Globalizar la solidaridad Globalizar la solidaridad - Mondragon
Globalizar la solidaridad Globalizar la solidaridad - Mondragon
Globalizar la solidaridad Globalizar la solidaridad - Mondragon
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
EN PORTADA<br />
Elkarrizketa<br />
Bi urte egin ditu dagoeneko<br />
Beñat Artzadunek<br />
Mozanbike aldean hango<br />
egoerari buelta emateko<br />
ahaleginak egiten. Beñat<br />
MCCren baitan sortutako Mundukideko<br />
kidea da eta berak esan digunez hamar<br />
urteko konpromisoa hartu dute bertako<br />
egoera <strong>la</strong>rrian alderdi gehienetan<br />
eragiteko. Egun batzuk gure artean pasa<br />
ditue<strong>la</strong>, so<strong>la</strong>sean aritu gara berarekin.<br />
Noiztik zaude Mozanbiken?<br />
2002ko urtarrilean joan nintzen<br />
Mozanbikeko Errepublikan dagoen<br />
Niassa probintziako Marrupa barrutira.<br />
Aurretik Mundukide Fundazioak bertan<br />
garapen proiektua aurrera eramateko<br />
aukera aztertu zuen, eta Intermon<br />
erakundearen bitartez gauzatu zen<br />
2002an. Momentu honetan, hiru<br />
kooperante ari gara <strong>la</strong>nean Marrupan:<br />
Emeritz Pagalday, Mundukideko<br />
boluntarioa; Marrupako Bonifacio<br />
Goiriano eta ni, koordinatzaile gisa.<br />
Zein da hango egoera?<br />
Marrupa oso handia da azaleraz, Euskal<br />
TU ABENDUA 2003 DICIEMBRE 24<br />
Herri pobretuen egoera aldatzeko hiru<br />
proposamen egiten ditu Beñat Artzadunek:<br />
zintzotasun eta borondate handiagoaz jokatu,<br />
baliabide ekonomiko gehiago bideratu eta<br />
ideia berriak eraman.<br />
Beñat Artzadun<br />
Marrupa Programako koordinatzailea Mozanbiken<br />
“Familia gehienen ondasuna kirol<br />
poltsa batean sar daiteke”<br />
Herria beste, baina 45.000 biztanle<br />
besterik ez du, horietatik 15.000 inguru<br />
erdigunean bizi direnak eta besteak<br />
baserrietan sakabanaturik.<br />
Gertuen dagoen hiria 250<br />
kilometrora dago, kotxez bost ordura.<br />
Lehen hezkuntzako esko<strong>la</strong>k badaude,<br />
baina esko<strong>la</strong> bakarra dago 5. mai<strong>la</strong>tik 7.<br />
mai<strong>la</strong>ra eta beste bakar bat 10. mai<strong>la</strong>ra<br />
arte, oso egoera txarrean gainera.<br />
Osasunaren aldetik, Marrupan ez dago<br />
medikurik, eta osasun zentroa oinarrizko<br />
teknikariek atenditzen dute.<br />
Gaixotasunak eguneroko kontua dira:<br />
ma<strong>la</strong>ria, diarrea, arnas aparatuko<br />
infekzioak, umeak erditzeko arazoak eta<br />
abar.<br />
Eta ekonomiaren osasun egoera,<br />
zer no<strong>la</strong>koa da?<br />
Ekonomiaren aldetik, berriz, erdigunean<br />
10 bat dendatxo daude, ez dago<br />
enpresarik, eta nekazaritza oso<br />
oinarrizkoa da. Jende askok urte osoan<br />
jateko ere ez du produzitzen, eta beste<br />
gutxi batzuek urte osoan jateko eta pixka<br />
bat saltzeko produzitzen dute.<br />
Etxebizitzak txikiak dira, 3x4 metro dituen<br />
<strong>la</strong>stozko tei<strong>la</strong>tu eta buztinezko etxeetan<br />
bizi dira gehienak; etxe barruan ez dago<br />
ezer eta familia gehienen ondasuna kirol<br />
poltsa batean sar daiteke erraz: manta<br />
bat, <strong>la</strong>piko pare bat, eta gutxi batzuek<br />
irratia dute. Ikerketa baten arabera,<br />
Marrupan familien %23k bakarrik du<br />
bizikleta. Familiak, hektarea bat eta bi<br />
hektarea arteko lur zailean egiten du <strong>la</strong>n,<br />
eskuz, abererik ez dago, eta euri garaian<br />
bakarrik produzitzen da, azarotik<br />
martxora bitartean.<br />
Zein alderditan ari zarete<br />
eragiten bereziki?<br />
Gure helburu orokorra epe ertainean,<br />
hamar urteren epean, ahalik eta alderdi<br />
gehienetan eragitea da, hau da,<br />
hemendik hamar urtera barrutia<br />
etorkizunerako hobeto prestatuta uztea da<br />
helburua. Garrantzi berezia du<br />
azpiegituren arloak, eta bere baitan<br />
sartzen ditugu beste batzuk: errepide sare<br />
bat egitea, bigarren hezkuntzako esko<strong>la</strong><br />
martxan jartzea... azkenaldi honetan<br />
ospitale bat sortzeko asmotan gabiltza,<br />
bertan agertzen diren gaixotasunak<br />
prebenitzeko, nahiz eta prebenitzeko
Change language