PECES DE LOS ANDES DE COLOMBIA - Instituto de Investigación ...
PECES DE LOS ANDES DE COLOMBIA - Instituto de Investigación ...
PECES DE LOS ANDES DE COLOMBIA - Instituto de Investigación ...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
156 <strong>PECES</strong> <strong>DE</strong> <strong>LOS</strong> AN<strong>DE</strong>S <strong>DE</strong> <strong>COLOMBIA</strong><br />
Lasiancistrus caucanus Eigenmann, 1912<br />
Nombres comunes<br />
Corroncho, corronchito.<br />
Descripción (Figura 147)<br />
Cuerpo aplanado y ancho; rostro ancho y áspero hasta sus bor<strong>de</strong>s; cabeza más larga que ancha; odonto<strong>de</strong>s en<br />
el interopérculo largos que se abren en forma <strong>de</strong> roseta, los odonto<strong>de</strong>s más largos en la parte anterior se<br />
dirigen hacia <strong>de</strong>lante a manera <strong>de</strong> ganchos; ojos semilaterales, gran<strong>de</strong>s y apartados una distancia igual al ancho<br />
<strong>de</strong> la boca y muy similar a la distancia preocupar (Ortega-Lara et al. 1999, 2002); escudos <strong>de</strong> la serie lateral 25<br />
– 26; siete escudos entre la dorsal y la adiposa; 10 escudos entre la anal y la caudal, D I 7; A I 5; MPC 5 – 5.2<br />
y LC 2.75 en la LT; DO 5.5 en la LR, 8 – 9 en la LC y 3.5 – 3.75 en la DIO (Eigenmann 1922); cuerpo <strong>de</strong> color<br />
marrón o café oscuro, con numerosas bandas oscuras sinuosas ubicadas principalmente en el dorso <strong>de</strong> la<br />
cabeza; línea lateral muy notoria con poros <strong>de</strong> color claro, aletas pectorales y pélvicas <strong>de</strong> color café claro,<br />
caudal con bandas transversales y margen posterior café claro; ojos color café rojizo; se han registrado tallas<br />
hasta <strong>de</strong> 20 cm <strong>de</strong> longitud (Ortega-Lara et al. 1999, 2002).<br />
Biología y ecología<br />
Habita en ríos pequeños y medianos, en zonas <strong>de</strong> aguas quietas o <strong>de</strong> baja corriente, con substratos lodosos,<br />
con acumulación <strong>de</strong> hojarasca, troncos y ramas sumergidas; aparentemente prefiere aguas con alta acumulación<br />
<strong>de</strong> material vegetal; no se conocen sus hábitos alimentarios, pero por las características <strong>de</strong> su hábitat<br />
aparentemente es <strong>de</strong>tritívoro; se <strong>de</strong>sconocen sus épocas reproductivas (Ortega-Lara et al. 1999, 2002).<br />
Distribución (Mapa 148)<br />
Localidad tipo: Cartago, <strong>de</strong>partamento <strong>de</strong>l Valle <strong>de</strong>l Cauca (Eigenmann 1922, Fisch-Muller 2003).<br />
Se distribuye en la cuenca <strong>de</strong>l río Magdalena, Alto y Bajo Cauca, Alto y Medio Sinú, Medio Cesar, ríos San<br />
Juan, Condoto y Atrato (Fowler 1942, Miles 1947, Díaz <strong>de</strong>l Basto 1970, Dahl 1971, Román-Valencia 1990,<br />
Fernán<strong>de</strong>z y Rubio 1991, Ortega-Lara et al. 2000, 2002).<br />
Antioquia: río León (Román-Valencia y Acero 1992). Cauca: quebrada San Pablo, cuenca <strong>de</strong>l río La Paila<br />
(Cardona et al. 1998); río Ovejas cerca <strong>de</strong> la <strong>de</strong>sembocadura; río Timba en Timba; río Mandivá vía Panamericana;<br />
río Quinamayó en la vía Santan<strong>de</strong>r <strong>de</strong> Quilichao - La Balsa; río La Quebrada en Vuelta <strong>de</strong> los Músicos<br />
2 km <strong>de</strong>spués <strong>de</strong> su paso por Caloto; río Palo en Guachené y vereda Sabaletas en las inmediaciones <strong>de</strong> la<br />
Empresa Papeles <strong>de</strong>l Cauca; río Cauca a la altura <strong>de</strong> Timba (Ortega-Lara et al. 1999, 2000, 2002). Huila: río<br />
Patá (3º 22.5’ 56.9’’ N 75º 11’ 25.8’’ W), municipio <strong>de</strong> Aipe (Zúñiga et al. 2004). Quindío: río La Vieja<br />
(Román-Valencia 1995, Ortega-Lara y Usma en. prep.). Santan<strong>de</strong>r: río Santacruz, municipio <strong>de</strong> Rionegro<br />
(590 m) y río <strong>de</strong> Oro, municipio <strong>de</strong> Girón (790 m), cuenca <strong>de</strong>l río Lebrija. Tolima: río Coello en su <strong>de</strong>sembocadura<br />
en el río Magdalena (4º 17’ 31.8’’ N 74º 53’ 4.73’’ W); río Coello 50 m abajo <strong>de</strong> la bocatoma <strong>de</strong>l distrito<br />
<strong>de</strong> riego <strong>de</strong> Usocoello (4º 16’ 50.3’’ N 75º 0.1’ 50.7’’ W); quebradas Barbona (4º 17’ 35.5’’ N 75º 0.2’ 15.5’’ W)<br />
y Gualanday (4º 18’ 17.5’’ N 75º 0.2’ 0.01’’ W, 520 m), municipio <strong>de</strong> Coello; río Coello en el sector <strong>de</strong><br />
Caracolito 100 m abajo <strong>de</strong>l puente en la vía Ibagué-Payandé (4º 18’ 19’’ N 75º 0.5’ 55.4’’ W, 576 m); río Coello<br />
(4º 17’ 56.4’’ N 75º 12’ 21.1’’ W) (Villa-Navarro et al. 2003); río Tetuán, río Peralonso; municipio <strong>de</strong> Ortega;<br />
río Anchique (3º 34’ 34.8’’ N 75º 11’ 17.6’’ W), municipio <strong>de</strong> Natagaima (Zúñiga et al. 2004); <strong>de</strong>sembocadura<br />
<strong>de</strong>l río Amoyá en el río Saldaña (3º 40’ 23.7’’ N 75º 23’ 18.4’’ W); quebrada El Neme (3° 40’ 32.9’’ N 75° 23’<br />
22.7’’ W, 454 m), municipio <strong>de</strong> Chaparral (Villa-Navarro et al. 2005). Valle <strong>de</strong>l Cauca: río Cauca en el paso <strong>de</strong><br />
La Bolsa 500 m antes <strong>de</strong>l cruce <strong>de</strong>l puente Valencia vía Cali – Santan<strong>de</strong>r <strong>de</strong> Quilichao y en el Hormiguero; río<br />
Claro antes <strong>de</strong> la <strong>de</strong>sembocadura al Cauca; río Jamundí vía Panamericana; río Mediacanoa vía Panorama entre<br />
INSTITUTO <strong>DE</strong> INVESTIGACIÓN <strong>DE</strong> RECURSOS BIOLÓGICOS ALEXAN<strong>DE</strong>R VON HUMBOLDT