SÁCH TÓM TẮT LÝ THUYẾT HÓA 2019 (SỬ DỤNG LUYỆN THI CHUYÊN HÓA VÀO 10 VÀ LUYỆN THI ĐẠI HỌC)

https://twitter.com/daykemquynhon 

plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn 

http://daykemquynhon.ucoz.com 

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / 

Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định 

Là chất khi hòa tan trong nước 

hoặc ở dạng nóng chảyphân ly 

pH = -lg[H + ] 

ra ion 

pOH=-lg[OH - ] 

pOH + pH =14 

-Điện ly mạnh : axit mạnh, bazơ Chất điện ly 

mạnh, muối 

- Điện ly yếu : axit yếu, bazơ yếu 

Axit 

(pt điện ly : dấu ←⎯⎯→ 

⎯ ) 

Tích số ion của nước ở 25 0 C: 

Bazơ 

[H + ] . [OH - ] =10 -14 

pH < 7 : môi trường axit: muối của axit mạnh với bazơ yếu 

pH=7 : trung tính: muối của axit mạnh và bazơ mạnh 

pH > 7 : môi trường bazo: muối của bazơ mạnh với axit yếu 

* Lưu ý: muối của bazơ yếu với axit yếu: dễ bị thủy phân tạo axit 

và bazơ tương ứng) vd : Fe 2 (CO 3 ) 3 +3H 2 O→ 2Fe(OH) 3 + 3CO 2 

Phân ly ra ion H + 

Phân ly ra ion OH - 

( trừ NH 3 là bazơ yếu theo thuyết Bronsted mà 

không phân ly ra OH - ) 

www.facebook.com/daykem.quynhon 

https://daykemquynhon.blogspot.com 

1. Axit : H 2 SO 4 > HNO 3 > HCl >H 3 PO 4 > H 2 CO 3 , H 2 SO 3 , H 2 S 2. Bazơ mạnh : NaOH, KOH, Ba(OH) 2 , Ca(OH) 2 , LiOH, Sr(OH) 2 

mạnh trung bình yếu 

3. Axit càng mạnh : pH càng nhỏ, bazơ càng mạnh: pH càng lớn 4. Muối HSO - 4 : luôn là môi trường axit (do dễ phân ly ra H + ) 

5. Chất dẫn điện : phải tạo ra ion trong dung dịch (C 2 H 5 OH, NaCl rắn , đường: không dẫn điện), nồng độ các ion lớn →độ dẫn điện lớn 

6. Chất lưỡng tính: Al 2 O 3 , Al(OH) 3 , Zn(OH) 2 , ZnO, Cr 2 O 3 , Cr(OH) 3 , Sn(OH) 2 , Pb(OH) 2 , (NH 4 ) 2 CO 3 , (NH 4 ) 2 SO 3 , chứa ion gốc axit yếu (còn H) : 

HCO - 3 , HS - , HSO - 3 … 

HCO - 3 + OH - →CO 2- 3 + H 2 O Al(OH) 3 + H + →Al 3+ + H 2 O Al(OH) 3 + OH - → AlO - 2 + H 2 O(Al(OH) 3 tan trong axit mạnh, bazơ mạnh) 

7.Phản ứng ion thu gọn (cho biết bản chất các ion tham gia phản ứng): - chỉ viết các ion phản ứng tạo ra : kết tủa, khí, H 2 O. 

- chất khí, H 2 O, chất kết tủa : viết dạng phân tử 

- chất điện ly mạnh viết dạng ion 

Ví dụ : Na 2 CO 3 + HCl pt ion đầy đủ : Na + + CO 2- 3 + 2H + + Cl - →Na + + Cl - + CO 2 + H 2 O Pt ion thu gọn : CO 2- 3 + 2H + →CO 2 ↑+ H 2 O 

+ 

8. Phương trình điện ly: nguyên tắc viết :+ ion dương : KL , NH 4 

+ phần còn lại là ion âm 

Ví dụ : NaCl → Na + + Cl - , Na 2 SO 4 → 2Na + 2− 

+ SO 4 

9. Một số chất kết tủa thường gặp : BaCO 3 , CaCO 3 , BaSO 4 , AgCl (Br , MgCO 3 , bazơ yếu10. Hỗn hợp H + , NO - 3 : có tính oxy hóa mạnh như HNO 3 

chất khí : H 2 S, CO 2 , SO 2 , NH 3 (NH + 4 + OH - → NH 3 + H 2 O) 

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú 

DIỄN ĐÀN TOÁN - LÝ - HÓA 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN 

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM 

HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO) 

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/ 

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN 

www.facebook.com/daykemquynhonofficial 

www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial






+N 2 : NH 4 NO 2 → N 2 + 2H 2 O 

Hoặc hỗn hợp NaNO 2 (KNO 2 ) + NH 4 Cl 

+ HNO 3 : 

N2 

+O 2 

+O2 

+ O2 + H2O 

⎯⎯⎯→ NO ⎯⎯⎯→ NO 2 ⎯⎯⎯⎯→ HNO 3 

NH 

3 

+ P : từ apatic (Ca 5 F(PO 4 ) 3 hoặc photphoric 

(Ca 3 (PO 4 ) 2 ) 

Ca 3 (PO4) 2 + 3SiO 2 + 5C→ 3CaSiO 3 + 2P +5CO 

- Hỗn hợp KNO 3 (diêm tiêu), S, C : thuốc súng có khói 

- NH 3 lỏng làm chất gây lạnh, sx phân dạm, sx N 2 H 4 

(nhiên liệu tên lửa) 

PHÂN BÓN 

1. Phân đạm (chứa N) : cây phát triển nhanh 

+ đạm 1 lá : (NH 4 ) 2 SO 4 + đạm 2 lá: NH 4 NO 3 

+ ure : (NH 2 ) 2 CO (% đạm cao nhất) 

2.Phân lân (chứa P, độ dinh dưỡng theo %P 2 O 5 ) 

(làm cành khỏe, chắc, quả to) 

+sunpephotphat đơn: Ca 3 (PO 4 ) 2 và CaSO 4 

+ sunpephotphat kép: Ca(H 2 PO 4 ) 2 

3.Phân kali (độ dinh dưỡng theo %K 2 O) (tăng cường 

chống bệnh, chống rét) : K 2 CO 3 (tro) 

4.Phân hỗn hợp (chứa N,P,K : NPK) 

Nitrophotka : (NH 4 ) 2 HPO 4 , KNO 3 

5.Phân phức hợp 

Amophot: NH 4 H 2 PO 4 , (NH 4 ) 2 HPO 4 

làm 

NO 2 : oxit axit, khí màu nâu đỏ 

NO 2 + 2NaOH→ NaNO 3 + NaNO 2 + H 2 O 

NO: oxit không tạo muối (không t/d axit, bazơ) 

Điều 

chế 

NHÓM VA 

(ns 2 np 3 ) 

(N, P, As, Sb, Bi) 

Hợ 

p 

ch 

ất 

Tính chất 

đơn chất 

1. NH 3 làm tan (tạo phức) các kết tủa của Cu, Ag, Zn như Cu(OH) 2 , AgCl, Zn(OH) 2 …. 

2. Nhiệt phân muối nitrat : K……….. Ca Mg………………..Cu Ag………………. 

3. Muối photphat :H 2 PO 4 - (dihyrophotphat), HPO 4 2- (hydrophotphat), PO 4 3- (photphat) 


1.Tính oxy hóa (tác dụng chất khử) 

0 

t cao 

+ tác dụng H 2 : N 2 + 3H 2 ←⎯ ⎯⎯ ⎯→ ⎯ 2NH 3 

+ tác dụng KL: N 2 + 3Mg → Mg 3 N 2 

* N 2 ở t 0 thường chỉ tác dụng Liti 

2.Tính khử (tác dụng chất oxy hóa) 

+ tác dụng oxy : N 2 + O 2 

ử đệ 

2NO 

P + O 2 ⎯⎯→ P 2 O 3 (thiếu O 2 ) hoặc P 2 O 5 (dư O 2 ) 

+ tác dụng Cl 2 : (N 2 không tác dụng trực tiếp) 

P + Cl 2 ⎯⎯→PCl 3 hoặc PCl 5 

+ tác dụng hợp chất có tính oxy hóa : 

P + KClO 3 ⎯⎯→ 3P 2 O 5 + 5KCl 

Hợp chất Nitơ Photpho 

Aixt HNO 3 :axit mạnh, điều chế bằng pp sunfat H 3 PO 4 : axit trung bình 

Muối NO - 3 + H 2 SO 4 (đặc) → muối + HNO 3 - kém bền nhiệt 

- có tính oxy hóa mạnh ở N +5 H 3 PO 4 →H 4 P 2 O 7 → HPO 3 

Amoniac NH 3 : mùi khai, bazơ yếu: NH 3 (k) + HCl→ NH 4 Cl (khói trắng) 

+ tạo hydroxit KL kết tủa (trừ Na,K,Ba,Ca): NH 3 + M n+ + H 2 O → NH + 4 + M(OH) n 

+ tính khử mạnh 

*tác dụng O 2 (có xúc tác Pt tạo NO, không có xúc tác tạo N 2 ) 

4NH 3 +5O 2 → 4NO + 6H 2 O 4NH 3 + 3O 2 → 2N 2 + 6H 2 O 

*tác dụng Cl 2 : 2NH 3 + 3Cl 2 →N 2 + 6HCl ( NH 3 tác dụng tiếp HCl tạo khói trắng) 

* tác dụng oxit KL tạo KL : 2NH 3 + 3CuO → 3Cu + N 2 + 3H 2 O 

* nhận biết ion NH + 4 : dùng OH - 

Điều chế : cho muối amoni + bazơ mạnh (NaOH, Ca(OH) 2 …) 

R(NO 2 ) n + O 2 R 2 O n + O 2 + NO 2 KL+ O 2 + NO 2 

Nhiệt phân muối amoni: 



+ X là gốc axit Cl - , CO 2- 3 …: (NH 4 ) n X → NH 3 + HX 

+ X là gốc axit NO - 2 , NO - 3 : NH 4 NO 2 → N 2 + 2H 2 O 

NH 4 NO 3 → N 2 O + 2H 2 O 













+ CO:HCOOH→CO + 2H 2 O 

+ CO 2 : muối CO 3 2- + axit 

+ Si : SiO 2 + 2Mg→ 2MgO + Si 

Quặng 

Canxit: CaCO 3 

Dolomit: CaCO 3 .MgCO 3 

Điều 

chế 

NHÓM IVA 

(ns 2 np 2 ) 

(C, Si) 

Hợ 

p 

chấ 

t 

Tính chất 

đơn chất 



1.Tính oxy hóa (tác dụng chất khử) 

+ tác dụng H 2 : C + 2H 2 

→CH 4 

+ tác dụng KL: 3C + 4Al→Al 4 C 3 

2.Tính khử (tác dụng chất oxy hóa) 

+ tác dụng oxy : C + O 2 

→CO 2 Si + O 2 

→ SiO 2 

+ tác dụng phi kim: Si + F 2 ⎯⎯→ SiF 4 

+ tác dụng hợp chất có tính oxy hóa : 

Si + 2NaOH + H 2 O ⎯⎯→ Na 2 SiO 3 + 2H 2 

C + CO 2 → 2CO 

Hợp chất Cacbon Silic 

Aixt 

H 2 CO 3 :axit yếu, dễ bị phân hủy thành CO 2 , H 2 O 

H 2 SiO 3 : axit rấtyếu, dạng rắn (sấy khô tạo thành silicagen 

hút ẩm mạnh) 

Oxit 

CO: : độc ,oxit không tạo muối(không t/d axit, bazơ),tính khử 

mạnh 

*CO khử được oxit KL sau Al 

CO 2 : khí không màu, dạng rắn gọi là “nước đá khô” 

SiO 2 (cát, thạch anh): tan chậm trong kiềm đặc, nóng, 

tan dễ trong kiềm nóng chảy 

*khắc chữ thủy tinh 

SiO 2 + 4HF → SiF 4 + 2H 2 O 

CO 2 làm tan CaCO 3 , BaCO 3 

CO 2 + CaCO 3 +H 2 O →Ca(HCO 3 ) 2 

Khi than ướt (cho C qua than nung đỏ): 44% CO còn lại CO 2 , 

H 2 , N 2 

Khí lò gas (không khí qua than nung đỏ): 25% CO, N 2 

Muối Cacbonat (CO 2- 3 ) kết tủa kém bền nhiệt 

R 2 (CO 3 ) n → R 2 O n + CO 2 

*muối KL kiềm, amoni thì tan14 

Hydrocacbonat (HCO - 3 ) : lưỡng tính, kém bền nhiệt 

2HCO - 3 → CO 2- 3 + CO 2 + H 2 O 

Na 2 SiO 3 , K 2 SiO 3 : thủy tinh lỏng 














ĐẠI CƯƠNG 

HỮU CƠ 

Là hợp chất cacbon (trừ CO, 

CO 2 , muối CO 3 2- , CN - , cacbua..) 

Ankan < C 4 : khí, C 5 → C 17 : 

lỏng, C 18 trở lên : rắn 

No (ankan) 

C n H 2n+2 

Hydrocacbon 

C n H 2n+2-2a 

(a là số lk ) 

Thơm 

C n H 2n-6 

Phản ứng thế ở vòng (đặc trưng) 

Đồng đẳng 

Đồng phân 

Danh pháp 

hơn kém một hoặc nhiều CH 2 , cấu trúc tương tự nhau (khác số C nhưng giống cấu trúc) 

cùng CTPT nhưng khác cấu trúc (cùng số C nhưng khác cấu trúc) 

Số vị trí-tên nhóm thế (nhánh) + tên mạch C chính- số vị trí chức-tên chức 

-Mạch chính: chứa nhóm chức, nhiều nhánh, dài nhất (1C: me, 2C: et, 3C: prop, 4C: but, 5C: pent) 

-Đánh số: + sao cho nhánh, nhóm thế nhỏ nhất (ưu tiên chức→ nhánh) 

+ nhiều nhóm giống nhau : thêm đi, tri, tetra… (đọc tên nhánh theo thứ tự bảng chữ cái) 

 

Phản ứng thế CH 4 + Cl 2 → CH 3 Cl + HCl 

 

(đặc trưng) CH 3 -CH 2 -CH 3 + Cl 2 → CH 3 -CHCl-CH 3 (sp chính) Quy luật thế: tác nhân X ưu tiên thế 

CH 2 Cl-CH 2 -CH 3 (sp phụ) 

vào C bậc cao (C ít hydro) 

Phản ứng tách C n H 2n+2 → C m H 2m + C n’ H 2n’+2 

(Cracking) 

anken hoặc ankin+ H 2 

+ H 2 , Br 2 

+ HX (X là : OH, Br) 

Phản ứng cộng CH 2 =CH 2 + H 2 →CH 3 -CH 3 CH 2 =CH 2 + HX→ CH 3 -CH 2 X 

(đặc trưng) CH≡CH + H 2 →CH 2 =CH 2 CH 2 =CH-CH 3 + HX → CH 3 -CHX-CH 3 (chính) 

Không no 

+ 2H 2 →CH 3 -CH 3 

CH 2 X-CH 2 -CH 3 (phụ) 

Quy luật cộng: anken không đối xứng tác dụng HX thì X ưu tiên cộng vào C ít hydro 

Anken:C n H 2n Phản ứng oxy + oxy hóa không hoàn toàn: t/d KMnO 4 đều tạo MnO 2 ↓ (đen) 

Ankin hoặc 

hóa-khử 

* C 2 H 4 (etylen) → C 2 H 4 (OH) 2 (etylen glycol), C 2 H 2 (axetylen) → (HOOC) 2 

ankadien: C n H 2n-2 

(làm hoa quả mau chín) (axit oxalic) 

Phản ứng 

riêng 

+ Br 2 /Fe : C 6 H 6 + Br 2 

 

C 6 H 5 Br + HBr(ankyl benzen R-C 6 H 5 thế o, p) 

+ HNO 3 /H 2 SO 4 : C 6 H 6 + HNO 3 

 

C 6 H 5 NO 2 + H 2 O 

* Có ánh sáng thế vào nhánh (không thế vào vòng) 

+ benzen không tác dụng KMnO 4 , stiren (C 6 H 5 -CH=CH 2 ) : mất màu ngay 

 

ankyl benzen (R-C 6 H 5 ) + KMnO 

4 C 6 H 5 COOH (axit benzoic) 

Điều chế : benzen :trime C 2 H 2 ankylbenzen (R-C 6 H 5 ): C 6 H 6 + C n H 2n 

* Tên gốc : C n H 2n+1 - : tên số C + yl , CH 2 =CH-: vinyl, CH 2 =CH-CH 2 -: anlyl, 

C 6 H 5 - : pheyl , C 6 H 5 -CH 2 - : benzyl , CHCl 3 : clorofrom (làm thuốc mê) 




Phản ứng trùng hợp nCH 2 =CH 2 → (-CH 2 -CH 2 -) n nCH 2 =CH-CH=CH 2 → (-CH 2 -CH=CH-CH 2 -) n 

+ Ankin đầu mạch (RC≡CH: thay H của ankin) : t/d AgNO 3 /NH 3 

RC≡CH / 

RC≡CAg↓ 

RC≡CH (nếu là C 2 H 2 → C 2 Ag 2 ↓) 

+ Ankadien (CH 2 =CH-CH=CH 2 : buta-1,3-dien, isopren (2-metyl buta-1,3-dien) ) 

CH 2 =CH-CH=CH 2 + Br 2 → CH 2 Br-CHBr-CH=CH 2 (cộng 1-2 : giống anken) 

1 2 3 4 

CH 2 Br-CH=CH-CH 2 Br (cộng 1-4: cộng đầu-đuôi) 

1. CH≡CH (axetylen) 

CH 3 -CHO (andehyt axetic), CH≡CH đ, 

C 4 H 4 , C 6 H 6 

2. Điều chế: RCOONa + NaOH 

R-H + Na 2 CO 3 Al 4 C 3 + 12H 2 O→ 4Al(OH) 3 + 3CH 4 

Anken: tách nước từ ancol : CH 3 -CH 2 -OH , 

CH 2 =CH 2 + H 2 O 

Axetylen : 2CH 4 

, à ạ 

C 2 H 2 + 3H 2 CaC 2 +2H 2 O → Ca(OH) 2 + C 2 H 2 













- có nhóm hydroxyl (OH) gắn với C no 

- CTTQ : C n H 2n+2-2k O a (k là số liên kết , a là số chức) 

- Danh pháp: 

+ tên thường :ancol + tên gốc R + ic 

CH 3 OH : metylic, C 2 H 5 OH : etylic, C 3 H 5 (OH) 3 : glyxerol 

+ tên IUPAC: ancol + tên hydrocacbon mạch chính + ol 

CH 3 OH : metanol, C 2 H 5 OH: etanol, C 3 H 7 OH: propanol 

- tan tốt trong nước, nhiệt độ sôi cao (do có liên kết H). 

Phân tử khối tăng thì t 0 sôi tăng, độ tan giảm 

Etanol 

+ từ etylen : C 2 H 4 + H 2 O→ C 2 H 5 OH (công nghiệp) 

+ từ tinh bột : (C 6 H 10 O 5 ) 

 

C 6 H 12 O 6 2C 2 H 5 OH 

-no , đơn chức : C n H 2n O (n≥1), C n H 2n+1 CHO (n≥0) 

*Thêm 1 liên kết : mất 2H : không no 1 liên đôi, đơn: C n H 2n-2 O 

Thêm 1 chức : mất 2H: no, hai chức : C n H 2n-2 O 2 

Danh pháp IUPAC: Tên hydrocacbon mạch chính + al 

+ HCHO : andehyt fomic (formandehyt) CH 3 CHO : andehyt axetic 

+ CH 2 =CH-CHO : anđehyt acrylic OHC-CHO : andehyt oxalic 

Điều chế : từ ancol hoặc anken 

- RCH 2 OH +CuO → RCHO +Cu + H 2 O 

- 2C 2 H 4 + O 2 →2CH 3 CHO 

- CH 4 + O 2 → HCHO + H 2 O 

Điều kiện không bền của ancol 

+ ancol có dạng : -CH=CH-OH→ -CH 2 -CH=O, -CH=C-OH→ -CH 2 -C=O 

+ ancol có nhiều OH trên 1 cacbon :-CH 2 -CH(OH)-OH → -CH 2 -CH=O 


- Ít tan trong nước, nhiệt độ sôi 

thấp 

- dung dịch nước của andehyt 

fomic gọi là fomon(dùng ướp 

xác), 37-40% gọi là fomalin 

ANCOL(R 

OH) 

+ 

H 2 

ANĐEHYT 

(R-CHO) 



1.Tác dụng Na(tính axit) 

R(OH) a + aNa→R(ONa) a + H 2 

 

2. Tách nước 

-140 0 C : 2ROH →ROR + H 2 O 

- 170 0 C : ROH →C n H 2n + H 2 O 

Quy tắc tách: OH tách cùng H của C có ít H bên cạnh 

3.Khử CuO 

- Ancol bậc 1 (RCH 2 OH) 

RCH 2 OH + CuO→RCHO + Cu + H 2 O 

-Ancol bậc 2 (R 2 CHOH) 

R 2 CHOH + CuO→ R 2 CO + Cu + H 2 O 

Tính chất của ancol có nhiều nhóm OH - liên tiếp: tác 

dụng Cu(OH) 2 tạo phức xanh lam 

1.Tính khử 

+ Tác dụng AgNO 3 /NH 3 (tráng bạc) 

R(CHO) a 

/ 

R(COONH 4 ) a + 2a Ag 

* HCHO / 

(NH 4 ) 2 CO 3 + 4Ag 

+ HCl 

CO 2 

+ Tác dụng Br 2 

RCHO + Br 2 + H 2 O → RCOOH + 2HBr 

2. Tính oxy hóa 

+ Tác dụng H 2 

RCHO + H 2 → RCH 2 OH 

Axeton : CH 3 -CO-CH 3 (làm nước rửa móng 

tay ) 

- tính chất giống andehyt nhưng không có 

tráng bạc, tác dụng brom 













- no , đơn chức : C n H 2n O 2 (n≥2), C n H 2n+1 COOH (n≥0) 

*Thêm 1 liên kết : mất 2H : không no 1 liên đôi, 

đơn: C n H 2n-2 O 2 

Thêm 1 chức : mất 2H: no, hai chức : C n H 2n-2 O 4 

Danh pháp : Tên hydrocacbon no mạch chính + oic 

+ HCOOH : Axit fomic (metanoic) 

+ CH 3 COOH : axit axetic (etanoic) 

+ CH 2 =CH-COOH : axit acrylic 

+ HOOC-COOH : axit oxalic 

tan trong nước, nhiệt độ sôi cao (do có liên kết H) 

-R : đẩy e : tăng tính axit (OH, C n H 2n+1 - (nhiều C đẩy 

mạnh) , OCH 3 , -NH 2 

- R hút e : giảm tính axit (Cl, F, nối đôi, nối ba, vòng 

benzen.) 

PHENOL 

(C 6 H 5 OH) 


AXIT 

(R-COOH) 

1.Tính axit (do có H + ) 

RCOOH + NaHCO 3 (Na 2 CO 3 ) → RCOONa + CO 2 + H 2 O 

RCOOH + Na → RCOONa + H 2 

2. Tác dụng ancol (phản ứng este hóa) 

RCOOH + R ’ OH ↔ RCOOR ’ + H 2 O 

*Tính chất đặc biệt của HCOOH 

- tác dụng AgNO 3 /NH 3 → 2Ag + (NH 4 ) 2 CO 3 

- tác dụng Brom 

Điều chế : Từ ancol hoặc anđehyt 

- CH 3 OH + CO → CH 3 COOH 

men giaám 

- C 2 H 5 OH + O 2 ⎯⎯⎯⎯→ CH 3 COOH +H 2 O 

- 2CH 3 CHO + O 2 →2CH 3 COOH 

Chất rắn,độc, gây bỏng da, không tan trong nước lạnh, tan trong nước nóng, là 

axit yếu hơn H 2 CO 3 (không làm quỳ hóa đỏ) 

1. Tính axit yếu (do vòng bezen ảnh hưởng OH) 

+ Tác dụng Na : C 6 H 5 OH + Na→ C 6 H 5 ONa + H 2 

 

+ Tác dụng NaOH : C 6 H 5 OH + NaOH→ C 6 H 5 ONa + H 2 O 

*Tác dụng anhydric axit:C 6 H 5 OH + (RCO) 2 O→ RCOOC 6 H 5 + RCOOH 

2. Phản ứng tại vòng benzen (do OH ảnh hưởng vòng benzen, thế dễ hơn benzen) 

+ Tác dụng brom: C 6 H 5 OH + 3Br 2 → C 6 H 2 Br 3 OH↓ + 3HBr 

kết tủa trắng 

+ tác dụng HNO 3 : tạo axit picric (kết tủa vàng) C 6 H 2 (NO 2 ) 3 OH 



Điều chế: từ 

cumen(ispropyl 

benzen) tạo phenol 

vàaxeton 


Ứng dụng:làm phẩm 

nhuộm, dược phẩm, 

chất diệt cỏ (2,4-D) 














CTTQ : no , đơn chức : C n H 2n O 2 (n≥2) 

*thêm 1 chức hay 1 lk thì mất 2H 

→ không no, 1 lk đôi: C n H 2n-2 O 2 (n≥3) 

No, hai chức: C n H 2n-2 O 4 

Danh pháp : 

Tên R ’ + tên axit (bỏ “ic” thay= 

“at”) 

- HCOO - : fomat (fomiat) 

- CH 3 COO - : axetat 

- C 2 H 5 COO - : propionat 

- CH 2 =CH-COO - : acrylat 

- CH 3 - : metyl , C 2 H 5 - : etyl 

C H - : phenyl , C H -CH -: benzyl 

ESTE 

(R-COOR ’ ) 

1.Thủy phân 

+mt axit : 

RCOOR ’ +H 2 O ⎯⎯→ 

H + 

←⎯⎯ RCOOH + R’ OH 

+mt bazơ (xà phòng hóa) 

RCOOR ’ + NaOH →RCOONa + R ’ OH 

*Nếu R’ là gốc không no, có dạng 

+ CH 2 =CH-…. : thì thu anđehyt 

+ C 6 H 5 - (C 6 H 4 ….): thu muối phenol 

dễ bay hơi, không tan 

trong nước, mùi đặc 

trưng (làm nước hoa) Điều chế : 

- axit + ancol→ este + H 2 O (este hóa) 

- anhyđric axit + phenol → RCOOC 6 H 5 

C 15 H 31 : pamitic 

no, chất rắn 

(mỡ, bơ…) 

[(RCO) 2 O] 

C 17 H 35 : stearic 

-vinyl axetat : CH 3 COOH + C 2 H 2 

C 17 H 33 : oleic (1 lk đôi) hydro hóa 

C 17 H 31 : linoleic (2 =) 

C 17 H 29 : linolenic (3 =) 

không no, chất 

lỏng (dầu) Chất béo - Trieste (triglyxerit, triaxyl) của axit béo (đơn, 

(RCOO) 3 C 3 H 5 dài, số C≥ 16) vớiglyxerol (C 3 H 5 (OH) 3 ) 

Isoamylic axetat : mùi chuối 

- Muối của Na, K với axit béo : xà phòng 

Triglyxerit, triaxylglixerol 

Benzyl axetat: hoa nhài 

-Chất béo ôi, thiu: do oxy hóa lk C=C 

etyl butirat, etyl propionat: mùi dứa 

Lipit 

CACBOHYDRAT 

Monosaccarit 

Disaccarit 

Polysaccarit 

t 

C 6 H 12 O 6 C 12 H 22 O 11 (C 6 H 10 O 5 ) n 

hỗn hợp chất béo, sáp, photphoric… 

có nhóm OH-(ancol) 

Glucozơ Fructozơ Saccarozơ Mantozơ Tinh bột Xenlulozơ 

OH - 

(nho, trong máu (mật ong, 40%) (mía) 

(C 6 H 7 O 2 (OH) 3 ) n 

người 0,1% ) 

+ H + (axit) 

(thủy phân) 

gồm 

glucozơ, fructozơ 2 glucozơ 

+ amilozơ 

+ amilopectin : có nhánh 

-nhiều OH liên tiếp→t/d Cu(OH) 2 

-chức CHO→t/d AgNO 3 /NH 3 , Br 2 (glucozơ bị oxi hóa) 

-5 nhóm OH→t/d anhydric axetic (CH 3 CO) 2 O 

(C 6 H 10 O 5 ) n → C 6 H 12 O 6 → 2CO 2 + 2C 2 H 5 OH 

C 6 H 12 O 6 → 2Ag 

C 6 H 12 O 6 + H 2 →C 6 H 14 O 6 (sobitol) 

Glucozơ + Br 2 → axit gluconic (glucozơ bị khử) 

( ) 

(C 6 H 10 O 5 ) n glucozơ 

Tinh bột, xenlulozơ 

- Tinh bột và xenlulozơ không phải đồng phân, 

không tan trong nước lạnh. 

- Tinh bột tan trong nước nóng 


-Glucozơ làm thuốc tăng lực, tráng ruột phích. Saccarozơ pha chế thuốc, làm bánh kẹo 

- Chuyển hóa tinh bột trong cơ thể :Tinh bột→đextrin→mantozơ→glucozơ(dự trữ ở gan: glicogen) 















-thay H của NH 3 bằng gốc R 

thu được amin 

+ RNH 2 : amin bậc 1 

+ R 2 NH : amin bậc 2 

+ R 3 N : amin bậc 3 

-Danh pháp 

+ tên gốc R + amin 

+ tên IUPAC : 

tên hydrocacbon + amin 

CTTQ : 

- amin đơn chức (RN) 

- no, đơn chức : C n H 2n+3 N 

(n≥ ) 

AMINO AXIT 

(NH 2 -R-COOH) 

AMIN 

(R-NH 2 ) 

Gây mùi tanh của 

cá→ dùng axit để 

khử (giấm, chanh) 

- CH 3 NH 2 , C 2 H 5 NH 2 , CH 3 NHCH 3 , 

(CH 3 ) 3 N : chất khí mùi khai, tan 

trong nước , độc 

- C 6 H 5 NH 2 ( anilin, phenylamin) : 

chất lỏng không màu, hóa đen ngoài 

không khí. 

-Tính bazơ (do cặp e tự do trên N) 

+ làm quỳ hóa xanh (trừ anilin) 

+ tác dụng axit : 

RNH 2 + HCl → RNH 3 Cl 

HNO 3 → RNH 3 NO 3 

* phản ứng riêng của anilin 

C 6 H 5 NH 2 + 3Br 2 → C 6 H 2 Br 3 NH 2 ↓+ 3HBr 

(kết tủa trắng) 

-Danh pháp 

+ tên thường : 

Glyxin : H 2 N-CH 2 -COOH Alain : H 2 N-CH(CH 3 )-COOH 

Valin (117 : 1 NH 2 , 1 COOH) Lysin (M=146) (2 NH 2 ) 

Axit glutamic : H 2 N-C 3 H 5 -(COOH) 2 (muối mono Na: làm bột 

ngọt, axit glutamic làm thuốc bổ thần kinh, methionin: bổ gan) 

+ tên IUPAC : axit + số chỉ vị trí nhóm NH 2 + tên axit 

(Nếu dùng , , … thì tên axit là tên thường 

Nếu dùng 1,2,3…..thì tên axit là tên IUPAC) 

* -amino axit (aminoaxit tự nhiên, kiến tạo tế bào) : NH 2 và 

COOH cùng gắn trên một C : vd : NH 2 -CH 2 -COOH 

CTTQ : - amino axit no1 nhóm NH 2 , 1 nhóm COOH 

H 2 N-R-COOH (C n H 2n+1 O 2 N) 

-là chất rắn kết tinh không màu, tan trong nước (do tồn tại dạng 

ion lưỡng cực), nhiệt độ sôi, nóng chảy cao 

1.Tính lưỡng tính 

H 2 N-R-COOH + HCl → ClH 3 N-R-COOH 

H 2 N-R-COOH + HNO 3 → HOOC-R-NH 3 NO 3 

H 2 N-R-COOH + NaOH → H 2 N-RCOONa + H 2 O 

2. Tính chất nhóm COOH 

+ Tác dụng ancol (R’OH) 

H 2 N-R-COOH + R’OH →H 2 N-R-COOR’ + H 2 O 
















dạng sợi: 

tóc, lông, móng 

không tan 

PEPTIT- 

PROTEIN 

nhi 

ệt 

độ 

đông tụ 

dạng cầu : 

hồng cầu…. 

tan 

- Do -amino axit tạo nhau qua liên kết peptit (CO-NH) 

- Trong peptit: Aminoaxit đầu (Đầu N : chứa NH 2 ), aminoaxit 

đuôi (đầu C: chứa COOH) 

- Tên : tên gốc axyl (đầu N) + tên aminoaxit đuôi C (giữ nguyên) 

Ví dụ: NH 2 -CH 2 -CONH-CH 2 -COOH : GlyxylGlyxin (Gly-Gly) 

1.Phản ứng thủy phân 

+ mt axit : peptit + H 2 O 

-amino axit 

+ mt bazơ : peptit + NaOH → muối -amino axit + H 2 O 

2. Phản ứng màu biure 

Peptit + Cu(OH) 2 tạo sản phẩm màu tím xanh (trừ đipeptit) 

+ HNO 3 tạo sản phẩm màu vàng 

1. Tác dụng (AgNO 3 /NH 3 ) tạo Ag (tráng bạc, gương): RCHO, HCOOR, glucozơ, fructozơ 

AgNO 3 /NH 3 tạo tủa vàng: nối ba đầu mạch R-C≡CH 

2. Tác dụng Br 2 (mất màu): nối =, nối ≡ , glu, CHO, HCOOR 

Tác dụng được với H 2 

mất màu, tạo kết tủa trắng : phenol , anilin 

3. Tác dụng Cu(OH) 2 màu xanh lam: axit RCOOH, glu, fruc, sacca, glyxerol(C 3 H 5 (OH) 3 ), 

etylenglycol (C 2 H 4 (OH) 2 ) 

4. Thủy phân trong axit , bazơ : este, protein, peptit, các loại nilon (amit) , tơ lapsan 

axit : tinh bột, xenlulozơ, saccarozơ 

5. Thứ tự bazơ : C 6 H 5 NH 2 < NH 3 < amin bậc 1 < amin bậc 2 < NaOH 

6. Đổi màu quỳ 

+ hóa đỏ : muối amoniclorua, muối clorua , amino axit có COOH > NH 2 (axit glutamic) 

+ hóa xanh : muối natri, amin (trừ anilin), amino axit có COOH < NH 2 (lysin) 

+ không đổi : amino axit số COOH = số NH 2 

7. Nhận biết 

• Quỳ tím (nếu thấy có amin, axit… ) 

• Dung dịch brom (nếu thấy có Phenol , anilin, hợp chất không no) 

• Phân biệt giữa Glucozơ và Fructozơ dùng dung dịch brom. 

• Cu(OH) 2 ( nếu thấy có Glucozơ , Glixerol, anđehit, peptit... ) 

• Phân biệt giữa đipeptit và các polipeptit khác dùng Cu(OH) 2 (phản ứng màu biure) 

• Nhận biết protein (lòng trắng trứng …) : + dùng Cu(OH) 2 ⇒ có màu tím 

+ dùng HNO 3 ⇒ có màu vàng. 

8. Tác dụng NaOH : axit RCOOH , este , amino axit, muối amoni của amin, peptit (protein), 

phenol 

9.Nhiệt độ sôi: amino axit > axit > phenol>ancol > este, andehyt, xeton, ete 

(M càng lớn thì t 0 sôi càng cao) 

10. Muối amoni : 

+ C x H y O 2 N : RCOONH 4 hoặc RCOONH 3 R’ (có thể dạng muối amin bậc II, III) 

+ C x H y O 3 N (C x H y O 6 N 2 ) : RNH 3 -HCO 3 

+ C x H y O 3 N : RNH 3 -NO 3 hoặc (RNH 3 ) 2 CO 3 ( R-NH 3 -CO 3 -NH 4 ) 

+ C x H y O 4 N 2 : R(COONH 4 ) 2 hoặc , R(COONH 3 R’) 














Phản ứng thủy phân 

m/trường axit 

Poly este 

tơ polyamit. 

Tinh bột 

xenlulozơ 

m/trường bazơ 

Poly este 

tơ polyamit. 

Tơ clopren 

Theo cấu trúc mạch 

+ Mạch phân nhánh : 

amilopectin, glicogen… 

+ Mạch mạng lưới. :cao su lưu 

hóa, nhựa bakelit… 

Theo cách tổng hợp 

- Trùng hợp : các loại nhựa, cao su (trừ nhựa 

phenolformandehyt hay novolac là trùng ngưng) 

- Trùng ngưng : các loại tơ (trừ tơ nitron (olon, 

nitrin, acronitrin, vinylcianua là trùng hợp), tơ 

capron (đi từ caprolactam)) 

TÍNH CHấT 

PHảN ứNG 

Phân loại 

POLYME 

(M lớn , do nhiều mắt 

xích tạo thành) 

CÁCH TổNG HợP 

(cộng hợp phân tử nhỏ 

giống hay tương tự nhau ) 

Theo nguồn gốc 

- polyme tự nhiên : tinh bột, xenlulozơ, tre, nứa, bông, len, tơ tằm (glyxin), protein 

- polyme hóa học 

+ polyme bán tổng hợp (nhân đạo) : tơ visco (từ xenlulozơ) , tơ axetat (xenlulozơ 

axetat) 

+ polyme tổng hợp :các loại còn lại 


Chất rắn, độ nhớt cao ( do M lớn ), không tan trong dung 

môi bình thường 

không bay hơi, không có nhiệt độ nóng chảy xác định(vì 

gồm nhiều loại mắc xích khác nhau) 

Đun 

nóng 

*Axit axetic không tham gia phản ứng trùng ngưng 

* Nhựa phenolformandehyt (PPF) : trùng ngưng từ phenol + andehyt fomic 

* Tên polyme: poly + tên monome(nếu tên monome từ 2 từ hoặc đi 

từ 2 monome thì tên monome để trong ngoặc) 

* Ví dụ : CH 2 =CH 2 → -(CH 2 -CH 2 -) n 

CH 2 =CH 2 : monome , -CH 2 -CH 2 - : mắt xích , n : hệ số polyme, số mắc xích 

Poly Isopren poly clopren 

CH 2 =C-CH=CH 2 CH 2 =C-CH=CH 2 

CH 3 Cl 



nguội rắn lại 

phân hủy 

Chất nhiệt 

dẻo 

Chất nhiệt 

rắn 

- Trùng hợp :có nối đôi hoặc vòng kém bền 

*chất có nối đôi: tên có “en”, vinyl, acry, clopren.. (trừ 

toluen, xilen, cumen). Axetilen (CH≡CH) vẫn trùng hợp 

- Trùng ngưng : có giải phóng H 2 O 

Điều kiện: có 2 nhóm chức có khả năng tạo liên kết với 

nhau (NH 2 và COOH) hoặc (OH và COOH) 













Cao su buna (C 4 H 6 )n : đi từ buta-1,3-đien 

nCH 2 =CH-CH=CH 2 →(-CH 2 -CH=CH-CH 2 -) n 

Cao su thiên nhiên : (C 5 H 8 )n mắc xích là 

isopren(2-metyl buta-1,3-dien), tuy nhiên 

cao su isopren không phải cao su thiên 

nhiên 

Cao su buna-S 

Buta-1,3-dien + stiren 

Đồng trùng hợp 

Tơ polyamit 

Cao su 

Cao su buna -N 

Buta-1,3-dien + acronitrin 

Tơ vinylic 

(tơ nitron,nitrin, olon, len nhân tạo) 

nCH 2 =CH-CN →-[-CH 2 -CH(CN)-]- n 

Phương trình trùng ngưng 

nNH 2 -R-COOH→(-NH-R-CO-) n + nH 2 O 

Nilon-6 (tơ capron) 

H 2 N-(CH 2 ) 5 -COOH 

Trùng hợp 


Nilon-7 (tơ enăng) 

H 2 N-(CH 2 ) 6 -COOH 

VẬT LIỆU 

POLYME 

Chất dẻo 

Tơ 

(có khả năng 

kéo sợi) 

PE (poly etylen) làm màng 

mỏng, túi đựng: 

nCH 2 =CH 2 →(-CH 2 -CH 2 -) n 

Poly vinyl ancol:thủy phân 

trong NaOH từừ poly vinlyl 

axetat (PVA) 

PMMA (poly metylmetacrylat) :thủy tinh hữu cơPEXIGLAS 

CH 3 

n CH 2 =C(CH 3 )-COOCH 3 → -CH 2 -Cn 

COOCH 3 

PVC (poly vinyl clorua) làm ống nước, da giả: 

n CH 2 =CH-Cl →-CH 2 -CHn 

Cl 

Tơ polyeste (tơ lapsan) 

n(p-HOOC-C 6 H 4 -COOH) + n HO-CH 2 -CH 2 -OH→→ CO-C 6 H 4 -CO-O-CH 2 -CH 2 -O n + 2n H 

axit terephtalic etylen glycol poly (etylen-teraphatalt) 

Đồng trùng ngưng 



Telflon (tetraflo 

etylen):chất chống dính 

nCF 2 =CF 2 →(-CF 2 -CF 2 - 

PS (poly stiren) : 

C 6 H 5 -CH=CH 2 

PP (poly propilen): 

CH 2 =CH-CH 3 

n H 2 N-(CH 2 ) 6 -NH 2 + n HOOC-(CH 2 ) 4 -COOH→ NH-(CH 2 ) 6 NH-CO-(CH 2 ) 4 -CO n + 2nH 2 O 

hexametylendiamin axit adipic 

nilon- 6,6 













KIM LOẠI 

(có 1→ 3 electron 

ngoài cùng) 

Ăn mòn kim loại 

(phá hủy bề mặt 

do môi trường) 

Quá trình 

oxy hóa-khử 

Điều chế 

Khử ion KL → KL 

Tính khử 

không có 

dòng điện 

có dòng điện 


Tính dẫn nhiệt 

Ánh kim 

Tính dẫn điện 

Tính dẻo 

t 0 cao→ dẫn điện giảm 

do electron tự do gây ra 

tính oxy hóa ion tăng dần, tính khử kim loại giảm dần 

K + Ba 2+ Ca 2+ Na + Mg 2+ Al 3+ Zn 2+ Cr 3+ Fe 2+ Ni 2+ Sn 2+ Pb 2+ H + Cu 2+ Fe 3+ Ag + 

K Ba Ca Na Mg Al Zn Cr Fe Ni Sn Pb H 2 Cu Fe 2+ Ag 

Điện phân nóng chảy 

(kim loại mạnh) 

1.Tác dụng phi kim 

+O 2 : trừ Ag, Au, Pt 

Ví dụ : 3Fe+ 2O 2 → Fe 3 O 4 (FeO.Fe 2 O 3 ) 

+ phi kim khác : Cl 2 , S, N 2 … 

Ví dụ : 2Fe + 3Cl 2 → 2FeCl 3 

nhiệt luyện (dùng CO, H 2 , Al, C 

khử oxit)(KL trung bình, yếu) 

3. Tác dụng muối 

KL mạnh + muối KL yếu → muối mới + KL mới 

( pp thủy luyện) 

Ví dụ : Fe + CuSO 4 → FeSO 4 + Cu 

*Riêng KL tan trong H 2 O 

ví dụ Na + CuSO 4 thì thứ tự phản ứng 

Pứ : 2Na + 2H 2 O → 2NaOH + H 2 

NaOH + CuSO 4 → Na 2 SO 4 + Cu(OH) 2 

Ăn mòn hóa học 

Ăn mòn điện hóa 

ăn mòn nhanh hơn 

- electron chuyển trực tiếp 

- do tác dụng O 2 , H 2 O ở t 0 cao 

- 2 điện cực tiếp xúc (KL-KL, KL-C(Pt)) 

- dung dịch điện ly (H 2 O, axit, bazo, muối) 

- KL mạnh hơn bị ăn mòn (anot (cực âm): sự khử) 

- Kim loại càng nguyên chất→khó ăn mòn 

Dẻo nhất : Au Nhẹ nhất : Li 

Mềm nhất: CsCứng nhất : Cr 

Nóng chảy cao nhất : W 

Dẫn điện : Ag>Cu>Au>Al>Fe 

thủy luyện(KL yếu) 

Fe 2+ 

Cu 2+ 

Fe 

Cu 

Chiều phản ứng 

2. Tác dụng axit 

+ HCl, H 2 SO 4 loãng (trừ Ag, Cu, Au, Pt) 

(* Fe tạo muối Fe(II) ) 

HCl 

KL + → muối + H 2 

H 

2SO4( 

l) 

+ HNO 3 , H 2 SO 4 đặc : 

(*Fe và hợp chất Fe(II) tạo muối Fe(III) ) 

HNO3 

KL + → muối + sản phẩm khử + H 2 O 

H 

2SO4( 

đ ) 

*Al, Fe, Cr thụ động trong HNO 3 , H 2 SO 4 đặc 

nguội 

4.Tác dụng H 2 O ở t 0 thường ( Na, K, Ca, Ba, Li) 

2R +2n H 2 O → 2R(OH) n + nH 2 

5.Tác dụng H 2 O có OH - ( Al, Zn) 

2Al + 2H 2 O + 2NaOH → 2NaAlO 2 + 3H 2 

Bảo vệ 



- cách ly với môi trường 

- bề mặt: sơn, phủ, mạ 




- điện hóa: dùng KL mạnh hơn hy sinh 










Chất điện ly 

đ 

Pt: 2MCl n 2M + nCl 2 

catot anot 

Pt: 2MOH đ 

2M + O 2 +H 2 O 

catot anot 

Pt: 2Al 2 O 3 

đ, 

4Al + 3O 2 

CÔNG THỨC 

FARADAY 

= 

. 

. . 

. 

đổ = 

 

nóng chảy 

dung dịch 

CO, CO 2 , O 2 dư 

dòng điện một chiều 

quá trình oxy hóa-khử 

Muối clorua 

(IA,IIA) 

Hydroixt 

(Na,K) 

Al 2 O 3 

điện cực C (graphic) 


m : klượng chất sinh ra ở điện 

cực 

M: phân tử khối 

I: cường độ dòng điện (A) 

a: số e trao đổi tạo 1 phân tử 

t: thời gian điện phân 

xảy ra tại bề mặt điện cực 

ĐIỆN PHÂN 

NÓNG CHẢY 

(kim loại mạnh) 

ĐIỆN PHÂN 

Catot (cực -) 

1. ion KL từ Zn 2+ về sau 

(ion mạnh đp trước) 

2. H 2 O hoặc H + axit 

2H 2 O + 2e → H 2 + 2OH - 

3. ion từ Al 3+ đến trước 

không bị điện phân 

Pt điện phân: 

Anot (cực +) 

(hút ion âm) 

X n- → X + ne 

Catot (cực -) 

(hút ion dương) 

M n+ + ne → M 

ĐIỆN PHÂN 

DUNG DỊCH 

(kim loại trung bình và yếu) 

Thứ tự điện phân 

2RCl n 

đ 

sphẩm 

sphẩm 

Anot (cực +) 

1. ion Cl - , S 2- 

2Cl - → Cl 2 +2e 

Cl 2 hoặc O 2 

Sự oxy hóa 

Kim loại hoặc H 2 

Sự khử 

2.H 2 O hoặc OH - bazơ 

2H 2 O → O 2 + 4H + + 4e 

3. ion NO 3 - , SO 4 2- , PO 4 3- … 

không điện phân 

2R + nCl 2 (R là KL sau Al ) 

2RCl n + 2nH 2 O đ 

2R(OH) n + nCl 2 + nH 2 

(R là KL trước Al ) 

RX + H 2 O đ 

R + O 2 + HX 

(X : NO - 3 , SO 2- 4 ……, R là KL sau Al ) 



Nếu anot làm bằng KL của muối 

thì cực dương bị tan ra (anot tan) 

M → M n+ + ne (m catot tăng =m anot giảm) 













HCO 3 

- 

CO 3 

2- 

SO 4 

2- 

Tác dụng H 2 O 

Tác dụng O 2 

Tác dụng oxit 

Nước 

Nhóm IA 

Nhóm IIA 

- dễ bị nhiệt phân: HCO - 3 → CO 2- 3 + CO 2 + H 2 O 

- muối axit (lưỡng tính): HCO - 3 + H + → CO 2 + H 2 O 

HCO - 3 + OH - → CO 2- 3 + H 2 O 

*NaHCO 3 làm thuốc chữa dạ dày 

Na 2 CO 3 : soda 

CaCO 3 :đá vôi ,kém bền nhiệt 

(bền với nhiệt): tẩy sạch dầu 

CaCO 3 → CaO + CO 2 

mỡ chi tiết máy, tráng kim - xâm thực vùng có đá vôi: 

loại, làm thủy tinh, gốm CaCO 3 +CO 2 + H 2 O→ Ca(HCO 3 ) 2 

- tạo thạch nhũ: 

Ca(HCO 3 ) 2 → CaCO 3 + CO 2 +H 2 O 

-bền với nhiệt 

CaSO 4 .2H 2 O: thạch cao sống 

2CaSO 4 .H 2 O: thạch cao nung: đúc tượng, tạo khuôn, phấn, bó bột 

CaSO 4 : thạch cao khan 

Nhóm IA 

Nhóm IIA 

2R + 2nH 2 O → 2R(OH) n + nH 2 

* Be hoàn toàn không phản ứng, Mg phản ứng chậm ở t 0 thường (coi như 

đ ó 

không phản ứng): Mg + H 2 O hơi MgO + H 2 

4R + nO 2 → 2R 2 O n 

* Nhóm IA ở nhiệt độ cao tạo: R 2 O 2 hoặc RO 2 

2Na + CuO → 2Mg + CO 

Na 2 O + Cu 

2 → 2MgO + C 

Không dùng CO 2 dập đám cháy có Mg 

Nguyên tắc làm mềm: loại Ca 2+ , Mg 2+ →đưa về dạng kết tủa 

vĩnh cửu 

- 

không chứa HCO 3 

Cứng 

(chứa SO 2- 4 , Cl - ) 

Mềm 

chứa HCO 3 

- 

tạm thời 

đun nóng 

Na 2 CO 3 , Na 3 PO 4 

toàn phần 

Nhiệt độ nóng chảy, sôi 

Nhóm IA 

thấp 

(giảm dần từ Li→Cs) 

Nhóm IIA 

Cao hơn IA 

(không theo 1 chiều) 

Tính cứng Mềm Cứng hơn IA 

Điện phân nóng chảy 

Điều chế 

đệ â ó ả 

4R(OH) n 4R + nO 2 + 2nH 2 O 

đệ â ó ả 

2RCl n 2R + nCl 2 

Hợp chất phổ biến 

Nước cứng : nhiều Ca 2+ , Mg 2+ (làm giảm vị thức ăn, tốn xà phòng (do tạo kết tủa), tắc ống dẫn) nhưng chất 

giặt rửa tổng hợp giặt được trong nước cứng) 

(2HCO 3 - → CO 3 2- + CO 2 + H 2 O) 

Ca(OH) 2 vừa đủ, Na 2 CO 3 


Mềm 

Tính chất 

đặc trưng 



Tính chất vật lý 

KIM LOẠI NHÓM IA, IIA 

(IA: Li,Na,K,Rb,Cs : ns 1 

IIA: Be, Mg, Ca,Sr,Ba : ns 2 ) 

Ứng dụng 

-Be: chế tạo hợp kim tính đàn hồi cao, bền, 

chắc 

-Mg: tạo hợp kim cứng, nhẹ, bền chế tạo máy 

bay, tên lửa, ôtô… 

Kim lọai kiềm dùng trong thiết bị báo cháy, 

tổng hợp hữu cơ… 

-Na, K:chất trao đổi nhiệt trong lò hạt nhân. 

- Cs dùng làm tế bào quang điện. 

1. Bảo quản kim loại kiềm trong dầu hỏa 

2. Quặng dolomit: CaCO 3 .MgCO 3 

3. CO 2 vào Ca(OH) 2 : tạo kết tủa sau đó kết tủa 

(CaCO 3 ) tan trong CO 2 dư 













- chế tạo máy bay, ô tô, tên lửa... 

- trang trí nội thất 

-hỗn hợp “tecmit” (gồm Al + Fe 2 O 3 ) 

dùng hàn đường ray 

criolit 

⎯⎯⎯→4Al + 3O 2 

2Al 2 O 3 

(boxit) 

-Criolit : Na 3 AlF 6 (3NaF.AlF 3 ) : hạ 

nhiệt độ nóng chảy, tạo hỗn hợp dẫn 

điện tốt hơn, bảo vệ nhôm không bị 

oxy hóa 

Ứng dụng 

Điều chế 

NHÔM 

(Al: 3s 2 3p 1 ) 

trắng, mềm, nhẹ 

HỢP CHẤT 

NHÔM 

Tính 

chất 

có tính lưỡng tính 

Al 2 O 3 (rắn, bền) 

Al(OH) 3 (trắng, dạng keo) 

Tính lưỡng tính + tác dụng axit 

Al 2 O 3 + 6HCl → 2AlCl 3 + 3H 2 O 

Al(OH) 3 + 3HCl → AlCl 3 + 3H 2 O 

+ tác dụng bazơ 

Al 2 O 3 + 2OH - → 2AlO - 2 + H 2 O 

Al(OH) 3 + OH - → AlO - 2 + 2H 2 O 

Dạng tự nhiên 

Al 2 O 3 .2H 2 O : boxit 

-corindon : cứng, không màu (lẫn 

Cr 2 O 3 :màu đỏ (rubi) 

Phèn chua, phèn nhôm: KAl(SO 4 ) 2 .12H 2 O (K 2 SO 4 .Al 2 (SO 4 ) 3 .24H 2 O) : làm trong nước, cầm máu.. 




1.Tác dụng phi kim 


*Al thụ động hóa trong HNO 3 , H 2 SO 4 đặc nguội 

3. Tác dụng muối của KL yếu hơn 

4. Tác dụng H 2 O 

-Al có lớp oxit Al 2 O 3 bảo vệ nên không phản ứng 

5. Tác dụng H 2 O có bazơ 

Thứ tự phản ứng : 2Al + 2H 2 O →2Al(OH) 3 + 3H 2 

Al(OH) 3 + OH - →AlO - 2 + H 2 O 

Nếu gộp 2 pt : Al + H 2 O + OH - → AlO 2 - + 3 2 H 2 

6. Phản ứng nhiệt nhôm 

Al + oxit KL sau Al → Al 2 O 3 + KL 

giải 

thích 

1. Al 2 O 3 , Al(OH) 3 chỉ tan trong axit mạnh, bazơ 

mạnh, không tan trong CO 2 , NH 3 

2. AlO - 2 + CO 2 + H 2 O→ HCO - 3 + Al(OH) 3 

AlO - 2 + H + + H 2 O→ Al(OH) 3 













Điều chế : không tồn tại dạng đơn chất, chỉ có 

dạng hợp chất. Quặng cromit sắt Fe 2 O 3 .Cr 2 O 3 

, điều chế bằng phản ứng nhiệt nhôm 

Cr 2 O 3 + 2Al → Al 2 O 3 + 2Cr 

Phèn crom-kali:K 2 SO 4 .Cr 2 (SO 4 ) 3 .24H 2 O 

(KCr(SO 4 ) 2 .12H 2 O ) 

Đồng thau : Cu-Zn Đồng bạch: Cu-Ni 

Đồng thanh : Cu-Sn Vàng 9 cara: Cu-Au 

Oxit 

Hydroxit 

Muối 


Điều 

chế 

CROM 

([Ar]3d 5 4s 1 ) 

HỢP CHẤT 

CROM 

1.Tác dụng phi kim : 4Cr+ 3O 2 → 2Cr 2 O 3 

2Cr + 3Cl 2 →2CrCl 3 


+ HCl , H 2 SO 4 loãng nóng : tạo muối Cr (II) 

+ HNO 3 , H 2 SO 4 đặc : tạo muối Cr (III) 

*Cr thụ động hóa trong HNO 3 , H 2 SO 4 đặc nguội 


* Số oxy hóa phổ biến: +2, +3 (giống Fe) , +6 

Cr (III) giống Al (có màng oxit bền Cr 2 O 3 ) 

Cr (VI) giống S 

Zn + CrCl 3 CrCl 2 + ZnCl 2 (dù Zn dư vẫn thu Cr 2+ ) 

Cr (II) Cr (III) Cr(VI) 

CrO :màu đen, là oxit bazơ Cr 2 O 3 : oxit lưỡng tính, màu lục , tan trong kiềm đặc, CrO 3 : oxit axit, màu đỏ, tính oxy hóa mạnh, làm 

tạo màu lục cho gốm, thủy tinh. 

bốc cháy một số chất S, P, C, NH 3 , C 2 H 5 OH… 

CrO 3 + H 2 O → H 2 CrO 4 (axit cromic) , 

Cr(OH) 2 : màu vàng, bazơ yếu Cr(OH) 3 : màu lục nhạt, lưỡng tính, tác dụng bazơ 

H 2 Cr 2 O 7 (axit dicromic) 

- 

tạo muối CrO 2 

Muối Cr (II) : tính khử mạnh Muối Cr (III) : tính oxy hóa, khử 

2Cr 3+ + 16OH - + 3Br 2 → 2CrO 2- 4 + 6Br - + 8H 2 O 

(màu vàng) 

Lưu ý: sự chuyển màu trong dung dịch giữa CrO 2- 2- 

4 và Cr 2 O 7 

axit 

2- 

2CrO 4 

⎯⎯⎯→ 

+ 2H + 

base 

(vàng) (da cam) 

t 

(NH 4 ) 2 Cr 2 O 0 

7 ⎯⎯→ 4H 2 O + N 2 + Cr 2 O 3 (hiện tượng núi lửa phun) 

Tính 

chất 

←⎯⎯ Cr 2 O 7 

2- 

+ H 2 O 



Muối Cr (VI): tính oxy hóa mạnh 

Cr 2 O 7 2- + H + + chất khử→ Cr 3+ 













1.Tác dụng phi kim : 3Fe+ 2O 2 →Fe 3 O 4 

2Fe + 3Cl 2 →2FeCl 3 


+ HCl , H 2 SO 4 loãng : tạo muối Fe (II) 

+ HNO 3 , H 2 SO 4 đặc : tạo muối Fe (III) 

*Fe thụ động hóa trong HNO 3 , H 2 SO 4 đặc nguội 


4. Tác dụng H 2 O ở nhiệt độ cao 

Tính 

chất 

HỢP CHẤT SẮT 

SẮT 

([Ar]3d 6 4s 2 ) 

KL phổ biến thứ 2 sau 

nhôm trong vỏ trái đất 

Quặng 

Gang 

Thép 

Thành phần 2-5% cacbon 0,01-2% cacbon 

Nguyên tắc 

sản suất 

Dùng CO khử Fe 2 O 3 

Nguyên liệu Oxit sắt gang 

Phân loại Gang trắng :cứng, 

giòn (Fe 3 C) 

Gang xám: đúc bộ 

phận máy 

Dùng O 2 Oxi hóa tạp 

chất trong gang (Si, 

Mn, S, P, C) 

Thép thường: làm vật 

dụng, nhà cừa 

Thép đặc biệt: Chứa 

Cr, Ni, Mn, V ... 

Fe 2 O 3 Fe 2 O 3 .nH 2 O Fe 3 O 4 FeCO 3 FeS 2 

Hematit 

đỏ 

Hematit 

nâu 

Manhetit 

%Fe cao 

nhất 

xiderit pirit 

Fe (II) 

Fe (III) 

Tính chất 

- ion Fe 2+ co1 tính oxy hóa, tính khử (tác dụng: Br 2 , Cl 2 , 

KMnO 4 , hh (H +, NO - 3 ), OH - , NH 3 , Ag + ) 

* FeO (đen) không tan trong nước, là oxit bazơ 

Fe(OH) 2 ↓ : trắng xanh, kém bền nhiệt, bazơ yếu 

ô ó ô í 

Fe(OH) 2 FeO + H 2 O 

(Fe(NO 3 ) 2 phản ứng hoàn toàn thì thu Fe 2 O 3 ) 

ó ô í 

4Fe(OH) 2 + O 2 2Fe 2 O 3 + 4H 2 O 

Muối Fe 2+ : lục nhạt 

* FeCl 2 + AgNO 3 →Fe(NO 3 ) 3 + Ag + AgCl 

- ion Fe 3+ có tính oxy hóa (tác dụng : Cu, Fe, OH - , NH 3 , I - , S 2- …) 

Fe 2 O 3 ( đỏ nâu) : không tan trong nước, là oxit bazơ 

Fe(OH) 3 ↓ : nâu đỏ, kém bền nhiệt, bazơ yếu 

2Fe(OH) 3 → Fe 2 O 3 + 3H 2 O 

Muối Fe 3+ : vàng nâu 

* Lưu ý: 2Fe 3+ + 2I - → Fe 2+ + I 2 

2Fe 3+ + H 2 S → Fe 2+ + S + 2H + 

Fe 3 O 4 = FeO.Fe 2 O 4 (tác dụng HCl, H 2 SO 4 loãng tạo 2 muối Fe 2+ , Fe 3+ ) 

Fe 3 O 4 + 2I - → Fe 2+ + I 2 

Fe(NO 3 ) 2 , FeCl 3 : tính oxy hóa, tính khử (tính khử thể hiện tại Cl - , O 2- ) 

*FeS kết tủa đen nhưng tan trong axit HCl 

Ứng dụng FeSO 4 : chất diệt sâu bọ, pha sơn FeCl 3 : làm xúc tác 

(NH 4 ) 2 SO 4 .Fe 2 (SO 4 ) 3 .24H 2 O: (phèn sắt amoni ): làm trong nước 


Quặng 


Hợp 

kim 













CHƯƠNG THÍ NGHIỆM, NHẬN BIẾT VÀ HÓA MÔI TRƯỜNG 




HÌNH VẼ 

THÍ 

NGHIỆM 

Tính tan 

trong nước 

Làm khô 

(hấp thu H 2 2O 

mà không pứ 

chất làm khô) 

Xử lý khí 

Khí Chất phản ứng 

Phương trình phản ứng 

Chất lỏng Chất rắn 

CO 2 HCl CaCO 3 2HCl + CaCO 3 → CaCl 2 + CO 2 + H 2 O 

C 2 H 2 H 2 O CaC 2 2H 2 O + CaC 2 → C 2 H 2 + Ca(OH) 2 

H 2 S HCl FeS 

2HCl + FeS → FeCl 2 + H 2 S 

HCl 

SO 2 

HNO 3 

Phương pháp 

sunfat 

NaCl (rắn)+ H 2 SO 4 (đặc) → NaHSO 4 + HCl 

H 2 SO 4 + Na 2 SO 3 (rắn) → Na 2 SO 4 + SO 2 + H 2 O 

H 2 SO 4 + NaNO 3 → HNO 3 + NaHSO 4 

Khí 

C 

ác 

h 

đi 

ều 

ch 

ế 

Chất phản ứng 

5. Nhận biết Chất (NHlỏng 

4 ) 2 CO 3 , Chất lỏng 

N 2 NH 4 Cl bão hòa NaNO 2 bão hòa 

CO HCOOH H 2 SO 4 đặc 

C 2 H 4 C 2 H 5 OH H 2 SO 4 đặc, 

Chất rắn + Chất rắn (ống nghiệm chứa hóa chất nằm ngang, miệng hơi trút xuống) 

Khí 

Chất phản ứng 


Chất rắn 

Chất gây nghiện 

- heroin, cocain, hassish (cần sa) 

Amphetamin, cafein 

Chất rắn 

NH 3 NH 4 Cl Ca(OH) 2 hoặc NaOH 

CH 4 CH 3 COONa NaOH/CaO 

(vôi tôi xút) 

- mocphin, seduxen : thuốc an thần 

- nicotin : trong thuốc lá 

Không tan hoặc ít tan 

Đẩy nước (thu khí không tác dụng H 2 O 

không tan, ít tan trong nước) 

Đẩy y không khí (thu khí không tác dụng 

không khí) 

O 2 , H 2 , CO 2 , N 2 , C 2 H 4 , CH 4 … Khí nặng hơn 

Khí nhẹ hơn không 

Cách 

không khí : Cl 2 , O 2 , 

SO 2 , NO.. 

khí: NH 3 , H 2 

thu khí 

Các ion KL nặng : Pb 2+ , Hg 2+ , 

Cr 3+ , Cd 2+ , thuốc bảo vệ thực 

vật, anion Cl - , SO 2- 4 , NO - 3 … 

Tan vừa phải 

N 2 , H 2 , O 2 , CO 2 , CH 4 , 

H 2 S, C 2 H 4 , C 2 H 2 

Cl 2 

SO 2 , HCl, NH 3 

H 2 SO 4 đặc, P 2 O 5 : làm khô Cl 2 , O 2 , SO 2 , N 2 , CO 2 

CuSO 4 khan, màu trắng 

CuSO 4 .5H 2 O (màu xanh) : phát hiện H 

trong HCHC). Ca(OH) 2 phát hiện C 

NaOH, CaO, KOH: làm khô NH 3 , H 2 , O 2 , N2... 

2 

NaOH, Ca(OH) 2 : hấp thụ NO 2 , CO 2 , H 2 S, SO 2 

NaCl bão hòa: hấp thụ HCl Cl 2 hấp thụ NH 3 

Cu(NO 3 ) 2 , Pb(NO 3 ) 2 : xử lý H 2 S, muối S 2- (tạo kết tủa đen) 


NH 4 Cl+ NaNO 2 →N 2 + NaCl + 2H 2 O 

HCOOH đặ 

CO + H2O 

C 2 H 5 OH đặ 

CH 2 =CH 2 + H 2 O 

2NH 4 Cl (r) + Ca(OH) 2 (r) →2NH 3 + 2H 2 O + CaCl 2 

CH 3 COONa + NaOH , 

CH 4 + Na 2 CO 3 

Ô nhiễm nước, đất 

1. Nhận biết : muối (phần R n+ ) 

+ dùng Ba hay Ba(OH) 2 

+ ion KL IA : màu ngọn lửa 

- 

2. Nhận biết ion NO 3 

dung Cu, H + (HCl, H 2 SO 4 ) 

3. Nhận biết : CO 2 , SO 2 

+ Dùng Ca(OH) 2 , Ba(OH) 2 

+ Riêng SO 2 có thể dùng Br 2 

4. Nhận biết Cl - :dùng AgNO 3 

(NH 4 ) 2 SO 4 

Dùng Ba(OH) 2 

Ô nhiễm không khí 

Mưa axit: SO 2 , NO 2 

Hiệu ứng nhà à kính : CO 2 (chính), CH 4 

Suy giảm ozon: CFC, freon (hợp chất Clo) 

penixilin, ampixilin, erthyromixin : thuốc kháng sinh 

Tan nhiều

SÁCH TÓM TẮT LÝ THUYẾT HÓA 2019 (SỬ DỤNG LUYỆN THI CHUYÊN HÓA VÀO 10 VÀ LUYỆN THI ĐẠI HỌC)

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?