11.02.2020 Views

Kuipplantenvereniging 3457 De Parel 7 2019 FEBR ISA WEB

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

<strong>De</strong><strong>Parel</strong><br />

Jaargang 36 | Nummer 1 | februari 2020<br />

Tibouchina urvilleana | Grevillea enten | Kaapse flora 2<br />

Cyathea cooperi & Tetrapanax papyrifera | Brachychiton acerifolius | Canna's


Colofon<br />

Jaargang 36 - nummer 1, februari 2020<br />

<strong>De</strong> <strong>Parel</strong> is het verenigingsblad van de Nederlandse<br />

<strong>Kuipplantenvereniging</strong>. <strong>De</strong> <strong>Parel</strong> verschijnt tweemaandelijks<br />

en wordt toegezonden aan leden.<br />

Losse nummers zijn verkrijgbaar bij de regio’s en<br />

kasteel Twickel.<br />

• Ledenadministratie<br />

D.A. Cladder, Ten Harmsenstraat 2,<br />

2406 TV Alphen a/d Rijn<br />

leden@kuipplantenvereniging.nl<br />

Tel. 06-24433602<br />

Betaling na ontvangst contributienota.<br />

• Financiële administratie<br />

L. Hilberts, NL71 INGB 0003 9781 67,<br />

t.n.v. Nederlandse <strong>Kuipplantenvereniging</strong>.<br />

penningmeester@kuipplantenvereniging.nl<br />

• Contributie<br />

<strong>De</strong> contributie voor 2020 bedraagt € 34,00.<br />

Het lidmaatschap loopt van 1 januari t/m<br />

31 december. Aanmelding dient schriftelijk of telefonisch<br />

te gebeuren bij de ledenadministratie of via onze website:<br />

www.kuipplantenvereniging.nl<br />

• Opzegging lidmaatschap<br />

Het opzeggen dient schriftelijk te gebeuren en<br />

wel uiterlijk een maand voor het einde van het<br />

verenigingsjaar bij de ledenadministratie.<br />

• Kopij<br />

Bijdragen aan <strong>De</strong> <strong>Parel</strong> sturen naar het redactieadres vóór<br />

de 10e van de oneven maanden. Aanlevering van foto’s en<br />

tekst als e-mailbijlage. Afbeeldingen in zo hoog mogelijke<br />

resolutie s.v.p. en niet opgenomen in het tekstbestand<br />

maar als aparte bijlagen!<br />

• Verschijningsdatum<br />

U ontvangt <strong>De</strong> <strong>Parel</strong> in de derde volle week van de<br />

maanden februari, april, juni, augustus, oktober en<br />

december.<br />

• Advertenties en PR<br />

L. Hilberts, Hoofdweg 111,<br />

9422 AM Smilde<br />

Tel. 0592 - 413847<br />

penningmeester@kuipplantenvereniging.nl<br />

Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/<br />

of openbaar gemaakt worden zonder voorafgaande<br />

schriftelijke toestemming van de betrokken auteurs en de<br />

redactie van <strong>De</strong> <strong>Parel</strong>.<br />

• Redactie<br />

E. Uijtewaal-de Vries, Neer<br />

R. Touber-Keja, Riethoven<br />

M. Oppe-de Pagter, Hellevoetsluis<br />

E. de Rue, Noordwolde<br />

C. Flikweert, Amsterdam<br />

P. Melis, Rosmalen<br />

• Redactieadres<br />

P. Melis, Vincent van Goghlaan 31,<br />

5246 GA Rosmalen<br />

073 649 9080<br />

melispeter@hotmail.com<br />

• Vormgeving en realisatie<br />

MEO, Alkmaar<br />

Omslagfoto: Brachychiton acerifolius<br />

Foto: Cees Flikweert<br />

Redactioneel<br />

Voor u ligt het eerste nummer van 2020, het begin van een<br />

nieuw decennium en het jaar waarin we het 35-jarig jubileum<br />

van de vereniging vieren. Het jubileumfeest wordt gevierd op<br />

16 mei in Burgers Zoo, het bestuur heeft zijn best gedaan een mooi<br />

programma samen te stellen zodat we er een mooie dag van kunnen<br />

maken. Voor meer info zie ‘Van het bestuur’ op pagina 16 Traditiegetrouw<br />

staat ook dit jaar weer de zadenlijst in het februarinummer, een mooie lijst<br />

waar voor elk wat wils in te vinden is.<br />

Wij als redactie zijn blij dat er gehoor is gegeven aan onze oproep voor<br />

kopij, heel veel dank aan de inzenders! We hebben zelfs weer een piepkleine<br />

voorraad. Dit neemt echter niet weg dat we altijd kopij kunnen gebruiken.<br />

Dit nummer is het laatste nummer waarvoor Liesbeth Uijtewaal het<br />

eindredactiewerk voor haar rekening neemt. Na 24 jaar neemt zij afscheid als<br />

redactielid. Al die jaren heeft zij met heel erg veel enthousiasme, inzet en<br />

zorgvuldigheid gewerkt aan onze <strong>Parel</strong>.<br />

We zijn haar veel dank verschuldigd. Gelukkig blijft ze aan de zijlijn<br />

betrokken: als we als redactie ergens niet uitkomen mogen we een beroep op<br />

haar doen en dat is een hele geruststelling! Veel leesplezier.<br />

Inhoudsopgave<br />

6Grevillea<br />

enten<br />

Lute Hilbers<br />

8Kaapse<br />

flora 2<br />

Hans Tromp<br />

Canna’s; vroeger<br />

deed ik het verkeerd<br />

14Wim Snoeijer<br />

2 Redactioneel<br />

Bericht van de zadenlijst • Marijke Oppe<br />

3<br />

4<br />

11<br />

12<br />

13 Jubilarissen<br />

Oproep jubileumnummer<br />

Open tuin op Madeira<br />

16 Verenigingsnieuws<br />

18 Evenementenkalender<br />

Tibouchina urvilleana • Uit de beginjaren van de vereniging<br />

Da’s ook een mooi plantje • Thieu Korten<br />

Brachychiton acerifolius • Rini v.d. Laak<br />

2 | <strong>De</strong> <strong>Parel</strong> 2020 | nr. 1


Asclepias curassavica<br />

Bericht van de zadenlijst<br />

Tekst en foto’s: Marijke Oppe<br />

Na de oproepen in de <strong>Parel</strong>s van oktober en december zijn<br />

er diverse inzendingen binnengekomen. Dank hiervoor aan<br />

de inzenders! We hebben weer een mooie zadenlijst waar<br />

bijzondere soorten tussen zitten die het proberen meer dan<br />

waard zijn. Ik wens u veel plezier met het uitkiezen van de<br />

zaden en succes met het zaaien. Vergeet u niet foto’s en uw<br />

ervaringen met het zaaien door te geven, dan kunnen we die<br />

in <strong>De</strong> <strong>Parel</strong> zetten.<br />

Op de zadenlijst staan onder de kolom ‘Bijzonderheden’<br />

verschillende zaaitips, hieronder een korte uitleg.<br />

Lichtkiemer: het zaad kiemt alleen als het in het licht ligt, na<br />

het zaaien zachtjes aandrukken en niet met grond bedekken.<br />

Stratificeren: een bakje met de zaden in vochtige zaaigrond<br />

of tussen vochtig keukenpapier in de koelkast zetten gedurende<br />

4 tot 6 weken. Vaak helpt het om het bakje met zaden eerst<br />

nog een aantal weken bij kamertemperatuur te houden.<br />

Voorweken: 12-24 uur (soms langer) in lauw tot heet water<br />

leggen, tot de zaden gezwollen zijn. Het is handig om<br />

hiervoor een thermoskan te gebruiken. Zo blijft het water<br />

langer op temperatuur.<br />

Vijlen en voorweken: met schuurpapier, vijltje of nagelknipper<br />

wordt de harde zaadhuid beschadigd zodat vocht sneller<br />

wordt opgenomen. Natuurlijk mag het embryo (de kiem) niet<br />

beschadigd worden. Na deze behandeling is het alsnog nodig<br />

het zaad voor te weken in lauw tot heet water totdat het zaad<br />

duidelijk gezwollen is.<br />

Hoe kunt u de zaden aanvragen? Een zakje zaad kost<br />

€0,70. Betaal het verschuldigde bedrag minus het aantal<br />

gratis zakjes –indien u zelf zaden heeft ingestuurd- aan<br />

de penningmeester. Vergeet niet om €0,91 extra voor<br />

een postzegel over te maken. Mocht u veel soorten zaden<br />

bestellen dan graag 2x €0,91 (€1,82) extra over maken.<br />

N.B.: het kan zijn dat het door u aangevraagde zaad niet<br />

meer voorradig is. Zorg er daarom voor altijd een aantal<br />

alternatieven in uw lijstje te zetten. En… vergeet niet uw<br />

adres te vermelden bij uw aanvraag!<br />

Rekeningnummer penningmeester: NL71INGB0003978167<br />

t.n.v. Nederlandse <strong>Kuipplantenvereniging</strong>. Stuur uw lijst<br />

met gevraagde zaden per e-mail of per post aan An Klerks,<br />

Wolfshoek 84a, 5154AD Elshout.<br />

E-mail: anenwimklerks@gmail.com.<br />

An stuurt u de zaden toe zodra zij bericht van de<br />

penningmeester heeft gekregen dat de zaden betaald zijn.<br />

Albizia lophantha<br />

nr. 1 | <strong>De</strong> <strong>Parel</strong> 2020 | 3


4 | <strong>De</strong> <strong>Parel</strong> 2020 | nr. 1


Artikelen uit de beginjaren<br />

van de vereniging, deel 1<br />

Het zal u vast niet ontgaan zijn dat we dit jaar een jubileumjaar hebben. Het leek het bestuur en de<br />

redactie leuk om plantenartikelen uit de eerste jaren nog eens in <strong>De</strong> <strong>Parel</strong> af te drukken, toen nog<br />

<strong>De</strong> <strong>Parel</strong> van de Mediterranée. We hebben de artikelen gescand uit de oude <strong>Parel</strong>s. Onderstaand artikel<br />

is geschreven door Maria Bultman-Ruiter, zij was een van de oprichters van onze vereniging.<br />

Het artikel komt uit <strong>De</strong> <strong>Parel</strong> van de Mediterranée van maart 1987.<br />

nr. 1 | <strong>De</strong> <strong>Parel</strong> 2020 | 5


Bloeiende Grevillea robusta<br />

Het enten<br />

van een Grevillea<br />

cultivar<br />

Tekst en foto’s: Lute Hilbers<br />

<strong>De</strong> geënte Grevillea ‘Robyn Gordon’<br />

Ruim tien jaar geleden ging ik vaak mee met een plaatselijke<br />

plantenhandelaar om groenmateriaal te kopen voor zijn<br />

bedrijf.<br />

We kwamen al struinend naar plantmateriaal ook op de veiling<br />

in Aalsmeer waar we soms de hele bus en de grote aanhanger<br />

volstouwden met mooi spul. Daar stonden ook een keer enkele<br />

grevillea’s ‘Robyn Gordon’ op stam te koop, ik kon me niet<br />

bedwingen en de mooiste ging mee naar huis, voor de handel<br />

kochten we ze overigens niet want dat spul was volgens mijn<br />

metgezel véél te teer.<br />

Het was hier in Smilde destijds een regenachtige periode en<br />

ik had hem daarom in de kamer staan om er van dichtbij van<br />

te kunnen genieten. Er moest een oude krant onder want de<br />

nectardruppels vielen regelmatig.<br />

Tijdelijk in de huiskamer<br />

Geen idee waarom ik hem kwijtgeraakt ben, bij mij gaat bijna<br />

nooit wat dood, maar ik had hem in elk geval niet meer.<br />

Waar kan ik een nieuwe kopen!?<br />

Ik kom niet meer op de Aalsmeerse veiling want<br />

genoemde handelaar is vanwege zijn leeftijd gestopt. Dus<br />

zoeken op het internet?<br />

Het kan ook anders. Hoe?<br />

Ik belde met Liesbeth Uijtewaal in Limburg om te vragen of<br />

zij wat voor mij zou kunnen betekenen. Grevillea’s komen uit<br />

Australië en daar weet zij àlles van. Oh ja, ze wilde er wel een<br />

voor mij enten.<br />

Zo’n cultivar wordt namelijk geënt op een onderstam en<br />

daarvoor dient Grevillea robusta. Stekken kan natuurlijk ook<br />

maar dan moet je oppassen met bemesting -veel Australische<br />

planten en met name leden van de Protea familie, de<br />

Proteaceae, zijn gevoelig voor fosfor- en ook als je iets op<br />

stam wilt is enten veel handiger. Zie ook verderop in dit artikel.<br />

<strong>De</strong> entplaats zit bovenaan de tonkinstok tussen de twee<br />

tapejes, let ook op het verschil in blad van de onderstam en<br />

de kroon (zie de foto). Onderaan is het dus G. robusta en de<br />

kroon is G. ‘Robyn Gordon’.<br />

<strong>De</strong> onderstam komt men ook tegen als kamerplant. Dan hoor<br />

ik de naam Australische zilvereik wel eens noemen. <strong>De</strong>ze<br />

heeft fraai varenachtig blad en is wintergroen. Hij groeit<br />

snel, heeft ruimte nodig maar hij bloeit in de kamer -maar<br />

ook als kuipplant- niet, want bloemtrossen ontstaan pas als<br />

de bomen 10 tot 15 meter hoog zijn. Een uitzondering is de<br />

boom van de Rhulenhof die, als kuipplant, wel elk jaar bloeide<br />

al was hij nog geen 10 meter.<br />

Grevillea robusta, de onderstam dus, is een boom, komt zoals<br />

al gezegd van oorsprong uit Australië en groeit daar tot ruim<br />

40 meter hoog. Hij wordt in veel (sub)tropische landen als<br />

straatboom aangeplant en ik weet dat hij veel in Indonesië<br />

wordt geplant als schaduwboom op theeplantages zodat<br />

het licht daar wat getemperd wordt. Theestruiken (Camellia<br />

sinensis) verbranden snel, kunnen slecht tegen directe<br />

zonnestralen.<br />

6 | <strong>De</strong> <strong>Parel</strong> 2020 | nr. 1


gaat namelijk ten koste van het geënte gedeelte. Eventuele<br />

nieuwe scheuten aan de onderstam moeten dus steeds<br />

weggehaald worden. Als de nieuwe ent goed aan de groei is<br />

zal de onderstam steeds meer energie in de ent steken en niet<br />

meer aan zijn eigen takjes denken.<br />

Grevillea<br />

gehele plant<br />

Het enten van planten<br />

Veel planten hebben een truc nodig om ze goed te laten<br />

groeien. Sommige hebben erg gevoelige wortels<br />

en doen het niet goed onder de aangeboden<br />

omstandigheden, andere zijn nauwelijks tot niet<br />

te stekken. Om ze te kunnen vermeerderen wordt<br />

er bij zo’n plant een krachtige verwante plant<br />

gezocht die als onderstam kan dienen. U leest het<br />

goed: een verwante plant, jazeker, anders lukt het<br />

niet. Appels en peren gaan echt niet samen maar<br />

dat wist u toch al wel.<br />

Vele sier- en vruchtbomen worden geënt zoals<br />

peren, pruimen, kersen, appels, abrikozen,<br />

mandarijnen en ga zo maar door. Ook veel<br />

straatbomen en rozen natuurlijk.<br />

Liesbeth Uijtewaal heeft een takje, de zogenaamde<br />

ent, van een van haar G. ‘Robyn Gordon’ planten<br />

gesneden. <strong>De</strong> G. robusta die als onderstam<br />

diende was toen ruim een meter hoog. Ik wilde<br />

namelijk graag, zoals gezegd, zo’n mooie Grevillea<br />

op stam. Het uiteinde heeft ze met een scherp<br />

mes gespleten en daar is de puntig toebereide<br />

ent in geplaatst. <strong>De</strong> entplaats werd omwikkeld<br />

met Parafilm, een zeer flexibel materiaal, om de<br />

boel bij elkaar te houden en te voorkomen dat<br />

de entplaats uitdroogt. Als alles goed gaat dan<br />

vergroeit de ent met de onderstam en stromen<br />

de voedingsstoffen van G. robusta in het weefsel<br />

van G. ‘Robyn Gordon’. Te allen tijde moet men<br />

voorkomen dat de onderstam gaat uitlopen, dit<br />

Bloei in close-up<br />

Omdat de bloemtrossen van ‘Robyn Gordon’ wat afhangen, wat<br />

neerbuigen door het gewicht ervan, vind ik de plant geënt<br />

op een onderstam van pak hem beet 80 – 100 cm mooier dan<br />

wanneer hij laag bij de grond wordt geënt. Op stam komt de<br />

bloei beter tot zijn recht maar dat is natuurlijk persoonlijk.<br />

“Maar dan moet je nog wat meer geduld hebben Lute” hoorde<br />

ik Liesbeth zeggen, “want ik moet eerst zo’n stammetje zien<br />

te kweken”. Toch heeft ze dat bijzonder snel gefikst want<br />

onverwachts snel kreeg ik al een seintje dat de plant voor me<br />

klaar stond.<br />

Midden Limburg waar ze woont is voor mij bepaald niet<br />

naast de deur maar ik kwam met de auto uit Zuid-Europa en<br />

onderweg naar huis even door het Limburgse land rijden moet<br />

toch kunnen vind ik. Kijk mensen, normaal kom ik op mijn<br />

route niet door Limburg maar als er ergens een rariteit voor<br />

me klaar staat is er iemand anders die aan mijn stuur draait.<br />

<strong>De</strong> plant had al een mooie kroon en veel knoppen. Als hij in<br />

volle bloei staat zal ik eens opletten of ik al kolibries zie die<br />

voor de bestuiving kunnen zorgen.<br />

Het klimaat verandert lees en hoor ik overal dus die mooie<br />

vogeltjes zitten er aan te komen.<br />

Bloemtros G. Robyn Gordon in close-up<br />

Acacia retinodes<br />

nr. 1 | <strong>De</strong> <strong>Parel</strong> 2020 | 7


Kaapse flora 2<br />

Tekst en foto’s: Hans Tromp<br />

In deze bijdrage ga ik wat nader in op een van de<br />

categorieën van de Zuid-Afrikaanse flora, de -zoals in<br />

mijn inleiding genoemd in <strong>Parel</strong> 5 <strong>2019</strong>- zogenaamde<br />

Fynbosplanten.<br />

FIJNBOS<br />

<strong>De</strong> meest karakteristieke vegetatie in Zuid-Afrika is<br />

ongetwijfeld het ‘fynbos’. <strong>De</strong>ze naam is een verengelsing<br />

van de oude Nederlandse aanduiding fijnbos. Het is de<br />

aanduiding voor gebiedjes met een typische begroeiing<br />

op zanderige, rotsachtige, arme gronden met droge hete<br />

zomers en regenval in de winterperiode. <strong>De</strong> planten die<br />

onder deze condities kunnen gedijen zijn lage struiken<br />

met leerachtige, behaarde of naaldvormige bladeren<br />

die ‘s zomers weinig vocht verliezen en veelal in<br />

winter of voorjaar bloeien. Ook komen er veel soorten<br />

bolgewassen voor die in de droge warme zomers hun<br />

rustperiode hebben. Vaste planten en hoge bomen<br />

Leucospermum cordifolium<br />

8 | <strong>De</strong> <strong>Parel</strong> 2020 | nr. 1


ontbreken vrijwel in deze vegetatie. Voor beide<br />

geldt waarschijnlijk het probleem van de droge hete<br />

zomers waarbij veldbranden een extra beperking voor<br />

bomengroei vormen. Wel is er een grote variëteit aan<br />

de aan grassen gerelateerde Restio-planten, op wat<br />

lagere vochtige plekken in de laagvlakten, waaronder<br />

Elegia capensis. Onderzoek wijst uit dat veel soorten<br />

een strategie hebben ontwikkeld om de veldbranden<br />

eens in de 10 tot 15 jaar te overleven. Veelal doordat<br />

de zaden lang slapend blijven en door de brand<br />

geactiveerd worden of doordat dieper onder de grond<br />

de bollen of wortels een veldbrand kunnen overleven.<br />

Ongeveer 30 specifieke fynbos-gebiedjes worden<br />

gevonden, verspreid in de kuststrook ten zuiden en<br />

ten westen van de Karoo tussen Port Elizabeth en<br />

Clan William.<br />

<strong>De</strong> grote soortenrijkdom op de arme tot zeer<br />

arme grondsoorten, voor wat betreft de basisvoedingstoffen<br />

fosfor en stikstof, hangt samen met<br />

de specifieke samenstelling van de mineralen in de<br />

vooral zure grond. Veel soorten en variëteiten gedijen<br />

alleen maar optimaal in zeer specifieke gebiedjes.<br />

Bij onze bezoeken aan Zuid-Afrika hebben we met<br />

name de karakteristieke laagvlakte op de zuidpunt<br />

van Cape Peninsula bezocht. Het is een uitgestrekt<br />

gebied met vrijwel uitsluitend lage begroeiing met<br />

verspreid enkele struiken, vooral protea’s, niet veel<br />

hoger dan 1,5 meter. <strong>De</strong> bodem lijkt vooral te bestaan<br />

uit zilverzand en wat kale witte lage rotspartijen waar<br />

de wind aan alle kanten vrij spel heeft.<br />

Erica’s en protea’s<br />

Kenmerkend voor het fynbos zijn de vele soorten<br />

Erica, in hoogte variërend van kruipend tot ruim een<br />

meter hoog en met dikwijls relatief grote buisvormige<br />

bloemen in vele tinten rood, geel en wit. Van de<br />

meer dan 650(!) plantensoorten in Zuid-Afrika<br />

komen er ruim 600 voor in de fynbos gebieden. Veel<br />

van deze soorten hebben echter de voor de Zuid-<br />

Afrikaanse flora kenmerkende zeer lokale verspreiding.<br />

Opmerkelijk is dat ericaceeën verder nauwelijks<br />

vertegenwoordigd zijn in Zuid-Afrika.<br />

Diverse andere plantensoorten hebben naaldvormige<br />

bladeren zoals bijvoorbeeld Berzelia en enkele lobeliaen<br />

astersoorten. Vermeldenswaard zijn zeker ook<br />

de diverse soorten, dikwijls struikvormig groeiende,<br />

pelargoniums en polygala’s. <strong>De</strong>ze worden hier<br />

regelmatig als kuipplant aangeboden.<br />

Qua bloemvorm zijn de vertegenwoordigers van de<br />

Protea-familie echter het meest opvallend. Veel van<br />

de circa 350 soorten komen ook weer op de verspreid<br />

liggende plaatsen voor. Naast het geslacht Protea zien<br />

we Leucadendron, Leucospermum, Mimetes en een<br />

aantal wat minder opvallende geslachten.<br />

Elegia capensis<br />

Elegia capensis<br />

nr. 1 | <strong>De</strong> <strong>Parel</strong> 2020 | 9


Met de echte protea’s loopt het minder. Protea cynaroides is<br />

weliswaar nog in leven maar nog geen centimeter gegroeid.<br />

P. repens is slechts een centimeter gegroeid, P. mundii is wel<br />

redelijk gaan groeien (30 cm) maar uiteindelijk hebben ze<br />

allemaal, behalve P. cynaroides, het loodje gelegd. Niet alleen<br />

door gebrek aan zorgvuldige verzorging, maar waarschijnlijk<br />

door te laat verpotten naar een grotere pot. Daar zag ik tegen<br />

op omdat met het losse zand geen vaste kluit werd gevormd.<br />

Enkele erica-achtigen deden het goed, ook de crème-wit<br />

bloeiende E. gilva. Ze kwamen vrij snel in bloei en bloeiden<br />

meerdere jaren achtereen, maar ze hadden waarschijnlijk<br />

eerder teruggesnoeid moeten worden om verhouten te<br />

voorkomen (stekken is niet gelukt).<br />

Erica longifolia<br />

Verkrijgbaarheid<br />

Voor zover zaden verkrijgbaar zijn geeft het kiemen dikwijls<br />

problemen doordat veel zaden een rustmechanisme hebben.<br />

In Zuid-Afrika is papier met daarin vastgelegde rook te koop,<br />

waarmee de rustperiode van zaden zou worden beëindigd. Ik<br />

heb er geen positief effect van gezien bij een proef op kleine<br />

schaal, ook niet met wat gloeiende houtskool. In de literatuur<br />

wordt het mechanisch beschadigen van de zaden of het weken<br />

in zwavelzuur (10 minuten) of waterstofperoxide genoemd om<br />

het kiemproces op gang te krijgen. Het zaaien zou het best<br />

aan het eind van de zomer gedaan kunnen worden maar dat<br />

geldt waarschijnlijk vooral voor Zuid-Afrika.<br />

Mijn planten had ik indertijd (rond 2000) als circa 10 cm hoge<br />

plantjes gekocht in de botanische tuin van Kirstenbosch.<br />

Tijdens het vervoer moet de wortelkluit intact gelaten worden.<br />

<strong>De</strong> fynbosplanten hebben een zeer fijn wortelgestel om in de<br />

zanderige bodem voedsel op te kunnen nemen. Ze werden daar<br />

gekweekt in wat grovere zanderige grond in zwarte plastic<br />

zakjes die je bij het verplanten gemakkelijk los kunt knippen.<br />

Als potgrond gebruikte ik een mengsel van overwegend 2<br />

delen zilverzand met 2 delen metselzand/rivierzand. Dit leek<br />

het meest op de grond die ik daar zag, aangevuld met 2 delen<br />

turf voor de zuurgraad en slechts 1 deel potgrond. Zoals in<br />

de fynbos-gebieden overheerst dus het zand met minimale<br />

voedingsstoffen!<br />

<strong>De</strong> planten overwinterden bij mij in de schuur achter glas,<br />

bij een gemiddelde temperatuur van ongeveer 10oC en vanaf<br />

midden mei tot eind oktober stonden ze buiten op een<br />

zonnige plaats. In de winter gaf ik circa een keer per week<br />

(regen)water of minder als de grond nog vochtig was. In<br />

de zomer kregen ze water als de grond droog aanvoelde tot<br />

maximaal een keer per dag bij zeer warm weer.<br />

Literatuur:<br />

• Fynbos, South Africa’s Unique Floral Kingdom: R Cowling<br />

& D Richardson, ISBN 9781874950103<br />

• Ericas of South Africa: Dolf Schumann & Gerhard Kirsten<br />

• Proteas, a field guide to the Proteas of Southern Africa:<br />

Tony Rebelo<br />

• Cape Peninsula, South African Wildflower Guide 3:<br />

M. Maytham-Kidd<br />

Erica gilva<br />

Oranjerie cultuur<br />

In deze bijdrage ga ik vooral in op mijn beperkte ervaring<br />

met twee specifieke houtige gewasgroepen behorende tot de<br />

Ericaceae en de Proteaceae.<br />

<strong>De</strong> beste resultaten had ik met Leucospermum cordifolium die<br />

met een mooie oranje bloem al na twee jaar in bloei kwam.<br />

Ook Leucadendron argenteum met opvallend zilverkleurig blad<br />

deed het in eerste instantie goed en groeide 40 cm in drie<br />

jaar (vanaf ca. 10 cm).<br />

10 | <strong>De</strong> <strong>Parel</strong> 2020 | nr. 1


Tetrapanax papyrifera<br />

Cyathea cooperi<br />

Da’s ook een<br />

mooi plantje<br />

Tekst: Thieu Korten. Foto. Tetrapanax: Els de Rue<br />

Cyathea cooperi<br />

Cyathea cooperi is een prachtige, snelgroeiende boomvaren uit<br />

de familie Cyatheaceae. In zijn oorspronkelijke leefgebied in<br />

New South Wales en Queensland kan de soort 15 meter hoog<br />

worden, in Nederland houdt hij het meestal bij 3 à 4 meter,<br />

maar de bladeren kunnen ook een paar meter lang worden.<br />

Zo’n jaar of vijf, zes geleden kocht ik via een webshop twee<br />

Cyathea cooperi planten. Het verschil met de Dicksonia<br />

antarctica, die ik jaren daarvoor had gekocht, was opvallend.<br />

<strong>De</strong> cooperi’s zetten gelijk de spurt er in, terwijl de Dicksonia<br />

traag voort wandelde. Na een paar jaar waren de cooperi’s<br />

al 2,5 meter. Ze verlangen humusrijke grond en moeten wel<br />

in de schaduw staan want ze verbranden snel. Ik bemest ze<br />

meestal met Osmocote korrels maar je kunt ook vloeibare<br />

plantenvoeding gebruiken.<br />

Terughoudend zijn met bemesting is de regel.<br />

Ik was zo onder de indruk van mijn cooperi’s dat ik meer<br />

cyathea’s ging kopen, o.a. C. medularis en C. brownii maar bij<br />

de overwintering ging het mis. Bij boomvarens als dicksonia<br />

en cyathea is de stam onderdeel van de wortel en je moet hem<br />

’s zomers eigenlijk elke dag besproeien. Blijkbaar had ik in<br />

de overwinteringsplaats, waar de temperatuur zo’n 10°C was,<br />

toch teveel gesproeid want de pas aangeschafte cyathea’s<br />

werden rot. Een lid van de varenvereniging wees mij erop<br />

dat ik in de winter alleen de grond een beetje vochtig moest<br />

houden. Bij te veel sproeien gaat de kroon, het groeipunt,<br />

rotten en dat gebeurde dus, maar gelukkig niet bij mijn<br />

cooperi’s. Jammer, want vooral C. medularis is een prachtige<br />

soort met zwarte stelen. Ik ben nog steeds op zoek naar een<br />

vervanger maar hij is helaas heel moeilijk te verkrijgen.<br />

Volgens diverse websites kan C. cooperi bij ons wel een enkele<br />

graad nachtvorst verdragen. Wel zou het bij temperaturen<br />

richting -10°C aan te raden zijn om de stam in te pakken<br />

met folie of doeken om beschadigingen te voorkomen. Zo’n<br />

experiment durf ik toch echt niet aan, want de cooperi’s vind<br />

ik zelf de meest indrukwekkende kuipplanten in mijn tuin.<br />

Wat indrukwekkende kuipplanten betreft kan de Tetrapanax<br />

zich meten met de Cyathea cooperi. Hij behoort tot de<br />

familie van de Araliaceae. Tetrapanax wordt ook wel<br />

rijstpapierplant genoemd omdat de stengels in Zuid-China,<br />

waar hij oorspronkelijk vandaan komt, vaak gebruikt worden<br />

om rijstpapier te vervaardigen dat gebruikt wordt bij het<br />

maken van kunstbloemen of waterverftekeningen. Ook in de<br />

traditionele Chinese geneeskunde wordt de plant gebruikt<br />

tegen o.a. diarree. Maar het woord ‘plantje’ in de titel van<br />

deze rubriek is toch niet op hem van toepassing. Zelfs<br />

‘kuipplant’ is wat dubieus. Ik heb mijn tetrapanaxen nooit<br />

in een pot of kuip gezet want hij is veel mooier in de volle<br />

grond. In een pot of kuip is het of je een reus in Chinese<br />

muiltjes wil persen. Binnen een paar jaar is hij 2 tot 3 meter<br />

hoog met enorme ingesneden bladeren. <strong>De</strong> jonge scheuten<br />

hebben een viltig bruin laagje wat een speciale uitstraling<br />

aan de plant geeft. Door zijn grote bladeren geeft hij je tuin<br />

een tropisch uiterlijk. Een regelrechte aanrader dus.<br />

Tetrapanax staat het liefst in de schaduw; onder een<br />

opgekroonde boom komt hij goed tot zijn recht. Hij houdt<br />

ook van goed doorlatende, vochtige grond. Heb je wat droge<br />

grond dan moet je hem extra water geven op erg zonnige<br />

dagen. Tetrapanax is redelijk winterhard maar in de winter<br />

verliest hij wel zijn bladeren. Ik dek de wortels toch altijd af<br />

met een laag bladeren. Op websites vind je onder het kopje<br />

winterhardheid wel eens dat hij temperaturen tot - 12°C kan<br />

verdragen maar bij dat soort temperaturen bevriest de stam<br />

wel. Dat gebeurde bij mij ook maar meestal vormt hij dan via<br />

worteluitlopers weer nieuwe planten. Daar kan dan wel een<br />

jaar overheen gaan. Je kunt de plant dus ook gemakkelijk<br />

vermeerderen door wortelstekken te maken.<br />

Ik was inmiddels zo dol op Tetrapanax dat ik verschillende<br />

uitlopers heb herplant in andere delen van de tuin en daar<br />

vormen ze ook weer nieuwe plantjes. Ik ga ze maar droppen<br />

op plantenmarkten of –ruilbeurzen want je kunt natuurlijk<br />

niet de hele tuin volproppen met tetrapanaxen, hoe mooi ze<br />

ook zijn.<br />

Tecoma x smithii<br />

Tetrapanax papyrifera<br />

nr. 1 | <strong>De</strong> <strong>Parel</strong> 2020 | 11


Brachychiton acerifolius<br />

Tekst en foto’s: Rini v.d. Laak<br />

Brachychiton acerifolius<br />

<strong>De</strong> naam acerifolius betekent esdoornachtig en de bladeren<br />

lijken inderdaad enigszins op die van een esdoorn, althans<br />

in algehele vorm. Brachychiton acerifolius heeft de grootste<br />

bladeren van de Brachychiton-soorten en kan van andere<br />

brachychitons worden onderscheiden door de dunne, zeer<br />

glanzende, ietwat langwerpige, esdoornachtige bladeren. <strong>De</strong><br />

stammen van deze bomen zijn niet indrukwekkend flesachtig<br />

en hebben een gladde grijze schors. Het is een koudegevoelige<br />

soort die slechts enkele graden vorst kan verdragen.<br />

Brachychiton acerifolius<br />

Tijdens onze vakantie van 2008 in Italië gingen we ook naar<br />

Monaco. Tegenover het casino is een park waar ik deze boom<br />

zag, ik had nog nooit een dergelijk exemplaar gezien. Na de<br />

vakantie heb ik een foto in <strong>De</strong> <strong>Parel</strong> geplaatst en gevraagd<br />

naar de naam. Wim Kersten reageerde: het was Brachychiton<br />

acerifolius, een Illawarra vlamboom. Brachychiton is een<br />

voornamelijk Australisch geslacht van zo’n 30 soorten, een<br />

aantal soorten is inheems in Nieuw-Guinea. Veel van deze<br />

bomen hebben gezwollen stammen en daar komt dan ook<br />

de naam flessenboom vandaan. Ze kunnen water opslaan in<br />

hun gezwollen stammen om periodes van extreme droogte te<br />

overleven, vooral B. rupestris is daar een mooi voorbeeld van.<br />

Ze zijn niet erg koude-tolerant en lijken het best aangepast<br />

aan mediterrane klimaten zoals die in het zuidwesten van de<br />

VS, Zuid-Afrika, een groot deel van Australië aan de kust en<br />

natuurlijk de Middellandse Zee. Sommige soorten zijn ook vrij<br />

goed aangepast aan meer tropische klimaten.<br />

Net als bij zijn soortgenoten zijn de bladeren variabel, met<br />

maximaal zeven diepe lobben. <strong>De</strong> boom is bladverliezend en<br />

stoot zijn bladeren af na het droge seizoen. <strong>De</strong> spectaculaire<br />

bloei vindt plaats in het late voorjaar en de nieuwe bladeren<br />

zijn daarna klaar voor de zomerregens. In gebieden waar<br />

de winter niet bijzonder droog is, kan dit natuurlijke ritme<br />

enigszins grillig worden en kan de boom slechts gedeeltelijk<br />

bloeien. <strong>De</strong> bloemen zijn felrode klokken met vijf gedeeltelijk<br />

vergroeide bloembladen. <strong>De</strong> peulachtige vruchten zijn<br />

donkerbruin, breed, bootvormig en ongeveer 10 cm lang.<br />

Ze bevatten massa's dunne haren die bij mensen in de huid<br />

blijven zitten en zeer irriterend kunnen zijn. <strong>De</strong> zaden zijn<br />

voedzaam en worden, nadat ze geroosterd zijn, van oudsher<br />

gegeten door Aborigines. Wanneer de boom in bloei staat is<br />

het een van de meest spectaculaire bomen die ik ooit zag.<br />

Zelden zie je volledig briljant rood-oranje bomen in volle<br />

bloei, je kunt ze wel tegenkomen in de zomers van Australië,<br />

Zuid-Afrika of Hawaii en in mijn geval in Monaco.<br />

Zaaien:<br />

Doe de Brachychiton acerifolius zaden in een kom. Giet zeer<br />

heet, tot bijna kokend, water over de zaden totdat ze net<br />

bedekt zijn. Laat ze ongeveer 24 uur in het water weken.<br />

Doe gesteriliseerd zaaimedium in kleine potten of turfpotjes<br />

tot deze ongeveer voor driekwart vol zijn. Doe de zaden er<br />

in en bedek met aarde. Druk de grond goed aan. Giet water<br />

in elke pot zodat de bovenste 3 cm goed vochtig is. Zet<br />

de potten in een ondiepe schaal. Zet deze op een warme<br />

plaats in huis en probeer de temperatuur voor het ontkiemen<br />

van de zaden ongeveer op 25°C te houden. Onder ideale<br />

omstandigheden zouden zaailingen binnen 2 tot 3 weken<br />

moeten verschijnen.<br />

12 | <strong>De</strong> <strong>Parel</strong> 2020 | nr. 1


25-jarig lidmaatschap 2020<br />

Dhr. P.J.J.M. Barten, Haelen<br />

Dhr. A.F.M.M. Brands, Cuyk<br />

Mevr. J.A.J. Burggraaf-Kroon, Herwijnen<br />

Mevr. H.A.M Hermsen-v.d. Pas, Grubbenvorst<br />

Dhr. en mevr. P.M.J.J.M. v.d. Laak, Kaatsheuvel<br />

Oproep jubileumnummer<br />

Vanwege ons 35-jarig jubileum wordt het augustusnummer<br />

van <strong>De</strong> <strong>Parel</strong> een jubileumnummer. <strong>De</strong> redactie is op zoek naar<br />

foto’s en verhalen over de begintijd van onze vereniging. Het<br />

zou mooi zijn als we een extra dik nummer kunnen maken. We<br />

kijken uit naar uw herinneringen aan de begintijd.<br />

Stuur uw bijdragen naar:<br />

Peter Melis<br />

Vincent van Goghlaan 31<br />

5246GA Rosmalen<br />

melispeter@hotmail.com<br />

Open tuin op Madeira<br />

<strong>De</strong> familie Wijker-Scheltus meldt ons<br />

dat zij in 2020 weer gelegenheid<br />

biedt aan leden van onze vereniging<br />

om gratis hun tuin te komen<br />

bezoeken. Dus Madeira-gangers<br />

die van plan zijn een rondreis over<br />

het eiland te ondernemen, noteer<br />

adres en telefoonnummer want er<br />

is daar veel moois te zien: Fam. J.<br />

Wijker-Scheltus, Arco Sao Jorge /<br />

Arco Pequeno, 014-9130 Santana,<br />

Madeira. Tel/fax 00351-291-578073.<br />

Het (houten) huis van dit gastvrije<br />

lid van onze vereniging ligt niet<br />

ver verwijderd van de “Cabanas<br />

Villas” bij Arco Pequeno tussen<br />

Boa Ventura en Santana aan de<br />

noordkant van het eiland. Aan de<br />

weg staat een bord met opschrift:<br />

GARDEN OPEN, OPEN TUIN, JARDIM<br />

ABERTO. Liefst van te voren even<br />

telefonisch contact! <strong>De</strong>sgewenst is<br />

ook bed en breakfast mogelijk.<br />

nr. 1 | <strong>De</strong> <strong>Parel</strong> 2020 | 13


Canna’s;<br />

vroeger deed ik het verkeerd<br />

Tekst en foto’s: Wim Snoeijer<br />

zou de roodbladige canna zijn met de mooiste rode bloemen.<br />

Dat kan ik na een paar jaar bevestigen, de rode kleur is bijna<br />

ongeëvenaard, alleen maar door Lobelia ‘Queen Victoria’<br />

misschien?<br />

Ik heb meer canna’s dan alleen deze twee. Bijvoorbeeld<br />

bovengenoemde Canna ‘Ehemannii’ en deze heb ik ook<br />

bij Hartcanna gekocht. <strong>De</strong> plant is opvallend door de<br />

overbuigende bloeiwijze. <strong>De</strong> planten kunnen enorm worden.<br />

Canna ‘Pretoria’ heb ik al jaren, vooral voor de rijke bloei met<br />

oranje bloemen, en de planten groeien gemakkelijk.<br />

Canna 'Durham' voor het oprooien<br />

Wie kent ze niet? Canna’s, spectaculaire planten die een tuin,<br />

terras of erf een subtropisch tintje geven.<br />

Volgens de website van catalogue of life.org zijn er 15<br />

geaccepteerde soorten en ruim 200 namen die synoniem zijn<br />

met één van die 15 geaccepteerde soorten.<br />

Tussen die 15 geaccepteerde soorten zit een hybride, Canna x<br />

ehemannii, en deze hybride zou, volgens mij, beter als Canna<br />

‘Ehemannii’ geschreven kunnen worden en gelukkig wordt deze<br />

schrijfwijze ook op www.hartcanna.co.uk gebruikt.<br />

Op de Engelse versie van Wikipedia is informatie te vinden en<br />

zelfs een cultivargroep-indeling. Er is tevens een verwijzing<br />

naar commerciële teelt van canna voor zetmeel. In <strong>2019</strong><br />

heeft in Boskoop op een verlaten kwekerij ook Canna edulis<br />

gestaan. <strong>De</strong> reden hiervoor ken ik niet maar het zou zo maar<br />

een zetmeel-test geweest kunnen zijn.<br />

Zelf heb ik canna’s altijd mooi gevonden en dan vooral de<br />

roodbladige met rode bloemen. Op dit moment heb ik Canna<br />

‘Australia’ en Canna ‘Black Night’.<br />

Canna ‘Australia’ heb ik ooit bij “onze eBay Griek” gekocht.<br />

In de volle grond groeiden ze fantastisch en ik had binnen<br />

twee jaar drie grote planten. Omdat de planten in de voortuin<br />

stonden was dit altijd aanleiding voor een praatje met mensen<br />

uit de buurt, zo indrukwekkend; 2,5 meter hoog, prachtig<br />

donker blad en rode bloemen, plant stijf rechtop, met soms<br />

een omgebogen scheut die er geen zin meer in had. Maar die<br />

drie grote planten was ik in één winter kwijt, ik deed dus iets<br />

verkeerd.<br />

Canna ‘Black Night’ heb ik gekocht bij www.hartcanna.co.uk.<br />

<strong>De</strong> website is een goudmijn voor informatie en ‘Black Night’<br />

<strong>De</strong> mooiste van alle is Canna ‘Durham’, mooi rood-oranje<br />

bont blad met mooie bloemen. <strong>De</strong> wortelstokken groeien wel<br />

wat langzamer. <strong>De</strong> plant is misschien beter bekend als Canna<br />

‘Phasion’ of onder de merknaam TROPICANNA.<br />

Voor deze canna is in 1997 EU kwekersrecht (PBR = Plant<br />

Breeders’ Right) aangevraagd onder de naam Canna ‘Phasion’.<br />

Het PBR werd door Hartcanna aangevochten en in 2005 werd<br />

het kwekersrecht ingetrokken. Het hele verhaal hierover staat<br />

op de website van Hartcanna, de link is te vinden in de ABC<br />

lijst bij Canna ‘Durham’ en is buitengewoon interessant.<br />

Uiteraard heb ik ook de planten geprobeerd uit de nieuwe<br />

series CANNOVA en CANNASOL. Zeer rijkbloeiende planten, niet<br />

zo hoog, gemiddeld rond 1 meter, en meestal met groen blad.<br />

Ze zijn uit zaad gekweekt en de planten zijn prachtig maar<br />

niet één heb ik kunnen overhouden.<br />

Het lukt me nu wel om de andere over te houden. Wat ik<br />

voorheen verkeerd deed is dat ik de planten in november<br />

afknipte, de wortels grotendeels schoonmaakte en dan in<br />

kisten opgevuld met kranten in de schuur bewaarde. Na een<br />

paar maanden waren de meeste wortels verrot en zo verloor ik<br />

bijvoorbeeld Canna ‘Australia’.<br />

Nu gaat het goed omdat ik ergens gelezen heb dat het beter<br />

is, en dat was met een specifieke verwijzing naar Canna<br />

‘Australia’, om de planten in het najaar niet af te knippen.<br />

<strong>De</strong> planten in pot gaan nu ongeknipt met pot en al de<br />

schuur in, de planten in de volle grond rooi ik op en deze<br />

gaan ongeknipt in een lege grondzak ook de schuur in. In de<br />

schuur is wat daglicht vanwege transparante dakplaten en met<br />

vorst kan ik het net aan vorstvrij houden met een kacheltje.<br />

Ik verlies in de winter geen canna’s meer.<br />

Begin maart begin ik met het afknippen van de planten en<br />

het verpotten van de knollen. Omdat ik er veel heb ben ik<br />

hiermee tot eind april bezig. Ik gebruik gewone potgrond en<br />

doe daar koemest korrels doorheen, twee handen vol op 40<br />

liter potgrond.<br />

14 | <strong>De</strong> <strong>Parel</strong> 2020 | nr. 1


kwekers van Canna ‘Wyoming’. <strong>De</strong>ze heb ik inderdaad ooit eens<br />

gekocht, drie zakjes met elk een stukje wortelstok - wie kent<br />

het niet, maar toen de scheuten hun eerste blad ontvouwden<br />

was het duidelijk, helemaal vol virus en dus heb ik de planten<br />

opgegraven en in de container de tuin uitgewerkt.<br />

Canna 'Pretoria'<br />

In <strong>De</strong> <strong>Parel</strong> nr 5 van <strong>2019</strong> stond een herhaald verzoek van<br />

de redactie om artikelen. Ik begon gelijk met deze tekst en<br />

realiseer mij nu, door de situatie van de besmette canna’s<br />

zwart op wit te zetten, dat alle canna’s weggooien de enige<br />

optie is. Op zondagmorgen 22 december besprak ik dit met<br />

mijn partner en we besloten om alle planten weg te doen om<br />

verdere verspreiding van het virus te voorkomen.<br />

Virus kan overleven op de potten en dan bijvoorbeeld na<br />

een jaar weer actief worden en de nieuw gekochte Canna<br />

besmetten. <strong>De</strong> potten moeten dus ook weg. Einde Canna.<br />

Maar ik ben sinds augustus <strong>2019</strong> wel aan het twijfelen wat te<br />

doen want ik kreeg het idee dat de canna’s besmet waren met<br />

een virus door de hete zomer. Op Plantarium staat de NAKT<br />

met een stand en ik heb wat bladeren laten zien met een<br />

vernietigend oordeel. Alle canna’s die ik heb zijn besmet met<br />

virus. Canna’s laten alleen onder stress het virusbeeld zien en<br />

de hete zomer gaf blijkbaar stress voor de planten.<br />

Het is het beste om alles weg te gooien, maar ik heb echt<br />

heel veel. Zelfs de virusvrije canna’s, bij Hartcanna gekocht,<br />

zijn besmet. Na elke plant ontsmet ik altijd de spade,<br />

broodmes en zakmes met magere melk, ik heb altijd wel een<br />

paar pakken in huis, maar blijkbaar is er toch iets verkeerd<br />

gegaan.<br />

Op de website van www.hartcanna.co.uk staat een link naar<br />

een pagina over virus in canna, beslist een aanrader om<br />

te lezen. Er staat een duidelijk verwijt naar Nederlandse<br />

Opgerooide canna's<br />

in de schuur in november<br />

vlnr Canna 'Pretoria', Canna 'Australia',<br />

Canna 'Durham' en Canna 'Ehemannii'<br />

nr. 1 | <strong>De</strong> <strong>Parel</strong> 2020 | 15


Verenigingsnieuws<br />

Van het bestuur<br />

Nationale Kuipplantendag en Algemene Ledenvergadering 2020<br />

<strong>De</strong> Nationale Kuipplantendag 2020 vindt plaats op zaterdag 16<br />

mei 2020 in Koninklijke Burgers’ Zoo, Antoon van Hooffplein 1,<br />

6816 SH Arnhem, waar we om 10.30 uur worden ontvangen met<br />

koffie, thee en op de Zoo toepasselijke lekkernijen.<br />

Na de algemene ledenvergadering en een presentatie door<br />

mevrouw Tanja Speek gebruiken we de lunch.<br />

’s Middags zijn er rondleidingen door de thema’s Bush,<br />

Mangrove en <strong>De</strong>sert. Voor wie het moeilijk vindt een keuze<br />

te maken is er de mogelijkheid van een rondleiding langs<br />

“highlights”, zoals bepaalde diersoorten, recente geboortes<br />

e.d. <strong>De</strong> rondleidingen duren ongeveer vijf kwartier en worden<br />

geleid door deskundige vrijwilligers. Een rondleiding is niet<br />

verplicht; u kunt er natuurlijk ook voor kiezen zelf de Zoo te<br />

verkennen. Dat kan trouwens ook nog na de rondleiding. <strong>De</strong><br />

Zoo is open tot 18.00 uur.<br />

<strong>De</strong> opbrengst van de rondleidingen is voor een deel bestemd<br />

voor een natuurbehoudsproject van Burgers’ Zoo in Belize. Kijk<br />

voor nadere informatie over de inhoud van de thema’s op www.<br />

burgerszoo.nl en voor het Belize-project op www.burgerszoo.nl/<br />

belize<br />

<strong>De</strong>elname is gratis, maar in verband met de planning met<br />

betrekking tot zaalhuur, lunch en rondleidingen is aanmelding<br />

voor deelname vereist. U kunt zich aanmelden tot uiterlijk 31<br />

maart 2020 bij Lute Hilberts, de penningmeester, per e-mail:<br />

penningmeester@kuipplantenvereniging.nl of telefonisch op<br />

tel.nr.: 0592-413847.<br />

Vergeet niet bij uw aanmelding te vermelden voor welke<br />

rondleiding u belangstelling heeft. <strong>De</strong> agenda en de<br />

stukken voor de algemene ledenvergadering vindt u in het<br />

aprilnummer van <strong>De</strong> <strong>Parel</strong>.<br />

Samenstelling hoofdbestuur<br />

In de <strong>Parel</strong>s van oktober en december <strong>2019</strong> zijn oproepen<br />

geplaatst voor de functie van secretaris van het bestuur. Er<br />

heeft zich nog steeds niemand gemeld, terwijl de tijd begint<br />

te dringen. Wie aarzelt over haar of zijn geschiktheid: neem<br />

contact op met Ingrid van den Berg, de huidige secretaris.<br />

Zij zal u snel over uw aarzeling heen helpen. (secretariaat@<br />

kuipplantenvereniging.nl)<br />

Nieuwe leden:<br />

Dhr. K. Thysbaert, Nijlen (Antwerpen)<br />

Dhr. C. Berendhuysen, Waalwijk<br />

Dhr. D.H. Blomjous, Oud-Vossemeer<br />

Dhr. R.J. Eggebeen, Sleeuwijk<br />

Dhr. J.D. Eggebeen, Sleeuwijk<br />

Mevr. M. Fransen-van Welie, Puiflijk<br />

Mevr. A. v.d. Gaag, Babyloniënbroek<br />

Mevr. G.G.M. Haage, Mook<br />

Dhr. W. de Haan, Zutphen<br />

Dhr. B. v.d. Ham, Terheijden<br />

Dhr. P.M. Hawinkels, Roermond<br />

Mevr. W. Hofman, Beekbergen<br />

Dhr. J.P.M. van Hoof, Bleiswijk<br />

Dhr. H.P.N.M. de Jong, Noordwijk<br />

Dhr. M.T.M. de Jong, Hoogkarspel<br />

Dhr. J. Klop, Haaften<br />

Mevr. P. Kruger, Berkel-Enschot<br />

Dhr. C. Naethuys, Utrecht<br />

Dhr. J.G. Prince, Grevenbicht<br />

Dhr. P.C. Ruigt, Voorschoten<br />

Mevr. H.C.M. Rutten-Giessen, Heel<br />

Mevr. B.L. Saeijs, Huissen<br />

Mevr. C. Schmidt, Olst<br />

Dhr. H.A.A. Silooy, Haaren<br />

Dhr. J.P.M. van Stralen, Heerhugowaard<br />

Mevr. T. v.d. Veen, Hoogenweg<br />

Dhr. en mevr. G. en A. v.d. Velde, Heerde<br />

Dhr. H.B.F. Vestjens, Ravenstein<br />

Dhr. E. Vriens, Hoofddorp<br />

Dhr. W.J.J. de Vries, Nijeholtpade<br />

Dhr. en mevr. H. en J. van Zutphen, Bergen<br />

Dhr. W.J.L. Zwinkels, <strong>De</strong> Lier<br />

Regio West<br />

Potgronden, bark, perliet en meststoffen.<br />

Zoals gebruikelijk kan je weer je bestelling voor potgronden,<br />

bark en perliet aan ons doorgeven. <strong>De</strong> volgende grondstoffen<br />

van Culvita kunnen wij je aanbieden:<br />

• kuipplantengrond voor € 4,50 per zak van 40 liter,<br />

• mediterrane potgrond voor € 5,50 per zak van 40 liter,<br />

• Franse boomschors (bark) 5-12 mm voor € 7,00<br />

per zak van 40 liter,<br />

• cactusgrond € 2,50 per zak van 5 liter,<br />

• zaai- en stekgrond € 4,50 per zak van 20 liter<br />

• perliet € 1,50 per zak van 10 liter.<br />

Wij verzoeken je dit uiterlijk zaterdag 29 februari aan Piet<br />

Keijzer te laten weten (e-mail Keijzberg@hetnet.nl of tel.<br />

0174-514906). <strong>De</strong> grondstoffen kan je vervolgens bij hem<br />

ophalen op zaterdag 14 maart tussen 10.00 en 15.00 uur<br />

(Burgerweg 23, 2678 NV <strong>De</strong> Lier) of na telefonische afspraak.<br />

Over te bestellen meststoffen en eventueel andere artikelen<br />

kan je eveneens Piet Keijzer benaderen. Op onze website<br />

www.oranjerie-regio2.net vind je een opsomming hiervan, zie<br />

menubalk onder het kopje Winkel.<br />

Indien je de bestelling voor deze artikelen voor 10 maart aan<br />

hem opgeeft, kan je het bestelde gelijk meenemen als je de<br />

grondstoffen ophaalt.<br />

Regio Zuidoost<br />

Verslag van de ledenbijeenkomst op 3 januari.<br />

Aanwezig: 55 leden.<br />

<strong>De</strong> voorzitter vraagt een minuut stilte wegens het overlijden<br />

van ons oud-lid Marie van der Kruijs. Het verslag van de<br />

vorige bijeenkomst wordt goedgekeurd. Er zijn op deze avond<br />

16 | <strong>De</strong> <strong>Parel</strong> 2020 | nr. 1


geen nieuwe leden te verwelkomen. <strong>De</strong> voorzitter bedankt<br />

iedereen voor de hulp aan onze regio in het afgelopen jaar,<br />

met name het bestuur en de leden van de kascommissie van<br />

de winterberging. Als ‘beloning’ krijgt iedereen deze avond<br />

wafels en een extra consumptie aangeboden.<br />

In het kort worden de activiteiten voor het komende jaar<br />

doorgenomen, ze staan uitgebreid vermeld op onze website en<br />

achter in <strong>De</strong> <strong>Parel</strong>. Aandacht voor de open tuinen; als er leden<br />

zijn die open tuin willen houden komen die in aanmerking<br />

voor een vergoeding van €40,00 als ze voor onze leden geen<br />

entree heffen, een kopje koffie/thee aanbieden en zich tijdig<br />

opgeven voor plaatsing in <strong>De</strong> <strong>Parel</strong> en op onze website.<br />

Dan volgt de bestuursverkiezing. Aftredend zijn de<br />

bestuursleden Cor Wijnen en Peter Flupsen. Beiden zijn<br />

herkiesbaar. Er hebben zich geen nieuwe kandidaten<br />

aangemeld, ze worden dan ook met algemene stemmen<br />

herkozen. Financieel verslag: de penningmeester doet verslag<br />

van de inkomsten, uitgaven en financiële toestand van de<br />

regio over het afgelopen jaar. Verslag kascontrolecommissie:<br />

met de complimenten voor de penningmeester verleent de<br />

kascontrolecommissie decharge over het afgelopen jaar, de<br />

kascontrolecommissie voor dit jaar bestaat uit Hannie Simons,<br />

Henriëtte Rutten en Riekie Verhagen als reserve.<br />

Jaaroverzicht: aan de hand van de presentatie van een groot<br />

aantal foto’s gecombineerd met een leuke quiz waarmee<br />

iedereen zijn/haar kennis weer eens kan toetsen wordt door<br />

Wim teruggekeken naar de verenigingsactiviteiten van het<br />

afgelopen jaar. Tot slot is er nog de verloting waarna de avond<br />

wordt afgesloten.<br />

mogelijk zelf, o.a. de bus naar het vliegveld. <strong>De</strong> deelnemers<br />

van vorig jaar krijgen een stick met foto’s van bloemen met<br />

naam, vogels en mooie gebouwen. An Klerkx vraagt nogmaals<br />

om de cijfers van vorig jaar. Toegezegd is dat dit de komende<br />

week in orde komt, verder vraagt zij nog naar het schema van<br />

aftreden van het bestuur wat de voorzitter niet paraat heeft<br />

maar wat zeker aangehouden wordt.<br />

Vervolgens begint de lezing van Sep Verdonschot over zijn<br />

zelf gebouwde tropische kas. Hij vertelt enthousiast over de<br />

bouw en tegenslagen en problemen die hij is tegen gekomen.<br />

Ook vertelt hij over zijn zoektocht naar geschikte planten bij<br />

kwekers en op Marktplaats. Hij put uit zijn ervaringen met<br />

zijn installatie, planten, vlinders en vogels in de kas en tuin,<br />

natuurlijk met mooie foto’s van zijn paradijsje. Hierna houdt<br />

Jacky Auwens zijn praatje over de bijzondere loterijplant<br />

Metrosideros thomasii. Hij zegt het jammer te vinden dit na<br />

twee maanden al te doen daar het nu allemaal informatie<br />

van Wikipedia en internet is en geen eigen ervaring. Het<br />

uitgestelde praatje van november over Myrciaria cauliflora<br />

van Wilfred van den Akker neemt hij ook voor zijn rekening.<br />

Als laatste nog de loterij als afsluiting van deze eerste<br />

bijeenkomst van dit jaar.<br />

Regio Zuidwest<br />

Verslag ledenbijeenkomst 7 januari<br />

Opening: <strong>De</strong> voorzitter a.i. Bert Rijkers opent de vergadering<br />

en heet iedereen van harte welkom, in het bijzonder Sep<br />

Verdonschot die de lezing verzorgt over zijn tropische kas.<br />

Verder wenst hij iedereen een voorspoedig en gezond 2020.<br />

Mededelingen: omtrent de kuipplantendag, die gehouden<br />

wordt in Burgers Zoo, ontvangt u binnenkort een brief waarna<br />

u zich kunt aanmelden. Er is een brief gekomen van Thieu van<br />

Tilborg waarin hij aangeeft te stoppen met zijn activiteiten.<br />

Hierdoor zijn wij dringend op zoek naar mensen die zijn<br />

werk willen overnemen, het gaat o.a. over Tuinidee en de<br />

plantenveiling. Een werkgroep lijkt ons het beste idee, tevens<br />

zijn wij nog steeds op zoek naar een voorzitter. Mochten<br />

deze vacatures niet voldoende worden ingevuld dan zullen wij<br />

volgend jaar onze activiteiten moeten aanpassen.<br />

Rondvraag: Jan van Bijnen vraagt of het verstandig is om in<br />

deze situatie door te gaan met Gardenista. Ton Hannink voegt<br />

er nog aan toe dat het door de week is en ver rijden. Het<br />

bestuur gaat hierover nadenken. Ben Buijnsters vertelt over<br />

de reis van 2020. Er hebben al 40 deelnemers betaald voor de<br />

reis naar de Italiaanse meren. <strong>De</strong> reiscommissie regelt zoveel<br />

Advertentie <strong>De</strong> <strong>Parel</strong>,<br />

April <strong>2019</strong><br />

<br />

<br />

Tuingoed Foltz<br />

exoten<br />

nationale planten collecties<br />

Salvia & Echinacea<br />

verrassende tuinen<br />

tuinevenementen voor fijnproevers<br />

27/28 april: Noordelijke Kwekerijdagen<br />

8/9/10 juni: Rare-Planten-Dagen<br />

Hereweg 346, Meeden www.tuingoedfoltz.nl<br />

nr. 1 | <strong>De</strong> <strong>Parel</strong> 2020 | 17


Informatie<br />

Voorzitter<br />

W.J.M. de Waal 0416-533685<br />

Kloosterweg 4<br />

5144 CB Waalwijk<br />

voorzitter@kuipplantenvereniging.nl<br />

Secretaris<br />

I. van den Berg 0172-47 53 70<br />

Ten Harmsenstraat 2<br />

2406 TV Alphen a/d Rijn<br />

secretariaat@kuipplantenvereniging.nl<br />

Penningmeester<br />

L. Hilberts 0592-41 38 47<br />

Hoofdweg 111, 9422 AM Smilde<br />

penningmeester@kuipplantenvereniging.nl<br />

Bestuursleden<br />

S. Hofman-Rookmaker Regio Noord<br />

J.J. Bos a.i. Regio Oost<br />

M. Oppe-de Pagter Regio West<br />

B. Wetzels Regio Zuidoost<br />

M. Mol a.i. Regio Zuidwest<br />

Ledenadministratie<br />

D.A. Cladder 06-24433602<br />

Ten Harmsenstraat 2,<br />

2406 TV Alphen a/d Rijn<br />

leden@kuipplantenvereniging.nl<br />

Zadenlijst<br />

An Klerks 0416-37 53 81<br />

Wolfshoek 84a, 5154 AD Elshout.<br />

anenwimklerks@gmail.com<br />

Regio Noord (Groningen, Friesland en Drente)<br />

S. Hofman-Rookmaker<br />

0515-542212<br />

Begine 67, 8711 BH Workum<br />

j.s.c.hofman.rookmaker@gmail.com<br />

Regio Oost (Overijssel, Gelderland en<br />

Noord-Flevoland)<br />

Secretaris R. Soeteman<br />

r.soeteman4@upcmail.nl<br />

Regio West (Noord- en Zuid Holland,<br />

Utrecht en Zuid-Flevoland)<br />

Vacature. Secretaris<br />

Tijdelijk contacpersoon:<br />

R. Vrooman 075-670407<br />

secretarisregiowest@gmail.com<br />

www.oranjerie-regio2.net<br />

Regio Zuidoost (Limburg, oostelijk<br />

deel van Noord-Brabant, België)<br />

P. Barten 0475-319518<br />

Napoleonsweg 59c, 6081AA Haelen<br />

pjjmbarten@home.nl<br />

Regio Zuidwest (Zeeland, westelijk<br />

deel van Noord-Brabant, België)<br />

B. Rijken<br />

Burg. v.d. Heijdenstraat 50<br />

5151 HM Drunen<br />

dekuipplant@live.nl<br />

Evenementen<br />

kalender<br />

Regio Noord<br />

Juni: Een gezamenlijke busreis en tuinexcursie naar de Kasteeltuin<br />

van Arcen en naar Lottum.<br />

Zaterdag 11 juli: Excursie naar de rotstuin van de familie Rengers te<br />

Musselkanaal, <strong>De</strong> Groene Weelde en Tropisch Weerdinge.<br />

Zaterdag 8 augustus (voorlopige datum): Een uitstapje naar<br />

Salland; een exotische privétuin in Heino en de privétuin van de<br />

exotentuin.nl<br />

Zaterdag 15 augustus en zondag 16 augustus: Op de Exotenmarkt<br />

bij Tuingoed Foltz hebben we wederom een stand van de vereniging.<br />

Zaterdag 29 augustus: Bezoek aan <strong>De</strong> Verborgen Stadstuin in Zwolle,<br />

de tuin van Ampie Bouw en evt. naar kwekerij van der Velde.<br />

Zaterdag 12 september: Excursie naar Duitsland: de natuurtuin van<br />

Naschke in Papenburg en een exotische tuin.<br />

Leden van andere regio’s zijn natuurlijk ook van harte welkom.<br />

Organisatie excursies: Ina Gelling, tel.: 0627082749<br />

of email: ina.j.gelling@gmail.com<br />

Regio West<br />

Programma 2020<br />

Weekend 18 en 19 april: <strong>De</strong> Lentemarkt, duurzaam doen & groen<br />

wordt in de Haarlemmer Kweektuin, Kleverlaan 9, 2023 JC Haarlem<br />

gehouden. <strong>De</strong> deelnemers bieden een bijzonder assortiment zaden,<br />

planten, heesters en groenproducten aan. Regio West verstrekt<br />

informatie over de vereniging en je kunt (kuip)planten aanschaffen.<br />

Beide dagen open van 11.00 tot 16.00 uur. Toegang: gratis.<br />

Let op: parkeren uitsluitend in de parkeergarage aan het begin van<br />

de Kleverlaan (t.o. ingang begraafplaats).<br />

Zaterdag 9 mei: <strong>De</strong>elname Regio West aan de Plantenmarkt van<br />

Hortus Leiden<br />

Half mei: Bezoek aan RM Plants en Bental<br />

Zaterdag 30 mei: <strong>De</strong>elname Regio West aan de Plantenmarkt<br />

Bos & Burchtfair Oostvoorne<br />

Zaterdag 30 mei: Eendaagse excursie naar twee kwekerijen in Limburg<br />

Zondag 31 mei: <strong>De</strong>elname Regio West aan de Hortusdag in<br />

Botanische Tuin <strong>De</strong>lft<br />

Donderdag 30 en vrijdag 31 juli: Tweedaagse excursie naar diverse<br />

tuinen in Noord-HollandHalf augustus: Ledenbijeenkomst met<br />

ruilbeurs<br />

Zaterdag 19 en zondag 20 september: <strong>De</strong>elname Regio West aan de<br />

Najaarsmarkt Hortus Amsterdam<br />

Op een zaterdag in oktober: Ledenbijeenkomst met een lezing<br />

Regio Zuidoost<br />

Dit is een voorlopig programma, de data staan vast, inhoudelijk kan<br />

er hier en daar nog iets wijzigen. E.e.a. wordt dan t.z.t. nog bekend<br />

gemaakt.<br />

18 | <strong>De</strong> <strong>Parel</strong> 2020 | nr. 1


Vrijdag 6 maart: Ledenbijeenkomst met lezing door dhr John de Hoog<br />

van Kwekerij Zeelenberg uit Dongen. Trefcentrum Aldenghoor, Kasteellaan<br />

7a, Haelen. Aanvang 19.30.<br />

Zaterdag 7 maart: Potgrondactie bij de overwinteringskas in Heythuysen,<br />

vanaf 11.00 uur.<br />

Maandag 13 april (paasmaandag): Open dag in de overwinteringskas<br />

met veiling van de door de leden geschonken planten. Plaats: Geusert 9<br />

in Heythuysen. Open van 11.00 tot 15.00 uur.<br />

Zondag 19 april: Exotische plantenmarkt Ospel, Waatskamp 150, Ospel,<br />

met een stand van onze regio. Van 10.00 tot 16.00 uur.<br />

Vrijdag 1 mei: Ledenbijeenkomst met lezing door dhr Harrie de Vries?<br />

Zaterdag 16 mei: Nationale Kuipplantendag in Burgers’ Zoo te Arnhem.<br />

Er zijn reeds voldoende aanmeldingen om met de bus te gaan, de planning is<br />

als volgt:<br />

07.45 uur Beringe, Garage Ghielen, Kanaalstraat 39; 08.15 uur Haelen,<br />

bushalte Hoek Napoleonsweg/Vaartweg; 08.45 uur Venlo, parkeerplaats<br />

stadion de Koel, Kaldenkerkerweg Venlo.<br />

10.30 uur Geplande aankomst Burgers's Zoo in Arnhem. Bezoek aan<br />

Nationale Kuipplantendag.<br />

16.15 uur Aanvang terugreis vanuit Arnhem.<br />

19.00 uur Terugkomst Beringe (via Venlo en Haelen).<br />

Er zijn nog plaatsen in de bus, aanmelden kan nog bij de secretaris van<br />

de regio: pjjmbarten@home.nl.<br />

Maandag 1 juni: Open dag bij Flores in Terra in Melderslo (Slooierweg<br />

13) en Exotische Plantenmarkt in Haps. Eigen vervoer.<br />

Zaterdag 6 juni: Busreis naar kwekerij Tropicallook Garden in Heistop-den-Berg<br />

(België) en Kwekerij Zeelenberg in Dongen, met diner na<br />

afloop. Kosten: €47,00.<br />

Donderdag 2 juli: Jaarlijkse plantenveiling van VFKL (Fuchsia- en<br />

kuipplantenliefhebbers) in Klimmen.<br />

Zaterdag 4 juli: <strong>De</strong> jaarlijkse kuipplantenveiling van onze regio in<br />

Trefcentrum Aldenghoor, grote zaal.<br />

Donderdag 9 tot dinsdag 14 juli: Tuinenreis naar <strong>De</strong>nemarken en Noord<br />

Duitsland.<br />

Zaterdag 1 augustus: Open dag Kleo Montforts, boomvarens. Met eigen<br />

vervoer.<br />

Regio Zuidwest<br />

Dinsdag 3 maart: Ledenavond en A.L.V. Lezing door Kees van Berkel<br />

Dinsdag 5 mei: Ledenavond<br />

Dinsdag 1 september: Keuring wedstrijdplant<br />

Dinsdag 3 november: Ledenavond<br />

Activiteiten<br />

13 t/m 16 februari: Tuinidee <strong>De</strong> Brabanthallen<br />

Zo 5 april: Stekmorgen<br />

Zo 3 mei: Veiling<br />

20 t/m 24 mei: Gardenista<br />

10 t/m 14 juni: Reis Noord-Italië<br />

Zo 18 oktober: Snoeimorgen<br />

Planteninfo<br />

<strong>De</strong>skundigen die bereid zijn uw vragen<br />

over planten te beantwoorden<br />

Australische flora<br />

E. Uijtewaal-de Vries<br />

Tel. 0475-49 48 81<br />

Dries 22,<br />

6086 AW Neer<br />

E-mail: l.uijtewaal@merrigum.com<br />

Begonia<br />

B. Huckriede-van der Laan<br />

Tel. 0174- 29 46 16<br />

Gaelstraat 9,<br />

2291 SG Wateringen<br />

E-mail: Huckriede@kpnmail.nl<br />

Botanische fuchsia’s<br />

G. Rosema<br />

Tel. 0348-44 29 65<br />

Harmelerwaard 17a,<br />

3481 LC Harmelen<br />

E-mail: grosema@planet.nl<br />

Citrus<br />

B. Buynsters<br />

Tel. 0411-62 18 13<br />

Lindelaan 23,<br />

5076 CW Haaren<br />

E-mail: benbuynsters@planet.nl<br />

B. Wetzels<br />

Tel. 045-531 07 14<br />

Achter <strong>De</strong> Heggen 14,<br />

6373 XC Landgraaf<br />

E-mail: baltwetzels@hotmail.com<br />

Kaapse flora<br />

H. Tromp<br />

Tel. 0412-63 80 21<br />

Heihoekstraat 1a,<br />

5345 HC Oss<br />

E-mail: hans-tromp@hetnet.nl<br />

Oleander<br />

A. en C. Keunen<br />

Tel. 077-477 26 31<br />

Hei 8a, 5991 PC Baarlo<br />

E-mail: info@hesperidenhof.nl<br />

Palmen<br />

W. Rutten<br />

Tel. 0475-53 34 46<br />

Exgaard 12, 6074 AA Melick<br />

E-mail: w.m.rutten@home.nl<br />

nr. 1 | <strong>De</strong> <strong>Parel</strong> 2020 | 19


Retouradres: Ten Harmsenstraat 2, 2406TV Alphen a.d. Rijn<br />

overwinteren<br />

Op onderstaande overwinteringsplaatsen kunt u met uw planten terecht van oktober tot mei.<br />

<strong>De</strong> planten krijgen de nodige verzorging en kunnen - indien gewenst - ook overgepot en gesnoeid worden.<br />

<strong>De</strong> kas van<br />

Regio Zuidoost<br />

<strong>De</strong> kas van<br />

Regio Zuidwest<br />

Zuid-Holland<br />

Heythuysen<br />

Contact:<br />

Peter Barten<br />

Tel: 0475 - 319 518<br />

pjjmbarten@home.nl<br />

Ton Peters<br />

Tel: 0475 - 572 707<br />

tongerda8@hotmail.com<br />

Elshout (Gem. Heusden)<br />

Contact:<br />

Bert Rijken<br />

dekuipplant@live.nl<br />

Handelskwekerij<br />

Richard van der Zalm<br />

Waterlelie 25<br />

2671 WG Naaldwijk<br />

Tel: 0174 - 622 717<br />

info@rvdzalm.nl<br />

www.rvdzalm.nl<br />

Kwekerij Booij<br />

3 e Barendrechtseweg 555<br />

2991 SH Barendrecht<br />

Tel: 0180 - 618 988<br />

a.booij2@kpnplanet.nl

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!