You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
<strong>De</strong><strong>Parel</strong><br />
Jaargang 36 | Nummer 1 | februari 2020<br />
Tibouchina urvilleana | Grevillea enten | Kaapse flora 2<br />
Cyathea cooperi & Tetrapanax papyrifera | Brachychiton acerifolius | Canna's
Colofon<br />
Jaargang 36 - nummer 1, februari 2020<br />
<strong>De</strong> <strong>Parel</strong> is het verenigingsblad van de Nederlandse<br />
<strong>Kuipplantenvereniging</strong>. <strong>De</strong> <strong>Parel</strong> verschijnt tweemaandelijks<br />
en wordt toegezonden aan leden.<br />
Losse nummers zijn verkrijgbaar bij de regio’s en<br />
kasteel Twickel.<br />
• Ledenadministratie<br />
D.A. Cladder, Ten Harmsenstraat 2,<br />
2406 TV Alphen a/d Rijn<br />
leden@kuipplantenvereniging.nl<br />
Tel. 06-24433602<br />
Betaling na ontvangst contributienota.<br />
• Financiële administratie<br />
L. Hilberts, NL71 INGB 0003 9781 67,<br />
t.n.v. Nederlandse <strong>Kuipplantenvereniging</strong>.<br />
penningmeester@kuipplantenvereniging.nl<br />
• Contributie<br />
<strong>De</strong> contributie voor 2020 bedraagt € 34,00.<br />
Het lidmaatschap loopt van 1 januari t/m<br />
31 december. Aanmelding dient schriftelijk of telefonisch<br />
te gebeuren bij de ledenadministratie of via onze website:<br />
www.kuipplantenvereniging.nl<br />
• Opzegging lidmaatschap<br />
Het opzeggen dient schriftelijk te gebeuren en<br />
wel uiterlijk een maand voor het einde van het<br />
verenigingsjaar bij de ledenadministratie.<br />
• Kopij<br />
Bijdragen aan <strong>De</strong> <strong>Parel</strong> sturen naar het redactieadres vóór<br />
de 10e van de oneven maanden. Aanlevering van foto’s en<br />
tekst als e-mailbijlage. Afbeeldingen in zo hoog mogelijke<br />
resolutie s.v.p. en niet opgenomen in het tekstbestand<br />
maar als aparte bijlagen!<br />
• Verschijningsdatum<br />
U ontvangt <strong>De</strong> <strong>Parel</strong> in de derde volle week van de<br />
maanden februari, april, juni, augustus, oktober en<br />
december.<br />
• Advertenties en PR<br />
L. Hilberts, Hoofdweg 111,<br />
9422 AM Smilde<br />
Tel. 0592 - 413847<br />
penningmeester@kuipplantenvereniging.nl<br />
Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/<br />
of openbaar gemaakt worden zonder voorafgaande<br />
schriftelijke toestemming van de betrokken auteurs en de<br />
redactie van <strong>De</strong> <strong>Parel</strong>.<br />
• Redactie<br />
E. Uijtewaal-de Vries, Neer<br />
R. Touber-Keja, Riethoven<br />
M. Oppe-de Pagter, Hellevoetsluis<br />
E. de Rue, Noordwolde<br />
C. Flikweert, Amsterdam<br />
P. Melis, Rosmalen<br />
• Redactieadres<br />
P. Melis, Vincent van Goghlaan 31,<br />
5246 GA Rosmalen<br />
073 649 9080<br />
melispeter@hotmail.com<br />
• Vormgeving en realisatie<br />
MEO, Alkmaar<br />
Omslagfoto: Brachychiton acerifolius<br />
Foto: Cees Flikweert<br />
Redactioneel<br />
Voor u ligt het eerste nummer van 2020, het begin van een<br />
nieuw decennium en het jaar waarin we het 35-jarig jubileum<br />
van de vereniging vieren. Het jubileumfeest wordt gevierd op<br />
16 mei in Burgers Zoo, het bestuur heeft zijn best gedaan een mooi<br />
programma samen te stellen zodat we er een mooie dag van kunnen<br />
maken. Voor meer info zie ‘Van het bestuur’ op pagina 16 Traditiegetrouw<br />
staat ook dit jaar weer de zadenlijst in het februarinummer, een mooie lijst<br />
waar voor elk wat wils in te vinden is.<br />
Wij als redactie zijn blij dat er gehoor is gegeven aan onze oproep voor<br />
kopij, heel veel dank aan de inzenders! We hebben zelfs weer een piepkleine<br />
voorraad. Dit neemt echter niet weg dat we altijd kopij kunnen gebruiken.<br />
Dit nummer is het laatste nummer waarvoor Liesbeth Uijtewaal het<br />
eindredactiewerk voor haar rekening neemt. Na 24 jaar neemt zij afscheid als<br />
redactielid. Al die jaren heeft zij met heel erg veel enthousiasme, inzet en<br />
zorgvuldigheid gewerkt aan onze <strong>Parel</strong>.<br />
We zijn haar veel dank verschuldigd. Gelukkig blijft ze aan de zijlijn<br />
betrokken: als we als redactie ergens niet uitkomen mogen we een beroep op<br />
haar doen en dat is een hele geruststelling! Veel leesplezier.<br />
Inhoudsopgave<br />
6Grevillea<br />
enten<br />
Lute Hilbers<br />
8Kaapse<br />
flora 2<br />
Hans Tromp<br />
Canna’s; vroeger<br />
deed ik het verkeerd<br />
14Wim Snoeijer<br />
2 Redactioneel<br />
Bericht van de zadenlijst • Marijke Oppe<br />
3<br />
4<br />
11<br />
12<br />
13 Jubilarissen<br />
Oproep jubileumnummer<br />
Open tuin op Madeira<br />
16 Verenigingsnieuws<br />
18 Evenementenkalender<br />
Tibouchina urvilleana • Uit de beginjaren van de vereniging<br />
Da’s ook een mooi plantje • Thieu Korten<br />
Brachychiton acerifolius • Rini v.d. Laak<br />
2 | <strong>De</strong> <strong>Parel</strong> 2020 | nr. 1
Asclepias curassavica<br />
Bericht van de zadenlijst<br />
Tekst en foto’s: Marijke Oppe<br />
Na de oproepen in de <strong>Parel</strong>s van oktober en december zijn<br />
er diverse inzendingen binnengekomen. Dank hiervoor aan<br />
de inzenders! We hebben weer een mooie zadenlijst waar<br />
bijzondere soorten tussen zitten die het proberen meer dan<br />
waard zijn. Ik wens u veel plezier met het uitkiezen van de<br />
zaden en succes met het zaaien. Vergeet u niet foto’s en uw<br />
ervaringen met het zaaien door te geven, dan kunnen we die<br />
in <strong>De</strong> <strong>Parel</strong> zetten.<br />
Op de zadenlijst staan onder de kolom ‘Bijzonderheden’<br />
verschillende zaaitips, hieronder een korte uitleg.<br />
Lichtkiemer: het zaad kiemt alleen als het in het licht ligt, na<br />
het zaaien zachtjes aandrukken en niet met grond bedekken.<br />
Stratificeren: een bakje met de zaden in vochtige zaaigrond<br />
of tussen vochtig keukenpapier in de koelkast zetten gedurende<br />
4 tot 6 weken. Vaak helpt het om het bakje met zaden eerst<br />
nog een aantal weken bij kamertemperatuur te houden.<br />
Voorweken: 12-24 uur (soms langer) in lauw tot heet water<br />
leggen, tot de zaden gezwollen zijn. Het is handig om<br />
hiervoor een thermoskan te gebruiken. Zo blijft het water<br />
langer op temperatuur.<br />
Vijlen en voorweken: met schuurpapier, vijltje of nagelknipper<br />
wordt de harde zaadhuid beschadigd zodat vocht sneller<br />
wordt opgenomen. Natuurlijk mag het embryo (de kiem) niet<br />
beschadigd worden. Na deze behandeling is het alsnog nodig<br />
het zaad voor te weken in lauw tot heet water totdat het zaad<br />
duidelijk gezwollen is.<br />
Hoe kunt u de zaden aanvragen? Een zakje zaad kost<br />
€0,70. Betaal het verschuldigde bedrag minus het aantal<br />
gratis zakjes –indien u zelf zaden heeft ingestuurd- aan<br />
de penningmeester. Vergeet niet om €0,91 extra voor<br />
een postzegel over te maken. Mocht u veel soorten zaden<br />
bestellen dan graag 2x €0,91 (€1,82) extra over maken.<br />
N.B.: het kan zijn dat het door u aangevraagde zaad niet<br />
meer voorradig is. Zorg er daarom voor altijd een aantal<br />
alternatieven in uw lijstje te zetten. En… vergeet niet uw<br />
adres te vermelden bij uw aanvraag!<br />
Rekeningnummer penningmeester: NL71INGB0003978167<br />
t.n.v. Nederlandse <strong>Kuipplantenvereniging</strong>. Stuur uw lijst<br />
met gevraagde zaden per e-mail of per post aan An Klerks,<br />
Wolfshoek 84a, 5154AD Elshout.<br />
E-mail: anenwimklerks@gmail.com.<br />
An stuurt u de zaden toe zodra zij bericht van de<br />
penningmeester heeft gekregen dat de zaden betaald zijn.<br />
Albizia lophantha<br />
nr. 1 | <strong>De</strong> <strong>Parel</strong> 2020 | 3
4 | <strong>De</strong> <strong>Parel</strong> 2020 | nr. 1
Artikelen uit de beginjaren<br />
van de vereniging, deel 1<br />
Het zal u vast niet ontgaan zijn dat we dit jaar een jubileumjaar hebben. Het leek het bestuur en de<br />
redactie leuk om plantenartikelen uit de eerste jaren nog eens in <strong>De</strong> <strong>Parel</strong> af te drukken, toen nog<br />
<strong>De</strong> <strong>Parel</strong> van de Mediterranée. We hebben de artikelen gescand uit de oude <strong>Parel</strong>s. Onderstaand artikel<br />
is geschreven door Maria Bultman-Ruiter, zij was een van de oprichters van onze vereniging.<br />
Het artikel komt uit <strong>De</strong> <strong>Parel</strong> van de Mediterranée van maart 1987.<br />
nr. 1 | <strong>De</strong> <strong>Parel</strong> 2020 | 5
Bloeiende Grevillea robusta<br />
Het enten<br />
van een Grevillea<br />
cultivar<br />
Tekst en foto’s: Lute Hilbers<br />
<strong>De</strong> geënte Grevillea ‘Robyn Gordon’<br />
Ruim tien jaar geleden ging ik vaak mee met een plaatselijke<br />
plantenhandelaar om groenmateriaal te kopen voor zijn<br />
bedrijf.<br />
We kwamen al struinend naar plantmateriaal ook op de veiling<br />
in Aalsmeer waar we soms de hele bus en de grote aanhanger<br />
volstouwden met mooi spul. Daar stonden ook een keer enkele<br />
grevillea’s ‘Robyn Gordon’ op stam te koop, ik kon me niet<br />
bedwingen en de mooiste ging mee naar huis, voor de handel<br />
kochten we ze overigens niet want dat spul was volgens mijn<br />
metgezel véél te teer.<br />
Het was hier in Smilde destijds een regenachtige periode en<br />
ik had hem daarom in de kamer staan om er van dichtbij van<br />
te kunnen genieten. Er moest een oude krant onder want de<br />
nectardruppels vielen regelmatig.<br />
Tijdelijk in de huiskamer<br />
Geen idee waarom ik hem kwijtgeraakt ben, bij mij gaat bijna<br />
nooit wat dood, maar ik had hem in elk geval niet meer.<br />
Waar kan ik een nieuwe kopen!?<br />
Ik kom niet meer op de Aalsmeerse veiling want<br />
genoemde handelaar is vanwege zijn leeftijd gestopt. Dus<br />
zoeken op het internet?<br />
Het kan ook anders. Hoe?<br />
Ik belde met Liesbeth Uijtewaal in Limburg om te vragen of<br />
zij wat voor mij zou kunnen betekenen. Grevillea’s komen uit<br />
Australië en daar weet zij àlles van. Oh ja, ze wilde er wel een<br />
voor mij enten.<br />
Zo’n cultivar wordt namelijk geënt op een onderstam en<br />
daarvoor dient Grevillea robusta. Stekken kan natuurlijk ook<br />
maar dan moet je oppassen met bemesting -veel Australische<br />
planten en met name leden van de Protea familie, de<br />
Proteaceae, zijn gevoelig voor fosfor- en ook als je iets op<br />
stam wilt is enten veel handiger. Zie ook verderop in dit artikel.<br />
<strong>De</strong> entplaats zit bovenaan de tonkinstok tussen de twee<br />
tapejes, let ook op het verschil in blad van de onderstam en<br />
de kroon (zie de foto). Onderaan is het dus G. robusta en de<br />
kroon is G. ‘Robyn Gordon’.<br />
<strong>De</strong> onderstam komt men ook tegen als kamerplant. Dan hoor<br />
ik de naam Australische zilvereik wel eens noemen. <strong>De</strong>ze<br />
heeft fraai varenachtig blad en is wintergroen. Hij groeit<br />
snel, heeft ruimte nodig maar hij bloeit in de kamer -maar<br />
ook als kuipplant- niet, want bloemtrossen ontstaan pas als<br />
de bomen 10 tot 15 meter hoog zijn. Een uitzondering is de<br />
boom van de Rhulenhof die, als kuipplant, wel elk jaar bloeide<br />
al was hij nog geen 10 meter.<br />
Grevillea robusta, de onderstam dus, is een boom, komt zoals<br />
al gezegd van oorsprong uit Australië en groeit daar tot ruim<br />
40 meter hoog. Hij wordt in veel (sub)tropische landen als<br />
straatboom aangeplant en ik weet dat hij veel in Indonesië<br />
wordt geplant als schaduwboom op theeplantages zodat<br />
het licht daar wat getemperd wordt. Theestruiken (Camellia<br />
sinensis) verbranden snel, kunnen slecht tegen directe<br />
zonnestralen.<br />
6 | <strong>De</strong> <strong>Parel</strong> 2020 | nr. 1
gaat namelijk ten koste van het geënte gedeelte. Eventuele<br />
nieuwe scheuten aan de onderstam moeten dus steeds<br />
weggehaald worden. Als de nieuwe ent goed aan de groei is<br />
zal de onderstam steeds meer energie in de ent steken en niet<br />
meer aan zijn eigen takjes denken.<br />
Grevillea<br />
gehele plant<br />
Het enten van planten<br />
Veel planten hebben een truc nodig om ze goed te laten<br />
groeien. Sommige hebben erg gevoelige wortels<br />
en doen het niet goed onder de aangeboden<br />
omstandigheden, andere zijn nauwelijks tot niet<br />
te stekken. Om ze te kunnen vermeerderen wordt<br />
er bij zo’n plant een krachtige verwante plant<br />
gezocht die als onderstam kan dienen. U leest het<br />
goed: een verwante plant, jazeker, anders lukt het<br />
niet. Appels en peren gaan echt niet samen maar<br />
dat wist u toch al wel.<br />
Vele sier- en vruchtbomen worden geënt zoals<br />
peren, pruimen, kersen, appels, abrikozen,<br />
mandarijnen en ga zo maar door. Ook veel<br />
straatbomen en rozen natuurlijk.<br />
Liesbeth Uijtewaal heeft een takje, de zogenaamde<br />
ent, van een van haar G. ‘Robyn Gordon’ planten<br />
gesneden. <strong>De</strong> G. robusta die als onderstam<br />
diende was toen ruim een meter hoog. Ik wilde<br />
namelijk graag, zoals gezegd, zo’n mooie Grevillea<br />
op stam. Het uiteinde heeft ze met een scherp<br />
mes gespleten en daar is de puntig toebereide<br />
ent in geplaatst. <strong>De</strong> entplaats werd omwikkeld<br />
met Parafilm, een zeer flexibel materiaal, om de<br />
boel bij elkaar te houden en te voorkomen dat<br />
de entplaats uitdroogt. Als alles goed gaat dan<br />
vergroeit de ent met de onderstam en stromen<br />
de voedingsstoffen van G. robusta in het weefsel<br />
van G. ‘Robyn Gordon’. Te allen tijde moet men<br />
voorkomen dat de onderstam gaat uitlopen, dit<br />
Bloei in close-up<br />
Omdat de bloemtrossen van ‘Robyn Gordon’ wat afhangen, wat<br />
neerbuigen door het gewicht ervan, vind ik de plant geënt<br />
op een onderstam van pak hem beet 80 – 100 cm mooier dan<br />
wanneer hij laag bij de grond wordt geënt. Op stam komt de<br />
bloei beter tot zijn recht maar dat is natuurlijk persoonlijk.<br />
“Maar dan moet je nog wat meer geduld hebben Lute” hoorde<br />
ik Liesbeth zeggen, “want ik moet eerst zo’n stammetje zien<br />
te kweken”. Toch heeft ze dat bijzonder snel gefikst want<br />
onverwachts snel kreeg ik al een seintje dat de plant voor me<br />
klaar stond.<br />
Midden Limburg waar ze woont is voor mij bepaald niet<br />
naast de deur maar ik kwam met de auto uit Zuid-Europa en<br />
onderweg naar huis even door het Limburgse land rijden moet<br />
toch kunnen vind ik. Kijk mensen, normaal kom ik op mijn<br />
route niet door Limburg maar als er ergens een rariteit voor<br />
me klaar staat is er iemand anders die aan mijn stuur draait.<br />
<strong>De</strong> plant had al een mooie kroon en veel knoppen. Als hij in<br />
volle bloei staat zal ik eens opletten of ik al kolibries zie die<br />
voor de bestuiving kunnen zorgen.<br />
Het klimaat verandert lees en hoor ik overal dus die mooie<br />
vogeltjes zitten er aan te komen.<br />
Bloemtros G. Robyn Gordon in close-up<br />
Acacia retinodes<br />
nr. 1 | <strong>De</strong> <strong>Parel</strong> 2020 | 7
Kaapse flora 2<br />
Tekst en foto’s: Hans Tromp<br />
In deze bijdrage ga ik wat nader in op een van de<br />
categorieën van de Zuid-Afrikaanse flora, de -zoals in<br />
mijn inleiding genoemd in <strong>Parel</strong> 5 <strong>2019</strong>- zogenaamde<br />
Fynbosplanten.<br />
FIJNBOS<br />
<strong>De</strong> meest karakteristieke vegetatie in Zuid-Afrika is<br />
ongetwijfeld het ‘fynbos’. <strong>De</strong>ze naam is een verengelsing<br />
van de oude Nederlandse aanduiding fijnbos. Het is de<br />
aanduiding voor gebiedjes met een typische begroeiing<br />
op zanderige, rotsachtige, arme gronden met droge hete<br />
zomers en regenval in de winterperiode. <strong>De</strong> planten die<br />
onder deze condities kunnen gedijen zijn lage struiken<br />
met leerachtige, behaarde of naaldvormige bladeren<br />
die ‘s zomers weinig vocht verliezen en veelal in<br />
winter of voorjaar bloeien. Ook komen er veel soorten<br />
bolgewassen voor die in de droge warme zomers hun<br />
rustperiode hebben. Vaste planten en hoge bomen<br />
Leucospermum cordifolium<br />
8 | <strong>De</strong> <strong>Parel</strong> 2020 | nr. 1
ontbreken vrijwel in deze vegetatie. Voor beide<br />
geldt waarschijnlijk het probleem van de droge hete<br />
zomers waarbij veldbranden een extra beperking voor<br />
bomengroei vormen. Wel is er een grote variëteit aan<br />
de aan grassen gerelateerde Restio-planten, op wat<br />
lagere vochtige plekken in de laagvlakten, waaronder<br />
Elegia capensis. Onderzoek wijst uit dat veel soorten<br />
een strategie hebben ontwikkeld om de veldbranden<br />
eens in de 10 tot 15 jaar te overleven. Veelal doordat<br />
de zaden lang slapend blijven en door de brand<br />
geactiveerd worden of doordat dieper onder de grond<br />
de bollen of wortels een veldbrand kunnen overleven.<br />
Ongeveer 30 specifieke fynbos-gebiedjes worden<br />
gevonden, verspreid in de kuststrook ten zuiden en<br />
ten westen van de Karoo tussen Port Elizabeth en<br />
Clan William.<br />
<strong>De</strong> grote soortenrijkdom op de arme tot zeer<br />
arme grondsoorten, voor wat betreft de basisvoedingstoffen<br />
fosfor en stikstof, hangt samen met<br />
de specifieke samenstelling van de mineralen in de<br />
vooral zure grond. Veel soorten en variëteiten gedijen<br />
alleen maar optimaal in zeer specifieke gebiedjes.<br />
Bij onze bezoeken aan Zuid-Afrika hebben we met<br />
name de karakteristieke laagvlakte op de zuidpunt<br />
van Cape Peninsula bezocht. Het is een uitgestrekt<br />
gebied met vrijwel uitsluitend lage begroeiing met<br />
verspreid enkele struiken, vooral protea’s, niet veel<br />
hoger dan 1,5 meter. <strong>De</strong> bodem lijkt vooral te bestaan<br />
uit zilverzand en wat kale witte lage rotspartijen waar<br />
de wind aan alle kanten vrij spel heeft.<br />
Erica’s en protea’s<br />
Kenmerkend voor het fynbos zijn de vele soorten<br />
Erica, in hoogte variërend van kruipend tot ruim een<br />
meter hoog en met dikwijls relatief grote buisvormige<br />
bloemen in vele tinten rood, geel en wit. Van de<br />
meer dan 650(!) plantensoorten in Zuid-Afrika<br />
komen er ruim 600 voor in de fynbos gebieden. Veel<br />
van deze soorten hebben echter de voor de Zuid-<br />
Afrikaanse flora kenmerkende zeer lokale verspreiding.<br />
Opmerkelijk is dat ericaceeën verder nauwelijks<br />
vertegenwoordigd zijn in Zuid-Afrika.<br />
Diverse andere plantensoorten hebben naaldvormige<br />
bladeren zoals bijvoorbeeld Berzelia en enkele lobeliaen<br />
astersoorten. Vermeldenswaard zijn zeker ook<br />
de diverse soorten, dikwijls struikvormig groeiende,<br />
pelargoniums en polygala’s. <strong>De</strong>ze worden hier<br />
regelmatig als kuipplant aangeboden.<br />
Qua bloemvorm zijn de vertegenwoordigers van de<br />
Protea-familie echter het meest opvallend. Veel van<br />
de circa 350 soorten komen ook weer op de verspreid<br />
liggende plaatsen voor. Naast het geslacht Protea zien<br />
we Leucadendron, Leucospermum, Mimetes en een<br />
aantal wat minder opvallende geslachten.<br />
Elegia capensis<br />
Elegia capensis<br />
nr. 1 | <strong>De</strong> <strong>Parel</strong> 2020 | 9
Met de echte protea’s loopt het minder. Protea cynaroides is<br />
weliswaar nog in leven maar nog geen centimeter gegroeid.<br />
P. repens is slechts een centimeter gegroeid, P. mundii is wel<br />
redelijk gaan groeien (30 cm) maar uiteindelijk hebben ze<br />
allemaal, behalve P. cynaroides, het loodje gelegd. Niet alleen<br />
door gebrek aan zorgvuldige verzorging, maar waarschijnlijk<br />
door te laat verpotten naar een grotere pot. Daar zag ik tegen<br />
op omdat met het losse zand geen vaste kluit werd gevormd.<br />
Enkele erica-achtigen deden het goed, ook de crème-wit<br />
bloeiende E. gilva. Ze kwamen vrij snel in bloei en bloeiden<br />
meerdere jaren achtereen, maar ze hadden waarschijnlijk<br />
eerder teruggesnoeid moeten worden om verhouten te<br />
voorkomen (stekken is niet gelukt).<br />
Erica longifolia<br />
Verkrijgbaarheid<br />
Voor zover zaden verkrijgbaar zijn geeft het kiemen dikwijls<br />
problemen doordat veel zaden een rustmechanisme hebben.<br />
In Zuid-Afrika is papier met daarin vastgelegde rook te koop,<br />
waarmee de rustperiode van zaden zou worden beëindigd. Ik<br />
heb er geen positief effect van gezien bij een proef op kleine<br />
schaal, ook niet met wat gloeiende houtskool. In de literatuur<br />
wordt het mechanisch beschadigen van de zaden of het weken<br />
in zwavelzuur (10 minuten) of waterstofperoxide genoemd om<br />
het kiemproces op gang te krijgen. Het zaaien zou het best<br />
aan het eind van de zomer gedaan kunnen worden maar dat<br />
geldt waarschijnlijk vooral voor Zuid-Afrika.<br />
Mijn planten had ik indertijd (rond 2000) als circa 10 cm hoge<br />
plantjes gekocht in de botanische tuin van Kirstenbosch.<br />
Tijdens het vervoer moet de wortelkluit intact gelaten worden.<br />
<strong>De</strong> fynbosplanten hebben een zeer fijn wortelgestel om in de<br />
zanderige bodem voedsel op te kunnen nemen. Ze werden daar<br />
gekweekt in wat grovere zanderige grond in zwarte plastic<br />
zakjes die je bij het verplanten gemakkelijk los kunt knippen.<br />
Als potgrond gebruikte ik een mengsel van overwegend 2<br />
delen zilverzand met 2 delen metselzand/rivierzand. Dit leek<br />
het meest op de grond die ik daar zag, aangevuld met 2 delen<br />
turf voor de zuurgraad en slechts 1 deel potgrond. Zoals in<br />
de fynbos-gebieden overheerst dus het zand met minimale<br />
voedingsstoffen!<br />
<strong>De</strong> planten overwinterden bij mij in de schuur achter glas,<br />
bij een gemiddelde temperatuur van ongeveer 10oC en vanaf<br />
midden mei tot eind oktober stonden ze buiten op een<br />
zonnige plaats. In de winter gaf ik circa een keer per week<br />
(regen)water of minder als de grond nog vochtig was. In<br />
de zomer kregen ze water als de grond droog aanvoelde tot<br />
maximaal een keer per dag bij zeer warm weer.<br />
Literatuur:<br />
• Fynbos, South Africa’s Unique Floral Kingdom: R Cowling<br />
& D Richardson, ISBN 9781874950103<br />
• Ericas of South Africa: Dolf Schumann & Gerhard Kirsten<br />
• Proteas, a field guide to the Proteas of Southern Africa:<br />
Tony Rebelo<br />
• Cape Peninsula, South African Wildflower Guide 3:<br />
M. Maytham-Kidd<br />
Erica gilva<br />
Oranjerie cultuur<br />
In deze bijdrage ga ik vooral in op mijn beperkte ervaring<br />
met twee specifieke houtige gewasgroepen behorende tot de<br />
Ericaceae en de Proteaceae.<br />
<strong>De</strong> beste resultaten had ik met Leucospermum cordifolium die<br />
met een mooie oranje bloem al na twee jaar in bloei kwam.<br />
Ook Leucadendron argenteum met opvallend zilverkleurig blad<br />
deed het in eerste instantie goed en groeide 40 cm in drie<br />
jaar (vanaf ca. 10 cm).<br />
10 | <strong>De</strong> <strong>Parel</strong> 2020 | nr. 1
Tetrapanax papyrifera<br />
Cyathea cooperi<br />
Da’s ook een<br />
mooi plantje<br />
Tekst: Thieu Korten. Foto. Tetrapanax: Els de Rue<br />
Cyathea cooperi<br />
Cyathea cooperi is een prachtige, snelgroeiende boomvaren uit<br />
de familie Cyatheaceae. In zijn oorspronkelijke leefgebied in<br />
New South Wales en Queensland kan de soort 15 meter hoog<br />
worden, in Nederland houdt hij het meestal bij 3 à 4 meter,<br />
maar de bladeren kunnen ook een paar meter lang worden.<br />
Zo’n jaar of vijf, zes geleden kocht ik via een webshop twee<br />
Cyathea cooperi planten. Het verschil met de Dicksonia<br />
antarctica, die ik jaren daarvoor had gekocht, was opvallend.<br />
<strong>De</strong> cooperi’s zetten gelijk de spurt er in, terwijl de Dicksonia<br />
traag voort wandelde. Na een paar jaar waren de cooperi’s<br />
al 2,5 meter. Ze verlangen humusrijke grond en moeten wel<br />
in de schaduw staan want ze verbranden snel. Ik bemest ze<br />
meestal met Osmocote korrels maar je kunt ook vloeibare<br />
plantenvoeding gebruiken.<br />
Terughoudend zijn met bemesting is de regel.<br />
Ik was zo onder de indruk van mijn cooperi’s dat ik meer<br />
cyathea’s ging kopen, o.a. C. medularis en C. brownii maar bij<br />
de overwintering ging het mis. Bij boomvarens als dicksonia<br />
en cyathea is de stam onderdeel van de wortel en je moet hem<br />
’s zomers eigenlijk elke dag besproeien. Blijkbaar had ik in<br />
de overwinteringsplaats, waar de temperatuur zo’n 10°C was,<br />
toch teveel gesproeid want de pas aangeschafte cyathea’s<br />
werden rot. Een lid van de varenvereniging wees mij erop<br />
dat ik in de winter alleen de grond een beetje vochtig moest<br />
houden. Bij te veel sproeien gaat de kroon, het groeipunt,<br />
rotten en dat gebeurde dus, maar gelukkig niet bij mijn<br />
cooperi’s. Jammer, want vooral C. medularis is een prachtige<br />
soort met zwarte stelen. Ik ben nog steeds op zoek naar een<br />
vervanger maar hij is helaas heel moeilijk te verkrijgen.<br />
Volgens diverse websites kan C. cooperi bij ons wel een enkele<br />
graad nachtvorst verdragen. Wel zou het bij temperaturen<br />
richting -10°C aan te raden zijn om de stam in te pakken<br />
met folie of doeken om beschadigingen te voorkomen. Zo’n<br />
experiment durf ik toch echt niet aan, want de cooperi’s vind<br />
ik zelf de meest indrukwekkende kuipplanten in mijn tuin.<br />
Wat indrukwekkende kuipplanten betreft kan de Tetrapanax<br />
zich meten met de Cyathea cooperi. Hij behoort tot de<br />
familie van de Araliaceae. Tetrapanax wordt ook wel<br />
rijstpapierplant genoemd omdat de stengels in Zuid-China,<br />
waar hij oorspronkelijk vandaan komt, vaak gebruikt worden<br />
om rijstpapier te vervaardigen dat gebruikt wordt bij het<br />
maken van kunstbloemen of waterverftekeningen. Ook in de<br />
traditionele Chinese geneeskunde wordt de plant gebruikt<br />
tegen o.a. diarree. Maar het woord ‘plantje’ in de titel van<br />
deze rubriek is toch niet op hem van toepassing. Zelfs<br />
‘kuipplant’ is wat dubieus. Ik heb mijn tetrapanaxen nooit<br />
in een pot of kuip gezet want hij is veel mooier in de volle<br />
grond. In een pot of kuip is het of je een reus in Chinese<br />
muiltjes wil persen. Binnen een paar jaar is hij 2 tot 3 meter<br />
hoog met enorme ingesneden bladeren. <strong>De</strong> jonge scheuten<br />
hebben een viltig bruin laagje wat een speciale uitstraling<br />
aan de plant geeft. Door zijn grote bladeren geeft hij je tuin<br />
een tropisch uiterlijk. Een regelrechte aanrader dus.<br />
Tetrapanax staat het liefst in de schaduw; onder een<br />
opgekroonde boom komt hij goed tot zijn recht. Hij houdt<br />
ook van goed doorlatende, vochtige grond. Heb je wat droge<br />
grond dan moet je hem extra water geven op erg zonnige<br />
dagen. Tetrapanax is redelijk winterhard maar in de winter<br />
verliest hij wel zijn bladeren. Ik dek de wortels toch altijd af<br />
met een laag bladeren. Op websites vind je onder het kopje<br />
winterhardheid wel eens dat hij temperaturen tot - 12°C kan<br />
verdragen maar bij dat soort temperaturen bevriest de stam<br />
wel. Dat gebeurde bij mij ook maar meestal vormt hij dan via<br />
worteluitlopers weer nieuwe planten. Daar kan dan wel een<br />
jaar overheen gaan. Je kunt de plant dus ook gemakkelijk<br />
vermeerderen door wortelstekken te maken.<br />
Ik was inmiddels zo dol op Tetrapanax dat ik verschillende<br />
uitlopers heb herplant in andere delen van de tuin en daar<br />
vormen ze ook weer nieuwe plantjes. Ik ga ze maar droppen<br />
op plantenmarkten of –ruilbeurzen want je kunt natuurlijk<br />
niet de hele tuin volproppen met tetrapanaxen, hoe mooi ze<br />
ook zijn.<br />
Tecoma x smithii<br />
Tetrapanax papyrifera<br />
nr. 1 | <strong>De</strong> <strong>Parel</strong> 2020 | 11
Brachychiton acerifolius<br />
Tekst en foto’s: Rini v.d. Laak<br />
Brachychiton acerifolius<br />
<strong>De</strong> naam acerifolius betekent esdoornachtig en de bladeren<br />
lijken inderdaad enigszins op die van een esdoorn, althans<br />
in algehele vorm. Brachychiton acerifolius heeft de grootste<br />
bladeren van de Brachychiton-soorten en kan van andere<br />
brachychitons worden onderscheiden door de dunne, zeer<br />
glanzende, ietwat langwerpige, esdoornachtige bladeren. <strong>De</strong><br />
stammen van deze bomen zijn niet indrukwekkend flesachtig<br />
en hebben een gladde grijze schors. Het is een koudegevoelige<br />
soort die slechts enkele graden vorst kan verdragen.<br />
Brachychiton acerifolius<br />
Tijdens onze vakantie van 2008 in Italië gingen we ook naar<br />
Monaco. Tegenover het casino is een park waar ik deze boom<br />
zag, ik had nog nooit een dergelijk exemplaar gezien. Na de<br />
vakantie heb ik een foto in <strong>De</strong> <strong>Parel</strong> geplaatst en gevraagd<br />
naar de naam. Wim Kersten reageerde: het was Brachychiton<br />
acerifolius, een Illawarra vlamboom. Brachychiton is een<br />
voornamelijk Australisch geslacht van zo’n 30 soorten, een<br />
aantal soorten is inheems in Nieuw-Guinea. Veel van deze<br />
bomen hebben gezwollen stammen en daar komt dan ook<br />
de naam flessenboom vandaan. Ze kunnen water opslaan in<br />
hun gezwollen stammen om periodes van extreme droogte te<br />
overleven, vooral B. rupestris is daar een mooi voorbeeld van.<br />
Ze zijn niet erg koude-tolerant en lijken het best aangepast<br />
aan mediterrane klimaten zoals die in het zuidwesten van de<br />
VS, Zuid-Afrika, een groot deel van Australië aan de kust en<br />
natuurlijk de Middellandse Zee. Sommige soorten zijn ook vrij<br />
goed aangepast aan meer tropische klimaten.<br />
Net als bij zijn soortgenoten zijn de bladeren variabel, met<br />
maximaal zeven diepe lobben. <strong>De</strong> boom is bladverliezend en<br />
stoot zijn bladeren af na het droge seizoen. <strong>De</strong> spectaculaire<br />
bloei vindt plaats in het late voorjaar en de nieuwe bladeren<br />
zijn daarna klaar voor de zomerregens. In gebieden waar<br />
de winter niet bijzonder droog is, kan dit natuurlijke ritme<br />
enigszins grillig worden en kan de boom slechts gedeeltelijk<br />
bloeien. <strong>De</strong> bloemen zijn felrode klokken met vijf gedeeltelijk<br />
vergroeide bloembladen. <strong>De</strong> peulachtige vruchten zijn<br />
donkerbruin, breed, bootvormig en ongeveer 10 cm lang.<br />
Ze bevatten massa's dunne haren die bij mensen in de huid<br />
blijven zitten en zeer irriterend kunnen zijn. <strong>De</strong> zaden zijn<br />
voedzaam en worden, nadat ze geroosterd zijn, van oudsher<br />
gegeten door Aborigines. Wanneer de boom in bloei staat is<br />
het een van de meest spectaculaire bomen die ik ooit zag.<br />
Zelden zie je volledig briljant rood-oranje bomen in volle<br />
bloei, je kunt ze wel tegenkomen in de zomers van Australië,<br />
Zuid-Afrika of Hawaii en in mijn geval in Monaco.<br />
Zaaien:<br />
Doe de Brachychiton acerifolius zaden in een kom. Giet zeer<br />
heet, tot bijna kokend, water over de zaden totdat ze net<br />
bedekt zijn. Laat ze ongeveer 24 uur in het water weken.<br />
Doe gesteriliseerd zaaimedium in kleine potten of turfpotjes<br />
tot deze ongeveer voor driekwart vol zijn. Doe de zaden er<br />
in en bedek met aarde. Druk de grond goed aan. Giet water<br />
in elke pot zodat de bovenste 3 cm goed vochtig is. Zet<br />
de potten in een ondiepe schaal. Zet deze op een warme<br />
plaats in huis en probeer de temperatuur voor het ontkiemen<br />
van de zaden ongeveer op 25°C te houden. Onder ideale<br />
omstandigheden zouden zaailingen binnen 2 tot 3 weken<br />
moeten verschijnen.<br />
12 | <strong>De</strong> <strong>Parel</strong> 2020 | nr. 1
25-jarig lidmaatschap 2020<br />
Dhr. P.J.J.M. Barten, Haelen<br />
Dhr. A.F.M.M. Brands, Cuyk<br />
Mevr. J.A.J. Burggraaf-Kroon, Herwijnen<br />
Mevr. H.A.M Hermsen-v.d. Pas, Grubbenvorst<br />
Dhr. en mevr. P.M.J.J.M. v.d. Laak, Kaatsheuvel<br />
Oproep jubileumnummer<br />
Vanwege ons 35-jarig jubileum wordt het augustusnummer<br />
van <strong>De</strong> <strong>Parel</strong> een jubileumnummer. <strong>De</strong> redactie is op zoek naar<br />
foto’s en verhalen over de begintijd van onze vereniging. Het<br />
zou mooi zijn als we een extra dik nummer kunnen maken. We<br />
kijken uit naar uw herinneringen aan de begintijd.<br />
Stuur uw bijdragen naar:<br />
Peter Melis<br />
Vincent van Goghlaan 31<br />
5246GA Rosmalen<br />
melispeter@hotmail.com<br />
Open tuin op Madeira<br />
<strong>De</strong> familie Wijker-Scheltus meldt ons<br />
dat zij in 2020 weer gelegenheid<br />
biedt aan leden van onze vereniging<br />
om gratis hun tuin te komen<br />
bezoeken. Dus Madeira-gangers<br />
die van plan zijn een rondreis over<br />
het eiland te ondernemen, noteer<br />
adres en telefoonnummer want er<br />
is daar veel moois te zien: Fam. J.<br />
Wijker-Scheltus, Arco Sao Jorge /<br />
Arco Pequeno, 014-9130 Santana,<br />
Madeira. Tel/fax 00351-291-578073.<br />
Het (houten) huis van dit gastvrije<br />
lid van onze vereniging ligt niet<br />
ver verwijderd van de “Cabanas<br />
Villas” bij Arco Pequeno tussen<br />
Boa Ventura en Santana aan de<br />
noordkant van het eiland. Aan de<br />
weg staat een bord met opschrift:<br />
GARDEN OPEN, OPEN TUIN, JARDIM<br />
ABERTO. Liefst van te voren even<br />
telefonisch contact! <strong>De</strong>sgewenst is<br />
ook bed en breakfast mogelijk.<br />
nr. 1 | <strong>De</strong> <strong>Parel</strong> 2020 | 13
Canna’s;<br />
vroeger deed ik het verkeerd<br />
Tekst en foto’s: Wim Snoeijer<br />
zou de roodbladige canna zijn met de mooiste rode bloemen.<br />
Dat kan ik na een paar jaar bevestigen, de rode kleur is bijna<br />
ongeëvenaard, alleen maar door Lobelia ‘Queen Victoria’<br />
misschien?<br />
Ik heb meer canna’s dan alleen deze twee. Bijvoorbeeld<br />
bovengenoemde Canna ‘Ehemannii’ en deze heb ik ook<br />
bij Hartcanna gekocht. <strong>De</strong> plant is opvallend door de<br />
overbuigende bloeiwijze. <strong>De</strong> planten kunnen enorm worden.<br />
Canna ‘Pretoria’ heb ik al jaren, vooral voor de rijke bloei met<br />
oranje bloemen, en de planten groeien gemakkelijk.<br />
Canna 'Durham' voor het oprooien<br />
Wie kent ze niet? Canna’s, spectaculaire planten die een tuin,<br />
terras of erf een subtropisch tintje geven.<br />
Volgens de website van catalogue of life.org zijn er 15<br />
geaccepteerde soorten en ruim 200 namen die synoniem zijn<br />
met één van die 15 geaccepteerde soorten.<br />
Tussen die 15 geaccepteerde soorten zit een hybride, Canna x<br />
ehemannii, en deze hybride zou, volgens mij, beter als Canna<br />
‘Ehemannii’ geschreven kunnen worden en gelukkig wordt deze<br />
schrijfwijze ook op www.hartcanna.co.uk gebruikt.<br />
Op de Engelse versie van Wikipedia is informatie te vinden en<br />
zelfs een cultivargroep-indeling. Er is tevens een verwijzing<br />
naar commerciële teelt van canna voor zetmeel. In <strong>2019</strong><br />
heeft in Boskoop op een verlaten kwekerij ook Canna edulis<br />
gestaan. <strong>De</strong> reden hiervoor ken ik niet maar het zou zo maar<br />
een zetmeel-test geweest kunnen zijn.<br />
Zelf heb ik canna’s altijd mooi gevonden en dan vooral de<br />
roodbladige met rode bloemen. Op dit moment heb ik Canna<br />
‘Australia’ en Canna ‘Black Night’.<br />
Canna ‘Australia’ heb ik ooit bij “onze eBay Griek” gekocht.<br />
In de volle grond groeiden ze fantastisch en ik had binnen<br />
twee jaar drie grote planten. Omdat de planten in de voortuin<br />
stonden was dit altijd aanleiding voor een praatje met mensen<br />
uit de buurt, zo indrukwekkend; 2,5 meter hoog, prachtig<br />
donker blad en rode bloemen, plant stijf rechtop, met soms<br />
een omgebogen scheut die er geen zin meer in had. Maar die<br />
drie grote planten was ik in één winter kwijt, ik deed dus iets<br />
verkeerd.<br />
Canna ‘Black Night’ heb ik gekocht bij www.hartcanna.co.uk.<br />
<strong>De</strong> website is een goudmijn voor informatie en ‘Black Night’<br />
<strong>De</strong> mooiste van alle is Canna ‘Durham’, mooi rood-oranje<br />
bont blad met mooie bloemen. <strong>De</strong> wortelstokken groeien wel<br />
wat langzamer. <strong>De</strong> plant is misschien beter bekend als Canna<br />
‘Phasion’ of onder de merknaam TROPICANNA.<br />
Voor deze canna is in 1997 EU kwekersrecht (PBR = Plant<br />
Breeders’ Right) aangevraagd onder de naam Canna ‘Phasion’.<br />
Het PBR werd door Hartcanna aangevochten en in 2005 werd<br />
het kwekersrecht ingetrokken. Het hele verhaal hierover staat<br />
op de website van Hartcanna, de link is te vinden in de ABC<br />
lijst bij Canna ‘Durham’ en is buitengewoon interessant.<br />
Uiteraard heb ik ook de planten geprobeerd uit de nieuwe<br />
series CANNOVA en CANNASOL. Zeer rijkbloeiende planten, niet<br />
zo hoog, gemiddeld rond 1 meter, en meestal met groen blad.<br />
Ze zijn uit zaad gekweekt en de planten zijn prachtig maar<br />
niet één heb ik kunnen overhouden.<br />
Het lukt me nu wel om de andere over te houden. Wat ik<br />
voorheen verkeerd deed is dat ik de planten in november<br />
afknipte, de wortels grotendeels schoonmaakte en dan in<br />
kisten opgevuld met kranten in de schuur bewaarde. Na een<br />
paar maanden waren de meeste wortels verrot en zo verloor ik<br />
bijvoorbeeld Canna ‘Australia’.<br />
Nu gaat het goed omdat ik ergens gelezen heb dat het beter<br />
is, en dat was met een specifieke verwijzing naar Canna<br />
‘Australia’, om de planten in het najaar niet af te knippen.<br />
<strong>De</strong> planten in pot gaan nu ongeknipt met pot en al de<br />
schuur in, de planten in de volle grond rooi ik op en deze<br />
gaan ongeknipt in een lege grondzak ook de schuur in. In de<br />
schuur is wat daglicht vanwege transparante dakplaten en met<br />
vorst kan ik het net aan vorstvrij houden met een kacheltje.<br />
Ik verlies in de winter geen canna’s meer.<br />
Begin maart begin ik met het afknippen van de planten en<br />
het verpotten van de knollen. Omdat ik er veel heb ben ik<br />
hiermee tot eind april bezig. Ik gebruik gewone potgrond en<br />
doe daar koemest korrels doorheen, twee handen vol op 40<br />
liter potgrond.<br />
14 | <strong>De</strong> <strong>Parel</strong> 2020 | nr. 1
kwekers van Canna ‘Wyoming’. <strong>De</strong>ze heb ik inderdaad ooit eens<br />
gekocht, drie zakjes met elk een stukje wortelstok - wie kent<br />
het niet, maar toen de scheuten hun eerste blad ontvouwden<br />
was het duidelijk, helemaal vol virus en dus heb ik de planten<br />
opgegraven en in de container de tuin uitgewerkt.<br />
Canna 'Pretoria'<br />
In <strong>De</strong> <strong>Parel</strong> nr 5 van <strong>2019</strong> stond een herhaald verzoek van<br />
de redactie om artikelen. Ik begon gelijk met deze tekst en<br />
realiseer mij nu, door de situatie van de besmette canna’s<br />
zwart op wit te zetten, dat alle canna’s weggooien de enige<br />
optie is. Op zondagmorgen 22 december besprak ik dit met<br />
mijn partner en we besloten om alle planten weg te doen om<br />
verdere verspreiding van het virus te voorkomen.<br />
Virus kan overleven op de potten en dan bijvoorbeeld na<br />
een jaar weer actief worden en de nieuw gekochte Canna<br />
besmetten. <strong>De</strong> potten moeten dus ook weg. Einde Canna.<br />
Maar ik ben sinds augustus <strong>2019</strong> wel aan het twijfelen wat te<br />
doen want ik kreeg het idee dat de canna’s besmet waren met<br />
een virus door de hete zomer. Op Plantarium staat de NAKT<br />
met een stand en ik heb wat bladeren laten zien met een<br />
vernietigend oordeel. Alle canna’s die ik heb zijn besmet met<br />
virus. Canna’s laten alleen onder stress het virusbeeld zien en<br />
de hete zomer gaf blijkbaar stress voor de planten.<br />
Het is het beste om alles weg te gooien, maar ik heb echt<br />
heel veel. Zelfs de virusvrije canna’s, bij Hartcanna gekocht,<br />
zijn besmet. Na elke plant ontsmet ik altijd de spade,<br />
broodmes en zakmes met magere melk, ik heb altijd wel een<br />
paar pakken in huis, maar blijkbaar is er toch iets verkeerd<br />
gegaan.<br />
Op de website van www.hartcanna.co.uk staat een link naar<br />
een pagina over virus in canna, beslist een aanrader om<br />
te lezen. Er staat een duidelijk verwijt naar Nederlandse<br />
Opgerooide canna's<br />
in de schuur in november<br />
vlnr Canna 'Pretoria', Canna 'Australia',<br />
Canna 'Durham' en Canna 'Ehemannii'<br />
nr. 1 | <strong>De</strong> <strong>Parel</strong> 2020 | 15
Verenigingsnieuws<br />
Van het bestuur<br />
Nationale Kuipplantendag en Algemene Ledenvergadering 2020<br />
<strong>De</strong> Nationale Kuipplantendag 2020 vindt plaats op zaterdag 16<br />
mei 2020 in Koninklijke Burgers’ Zoo, Antoon van Hooffplein 1,<br />
6816 SH Arnhem, waar we om 10.30 uur worden ontvangen met<br />
koffie, thee en op de Zoo toepasselijke lekkernijen.<br />
Na de algemene ledenvergadering en een presentatie door<br />
mevrouw Tanja Speek gebruiken we de lunch.<br />
’s Middags zijn er rondleidingen door de thema’s Bush,<br />
Mangrove en <strong>De</strong>sert. Voor wie het moeilijk vindt een keuze<br />
te maken is er de mogelijkheid van een rondleiding langs<br />
“highlights”, zoals bepaalde diersoorten, recente geboortes<br />
e.d. <strong>De</strong> rondleidingen duren ongeveer vijf kwartier en worden<br />
geleid door deskundige vrijwilligers. Een rondleiding is niet<br />
verplicht; u kunt er natuurlijk ook voor kiezen zelf de Zoo te<br />
verkennen. Dat kan trouwens ook nog na de rondleiding. <strong>De</strong><br />
Zoo is open tot 18.00 uur.<br />
<strong>De</strong> opbrengst van de rondleidingen is voor een deel bestemd<br />
voor een natuurbehoudsproject van Burgers’ Zoo in Belize. Kijk<br />
voor nadere informatie over de inhoud van de thema’s op www.<br />
burgerszoo.nl en voor het Belize-project op www.burgerszoo.nl/<br />
belize<br />
<strong>De</strong>elname is gratis, maar in verband met de planning met<br />
betrekking tot zaalhuur, lunch en rondleidingen is aanmelding<br />
voor deelname vereist. U kunt zich aanmelden tot uiterlijk 31<br />
maart 2020 bij Lute Hilberts, de penningmeester, per e-mail:<br />
penningmeester@kuipplantenvereniging.nl of telefonisch op<br />
tel.nr.: 0592-413847.<br />
Vergeet niet bij uw aanmelding te vermelden voor welke<br />
rondleiding u belangstelling heeft. <strong>De</strong> agenda en de<br />
stukken voor de algemene ledenvergadering vindt u in het<br />
aprilnummer van <strong>De</strong> <strong>Parel</strong>.<br />
Samenstelling hoofdbestuur<br />
In de <strong>Parel</strong>s van oktober en december <strong>2019</strong> zijn oproepen<br />
geplaatst voor de functie van secretaris van het bestuur. Er<br />
heeft zich nog steeds niemand gemeld, terwijl de tijd begint<br />
te dringen. Wie aarzelt over haar of zijn geschiktheid: neem<br />
contact op met Ingrid van den Berg, de huidige secretaris.<br />
Zij zal u snel over uw aarzeling heen helpen. (secretariaat@<br />
kuipplantenvereniging.nl)<br />
Nieuwe leden:<br />
Dhr. K. Thysbaert, Nijlen (Antwerpen)<br />
Dhr. C. Berendhuysen, Waalwijk<br />
Dhr. D.H. Blomjous, Oud-Vossemeer<br />
Dhr. R.J. Eggebeen, Sleeuwijk<br />
Dhr. J.D. Eggebeen, Sleeuwijk<br />
Mevr. M. Fransen-van Welie, Puiflijk<br />
Mevr. A. v.d. Gaag, Babyloniënbroek<br />
Mevr. G.G.M. Haage, Mook<br />
Dhr. W. de Haan, Zutphen<br />
Dhr. B. v.d. Ham, Terheijden<br />
Dhr. P.M. Hawinkels, Roermond<br />
Mevr. W. Hofman, Beekbergen<br />
Dhr. J.P.M. van Hoof, Bleiswijk<br />
Dhr. H.P.N.M. de Jong, Noordwijk<br />
Dhr. M.T.M. de Jong, Hoogkarspel<br />
Dhr. J. Klop, Haaften<br />
Mevr. P. Kruger, Berkel-Enschot<br />
Dhr. C. Naethuys, Utrecht<br />
Dhr. J.G. Prince, Grevenbicht<br />
Dhr. P.C. Ruigt, Voorschoten<br />
Mevr. H.C.M. Rutten-Giessen, Heel<br />
Mevr. B.L. Saeijs, Huissen<br />
Mevr. C. Schmidt, Olst<br />
Dhr. H.A.A. Silooy, Haaren<br />
Dhr. J.P.M. van Stralen, Heerhugowaard<br />
Mevr. T. v.d. Veen, Hoogenweg<br />
Dhr. en mevr. G. en A. v.d. Velde, Heerde<br />
Dhr. H.B.F. Vestjens, Ravenstein<br />
Dhr. E. Vriens, Hoofddorp<br />
Dhr. W.J.J. de Vries, Nijeholtpade<br />
Dhr. en mevr. H. en J. van Zutphen, Bergen<br />
Dhr. W.J.L. Zwinkels, <strong>De</strong> Lier<br />
Regio West<br />
Potgronden, bark, perliet en meststoffen.<br />
Zoals gebruikelijk kan je weer je bestelling voor potgronden,<br />
bark en perliet aan ons doorgeven. <strong>De</strong> volgende grondstoffen<br />
van Culvita kunnen wij je aanbieden:<br />
• kuipplantengrond voor € 4,50 per zak van 40 liter,<br />
• mediterrane potgrond voor € 5,50 per zak van 40 liter,<br />
• Franse boomschors (bark) 5-12 mm voor € 7,00<br />
per zak van 40 liter,<br />
• cactusgrond € 2,50 per zak van 5 liter,<br />
• zaai- en stekgrond € 4,50 per zak van 20 liter<br />
• perliet € 1,50 per zak van 10 liter.<br />
Wij verzoeken je dit uiterlijk zaterdag 29 februari aan Piet<br />
Keijzer te laten weten (e-mail Keijzberg@hetnet.nl of tel.<br />
0174-514906). <strong>De</strong> grondstoffen kan je vervolgens bij hem<br />
ophalen op zaterdag 14 maart tussen 10.00 en 15.00 uur<br />
(Burgerweg 23, 2678 NV <strong>De</strong> Lier) of na telefonische afspraak.<br />
Over te bestellen meststoffen en eventueel andere artikelen<br />
kan je eveneens Piet Keijzer benaderen. Op onze website<br />
www.oranjerie-regio2.net vind je een opsomming hiervan, zie<br />
menubalk onder het kopje Winkel.<br />
Indien je de bestelling voor deze artikelen voor 10 maart aan<br />
hem opgeeft, kan je het bestelde gelijk meenemen als je de<br />
grondstoffen ophaalt.<br />
Regio Zuidoost<br />
Verslag van de ledenbijeenkomst op 3 januari.<br />
Aanwezig: 55 leden.<br />
<strong>De</strong> voorzitter vraagt een minuut stilte wegens het overlijden<br />
van ons oud-lid Marie van der Kruijs. Het verslag van de<br />
vorige bijeenkomst wordt goedgekeurd. Er zijn op deze avond<br />
16 | <strong>De</strong> <strong>Parel</strong> 2020 | nr. 1
geen nieuwe leden te verwelkomen. <strong>De</strong> voorzitter bedankt<br />
iedereen voor de hulp aan onze regio in het afgelopen jaar,<br />
met name het bestuur en de leden van de kascommissie van<br />
de winterberging. Als ‘beloning’ krijgt iedereen deze avond<br />
wafels en een extra consumptie aangeboden.<br />
In het kort worden de activiteiten voor het komende jaar<br />
doorgenomen, ze staan uitgebreid vermeld op onze website en<br />
achter in <strong>De</strong> <strong>Parel</strong>. Aandacht voor de open tuinen; als er leden<br />
zijn die open tuin willen houden komen die in aanmerking<br />
voor een vergoeding van €40,00 als ze voor onze leden geen<br />
entree heffen, een kopje koffie/thee aanbieden en zich tijdig<br />
opgeven voor plaatsing in <strong>De</strong> <strong>Parel</strong> en op onze website.<br />
Dan volgt de bestuursverkiezing. Aftredend zijn de<br />
bestuursleden Cor Wijnen en Peter Flupsen. Beiden zijn<br />
herkiesbaar. Er hebben zich geen nieuwe kandidaten<br />
aangemeld, ze worden dan ook met algemene stemmen<br />
herkozen. Financieel verslag: de penningmeester doet verslag<br />
van de inkomsten, uitgaven en financiële toestand van de<br />
regio over het afgelopen jaar. Verslag kascontrolecommissie:<br />
met de complimenten voor de penningmeester verleent de<br />
kascontrolecommissie decharge over het afgelopen jaar, de<br />
kascontrolecommissie voor dit jaar bestaat uit Hannie Simons,<br />
Henriëtte Rutten en Riekie Verhagen als reserve.<br />
Jaaroverzicht: aan de hand van de presentatie van een groot<br />
aantal foto’s gecombineerd met een leuke quiz waarmee<br />
iedereen zijn/haar kennis weer eens kan toetsen wordt door<br />
Wim teruggekeken naar de verenigingsactiviteiten van het<br />
afgelopen jaar. Tot slot is er nog de verloting waarna de avond<br />
wordt afgesloten.<br />
mogelijk zelf, o.a. de bus naar het vliegveld. <strong>De</strong> deelnemers<br />
van vorig jaar krijgen een stick met foto’s van bloemen met<br />
naam, vogels en mooie gebouwen. An Klerkx vraagt nogmaals<br />
om de cijfers van vorig jaar. Toegezegd is dat dit de komende<br />
week in orde komt, verder vraagt zij nog naar het schema van<br />
aftreden van het bestuur wat de voorzitter niet paraat heeft<br />
maar wat zeker aangehouden wordt.<br />
Vervolgens begint de lezing van Sep Verdonschot over zijn<br />
zelf gebouwde tropische kas. Hij vertelt enthousiast over de<br />
bouw en tegenslagen en problemen die hij is tegen gekomen.<br />
Ook vertelt hij over zijn zoektocht naar geschikte planten bij<br />
kwekers en op Marktplaats. Hij put uit zijn ervaringen met<br />
zijn installatie, planten, vlinders en vogels in de kas en tuin,<br />
natuurlijk met mooie foto’s van zijn paradijsje. Hierna houdt<br />
Jacky Auwens zijn praatje over de bijzondere loterijplant<br />
Metrosideros thomasii. Hij zegt het jammer te vinden dit na<br />
twee maanden al te doen daar het nu allemaal informatie<br />
van Wikipedia en internet is en geen eigen ervaring. Het<br />
uitgestelde praatje van november over Myrciaria cauliflora<br />
van Wilfred van den Akker neemt hij ook voor zijn rekening.<br />
Als laatste nog de loterij als afsluiting van deze eerste<br />
bijeenkomst van dit jaar.<br />
Regio Zuidwest<br />
Verslag ledenbijeenkomst 7 januari<br />
Opening: <strong>De</strong> voorzitter a.i. Bert Rijkers opent de vergadering<br />
en heet iedereen van harte welkom, in het bijzonder Sep<br />
Verdonschot die de lezing verzorgt over zijn tropische kas.<br />
Verder wenst hij iedereen een voorspoedig en gezond 2020.<br />
Mededelingen: omtrent de kuipplantendag, die gehouden<br />
wordt in Burgers Zoo, ontvangt u binnenkort een brief waarna<br />
u zich kunt aanmelden. Er is een brief gekomen van Thieu van<br />
Tilborg waarin hij aangeeft te stoppen met zijn activiteiten.<br />
Hierdoor zijn wij dringend op zoek naar mensen die zijn<br />
werk willen overnemen, het gaat o.a. over Tuinidee en de<br />
plantenveiling. Een werkgroep lijkt ons het beste idee, tevens<br />
zijn wij nog steeds op zoek naar een voorzitter. Mochten<br />
deze vacatures niet voldoende worden ingevuld dan zullen wij<br />
volgend jaar onze activiteiten moeten aanpassen.<br />
Rondvraag: Jan van Bijnen vraagt of het verstandig is om in<br />
deze situatie door te gaan met Gardenista. Ton Hannink voegt<br />
er nog aan toe dat het door de week is en ver rijden. Het<br />
bestuur gaat hierover nadenken. Ben Buijnsters vertelt over<br />
de reis van 2020. Er hebben al 40 deelnemers betaald voor de<br />
reis naar de Italiaanse meren. <strong>De</strong> reiscommissie regelt zoveel<br />
Advertentie <strong>De</strong> <strong>Parel</strong>,<br />
April <strong>2019</strong><br />
<br />
<br />
Tuingoed Foltz<br />
exoten<br />
nationale planten collecties<br />
Salvia & Echinacea<br />
verrassende tuinen<br />
tuinevenementen voor fijnproevers<br />
27/28 april: Noordelijke Kwekerijdagen<br />
8/9/10 juni: Rare-Planten-Dagen<br />
Hereweg 346, Meeden www.tuingoedfoltz.nl<br />
nr. 1 | <strong>De</strong> <strong>Parel</strong> 2020 | 17
Informatie<br />
Voorzitter<br />
W.J.M. de Waal 0416-533685<br />
Kloosterweg 4<br />
5144 CB Waalwijk<br />
voorzitter@kuipplantenvereniging.nl<br />
Secretaris<br />
I. van den Berg 0172-47 53 70<br />
Ten Harmsenstraat 2<br />
2406 TV Alphen a/d Rijn<br />
secretariaat@kuipplantenvereniging.nl<br />
Penningmeester<br />
L. Hilberts 0592-41 38 47<br />
Hoofdweg 111, 9422 AM Smilde<br />
penningmeester@kuipplantenvereniging.nl<br />
Bestuursleden<br />
S. Hofman-Rookmaker Regio Noord<br />
J.J. Bos a.i. Regio Oost<br />
M. Oppe-de Pagter Regio West<br />
B. Wetzels Regio Zuidoost<br />
M. Mol a.i. Regio Zuidwest<br />
Ledenadministratie<br />
D.A. Cladder 06-24433602<br />
Ten Harmsenstraat 2,<br />
2406 TV Alphen a/d Rijn<br />
leden@kuipplantenvereniging.nl<br />
Zadenlijst<br />
An Klerks 0416-37 53 81<br />
Wolfshoek 84a, 5154 AD Elshout.<br />
anenwimklerks@gmail.com<br />
Regio Noord (Groningen, Friesland en Drente)<br />
S. Hofman-Rookmaker<br />
0515-542212<br />
Begine 67, 8711 BH Workum<br />
j.s.c.hofman.rookmaker@gmail.com<br />
Regio Oost (Overijssel, Gelderland en<br />
Noord-Flevoland)<br />
Secretaris R. Soeteman<br />
r.soeteman4@upcmail.nl<br />
Regio West (Noord- en Zuid Holland,<br />
Utrecht en Zuid-Flevoland)<br />
Vacature. Secretaris<br />
Tijdelijk contacpersoon:<br />
R. Vrooman 075-670407<br />
secretarisregiowest@gmail.com<br />
www.oranjerie-regio2.net<br />
Regio Zuidoost (Limburg, oostelijk<br />
deel van Noord-Brabant, België)<br />
P. Barten 0475-319518<br />
Napoleonsweg 59c, 6081AA Haelen<br />
pjjmbarten@home.nl<br />
Regio Zuidwest (Zeeland, westelijk<br />
deel van Noord-Brabant, België)<br />
B. Rijken<br />
Burg. v.d. Heijdenstraat 50<br />
5151 HM Drunen<br />
dekuipplant@live.nl<br />
Evenementen<br />
kalender<br />
Regio Noord<br />
Juni: Een gezamenlijke busreis en tuinexcursie naar de Kasteeltuin<br />
van Arcen en naar Lottum.<br />
Zaterdag 11 juli: Excursie naar de rotstuin van de familie Rengers te<br />
Musselkanaal, <strong>De</strong> Groene Weelde en Tropisch Weerdinge.<br />
Zaterdag 8 augustus (voorlopige datum): Een uitstapje naar<br />
Salland; een exotische privétuin in Heino en de privétuin van de<br />
exotentuin.nl<br />
Zaterdag 15 augustus en zondag 16 augustus: Op de Exotenmarkt<br />
bij Tuingoed Foltz hebben we wederom een stand van de vereniging.<br />
Zaterdag 29 augustus: Bezoek aan <strong>De</strong> Verborgen Stadstuin in Zwolle,<br />
de tuin van Ampie Bouw en evt. naar kwekerij van der Velde.<br />
Zaterdag 12 september: Excursie naar Duitsland: de natuurtuin van<br />
Naschke in Papenburg en een exotische tuin.<br />
Leden van andere regio’s zijn natuurlijk ook van harte welkom.<br />
Organisatie excursies: Ina Gelling, tel.: 0627082749<br />
of email: ina.j.gelling@gmail.com<br />
Regio West<br />
Programma 2020<br />
Weekend 18 en 19 april: <strong>De</strong> Lentemarkt, duurzaam doen & groen<br />
wordt in de Haarlemmer Kweektuin, Kleverlaan 9, 2023 JC Haarlem<br />
gehouden. <strong>De</strong> deelnemers bieden een bijzonder assortiment zaden,<br />
planten, heesters en groenproducten aan. Regio West verstrekt<br />
informatie over de vereniging en je kunt (kuip)planten aanschaffen.<br />
Beide dagen open van 11.00 tot 16.00 uur. Toegang: gratis.<br />
Let op: parkeren uitsluitend in de parkeergarage aan het begin van<br />
de Kleverlaan (t.o. ingang begraafplaats).<br />
Zaterdag 9 mei: <strong>De</strong>elname Regio West aan de Plantenmarkt van<br />
Hortus Leiden<br />
Half mei: Bezoek aan RM Plants en Bental<br />
Zaterdag 30 mei: <strong>De</strong>elname Regio West aan de Plantenmarkt<br />
Bos & Burchtfair Oostvoorne<br />
Zaterdag 30 mei: Eendaagse excursie naar twee kwekerijen in Limburg<br />
Zondag 31 mei: <strong>De</strong>elname Regio West aan de Hortusdag in<br />
Botanische Tuin <strong>De</strong>lft<br />
Donderdag 30 en vrijdag 31 juli: Tweedaagse excursie naar diverse<br />
tuinen in Noord-HollandHalf augustus: Ledenbijeenkomst met<br />
ruilbeurs<br />
Zaterdag 19 en zondag 20 september: <strong>De</strong>elname Regio West aan de<br />
Najaarsmarkt Hortus Amsterdam<br />
Op een zaterdag in oktober: Ledenbijeenkomst met een lezing<br />
Regio Zuidoost<br />
Dit is een voorlopig programma, de data staan vast, inhoudelijk kan<br />
er hier en daar nog iets wijzigen. E.e.a. wordt dan t.z.t. nog bekend<br />
gemaakt.<br />
18 | <strong>De</strong> <strong>Parel</strong> 2020 | nr. 1
Vrijdag 6 maart: Ledenbijeenkomst met lezing door dhr John de Hoog<br />
van Kwekerij Zeelenberg uit Dongen. Trefcentrum Aldenghoor, Kasteellaan<br />
7a, Haelen. Aanvang 19.30.<br />
Zaterdag 7 maart: Potgrondactie bij de overwinteringskas in Heythuysen,<br />
vanaf 11.00 uur.<br />
Maandag 13 april (paasmaandag): Open dag in de overwinteringskas<br />
met veiling van de door de leden geschonken planten. Plaats: Geusert 9<br />
in Heythuysen. Open van 11.00 tot 15.00 uur.<br />
Zondag 19 april: Exotische plantenmarkt Ospel, Waatskamp 150, Ospel,<br />
met een stand van onze regio. Van 10.00 tot 16.00 uur.<br />
Vrijdag 1 mei: Ledenbijeenkomst met lezing door dhr Harrie de Vries?<br />
Zaterdag 16 mei: Nationale Kuipplantendag in Burgers’ Zoo te Arnhem.<br />
Er zijn reeds voldoende aanmeldingen om met de bus te gaan, de planning is<br />
als volgt:<br />
07.45 uur Beringe, Garage Ghielen, Kanaalstraat 39; 08.15 uur Haelen,<br />
bushalte Hoek Napoleonsweg/Vaartweg; 08.45 uur Venlo, parkeerplaats<br />
stadion de Koel, Kaldenkerkerweg Venlo.<br />
10.30 uur Geplande aankomst Burgers's Zoo in Arnhem. Bezoek aan<br />
Nationale Kuipplantendag.<br />
16.15 uur Aanvang terugreis vanuit Arnhem.<br />
19.00 uur Terugkomst Beringe (via Venlo en Haelen).<br />
Er zijn nog plaatsen in de bus, aanmelden kan nog bij de secretaris van<br />
de regio: pjjmbarten@home.nl.<br />
Maandag 1 juni: Open dag bij Flores in Terra in Melderslo (Slooierweg<br />
13) en Exotische Plantenmarkt in Haps. Eigen vervoer.<br />
Zaterdag 6 juni: Busreis naar kwekerij Tropicallook Garden in Heistop-den-Berg<br />
(België) en Kwekerij Zeelenberg in Dongen, met diner na<br />
afloop. Kosten: €47,00.<br />
Donderdag 2 juli: Jaarlijkse plantenveiling van VFKL (Fuchsia- en<br />
kuipplantenliefhebbers) in Klimmen.<br />
Zaterdag 4 juli: <strong>De</strong> jaarlijkse kuipplantenveiling van onze regio in<br />
Trefcentrum Aldenghoor, grote zaal.<br />
Donderdag 9 tot dinsdag 14 juli: Tuinenreis naar <strong>De</strong>nemarken en Noord<br />
Duitsland.<br />
Zaterdag 1 augustus: Open dag Kleo Montforts, boomvarens. Met eigen<br />
vervoer.<br />
Regio Zuidwest<br />
Dinsdag 3 maart: Ledenavond en A.L.V. Lezing door Kees van Berkel<br />
Dinsdag 5 mei: Ledenavond<br />
Dinsdag 1 september: Keuring wedstrijdplant<br />
Dinsdag 3 november: Ledenavond<br />
Activiteiten<br />
13 t/m 16 februari: Tuinidee <strong>De</strong> Brabanthallen<br />
Zo 5 april: Stekmorgen<br />
Zo 3 mei: Veiling<br />
20 t/m 24 mei: Gardenista<br />
10 t/m 14 juni: Reis Noord-Italië<br />
Zo 18 oktober: Snoeimorgen<br />
Planteninfo<br />
<strong>De</strong>skundigen die bereid zijn uw vragen<br />
over planten te beantwoorden<br />
Australische flora<br />
E. Uijtewaal-de Vries<br />
Tel. 0475-49 48 81<br />
Dries 22,<br />
6086 AW Neer<br />
E-mail: l.uijtewaal@merrigum.com<br />
Begonia<br />
B. Huckriede-van der Laan<br />
Tel. 0174- 29 46 16<br />
Gaelstraat 9,<br />
2291 SG Wateringen<br />
E-mail: Huckriede@kpnmail.nl<br />
Botanische fuchsia’s<br />
G. Rosema<br />
Tel. 0348-44 29 65<br />
Harmelerwaard 17a,<br />
3481 LC Harmelen<br />
E-mail: grosema@planet.nl<br />
Citrus<br />
B. Buynsters<br />
Tel. 0411-62 18 13<br />
Lindelaan 23,<br />
5076 CW Haaren<br />
E-mail: benbuynsters@planet.nl<br />
B. Wetzels<br />
Tel. 045-531 07 14<br />
Achter <strong>De</strong> Heggen 14,<br />
6373 XC Landgraaf<br />
E-mail: baltwetzels@hotmail.com<br />
Kaapse flora<br />
H. Tromp<br />
Tel. 0412-63 80 21<br />
Heihoekstraat 1a,<br />
5345 HC Oss<br />
E-mail: hans-tromp@hetnet.nl<br />
Oleander<br />
A. en C. Keunen<br />
Tel. 077-477 26 31<br />
Hei 8a, 5991 PC Baarlo<br />
E-mail: info@hesperidenhof.nl<br />
Palmen<br />
W. Rutten<br />
Tel. 0475-53 34 46<br />
Exgaard 12, 6074 AA Melick<br />
E-mail: w.m.rutten@home.nl<br />
nr. 1 | <strong>De</strong> <strong>Parel</strong> 2020 | 19
Retouradres: Ten Harmsenstraat 2, 2406TV Alphen a.d. Rijn<br />
overwinteren<br />
Op onderstaande overwinteringsplaatsen kunt u met uw planten terecht van oktober tot mei.<br />
<strong>De</strong> planten krijgen de nodige verzorging en kunnen - indien gewenst - ook overgepot en gesnoeid worden.<br />
<strong>De</strong> kas van<br />
Regio Zuidoost<br />
<strong>De</strong> kas van<br />
Regio Zuidwest<br />
Zuid-Holland<br />
Heythuysen<br />
Contact:<br />
Peter Barten<br />
Tel: 0475 - 319 518<br />
pjjmbarten@home.nl<br />
Ton Peters<br />
Tel: 0475 - 572 707<br />
tongerda8@hotmail.com<br />
Elshout (Gem. Heusden)<br />
Contact:<br />
Bert Rijken<br />
dekuipplant@live.nl<br />
Handelskwekerij<br />
Richard van der Zalm<br />
Waterlelie 25<br />
2671 WG Naaldwijk<br />
Tel: 0174 - 622 717<br />
info@rvdzalm.nl<br />
www.rvdzalm.nl<br />
Kwekerij Booij<br />
3 e Barendrechtseweg 555<br />
2991 SH Barendrecht<br />
Tel: 0180 - 618 988<br />
a.booij2@kpnplanet.nl