15.04.2013 Views

Elementos futuristas en la poesía de Pedro Salinas

Elementos futuristas en la poesía de Pedro Salinas

Elementos futuristas en la poesía de Pedro Salinas

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

<strong>Elem<strong>en</strong>tos</strong> <strong>futuristas</strong> <strong>en</strong> <strong>la</strong> <strong>poesía</strong> <strong>de</strong> <strong>Pedro</strong> <strong>Salinas</strong> 47<br />

dicho que es "poeta puro" (Cano Ballesta, 84; Valbu<strong>en</strong>a Prat, Tomo<br />

IV, 686; Zardoya, 108) 1 , y, <strong>de</strong>bido a unos <strong>de</strong>terminados poemas, se<br />

ha podido incluso p<strong>en</strong>sar que es futurista. De ahí el int<strong>en</strong>to <strong>de</strong> rescate,<br />

el rechazo y <strong>la</strong> ac<strong>la</strong>ración <strong>de</strong> Guill<strong>en</strong>. Si nos regimos por <strong>la</strong>s a<br />

veces vagas <strong>de</strong>finiciones <strong>de</strong> futurismo, y especialm<strong>en</strong>te <strong>de</strong> <strong>poesía</strong><br />

pura, po<strong>de</strong>mos <strong>de</strong>cir que sí, hay algo <strong>en</strong> <strong>Salinas</strong> <strong>de</strong> "puro" y <strong>de</strong> "futurista".<br />

En su <strong>poesía</strong> se <strong>en</strong>cu<strong>en</strong>tran sólo algunas características temáticas<br />

o estilísticas, o algunos elem<strong>en</strong>tos <strong>de</strong> <strong>la</strong> l<strong>la</strong>mada <strong>poesía</strong><br />

pura, o <strong>de</strong>l futurismo italiano.<br />

Si <strong>de</strong>finimos <strong>la</strong> <strong>poesía</strong> pura con ejemplos concretos, o sea, con<br />

<strong>la</strong> <strong>poesía</strong> <strong>de</strong> <strong>la</strong> segunda etapa <strong>de</strong> Juan Ramón Jiménez, don<strong>de</strong> <strong>la</strong><br />

verda<strong>de</strong>ra realidad no es ya <strong>la</strong> impresión instantánea <strong>de</strong> <strong>la</strong> primera<br />

etapa, sino <strong>la</strong> objetividad, o el objeto subjetivado, mo<strong>de</strong><strong>la</strong>do por <strong>la</strong><br />

m<strong>en</strong>te, por <strong>la</strong> intelig<strong>en</strong>cia, o por el simple recuerdo, po<strong>de</strong>mos <strong>de</strong>cir<br />

que <strong>Salinas</strong> es "poeta puro", <strong>en</strong> cuanto hay <strong>en</strong> su <strong>poesía</strong>, no una<br />

búsqueda <strong>de</strong> <strong>la</strong> impresión, <strong>de</strong> <strong>la</strong> realidad como se pres<strong>en</strong>ta a primera<br />

vista, sino una búsqueda <strong>de</strong> un más allá <strong>de</strong> <strong>la</strong>s cosas, <strong>de</strong> una verdad<br />

última y perfecta. <strong>Salinas</strong> por lo tanto transci<strong>en</strong><strong>de</strong> le realidad<br />

objetiva, tratando <strong>de</strong> <strong>en</strong>contrar <strong>en</strong> el<strong>la</strong> un más allá, un secreto. Esto<br />

no quiere <strong>de</strong>cir que haya <strong>en</strong> él un fondo p<strong>la</strong>tónico, y <strong>en</strong> lo que se<br />

refiere a Juan Ramón tampoco quiere <strong>de</strong>cir que <strong>Salinas</strong> sea un imitador<br />

<strong>de</strong>l viejo maestro, ni que éste haya ejercido influ<strong>en</strong>cia directa<br />

sobre él. <strong>Salinas</strong> busca <strong>la</strong> es<strong>en</strong>cia <strong>de</strong> <strong>la</strong>s cosas y esta cosmovisión<br />

auténtica, personal coinci<strong>de</strong> <strong>en</strong> muchos aspectos con <strong>la</strong> <strong>de</strong> otros<br />

poetas <strong>de</strong> <strong>la</strong> época y con <strong>la</strong> <strong>de</strong> Juan Ramón Jiménez <strong>de</strong> <strong>la</strong> segunda<br />

etapa.<br />

Para examinar el aspecto futurista <strong>de</strong> una parte <strong>de</strong> <strong>la</strong> <strong>poesía</strong><br />

<strong>de</strong> <strong>Salinas</strong> convi<strong>en</strong>e acordarnos <strong>de</strong> <strong>la</strong> <strong>de</strong>finición <strong>de</strong> futurismo publicada<br />

por el mismo fundador. En 1909 F.T. Marinetti expuso <strong>en</strong> el<br />

Manifesto futurista sus i<strong>de</strong>as <strong>futuristas</strong> sobre el arte y <strong>la</strong> política, y<br />

<strong>en</strong>tre el<strong>la</strong>s figuraban, con refer<strong>en</strong>cia a <strong>la</strong> <strong>poesía</strong>, <strong>la</strong>s <strong>de</strong> <strong>la</strong> "distru-<br />

1 Concha Zardoya dice textualm<strong>en</strong>te: "No es sólo el poeta puro <strong>de</strong> que<br />

hab<strong>la</strong>n los críticos literarios."

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!