Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
AVONIA PAPYRACEA<br />
HET PAPIER-VREDEKRUID<br />
Theo Heijnsdijk<br />
Bij het Papier-Vredekruid (Anacampseros papyracea) zijn de<br />
witte, aan den top sneeuwwitte, hoogstens 10 cm lange stengeltjes<br />
plm. 1 cm dik, de droogvliezige schubjes zijn aan den<br />
voet wollig behaard; de bloempjes openen zich niet en moeten<br />
dus tot de cleistogame bloempjes gerekend worden. Volgens<br />
Thiselton-Dyer, den vroegeren Directeur van Kew Gardens, vinden<br />
deze stengelvormige plantjes bescherming in de gelijkenis,<br />
die zij met de excrementen van bepaalde vogels hebben; terwijl<br />
de duidelijk bebladerde soorten, volgens Marloth, door vorm en<br />
kleur gelijken op het steengruis waartusschen zij groeien.<br />
Tot zover de tekst van A.J. van Laren in het Verkade album ‘Vetplanten’ uit 1932.<br />
Zie de afbeelding.<br />
Het woord ‘anacampseros’ is al gebruikt<br />
door Linnaeus in zijn ‘Species<br />
plantarum’ uit 1753. Hij beschreef 4<br />
planten uit de posteleinfamilie en een<br />
daarvan gaf hij de naam Portulaca<br />
anacampseros. Deze soort heet nu<br />
Anacampseros telephiastrum en het<br />
is de typesoort van het geslacht<br />
Anacampseros.<br />
De geslachtsnaam is volgens de meeste<br />
bronnen afgeleid van het Griekse<br />
‘anakamptein’ wat ‘terugbrengen’<br />
betekent en het eveneens Griekse<br />
‘eros’ (liefde). Bij elkaar duidt dat<br />
op een vermeende werking als<br />
afrodisiacum, een middel om de<br />
geslachtsdrift te stimuleren. Deze<br />
werking is ooit door de ‘oude’<br />
Grieken Plinius en Plutarchus beschreven<br />
maar waarschijnlijk is<br />
er een vergissing in het spel en ging het<br />
om een plant uit het geslacht Sedum.<br />
Een andere mogelijke verklaring van de<br />
naam is om het eerste deel niet te zien<br />
als afgeleid van ‘anakamptein’ maar van<br />
‘anakampto’ en dat betekent ‘neergebogen’.<br />
Dat zou dan slaan op de gewoonte<br />
van enkele soorten om de rijpende<br />
vrucht (het resultaat van de liefde) naar<br />
de grond te laten buigen. Hoe dan ook,<br />
in de dertiger jaren van de vorige eeuw<br />
Afb.1 De twee kelkbladeren die kenmerkend<br />
zijn voor de Anacampseroteae<br />
blijven na opgedroogd en<br />
ingescheurd te zijn vaak met de<br />
punt aan elkaar als een kapje boven<br />
op de zich ontwikkelende<br />
zaaddoos zitten zoals hier bij Avonia<br />
quinaria ssp. alstonii<br />
©Succulenta jaargang 93 (3) <strong>2014</strong> 199
Change language