Butlletí de la societat catalana de medicina familiar i comunitària
Butlletí de la societat catalana de medicina familiar i comunitària
Butlletí de la societat catalana de medicina familiar i comunitària
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
4. Yohannes AM, Baldwin RC, Connolly MJ. Prevalence of sub-threshold<br />
<strong>de</strong>pression in el<strong>de</strong>rly patients with chronic obstructive pulmonary<br />
disease. Int J Geriatr Psychiatry 2003; 18(5):412-6.<br />
Bases <strong>de</strong> da<strong>de</strong>s revisa<strong>de</strong>s: PubMed – in<strong>de</strong>xed for MEDLINE.<br />
Paraules c<strong>la</strong>u: MPOC, <strong>de</strong>pressió. Limitat a publicacions entre 2001-<br />
2003, humans. D’aquesta recerca hem utilitzat els articles que podíem<br />
consultar en el text complet.<br />
Valoració <strong>de</strong>ls articles: En general trobem una associació entre els<br />
grau d’MPOC i el risc <strong>de</strong> patir <strong>de</strong>pressió. En alguns estudis s’ha vist<br />
que els ma<strong>la</strong>lts amb MPOC severs tenen 2,5 vega<strong>de</strong>s més risc <strong>de</strong> patir<br />
una síndrome <strong>de</strong>pressiva que els controls.<br />
Aportacions: Els resultats obtinguts en aquests estudis, ens fan<br />
rep<strong>la</strong>ntejar com tractar d’una manera més global i efectiva al pacient<br />
amb MPOC, no només tenint en compte <strong>la</strong> seva patologia respiratòria,<br />
i millorar <strong>la</strong> seva qualitat <strong>de</strong> vida, tenint en compte <strong>la</strong> incidència <strong>de</strong><br />
<strong>de</strong>pressió en aquest grup.<br />
Aguditzacions <strong>de</strong> ma<strong>la</strong>lts MPOC<br />
i pol·lució ambiental<br />
Francisco Barrio Torrell, Albert Moreno Destruels, Carme<br />
Poblet Ca<strong>la</strong>f, Elisabeth Tapia Barranco, Hiam Tarabishi Marín,<br />
Montserrat Ve<strong>la</strong>sco Carrera.<br />
Resi<strong>de</strong>nts <strong>de</strong> <strong>medicina</strong> <strong>familiar</strong> i <strong>comunitària</strong> <strong>de</strong> <strong>la</strong> Unitat Docent<br />
Tarragona-ICS. Hospital Universitari Joan XXIII <strong>de</strong> Tarragona<br />
Propòsits: Des <strong>de</strong> 1952, arran <strong>de</strong> les morts a Londres com a conseqüència<br />
<strong>de</strong> l’elevada concentració <strong>de</strong> fums i diòxid <strong>de</strong> sofre, s’han trobat<br />
nombroses evidències sobre <strong>la</strong> re<strong>la</strong>ció entre <strong>la</strong> contaminació<br />
ambiental i els efectes aguts en <strong>la</strong> salut <strong>de</strong> les persones (més <strong>de</strong>stacables<br />
entre <strong>la</strong> pob<strong>la</strong>ció amb patología <strong>de</strong> base).Tarragona ofereix un atractiu<br />
escenari mediambiental per estudiar els efectes <strong>de</strong>ls contaminants aeris<br />
sobre <strong>la</strong> salut, malgrat això no disposem d’estudis al respecte. La nostra<br />
intenció ha estat revisar un seguit d’articles que avaluen <strong>la</strong> re<strong>la</strong>ció entre<br />
<strong>la</strong> contaminació ambiental i l’agudització en pacients MPOC (morbiditat/mortalitat<br />
i admissions en serveis d’urgències hospitalàries).<br />
Articles revisats i bases <strong>de</strong> da<strong>de</strong>s:<br />
1. Doug<strong>la</strong>s W. Dockery, et al. An association between air pollution<br />
and mortality in six U. S, cities. The New Eng<strong>la</strong>nd Journal of<br />
Medicine 1993; 329:1753-1759<br />
2. Bart D. Ostro, et al. Air Pollution and Respiratory Morbidity<br />
among Adults in Southern California. Am J Epi<strong>de</strong>miol 1993;<br />
137:691-700<br />
3. Jordi Sunyer, et al.Air Pollution amd Emergency Room Admissions<br />
for Chronic Obstructive Pulmonary Disease:A 5-year Study 1993;<br />
137:701-705<br />
4. Richard W.Atkinson, et al.Acute Effects of Particu<strong>la</strong>te Air Pollution<br />
on Respiratory Admissions.Am J of Respiratory and Critical Care<br />
Medicine 2001; 164:1860-1866<br />
5. Wiliam MacNee, et al. Exacerbations of COPD – Environmental<br />
Mechanisms. Chest 2000; 117:390S-397S<br />
6. Jordi Sunyer, et al. Patients with Chronic Obstructive Pulmonary<br />
Disease Are at Incrased Risk of Death Associated with Urban<br />
Particle Air Pollution:A Case-Crossover. Am J of Epi<strong>de</strong>miologi<br />
2001; 151:50-56<br />
7. A. Tobías Garcés, i col. Impacto <strong>de</strong> <strong>la</strong> contaminación atmosférica<br />
sobre <strong>la</strong> mortalidad y <strong>la</strong>s urgencias por enfermedad pulmonar<br />
obstructiva crónica y asma en Barcelona. Gaceta Sanitaria 1998;<br />
12:223-230<br />
8. Haim Bibi, MD, et al. Prediction of Emergency Departament Visits<br />
for Respiratory Symptoms Using an Artificial Neural Network<br />
2002; 122:1627-1632<br />
9. Geoffrey Morgan, et al. Air Pollution and Hospital Admissions in<br />
Sydney, Australia, 1990 to 1994. Am J of Public Health 1998;<br />
88:1761-1766<br />
10. Jordi Sunyer, et al. Effects of Urban Air Pollution on Emergency<br />
Room Admissions for Chronic Obstructive Pulmonary Disease.<br />
Am J of Epi<strong>de</strong>miology 1991; 134:277-286<br />
152<br />
Jornada d’MPOC<br />
Bases <strong>de</strong> da<strong>de</strong>s revisa<strong>de</strong>s: www.ncbi.nlm.nih.gov/PubMed.“COPD and<br />
air pollution”. Limitat a: publicacions entre 1990 i 2003, humans.<br />
D’aquesta cerca hem utilitzat els articles que podíem consultar el text<br />
complet. Paraules c<strong>la</strong>u: contaminació ambiental, aguditzacions MPOC,<br />
mortalitat per causes respiratòries.<br />
Valoració <strong>de</strong>ls articles: En general es troba una associació estadísticament<br />
significativa entre els nivells <strong>de</strong> partícules, diòxid <strong>de</strong> sofre,<br />
diòxid <strong>de</strong> nitrogen i ozó atmosfèrics i el nombre <strong>de</strong> morts diàries per<br />
causa respiratòria i cardiovascu<strong>la</strong>r i <strong>de</strong> les urgències per MPOC.<br />
Aportacions: Els resultats obtinguts en aquests estudis ens fan pensar<br />
que una part <strong>de</strong> les aguditzacions respiratòries que acu<strong>de</strong>ixen al<br />
Servei d’Urgències <strong>de</strong> l’Hospital Joan XXIII i que no po<strong>de</strong>n ser atribuï<strong>de</strong>s<br />
per criteris clínics i analítics a una infecció respiratòria, podrien<br />
ser <strong>de</strong>gu<strong>de</strong>s a fenòmens <strong>de</strong> contaminació ambiental, fet que s’hauria<br />
d’estudiar en el nostre àmbit, al Camp <strong>de</strong> Tarragona.<br />
DIAGNÒSTIC<br />
Proyecto <strong>de</strong> estudio: EPOC en atención<br />
primaria: ¿És el FEV1 el mejor parámetro<br />
<strong>de</strong> valoración <strong>de</strong> <strong>la</strong> gravedad <strong>de</strong>l paciente<br />
EPOC?<br />
C. Vi<strong>la</strong> Turón, LM Mateo Gallego, J Ribó Ribalta,<br />
H. Fernán<strong>de</strong>z Molinero, J. Cegoñino <strong>de</strong> Sus,<br />
O. Araújo Loperena.<br />
Hospital Santa Tec<strong>la</strong><br />
Objetivos:<br />
Primarios: Estudiar <strong>la</strong> corre<strong>la</strong>ción entre FEV1 y el grado <strong>de</strong> disnea.<br />
Evaluar el grado <strong>de</strong> a<strong>de</strong>cuación <strong>de</strong> <strong>la</strong>s recomendaciones para el tratamiento<br />
<strong>de</strong> <strong>la</strong> enfermedad pulmonar obstructiva cronica y analizar el<br />
criterio <strong>de</strong> prescripción <strong>de</strong> fármacos en atención primaria. Objetivos<br />
secundarios: Estudiar factores <strong>de</strong> riesgo, comorbilidad, el grado <strong>de</strong><br />
cumplimiento <strong>de</strong>l “Protocolo EPOC <strong>de</strong> <strong>la</strong> Xarxa Social i Sanitaria <strong>de</strong><br />
Santa Tec<strong>la</strong>”, <strong>la</strong> realización <strong>de</strong> rehabilitación respiratoria, <strong>la</strong> frecuencia<br />
<strong>de</strong> <strong>la</strong>s agudizaciones y el tratamiento antibiótico más utilizado con el<br />
seguimiento <strong>de</strong> <strong>la</strong>s recomendaciones. Analizar los sistemas <strong>de</strong> inha<strong>la</strong>ción<br />
más utilizados con el criterio <strong>de</strong> selección y el grado <strong>de</strong> cumplimiento<br />
<strong>de</strong>l protocolo <strong>de</strong> enfermería.<br />
Diseño: Estudio observacional, <strong>de</strong>scriptivo <strong>de</strong> los pacientes EPOC<br />
<strong>de</strong> nuestra área <strong>de</strong> atención primaria. Cumplimentación <strong>de</strong>l formu<strong>la</strong>rio<br />
<strong>de</strong> datos e<strong>la</strong>borado para el estudio a partir <strong>de</strong> <strong>la</strong> historia clínica<br />
y durante una entrevista personal. En <strong>la</strong> entrevista el paciente realizará<br />
<strong>la</strong> técnica inha<strong>la</strong>toria para analizar el número <strong>de</strong> errores <strong>de</strong><br />
acuerdo con <strong>la</strong>s normativa SEPAR, <strong>la</strong> medición <strong>de</strong>l flujo inspiratorio<br />
mediante el medidor FI In Check Dial (Clement C<strong>la</strong>rke) y se preguntará<br />
el grado <strong>de</strong> disnea.Análisis <strong>de</strong> los datos mediante el paquete<br />
estadístico SPSS.<br />
Ámbito <strong>de</strong>l estudio: Pacientes con diagnóstico EPOC en nuestra<br />
área <strong>de</strong> atención primaria, con los siguientes criteris <strong>de</strong> inclusión:<br />
patron obstructivo por espirometría (FEV1 < 80 % y FEV1/FVC<br />
< 70) con prueba broncodi<strong>la</strong>tadora negativa. Criterios <strong>de</strong> exclusión:<br />
Sin criterios funcionales <strong>de</strong> EPOC o sin espirometria realizada.<br />
Variables: Sexo, edad, antece<strong>de</strong>ntes personales, factores <strong>de</strong> riesgo,<br />
grado <strong>de</strong> disnea, espirometría, tratamiento habitual, número <strong>de</strong><br />
ingresos y <strong>de</strong> visitas a urgencias en el último año, índice <strong>de</strong> masa corporal,<br />
analítica en situación estable, hal<strong>la</strong>zgos radiológicos, tratamiento<br />
habitual, errores en <strong>la</strong> realización <strong>de</strong> <strong>la</strong> técnica inha<strong>la</strong>toria,<br />
antibióticos en <strong>la</strong>s agudizaciones, protocolo DUE, <strong>de</strong>rivación al especialista.<br />
Previsión <strong>de</strong> realización: Julio <strong>de</strong> 2003 - febrero <strong>de</strong> 2004.<br />
Volum 21 nº5