsfiu loor oepunexryfi<br />

5afixsa. '3oticHir uaHapui-6yypyy.tcHu Yp AYfiA 'ra4reepnfiu oprer xl4H-<br />

XoHs HspJrocsu oprreec Hx9Ai3il'6ara 6o'rcoop 3U3Cr33 33c, xYpJt33p xuflr'<br />

Asx 6J,'rX !ipx(oa. I,4ftuepxyy saMaap 33c1 X{p3irl sOOc apnn}KaaHA 1apq<br />

r.rpcglr IoM.<br />

xyu tepenxtHnil sooc rlyrtax sBAaJr Matu A33p yeA sxJISx fl,'IaHlyqa<br />

aprHift AOpHo AaxHHA t{X 3pr AsIIepr{33. 1\,toHror OpoHA r{ rscoH lalaaA.<br />

ACTOOA XYAA/IAAA[iA 3OOC X3P3I.TI3X ffBAA.T HI4JI93A 433P IIAIT 3X3''IC3H<br />

5aftsa- u' !. e. III eyyusr YeA 6aftrylr"IarAcaH XynHy rYpan 33pr3nA33x<br />

XnraAuin Xan y.lCrart su Caqyy Xapu,'Iqa)il xH,rnfts apBJIlI(aa, ta4aaq Xy-<br />

AsJrAaaHn Manaac taAHA 3OOC XSpgtJtaX 6aftcau 6o"no'rloft 6aflaar.<br />

XyHHy l,rap Hb eopcAeo H3t3r{ rep,'iuiin oeepl,roq n]Ianrlfin MoHlo"xgpsrrax<br />

6aftias igcslt lr,I3aoo 3apHM rYYx cyrapr 6aftAar rcu.<br />

Ep nt xynny Hap xyAanAaar qyxa,'rA ysax 6aftcaH 6ereoA 33pl3nA33<br />

arluryyataft ^epranxda xHfixnftn xaxyyraap X;rtaAbIY Xau -yrtc,<br />

fiyHla7t<br />

Aau i"eper y/Ic opHyyAraft xyAan.qaanbl xapunqaa 6yxuft 6oa1(, Mart axi<br />

122


axyfrraac rapax ryyxafi aA, asrnfin yc, rap yfi,r4sapnfiu sapnl,r 6yrsgraaxyygr,rftr<br />

apnJrxr.rx flBAan :rsAiinfi ax axyft, aAuliti 3acarr qyxa,'I cyypb<br />

ss,'rex 6aftn.<br />

TanaaparH yft,r4napnsn rixsA xetxcon YeA xYMYYc xoopoHAoo raaaap<br />

XyAan,U,aH aBaXAaa re,'I6ep Tgnxnfir TYr'IA 3oOCsthI OpOHA qaacaH MOHIO X9-<br />

psrnsler 6onxas. Org,'lirox aBaJluaxa.{ qaacaH MoHle 6o"r xynl4aa oproriyfi<br />

doaonu r8BaapbrH apra,'itEftr yft,r,r,laxa4 q)'xa.n xsp3lrTSfASxyyn 6o,tN,<br />

a.rt:r, usHrennft oprrnftr ro,rl6e,TAel 6ailxse. [aacau MeHre laprax aHXHbI<br />

oporrAnoro /{opn6 Aaxnnl VIII*<strong>IX</strong> syyHbl Yea rapq <strong>13</strong>-p eyyHsr Mouro'<br />

lun iOan y.rlcaA at{x yAaa eproH x3Mg39r33p A3,'Ir3pq33' Tyyrreec xoiirir<br />

flepceA MogtoJrbrH HJIbxaaA 1294 Onsr Yeop Ilaacarl n,tenrufir lapla)K33.<br />

firoHA uen <strong>13</strong>-p 3yyHbl ausc 14-p 3yyHbi 3x3H YeA IIaacaH nflo raprax<br />

MeHrsH raU4eri 6OnrOH 15'p ayynn xYpr3l x3p3l,'I3x OafiraaA 6O,tuCOn<br />

r3Aar. 3serxarr Tyrnar xaaHbl ye 6yny <strong>13</strong>30-<strong>13</strong>31 oHA l{aacaH nqc<br />

raprafi x3porJrgc3H 6ar24ar- ColoHroct i4-p syyghl YeA llaacaH MeHlo<br />

rapracau 6afiilal. [Oau y,'lcrtu qaacaH uonreHnft HO,'IOO nOpllo AaxuHL,I 3apHM<br />

opHyyAaa rHfiuxYY M3A333)I( x3l'{x33r33p ryccaH ax{33.<br />

' 'I'yyHrEfr Aapaa xyil -unftrmnt?u xorxlut'iH ulrn3--Ye 6yrcy r


;txfiH Aorop yAaa Aapaa 20-uol, rep,rufiH 3ooc Megre rlyrraH rapralreas.<br />

Ep ur MoHroJT Hyrar Asop HyrarJrax dafican rsArsgp y,rc ryxafin yeA3s<br />

HH,'I334 errAep co€"rtoft 6aficas yqgp 3ooc Mentg rryrralr, apurxaa xyAan-<br />

AaaHA X3p3rJ'r3)r{ 6aficag y,rraMxna,'r HeJree Hb MoHro,TrlyyAblH ax ar!tb.q,pa,1,<br />

ooyn caHaaHA ryu ryueruft HoJrsoJrol{, y,r Mopes ynAaacngac MonronqyyA<br />

rrfinxyv MoHre 3oocbrt spr rdaraac axn3n AaAan,traft x3parJra)r{ cyp,ise.<br />

MounoatyyA XsraAnr 6afiil,aa Aatyy,'ia].,aac 6yyp oMHo Msnre xsparJrsx<br />

cypcaH 6aftxea. Tyyrsop u 6apaxryl2 xr,r 6yp xaaur"r ropo/r caAan 6a<br />

qapruftu xaHlfir.ru, TyurMaA, tiopryyAgA xr4rrrl,tt xyprs3xsA MoH uataau MoHfe<br />

-xgp3rJrax 6aftxgge. Meu tep ye,n MopbA xyAanAarr aBaxaA 4 n,lqnra<br />

9U0-,raH MoHre ryyHuft yHaHA or.l, yuxftr uHrax Monrsop rg/rx 6afte re)K<br />

TsMAarngcgn 6airlar rcu10. (Snaxyy naH raAat xaMxyyp Hb xrrraAbrH xoparneAsr<br />

x3Mlr(yyp deroeA 780-aa4 sHtr xflraAbrH Tau yrc ur Vfirapaac<br />

aAyy xyAanAaH a&aal :ryyHufr YHsHA r{b ropro el u 4nft,rexryft 60"noclA<br />

l0-ryuau JtraH a,'rr, r,.lenreep yHurtr renx Oafixaorz. Tep yeac axJtor{ xrrra-<br />

AHH naFI r3Aof xsMxyyp yilrapuH 4yn4 xyAaJrAaaraap AaMlKrzH H3Brepr{<br />

6aficaH r-rb flBaaH4aa MoHro,{qyyAbrH ryHA yurlpaap AaM}Hr4}r H3BTapq opcou<br />

6o,'Io,trofi.<br />

Monronr'rn ry,uap vJrcbrt 1206 ona 6aftryyncHsr AapaaxaH yAaJtryrtr<br />

MsHre 3ooc qyrraxi ax/'r3xoa. Tepxyy Monro Hb (Mopb yHaN( ceneu 6apscau<br />

xyunft xeporrefi soocolg 6aiixae. TyxaiiH qarr r,toHrsftr xnfix4aa<br />

ryyuuft Aaap flMap Hargu ar4brnsr 4ypcttrlr (11 xunnfis all Harlrftr) x3BrTaAar<br />

6aftcan ax. }Kurues Hb xyJrtaHa, yxop, 6ap rax trar" Snyyresp rs<br />

tryxa,n a/Tb oHA uyrtacaH MeHre Sonoxur gJlraH Mg,Aar{ 6onAor a)xg3.<br />

lor:,{ Asspxu roir( xax(yyA Hb rafi"t6apnacau<br />

6ar?^ar. 5ac epAevraH K. LUrapa?opu ffnoHA x3B,'ryy/tcou &lonronsrs Hyyr{<br />

ToBriooHr,r yprg/rx/rg,'r xgcruiru 2-p 6y.tarr 6ac ,,CVK3C"15 ueurafit A3spxnfts<br />

Haren a1wn raft.nlapJracar oaftHa.<br />

Mouro,ruu a3onr rypHnii ye4 rufilr Mor{ro xgpgl,ta)r( 6arican yqpaac<br />

iJ{yyU roaqoonA( cyxoc, (cyx) raaer ueurenurt ryxafi rapu 6afrraa xaper<br />

Cyxac rs4gr Hb o,'ror{ Toot 3aacan Hap yr. Cyx-Cyxac t3Aar MoHto,rr MeHro<br />

daficas ryxafi uHyyu 'roB.{ooHA> Aypb,qca!{aac la4Ha < >16 nflna xg.rr-<br />

6apufix MoHro Aollno AaxrrHbr BapHM opoHA y33rA3)r{ 6aricaH yaaa 6wfr.<br />

3l lrosro 6ac <strong>13</strong>17 oubr yecr IOaH yncuii Eyaur xaaHbr rep 6aplx 6aftx<br />

3yyp Har yAaa y3orABaA a/rr& 6olcos ra4ariz. Tap ueHre SynHr xaaFibt<br />

ye4 Ilyrracarr 50 opqrzM naHrsftH xeMxeersr2 MeHto roM. Vy.tr MonreH<br />

Aosp Maur orroH ycotrefi re4reap yc3r Hb 6anapuae" Tapxyy ycruftr aHX<br />

B. i{.A. Vnlr$orer. Oan qa-rusn, xq-ra4biH ,rlso nlirrvrgrrrfiu Tyyx. 1949 olr (6llMAy<br />

bIH ryyx rlpryyH 6oru. V6. 1966 I59-p ra,ra)<br />

9 {-ynga4 JrrcbrH MoHronriii ryyx. IlJauxaii i968, 379-p ra,ra<br />

10. Mea HoMr,tH MsH rar4 (xaiaq xer Alap)<br />

li. lllunr Xya qesr 4aus Essxnn 1962, ll-p mn<br />

12. Xyyunu Tan y.ncbrri cy.uap. 127-p 6orr.<br />

<strong>13</strong> .[,ynaat y,rcslu r.roHroHuii ryyx. Lllauxaii 1958. 379-p ra,ra.<br />

l4 ANa_leuua-HayK CCCP..l4ucirmyr HapoAoB Asfii.. flansrHrrru J'rureparypbr HaporoB<br />

Bocrora. fQaHr, 9ao Br-Ulri (cerpernaa acropul uoHro;roe) rolr l. f,l3461iae rercra li<br />

npeAlr_cKoBxe 8.14. flauxparosa. Mocma 1962 501-p ran 6-p r,rop<br />

15. MoHro,ruH Hyyr-I roBr{oo Toxno lg42 on 4B-A. 2-p ral. (Aur,rri xs.n aslp)<br />

1!. ,{Vuraa yrc*H noHreHnii ryyx. Il-larrxai'i tnt3. 3301p ra.ra<br />

l/, lvloH t-loMbrH MoH TanA<br />

t24


xapaxaA MoHro.r yc3r lru.rr xaparAaHa. Mep tap ycrnftr Sa.rrapxafi xnraA<br />

ycgr q rex 6ac y3Agr. lsx4ea MoHroJr, xqraA ycrufiu annn 6o.roxHr uapnr?aunan<br />

rorToox( qaAaaryfi 6afina. Ep Hr xsraAi{H uyrraMaJl MoHtoH Aogp<br />

rufin o,roH ycsr 6afi4arryft rorrMc,r rofiMror? x3AsH ycer 6afrAar. leren<br />

rspxYY cyx < P< )) MeHroH A33p raptargaxryr? 6a,rapxaft o.non ycamaft<br />

rex 6nucsuaap y3axeA Nrourofl ycor q 6aftx 6o,rox ra.nraft rcu. 3ne ra"<br />

r'raap MoHre cyAnatq, finoust 3pA3MT3H oxaAa, ,,oa-Ma" x3M33x oH3xyy<br />

( F< )) MoHre Hb Hyyp 6a ap rar Aaapea ycgrrsft, xni?cgn xa,16spHtlH<br />

xyBbA IOaH y.rtcslH > r3xi33.<br />

20<br />


3Ar93pr4ffr oopreo amfirTaft[aap 3axr{paH Ta,Txr.rAax sBAa,{A oHqroft<br />

anxaapan raBbx 6afixss.<br />

[OyHn ypbA raA 1af'tnlau aB"Tac3H opHyy/1a.q Aapraq Hapblr roxoou<br />

rol,{u,'rH{ cyy.nralar 6afts. !,apra'.1 FrapriFr ioJr YYpsf }rb ryc rycblH rasap<br />

opnblr Aapauryilrau 3axirpq, TrnAax apA oJraooc a,r6a rarnap qyr.{yy"IaH<br />

xaaHA epreu 6apx6aftx qeAan 6aftxae23. Tyyneac taAHa OraAgfi xaas 6onoH<br />

3a,'IlaMxJlarqHA Hb XyAArI,{,AaHbI aili,Tbll A3MXI{H T3TI3)K aiul{l OJIOX I3x(<br />

dac opon,row 6afrxss. MoHron rypsu rorrHcclloop ypbA ye Ve 6oor,(on<br />

xaarAax{ 6aricau fl,opuo, Opuorreftn opHyyAbig xoopcgAoo xapt4,'Iqax xy-<br />

AaJiAaaHbr 3aNr caprsH H33rA3)t(, Xs:ra.q, llyirAan, Aenftu rom x!!.afiB,AA-<br />

'rsA r\4osro,T opo5rA onfloop upx( Mogro.rrbrH $eoAanyyAEur uB3gJr rycnaurxrafiraap<br />

acap r4x arxftr xoH)Koo oJ'rx 6aftcau axae. OraA'-*fiu opAoilA<br />

ra3ap ra3pbIII xyAa,rAaaqtig, ffnantyfla JIaJibIH xyAa,tAaaquA l.rpx{ oqnx 6aftcau<br />

6a tsAnuftr Oreleit xaaH oHqrorn A,orHoq&on Y39)t{ 3JtAB33p r3r'<br />

raH AOMxcr{x 6aftxas.<br />

Mouronus Seola-riyya r3p yeA JIarIbtH x-yAa,TAaaqAaap .u,aMli(yynaH<br />

MeI{r6 xyy,'i3x ax,r},rr y/rgM}KXsH xt4ftx 6aftNgs2a.<br />

Qrsaehr nac 6apcHu Aapaa tyyunfl xaau IuI.Ip33 Hsr x3c3r eeryft 6aftx<br />

xyra{aaHA ereii.qsftl xaran TypaiIrHa ropuftH xaprniir rYp xaMaapq Satt'<br />

can IoM, Typarnua xaraH rufiHxyy MoHroJIbIt{ 33onr lYpHttfi xaprizi}r xa-<br />

MaapaH 6apix 6yxnft 1241-1246 onn xoopoua2s eeprftu 333MIxId"'r fYpx<br />

opouA } raAor Booc MoHnrfir aHx yAaa<br />

A3/'lAYY/IlIt33. Vyn sooc n,lentonaft ryxafr Aurnuftr spAoMraH C. "tlefts<br />

flyrr-llftH 1881 oria 6xqux .IIosAouA xsn.tryyncan (MOHfOJIbll-tr MOHtrO)><br />

lLi::ii:ltiiriif 't<br />

rri:<br />

,':,1<br />

3ypar Nb I<br />

Oraaeii xaann xaran Typar?rua<br />

Morrlo;trH 93?ur<br />

rypnnfi ropriiil xaprriir<br />

ryp xaMaaparr 6apr,x 6yxuit.<br />

1241-1246 oi;u ye.q<br />

AanAyyac3H


9A3r 3oxlzO,'IbIEXOO AoTOp yVJI 3OOCHbr TAJraap TOAOPXOfi,TCOH Hb: 3OOCHbtr<br />

1-p ran6afr Aaxb 3ypar Hi syyu rr.rftul3o ffBaa Mopb yHacaH xyu, 3Mao,rr<br />

Asspoo aprax xapaa4 6apyy,H rniiur Hyu cyMaa Aar'rlraa. Tyynun ap ran.u<br />

ur Oponrac utyByy 6ailsa. Mopnnnr Hr aOol rana noxofi 6rafi rs;K 6Hq.<br />

}KJJ.<br />

- F_ac voprrofi _ xynarl 4ee4 ra,Taap nr 6apyynaac Hb 3yyH riafiru Hl<br />

Apa6 ycresp. uPlX MCHfO,ry V"rIC>-rin (raonie;,6 raxr 6aqx^eb. Tn$nuc2z<br />

(T6u"'rucu) 642 on, xaaH repuftH qe,noeHA ye. 1ux xaaH) MoHroH MoFrre,<br />

flepca4 r3x ospar ro4opxofinotrur C. JIeftf fiya xufixoe. Vr uosreri<br />

3oocHbr Io€payiaap<br />

ran6aft 6yroy ap ra.{r us Apa6 ycr3op onqces o.irol{<br />

Onqsacirftr orr rafl"rrdap,raaryfi opxuxas. c. "rleftH<br />

I-iy,r 6ac yy,'l M€HroH<br />

4eap 6nuceu


6uu:panufiu TaJIaap 333MA3H 3axl{pax rex uftm Y33/I cyprJlblH sxJtbll AdBxap<br />

AaBXap xyqT3ft sByy,'rlr( 6aftcan rs1rufif YYII33C AYIHs)I( y33X3A l{,tl3p'<br />

xraii xaparaaxl 6aillaa IoM.


Aacr3rlrggp 6apaxryfi, OreAeft36, MeHxs? Bopgr xaaA qaacaH uenruftr xsB-<br />

,'IgH rapryyr'rx{ 6afiqelr mu. TeA Vr qaacaH ugsro 6a roMeptot Boocbrr<br />

xapb opoHA xuftnraeryft, rep yeufiu &louron rypuraft ync rop, agulin eacrlrftH<br />

res Xapxopyrvr-A yft.'r4yyrx 6aficaH raxoA yryftcrax raeapryfi 6u.{aa<br />

III. MOHTOJIbIH TOAH YJICbIH MEHTO<br />

MosrorsrH IOaH y'ircsrr yuAsc,lsH 6aftryy,raru Xy6u,raflr xaau 6a ryynnfir<br />

sa.rraMxnarqaA s3,'rarAcaH opHbr apA :ryuunrlr gcepryyr{sJrryr? uouxon<br />

xynuauryft 6afi,rrau Ho€nox, oepurtH repwiu Hyc3p annapar, ryynnft ryrrnrt<br />

rynryyp 6o,'lx 6aficau Hx lapruftu xapernanvilr 6enrreu Hnft"ryy-<br />

,'rax, raHCar xo3nq3p xgp3rqoorlg3 g,T6ar As,'r6er xanraxbrH ry,'r xoAeg axr<br />

axyft, rasap rapr.{aJraH, rap yft"rlAnep. ta4aaA AorooAbrn xy.qanAaa 6oaos<br />

aArftn eacrnftn qyxat 6ycaA can6apyyanr apra 6yrcy oeA rarax apra<br />

xgMx3s aBaxaA xypu 6afixea.<br />

tuau y,rcr,rH raAaaA. AorooA xyAanAaa la,uafiqtaft epHex{ upcuufi yp<br />

AYH.4, MeHleH T3MASrT ILaaC raplax X3p3rI{33 lIaapAJrara, H3M3|A9H rapq<br />

Hpc3H 6afiua. Heroo ralaap 6ac [OaH y.lcsru xaaA xyAa/rAaanbr ryrZnreer<br />

eprexyy"Tx, y"{cbrH caur 3y3aarrax aspsr 3opr.rnroop qaacan Menrufir opreH<br />

x3p3r,Tax 6aftxgs<br />

Xy6u.'raft 1260 ona xaau rxr.rpsaHA cyyMarrlaa


xLlH HoMx{ xuilnr3B. Tap riaacau MeHreHHfi .4ypaM Hr xo€p ycgr, rypBan<br />

yc3r, TaBaH ycsf r3rA3H3. A,nXas rep uonrnftr xniixp.aa MoAoH xeeuf,r<br />

xap3r,T3H xr.rfix 6aftraaA Aapaa aa 1276 oHA ryy,'rfiap x3B uyrrax{ xa/T)r{ga.<br />

Xy6ra"rrar2 (1278) Llxn nanrr l5 oua Jlr.r-qao xgMs3x uaacaH Megro ns yryfi<br />

6o,rcos ry,'i ryynuftr AaxLrH AapMannax xes,'rsxufir 6atl"Traxes.<br />

IV. [Ou6yy<br />

1276 osa MoHroJ'r rlspsr oMHer CyH yncbrr 6ari.n4au AaryynaaA 6yuax<br />

fltsaxAaa flH-uxoy-;r apaaq 6ar:rx yeA rax xaHlKuH Dassraac Aapra q3pryyA3A<br />

3ap,'r4r 6yy.lrau ypbA IIb rapxcaH u,arl3rr ueurufir []r,,rap]]",rau<br />

6oorHopyynx xariraaA, uer 6ypuiir 50 naHrnftn xar\,rxs3rafi, rcH6yy xa,r6aprafi<br />

MoHre 6onros r{yrra}I{, XySunaii xaaHA r.I.rrss}r( 6afican 6a lrou rgp<br />

MoHreo xsc3r,r3H rl?pryyAsA xr{rurir xypr3oE( 6aiixsa. ICH6yyHaft ryxaft<br />

Aoursrlr axBa.ry l4opriHbr ryypali xoepur Hyypoap tru Hnfi,uyy,rcoH xe,r6op<br />

ur 5ar 6-yxuiir 6s,nerAceH MeHro reAor 6ac 3rplrM.ryaa MeHro ro)r{<br />

MoHro;ruyya H3pn3x 6afilxee. Tap uournlir xqraAyyA


qyl'racax uu ryxafiH yeAsa MoHI'o,l ) rcaarHbl eBopMou ou(norltftr ryciacan<br />

aryy,Trur apx6nur oeproe xa/Lta/tcaH 6afix utnr caHarAana.<br />

flr rep yeA xnraAblu Ouuor Cyn yncaA 3aparAax 6aiicas ryynl4n 3oo:<br />

cur ryil"uregusac xacax ryfiqea xypaaH anaaryftrsac IOaH yncun Meurenafi<br />

ryfi,rreaH4 caaA yqpyy,rx 6afts. Tuliussc MoHroH reuAarrnftr cal?n<br />

ryilnroxuilH rya 6apnqaar cafis xaAtanax uaapA"'Iara cypxufi xypu raBLIr-<br />

Aalr( 6af,xee. Xaplrq rcH6yy 6a iluue qaraaH MoHre 3aparAax{ ryti;troeH4<br />

opcubr Aapaa ult)v xyH,a qaac *osroH 6o,'tco,u ry;r>i roH6yyr 1287 otrl,<br />

xa,rx, opoH4 Hs Xy6u,rair xaaHirl r3Agl IIaacaH<br />

ueuririlr xllfie. Tep ur' 2 xo"lxg3tsac raBaH Yc3r xypre.n 6yra apBan H3-<br />

rgH 3ap3rr3ft rapcaH rix(YH-ryH taA3t qaacaFl IraosresHtt xaMt ryfinr5au4<br />

opcoH - 6afiHa. L{xu-rcasuft qaacan ttorirounfi x3"rx33 6yp Hs IIxYH'TyH<br />

uaacnbl TailaH xgJrxee 6o,rgo.<br />

3,r qaacag MeHro xsB,llax raptacaH flBAa"'I uesrniir xyyql'IH xauuunA<br />

ryp 6apsx rraACaH 6ailua. IOau y,rcuu qaacaH MoHro Hb MoHreH Aotscl3p'<br />

riii 6ancaH 6eroeA optgH x3p3r,'I3rA3N 6atixeg. Teeq roe aacrafiH fa3ap<br />

Hb yJIcr,rH caHxyyr 3y3aarrax uepniluaap xaropxuil o"loH IlaacaH MeHle<br />

rapracaH yrrrlp x3AxgH xuaafiH Aorop {aqlr H! AaxllH 6yypq YH3 usH33<br />

anAaxaA.xypcaH yrrup Xy6lr,'Iaft xaan 1283-87 oHa rYpYYrl33c33 raB AaxuH<br />

n/ryy xaHurraii ('-ixn-IoaHb ryH-cIzH 6ao qao> reAsr iliIl Ha MoHtgH r?M-<br />

4arrnftr rapraN3a+e. TgAIaft.reFI yAa,'IrYft 6ac ,1 {aacaH rueHrosut? xaHur<br />

AaxLrH 6yypq 6apaaun ygs 3pc HsM3tAC3HssC 6Oax AaxliH lxLIHSsp IIaacaH<br />

Meuto xuitx uraapAJrara rapq 14px33.<br />

XaiicaH xy.iraf xaag <strong>13</strong>09 Or4 6acxyy rott ;YHA IIaaCso xoHrOH 6oacOrt<br />

yql4p XyyqHblt Xa,ryX qXIl.AA LtHt, 51 l3Agr HapTgli, qXA.rcaHnft qaaCaff<br />

MoHreHeoc raB Aaxnu unyy xauurafi mI'IHs qaacas uoHrnilt yftn4ssp,raH<br />

rapracaH 6aftsa. LIxu-Aa lrHb-qao qaacaH MoHte Hb uaraaH ueureHuft 2<br />

nairaac 2,'rn xyprer'r x3MX33reti rortoox rypBaH 33par <strong>13</strong> Harxrat 6ol"<br />

toll(O3. ,IIaU 6yOuftr qx([-IOaHb qaacaH MeHre TaBaH X9lX33, MeHro H3l JIaH<br />

a,rlT, H3roH II3Hroop rotroox(aa. Xar2caH xy"rarutlu qxn-Aa I'IHb-I{ao MeHfeH<br />

TaMAsrr Hb r{araaH ueHreuutt HgtSH ,'taHTair teuqyy xaHulraii 6aftxsa.<br />

Suexyy Lirxn-rcauu-ryH-cnu-6ao-qao qaacag ueHreuuft 2 ryauufr AsBCtsp<br />

Hb oAoo 3es,re,rr coqrra,Tptcr Fyra HafrpaMAax Xo.u6oor V.lcuH .IIeHuHrpa-<br />

4nn uysefi, EHXAV-srH Llluuxnsx yxaaHbl axaAeuuftH oprutll cyAJIaJIbIH<br />

xypsansH Bop3r ra3pyyAaA xaAraJIarAaN 6aftHa.<br />

Monrolsrn IOan yncbtH lraacaH uenronnil xyy"'Ib xgA xgAgn yAaa<br />

oopq,'rotAoH xyBbcaNi I.rpcgri rox rYYx3HA T3MA3rn3lAX33' XaiiCaH xYJI3r<br />

xaaHbl MoHroH raM!,grr lraac Hb tr4x re,lee t-lxlt'K)arir Llxyn-tyir uaacaH<br />

MoureHooc raBas xyBb Lliyy yH3rofi 6aiicau 6onoeq rxli,rtuiin_xee oft,1 xYp-<br />

C3urr,rrj psxr IOaH y,rci,iu<br />

-cyaapnH 93-p AsBrapr 6uqxes. Xafrcan Xynsr<br />

xaaHbr


Tap xo€p MoHre ul Mouro4trn IOau y,'rcHH yeufiH rypru x3por"ryarAiix<br />

lrpx{aa, Anrsaa qaacau ueHreHzr? xHprelr{ MyyAaH u,rxapcrurlr -1261 ou,q<br />

ryruMo,'r rapraH uanryyJrx ur,rHa3p co/rulr 6aftcau 6aftHa.<br />

<strong>13</strong>50 osl Toroonreuep xaan MoHreH rsl,rAsrrafiH aypurafir oopqnoa<br />

uil{Hsql,IJix


caH raspyyA Hb qaacaH MeHr8Hr4ft yi{trfif r3rI]J 6o,rrox sopunrsri MoHrotttll<br />

xyy"rluHAaa Tycracan 6arZxsa. ,,Top yeA xyypMar ilaaCau uesre xuftc3H<br />

arr33Agfir a,'rHa, tgprrr.utx 3aa,{AcaH 3Tt33AyyAgA Hb llaac raBaH xsc.<br />

r33p rxarHax, MeHxyy xynuft xepeurur?r oruo. Tyynzft xyyjrb Marx caftn<br />

6o"ryorl rgx roMA3t.rralxa356.<br />

{aap 4yptAcanaac y3ox3A [Oau y,rcuH yeA MeHrsH canxyyruftH a]KtaJrraraar<br />

3Mx xypaMrar2raap sByyiraxblH ryn sapuM apra xsuNba anu 6aftcaH<br />

Hb xaparrxar( 6atna. [Oau ylcuH yea Asgp nypbAcauaac raAHa 6ac<br />

lllyHs-aH-usub>^ rsAot oHqrofi xinxar xeuxeerel2 r'aolirs taprax( 6ai.txeeiT "<br />

Tyyunftr 6ac r{ r3r( HapJrax ua 6yii. ryur-au-qnHs<br />

MeHre sr ufifrrsA


y4aa xy4a,rAaH aBcan Oapaautt yH3 Hb-70 *tnru lapyrl aJIraH eooc 6o,rx<br />

yncblri AOTOpX14 OlOri aiiluar Xtl3IaapT 6Ilqur TapaaH flapailTail ar'I6a raTaH<br />

ronx( 6aitcau yAaa 6uft63.<br />

l^onx i<strong>25</strong>i oH,q xaaH mHps3HA cyyraaA Oreaefi xaaHbl Yeoc 3x.Ii3H<br />

xyAanAaaHbi xyMYyc opreo y,Taar Ayp M3A3H x3par,r3x So,rcoH )KypMbIr<br />

SorcoOxr 6o,'ruynxea. TaA OOpcAnfiu xeCreep afl,'IaH ssx 6aftr roxt 3ap,{ar<br />

rapracaH 6afi.{ar. ['enu xyAalAaaqHH Hapblr x3r xoxllpyynaH AyprYftuY.Y:<br />

,raxryfiH rynA raAHr.iil rafr 6afiraaA xyunuryfi 6oEcon MoHreu r3MA3trilftH<br />

ynuftr y,'tcbtu Cautaac XsAsH 3yyH MnHraH aJIT MOHI9H 3oOC rapraH Te,'lx<br />

6afi.'laa.- Mon rap yeA MeHi xaaH xnraA opon 6a i4aeepeHHaxp<br />

Hyrarr NH,r 6yp '6anH xyHeec 10 a,rran 3ooc' flAyy x-YH33c 1 anraH 3ooc,<br />

XopacaHA 6anH- xyueec 7 aaraH 3ooc, flAyy xVH33c I anrau 3oocblr ryc<br />

ryc Tarax 6aftxaap Torroo)I{33. AlSau rarBap xypaalqAaac 3/lA3B 3allb<br />

MOX Xap3fJISX apA O,TI{OOC X33/I XaxyyJlb aBaX 3SplHIZr UaB3,'iaH xOpHInocot{<br />

6aftAar.<br />

1265 oHbI Yegp IOaH y.rrca4 fyuutt RH3bIH 3oocblr qyrraH rapracap<br />

6ahua. !,apaa xrzn Hb ?YYH33 xopor.[yyJlau 20 gooc 6o-,lrox rapraB <strong>13</strong>-<br />

x{as. 1285 oHA Oacxyy HsMx{ xyyquH x3B33p 30 eooc 6o.nron raptax3s'<br />

3oocnu x3ilx33 C3Br3x( MyyAaH eeAapcunfir il,aa1i1 xoB33p xsp3rnYYnll(3o'<br />

Yynuftr 3opqBO,II fl,'I xnficair4 Y3H3 t3)K TsMAarnacsU 6afiHa. SoocHsl Aa'<br />

tax MopAOX Xyytb Ye yeA /taMx{IlH y,iamfi,larAaH HpC3l'I ^ax3364.<br />

XaiiCatt<br />

xy,'r3r xaaH ilr.rp33FrA ctycHhlxaa Aapaax 3'Aax xll"rA (.l310) 3oocHbl xyynurir<br />

uuugq,T3H flByyncan 6atiua.<br />

Xaftcas xy.Irst xaau l3i0 oHA 3gOCHbI H3tsFI<br />

rxlrpxer Hu 30ocHL,I apaBTafi T3Hllsx 6yarae65- fyy.11lH<br />

3ooc Hb ye yJlupuin apinuft xyyrlb €coop nex upcou 6eroo,u. Xafic-a-H Xy-<br />

.43r xoai.bl nL{xn-Aa, 3ooc ,Tyraa xaMr' x3p3l,TorAc33p 6aft8. l312 onA<br />

Arcyp6rn6an-Fyaur xaaH AaxHIr 3ap,'Inl 6yynrax 3ooc uyrry!',1&xa!, Iill'lH3<br />

xyyqnH 3oocHbI aJib aJIhtl tlb IraacltH l.lonrsret? xaMT lyfir4ex orcenryil<br />

rix66 rsuA3r,'r3c3H 6aftaar. 1895 oHa @pauqstH spaoMr3il Fouonapr IOan<br />

y,'rcbrH yeA t'apcaH AopBoJIxHFI Ycsr 6a xtlraA ycryyarafi aooc 3ypraaH<br />

urupxrulZr cyA,'tax ryc 6ypt Hs ruit,l6ap xnilx ili.prx xorHoo x3BnYY,lc3H<br />

6aitHa.<br />

3;r eypraaH soocHbr ranaap xllfic3H :afin6ap AYrHs/lrYYAHfir 3ooc H3r<br />

6yp aaep AaxuH HflrrJIaH yuilEx( TYYXaH ryrryyp 6Huryyar:ti ry,'ilax<br />

ygBs,'r 3af HM soocoHA xur?cas tatl,'r6ap AYltlsJIT apafr rcyxau 6onAoo t3)K<br />

gpraJl3o,'r repyvnt{3ap 6afuaa ry.n eeprtftu 3pr3{3c3H 3Yftrl4iin Tanaap H3-<br />

Mg,'rr rOBr{ CaHa,T ox Hs syiirsii reN yrex 6ar?Ha. P.Eouonap'rniiu yHuruX HIlilrrryyncsH<br />

AopeonxuH 6a xgraA ycryyaraii 3ypraaH 3ooc H3l 6ypnfin ra'<br />

,raap XnliCOU rO4OpxOl'i.ryOJIT IiYrHSnr 6O,rOu OepUfin H3M9/'lT CaHa,lbllI XaMraap<br />

xoftHo cuftpyyn6an ufiH 6yny;<br />

l. Aafi-rcaH ryH-6ao<br />

P. Eouonapr ona 3oocsbr ranaap roAopxofrnoxAoo: JlarnarniiH AopB€nx(HH<br />

ycragp t3c3H_ ymaii, <strong>13</strong>10 oul Xafican xYnsl<br />

xaaHbr yeA rapcaH rsx raftn6ap.lax33. P. Eoxonapt 3oocoH Ao3pxi.r Aep'<br />

63. Mou rss4, 275-p ra:r..<br />

64. [QaH y,rcutH cyaap. 93-p gonr.<br />

65. MsH reHA.<br />

6fi. Mos rasA,<br />

<strong>13</strong>4


BoJIxHH ycrssp r3csfl yr Hb flMap yrrarafi yr do,nox<br />

xuiirae4_yy"r 3oocHr'r 6yrsu,, rapcaH on aafrurir uapdfi"v"'ran rorroox( qa-<br />

4aaryft 6aflHa.<br />

receH xnTar yr Hl ra4er ur.rH3 300cbrr raprax,<br />

ryyHufixaa yH3 xaHmHfir rorrooxlloo ypbA rapcaH recen ilarear!rfiH<br />

MoHroJI ycerrari (rvy.unH sooc> <strong>13</strong>35-<strong>13</strong>41 oHsr ye,a. aHX rapq3o. fliuap<br />

xaaHbr YeA tapcaH rs4rlrftr xaa,lraHI {{ToAOpxOiifyi.l)) r3}K 6nqasA opxHC-<br />

Hooc eop sMap q roAopxofinonr xlrnraaryi.i 6af,Ha.<br />

' 3He 3oocHbl Ta/raap cyAa,{x y383,'r (LrN(H.roaHb ryH-6ao> r}a3r AspBofl.<br />

xuti Ycst'i9r2 goocssr xfl.ran.- yr Hb ltoHto.ryoop


Toroonreuepurln rop 6aplx 6aficau ye 6eresA rap xaaH oepaftn<br />

HspgMxur rycraft 3oocHyyAblr raprax 6afrcaH ueroorsftryyP aep-<br />

Bo./rxr{H 6nqrur2r Huftr }Oan rypaH Lanap x3parnox an6aAaaruH xYrI Hb<br />

cynpaaA 6afican qar rcM. Tyyreep u 6apaxryil Toroonromsp xaaH nilipegHA<br />

cyycan xaB3gp qaail yAaaIr 6af,x ua4axryii 6onox Hb HJIr NleAerAeN, Xsraa<br />

opHbr ,[.orop 3HA r3HAryli acepryyu,rut?tt xoAe,'IrogH tapq xaauu 6aflp<br />

cyypb L{x MyyAcaH faftnaa.<br />

iOau y.ncnn cyApbIH 93-p aentspr LiNa rcasufi 22-p ona 3oocblr H3Mx<br />

xyyrrnH x3B33p 60nroe rsx AypbAcaHaac Y33xeA. yryyner4eH 6yft 300-<br />

cur 1285 onur yeA HsMx rapracaH roxeA 6ypan 6olox Msr. Heree r3rnaap<br />

AepBo,r)KI4H ycroep 6uuur4casurZr axuxaA AepBe/IxIlI{ ycrutir ryp-<br />

Hufi xauxegsA HX fl xytlTgft 4enrepyy,rN 6aficaH qarl,tflH eooc 6afix st<br />

safiruryft.<br />

Xy6nnaft xaanbl urrEue (.uopse.lNi.ru) Ycar aBrI xspsrnec3H ryxail Hx3Hx<br />

gpAsMTOH HapbrH y3o)K 6afiraaraap 6on, [Oau repnfiH YHAsc'rerq 3eBxoH<br />

MoHroJr xs,'r roAnftryft mon ux rypnuil 6YpenaYYsa 6artcaH 6yx ync ryrr,tnuft<br />

xen anJrrbrr Hgrgx 3ap3r rsMAarngx( qaAax Hnftt AyttAus 6nqnr 6nft<br />

6orroxur gpMs/r3coHgec 6olxso6t. Taftu ytlnp r3p YeA AepBonx(tlH YCat<br />

xr.rp sapgr ponrroft 6aficas HL MeAorAox 6afiHa. [4ftu] eHe 3ooc Hb TorooureMop<br />

xaaubl yeA rapaaryft, Xy6u.rraft xaanbI yea (1285) rapcaH rax 6ypeu<br />

yn4ecrcft. 3Hg soocHu raJlaap 3apt M HoMoHA AypbAaxAaa: 3eexeH MoHToJIbIH<br />

fl3ryypran cypBan)I(raHyyA 6a so€l rYIuMsAYYAaftu xoopoH4 3aparAa)fi<br />

6aftcaH MoHre 6aftx uaraAryft raAer raaMarnan 6aftAar.<br />

3. Nb l.<br />

P-EoHonapt aHo BoocHbI TaJIaap roAopxofixcon Hb: rgcan xtraA ycertefi, ryyruH eooc 6oluo. Tyynnfi Eoroo raxA Hb<br />

flarsaruftH MoHroJr ycro3p rsx 6n'{ceHIlftr xxra4aap rscgH Yr Hb: xflTaAaap Morol2<br />

rccsn yrraraft yr rclt. 3Hs Hr Mosro.t uegreuaft 4eep Apnan xoep xH.<br />

;rnfts a.nr Hgrlrftr 6nursap 6ytoy 4ypc33p raBbAar eprHnft gasnnuiis Aa'<br />

ryy 3I{3 tr{eHnlflr qytracaH xal 6o,'tox


3a :rooc sr, 'l'oroosr*uoprufir<br />

rocoH r-rzrr ,t"l:go IFii ona ,oo.io*oa uonso eoptt/,eH iupurur" cgxg-qxsg> uorori xun 6on_<br />

'lc)ocl'il llYrracalr .r* yr,r,-?ooo"*oop<br />

6<br />

6afrrra. "vloy <strong>13</strong>53 oHg yr<br />

I)-tiiisonaor<br />

.u r,:,oi,,;;i;,#i::l; f_**x_:"flJ?i:,tj ;#,ilil.1,"* roxapoxryft 6an-<br />

;r;,*rhrj ri.rsp.triii-:aa* c.riian o,l",ur. dl;J,.uf4;"rJ..# ii,,;lr,:d-T,rlrrT;<br />

''''i; i l;i;:;"",,1i,:;1. ";i'il;, J<br />

"X;ffI- ; i;i; ;il;^ni oo,. oi ;;n"*<br />

4. ,,t{x*-q*rsn r.yn-6ao> i\} ?"<br />

3Hs 'llocxbl Tansar) p-6ciHonapruls.. xrrftcair ro-'opxor-r.loJir Hb .xria^<br />

ii;Hi,,o,l,t;il.r,, ryir-6ao iriin'"uy.rgii ryy.6-;H.";;i;* Hm6io r,r.rir, ,rb<br />

i ; 1., 1; l ; l ;*?$ T"ii;l #'j;,' :,'# i,'#;; i +:lrui:'J d<br />

". :. ;:;<br />

i! SirliorrBpr 3Hv- 300coir'cr=p' 6u,?rn3 ,lsptss.rxrrH yc<strong>13</strong>3p -cnqrsn<br />

yc*tftr<br />

)'rtruFizrr rair"rd.:n,raar1fi up*ii*'i, ''i,,o,,0 "_iiir-rr,rut'iyr-nuo,<br />

rs.tr3r irb<br />

"x1'J A ta:i;, 9!.x:l14'i6;r<br />

)'r,:i' 1og n3D.,,r;iF.. -puarn'yi-0"1u*, *"* ,(.,"p_rraru<br />

ro4op.roii.rroivr^op,x" "nro,<br />

TOO Hb<br />

,ror.. V1;,inii.^i,**u,, ro,top.\gfi.rl,;;,<br />

l,);;;1,',',?Ji'h;;;;:;:fi:1J, *i i r '""ir;; iepre,xlr' vc.<br />

']-\{ap<br />

i':, " ji;: ;;;,tl:l,,itT,i i ; ;#,,, #l;::,, 1",[,g, n,ff 'i<br />

y.Jil,rt,- H i<br />

"ii$<br />

',rlri,li,,',,op ,-, n p r l' ',rri.i" -;;;;i?,T,'.iifffr i,r '6a,?'ra. i rn*,1.<br />

IJ,T:r,?,<br />

,.u'i'','';";,Y,1,?-.$-:l'.- :;i; rouc' r:f i ,*-,.1v'; '*al"'*i,lolJ',iu n,"n ui,rrar.rH<br />

?;:i:_r.,, I_.:iiil# #i;",i|;iil i,T,,."# ;n_;y :m:;,J#iil;<br />

;)l;li,'-o-',i,ij';"'1.i.:1,;'r. i;; l<br />

"a .oo..r-r;;;";;;'jrou. r'r 6ypr Hb<br />

#,<br />

ll;l l u li i; t - j*<br />

I ::: "!':il ! r" I : : 1 { : d' :#:,:;; *';,n jl ; I "m I I<br />

"<br />

iunnii,,,,ii;:t;.,,j;lr;;"ffi"_rr#lr. xoet) xyaaarAa.x *i,"r? ,r.rn yrroraii<br />

5: at{xg-,1}t{$ff TyH-6sor }lb B.<br />

' *iluri:i;lii;*1t .:-:::bI,ra';raap to4opxo*aoxAoo trxff -,rx gH ryx-6ao<br />

;u*,"1ru*'llyiliiiff;!::o'i;iit.li,,1",iii?1ryJ;#"*;<br />

Asp,s.r*iulr 1',i* u' ntt" roAopxoii;lo'rrur xt-rgx:J5oolou AaBF 6aqcg'<br />

v.'**r'uunin,l;'',,,-ll",j,ort.;'il"r;;.ff,;.1.:::,'rart.'roap,rai"o":::r 6apaxnyii,<br />

llAsa nLlxu-,rxiH .,yn-ono,';5';:rtt1*Irx{ qaAaarYjl Ayryy opiucxooc<br />

nrtap' 'vr.ir u'vv'*'lrj-o"ro* .$;;T #il',f'Jr:ltt&ffi;x;r;,ff . "vi'"<br />

,',,,,;,,'.',T#;-':';;r;5;;1"-' ...'ii'*"ruo<br />

-v.u,. Hb A3apx'fiH Esrs' aAnn Lrxr<br />

r&Map xaanbr uanrp*x uprr"Io Tr.sn yireran y, 6a*<br />

,'u"i$,J.l:i. il:l,xri:L'ila'ilaR n'!cb!{**rocrb, Axa.{erur nayr cccp. ts4l r 32.p rr.<br />

, ":,i:.;retXit f trt ,HlTl:,:T.r- Degxrnrt lg62 ot5-.p..rar flepe.naercn seoxr.ir neperHer3ur-<br />

' i 1lj, ?,, i: ;; ; :'i' ;'; i "ffi :' 31'j,,r"",T "ii<br />

; f<br />

;* ffi il; i ii;.H},,'*xj.1;ii fi.<br />

l,)t<br />

aua


vcr3aF sfrtaoD r?c3g llb EflraAfiaP<br />

're. Evrsu Hb tyynb.ooJlllo' !'epne;txx-n.tu"iii{un'Vi 6.,',*u" Toroourontep<br />

lbi;+, iir-;,+f:.iX,.i.,t'i,?*'j ;-'"llt";;;;iiir u-oaur _espqrrrcoH 6tr'rc:<br />

lii'i"id;r b"y^l{::;-oa r3b1 os *.puriili'1"vyf4 .:n'n"eii<br />

roxup'r 6anyyu:ac<br />

3x'{3H 1t^"1i""f,-;""rrp "r"*<br />

uvrracan 6nflsr'<br />

J': J-r#;'eiff.l,'. *";';;l s'd ona-,,vi#* * "" " : " ry ?:?it<br />

xu x'iAuilr:'p *' o*liil't*;;;Y;' A"n6o" *IH"'33A oirpryyn:xr;'<br />

0. "{*tt-9xau<br />

rYu*64c"<br />

i\'g '1'<br />


#4, BaxHoe 3HaqgflHe HMFtny rnEs^r,t,<br />

M o H_er, r, x np o H c ; o il{lif "" H?,?Tr"l!:":x,rf ;i-l_ 3. Jffiffi1x 3r,{x<br />

Bcr


STUDIA HISTORICA<br />

INSTITUTI IIISTORIAE ACADEMIAE SCIENTIABUM<br />

REIPUELICAE POPTJI,I MONGOLICI<br />

Iomus' [X <strong>Fasc</strong>. 24<br />

T. Co,qno*r4aprna<br />

MO}ITOJIbIH TYH YXAAHbI 3API4M 3OXI4OJIbIH TONM<br />

(xvrr-xrx 3yyH)<br />

t4l


T{OHTOJIbIH TYH YXAA}IbI 3API4M 3OXI4OJIbIH TOHM<br />

(xvrr-xu 3yyH)<br />

Mosro"luH *"lT*?x yxaaHbr 6ariryynnarbrH ax yycBsp cyAap 6nqruiln<br />

xyp33n3H (XOxlru 1961 osa unHx.rrsl yxaaHH aKaAeMr,r 60,rx', *"r*."*i<br />

6aftryy,rar4can y_e3cs3 gx,'rsH MoHronbrH ryyx co€,r4 "or6o.ao*";;';;;#<br />

AypcranbrH ayfinnfir cypBaJ<strong>IX</strong>{"1aX, r{yf,xyy,la-x axr.tr4 HH/33A aHxaapq Hpc-<br />

Hufi^ypaap yrroMx( r,rx rlyrnyynratair 6o,rxea.<br />

JJI o,qrHHH Aypcranyy4brH Aorop. retsA x3/rr 'oM<br />

3oxHon 6araryrtr<br />

x9Mx39r aar'rsu3. Olra 6o,r resA 6aqrHriH xsn XIII syynbr ye3p MoHronA<br />

HgBrsptl 3xJI33Ar XVI .syyusr nyHA.. ye3c MoFrro,rrrH iyxar7H yennu nnftrau<br />

y.rc repuftu 6ahr,a'.afi yffd'Aan co€"'rfun 6yx can6api oprun xspsrn3rA3x<br />

6aftcaxraft xon6oorofi.<br />

Onee ye4 uana_!_ gpAsMrA3gc eepul'tr opHbr xa,r, Tyyx, ypaH 3oxko.<br />

nbrH ryyxHse xor6or4ox roBA xe.rr aipur,r soinorHr cyrrbi, 'ditiyt- ;r-_<br />

xllJlr or<strong>IX</strong> 6aftua. XapaH A?opI 6yrse,'iyylllriu 4orop 3oHxr.t"{ox '6arifiir<br />

333,TAgl' MOHIO/T Carrer,IA'fitt 6nqca' 6y44r.rfiH ryH yxaaHbr gOXriO/ryyAaA<br />

cyAanraa xuficeH syfi.n xooop 6afiraa rcu.<br />

.,fyu yxaaHbr g,T'6yrse"ryfA 6o,'i uasajl apa ryunufi ryH yxaaHbr ryyxnllr<br />

ruuHx;iaH 6onoscpyynaxaA qyxan cypda,rNriltu nar 6b,ruo.<br />

Mo'ro"'ius reB.[ xsnr ryH yxaaHsr oyiianani.yaunr* xvil-xrx 3yyH6r<br />

yeurlu MoHro,'rbrH ryH yxaalrbr iyyxnrlr 6oao.cpyy.,i;;t "rp<br />

1euftu Monron<br />

carrarqAraftH ryypBHCaH HoM soxr{orr'ir oyprii,"ip* ?vbrrnx,,rax Hb 3x-<br />

,reg xlrr?een 3oxux alr/rblu ger 6oaHo.<br />

En{ raAaaA, AorooAbrn gpAsMron MapreAxr?H xsftcbH HoMETH dyprro"r.<br />

y/rcblH HOM'TH caH AAX' ryH ..yxaa'H SOXUCA Cgrrreft raH',rrqa)K y333A<br />

Monro,rrbrH ryn yxaaHbr ryyxnrir 6o"rioncpyyaaxaA safl,,iuryrl cy4a,r6an' soxnx<br />

6yrea.'yyaufir-ro4opioftnox 3op,nr iaercari rcu. Mosro,,r c3frsrsAgsc<br />

reBA x3ro3p oJroH HOM soxr{or ryypB^r,rc-aH 6ai.ma. Tyxaft,rroa"rr A. fola60-<br />

)r{aBbrH M3A33JrCH33p MoHrorqyyAaac 209 xyn resA xsnsgp aprnuil 3H3rX3<br />

{|"..::.?:j..1ryt11 yxaaHbr acyya,raap orroH ?oonbr soxnor ryypBl{}Ho3._l<br />

JJI XYMYYCHRH.TOTpooc 6ya4uiiu uarilHH..ryu yxaaHaap soxrzoJa6lrvceH xy-<br />

MYYC ayy rapyii 6aftraa 6oreoA regraepufiu'eoiuo,rsrr irqiirun y3Bs3c MoH<br />

roJrbrH ryH yxaaubr ryyxHftr cyAnaxaA xoa6orAox 20 xvnrafi g0 uraxau sJx-lr-o,r,6ariraar<br />

-roAopxbftarco. Aeepx, 6ylarn" iv" v"'ur"" 3ox'on 6r.rq--<br />

c3H luu rapyfi xyH33c 40 0p'ruu Hr 6yA.nufiu nair'rt cv0raa,,lrirtr xca60r<br />

Aox 3oxHon ry'ypBuxoa. XapaH y,TAou( 6yft xyuyycur?H jdxnon oAooroop<br />

Yn- MoA3rAax 6yft yunp 'ryxau n-laap sox:uo.r '6onbxur tiurrpourua 6api<br />

6ailsa.<br />

Tyc eryy.rraJl,q, 3eBxeH


AUH r3pryyraii 14 xyMyycHfiH 76 6yreanrafir, ,vrra rap xyuyyeufin roBrl<br />

i{aMTi llbrFI xaMT opyyn,laa.<br />

Yyna' i FNee .r,aacaH cy,n,;lan-'rafin6ap 2. Cypax 6uqnr 3. Ton'r rrsBnaux<br />

6yroy ronu<br />

i. EHes Aaacan cyAna.n-rafin6apuH qlrrne*ut?H 3oxl4o,r ry,vpBurcAbln<br />

roJ! Ta"roe/Torr{Aor, 3. ArsaarrSa-rrAaH, Arau;aarsitn ArsaaHAaHAap, M. Co,q-<br />

H0MXAMT{ Haprrtr H3pJl3)r 6o;ino.<br />

2. Eya,qra" ryH yxaaHLr cypax 6uqluftn qnr,raarefi 3oxt{o,I ryypBHrc-<br />

/(brH roJ'r ro,rrooirerriHa L-[. Jl"vncagr{yfir3M, UJHrraa, }II. Aan,lanH HaphII'Ayp},-<br />

,ri;tx 6orncl. 3n rynryyc ,,1,[1a,rra/rar yxaaHsi xypaaHryft"n, ,,TorrcoH raar-<br />

,rbrH €c" rax sepel uepufiu Aop SyAAar.in ,noniK, ryH vxaaHbl ryyxuftr<br />

e3aMrur{xa/t axJraH y3ox cypax 6uqntfiH uauaprail 3oxuo,{yyll 6nqxe:.<br />

3. Tos,{ ,,riaBr'raMr{ 6yny ro,'rurln qHr*a,riliiH soxuo.n ryypBut"cAblH ro,lr<br />

re,tosJlgrqAo,q eas 6aHIuAa C, ,r{yeca}{Aal{3aHilgp3Hr3ft, llaH4ap arpar"t6a<br />

nap 6o"'luo. 3He xyr'ryyr ro,t roreB :rprnuii 3n3'rxar, r€BA 3pA3MrAnfin 6aqces<br />

rYH vxaaHr,r T'YYX,,lOrLtK, TAr{fiH UaAeXyfiU O}rOJIhlH TOMOOXOH 6yrea"tryylHfir<br />

xyDaanryr.inau 3olr.roJr ryyptsHlr{ 5ar?xea.s<br />

6u.,r. 6:ic, 6pr,ry,ror{ 6yli cerralrArrlr 6yArr4rlH ryn yxaaHbl a,Tb ca,r6a"<br />

paap Hb fo,Trou 6u.rsrx 6ailcuur yHAac"'I3H 1. SprHult eHetxerufts ryH<br />

yxaanbr ryyxq 2. 'I'auun lta4axf ilH oiro,irq 3. ,rJorltrq rax{ yHAcaHr, Hb rypaE<br />

aHH4JrX{ 51";rOX lo[a.<br />

1. 3pruufi anarxarmrts ryn yxeanl"r<br />

Aa,vr{Nr,t op;x. /{. kl u6a/T)igrp, O,rruri,r alr<br />

soxuo"ri rylrptsHCaH 6ariHa.<br />

ArsaaH6a,r4auraac 6yca4 Hb f,o.r ro'TeB 6yaauftn ua[I]dH-rYH yx,laHbI<br />

TVyxs3c lIgJrapoHtyri orv!'"':i{, "rptiiuit<br />

euelxaru*u ryu }txaagnl r"tyxniir<br />

roftNr re,nnrl atsq yscgrr fiafixar.<br />

2. Fy,r,.tuf.iu raHuu ma;laxyihr oHor'rbrn acyyirJlaap A.inaaHqepen lll"Lar"t-<br />

.ItH[r HAp rir4Jr33r1, AOpnnloii 3c'xploJi 6flqcsu 6afisa.<br />

3. Bya.lriiu norul.ruriu acyy"it.{raD AnauraarniiH AreaanAauaap, M. Co4-<br />

Hos{x{eA{{I, llluxaa r'3Bul Hap oJroH 'roour,r roldooxou xar'lxasnHI? 6yroan<br />

ryypBiilx9s.<br />

['lHrex MoHro./r cairgrqAur?r{ Ty\,'pBr4caH ryH vxaaubr 6ytoo,rul?r toftu"rox<br />

aHrpiJr)ii Vtax Hb \,roHio"rl,rH ryH yxazigr,r ryyxailr cyA,'raH 6onorcpyy;laxaA<br />

apra a\iltn xyBbA 6araryt? nq xo,r6orAo"rroii Tyxafi.n6a,r


.Ir3H donoBcpyy,'IaxaA reAr4nryft,3prHr.rft sHgTXatr,r6BAHi.lH ryH yxaaHbr oHorr,<br />

ryyxnftH acyyAJrbrr cyAnaxaA qyxa"n xyBb HaM3p opyyirax 6onouxrolt 6onox<br />

IoM. MoH ryynunaH 6yAAuftu umuruu ryxafiH 1exfiu ueAngrnftH ca;r6a-<br />

Pyy.qa,q xepxen xon6orAox xyuyycuiili csrr3/r canaar flar+( reoporAyynx<br />

6aftcsnr xapyynHa.<br />

1. C. Jlyncarr,{aHaaHnepeHnefi (safi*6anli{ra) Jaya pandita Blo-bz;;n<br />

hrhln-las<br />

JlyecanAaueanrrsp3Hn3ft 1642 (XI-p NapHbr xap MO1-',HH Nun) oul Xauraftu<br />

Xacyft aMHbr xeHAuft ro.n;is oftponuoox


j(. trlruda.axupbrr.reBAnftn xyn ralr{ yAaa Aapaa 6uqux 6aficrrut HnnssA 6o;<br />

Anroft yHAacn3/ryyAgap MoHro/rbrn spA3MrgH xyn 6onoxur 6ara.rcas rcu.<br />

Cyu6s xa$s6a [. I4m6atxnp uuftr4as 10 6oru 3oxnoit ryypBncubi ,[orop<br />

dyaauftn ryH yxaaHbl Tyyx, raHHH ua,qexyfttt ono.noop Aapaaxb 3oxl{o,'ryy-<br />

Aur 6nqcen rou.<br />

2. [Ua.rralar yxaaHbr AonooH afivrnftu apAsH3 xHfireaA Torrcou raa,r-<br />

,rr,rns rafis oprrrnx xypaauryft (tshad-ma sde-bdun-gyi snin grub-mthahirnam<br />

bshag nun hdus trshugs-so)<br />

xsMx33: 57X1 l; 19 xyyaac.<br />

Aryy.rra SyaluftH raHHH IraaAsxyllu oHo,t, JI_orLIK, tYH yxaaHu tyyxnftn<br />

ro,'I ro,n yxarAaxyyublr xgcor.[sl{ Yryynxg3. Oepeep xerSa,r Xaft4aeuu<br />

3oxl'Io'<br />

nbru xypaaxryft 6o.tttto.<br />

B Torrcon taa,'ra,'r (renaoep ?yHraa grub-mthah) aprnufi 3sauonxfiu rYH yxaanbl<br />

TYYXsH .[3Xb rOJl ypcranyyAblu oHoJrblt rapraaar rvH yxaaHbl ryyxuiiu Soxtlo,'IHH epenxrefi<br />

Hap 6orno.<br />

9 Caucxprzraap Anu4xapua. EyA.u,uaunu typBaH afiMan caeblH HoMHH H3n xgcar Hb<br />

5olso.<br />

10 Cancrpnraap flparvruga. Dyg1ufiri rI]a[IHbt cypraanhlH rorl 3oxtlonHH uep 6Olno.<br />

146


7. Xerpyy.nerq ies yse.rurllir Ecsuir yalufin 4earep eryyasxnfiH xorer'<br />

6op xauaax opunnoft.<br />

(thal-hgyur-pahu lugs-kyi lta-bahi khrid-yig cun-zad rgyas- pa tsam-shiblehu<br />

zil bces bya-ba hshugs-so)<br />

xaM)Kso: 57X11, 36 xyyaac.<br />

Aryy.rra. Capnacruua4un ryH yxaaubl ys.ttuftH roJI ro.r yxarlaxyyHbl<br />

ranaap eryyncsH 6afana.<br />

lII. Ilaxap reaur JlyncaHqytreu (chahar dge-bses Blo-bzan tshuul)<br />

L{. .IlyncaHuy,rrarr,r 1740 (6n,trufiu rooJrnbrH 12-p xapnsr qaraaH 6nqrn<br />

xn.rr) ou4 rraxapbrH Xeseer qaraaH xyrxyyrlbr ) oopar 6yrae.nq ryyuuri 6}rqcaH xg,r ypag 3ox6on6n xo.rr6or<br />

AOx 3OxUOnyyAaac, cyAancaH roM.<br />

l3 n..AmaHrapaa, MoHro,r soxHorrrrlblH roBAoep 6uqcss 6yrae,r. y6. 1967.6-p ral<br />

14


xaMxse: 55X10, 2l xyymc.<br />

Alyy*ra. yxarAaxyyrurrr 6ycaA<br />

yxarAaxyyuyyAraft xo,r6on Hor/rox, yryftcrsx onon aprbrr xop3rngn<br />

voiipsrH oHoJIbIH MapraanA aBr{ y3Aarl4ftr eryyncas 6aftHa.<br />

12. 6u,rsr rlanap 6a 6u,rre1yyunrZ 6y"rer.<br />

(mtshan mtshon-gyi khab skor)<br />

x3Mx{33: 55X 10, l8 xyyaac.<br />

Aryy.nra. {yfipaHu HoMyyA Aaxs ra4ar xo€p<br />

yxarAaxyyHbrr xn,r6apu.nau rar?n6apnaxae. 3n xo€p usp rou.r€ouu 4op<br />

norsrni,lu oft,rronr 6a ryyuuft ToAopxoftno,TTr,rg ryxaft oryy/rA3r 6aiina.<br />

I3" tsapr.rnlnara 6a xapru 6apu.n4naruu syft"'1.<br />

(rdsas ldog dan hgal hbal hbrel-gyi khab skor)<br />

xBM)K3o: 55X 10, 18 xyy4ac.<br />

Aryy.rra. fiaepx 3oxr{onyyAbrH rrgrsn aan.t l{y0pa 3oxr.io,ryyA Aaxb<br />


tyyxsu Aox ilda?epuanncr ypcranyy/lbrH y3s,r oHoJibtn raxaap Hu,tsba gYft<br />

.rruftr er \ y./rcsii roM.<br />

16. il,epnon rorrcoFr rnd,rrr'tblFl xoep yHsHiaii ec xauaax opurnnofi.<br />

(grub-rnthah bshi-kahi bdin gnis-kyi rnarn dshag bces bya-ba bshr-igs-so)<br />

xsM)r{sa: $0X10, i1? xyyaac.<br />

Alyy.xra. Eylaru*s ryH yxaaubi flt{araf,yii, 1'uaulsxyti xo€p yuenufi i'yxail<br />

rafin6ap.4axo3. 3.n anaiaxyfi, yneunaxyii xo€p yraHura cypraan 6o"n<br />

6y4aufin ryH yxaaHl,r raui{H ua.r,exyftu oHo.'tbl}t rofi acyyAa't IoM.<br />

i7. Yuexeep grl3cd'rsH 3lrcax 0cou x3rd3gx opiunnoi2.<br />

(yan-dag mthahi rnam bshag bces bya-ba bshugs-so)<br />

x3Mu(as: 60X10 32 xyyaac.<br />

,dryy,rra. 6ylanftH iraulzu-ryH yxaaHbl acyyA"Tblr nornoxyfi yxaaHbi<br />

a!,raap (Aarcanaap) oryy,tc3il 6afina. 3n soxuonur 6ylauftn ilaiilHil rYH<br />

yxaaubl HoM y3ox xylllycr 3opily,laH uofipr'ru xana"Tll33Hnft vlaBnaluxuian<br />

uauap:raftraap 6uuxsa.<br />

18. FyxHufi YuAClnfin ca;rrsilr rflc;'Iax Hb<br />

(kun-gshihi dogs gcod)<br />

xaMlr{ss: 6ir;1i0, 12 xyy4ac.<br />

Anyy,ura. Ce;ra.,i 1g^1ul:iruliillc lyfl yxaenbl \IIIAC3II acyy,uaJr 6yxnuil<br />

ylrAac (ryuiuu) x3i!r33x yxati{axyynst rvxadt erYY,5)K43.<br />

19. Hara aHrI4xpaxblu tyxafi,<br />

(gcig-tLr hbrel-gyi dogs gcotl)<br />

x3M)ii33: 60X 10, 23 xyylac.<br />

Aryy.ura. Xoocus uanap ('uryHtnara)-un oHQ'TI'II, Hor,'xox yxaaHA Har<br />

Hb o,rroH t3At33c Xijtirllc&H f,3l3f yTraap x{Hliil.iH ubro.'tAor apfltrli{ tyxait<br />

srYY"'<strong>IX</strong>33.<br />

20. Tee y:,'iufiu caxrilt?r rac'[ax Hb<br />

(dbu-mahi dogs gcod)<br />

xer'rx33: 60X10, 34 xyylac.<br />

Aryy;lra. Iaep oryy.,ncii ct'lo; "y33nI opcxi'ln tLIr1,II3il't:]csH 'raii,rdapx<br />

3oxlto JIbiH yrr bIr xypi',anr yli;t:.ru Oitqlitaa.<br />

21. Llia"llaaar yiaaHu"rutlu tat:i;loapulu xc€p Ayraap 6ynrul'lu Yr yrrblg<br />

rafin6api,rr oryynax ryypBI,t,'I qau,pln opruneori.<br />

(tshad-ina rnara'-hgrei" ilhi gnis-pahi tshig bsad-pa rtslnl*hph ros bshugs-so)<br />

xorlriii3s: 60X1C, 17 xyyaac.<br />

Ary y.rrra. !,apnr a,in priafili uFir nsBap"i.fi ka) soxi{oirllH 2-p 6y.rr:rrr x npl coH<br />

rafi.u6ap.<br />

V. iJapa fi:"inr'+nrlop;r,7 (Dam-tshigs-rdo-rie)<br />

l{amuuilopu,i 1881 oiU. xi.}"{xblH 3VYH rspbti{ 'Iyruea rynltfi x_0-ttJ'y}tbl<br />

(o4oorurtrH {ya,Aroer aiiilsruftH Caiixaii oaoo ryrur) Hyrarr ropo6A 1855 oHn<br />

75 Hacrafiqaa 6ue 6apxsa.<br />

flauurzrgOpx{ ro.T iOrrgs 6y4.nufts manial]i xt1n6or,4o,r $yxltli c3,(38, yTI'a<br />

aryy"nrarari 3oxHO/r ryypBtix 6alicsu,feep 6yA,tuftu ryil yxaalrbl oHO"n''rYY"<br />

xufin acyyArTaap x3A )loggH 3oxl4o,{ 6Hqxga.<br />

22. Tss ya.tiraiin rYI{ yrrLl$ cafirap ronpyy"Tafi oprunaoii.<br />

(dbu'mahi lta-khrid zab ,ion rab gsal bshugs-so)<br />

xaM)r(eo: 50X8, i7 xyygac"<br />

,{ryy.ura. MaAlqaMHru*ir ryrr }rXaaHI'I o}loJI!'Ir xypaaHryi:lncal] T3MA3r.<br />

16 Carrefi r,tAni;i'rou (ror.qoop c3!i3&Mna, caHcKpHraap I4orauap) 6on Syaaniiu iya<br />

yxaalrbr xaurniin [IeaJlI'lcltttt;la'lsiH Hap 6c;ruo.<br />

boxuoaslH yrnbtr xytlaaHryfta-as 6ilqx


,TOJI 6or'tHo. 3n aoxnoaooc MaAt,Ratrnxnlln typ yxaaHbr ror'I Hap totrtt€or<br />

yeax 6o,rox ranraft rcu.<br />

23. tuupxasrnfiH yrrbrH rafi.rr6ap<br />

(ser snin-gi don hgrel-pa)<br />

xem(e3: 50X8, 121 xyy4ac.<br />

Aryyara. Ma4uanrrxafin ono,r qyxan xacar 6o,rox rryHbflararxftH cyp-<br />

Faa"Ilbrr Aanrgp3Hryfi oryyaxee.<br />

,. 24. Ten yseng opoxlrn taftn6ap HoMnoJr<br />

{dbu-ma-la hjug-bahi hgrel bsad)<br />

x3MX3a 50X8,224 xyyAac.<br />

Aryynra_. MaAsnaru[r


irtags-rigs-kyi dkah-bahi gnas-la phan-pahi zin'bris bsad ni- mahi<br />

zer bshugs-so)<br />

xeMX33: 50X8,28 xyyAac.<br />

Aryynra. Cyy.n yeufiH 6ylaafinxnnft uor.nox yxaaHbl oti"rloxo,q Sepx<br />

3apr,rM acyyA,Tr,r orYY,'Ix{33. 3na ul noruxufiu uyyA o}oyH AYrHantaftH ea'<br />

pHM Hgr rapraJlrblr aBq Y3c3H 6o"tso.<br />

- 28. Yryhcrex Horllotblr or2,'Iryynax roBl xypaariryil xamaax opruuooft.<br />

(ma-dmigs-paht rtags-kyi go-don mdor bsdus bshugs'so)<br />

xoMx3er 50X8,9 xyyaac.<br />

Aryy,rra. IJor"'roxyii yxaaHbr rypBaFr aprbrlr uer yryftcrex aprur raii,r-<br />

Sapaaxoe. -29. AnrilarnftH 3oxl,locoH


. XaMxoo: 5CX8, 1/'xyy4ac.<br />

Aryy,'lra. sy-aarailH u:aina*-r1*e yxaaHbi HupBalr 6onox, roMC y3orA3r<br />

xoocoH qauapra& rax uarsftu Clrprat,r.iErr. :rcs.: rar?n6ap/raxg3.<br />

34. llJyrair 6apnnnaryft uariaa,ro,*o oepr yrraaC i*it"iu" yrra raii",;6ap<br />

l{x opr{x oprunnofi.<br />

(rten hbrel bstod-pahi dkah gas-los brtsam-pahi ilon hgrel rin chen-ba<br />

bshugs-so)<br />

xeMlxoo: 50X8, 27 xyy4ac.<br />

Anyynra. EyaalrftH uiaruHr,l cypraa,rr'i acrr y3,r.sf rga,,rrraaHT r{agapbrg<br />

cypraanbir of,YYJtx(3g.<br />

35. Iiar syii.,i Sonoxooc aunllupax ecbrr rJrr,iH cirJrracaH Ho[,r"{oJr x3M3gx<br />

opuunoi?.<br />

(gcig-tu bral-gyi rn_lrn gshag bshugs-so)<br />

xeMli(eo: 50XB 43 xyyaac.<br />

Anyyura. Xoocou qaHripbrH Lrr{o,'rbrr Hor",Tox}!i yxaaHA ueruftr oJrHooc<br />

XaraqcaH Tar'Iaac Hb FoM['il xoocoH ,tasaprari ta]t{ Ho'io"rlAor" Yynnfir rnlSap<br />

ofi;iryynax sopr4/roop rafrnlapnau 6Hqirias.<br />

. 36..Acap raftndapiln ryypBrar'r r-{aqpa.r{ opruu;nfi"<br />

(rna,rr.hgrt,l rtso,ir hphro bsh,rgs so)<br />

xe.MX33: 50X8, 24 xyy-t:,c.<br />

Aryynra. Cyy.il yenflH 6ya.LrtfiHxHuil ryr: yx:iaitbi roBrt ryyx 6a 6ya-<br />

Anitn ncrun, raHnr{ uoAaxyfts oHoJnt}i ryxzift rotsq oryyJrx{sa.<br />

VII. JI. Arnaasxait.qas<br />

,IL AreaanrafiAan_<br />

lsn artuiusu Hy,16p1 [org yy.'rr,rn ofipotqoox ,,lr{aH-<br />

Aa,'r" xoM33x ra3ap 1779 ong Xill xipusi mapafqi4Fr raxai.i xli,r refxros.<br />

lyynufi eqsr JIy_ueaH, ax Eyr:*ft reAer xyMylc Sarixsa. JIyncaH, xyy'xafi-<br />

/(aBTaa MoHrorT 6[r,]ur 3aax{ yi'rMaap Hyrlufrn Jra[{ 3yHlyri rsJrgH ierqnrt<br />

naBb OpyyJIlI{ reBA F]OM Baa,'rtyy.li}x3g. Llarru ut },ai:lrtae raAal. xyyqlri{ Hall<br />

it,33p Areaau ;3laf^nopuiir H5[rx AreaaurariAan r3cer-{ H3p ercoH rs.nst.<br />

ArraaHxafi4as 59 HacrariAaa i83B onl (uropoc Hoxor? iu;r.1 nac Hexu*<br />

xga. il. Arlaauxafi4aB cyAap rapHufiH xo.'ieioiao,,r 6yxirii 2O0-aaa 3oxrzo,{<br />

JyypBllcHbl Jrorop 6ylAufiu ryH yxaaHLr acyyAtazip X3L XsA3r{ Boxr{G"T<br />

(ir.rqcou ronr.<br />

37. fynueH !'raMbrr{


(dbu.ma sems-kyi kun rJob-tu yod chul-las byun"ba gsais bar byed-pahi<br />

tshig-gi sgron.me)<br />

xsrilx(e3: 45X7, 53 xyyAac.<br />

Aryynra. Ma4raalruxa, Llorauapufiu raHI,IH uegexyilu oHo.tIhIH ro"I<br />

acyyAa,T toMbrr yFranexyft 6aff4,raap raHHlK 6onAor ryxall orYYnc3H 6aftsa.<br />

40. !,ypc c3rro/I rerc 6yc xypan yfin4exyft rypeunz0 npua<br />

(bern ses ldan-min-hdu-byed gsum-gyi gros hdebs)<br />

xsM)r(oa: 45X7" 9 xyyaac.<br />

Aryyara. 5ya4r.rftn ryn yxaaH4 5yx rouc yser4nitfir AYpc, M3A3,'I, rorc<br />

6yc xypau yfin4exyfi x3Moax rypaBr xyBaax( yaAar. Vy,'I soxtlo"ti aHa ryp'<br />

eun ryxait ToBq eryy"'rll(so.<br />

VIII. M. Conuoulr{aMu<br />

M. CoAHouxaM[ CaftH soeH xasn calls Ho€tt xotxyyHbl


t,,,,nX-H'illtrl'J,i?T;iT,?dXi"6apunHoMdlorl<br />

xyyAac ro,uopxoliryft.<br />

49. Tee yaa,rrnufi xoep ynsunft xou,no,rur Aarax uspreAuiln ernerufts<br />

spHx<br />

(dbu-mahi bden gnes-kyi bsad-pa mkhas-pa dgyes-pahi mchod sprtn)<br />

xyyrac roaopxorlryft.<br />

50. Xapuy.'rax syft;t.<br />

(grls lan gyl skor)<br />

xyyAac roaopxoftryft.<br />

51. VxaaHaap eryynex 3apr.ru ner yrrafiH xapnyJrr.<br />

(rlgs smrah hgah zig-gl drts-lan)<br />

MoH xyyAacubr roo roAopxofiryft.<br />

M. CoanouxaMrlblH ryypBacaH gArosp 3oxnonooc


X. [Ilnxaa ronu<br />

LLIuxaa renru X<strong>IX</strong>"p 3yy.f{br yea I4x xyp3oHA aMbAapq 6afixea. Tsp ye-<br />

4aa uofiprtu HoMotlA ryHsrufi HgBr3pc3H xyp r3x( Mogro,'rrryyAbrH AyHA rlyyg<br />

raprro3. los,r Illnxaa xaAafiA xaaHa xsnafi xyy. yp cal'ai 6onori ,"pi5,i<br />

rMap flMap 6yrea,r ryy-pnr.rcaH, ryynrarl aMbApBn 6yrba,rrafi xon6orAox ayft.nc<br />

oAooroop roAopxonryil 6aiiraa lou. Uluxaarufts 3oxr.tocoH >, <br />

(dbu-ma snan-bahi brJed-iho)<br />

xoMxo3: 50X8, 207<br />

Aryyana.^ EuAnuftr xyp33n3H 6yii o6aemne 6oAr.rr roMc qyxaMAaa opruuu<br />

6aftna yy? yuexeap 6\iicoH :,r, yy? raArnfir NraAbffaMuguiiH- xoocou ,{a-<br />

HapbrH oHonbrH 6coop :rari,r6apnaNs:. lan,tap arpau6uu 6nqcgH yr 3oxHo/'r<br />

3Hgrxgrfiitu ux 6angwp,a laira,rau_r;rrzfiu


(dbu-mahi mthah dpyod-las byun-bahi sgra sgrub-kyi zur mtshan blo gsae<br />

mig hbyed snan-bahi gter-chen)<br />

x3Mxea: 50X8, l5 xyy4ac.<br />

Aryy.nra" ,[laap eryy"ttcan


66. Tee yss"rrnufi HoMJIoJI ryH yenr.rftn rafin6ap ueruftr yfi.lasru<br />

(dbu-mahi lta-baht gsun mgur zab-mahi hgrel-ba de-ned lta byed mid-gi<br />

bcud lan)<br />

xsMlr{3e: 60X10, <strong>13</strong> xyyaac<br />

Aryy;rra. MaArsauurnftu yslurln yyAH33c rorrcoH raanaJl ryc 6ypttftH<br />

ysaufin HorJIox yxaaHbr<br />

'<br />

apryyAbrr xapsrn3ll raftn6aplaxae.<br />

67. Tortcon raafiar ryc 6yprrfiH eryy.lsx €c opuruuoft,<br />

(grub-mthah so-sohl hdod shsul bshugs-so)<br />

x3Mlr{33: 60X10, 10 xyyaac.<br />

Aryynra. Eyaauftn ryH yxaaHbl cayrpaHTuKa, Baii6xauleuluKa, I'{orauap,<br />

MaAtRauuxlrftu onor, ryyxzftr roBqxoH etyynx{og.<br />

68. a) LUalraAar yxaaHbl acap rafta6ap yxaaHbr 3pux 3oxlloa xeusaxuftH<br />

H3rAYr33p 6ynrufiu eepnfiu ytra 6y,rrailH rufis HOMJIoJI oputusoft.<br />

(tshad. ma rnam hgrel-gyi hgrel-ba rigs-bahi ban mdsoti bces-ba- las iehu<br />

dan-po ran don lehu rnam bsad bshugs-so)<br />

xeM)r(ss: 60X10, 202 xyytac<br />

Aryy,rra !,apr',tarupruftH 3oxltoJlblH 1'p 6y'nrraftr rafrn-<br />

6ap.naxaa. 3HA 6yAlnftH ryH yxaaubl Aoropx[ raHHH ua4exyftu ogoJlblH<br />

acyyrrbrr<br />

-<br />

aBq y3caH-6oauo.<br />

6) LllaaraAar yxaaHbl acap rafi.u6ap, yxaaHbl opHX 3oxilon xeMeexuftH<br />

2-p 6y,'rruftH mantaAaraap Ho?nox 6ynrraftH tufiH uol.l.no,r opunao*.<br />

x3M)r(33. 60X10, 148 xyyaac<br />

Aryyrra. Cyya yer.rftu 6yaAuflaxHuft taauu n,tegexyfiu acyyA*blr srYYncsH<br />

6oano.<br />

e) llla;rra4ar yxaaHbr acap rafi,ri6ap, yxaaHbt 3px aoxlton remaaxaftr 3-p<br />

6y;lrufin ruftu sotnox ryypBHJIbIH llaqpa'T optttnnofi.<br />

xsMlr33: 60X10, 50 xyyaac.<br />

Aryyara. EyaanfiH uornoxyii yxaaHbt ryxafi erYYJIlKea. 3se soxtlo;i<br />

.u.yycaar.''ii.<br />

69. 3naas ayft;ruftH 6y;rar. (htor-buhi skor)<br />

xoM)r(sa: 60X10, tr0 xyy4ac.<br />

Aryynna. t{ofipuu HoM yaax apra, 6uea xopxan aBrI ffBax tyxaft seper<br />

cypraaJlbtH ayfircuftr 6n.tceH dafiHn.<br />

70. Hot.aox yxaaHbl roBq xypaanryft 6a ryqrblil tafindap ryypBlln qaqPan<br />

(rtags rtgs-kyt sdom tshig sumcu-bahi dgrel-ba rcom hphro-ran)<br />

xsM)Kss: 60X10, 7l xyynac,<br />

Aryyara. 3ua eoxaon4 L Hornoxyfi yxaa$bl ToBtL'IaBraux 6o.nox<br />

2. AyyH yxaaHblt Mail HX xypaaHryitaaH xoep ca"t6ap yxaaHHr t{orrr3H<br />

eryy.ncsri 6onso. Xapnn AyyH yxaaruxaa ryxafi AyycraarYfi opxtlcox 6aftsa.<br />

71. Ten yssmHntl gqiaftr uIHHxH,'IcHssc rapax Ayyr raprax( 6o,rox<br />

ryuraJrar orcyrrbrr y3yyn3x ayyntnllH_ Itx cau.<br />

(dbu ma bahi mthah dpyod las byun bahi sgra run<br />

mtsan gi gter chen)<br />

xaMxos: 60X 10, 27 xyynac.<br />

Aryyara. MaAuauuruftn ryu yxaanu ro,r H3p<br />

yrrhrr raftn6apnaxea.<br />

XIV. [II. Aaru.uuu<br />

dlo dsal mtg hbYed<br />

rou:u€ouyyAblH H3P,<br />

Ul. Aauann 1867 oHA losuftH ,[,aft,{rn 6aftcnfiu (o,noornfin ,l,yHaroes<br />

afturnfin Aaaaqar cyuun) Hyrar? repceH. Casxaa raAar xyHa3p AopBeH<br />

HacHaacaa ox,'Ign ToBA ycar, yHunara, reBA xg.ngnfi opqyynra canrxfir<br />

3AAJIIilI(33.<br />

157


lll. Aauasu apAbrH xyBbcrarbrn gxHnft x{r.rJryyAg,q aMb,u,apq, MoHroJrbrH<br />

uraHxrrsx yxaaHbr 6aftryyn;rarbrH a)KI{flA rap 6ue opoJrllox( 6aiinaa.<br />

TyyHnfi 6nqcgH MonrorrbrH ryyxsHA xo,r6or4ox 6ytas.ryy4nfir [U. Enpa<br />

cy.[aJrcaH 6o,rso.2a lil. .[,auauu 6yunfiH ryu yxaaHaap Aapaax 3oxnonyygaa<br />

6xuxae.<br />

72. TorrcoH raanJrbrn ro.ry €c xaMeoH xypaaHryftnau rarax syftnnfir rap.<br />

rax ron €cnu aanaftA opox gaMHaJr yr xgM3gx opruueoft.<br />

(grub-mthah rnam bshag gces btus dran thor bkog-pa gshun eugs rgya<br />

mtshor)<br />

r'evxgs: 50X8, 32 xyyaac.<br />

Aryylra. 3.1 goxnonA TotrcoH Taailan reArnfttt ytlup, TorrcoH TaaJIan<br />

IoyHbr ryxaft aBq y3Asr, flMap flMap rorrcoH raaJIaJI 6aftlat 6a te4rsapnftn<br />

xoopoHAox oHoJrbIH gJrraa ggp3r rorrcou TaaJLrbII{ ryxafi ySyyJDt(3o.<br />

73. Tee ysarruuft epenxnfi yrrbrn 3yynr ,InMruftH rafi.n6ap, ryH yrra<br />

cafitap roApyynarq syn x3Mo3x opurnnoft.<br />

(dbu-mahl spyl don-gyl mtsan-hgrel zab don rab gsal sgron-me)<br />

xoMxss; 50X8, 214 xyy4ac.<br />

Aryylra ,,Tea yaen4 opox ulu 3oxl'IoJIA xuftcgH tartr.rr6ap 3oxnonyyA<br />

Aaxb r.ril.{sryyAnftr raft.t6ap,uaxga. 3,r aoxnon 6ol MoHroJI cgTrsrr{A33c<br />

MaAtqauurrlftn ys,rasp ryypBIIcaH xaurnfiu ,qopeuroft 6ytaenafin Hgr 6o.nno.<br />

Aryy.ura. IUa,rraAar yxaanbl exHleft 6y.rrer


PE3IOME<br />

T. Co,s,Hox.&rprna<br />

Hay,trufr corpyAuux nHcruryra Hcropnn AH MHP<br />

<br />

B AaHnoft auHorr.rpoBaHHoft 6n6,ruorpa$nu aBrop Hsnaraer B cx(aroM Br{-<br />

ae ocHoBHble coAepx(aHHff pa3,'rHqHbrx npoH3BeAeHHft, HanHcaHnbrx uoHroJrbc-<br />

KHMn yireHbrMH-nzraMtr Ha tu6ercroM ssbrKe no 6yAAHHcrofi nornxe H Qu.<br />

aocoQnu, a raK)r(e rrpnBoAr,rr KparKHe AaHHHe, orHocflqnecr r 6norpaSnu<br />

HX aBrOpOB.<br />

B 6a6.iruorpa$no errnqeHu iraslaxns 76 npou3BeAexnft 14 Mouroarc.<br />

Kgx yqeHbrx, AoueArrrl4e Ao llac B ToM lrna HHoM BnAe.<br />

3rn rpyau eue xe BKnloqeHbl s uayunuft o6opor, xorr snJrsrorcfl Bax-<br />

HbrMr{ ucrorrFaKaMn Anr HccneAoBannt Su.noco$crofi MbIcJrH Monro.nns<br />

XVII-X<strong>IX</strong> ss.<br />

r59


StiibrE iirsfdiiicA<br />

INSTITUTI HISTORIAE ACADEMIAE SCINWTIRNUPi<br />

REIPUBLICAE POPULI MONGOLICI<br />

<strong>Tomus</strong>. [X Fase. <strong>25</strong><br />

I{. XaHgcypor<br />

MOHTOJIbIH 333HT YJICbIT rcAH X3MA3H<br />

. H3PJrSX EOJTCOH Hb<br />

l6l


MOHFOJIbIH 333HT YJICbIT TOAH X$ME3}T<br />

HEPJIOX bOJICOH Hb<br />

Xlll syynsr ye4 Xy6u,rafi-xaan Xsta4 opubtr 6aftl,qaH Aaryynaaa onii<br />

Ilo/rbrr urHH3ru3H <br />

rox H3pn3cen ryxafi acyy4nun Ta/raap ync rypuur? ye y,'IHpaH 6apunaralx<br />

Hpc3H 3aurrJrbrH Aaryy yncbrn llo,'rblr yruftH yrraap Hb aBq xsprenAruftr<br />

yHAoc 6o.ryrou> sypxaftr HoMbIH yruftr anu xgpt3ncgH raAor oftnro.urrofi<br />

6airaar 6o,rosq qyxaMAaa sypxafir HoMbrH Yrlafir opAHbt rYIIlMgn AaBIUYyncgn<br />

6n.[sa. Vyn ycrnftu roJI yrrbrr {xap} xaM33x caHaaraap aBq<br />

x3pgrnscgH 6afiHa. Vuup nr > Hb xap raraapblH 6yroy (xex><br />

MOHtOv'IbrH reCngftr Te,I€e,ICeH yr 6O;IHO>1 r9)I{39.<br />

3Hs ra,naap spAaMroH JI. Xaucpau


Morr yrc 0poHAoo rrryApara xypaurafi, sacar saxnpraaHbr axJrrdr ryfiqotrarqufir<br />

xgu3grgsA xaHb Hoxpeo rgAar Hb<br />

MeH r xypaurafi rsAsr yrraap rnfinxyy t{apnsA3r axoe.<br />

IOan yncuu ryxafi gprHHft ry.4ryyp 6nqur {roaH-rur{r-A: tlxn rcaHbr<br />

8-p ou (1271) -A ?yrxMonHfin ai?mranaap y/rcbrH rlorbrr rsx( Hgp-<br />

,rax 6oaxae.5 xaugsn roMA3r,'Iac3u 6o.norq qyxaM roynbr yuttp ycrHr2h yrrbrn ruacrup Aaxb <br />

x3Maax 6y,lsrr > x3M3ex ycrnftu raraap raftn6ap,racan 6altrIar ryyHr,:<br />

) 8 xa-<br />

( fr*#afte<br />

ugaH ?3MAgrJI3cH3oC Y33xsA r3A3r YCS1 Ht xaurnftn 4ee4 <br />

raAgr yrraap tol,rs€onorAoHo.<br />

OAoo 6ua reAsr yrra ycrnftr 3aAJraH uHHlr(HJtx y3be. Onrxyy<br />

yrra yc3r, xo€p yrra cauaa 6yxnft sypaacuu rypBaH xacragc 6yrcau 6arf-<br />

Aar. 3so rypBbrH xo€p sypaac Hb HXnJr rou. Vya rypBan sypaac Hb sx-<br />

JtoaA s-( H3r' roceu yrraraft 3ypaacubr llop 6ac ,-u uxgru rscaH<br />

rrxr.rJ 3ypaac 6aftAar ryynuft Aop Hb n JL" ,,xyHo rocon 3ypaac Syxufi rypoau<br />

xecr3sc 6ypacaH 6xasa.<br />

Yyrurft exnuft n-u sypaac 6o"r (apra>, AapaavuftH' n*n aypaac 6on r6nqHtD,<br />

rypaB Aaxb ,JLu r3csH 3ypaac urxyuuft rep.nexufiu Me[r rr6Hgp <strong>13</strong>ggg<br />

yrra aryy/rua. Yyunftr sypxafrr HoMoHA raft.rr6ap.uaxAaa:


y\ HH14r €c xguagvoltr, Tyyxratir 3aJlrau*(JIar,I Hb cattrH, ryynuftr 6yrserr<br />

x1.nxr:i tep.'toxufiu MoH qaHap 6ynaft> ( *ffi*Fe'ffitrffi;L#*S,'&2<br />

#.k€. ) e Xi;rili:r30,&1 €c cypraxyyubl x3B x3il)I{33 cafiHur Yftaa'<br />

'r1'ra:'i, xae dcur 3a,'raMXJIarq 6o"t cafts, nlon ryyHufir ryiiqerrax xyunti<br />

rep.rextifiu MoH qanapr oprxnno xsM3sx33.<br />

T:x.raep ulOau> rgAgr ycal' 6o,r uoHronbtH raAsr ycruilr aBq xsprg,rcgu 6aftxtas.<br />

Tr,-yHallraa op/c,HbI xffTaA TytxM3A3a oll,uryynax4aa:


u. Cauxnopm<br />

AKAAEM}4q 6A3APb!FI [I]I4P3HAAB<br />

SHMAV-un tiJVA-HI3H eponxulZ.neru, axar.eNllt.I 6. L[JupeHaae 1gl2<br />

oHn V capA o.[.oorailu Xoscre,r arin,truiiH LUNsa Irllap cyMbtn Hyrarr<br />

flAyy ManrruH apA Saeapr,rH rep 6y,n4 ropxaa. 6. Illupauaen 9 nacrat'i<br />

6ahxhaa apAblH xyBbcrarrafi eonrocou Hr ryyHuii aMbApa,'t, xyBb 3araHA<br />

yHAcen aprg,lT 6o,'lx, oAoornfis ir,ragail co€,'r-[:anrN,rgx yxaanbl HSpr 3p'<br />

jI3M?gH 6orox rorsaH capyy,{ gaMbrr oJrx aB!r30.<br />

ApArrH xyBbcra,'I flncHL,t AapaaxHaac ox,'rg3A HaM Bacraac apa tyrlaHl'tii<br />

yp xyyxauftr cypraFr xyN{yyx(yy,TexaA Bopryran 6afinyyncax aHxHbI 6ara<br />

cypryyrruyAbru HaraHA 6. LUrzpau4ae 1924 oHA opr{ cypanqcaHaap 3pA3M<br />

co€,rurH rrnuHr?r xypraH 6oloacpox 3aMaa sx3.{)r(as.<br />

n. LUupeu4ss i932*37 onl 3XV.un Vnau-yAa xorbtH Monrovlpad$axt<br />

cypa"IuaH ayHA 6o"roecporl, Aapaa nl i937-194i oua 3p"YY xorbln 6arurufiH<br />

AaaA cypryy"ruiiH ryyx-ync repufiu aHrHA cypa/ri{aH lsBA 6oaoscpon<br />

oJx aBq33.<br />

6. L[1rap3H,u,sB 6on 3sx 'rarieHHr xaMraarax ,\4ouro,ruri Xopoontt aHXHbI<br />

Aapra 6orosa Aaaxzrin 3Hx TafisHnr 3oenenurin reuryyu xyu IoM. ts. IIlnpaHA3B<br />

r'1oHtolbrH apA 'iyuunfir ro,'roo,1x{ Ae;rxuiia anx taft8nu rarbIHXHbl<br />

xoAe,'rroegA uAesxrall opo/'ri{coH yr{Hp }Konlio l{rcpzfiu Hap3M}IiHT MeHroH<br />

MeAanrzap [iafHarAcaH I,oM.<br />

I961 oua 6HMAV-ris LUVA"uiin epenxuirroruuiin an6av ryulaa,TA<br />

u. Llinpen4aB roMr.LrorAlr{o3.<br />

u. Lllupau4se 1966 oHA 3XV.un iIIVA-nrlH xaAaaA rurxyyH 1964 osa<br />

EI'IVAV-sm LilVA-ufiu xyHAsr runiyyH, 1970 oHa AnrnuftH Jls.qc xorblli<br />

flx cypryynufiH xyu4er Aoi(ropoop ryc ryc coHrorAx33.<br />

u. LllupaHles SXV-uH fiopno AaxrzHbr cyA,'ranHH xypaa/IaHr, 1955 osa<br />

As!. apAaMrsuli, 1960 oHA roriropnu seprHfir ryc ryc xaMraaJlcaH 6aftna.<br />

6. [Iupsnaae cyynnftn 20-aon >xu.'ra 1921 oHr,r apAbrH X]Bbcr&r'IbIIl ryyxllftr<br />

rycrafi.lau cyAa,'rx{, Mo}roJrblH lyyxrzfiu ruuHxrJrgx yxaaubr x6rxl4n!, qyxar<br />

xyBb HsMop opyyrcaH 4opranrofi rou 6yrae.ryyA ryypBt4caH 6aiiua. 6. LUnpaHAsB<br />

6yra 200 opqnM 6yres,,r ryypBr.icHbr Aorop


1956 os4 uuftt.narAcan cHapOluas Fesolloqgs s Mogrolrrta vt o6pasO'<br />

BaHHe MHP> 3OXHO1 Hb apAbIH xyBbcraJlbls ryyxuftr HflrTJlaH CyAaJICaH<br />

;;;;; ni '1ou 6yraen 6arican 60; 1963, 1969-dna HHfitner.4caH


3oxtroJryyA Hb 1921 oHbr apAbrH xyBbcraJbrr ryyxHfiH rllr.rH3 urr.tHs 6apur,,,li<br />

MarepHanbrH YsAcas A33p yJraM napafieunaH cyAa/r)i{ MoHro,rr apAbrn xy-<br />

BbcratbtH TyyxsH flBrIHr AgnrapoHrylt HapuriH /tornx xo.a6ooroftroop eryy",r_<br />

cgH 3pA3M utlrHxr.lJrrgaultft Aopnsrori 6yree,'r 6o.txaa.<br />

AaspxH 3oxr.ro,'ryyAAaa E.-lilupsua6n ig2l oHbr apAbrH xyBbcranhrH<br />

raraap raAaaA AorooAoA rapcaH rrrwgxJrSr'r CyA,{a,,rbrH 3oxnoJr 6yrao.tyy_<br />

Aufir uerrrgH AyrHscarr Hr llaHafi apAbrH s/ryy,'rcaH xyBbcrarTbrH iyyxnan<br />

cyAJraJrA trrHH3 ruaT 6oncon 6oroeA MoHro,rrbrH ryyxnriH rrraHx,llsx yxaaHA<br />

qyxar'r,xyBb HoMsp opyy"Txao. Ong q yqpaac araA, F. tllnpeHaeni 1971<br />

oHA (lvroHron apAbrH xyBbctanbrH Tyyx> 30xr40toop nr EHMAv-brH Tepufiu<br />

urarnaJr xyprg3cau 6aftua.<br />

AraAeuuq F. IJJrapau4?B^^xyBbcrarr_br* csAaBr 3oxr.roJr 6yrae.rryylase<br />

eHtopcoH 3yyHhr 3uc33c i924 0HA EHMAV-H| ryHxarnacHbr xypraax<br />

yenftn MoHro/'rhiH uufirou-y.rc repnliH ryyxr.rftr oMHox cyAaJrraaHbr xerxnnfiH<br />

xl'rp x3Mx33HA rynryyp./raH ulHHs 6apnur Marepr.ralr arlHrraH cyaanx MoHroJILiH<br />

tyyxl.ltlr As,'rxr4fiH ryyxxftn ro/'r qyxan hnAanrafi eirfi €cOop xoaoOn<br />

Y33x apAbrH xyBbcra/rblH yyc3x yrc rop aAultH sacrHfi*r o6ter


X<strong>IX</strong> syvHu xo.ipayraap xarac !,axb MoHro"{brH Hul2ruuftn AorooA 6afia-<br />

Jrbrr 3a-l.'raH rrJHH)+(.t33;r, rep yeuftu MoHro,'rA xyBr.ra apraqaacaH nyy,q,tuftn<br />

Ma'] azi a-xyii 1'ps:brlr aAHn Hoepxcoop 6aftcan 6a nrosronsru Seo4a,tNsu<br />

xl4qu33H onl{.:orroft 6ar?caH 6o,roBq $eo4annaunu yfin4napae.,rrziin apraA<br />

eperirlrri rvynb<br />

-rex<br />

sYr?H vg,qcaH utr4xxlirr. xaMaaparAar{ 6aftcas<br />

9uril-t.<br />

E. lllHcsHig: 6uqxee.


acyyAJrbrr oHtltoft aHxaapq TYYX3H flBI{bIr 3eBxoH eHtoH TaJIaAc Hb Yl3il(<br />

xyBbcra/ibrH ro/I xoAJIox xyq 6olox apA aHInftH pOJII{iir $yypyy.tlaH apAbIH<br />

xyBbcranbrr seo4a.rr apA, xocp aHrn HLIfi/I3H xuftcstl M3r33p 3apI4M cyA'<br />

,'IATqHA TAftN6APd'IAXbII OPONAAOT Hb MOHTO,TbIH MAJIIII'IH APAYYA OPOCbIH<br />

aXil{,TrtI{H aHniTaft aHrUI?H XOJISoO TOTTOOX qaACaH rlyxa,'I UII{HII( qaHapblf<br />

,'tyryy yHO,T3x3A xypt3x 6aftsa rex UIYYM)1g33A xyBbclaJIbIH poJI xeatex<br />

xyqllH Hb Ma.[qflH apAyyA 6aitcau 6ereeA apAI{H aHrI{ftH xaMrI{flH I{AaBXrart<br />

xscar Hb IoyHbt ypbA 3apII nnyyqyyA 6aftcaH r3x33.<br />

XOpeHretHnft eapuu OHOJIq, TyYXqHA COIIHa/Iltcr XyBbcranbll 3Yft TOI'<br />

roonooc fa.[,yyp M3r Y33]I(, 6ara 6yypaft ync opoH 6ue3 Aaax( xyBb-cfl4<br />

Xnftx, rycraap rotrHox aB6flag rlaflBaprYft I3)I( Y33x, raP 1<br />

6aftryraft 1921<br />

OHil apAbIH xyBbCtaJIbIr MoHrO/lHH apA rYMaH oepcAeo xuftr3slYil xapl'tu<br />

xeAxgir xa,/rx, 6ypna4, opoc xYMYYc sagrufiH 3pxnftr 6ylaaH aBcag M3r3ep<br />

6nunx, XyBbcratblr raAriaaC OKc[OpTI]uICaH rAA3r AOurufir 3OBTrgX I3)I(<br />

opo/rlou SHMAV-srn ryVXHfir ryftByynax Y33,TA. E. LlJnpanAssuftH 3pA3{<br />

rxltHx(I4,'rr33nl.{ii aoxuor-6yrea.nyy4 fl./IaHryfia BoXIto,r Hb trr?ifiABepraft Hsllaafir o1q 6afrna.


AraAeunq 6. lUnpenaoB 3oxuoJl 6ytaaayyaaee seBxsH apAbIH xyBbc<br />

raflbrn yyccaH, s,'rcan -6a ryyHuft exnuft xgAen xunufis ryyx roaufirYq. ep<br />

Abrn xyBbcraJlbllt uaauAb,IH rynaruftpanr Yp AYHr aHxaapaH cyAanx, (MoH<br />

ron apALrH xyBbcra,'IblH ron yp .{yH Hb collilantl3M 6aftryy"ncan ffBAaJI MeH><br />

r3caH 3apqMbrH aq xon6oraolCoft buon-y;rc repnftn qyxan Ayrnsnr xltfix<br />

6afina. AxaAeunq apAbrH xyBbcraJIbIH ryyxon YP aYsr cyAnax fiBbailr.<br />

,


Ar axss. E. [hzpana,ae , ,<br />

saper 6yxrsH )I{yxnf,


E. [Iupauass HaMHH XI XVI rax xyprlyyAaac MAX{l-uir Teo Xopoo-<br />

Hbr rnnyYH33p, Ap,AbrH l,lx Xyp.rruH 3yplaaH yAaarlli_s_ coi{ryy"'II4ap Aenyraraap<br />

ryc ryc coHrorAox( upc3n 6eroeA ApAr'lu I4x Xyp,ruu op,Torq<br />

Aapra IoM.<br />

-HaM sacraac E. LLIt{paHAsslrfiH ?pA3H uilzrixu,lrsaHutl 6yraan Sonou<br />

co€n rlraHx./rgx yxaaHblr xorlKyYrTax yri.rce4 opyy'TcaH xyst Heupuiir oHApoep<br />

yHs,rx( ropraftH AgsA lxatHa"r, Cyx6aarapblH oAoH, xeAo,'rnaopafiH raBbflaHbr<br />

yJIaaH ryrufiu o4ou 6ycag oAoH Menatvap yr,aa Aapaa uarHax33.<br />

MeH coqrzanficr opuyyAbllt oAoH MeAlla,'Iaap uarnalr.caH 6afina.<br />

Aral. E. Lllapau4ss 6n,Il4xnga


AKAAEMI4LI 6. [IlpIp3HA,3BI4lt{FI ro^<br />

EYTSSAHFfH TOBT{ ?KATCAAAT<br />

(1972 ou*r axnsfi 6afr.4'\aaP)<br />

I. Hrrgll c3A3Br 3oxllo"lyYA'<br />

l.


l-1. . 1961 oslr 10-p capa )(eHesr opoc, aHrr'II.t, HCnaHIt,<br />

$p auq xe,r:ap r1'cra 11 ron;< rir"r o"n 6o.lo q x3Br'r3 rAx33.<br />

i5. AxaIeMirq Ha1,,x trl1-lP. .X(-vpna"'r-,<br />

1961, JVe i0.<br />

16. Mouro"run ilruH)KJ3x 1',raa;r 40 xrr.i,,r1.-, 1963 osu 7-p capr'ru I l, 192.<br />

22. 3a ebtcoxoe KaqecrBo K KonKpert{ocrb HayqHbrx ttccJleAoBaHun.-XypHa"r. ^i!<br />

Coaperaeuuat tr{otrro,'rnt)r, 1963, Nb 11.<br />

23. -c6opHlrN<br />

- , i9(;4, J-\ts .1.<br />

26. (FI{MAy-brr rvHxarlacH;,r 40 xn,trlrllr oii>. >, 1964 onlr 1i-p capr,rn<br />

22, No 327.<br />

27 ,<br />

6porunp. YB. 1964.2,5 n..r.<br />

28. >.-,<br />

1964 osu 10-p capnrH 16, l\e 290. Opocoop: ,-, 6pourrop. YE. 1966.<br />

32. , VB. 1g65, 2 x. x.<br />

33. noBocru Mcirr.orrllt, 2 Seepa,rn 1966 r, lVs 9.<br />

34. fur,'repuliFr rrax_HJiaarr AatiHr,r ro.rtoBroroo r\locxsarulin A:preA 3aN!xapcaH<br />

Hb. , i967. N! l. 44-60-p ra;r.<br />

35. >-, lB oxrn6pa<br />

1967, l'l! Bi-82.<br />

36. IJapririirr_ qari: ;tcroll-xo,r6orAox 1'ri;r flB/t.ryy,rt (lB-p eyyur,r ye)<br />

-- , 1967, Ilb 4, 50-58-p ra,r.<br />

37. (EHMAy-lru 'ryyx>>-ufiu rypuaH 6orl soxr.io.iiurir xal'lrbrjl c'peuxuii pegarirop<br />

6oroe4 3oxfioI-qoop ax(r"qraNi33. Vr :oxHo,llrri I 6orl, ig60,<br />

Ii 6orr, 1968, III 6orr,, lg69 on4 V'raau6aarapr MoHro.n._lop x3B<strong>13</strong>rA-<br />

-xla. Vr ryyxlriu III ^5ornfirr I-lV 6y"rrHrir 6rq;r:ra. 4g-2i9_p ran.<br />

33.


176<br />

: '<br />

Y6., 1962. (5pourcp).<br />

45. ).-,<br />

55. I{exo'roplle Bonpoct,t rlcropurl 3eN'Ie.rhlIb<strong>IX</strong> orlroueHt'tti ll<br />

--


3. (npaea3.) t3 anrv911-]f52' J\b 189'<br />

1. llecarrr,letue *outorocxbro focy4apcrBe-HHoro Vuneepclrera'<br />

- , ,<br />

1951,6 x. x. 'l,'tafaaulryii.-


n.i<br />

: ..<br />

:: ":{If',ti:#tfirJfttHl,#uT"Ti* i"y:::li vr 6vxrrH xyxH. re68<br />

24.


APqI{r<br />

i. E. llft'pen4sn-Heroropue npo6neulr [ccJreAoBaH'fl ucropnfi MoHronr-<br />

!. !. n_aramxaraH - sHmnvll?]v.ff1Hi?*u"o;::li#T *u.*,"0" u.rro"no. .. ,u,<br />

3.,(. Aaurxauq - Kanura,rucr 6yc xorxu,,r 6a uaunu acyyAan. . "- - "'_ <strong>25</strong><br />

1. A, U.eaen<br />

- Mosro.n -apAbrH apnufiu ,(afiqu' 3aM'a,,rbrH "Vyli.irui. , ' : : 3B<br />

5. 6. ,II,a'rqeser-6HMAV-g rurnx,rex yxaa'br ruaruuuryfin yei,, 6ype,rlas"<br />

6. Ir.<br />

'acan6anx'p - ilTfi"""iiriyni ' uiaoin ' apaon,,rcai, 'sdcai ieirpia,'r' 55<br />

7. t. I{epsHxano-rur"r"?llt?,ii"; oyp!.,raar' io.io" xoix,rnnir ."pinn' :'-<br />

6. X. Hrn6yv<br />

- x"o".ifny#ulr"o"* ' xapbr{aaHA rufirsN 'cyAna*nH ru'H)r(H!,rr3r<br />

85<br />

.9. !. lau,oyy -<br />

xyyrb:fi:'"",#.H;"!vonr'n . . : : : : : : : : : : "<br />

es<br />

10. f. cyxdaarap<br />

- K Bonpocy o6 rcropuuecxof, npe6ucinenubcrx 'e HcropHH<br />

ll. ,4. ,(anrgrrncypgn<br />

-<br />

.rpeBHHx rocvAapcrB na repprlropxu Mouro,run ' .l ll<br />

Ayuaar sprnnri MoHro.rlbrn MoHroH T3MA3rr<br />

121<br />

12. r. ror'ousaprxa-Mo"!T}"1l-$l"r*i?" ,upn* .o""o161,,' roiu<br />

<strong>13</strong>. q. Xax.qcype'<br />

- r"'!XJrll;"!Jf, 143<br />

ffi to;"<br />

14. M. CanxAgpry "r*rrn "ap.irs,6o,,rcon'ss'.<br />

- AxaAeuq't EasapuH lJ!1panaao ln3<br />

15. AxaaeMuq E. Llhpsx.uanuriH ro,r 6yrer.nuiiH roBq )KarcaaJrr id6<br />

(ruxrrrocau X. ,rlxauxrn) ..174<br />

/ /


t<br />

Texu' PeAaxrop AauuFrq-er<br />

Xgnarq ,lI,' CYraP' Jl' [oluotl<br />

B. 51910. OponreuA 1973 onu l-P capA' ---<br />

i;;;;;;;o i-ez3 o'u ^8'p 'ii##,"16{Y6il't7tu.<br />

1800 xYnl' x3BJIeB Uaa(<br />

Xoc xyyAac. 11,<strong>25</strong> xee' tut* *Vyout 15'75' Toou' xyyaac 9'5<br />

'- -<br />

xss. las. Ne 28f3 Y"; 6 re' 95 rrno' 3ax Ns<br />

Illsnxtex Vxaasst AxaAeunfin XeBJIex YBJIAF3P<br />

Vrraau6aatap *o' Hu'4"'" yunecr8rlfi ryAaMx 19'<br />

165.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!