06.05.2013 Views

xelovneba VI klasi

xelovneba VI klasi

xelovneba VI klasi

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

nana maWaraSvili<br />

<strong>xelovneba</strong><br />

<strong>VI</strong> <strong>klasi</strong><br />

maswavleblis wigni<br />

gamomcemloba `meridiani~<br />

Tbilisi 2011


nana maWaraSvili, maia maWaraSvili,<br />

naTela jabua<br />

<strong>xelovneba</strong><br />

saxviTi da gamoyenebiTi<br />

<strong>xelovneba</strong><br />

<strong>VI</strong> <strong>klasi</strong><br />

maswavleblis wigni<br />

gamomcemloba `meridiani~<br />

Tbilisi 2011


maswavleblis wignSi warmodgenilia saxviTi da gamoyenebiTi xelovnebis<br />

swavlebisaTvis momzadebuli <strong>VI</strong> <strong>klasi</strong>s saganmanaTleblo standarti da sagnobrivi<br />

programa; Sinaarsisa da miznebis ruka misaRwevi orientirebisa da<br />

Sefasebis formebis aRniSvniT; ganxilulia sagnis swavlebis ZiriTadi Taviseburebebi<br />

<strong>VI</strong> klasSi, saswavlo masalis struqturirebis, gakveTilis dagegmvis<br />

ZiriTadi principebi, Sefasebis sistema, formebi da rekomendaciebi, gakveTilebis<br />

scenarebi.<br />

wignis mizania, daexmaros maswavlebels saxviTi da gamoyenebiTi xelovnebis<br />

swavlebis Taviseburebebis dauflebasa da saswavlo procesis mizanmimarTulad<br />

warmarTvaSi swavlebis Sesabamis safexurze.<br />

gankuTvnilia maswavleblebisTvis, romlebic uZRvebian aRniSnuli sagnis swavlebas<br />

<strong>VI</strong> klasSi warmodgenili avtorebis mier momzadebul saswavlo-meTodur<br />

kompleqtze dayrdnobiT.<br />

avtorebi:<br />

redaqtori<br />

mxatvar-dizaineri<br />

kompiuteruli<br />

uzrunvelyofa<br />

gamomcemloba `meridiani~,<br />

nana maWaraSvili<br />

maia maWaraSvili<br />

naTela jabua<br />

neli elizbaraSvili<br />

nino zaqariaSvili<br />

Tamar stefnaZe<br />

Tbilisi, al. yazbegis gamz., #47. ( 239-15-22; 899 54-17-07; 899 51-45-53<br />

E-mail: davideku1@mail.ru, info@meridianpub.com<br />

© gamomcemloba `meridiani~, 2011<br />

© n. maWaraSvili, m. maWaraSvili, n. jabua


Sinaarsi<br />

Sesavali . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4<br />

I. saxelmZRvanelos struqtura (komentarebi saxelmZRvanelos<br />

TiToeuli struqturuli elementis Sesaxeb) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5<br />

II. me-6 <strong>klasi</strong>s standarti saxviT da gamoyenebiT<br />

<strong>xelovneba</strong>Si/SromiT swavlebaSi ...........................................6<br />

III. saxelmZRvanelos Sesabamisoba erovnul saswavlo gegmasTan<br />

(Sinaarsisa da miznebis ruka) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12<br />

IV. gakveTilebis dagegmvis zogadi principebi ..............................20<br />

V. rekomendebuli Sefaseba .................................................23<br />

<strong>VI</strong>. specialuri saganmanaTleblo saWiroebebis mqone moswavleebTan<br />

muSaobis Taviseburebebi xelovnebis gakveTilze . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28<br />

<strong>VI</strong>I. komentarebi maswavleblis wignTan dakavSirebiT . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29<br />

<strong>VI</strong>II. gakveTilebis savaraudo scenarebi .....................................30<br />

danarTi. damatebiTi masala maswavleblisaTvis ...........................124


4<br />

Sesavali<br />

saxviTi da gamoyenebiTi xelovnebis swavlebisaTvis me-6 klasSi momzadebulia<br />

saswa vlo-meToduri kompleqti, romelic moicavs:<br />

• saxelmZRvanelos;<br />

• maswavleblis wigns.<br />

saswavlo-meToduri kompleqti srul SesabamisobaSia sagnobrivi standartis moTxovnebTan<br />

da xasiaTdeba Semdegi TaviseburebebiT:<br />

• swavlebis Tanamedrove tendenciebis gaTvaliswinebiT, moswavle warmodgenilia<br />

saswavlo procesis aqtiur monawiled misi interesebiT, midrekilebebiT, gatacebebiT,<br />

unarebiTa da SesaZleblobebiT. swavlebis mocemul etapze gansazRvruli saswavlo<br />

masalis Tematika maT cxovrebiseul codnasa da gamocdilebazea orientirebuli,<br />

rac, erTi mxriv, xels uwyobs motivaciis gazrdas xelovnebis gakveTilebisadmi da meore<br />

mxriv, qmnis safuZvels imisaTvis, rom xelovnebis sferom mniSvnelovani adgili<br />

daimkvidros moswavlis samyaroSi;<br />

• sagnis swavlebis erT-erT prioritetad, Tanamedrove skolis ZiriTadi miznidan<br />

gamomdinare, ganisazRvra moswavlis, rogorc socialurad srulfasovani individis<br />

formirebisaTvis mniSvnelovani unarebis ganviTareba. Aam mimarTulebiT warmodgenili<br />

meTodika orientirebulia azris gamoTqmis, dasabuTebis, sxvisi mosmenis, amxanagebTan<br />

TanamSromlobis, erTobliv namuSevarze pasuxismgeblobis, Sefasebisa da<br />

TviTSefasebisa da sxva unarebis gamovlena-ganviTarebaze, rac Seqmnis safuZvels moswavlis,<br />

rogorc socialurad srulfasovani individis Tanmimdevruli formirebisaTvis;<br />

• praqtikuli saqmianobisaTvis gansazRvruli davalebebi uzrunvelyofs rogorc<br />

saswavlo masalis aTvisebas, ise moswavlis mravalmxrivi SemoqmedebiTi unar-Cvevebis<br />

gamovlena-ganviTarebas. moswavleebs eZlevaT SesaZlebloba, xSir SemTxvevaSi<br />

damoukideblad airCion konkretuli xerxi, samuSao masala, Tema, siuJeti da a.S., rac<br />

mniSvnelovania maTi SemoqmedebiTi TviTgamoxatvis, TviTrealizaciis, TviTaqtualizaciisaTvis;<br />

• warmodgenili meTodikis erT-erTi prioritetia agreTve orientacia xelovnebis<br />

dargTa integrirebaze, interdisciplinaruli kavSirebis elementebis CarTvaze<br />

saswavlo-praqtikul saqmianobaSi, rac ufro Rrmavdeba swavlebis momdevno safexurebze<br />

da mniSvnelovan wvlils Seitans ara mxolod moswavlis zogadkulturuli ganviTarebis,<br />

aramed samyaros erTiani xedvis CamoyalibebaSic.


I. saxelmZRvanelos struqtura<br />

(komentarebi saxelmZRvanelos TiToeuli<br />

struqturuli elementis Sesaxeb)<br />

saxelmZRvaneloSi warmodgenili saswavlo masala gansazRvrulia saswavlo wlis<br />

59 gakveTilisaTvis. ramdenadac saswavlo wlisaTvis gansazRvrulia 66 saaTi, rCeba<br />

sarezervo gakveTilebic, romlebic SesaZlebelia gadanawildes maswavleblis mosazrebisamebr,<br />

gamoyenebul iqnes Semajamebeli gakveTilebis, praqtikuli muSaobisaTvis,<br />

SemoqmedebiTi konkursebis, saklaso konferenciebis, gamofenebis, proeqtebze<br />

muSaobisa da sxva mizniT.<br />

TiToeul Tavs wamZRvarebuli aqvs anotacia, romelic moswavleebs acnobs sakiTxebs,<br />

romelTac konkretuli Temis Seswavlisas ganixilaven, saswavlo masalis Sesatyvis<br />

praqtikuli saqmianobis Sinaarss.<br />

TiToeuli qveTemisaTvis gankuTvnili saswavlo masala warmodgenilia erT gan-<br />

Slaze. gakveTils axlavs rigiTi nomeri da qveTemis saxelwodeba. marcxena gverdi<br />

yovelTvis iwyeba kiTxvebiT, romlebic xels uwyobs motivaciis aRZvras Sesaswavli<br />

sakiTxisadmi, akavSirebs mas wina wlebSi SeZenil codnasTan, moswavlis cxovrebiseul<br />

gamocdilebasTan. ZiriTad teqstSi dasmulia sakiTxi. teqsts axlavs Sesabamisi kiTxvebi,<br />

davalebebi, Sesaswavli sakiTxis sailustracio masala. Awarmodgenilia rubrika<br />

_ `gaicaniT..,~ romelSic mocemulia ZiriTadi, arsebiTi informacia msoflio xelovnebis<br />

cnobil warmomadgenlebze. TiToeul Temas asrulebs Semajamebeli gakveTili<br />

`ra viciT, ra SegviZlia~, romelSic mocemuli davalebebi iTvalisinebs moswavleTa<br />

mier SeZenili codnis xarisxis, agreTve kritikuli azrovnebisa da argumentirebuli<br />

msjelobis unar-Cvevebis gamovlenas.<br />

saxelmZRvaneloSi warmodgenilia rubrika _ `Cveni saxelosno~, romelSic dakonkretebulia<br />

TiToeuli gakveTilisaTvis gansazRvruli praqtikuli saqmianobis<br />

Sinaarsi, mocemulia miTiTebebi, sailustracio nimuSebi.<br />

5


6<br />

<strong>VI</strong> <strong>klasi</strong><br />

saxviTi da gamoyenebiTi <strong>xelovneba</strong><br />

standarti<br />

wlis bolos misaRwevi Sedegebi mimarTulebebis mixedviT<br />

SemoqmedebiTobisa da praqtikuli<br />

unar-Cvevebis ganviTareba<br />

s.g.<strong>VI</strong>.1 moswavles SeuZlia<br />

mizanmimarTulad gamoiyenos<br />

saxviTi xelovnebis<br />

elementebi da principebi<br />

namuSevris Seqmnisas.<br />

s.g.<strong>VI</strong>.2 moswavles SeuZlia<br />

mizanmimarTulad airCios da<br />

SemoqmedebiTad gamoiyenos<br />

sxvadasxva masala, teqnika<br />

da procedura namuSevris<br />

Seqmnisas.<br />

s.g.<strong>VI</strong>.3 moswavle akvirdeba<br />

garemoSi obieqtebs Soris<br />

kavSirebs da SeuZlia maTi<br />

Taviseburebebis gadmocema<br />

namuSevarSi.<br />

s.g.<strong>VI</strong>.4 moswavle acnobierebs<br />

samyaros, rogorc<br />

mravalferovani grZnobebisa<br />

da ideebis wyaros da<br />

SeuZlia maTi gamosaxva<br />

namuSevarSi.<br />

s.g.<strong>VI</strong>.5 moswavles SeuZlia<br />

dagegmos da Seasrulos sxvadasxva<br />

saxis samuSao.<br />

s.g.<strong>VI</strong>.6 moswavles SeuZlia<br />

gundSi muSaoba SemoqmedebiTi<br />

da saorganizacio problemebis<br />

gadasaWrelad.<br />

komunikacia da<br />

interpretacia<br />

s.g.<strong>VI</strong>.7 moswavles SeuZlia<br />

waradginos individualuri<br />

da jgufuri namu-<br />

Sevrebi da sxva sagnebSi<br />

miRebuli codnis safuZvelze<br />

imsjelos mxatvruli<br />

nawarmoebis Sesaxeb.<br />

s.g.<strong>VI</strong>.8 moswavles esmis<br />

da SeuZlia warmoaCinos,<br />

rom <strong>xelovneba</strong> aris<br />

TviTgamoxatvisa da<br />

komunikaciis saSualeba.<br />

s.g.<strong>VI</strong>.9 moswavles SeuZlia<br />

dagegmos da monawileoba<br />

miiRos sxvadasxva saxis<br />

RonisZiebaSi.<br />

xelovnebis aRqma<br />

konteqstSi<br />

s.g.<strong>VI</strong>.10 moswavles<br />

SeuZlia daakavSiros<br />

saxviTi da gamoyenebiTi<br />

xelovnebis sxvadasxva<br />

dargis nimuSebi istoriul,<br />

religiur da socialur<br />

konteqstTan.<br />

s.g.<strong>VI</strong>.11 moswavles<br />

SeuZlia daakavSiros<br />

xelovnebis nawarmoebis<br />

Sinaarsi istoriasTan da<br />

kulturasTan.<br />

s.g.<strong>VI</strong>.12 moswavle ecnoba<br />

qarTul <strong>xelovneba</strong>s<br />

da xelovnebis moRvaweebs.<br />

s.g.<strong>VI</strong>.13 moswavle acnobierebs,<br />

ra rols asrulebs<br />

<strong>xelovneba</strong> sazogadoebis<br />

cxovrebaSi.


<strong>VI</strong> <strong>klasi</strong>s standarti saxviT <strong>xelovneba</strong>Si<br />

wlis bolos misaRwevi Sedegebi da maTi indikatorebi<br />

mimarTuleba: SemoqmedebiTobisa da praqtikuli unar-Cvevebis ganviTareba<br />

s.g.<strong>VI</strong>.1 moswavles SeuZlia mizanmimarTulad gamoiyenos saxviTi xelovnebis elementebi<br />

da principebi namuSevris Seqmnisas.<br />

Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle:<br />

•<br />

•<br />

•<br />

•<br />

•<br />

•<br />

•<br />

•<br />

sxvadasxvagvari monasmebiT da efeqtebiT gadmoscems ganwyobilebas da qmnis faqturebs;<br />

iyenebs ferTa gradacias;<br />

iyenebs kontrastul da monaTesave ferebs;<br />

Suq-Crdilis, aTinaTis da dacemuli Crdilis saSualebiT gamosaxavs saganTa moculobas;<br />

qmnis rTul ornaments formebis, ferebis, xazebis, monasmebis gameorebiT;<br />

akvirdeba da asaxavs saganTa Tanafardobas da proporcias (martivad);<br />

xatavs sivrces perspeqtivis ZiriTadi kanonebis gamoyenebiT (wina, Sua da ukana<br />

plani, naxevartonebi.);<br />

qmnis mravalfigurian kompoziciebs.<br />

s.g.<strong>VI</strong>.2 moswavles SeuZlia mizanmimarTulad airCios da SemoqmedebiTad gamoiyenos<br />

sxvadasxva masala, teqnika da procedura namuSevris Seqmnisas.<br />

Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle:<br />

•<br />

•<br />

•<br />

•<br />

qmnis mcire zomis formebs sxvadasxva moZiebuli masaliT;<br />

asrulebs grafikul namuSevars sxvadasxva masaliT (tuSi, melani, naxSiri da sxv.);<br />

kompiuteris saSualebiT qmnis martiv kompoziciebs;<br />

konkretuli mocemulobis Sesabamisad Tavad irCevs masalas da teqnikas.<br />

s.g.<strong>VI</strong>.3 moswavle akvirdeba garemoSi obieqtebs Soris kavSirebs da SeuZlia maTi<br />

Taviseburebebis gadmocema namuSevarSi.<br />

Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle:<br />

•<br />

•<br />

xatavs portretebs, naturmortsa da peizaJs naturidan da mexsierebiT saxasiaTo<br />

niSnebis gamoyenebiT;<br />

gamosaxavs sakuTar Tavsa da sxvebs, sxvadasxva damaxasiaTebeli niSnebis, detalebis<br />

gamoyenebiT realur Tu gamogonil situaciaSi.<br />

s.g.<strong>VI</strong>.4 moswavle acnobierebs samyaros, rogorc mravalferovani grZnobebisa da<br />

ideebis wyaros da SeuZlia maTi gamosaxva namuSevarSi.<br />

Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle:<br />

•<br />

•<br />

•<br />

•<br />

CamoTvlis misTvis saintereso ramdenime movlenas da cdilobs sakuTari damokidebulebis<br />

gadmocemas namuSevarSi;<br />

iRebs ideebs sxva sagnebSi ganvlili masalidan da gamosaxavs maT namuSevarSi;<br />

namuSevarSi gadmoscems bunebis movlenebze dakvirvebis Sedegebs;<br />

asaxavs msoflioSi momxdar uaxles mniSvnelovan movlenas da cdilobs gadmosces<br />

sakuTari damokidebuleba mis mimarT.<br />

7


s.g.<strong>VI</strong>.5 moswavles SeuZlia dagegmos da Seasrulos sxvadasxva saxis samuSao.<br />

Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle:<br />

•<br />

•<br />

•<br />

•<br />

•<br />

•<br />

•<br />

•<br />

•<br />

•<br />

•<br />

•<br />

•<br />

8<br />

amocanis specifikidan gamomdinare gansazRvravs samuSaos Tanmimdevrobas;<br />

monawileobs erToblivi SemoqmedebiTi da saorganizacio gadawyvetilebis miRebaSi;<br />

anawilebs funqciebs Sesasrulebeli samuSaos miznidan gamomdinare;<br />

gansazRvravs samuSaos Sesrulebis savaraudo dros;<br />

ganixilavs gegmis ramdenime variants da SearCevs erT-erTs;<br />

qmnis tanisamosis, avejis, sxvadasxva nivTis eskizs;<br />

qmnis interieris (saklaso oTaxi, skolis sportuli darbazi, Tavisi oTaxi) eskizebs;<br />

rgavs da uvlis xeebs da yvavilebs;<br />

aformebs sxvadasxva saklaso Tu saskolo RonisZiebas;<br />

umcrosklaselebs exmareba zeimebis gaformebaSi, inventaris SekeTebaSi, <strong>klasi</strong>s<br />

mowyobaSi;<br />

zeimebisa da Teatraluri warmodgenebisTvis xatavs martivi dekoraciebis da kostumebis<br />

detalebis eskizebs da monawileobs maT damzadebaSi;<br />

sxvadasxva masalis gamoyenebiT qmnis maketebs Teatraluri speqtaklisTvis;<br />

konstruqtoris sqemebis da detalebis gamoyenebiT agebs martiv eleqtrosaTamaSos.<br />

s.g.<strong>VI</strong>.6 moswavles SeuZlia gundSi muSaoba SemoqmedebiTi da saorganizacio problemebis<br />

gadasaWrelad.<br />

Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle:<br />

•<br />

•<br />

•<br />

anawilebs gundSi funqciebs/movaleobebs;<br />

iTvaliswinebs da iyenebs gundelis/ebis SesaZleblobebs;<br />

iTxovs daxmarebas da TanamSromlobs sxvebTan konkretuli SemoqmedebiTi problemis<br />

gadaWrisas.<br />

mimarTuleba: komunikacia da interpretacia<br />

s.g.<strong>VI</strong>.7 moswavles SeuZlia waradginos individualuri da jgufuri namuSevrebi<br />

da sxva sagnebSi miRebuli codnis safuZvelze imsjelos mxatvruli nawarmoebis<br />

Sesaxeb.<br />

Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle:<br />

•<br />

•<br />

•<br />

•<br />

•<br />

msjelobs sakuTar arCevansa da Canafiqrze, romelic SeiZleba efuZnebodes sxva<br />

sagnebSi ganvlil masalas;<br />

saubrobs nawarmoebis Sinaarsze;<br />

msjelobs sakuTar da sxvis namuSevarSi gamoyenebul mxatvrul xerxebsa da elementebze<br />

(Janri, teqnika, masala, koloriti, kompoziciuri ganawilebis principi<br />

da sxv.);<br />

saubrobs namuSevarSi gadmocemul ganwyobilebaze;<br />

msjelobs sakuTari namuSevris sust da Zlier mxareebze.<br />

s.g.<strong>VI</strong>.8 moswavles esmis da SeuZlia warmoaCinos, rom <strong>xelovneba</strong> aris TviTgamoxatvisa<br />

da komunikaciis saSualeba.<br />

Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle:<br />

•<br />

•<br />

•<br />

•<br />

esaubreba megobrebs naxatebiT;<br />

gamoTqvams azrs avtoris Canafiqris Sesaxeb;<br />

saubrobs namuSevris Sinaarsze;<br />

saubrobs informaciaze, romelic miiRo speqtaklidan, filmidan, ferweruli/<br />

grafikuli namuSevrebidan, wignis ilustraciebidan.


s.g.<strong>VI</strong>.9 moswavles SeuZlia dagegmos da monawileoba miiRos sxvadasxva saxis<br />

RonisZiebaSi.<br />

Sedegi TvalsaCinoa, rodesac moswavle:<br />

•<br />

•<br />

•<br />

•<br />

•<br />

gansazRvravs sxvadasxva RonisZiebis Temasa da mizans;<br />

awyobs gamofenas;<br />

monawileobs speqtaklis dadgmaSi;<br />

awyobs da monawileobs sxvadasxva saxis aqciebSi (mag., aqcia garemos dacvis<br />

Temaze);<br />

awyobs Sexvedrebs xelovnebis gamoCenil moRvaweebTan.<br />

mimarTuleba: xelovnebis aRqma konteqstSi<br />

s.g.<strong>VI</strong>.10 moswavles SeuZlia daakavSiros saxviTi da gamoyenebiTi xelovnebis sxvadasxva<br />

dargis nimuSebi istoriul, religiur da socialur konteqstTan.<br />

Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle:<br />

•<br />

•<br />

•<br />

amoicnobs sxvadasxva kulturaTa xelovnebis cnobil nimuSebs;<br />

asaxelebs cnobili arqiteqturuli Zeglebis Seqmnis mizezebs (piramidebi, CineTis<br />

kedeli, caTambjenebi da sxv.);<br />

msjelobs, rogor aisaxeba socialuri, istoriuli da religiuri konteqsti xelovnebis<br />

nimuSis vizualur mxareze.<br />

s.g.<strong>VI</strong>.11 moswavles SeuZlia daakavSiros xelovnebis nawarmoebis Sinaarsi istoriasTan<br />

da kulturasTan.<br />

Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle:<br />

•<br />

•<br />

•<br />

vizualuri detalebis mixedviT (nivTebi, tansacmeli, Senobebi, transporti) amoicnobs,<br />

romeli epoqa da kulturaa asaxuli nawarmoebSi;<br />

ikvlevs romelime istoriul movlenasTan dakavSirebul xelovnebis nimuSebs;<br />

msjelobs xelovnebis nimuSebSi asaxul istoriul Tu literaturul personaJebze<br />

da saubrobs maT xasiaTze.<br />

s.g.<strong>VI</strong>.12 moswavle ecnoba qarTul <strong>xelovneba</strong>s da xelovnebis moRvaweebs.<br />

Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle:<br />

•<br />

•<br />

•<br />

•<br />

agrovebs da acnobs Tanaklaselebs informacias misTvis saintereso istoriuli<br />

periodis qarTuli xelovnebis Zeglebze (mag., saqarTvelos eklesia-monastrebi,<br />

cixesimagreebi);<br />

msjelobs qarTuli kedlis mxatvrobis cnobil nimuSebze;<br />

CamoTvlis qarTuli xelovnebis sxvadasxva dargis (minanqari, oqromWedloba,<br />

Weduroba, xelnawerTa miniatura da sxv.) ramdenime nimuSs;<br />

ixatavs qarTuli CuqurTmis nimuSebs.<br />

s.g.<strong>VI</strong>.13 moswavle acnobierebs, ra rols asrulebs <strong>xelovneba</strong> sazogadoebis cxovrebaSi.<br />

Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle:<br />

•<br />

•<br />

•<br />

saubrobs <strong>xelovneba</strong>sTan dakavSirebul profesiebsa da maT mniSvnelobaze;<br />

msjelobs <strong>xelovneba</strong>ze, rogorc gatacebasa da profesiaze;<br />

asaxelebs mis qalaqSi/raionSi/qveyanaSi arsebul kulturul dawesebulebebs<br />

(muzeumi, galerea, kinoTeatri) da msjelobs maT daniSnulebaze.<br />

9


10<br />

programis sarekomendacio Sinaarsi<br />

saxviTi xelovnebis ZiriTadi elementebi da principebi:<br />

xazi, feri (kontrastuli, monaTesave, gradacia), Suq-Crdili, faqtura (forma, moculoba;<br />

proporciebi; wertili); perspeqtiva (wina, Sua da ukana plani, xedvis wertili);<br />

simetria, ritmi, wonasworoba, mTlianoba, kontrasti (ganwyobilebis gadmocema xazis<br />

da feris, sxvadasxvagvari monasmebis saSualebiT).<br />

rekomendebuli vizualuri masala:<br />

xazi - sparsuli miniatura, alfons muxa, obri berdslei, lado gudiaSvili, petre<br />

ocxeli da sxv.<br />

feri - germaneli eqspresionistebi (`xidi~ da `lurji mxedari~ - ernst ludvig kirxneri,<br />

emil nolde, vasili kandinski, franc marki da sxv.), fovisti mxatvrebi (andre dereni,<br />

moris utrilo, JorJ ruo da sxv.), mark Sagali, amadeo modiliani, xaim siutini,<br />

kazimir maleviCi, piet mondriani, jekson poloki, mark rotko da sxv.<br />

kompoziciuri ganawilebis ZiriTadi xerxebi _ berZnuli larnakebis moxatuloba,<br />

pietro perujino (`gasaRebis gadacema~), vatikanis stancebi; nikola puseni (`arkadieli<br />

mwyemsebi~), edgar degas sabaleto seria da sxv. (asimetria); gustav klimti (statika);<br />

sandro botiCeli `gazafxuli~, anri matisis `cekva~ (dinamika); ian steni (mag., `eqimis<br />

viziti~, `Zeoba~, `kvercxebis cekva~, `ojaxuri locva~, `gogonebis da biWunebis skola~,<br />

`wm. nikolozis dRe~, “`avadmyofi da eqimi~. piter de hooxi, ian vermeeri, Jan fransua<br />

mille, gigo gabaSvili, aleqsandre mrevliSvili, mose ToiZe , oskar Smerlingi (yofi-<br />

Ti Janri); andrea mantenia (xedvis wertili); salvador dalis `jvarcma~, rene magriti<br />

(horizontis xazi).<br />

masala da iaraRi<br />

tuSi, fanqari, pasteli, guaSi, akvareli, tempera, naxSiri, carci, feradi qaRaldi,<br />

muyao, plastilini, Tixa, qsovili, Zafi, Toki, mavTuli; liTonis, plastmasis kolofebi,<br />

bunebrivi da xelovnuri masala; eqsperimenti sxvadasxva masaliT; sadurglo, same-<br />

Tuneo, saqsovi, samkervalo iaraRi.<br />

teqnika, procedura da teqnologiebi: ferwera, grafika, grafiti, anabeWdi, Zerwva,<br />

aplikacia, qaRaldis plastika, mozaika, kolaJi, konstruqcia, fardagi, Teqa, gobeleni,<br />

naqargoba, kompiuteruli teqnologiebi;<br />

daWra, dawebeba, amokawvra, Runva, grexva, dawvna, qargva, qsova, kerva, xeze kveTa.<br />

ferweris, grafikis teqnikebi (monasmi, laqa, anabeWdi, Zerwva, aplikacia, qaRaldis<br />

nakeTobebi, mozaika, kolaJi, modelireba, konstruqcia, kompiuteruli grafika;<br />

daWra, dawebeba, amokawvra, Runva, grexva, dawvna.<br />

ideebis gamoxatva:<br />

ideebis wyaroebi: cnobili mxatvrebis namuSevrebi, STabeWdilebebi garemoze dakvirvebidan,<br />

asociaciebi, fantazia, mxatvruli literatura, musika, filmi koncerti,<br />

warmodgena, sainformacio saSualebebi.<br />

savaraudo Temebi:<br />

`weliwadis oTxi dro~, `zRapruli baRi~, `sayvareli filmis gmiri~, `qarTuli ornamentis<br />

motivebi~, `legendebis samyaro~, `samSoblo~, `gmiroba~, emblema, logo, Rerbi,<br />

droSa, eqslibrisi.<br />

SromiTi saqmianoba:<br />

dekoratiuli da gamoyenebiTi sagnebi, wignebi (akinZva), Teatraluri rekviziti<br />

(kostiumisa da dekoraciis detalebi); interieris eskizebi, inventaris SekeTeba, misaloci<br />

da mosawvevi baraTebi, zeimebis da Teatraluri warmodgenebis afiSa; muSaoba<br />

damoukideblad, mewyvilesTan, gundurad.


komunikacia:<br />

namuSevris wardgena auditoriis winaSe (msjeloba Canafiqrze, emociaze, miznebze),<br />

amocanebze, STabeWdilebebis, dakvirvebis, gamocdilebis gaziareba, Sefaseba da misi<br />

dasabuTeba, saTanado terminebis gamoyeneba;<br />

saubari namuSevridan miRebul kulturul informaciaze;<br />

saklaso da saskolo gamofena, speqtakli, aqcia, Sexvedrebi xelovnebis moRvaweeb-<br />

Tan, eqskursiebi muzeumSi, galereebSi, saxelosnoebSi, qalaqgareT.<br />

xelovnebis aRqma konteqstSi:<br />

saxviTi xelovnebis cnobili namuSevrebis daTvaliereba, amocnoba da dakavSireba<br />

qveynis kulturasTan; pirobiTi da realisturi namuSevrebis Sedareba; istoriuli da<br />

kulturuli aspeqtis gavlena xelovnebis nimuSis Sinaarsze;<br />

informaciis mopoveba xelovnebis qarTvel moRvaweebsa da maT Semoqmedebaze;<br />

qarTuli xelovnebis dargebis gacnoba: kedlis mxatvroba, arqiteqtura, minanqari,<br />

oqromWedloba, Weduroba, miniatura da sxv.<br />

xelovnebis rolis kvleva sazogadoebis cxovrebaSi.<br />

rekomendebuli vizualuri masala:<br />

saxviTi xelovnebis cnobili namuSevrebis daTvaliereba, amocnoba, dakavSireba<br />

istoriul, religiur da socialur konteqstTan; saubari dekoratiul-gamoyenebi-<br />

Ti sagnebis daniSnulebaze, xelovnebis rolze sazogadoebriv adgilebSi; Sinaarsis<br />

dakavSireba istoriasTan, kulturasTan; informaciis Segroveba maT qalaqSi, sofel-<br />

Si, raionSi mcxovreb xelovnebis moRvaweebsa da maT Semoqmedebaze.<br />

ferwera da grafika - egviptis kedlis mxatvroba, faiumis portreti, pompeis<br />

freskebi, renesansi _ dazguri da kedlis mxatvrobis nimuSebi, delakrua, engri,<br />

davidi, impresionistebi, postimpresionistebi. qarTuli Sua saukuneebis kedlis mxatvrobis<br />

nimuSebi (beTania, varZia, gelaTi, daviTgarejis mxatvroba, svanuri skola<br />

da sxv.), qarTuli dazguri mxatvrobis pirveli nimuSebi (mag., Tbilisuri portetuli<br />

skola)<br />

qandakeba - egvipte, SuamdinareTi, goTika, renesansi, XIX-XX ss. (mag., rodeni, maioli,<br />

barlaxi, brankuzi, jakometi da sxv.).<br />

arqiteqtura - aia sofias taZari, wm. petres taZari, ierusalimis taZari, versalis<br />

sasaxle, ermitaJi, gaudis arqiteqtura, qarTuli xuroTmoZRvreba - sveticxoveli,<br />

alaverdi, bagratis taZari, oSki, samTavisi, gelaTis monasteri, beTania, varZia da<br />

sxv.<br />

dekoratiul-gamoyenebiTi - egvipturi, berZnul-romauli sayofacxovrebo nivTebi,<br />

kolxuri oqromWedloba da sxv.<br />

11


12<br />

gakveTili I.1<br />

naxati saxviTi<br />

xelovnebis safuZveli<br />

gakveTili I.2<br />

gamosaxuleba da foni<br />

gakveTili I.3<br />

Suq-Crdili<br />

gakveTili I.4-5<br />

geometriuli formebi<br />

gakveTili I.6<br />

kompozicia<br />

saxelmZRvanelos Sesabamisoba<br />

erovnul saswavlo gegmasTan<br />

(Sinaarsisa da miznebis ruka)<br />

saswavlo miznebi:<br />

codnis gaRrmaveba grafikuli naxatis daniSnulebaze,<br />

xazis, rogorc grafikuli naxatis ZiriTadi elementis<br />

gamomsaxvelobiT SesaZleblobebze, grafikuli masalis<br />

saSualebiT swrafi Canaxatis Sesrulebis unar-<br />

Cvevebis ganviTareba.<br />

Sedegis kodi:<br />

s.g. <strong>VI</strong>.2; s.g. <strong>VI</strong>.2; s.g. <strong>VI</strong>.3; s.g. <strong>VI</strong>.7; s.g. <strong>VI</strong>.7.<br />

saswavlo miznebi:<br />

gamosaxulebisa da fonis urTierTmimarTebis gacnobiereba,<br />

sakuTari Canafiqrisadmi SemoqmedebiTi midgomis,<br />

praqtikuli da sakomunikacio unar-Cvevebis ganviTareba.<br />

Sedegis kodi:<br />

s.g. <strong>VI</strong>.2; s.g. <strong>VI</strong>.3; s.g. <strong>VI</strong>.4; s.g. <strong>VI</strong>.7; s.g. <strong>VI</strong>.7; s.g. <strong>VI</strong>.7.<br />

saswavlo miznebi:<br />

moswavleTa codnis gaRrmaveba Suq-Crdilis gamomsaxvevlobiT<br />

SesaZleblobebze, SeZenili codnis praqtikul<br />

namuSevarSi ganxorcielebis, Sefasebisa da<br />

TviTSefasebis, saprezentacio unar-Cvevebis ganvi-<br />

Tareba.<br />

Sedegis kodi:<br />

s.g. <strong>VI</strong>.1; s.g. <strong>VI</strong>.1; s.g. <strong>VI</strong>.2; s.g. <strong>VI</strong>.2; s.g. <strong>VI</strong>.3; s.g. <strong>VI</strong>.7; s.g.<br />

<strong>VI</strong>.7; s.g. <strong>VI</strong>.7.<br />

saswavlo miznebi:<br />

Suq-Crdilisa da ganaTebis gamomsaxvelobiT SesaZleblobebze<br />

msjelobisa da Teoriuli codnis praqtikul<br />

saqmianobaSi gamoyenebis, Sefasebisa da TviTSefasebis,<br />

saprezentacio unar-Cvevebis ganviTareba.<br />

Sedegis kodi:<br />

s.g. <strong>VI</strong>.1; s.g. <strong>VI</strong>.1 ; s.g. <strong>VI</strong>.2; s.g. <strong>VI</strong>.2; s.g. <strong>VI</strong>.3; s.g. <strong>VI</strong>.4; s.g.<br />

<strong>VI</strong>.7; s.g. <strong>VI</strong>.7; s.g. <strong>VI</strong>.7; s.g. <strong>VI</strong>.7 .<br />

saswavlo miznebi:<br />

kompoziciuri agebis mniSvnelobis gacnobiereba mxatvris<br />

Canafiqris ganxorcielebisaTvis, kompoziciis<br />

Sedgenis, praqtikuli da sakomunikacio unar-Cvevebis<br />

ganviTareba.<br />

Sedegis kodi:<br />

s.g. <strong>VI</strong>.1; s.g. <strong>VI</strong>.1; s.g. <strong>VI</strong>.1; s.g. <strong>VI</strong>.2; s.g. <strong>VI</strong>.3; s.g. <strong>VI</strong>.7; s.g.<br />

<strong>VI</strong>.7; s.g. <strong>VI</strong>.7; s.g. <strong>VI</strong>.8.


gakveTili I.7<br />

uCveulo kompoziciebi<br />

gakveTili I.8<br />

statika da dinamika<br />

gakveTili I.9<br />

perspeqtiva<br />

gakveTili I.10<br />

horizontis xazi da<br />

xedvis wertili<br />

gakveTili I.11-12<br />

ra viciT, ra SegviZlia<br />

saswavlo miznebi:<br />

kompoziciuri agebis xerxsa da nawarmoebis mier aRZruli<br />

emociis kavSiris gacnobiereba, Teoriuli codnis<br />

praqtikul namuSevarSi ganxorcielebis, praqtikuli<br />

da sakomunikacio unar-Cvevebis ganviTareba.<br />

Sedegis kodi:<br />

s.g. <strong>VI</strong>.1; s.g. <strong>VI</strong>.2; s.g. <strong>VI</strong>.3; s.g. <strong>VI</strong>.7; s.g. <strong>VI</strong>.7; s.g. <strong>VI</strong>.7;<br />

s.g. <strong>VI</strong>.8.<br />

saswavlo miznebi:<br />

statikisa da dinamikis cnebebis gacnoba, codnis gafarToeba<br />

ritmis, rogorc kompoziciis erT-erT mniSvnelovan<br />

elementze, fantaziis, praqtikuli da sakomunikacio<br />

unar-Cvevebis ganviTareba.<br />

Sedegis kodi:<br />

s.g. <strong>VI</strong>.1; s.g. <strong>VI</strong>.5; s.g. <strong>VI</strong>.7; s.g. <strong>VI</strong>.7; s.g. <strong>VI</strong>.7; s.g. <strong>VI</strong>.8;<br />

s.g. <strong>VI</strong>.8.<br />

saswavlo miznebi:<br />

moswavleTa codnis gafarToeba perspeqtivis ZiriTadi<br />

kanonebis gamoyenebiT sivrcis gadmocemis SesaZleblobebze,<br />

garemosa da bunebaze dakvirvebis Sedegebis<br />

praqtikul namuSevarSi gadmocemis, Sefasebisa da<br />

TviTSefasebis unar-Cvevebis ganviTareba.<br />

Sedegis kodi:<br />

s.g. <strong>VI</strong>.1; s.g. <strong>VI</strong>.3; s.g. <strong>VI</strong>.4; s.g. <strong>VI</strong>.5; s.g. <strong>VI</strong>.7; s.g. <strong>VI</strong>.7; s.g.<br />

<strong>VI</strong>.7; s.g. <strong>VI</strong>.8; s.g. <strong>VI</strong>.8.<br />

saswavlo miznebi:<br />

mxatvrul nawarmoebSi sivrcis gadmocemis mniSvnelovani<br />

elementis _ horizontis xazis aRniSvna, xedvis<br />

wertilze msjelobis, Teoriuli codnis praqtikul<br />

namuSevarSi realizebis, sakuTar da amxanagebis namu-<br />

Sevrebis Sefasebis unar-Cvevebis ganviTareba.<br />

Sedegis kodi:<br />

s.g. <strong>VI</strong>.1; s.g. <strong>VI</strong>.3; s.g. <strong>VI</strong>.4; s.g. <strong>VI</strong>.5; s.g. <strong>VI</strong>.5; s.g. <strong>VI</strong>.5; s.g.<br />

<strong>VI</strong>.7; s.g. <strong>VI</strong>.7; s.g. <strong>VI</strong>.7; s.g. <strong>VI</strong>.8; s.g. <strong>VI</strong>.8.<br />

saswavlo miznebi:<br />

moswavleTa mier SeZenili codnis xarisxis Semowmeba,<br />

saxviTi xelovnebis gamomsaxvelobiT xerxebze msjelobis,<br />

sakuTari namuSevris Seqmnisadmi SemoqmedebiTi<br />

midgomis, saprezentacio unar-Cvevebis ganviTareba.<br />

Sedegis kodi:<br />

s.g. <strong>VI</strong>.1; s.g. <strong>VI</strong>.3; s.g. <strong>VI</strong>.4; s.g. <strong>VI</strong>.5; s.g. <strong>VI</strong>.5; s.g. <strong>VI</strong>.5; s.g.<br />

<strong>VI</strong>.7; s.g. <strong>VI</strong>.7; s.g. <strong>VI</strong>.7; s.g. <strong>VI</strong>.8; s.g. <strong>VI</strong>.8.<br />

13


14<br />

gakveTili II.1<br />

ferTa harmonia<br />

gakveTili II.2<br />

feri saxviT<br />

<strong>xelovneba</strong>Si<br />

gakveTili II.3-4<br />

feri da perspeqtiva<br />

gakveTili II.5-6<br />

ra viciT, ra SegviZlia<br />

gakveTili III.1-2<br />

adamianebi da maTi istoriebi<br />

saswavlo miznebi:<br />

monaTesave da kontrastuli ferebis Tvisebebis<br />

gacnoba, SeZenili codnis praqtikul namuSevrebSi<br />

gamoyenebis, sakuTari Canafiqris ganxorcielebisadmi<br />

SemoqmedebiTi midgomis unar-Cvevebis ganviTareba.<br />

Sedegis kodi:<br />

s.g. <strong>VI</strong>.1; s.g. <strong>VI</strong>.1; s.g. <strong>VI</strong>.1; s.g. <strong>VI</strong>.3; s.g. <strong>VI</strong>.4; s.g. <strong>VI</strong>.7; s.g.<br />

<strong>VI</strong>.7; s.g. <strong>VI</strong>.8.<br />

saswavlo miznebi:<br />

nawarmoebis koloritze msjelobis, sakuTari<br />

Canafiqrisadmi SemoqmedebiTi midgomis, fantaziis, sakomunikacio<br />

unar-Cvevebis ganviTareba.<br />

Sedegis kodi:<br />

s.g. <strong>VI</strong>.1; s.g. <strong>VI</strong>.1; s.g. <strong>VI</strong>.5; s.g. <strong>VI</strong>.7; s.g. <strong>VI</strong>.7; s.g. <strong>VI</strong>.7;<br />

s.g. <strong>VI</strong>.8; s.g. <strong>VI</strong>.8.<br />

saswavlo miznebi:<br />

nawarmoebSi sivrcis gadmocemis ZiriTad xerxebze<br />

msjelobis, Teoriuli codnis praqtikul namuSevarSi<br />

realizebis, kritikuli azrovnebisa da argumentirebuli<br />

msjelobis, Sefasebisa da TviTSefasebis unar-<br />

Cvevebis ganviTareba.<br />

Sedegis kodi:<br />

s.g. <strong>VI</strong>.1; s.g. <strong>VI</strong>.1; s.g. <strong>VI</strong>.1; s.g. <strong>VI</strong>.2; s.g. <strong>VI</strong>.3; s.g. <strong>VI</strong>.4; s.g.<br />

<strong>VI</strong>.7; s.g. <strong>VI</strong>.7; s.g. <strong>VI</strong>.7; s.g. <strong>VI</strong>.7; s.g. <strong>VI</strong>.8; s.g. <strong>VI</strong>.8.<br />

saswavlo miznebi:<br />

moswavleTa mier SeZenili codnis xarisxis Semowmeba,<br />

grafikuli namuSevris Seqmnisadmi SemoqmedebiTi<br />

midgomis, saprezentacio unar-Cvevebis ganviTareba.<br />

Sedegis kodi:<br />

s.g. <strong>VI</strong>.1; s.g. <strong>VI</strong>.1; s.g. <strong>VI</strong>.1; s.g. <strong>VI</strong>.1; s.g. <strong>VI</strong>..2; s.g. <strong>VI</strong>..2; s.g.<br />

<strong>VI</strong>.3; s.g. <strong>VI</strong>.7; s.g. <strong>VI</strong>.7; s.g. <strong>VI</strong>.7; s.g. <strong>VI</strong>.7; s.g. <strong>VI</strong>.7; s.g. IV.9.<br />

saswavlo miznebi:<br />

vizualuri detalebis safuZvelze namuSevridan miRebul<br />

informaciaze msjelobis, kritikuli azrovnebis,<br />

sakuTari poziciis dasabuTebis, praqtikuli da sakomunikacio<br />

unar-Cvevebis ganviTareba.<br />

Sedegis kodi:<br />

s.g. <strong>VI</strong>.1; s.g. <strong>VI</strong>.2; s.g. <strong>VI</strong>.3; s.g. <strong>VI</strong>.4; s.g. <strong>VI</strong>.5; s.g. <strong>VI</strong>.5; s.g. <strong>VI</strong>.7;<br />

s.g. <strong>VI</strong>.7; s.g. <strong>VI</strong>.7; s.g. <strong>VI</strong>.7; s.g. <strong>VI</strong>.8; s.g. <strong>VI</strong>.8; s.g. <strong>VI</strong>.8; s.g. <strong>VI</strong>.11.


gakveTili III.3-4<br />

portreti<br />

gakveTili III.5<br />

sxvadasxva epoqaSi<br />

gakveTili III.6<br />

daakvirdiT garemos<br />

gakveTili III.7<br />

sinamdvile da fantazia<br />

gakveTili III.8-9<br />

ra viciT, ra SegviZlia<br />

saswavlo miznebi:<br />

vizualuri detalebis safuZvelze namuSevridan miRebul<br />

informaciaze msjelobis, kritikuli azrovnebis,<br />

sakuTari poziciis dasabuTebis, praqtikuli da sakomunikacio<br />

unar-Cvevebis ganviTareba.<br />

Sedegis kodi:<br />

s.g. <strong>VI</strong>.1; s.g. <strong>VI</strong>.1; s.g. <strong>VI</strong>.2; s.g. <strong>VI</strong>.3; s.g. <strong>VI</strong>.5; s.g. <strong>VI</strong>.5; ss.g.<br />

<strong>VI</strong>.7; s.g. <strong>VI</strong>.7; s.g. <strong>VI</strong>.8; s.g. <strong>VI</strong>.8; s.g. <strong>VI</strong>.8; s.g. <strong>VI</strong>.11.<br />

saswavlo miznebi:<br />

xelovnebis nimuSidan informaciis miRebisa da masze<br />

msjelobis, kritikuli azrovnebis, dakvirvebulobis,<br />

sakuTari poziciis dasabuTebis unar-Cvevebis ganvi-<br />

Tareba.<br />

Sedegis kodi:<br />

s.g. <strong>VI</strong>.5; s.g. <strong>VI</strong>.5; s.g. <strong>VI</strong>.5; s.g. <strong>VI</strong>.7; s.g. <strong>VI</strong>.8; s.g. <strong>VI</strong>.8 ; s.g.<br />

<strong>VI</strong>.8; s.g. <strong>VI</strong>.11.<br />

saswavlo miznebi:<br />

yofiTi Janris nimuSebze msjelobis, dakvirvebulobis,<br />

sakuTari Canafiqris ganxorcielebisadmi SemoqmedebiTi<br />

midgomis unar-Cvevebis ganviTareba.<br />

Sedegis kodi:<br />

s.g. <strong>VI</strong>.1; s.g. <strong>VI</strong>.2; s.g. <strong>VI</strong>.3; s.g. <strong>VI</strong>.5; s.g. <strong>VI</strong>.5; s.g. <strong>VI</strong>.8; s.g.<br />

<strong>VI</strong>.8; s.g. <strong>VI</strong>.8 ; s.g. <strong>VI</strong>.11.<br />

saswavlo miznebi:<br />

moswavleTa mier SeZenili codnisa da unar-Cvevebis<br />

xarisxis Semowmeba, gansxvavebuli masalisa da teqnikis<br />

flobisa da Canafiqris Sesabamisad gamoyenebis, saprezentacio<br />

unar-Cvevebis ganviTareba.<br />

Sedegis kodi:<br />

s.g. <strong>VI</strong>.1; s.g. <strong>VI</strong>.2; s.g. <strong>VI</strong>.3; s.g. <strong>VI</strong>.5; s.g. <strong>VI</strong>.8; s.g. <strong>VI</strong>.8; s.g.<br />

<strong>VI</strong>.8; s.g. <strong>VI</strong>.11.<br />

saswavlo miznebi:<br />

sxvadasxva masaliTa da teqnikiT namuSevris Seqmnis,<br />

SemoqmedebiTobis, praqtikuli da sakomunikacio unarebis<br />

ganviTareba.<br />

Sedegis kodi:<br />

s.g. <strong>VI</strong>.1; s.g. <strong>VI</strong>..2; s.g. <strong>VI</strong>.3; s.g. <strong>VI</strong>.5; s.g. <strong>VI</strong>.5; s.g. <strong>VI</strong>.6; s.g.<br />

<strong>VI</strong>.7; s.g. <strong>VI</strong>.7;<br />

15


16<br />

gakveTili IV.1-2<br />

Senebis <strong>xelovneba</strong><br />

gakveTili IV.3-4<br />

Senoba da misi nawilebi<br />

gakveTili IV.5<br />

Cveni sacxovrebeli<br />

sivrce<br />

gakveTili IV.6<br />

nivTebi Cvens garSemo<br />

gakveTili IV.9<br />

Semajamebeli<br />

gakveTili<br />

gakveTili V.1<br />

warsulis<br />

arqiteqturuli<br />

saswavlo miznebi:<br />

nagebobis funqciur daniSnulebaze, arqiteqturis<br />

ZiriTad dargebze msjelobis, kritikuli azrovnebisa<br />

da argumentirebuli msjelobis, praqtikuli da sakomunikacio<br />

unar-Cvevebis ganviTareba.<br />

Sedegis kodi:<br />

s.g. <strong>VI</strong>.2; s.g. <strong>VI</strong>..2; s.g. <strong>VI</strong>.5; s.g. <strong>VI</strong>.5; s.g. <strong>VI</strong>..5; s.g. <strong>VI</strong>.5; s.g.<br />

<strong>VI</strong>.6; s.g. <strong>VI</strong>.6; s.g. <strong>VI</strong>.7; s.g. <strong>VI</strong>.13.<br />

saswavlo miznebi:<br />

Senobis nawilebsa da arqiteqturaSi gamoyenebul<br />

masalebze msjelobis, kritikuli azrovnebis,<br />

erTobliv SemoqmedebiT muSaobaSi CarTulobis,<br />

praqtikuli unar-Cvevebis ganviTareba.<br />

Sedegis kodi:<br />

s.g. <strong>VI</strong>.2; s.g. <strong>VI</strong>.5; s.g. <strong>VI</strong>.5; s.g. <strong>VI</strong>.5; s.g. <strong>VI</strong>.5; s.g. <strong>VI</strong>.6; s.g.<br />

<strong>VI</strong>.7; s.g. <strong>VI</strong>.10.<br />

saswavlo miznebi:<br />

dizaineris profesiul saqmianobaze msjelobis,<br />

kritikuli azrovnebis, sakuTari Canafiqrisadmi<br />

SemoqmedebiTi midgomis unar-Cvevebis ganviTareba.<br />

Sedegis kodi:<br />

s.g. <strong>VI</strong>.5; s.g. <strong>VI</strong>.6; s.g. <strong>VI</strong>.6; s.g. <strong>VI</strong>.13.<br />

saswavlo miznebi:<br />

dekoratiul-gamoyenebiTi xelovnebis nimuSebis<br />

daniSnulebaze msjelobis, sxvadasxva masalis SemoqmedebiTad<br />

gamoyenebis unar-Cvevebis ganviTareba.<br />

Sedegis kodi:<br />

s.g. <strong>VI</strong>.2; s.g. <strong>VI</strong>.5; s.g. <strong>VI</strong>.6; s.g. <strong>VI</strong>..6; s.g. <strong>VI</strong>.6; s.g. <strong>VI</strong>..13.<br />

saswavlo miznebi:<br />

moswavleTa mier SeZenili codnis da unar-Cvevebis<br />

xarisxis Semowmeba, kritikuli azrovnebisa da argumentirebuli<br />

msjelobis unar-Cvevebis ganviTareba.<br />

Sedegis kodi:<br />

s.g. <strong>VI</strong>.5; s.g. <strong>VI</strong>.5; s.g. <strong>VI</strong>.5.<br />

saswavlo miznebi:<br />

sxvadasxva kulturaTa cnobili Zeglebis amocnobisa<br />

da maTze msjelobis, kritikuli azrovnebis,<br />

sakuTari poziciis dasabuTebis, praqtikuli da sakomunikacio<br />

unar-Cvevebis ganviTareba.<br />

Sedegis kodi:<br />

s.g. <strong>VI</strong>..2; s.g. <strong>VI</strong>.10; s.g. <strong>VI</strong>.10; s.g. <strong>VI</strong>..10.


gakveTili V.2<br />

Zveli qarTuli<br />

xuroTmoZRvreba<br />

gakveTili V.3<br />

Cveni erovnuli<br />

saganZuri<br />

gakveTili V.4<br />

siZvelebis maZieblebi<br />

gakveTili V.5<br />

muzeumis istoriidan<br />

gakveTili V.6<br />

rogor icaven suraTebs<br />

gakveTili V. 6-8<br />

proeqti<br />

msoflios muzeumebi<br />

saswavlo miznebi:<br />

qarTuli xuroTmoZRvrebis mniSvnelovani Zeglebis<br />

gacnoba, kritikuli azrovnebis, sakuTari poziciis<br />

dasabuTebisa da sakomunikacio unar-Cvevebis<br />

ganviTareba.<br />

Sedegis kodi:<br />

s.g. <strong>VI</strong>..2; s.g. <strong>VI</strong>..2; s.g. <strong>VI</strong>.8; s.g. <strong>VI</strong>.12; s.g. <strong>VI</strong>.12; s.g. I.10.<br />

saswavlo miznebi:<br />

qarTuli xelovnebis sxvadasxva dargis nimuSebis<br />

istoriul-religiur konteqstSi ganxilvis, kritikuli<br />

azrovnebis, sakuTari poziciis dasabuTebis,<br />

praqtikuli da sakomunikacio unar-Cvevebis<br />

ganviTareba.<br />

Sedegis kodi:<br />

s.g. <strong>VI</strong>..2; s.g. <strong>VI</strong>..4; s.g. <strong>VI</strong>..5;s.g. <strong>VI</strong>.7; s.g. <strong>VI</strong>.7; s.g. <strong>VI</strong>.8;<br />

s.g. <strong>VI</strong>.12; s.g. <strong>VI</strong>.12.<br />

saswavlo miznebi:<br />

arqeologis profesiul saqmianobaze, arqeologiuri<br />

aRmoCenebis mniSvnelobaze msjelobis, kritikuli<br />

azrovnebis, sakuTari poziciis dasabuTebis<br />

unar-Cvevebis ganviTareba.<br />

Sedegis kodi:<br />

s.g. <strong>VI</strong>..5; s.g. <strong>VI</strong>..5; s.g. <strong>VI</strong>..5; s.g. <strong>VI</strong>.8; s.g. <strong>VI</strong>.13.<br />

saswavlo miznebi:<br />

adamianisa da sazogadoebisaTvis muzeumis rolze, mis<br />

daniSnulebaze msjelobis, xelovnebis nawarmoebebSi<br />

Sesabamisi epoqisa da kulturis amocnobisa da vizualur<br />

detalebiT informaciis miRebis unar-Cvevebis<br />

ganviTareba.<br />

Sedegis kodi:<br />

s.g. <strong>VI</strong>..5; s.g. <strong>VI</strong>..5; s.g. <strong>VI</strong>..5; s.g. <strong>VI</strong>..5; s.g. <strong>VI</strong>.11; s.g. <strong>VI</strong>.13.<br />

saswavlo miznebi:<br />

adamianisa da sazogadoebisaTvis muzeumis rolze,<br />

mis daniSnulebaze msjelobis, informaciis damoukedeblad<br />

moZiebisa gamoyenebis, sakomunikacio da saprezentacio<br />

unar-Cvevebis ganviTareba.<br />

Sedegis kodi:<br />

s.g. <strong>VI</strong>.1; s.g. <strong>VI</strong>.7; s.g. <strong>VI</strong>.7; s.g. <strong>VI</strong>.13.<br />

saswavlo miznebi:<br />

adamianisa da sazogadoebisaTvis muzeumis rolze,<br />

mis daniSnulebaze msjelobis, informaciis damoukedeblad<br />

moZiebisa gamoyenebis, sakomunikacio da saprezentacio<br />

unar-Cvevebis ganviTareba.<br />

Sedegis kodi:<br />

s.g. <strong>VI</strong>..5; s.g. <strong>VI</strong>..5; s.g. <strong>VI</strong>..5; s.g. <strong>VI</strong>..5; s.g. <strong>VI</strong>..5; s.g. <strong>VI</strong>.9; s.g.<br />

<strong>VI</strong>..9; s.g. <strong>VI</strong>.11; s.g. <strong>VI</strong>.13.<br />

17


18<br />

gakveTili <strong>VI</strong>.1<br />

graviura<br />

gakveTili <strong>VI</strong>.2<br />

saxviTi <strong>xelovneba</strong> da<br />

wigni<br />

gakveTili <strong>VI</strong>.3<br />

SarJi da karikatura<br />

gakveTili <strong>VI</strong>.4<br />

plakati da afiSa<br />

gakveTili <strong>VI</strong>.5<br />

mxatvruli<br />

fotografia<br />

gakveTili <strong>VI</strong>.6<br />

Semajamebeli<br />

gakveTili<br />

saswavlo miznebi:<br />

graviuris teqnikasa da misi SesaZleblobebis gamoyenebaze<br />

msjelobis, Teoriuli codnis praqtikul namuSevrebSi<br />

realizebis unar-Cvevebis ganviTareba.<br />

Sedegis kodi:<br />

s.g. <strong>VI</strong>..2; s.g. <strong>VI</strong>..5; s.g. <strong>VI</strong>..5; s.g. <strong>VI</strong>..5; s.g. <strong>VI</strong>.6; s.g. <strong>VI</strong>.7.<br />

saswavlo miznebi:<br />

xelnaweri wignis Sesrulebisa da mxatvruli gaformebis<br />

Taviseburebebze, wignis ilustraciebidan miRebul<br />

informaciaze msjelobis unar-Cvevebis ganviTareba.<br />

Sedegis kodi:<br />

s.g. <strong>VI</strong>..5; s.g. <strong>VI</strong>..5; s.g. <strong>VI</strong>..5; s.g. <strong>VI</strong>..7; s.g. <strong>VI</strong>..8.<br />

saswavlo miznebi:<br />

beWdviTi grafikis saxeebis _ SarJisa da karikaturis<br />

Taviseburebebze msjelobis, SeZenili codnis praqtikul<br />

namuSevarSi ganxorcielebis, Sefasebisa da<br />

TviTSefasebis unar-Cvevebis ganviTareba.<br />

Sedegis kodi:<br />

s.g. <strong>VI</strong>.3; s.g. <strong>VI</strong>.5; s.g. <strong>VI</strong>.5; s.g. <strong>VI</strong>.5; s.g. <strong>VI</strong>..8.<br />

saswavlo miznebi:<br />

beWdviTi grafikis nimuSebis saxeobebsa da daniSnulebaze<br />

msjelobis, erTobliv SemoqmedebiT muSaobaSi<br />

monawileobis, kritikuli azrovnebisa da argumentirebuli<br />

msjelobis unar-Cvevebis ganviTareba.<br />

Sedegis kodi:<br />

s.g. <strong>VI</strong>.4; s.g. <strong>VI</strong>.5; s.g. <strong>VI</strong>.5; s.g. <strong>VI</strong>.5; s.g. <strong>VI</strong>.5; s.g. <strong>VI</strong>.5; s.g.<br />

<strong>VI</strong>.6; s.g. <strong>VI</strong>.9.<br />

saswavlo miznebi:<br />

mxatvruli fotografiis SesaZleblobebze msjelobis,<br />

erTobliv SemoqmedebiT muSaobaSi monawileobis,<br />

kritikuli azrovnebisa da argumentirebuli msjelobis<br />

unar-Cvevebis ganviTareba.<br />

Sedegis kodi:<br />

s.g. <strong>VI</strong>.4; s.g. <strong>VI</strong>.5; s.g. <strong>VI</strong>.5; s.g. <strong>VI</strong>.5; s.g. <strong>VI</strong>.5; s.g. <strong>VI</strong>.6; s.g.<br />

<strong>VI</strong>.9.<br />

saswavlo miznebi:<br />

moswavleTa mier SeZenili codnisa da unar-Cvevebis<br />

xarisxis Semowmeba, kritikuli azrovnebisa da argumentirebuli<br />

msjelobis, praqtikuli da sakomunikacio<br />

unarebis ganviTareba.<br />

Sedegis kodi:<br />

s.g. <strong>VI</strong>.4; s.g. <strong>VI</strong>.5; s.g. <strong>VI</strong>.5; s.g. <strong>VI</strong>.5;s.g. <strong>VI</strong>.5; s.g. <strong>VI</strong>.6; s.g.<br />

<strong>VI</strong>.9.


gakveTili 1-4<br />

SemoqmedebiTi studia<br />

saswavlo miznebi:<br />

xvadasxvagvari bunebrivi da xelovnuri masalis<br />

Canafiqris Sesabamisad gamoyenebis, fantaziis, SemoqmedebiTobis<br />

gamovlenis, erTobliv SemoqmedebiT<br />

saqmianobaSi sakuTari SesaZleblobebis realizebis,<br />

sakomunikacio da saprezentacio unar-Cvevebis ganvi-<br />

Tareba.<br />

Sedegis kodi:<br />

s.g. <strong>VI</strong>.5; s.g. <strong>VI</strong>.5; s.g. <strong>VI</strong>.5; s.g. <strong>VI</strong>.5; s.g. <strong>VI</strong>.5; s.g. <strong>VI</strong>.5; s.g.<br />

<strong>VI</strong>.5; s.g. <strong>VI</strong>.6; s.g. <strong>VI</strong>.9; s.g. <strong>VI</strong>.9; s.g. <strong>VI</strong>.9.<br />

19


20<br />

IV. gakveTilis dagegmvis<br />

zogadi principebi<br />

a. motivacia<br />

saswavlo masalis wardgenis fazebidan gansakuTrebul mniSvnelobas iZens motivaciis<br />

Seqmna konkretuli saswavlo masalisadmi, rac aucileblad unda iqnes gaTvaliswinebuli<br />

gakveTilis dagegmvis procesSi. maswavlebeli mkafiod gansazRvravs<br />

gakveTilis saswavlo miznebsa da amocanebs, iTvaliswinebs misaRwev Sedegebs, irCevs<br />

saTanado aqtivobebs, romlebic daexmareba mas misaRwevi orientirebis realizebaSi.<br />

gansazRvros TiToeuli aqtivobisaTvis saWiro dros, miznobrivad irCevs da amzadebs<br />

gakveTilisaTvis saWiro resurss.<br />

moswavleTa motivaciis mizniT mniSvnelovania gakveTilis dawyeba saklaso msjelobiT,<br />

STabeWdilebebis gaziarebiT, dakvirvebiT, cdis CatarebiT da sxv. am mizniT mniSvnelovan<br />

pedagogiur efeqtzea gaTvlili gonebrivi ieriSis meTodis gamoyeneba, saswavlo<br />

masalis dakavSireba rogorc moswavleTa cxovrebiseul gamocdilebasTan, ise<br />

wina klasebSi, agreTve, sxva sagnebSi SeZenil codnasTan.<br />

msjelobis procesSi moswavleebi mravalmxriv ganixilaven konkretuli Temas,<br />

gamoxataven sakuTar damokidebulebas, gamoTqvamen varauds, mohyavT saTanado argumentebi.<br />

mocemul etapze ikveTeba gakveTilis Tema, konkretuli sakiTxi.<br />

motivaciis Seqmnis TvalsazrisiT mniSvnelovania sxvadasxva tipis saganmanaTleblo<br />

resursebis miznobrivad SerCeva da gamoyeneba, rac xels Seuwyobs moswavleTa motivaciis<br />

amaRlebas, saswavlo masalis ukeT gaazrebasa da aRqmas, swavlas gamocdilebis<br />

safuZvelze (swavla keTebiT).<br />

ZiriTad resurss Seadgens reproduqciebi, fotomasala, saswavlo plakatebi,<br />

agreTve, sxvadasxva saxis sqemebi, cxrilebi, diagramebi, samuSao baraTebi saTanado<br />

informaciiTa Tu instruqciiT da sxv. mniSvnelovania resursebis moZiebaSi moswavleTa<br />

CarTvac. magaliTad, sxvadasxva wyarodan (albomidan, enciklopediidan, Jurnal-gazeTebidan,<br />

internetidan da a.S.) mravalmxrivi informaciis moZieba, romelic<br />

SeiZleba gansxvavebuli mizniT iqnes gamoyenebuli ara mxolod konkretuli Temebis<br />

Seswavlisas, aramed mTeli wlis ganmavlobaSi eseebze, proeqtebze muSaobisas, saklaso<br />

diskusiebis warmarTvisas. sayuradReboa moswavleTa mier maTTvis saintereso<br />

kiTxvebis, mosazrebebis, ideebis (eseebis, diskusiebis, proeqtebisTvis, Tundac, saklaso/saskolo<br />

gamofenebis, speqtaklebis, sxvadasxva Sinaarsis aqciebis organizebisaTvis)<br />

da sxva Sinaarsis Canawerebis Tavmoyra da miznobrivad gamoyeneba. Mamgvarad,<br />

moswavleTa mier moZiebuli/Seqmnili resursi sxvadasxva saxiT SeiZleba iyos Tavmoyrili:<br />

• calkeul xelovanTa cxovrebisa da Semoqmedebis amsaxvel portfolioebSi;<br />

• portfolioSi _ `Cveni mosazrebebi, ideebi~ da sxv.<br />

motivaciis asamaRleblad, sasurvelia, TiToeulma moswavlem Seqmnas sakuTari<br />

portfolio, romelSic Seva mis mier Sesrulebuli yvela praqtikuli davaleba,<br />

agreTve weriTi namuSevrebi, damoukideblad moZiebuli/Seqmnili resursi da sxv.<br />

b. sakiTxis dasma, amocanis gansazRvra<br />

gakveTilis dasawyisSive maswavlebeli saswavlo masalidan (ZiriTadi sakiTxidan)<br />

gamomdinare, naTlad, mkafiod ayalibebs da moswavleebs acnobs gakveTilis ZiriTad<br />

mizans, dasaxavs konkretul amocanas. Aam mxriv mniSvnelovania mizanmimarTuli kiTxvebis,<br />

Sesabamisi, amasTan, mravalmxrivi sailustracio nimuSebis an sxva saxis resursebis<br />

gamoyeneba.<br />

g. ZiriTadi saswavlo masala<br />

maswavlebeli winaswar gansazRvravs, Tu saxelmZRvaneloze muSaobis romel formas<br />

gamoiyenebs konkretul gakveTilze.<br />

maswavlebels vTavazobT ramdenime formas, romelTa gamoyenebac SesaZlebelia<br />

rogorc wyvilSi, ise jgufuri, maswavleblis Sexedulebisamebr, individualuri


muSaobisTvisac.<br />

amgvarad, ZiriTadi saswavlo masalis gacnoba-Seswavla SesaZlebelia ganxorcieldes<br />

Semdegi saxiT (masalis Sinaarsis, specifikis, agreTve, moculobis gaTvaliswinebiT):<br />

• sagakveTilo masalis kiTxvisas, moswavleebi teqstis TiToeuli monakveTis Sesabamisad<br />

akeTeben Semdegi saxis aRniSvnebs:<br />

+ (informacia nacnobia)<br />

- (informacia ucnobia)<br />

? (informaciis gacnobis Sedegad gaCnda kiTxvebi, romelTac moswavleebi calke iniSnaven,<br />

Semdeg svamen klasSi.<br />

• TiToeuli jgufi yuradRebiT ecnoba saswavlo teqstidan maTTvis gankuTvnil<br />

monakveTs, Sesabamis sailustracio masalas, ris safuZvelzec jgufis wevrebi Seecdebian<br />

auxsnan Tanaklaselebs maT mier ganxiluli monakveTis Sinaarsi (urTierTswavlebis<br />

meTodi);<br />

• jgufis wevrebi erToblivad ecnobian mTlian sagakveTilo masalas da aseve<br />

erToblivad pasuxoben interaqtivis SekiTxvebs, muSaobis dasrulebisas ki acnoben<br />

Tanaklaselebs maT mosazrebebs. SesaZlebelia, msjelobis procesSi gaCndes gansxvavebuli<br />

azri, versia.<br />

• sagakveTilo masalis gacnobis Semdeg, jgufi amzadebs da Tanaklaselebs usvams<br />

kiTxvebs saxelmZRvaneloSi mocemuli konkretuli informaciis, Tundac, sailustracio<br />

nimuSebis irgvliv. SesaZlebelia, TiToeuli jgufis wevrebma kiTxvebi<br />

baraTebze, gadascen sxva jgufis moswavleebs da mxolod amis Semdeg upasuxon erTmaneTis<br />

SekiTxvebs.<br />

• sagakveTilo masalis gacnobis Semdeg jgufis wevrebs SeuZliaT, maTi azriT,<br />

gansakuTrebiT saintereso informaciasTan dakavSirebuli Canawerebis gakeTeba (mniSvnelovani<br />

TariRebis, nimuSebis, terminebisa da sxv. CaniSvna, muSaoba am Tu im sqemasa<br />

da diagramaze da sxv.), romelTac Semdeg Tanaklaselebs acnoben.<br />

d. sawyis etapze Sesasrulebeli savarjiSoebi<br />

am tipis savarjiSoebi SeiZleba sakmaod mravalferovani iyos, moicavdes rogorc<br />

praqtikul, ise SemecnebiT saqmianobas. kerZod:<br />

• gansxvavebuli epoqis/stilis/dargis/Janris/xelovanis namuSevrebis Sedareba;<br />

• konkretuli nimuSis ganxilva Sesabamis istoriul, religiur, kulturul konteqstSi;<br />

• pasuxi rTul, `saazrovno~ kiTxvaze, sakuTari poziciis dasabuTeba;<br />

• konkretuli Temis sxva sagnebSi SeZenil codnasTan, cxovrebiseul gamocdilebasTan<br />

dakavSireba;<br />

• praqtikuli samuSaos Sesruleba, romelze muSaobac drois mcire monakveTisTvisaa<br />

gaTvaliswinebuli da sxv.<br />

e. damagvirgvinebel etapze Sesasrulebeli samuSao<br />

am tipis savarjiSoebis mizania, xeli Seuwyos moswavleTa mier SeZenil codnis ganmtkicebasa<br />

da gaaqtiurebas. muSaobis formebis SerCevas, cxadia, gansazRvravs gakveTilis<br />

Temis, konkretuli saswavlo masalis specifika. am mizniT SegviZlia gamoviyenoT<br />

diskusia, muSaoba proeqtze, sxvadasxva Sinaarsis SemoqmedebiTi davalebebi da a.S.<br />

v. damoukidebeli samuSao<br />

damoukidebeli samuSao, rogorc saswavlo masalis wardgenis bolo etapi, sakmaod<br />

mniSvnelovania. swored damoukidebeli muSaobis Sedegi warmoadgens TvalnaTliv, Tu<br />

ramdenad gaacnobiera moswavlem axali saswavlo masala, ris safuZvelzec igi avlens<br />

dakvirvebulobis, kritikuli, analitikuri azrovnebis, argumentirebuli msjelobisa<br />

da sxva unarebs. am etapze SesaZlebelia moswavleTaTvis sxvadasxva saxis sqemebsa<br />

da diagramebze muSaobis SeTavazeba. kerZod:<br />

• `vici, viswavle, minda vicode~. sqemis TiToeul grafaSi moswavleebi akeTeben<br />

21


Sesabamis Canawerebs. sqemaze muSaoba gansakuTrebiT efeqturia Temis dasrulebisas,<br />

Semajamebel gakveTilze; agreTve wina klasSi ganvlili masalis axal masalasTan<br />

dakavSirebis mizniT.<br />

• `venis diagrama~. gamoiyeneba gansaxilveli sakiTxebis (faqtebis, movlenebis,<br />

sxva dasxva xelovanTa Semoqmedebis, xelovnebis nimuSebis) rogorc saerTo, ise ganmasxvavebeli<br />

niSnebis gasarkvevad.<br />

• `I-diagrama~ romelic gamoiyeneba gansaxilveli sakiTxebis Sedarebis mizniT, ris<br />

safuZvelzec moswavleebma Sesabamis grafebSi unda Caweron mxolod maTTvis damaxasiaTebeli<br />

ganmasxvavebeli niSnebi.<br />

• `ormxriv CanawerTa dRiuri~, romelic iTvaliswinebs moswavlis komentars<br />

konkretul citatasa Tu garkveul mosazrebasTan dakavSirebiT.<br />

aRniSnul sqemebsa da diagramebze muSaoba moswavleebs gauadvilebs Sesaswavli<br />

Temis gaazrebasa da aRqmas, ganuviTarebs dakvirvebulobis, kritikuli azrovnebisa<br />

da argumentirebuli msjelobis, agreTve damoukidebeli muSaobis unar-Cvevebs.<br />

mizanSewonilia am etapze muSaoba sxvadasxva saxis diagnostikur masalaze (testi,<br />

krosvordi da a.S.), agreTve weriT namuSevrebze (ese, moxseneba, referati da sxv.).<br />

22


V. rekomendebuli Sefaseba saxviT da<br />

gamoyenebiT <strong>xelovneba</strong>Si<br />

saxviT da gamoyenebiT <strong>xelovneba</strong>Si TiToeuli semestris manZilze moswavleebi<br />

fasdebian sami komponentis mixedviT:<br />

samive komponents erTnairi wona aqvs.<br />

1. saSinao davaleba<br />

2. saklaso davaleba<br />

3. Semajamebeli davaleba<br />

saklaso da saSinao davalebebis komponentebSi gamoiyeneba rogorc ganmsazRvreli,<br />

ise ganmaviTarebeli Sefaseba.<br />

ganmaviTarebeli Sefasebis mizania swavlis xarisxis gaumjobesebis uzrunvelyofa,<br />

swavlebis procesSi TiToeuli moswavlis ganviTarebis maqsimaluri xelSewyoba.<br />

ganmaviTarebeli Sefaseba gulisxmobs maswavleblis mier sistematur dakvirvebas<br />

TiToeuli moswavlis saqmianobaze. maswavlebeli Seiswavlis maT SesaZleblobebs,<br />

saWiroebebs da iTvaliswinebs saswavlo procesSi.<br />

mniSvnelovania moswavleebisaTvis TanamSromlobiTi da konstruqciuli garemos<br />

Seqmna, maT ar unda hqondeT warumateblobis SiSi, unda grZnobdnen keTilganwyobasa<br />

da mxardaWeras.<br />

pedagogiuri efeqtisaTvis mniSvnelovania uSualod moswavleebis CarTva ganmavi-<br />

Tarebeli Sefasebis procesSi, maT CamouyalibdebaT TviTSefasebis unari, pasuxismgebloba,<br />

xeli Seuwyon sakuTar winsvlas, rac, ra Tqma unda, etapobrivad ganxorcieldeba.<br />

ganmaviTarebeli Sefasebisas maswavlebels sxvadasxva saSualebis gamoyeneba Seu-<br />

Zlia, rogoricaa sityvieri komentari, konkretuli rCevebi, efeqturia dakvirvebis<br />

furclebis, TviTSefasebisa da urTierTSefasebis sqemebis gamoyeneba, TiToeuli<br />

moswavlis portfolios Sedgena Semdgomi ganxilvisTvis. Semajamebel gakveTilebze<br />

SesaZlebelia winaswar momzadebuli baraTebis gamoyenebac, romlebSic TiToeuli<br />

moswavle aRniSnavs diagnostikur masalaze muSaobis Sedegebs.<br />

mniSvnelovania ganmsazRvreli da ganmaviTarebeli Sefasebis mudmivad gamoyeneba<br />

swavlis procesSi.<br />

ganmsazRvrel SefasebaSi iwereba niSani, romelic warmoadgens zemoaRniSnuli komponentebis<br />

Sesabamisad miRebulaTa jams.<br />

ras iTvaliswinebs TiToeuli komponenti saxviT da gamoyenebiT <strong>xelovneba</strong>Si?<br />

a) saSinao davalebebi<br />

SeiZleba Sefasdes Semdegi davalebebis mixedviT:<br />

23


24<br />

masalis moZieba, referati, praqtikuli samuSao.<br />

b) mimdinare saklaso davalebebi<br />

moicavs Semdegi tipis aqtivobebs:<br />

1. konkretuli praqtikuli samuSaos Sesruleba an namuSevris Seqmna garkveul<br />

Temaze, rac SeiZleba Sefasdes Semdegi kriteriumebis mixedviT:<br />

• organizebuloba (sistemuroba, drois limitis dacva, saWiro masalis, aRWurvilobis<br />

qona);<br />

• teqnikis, masalis floba;<br />

• SemoqmedebiToba (gadawyvetilebis damoukideblad miReba, sakuTari xelweris,<br />

xedvis, demonstrireba);<br />

• TanamSromloba jgufuri muSaobis dros.<br />

2. sakuTari da sxvisi namuSevrebis ganxilvaSi monawileoba;<br />

3. garkveuli epoqis, Semoqmedis an xelovnebis nimuSis analizSi an mis irgvliv<br />

msjelobaSi monawileoba, rac SeiZleba Sefasdes Semdegi kriteriumebis mixedviT:<br />

• aqtiuri monawileoba;<br />

• sakuTari azris dasabuTebulad warmoCena;<br />

• sxvisi azris mimarT pativiscemis demonstrireba;<br />

4. sakuTari da sxvebis namuSevrebis prezentacia (auditoriisTvis wardgena), rac<br />

SeiZleba Sefasdes Semdegi kriteriumebis mixedviT:<br />

• saTqmelis naTlad da gasagebad gadmocema, auditoriasTan kontaqti;<br />

• TvalsaCinoebisa da teqnikuri saSualebebis gamoyeneba;<br />

• kiTxvebze adekvaturi pasuxis gacema;<br />

Semajamebeli davalebebis komponenti<br />

Semajamebeli davalebis komponenti ukavSirdeba swavlebis Sedegs. am komponentSi<br />

unda Sefasdes erTi saswavlo monakveTis (Tema, Tavi, paragrafi, sakiTxi) Seswavla-damuSavebis<br />

Sedegad miRweuli Sedegebi. konkretuli saswavlo erTeulis dasrulebisas<br />

moswavlem unda SeZlos saxviT da gamoyenebiT <strong>xelovneba</strong>Si standartiT gansazRvruli<br />

codnisa da unarebis warmoCena. Sesabamisad, Semajamebeli davalebebi unda afasebdes<br />

saxviT da gamoyenebiT <strong>xelovneba</strong>Si standartebiT gansazRvrul Sedegebs.<br />

Semajamebel davalebaTa tipebi:<br />

standartis moTxovnaTa dasafarad rekomendebulia Semajamebel davalebaTa<br />

mravalferovani formebis gamoyeneba. saxviT da gamoyenebiT <strong>xelovneba</strong>Si Semajamebel<br />

davalebaTa tipebi SeiZleba iyos:<br />

sakontrolo/gamocda/testireba/maStaburi namuSevari/ gamofena/moxsenebareferati<br />

(garkveuli epoqis, Semoqmedis Sesaxeb).<br />

proeqtebi<br />

proeqtis savaraudo Temebi:<br />

eqspoziciis, telegadacemis, radiogadacemis, speqtaklis momzadeba; gazeTis,<br />

Jurnalis, wignis maketis damzadeba; skveris keTilmowyoba, skolis, saklaso oTaxis,<br />

interieris dizainis Seqmna da sxva.<br />

proeqtis Sesrulebis dros fasdeba Semdegi aqtivobebi:<br />

proeqtis ideis gansazRvra, proeqtis dagegmva, funqciebis ganawileba; organizeba,<br />

finansuri gaTvla, sponsoris moZieba, sazogadoebasTan urTierToba, masaliT<br />

momarageba, musikaluri gaformeba, reJisura, scenografia, mxatvroba, dizaini: kostiumi,<br />

dekoracia, grimi; resursis Seqmna, warmodgenaSi monawileoba (msaxiobi, wamyvani,<br />

gamnaTebeli da a.S.), wardgena da sxva;


moTxovnebi, romlebsac unda akmayofilebdes Semajamebeli davalebebi<br />

• davalebis TiToeul tips unda axldes Tavisi Sefasebis zogadi rubrika;<br />

• zogadi rubrika unda dazustdes konkretuli davalebis pirobisa da ganvlili<br />

masalis gaTvaliswinebiT;<br />

• 10 qula unda gadanawildes rubrikaSi Semaval kriteriumebze;<br />

• miTiTebuli unda iyos standartis is Sedegebi, romelTa Sefasebasac emsaxureba<br />

Semajamebeli davaleba.<br />

rubrikebis nimuSebi:<br />

moswavle<br />

1.<br />

2.<br />

3.<br />

4.<br />

5<br />

6.<br />

7.<br />

organizebuloba<br />

(drois<br />

limitis dacva,<br />

saWiro<br />

aRWurvilo<br />

bis qona)<br />

0-1<br />

praqtikuli samuSaos (namuSevris) Sefaseba<br />

TariRi: samuSaos (namuSevris) saxeoba:<br />

Sefasebis kriteriumebi<br />

masalis, teqnikis<br />

da mxatvrulgamomsxvelobiTi<br />

saSualebebis<br />

floba<br />

0- 3<br />

SemoqmedebiToba,<br />

anu ramdenad<br />

efeqturad<br />

iyenebs teqnikas,<br />

masalas da mxatvrul-gamomsaxvelobiTxerxebs<br />

Canafiqris<br />

gadmosacemad<br />

0- 4<br />

Tanam-<br />

Sromloba<br />

jgufuri<br />

muSaobis<br />

dros<br />

0-2<br />

Semajamebeli<br />

qula<br />

qulaTa<br />

maqsimaluri<br />

raodenoba<br />

10<br />

25


26<br />

praqtikuli samuSaos (namuSevris) Sefaseba<br />

TariRi: samuSaos (namuSevris) saxeoba: naturmorti<br />

moswavle<br />

1.<br />

2.<br />

3.<br />

4.<br />

5<br />

6.<br />

7.<br />

kompozicia<br />

ramdenad<br />

axerxebs<br />

dasa xati<br />

obieqtebis<br />

sasuraTe<br />

sibrtyeze<br />

kompoziciur<br />

gana wile<br />

bas (kompoziciuri<br />

ba lan sis<br />

da c vas da<br />

a.S.) da<br />

urTi erT-<br />

Ta na fardo<br />

bis ga dmocemas<br />

0-2<br />

forma/<br />

moculoba<br />

ramdenad<br />

icavs sagnis<br />

proporciebs<br />

da ramdenadaxerxebs<br />

maTi<br />

mo cu lo bis<br />

gad mocemas<br />

Suq-Crdilis<br />

sa-<br />

SualebiT<br />

0-2<br />

masala: akvareli, guaSi<br />

Sefasebis kriteriumebi<br />

feri<br />

ramdenad<br />

Seesatyviseba<br />

ferTa<br />

gama dasa xat<br />

obieq te bs,<br />

an ram de nad<br />

Sem oqme debiTad<br />

aris<br />

gadaw yveti<br />

li feris<br />

amo cana<br />

namuSevarSi<br />

0-2<br />

faqtura<br />

ramdenad<br />

axerxebs<br />

dasaxati<br />

obieqtebis<br />

(sagebnis,<br />

drapirebis<br />

(qsovilis))<br />

faq turis<br />

gadmocemas<br />

0-2<br />

konkretuli namuSevris Sefaseba<br />

qulebi<br />

sivrce<br />

ramdenad<br />

axerxebs<br />

sivrcis<br />

efeqtis<br />

Seqmnas<br />

(wina<br />

plani,<br />

Sua<br />

plani,<br />

ukana<br />

plani<br />

(foni))<br />

0-4 5-7 8-10<br />

mocemulobis<br />

Sesruleba<br />

(xarisxis gauTvaliswineblad)<br />

masalis, teqnikis da mxatvrul-gamomsaxvelobiTi<br />

saSualebebis floba (kompoziciuri<br />

ganawileba, feri,<br />

forma da a.S.)<br />

0-2<br />

Semajamebeli<br />

qula<br />

qulaTa<br />

maqsimaluri<br />

rao denoba<br />

10<br />

SemoqmedebiToba, anu efeqturad<br />

iyenebs masalas, teqnikas<br />

da mxatvrul-gamomsaxvelobiT<br />

saSualebebs Canafiqris gadmosacemad


xelovnebis nimuSis analizis Sefaseba<br />

TariRi: xelovnebis nimuSi: avtori:<br />

moswavle Sefasebis kriteriumebi<br />

1.<br />

2.<br />

3.<br />

4.<br />

5.<br />

6.<br />

7.<br />

8.<br />

9.<br />

10.<br />

aRwers namu-<br />

Sevars<br />

0- 3<br />

aanalizebs kompozicias<br />

da<br />

mxatvrul-gamomsaxvelobiTsaSualebebs<br />

0- 3<br />

asabuTebs saku-<br />

Tar interpretacias<br />

0- 4<br />

saprezentacio unarebis Sefaseba<br />

TariRi: prezentaciis saxeoba: moxseneba-referati<br />

moswavle Sefasebis kriteriumebi<br />

1.<br />

2.<br />

3.<br />

4.<br />

5.<br />

6.<br />

7.<br />

8.<br />

9.<br />

10.<br />

saTqmelis naTlad<br />

da gasagebad<br />

gadmocema, kontaqtiauditoriasTan<br />

0- 3<br />

TvalsaCinoebisa<br />

da teqnikuri sa-<br />

Sualebebis gamoyeneba<br />

0- 4<br />

kiTxvebze<br />

adekvaturi<br />

pasuxis gacema<br />

0- 3<br />

Semajamebeli<br />

qula<br />

qulaTa<br />

maqsimaluri<br />

raodenoba 10<br />

Semajamebeli<br />

qula<br />

qulaTa<br />

maqsimaluri<br />

raodenoba 10<br />

27


28<br />

saklaso msjelobaSi monawileobis Sefaseba<br />

TariRi: msjelobis Tema:<br />

moswavle Sefasebis kriteriumebi Semajamebeli qula<br />

1.<br />

2.<br />

3.<br />

4.<br />

5.<br />

6.<br />

7.<br />

8.<br />

9.<br />

10.<br />

aqtiuri<br />

monawileoba<br />

0- 3<br />

sakuTari<br />

azris<br />

dasabuTeba<br />

0- 4<br />

sxvisi azris<br />

mimarT pativiscemis<br />

demon strireba<br />

0- 3<br />

qulaTa maqsimaluri<br />

raodenoba<br />

10<br />

<strong>VI</strong>. specialuri saganmanaTleblo saWiroebebis mqone<br />

moswavleebTan muSaobis Taviseburebebi<br />

xelovnebis gakveTilebze<br />

xelovnebis maswavlebels unda SeeZlos saswavlo procesis dagegmvisas specialuri<br />

saganmanaTleblo saWiroebebis mqone moswavleebTan muSaobis Taviseburebebis<br />

gaTvaliswineba. am kategoriis moswavleebs swavlis dros garkveuli sirTuleebi<br />

aqvT, xSir SemTxvevaSi saWiroeben damatebiT saganmanaTleblo momsaxurebas.<br />

Tavdapirvelad maswavlebeli gansazRvravs, Tu romel kategorias miekuTvneba<br />

specialuri saganmanaTleblo saWiroebebis mqone moswavle/moswavleebi:<br />

1. moswavleebi fizikuri da gonebrivi ganviTarebis darRvevebiT;<br />

2. moswavleebi mxedvelobis da smenis darRveviT;<br />

3. moswavleebi metyvelebis, qcevisa da emociuri ganviTarebis darRveviT;<br />

4. moswavleebi, romelTac saWiroeben grZelvadian mkurnalobas an hospitalizacias.<br />

TiToeuli konkretuli kategoriis moswavleebis saWiroebebis kvlevis Sedegebis<br />

safuZvelze xdeba modificirebuli saswavlo gegmis Sedgena, romelSic gaTvaliswinebul<br />

iqneba moswavlis individualuri SesaZleblobebi, ganisazRvreba misaRwevi<br />

saswavlo Sedegebi, muSaobis konkretuli formebi da meTodebi, romelTac maswavlebeli<br />

gamoiyenebs moswavlis potencialis srulad gamovlenisaTvis. detalurad<br />

igegmeba agreTve swavlebis strategiebi da saswavlo aqtivobebi (saklaso, saSinao),<br />

ganisazRvreba saganmanaTleblo resursi, individualurad gansazRvruli saswavlo<br />

miznebisa da miznis miRwevis vadebi.<br />

sagnis specifikidan gamomdinare, xelovnebis maswavlebelma konkretuli kategoriis<br />

moswavleebTan muSaobisas, sasurvelia, gaiTvaliswinos Semdegi:<br />

1. zogadad, unarSezRudul bavSvebi da mozardebi xasiaTdebian mkafiod gamoxat-


uli feriTi aRqmiT, SemoqmedebiTobiT, mdidari warmosaxviT. mecnieruli kvlevebis<br />

Sedegad dasabuTebulia, rom am kategoriis moswavleTa namuSevrebi (gansakuTrebiT<br />

naxatebi) udaod saintereso fenomens warmoadgens.<br />

2. Tu moswavles ara aqvs motorikasTan dakavSirebuli seriozuli problemebi,<br />

SesaZlebelia maTi CarTva SemoqmedebiTi muSaobis procesSi (Zerwva, kolaJi, konstruireba,<br />

modelireba).<br />

3. mniSvnelovania moswavleTa CarTva jgufur muSaobaSi, gamofenebis, saklaso da<br />

saskolo RonisZiebebis momzadebaSi, rac xels Seuwyobs moswavlis qceviTi, socialuri<br />

da sakomunikacio unarebis ganviTarebas, moswavlis damoukideblobis xarisxis<br />

gazrdas.<br />

4. aucilebelia aRniSnuli kategoriis moswavleTa Sefasebis ganxorcieleba maTi<br />

individualuri SesaZleblobebis gaTvaliswinebiT.<br />

Sefasebisas upiratesoba unda mieniWos iseT kriteriumebs, rogoricaa<br />

gakveTilze CarTuloba, praqtikuli unar-Cvevebis gamovlena, SemoqmedebiTobis<br />

gamovlena, Semajamebeli davalebebis Sesruleba da sxv., TiToeuli moswavlis individualuri<br />

SesaZleblobebis Sesabamisad.<br />

saWiroebis SemTxvevaSi maswavlebelma unda Seitanos koreqtivebi rogorc individualur<br />

gegmaSi, ise Sefasebis kriteriumebSi.<br />

Sin swavlebis procesSi mniSvnelovania moswavlis uzrunvelyofa damatebiTi sa-<br />

ganmanaTleblo da videomasaliT 1 .<br />

K<strong>VI</strong>I. komentarebi maswavleblis wignTan<br />

dakavSirebiT<br />

1. maswavlebeli SemoqmedebiTad unda miudges saxelmZRvanelos, ramdenadac<br />

saxelmZRvanelo aris erT-erTi da ara erTaderTi saSualeba, romelic emsaxureba<br />

erovnuli saswavlo gegmiT gansazRvruli Sedegebis miRwevas. moswavleTa saWiroebebis<br />

gaTvaliswinebiT, maswavlebels SeuZlia gadaaadgilos Temebis Tanmimdevroba,<br />

daamatos an Secvalos aqtivobebi;<br />

2. maswavleblis wignSi mocemulia TiToeuli gakveTilis scenari, Tumca es mxolod<br />

savaraudo scenarebia. aseve savaraudoa TiToeuli aqtivobis xangrZlivobac. maswavlebels<br />

SeuZlia moswavleTa saWiroebebis gaTvaliswinebiTa da sakuTari Sexedulebis<br />

mixedviT dagegmos TiToeuli gakveTili, gamoiyenos sarezervo gakveTilebi;<br />

3. maswavlebelma unda gaiTvaliswinos, rom Tanabari pirobebi Seuqmnas gansxvavebuli<br />

potencialis mqone moswavleebs sakuTari SesaZleblobebis gamosavlenad. Sesabamisad,<br />

maswavlebels SeuZlia individualuri SesaZleblobebis gaTvaliswinebiTa da<br />

sakuTari Sexedulebisamebr SesTavazos maT mravalmxrivi aqtivobebi;<br />

4. moswavleTa codnisa da unar-Cvevebis xarisxis gamosavlenad maswavlebelma etapobrivad<br />

unda ganaxorcielos maTi miRwevebis xarisxis Semowmeba. am mizniT mas Seu-<br />

Zlia damatebiT gamoiyenos sakuTari mosazrebisamebr SerCeuli Sefasebis mravalferovani<br />

formebi da meTodebi.<br />

5. mniSvnelovania, moswavleTa uzrunvelyofa TiToeuli gakveTilisaTvis saWiro<br />

resursiT. yoveli momdevno gakveTilis scenaris gacnobis Semdeg maswavlebelma winaswar<br />

unda izrunos praqtikuli saqmnianobisaTvis saWiro resursze da droulad<br />

miawodos moswavleebs saTanado informacia.<br />

SeniSvna: inkluziur ganaTlebasTan dakavSirebul garkveul informacias maswavlebeli miiRebs<br />

erovnuli saswavlo gegmis Sesabamisi Tavis, aseve ganaTlebis saministros erovnuli saswavlo<br />

gegmebisa da Sefasebis centris veb-gverdze ganTavsebuli literaturis eleqtronuli versiis<br />

gacnobisas.<br />

29


30<br />

<strong>VI</strong>II. gakveTilebis savaraudo scenarebi<br />

Tema I. saxviTi xelovnebis gamomsaxvelobiTi xerxebi<br />

1 naxati – saxviTi xelovnebis safuZveli<br />

gaixseneT, ras ewodeba grafika? romel sxva<br />

dargebSi gamoiyeneba grafikuli naxati?<br />

ra ewodeba winaswar Canaxats, romelsac asruleben<br />

arqiteqtorebi, dizainerebi da sxv.<br />

Tavisi momavali qmnilebisTvis?<br />

ra aris konturis xazi da arsebobs Tu ara<br />

sxva saxis xazebi?<br />

grafikuli naxati saxviTi xelovnebis<br />

safuZvelia. Tqven ukve iciT, rom grafikuli<br />

Canaxati, eskizi, aseve etiudi SeiZleba<br />

mosamzadebeli etapi gaxdes momavali ferweruli<br />

namuSevrisTvis, qandakebisTvis, arqiteqturuli<br />

Tu dizaineruli proeqtisaTvis.<br />

magram naxati ufro farTo gagebiTac SeiZleba<br />

CaiTvalos saxviTi xelovnebis safuZvlad,<br />

radganc nebismieri gamosaxulebis, figuris<br />

ZiriTadi formis gadmocema SesaZlebelia<br />

xazis saSualebiT, anu nebismieri obieqti Sei-<br />

Zleba gadmoices naxatis saxiT.<br />

konturi xazs SeuZlia gadmogvces sagnis<br />

ZiriTadi forma, moxazuloba, anu gaxados<br />

misi gamosaxuleba cnobadi. grafikuli naxatis<br />

sxva elementebis _ Strixis, laqis _ sa-<br />

SualebiT gadmoicema detalebi, moculoba,<br />

Suq-Crdili, sagnis zedapiris faqtura da sxv.<br />

aseTi naxati ubralod cnobadi ki ara, aramed<br />

realisturia, anu iseTi, rogorsac Cven sinamdvileSi<br />

vxedavT.<br />

8<br />

rafaeli.<br />

axalgazrda<br />

qalis portreti<br />

Jan ogiust dominik engri.<br />

avtoportreti. 1827.<br />

grafikuli naxati<br />

cnobari<br />

etiudi _ naturidan<br />

Sesrulebuli winaswari Canaxati.<br />

leonardo da vinCi.<br />

Canaxati FAN<br />

fanqriT. 1495<br />

xSirad grafikuli naxati saxviTi xelovnebis namuSevarSi<br />

sxva gamomsaxvelobiT saSulebebTan erTad gvxvdeba,<br />

magaliTad, ferebTan erTad. magram sxvadasxva stilis<br />

namuSevarSi sxvadasxva gamomsaxvelobiTi xerxi SeiZleba<br />

iyos mTavari, anu wamyvani: zogjer isec xdeba, rom ferebis<br />

miuxedavad, nawarmoebSi mTavari mainc xazobrivi naxatia:<br />

formebi, detalebi, ganwyoba, ZiriTadad, xazebis sa-<br />

SualebiTaa gadmocemuli.<br />

Zveli berZnuli larnaki<br />

simone martini. xareba. 1333<br />

obri berdslei.<br />

tristani da izolda.<br />

1893-1894<br />

reza abasi.<br />

qarTveli<br />

didgvarovani. 1620<br />

suio genro.<br />

mjdomare buda.<br />

naxati tuSiT.<br />

X<strong>VI</strong>II s. iaponia<br />

?<br />

daakvirdiT mocemul suraTebs da imsjeleT: risi saSualebiT gadmoicema<br />

maTSi formebi? rogoraaa gamoyofili gamosaxuleba fonisgan?<br />

rogori xasiaTis xazebia mocemuli TiToeul SemTxvevaSi?<br />

imsjeleT: ra ganwyobas iwvevs, rogor xasiaTs qmnis namuSevarSi swori,<br />

texili, talRiseburi, vertikaluri, horizontaluri, sqeli, wvrili,<br />

wyvetili xazebi?<br />

saswavlo miznebi: codnis gaRrmaveba grafikuli naxatis daniSnulebaze,<br />

xazis, rogorc grafikuli naxatis ZiriTadi elementis gamomsaxvelobiT Sesa-<br />

Zlelobebze, grafikuli masalis saSualebiT swrafi Canaxatis Sesrulebis unar-<br />

Cvevebis ganviTareba.<br />

Sedegi:<br />

I.1 naxati _ saxviTi xelovnebis safuZveli<br />

resursi: saxelmZRvanelo, formati, Tabaxis furclebi, fanqari, naxSiri, tuSi.<br />

moswavleTa organizebis forma: individualuri, jgufuri.<br />

s.g. <strong>VI</strong>.2 _ asrulebs grafikul namuSevars sxvadasxva masaliT (tuSi, melani,<br />

naxSiri da sxv.);<br />

s.g. <strong>VI</strong>.2 _ konkretuli mocemulobis Sesabamisad Tavad irCevs masalas da<br />

teqnikas;<br />

s.g. <strong>VI</strong>.3 _ xatavs portrets, naturmortsa da peizaJs naturidan da mexsierebiT<br />

saxasiaTo niSnebis gamokveTiT;<br />

s.g. <strong>VI</strong>.7 _ saubrobs nawarmoebis Sinaarsze;<br />

s.g. <strong>VI</strong>.7 _ saubrobs namuSevarSi gadmocemul ganwyobilebaze.<br />

9


gakveTilis msvleloba:<br />

aqtivoba 1 (5 wT)<br />

gakveTilis dasawyisSi maswavlebeli sTxovs moswavleebs, CamoTvalon saxviTi xelovnebis<br />

maTTvis cnobili dargebi da gansazRvron TiToeuli maTganis raoba. amis<br />

Semdeg maswavlebeli moswavleTa yuradRebas amaxvilebs saxviTi xelovnebis erT-erT<br />

dargze _ grafikaze da sTavazobs, gaixsenon da daasaxelon saxatavi masalebi, romlebic<br />

grafikaSi gamoiyeneba, maTTvis cnobili grafikuli namuSevrebi.<br />

maswavlebeli sTavazobs maT isaubron grafikul naxatze, dargebze, romlebSic gamoiyeneba<br />

grafikuli naxati. gamoTqvamen azrs winaswari mosamzadebeli naxatis mniSvnelobaze<br />

arqiteqtorebis, dizainerebisa da sxva profesiebis adamianebisaTvis.<br />

miuxedavad imisa, rom wina wlebis saswavlo masalidan moswavleebs ukve aqvT<br />

garkveuli codna grafikis gamomsaxvelobiT xerxebze, codnis gaaqtiurebis mizniT,<br />

maswavlebeli sTxovs moswavleebs imis aRniSvnas, Tu ra tipis xazebia maTTvis cnobili,<br />

ras uwodeben Strixs, sagnis SemomsazRvrel xazs, ratom uwodeben grafikas `Sav-<br />

TeTris~ <strong>xelovneba</strong>s.<br />

aqtivoba 2 (10 wT)<br />

moswavleebi ecnobian saxelmZRvaneloSi mocemul teqstsa da sailustracio nimuSebs,<br />

Semdeg ki msjeloben maT irgvliv. maswavlebeli maT yuradRebas amaxvilebs<br />

xazze, rogorc grafikul namuSevris umTavres elementze. moswavleebi saubroben<br />

konturis xazis, Strixis, laqis gamomsaxvelobiT SesaZleblobebze. gamoTqvamen azrs,<br />

ramdenad SesaZleblad miaCniaT, rom miuxedavad feris gamoyenebisa, namuSevarSi, Ziri-<br />

Tadi roli ganwyobilebis Seqmnis TvasazrisiT, mainc xazobrivma naxatma Seasrulos.<br />

amis Semdeg moswavleebi yuradRebiT aTvaliereben sailustracio nimuSebs, pasuxoben<br />

interaqtivis SekiTxvebs.<br />

1. formebi ZiriTadad gadmocemulia sxvadasxva xasiaTis xazebis saSulebiT. forma<br />

fonisgan konturis xaziT ikveTeba.<br />

2. simone martinis namuSevarSi xazi denadia da konturs Semowers. reza abasis miniaturaze<br />

_ moqnili, denadi xazi, obri berdsleis namuSevarSi _ ufro mkveTri xazebia,<br />

xolo berZnul larnakze _ yvelaze mdidruli, mravalferovani naxatia: konturis<br />

moqnili xazebi, drapirebis wvrili, mravalferovani xazebi da sxv. iaponur naxatze<br />

mkafio konturis xazia mocemuli.<br />

3. talRovani, rbili, moqnili xazebi mSvid, poetur ganwyobas badebs, mkveTri,<br />

kuTxovani _ mousvenar, mRelvares da sxv.<br />

aqtivoba 3 (5 wT)<br />

moswavleebi ecnobian rubrikiT `Cveni saxelosnoSi~ praqtikul rCevebs, rac maT<br />

daexmareba grafikuli Canaxatebis Sesrulebisas; saerTo formatze asruleben savarjiSoebs,<br />

uziareben erTmaneTs miRebul STabeWdilebebs.<br />

mocemuli aqtivobis dasasruls maswavlebeli sTavazobs moswavleebs, gauziaron<br />

erTmaneTs azri saxatavi masalebis SesaZleblobebze, romlebic grafikuli namuSevris<br />

Sesaqmnelad gamoiyeneba.<br />

aqtivoba 4 (15 wT)<br />

maswavlebeli sTavazobs moswavleebs, mimoixedon saklaso oTaxSi, survilisamebr,<br />

SearCion xedi, romelic saklaso oTaxis fanjrebidan moCans da Seasrulon Canaxatebi.<br />

yuradReba gaamaxvilon xazis gamomsaxvelobiT SesaZleblobebze, gadmoscen maTTvis<br />

sasurveli ganwyobileba. moswavleebi sakuTari mosazrebisamebr irCeven saxatav masalas<br />

da Seudgebian Canaxatebis Sesrulebas.<br />

aqtivoba 5 (10 wT)<br />

samuSaos dasrulebisas moswavleebi msjeloben sakuTar da erTmaneTis namuSevrebze,<br />

aRniSnaven, Tu ra detalebis, saxasiaTo niSnebis asaxva surda TiToeul maTgans<br />

Canaxatze muSaobisas, msjeloben sakuTari namuSevris sust da Zlier mxareebze. ganxilvis<br />

procesSi moswavleebi ukeT acnobiereben xazis samyaros mravalferovnebas,<br />

xazis misadagebas asasaxi obieqtis formisaTvis, agreTve imasac, Tu ra mizniT SeiZleba<br />

gakeTdes sxvadasxva obieqtis Canaxati.<br />

31


32<br />

2 gamosaxuleba da foni<br />

Tqven ukve iciT, rom naxatze gamosaxuli<br />

sagnebis ZiriTadi forma konturis xazis saSualebiT<br />

gadmoicema. ra aris asaxuli naxatze?<br />

am kiTxvaze pasuxis gacema swored konturis<br />

mixedviT SegviZlia. konturis xazi kidev erT<br />

mniSvnelovan rols asrulebs naxatSi: igi<br />

gamoyofs gamosaxulebas fonisagan.<br />

saswavlo miznebi: gamosaxulebisa da fonis urTierTmimarTebis gacnobiereba,<br />

sakuTari Canafiqrisadmi SemoqmedebiTi midgomis, praqtikuli da sakomunikacio<br />

unar-Cvevebis ganviTareba.<br />

resursi:<br />

saxelmZRvanelo, formati, Tabaxis furclebi, tuSi, kalami, akvareli, wylis<br />

WurWeli.<br />

moswavleTa organizebis forma: individualuri, jgufuri.<br />

Sedegi:<br />

rafaeli. madona mdeloze. 1505<br />

lado gudiaSvili.<br />

„vefxistyaosnis“<br />

ilustracia. 1939<br />

?<br />

daakvirdiT mocemul suraTebs da imsjeleT: risi saSualebiTaa Semoxazuli<br />

figurebi alfons muxasa da lado gudiaSvilis suraTebze?<br />

konturis xazi rom wavSaloT, SevZlebT Tu ara gamosaxulebis cxadad<br />

aRqmas?<br />

rogor fonzea warmodgenili madona rafaelis suraTze?<br />

10<br />

I.2 gamosaxuleba da foni<br />

alfons muxa. salome. 1897<br />

Zvel saberZneTSi farTod iyo gavrcelebuli<br />

meTuneoba, anu keramikuli WurWlis damzadebis<br />

<strong>xelovneba</strong>. meTuneebis mier damzadebul sxvadasxvagvar<br />

WurWels mxatvrebi mravalferovani<br />

moxatulobiT amkobdnen.<br />

sxvadasxva epoqaSi saberZneTSi keramikuli<br />

nawarmis moxatvis sxvadasxva xerxi iyo popularuli:<br />

Zv. w. <strong>VI</strong> s-Si gavrcelda moxatulobis Savfiguriani<br />

stili, mogvianebiT ki, Zv. w. V s-dan _ e. w.<br />

wiTelfiguriani stili. Sav- da wiTelfigurian<br />

keramikaze mxatvrebi gamosaxavdnen antikuri miTebis<br />

gmirebs, scenebs yoveldRiuri cxovrebidan,<br />

olimpiuri TamaSebis monawileebs da sxv.<br />

riTi gansxvavdeba erTmaneTisagan Sav- da wi-<br />

Telfiguriani stilebi?erT SemTxvevaSi Savi<br />

figura Ria fonzea, meoreSi ki muq fonze Ria feris<br />

figurebia warmodgenili. Savfigurian moxatulobaSi<br />

gamosaxuleba Savi saRebaviT keTdeba<br />

gamomwvari Tixis mowiTalo-moyavisfro fonze.<br />

wiTelfigurian moxatulobaSi ki WurWlis mTeli<br />

zedapiri iRebeboda Savad im adgilebis gamoklebiT,<br />

sadac gamosaxuleba iyo gaTvaliswinebuli:<br />

figurebi Tavad Tixis mowiTalo-moyavisfro<br />

feriT warmoiqmneboda.<br />

Zveli berZnuli<br />

moxatuli larnaki<br />

wiTeli figurebi<br />

Savi figurebi<br />

?<br />

daakvirdiT suraTebs da imsjeleT: ra feriTaa gadmocemuli foni?<br />

figurebi? mcire detalebi?<br />

Tqveni azriT, romeli stilis moxatulobaSi asrulebs xazi ufro did<br />

rols? feri?<br />

s.g. <strong>VI</strong>.2 _ asrulebs grafikul namuSevars sxvadasxva masaliT (tuSi, melani,<br />

naxSiri da sxv.);<br />

s.g. <strong>VI</strong>.3 _ xatavs portrets, naturmortsa da peizaJs naturidan da mexsierebiT<br />

saxasiaTo niSnebis gamokveTiT;<br />

s.g. <strong>VI</strong>.4 _ namuSevarSi gadmoscems bunebis movlenebze dakvivebis Sedegebs;<br />

s.g. <strong>VI</strong>.7 _ saubrobs nawarmoebis Sinaarsze;<br />

s.g. <strong>VI</strong>.7 _ saubrobs namuSevarSi gadmocemul ganwyobilebaze;<br />

s.g. <strong>VI</strong>.7 _ msjelobs sakuTari namuSevris sust da Zlier mxareebze.<br />

11


gakveTilis msvleloba:<br />

aqtivoba 1 (5 wT)<br />

maswavlebeli moswavleTa yuradRebas amaxvilebs konturis xazze da sTavazobs<br />

maT, TiToeuli jgufis wevrebma saerTo formatze konturis xaziT gamosaxon maTTvis<br />

sasurveli sagnebis, figurebis formebi. amis Semdeg sTavazobs maT gamoTqvan azri, Tu<br />

kidev ra funqcias iZens konturis xazi dasrulebul namuSevarSi, rodesac suraTis<br />

formati mTlianad Sevsebulia.<br />

moswavleebi msjeloben dasmuli kiTxvis irgvliv, warmoidgenen ama Tu im namu-<br />

Sevars dasrulebuli saxiT da akeTeben daskvnas, rom am SemTxvevaSi konturis xazi<br />

gamosaxulebas fonisagan gamoyofs.<br />

Aaqtivoba 2 ( wT)<br />

moswavleebi ecnobian saxelmZRvaneloSi mocemul masalas (teqsts, ilustraciebs)<br />

da uziareben erTmaneTs azrs. pasuxoben I interaqtivis SekiTxvebs.<br />

1. alfons muxasa da lado gudiaSvilis suraTebze forma mkafio konturiT gadmoicema.<br />

2. konturis xazi rom wavSaloT, figurebs veRar aRviqvamT cxadad, gansakuTrebiT<br />

_ gudiaSvilis namuSevarze, radgan figurebi Zalian Serwymulia fonTan.<br />

3. rafaelis madona peizaJis, anu realistur fonzea mocemuli.<br />

amis Semdeg moswavleebi ecnobian momdevno gverdze mocemul informacias, romelic<br />

acnobs maT ZvelberZnuli keramikuli nawarmis moxatvis ZiriTad stils (Savfiguriani,<br />

wiTelfiguriani) da msjeloben TiToeul SemTxvevaSi fonisa da gamosaxulebis<br />

urTierTmimarTebaze. pasuxoben II interaqtivis kiTxvebs.<br />

1. pirvel nimuSze wiTel fonze Savi figurebia, meoreze _ Sav fonze wiTeli figurebi.<br />

mcire detalebi Sav figurebze amokawrulia, wiTlebze _ Savi saRebavis xazebiTaa<br />

Sesrulebuli.<br />

2. ufro xazovania Savi figurebi, wiTel figuriani stili ufro feradovania.<br />

aqtivoba 3 ( wT)<br />

`saxelosnoSi~ (gv.13) moswavleebi ecnobian maTTvis axali saxatavi masalis _ tu-<br />

Sis SesaZleblobebs (SesaZlebelia, zogierT maTgans ukve hqondes am masaliT xatvis<br />

garkveuli gamocdileba). maswavlebeli sTavazobs maT, Tavdapirvelad scadon tuSiT<br />

xatvis Taviseburebebis gacnoba, raSic maT daexmareba `saxelosnoSi~ mocemuli praqtikuli<br />

rCevebi. moswavleebi avlebel tuSiT saerTo formatze sxvadasxvagvar xazs,<br />

iyeneben daStrixvis gansxvavebul xerxebs, cdiloben laqebis saSualebiT garkveuli<br />

efeqtis Seqmnas. moswavleTaTvis aranakleb saintereso aRmoCndeba Sereuli teqnikis<br />

SesaZleblobebis gacnoba (tuSi _ akvareli). muSaobis procesSi moswavleebi interesdebian<br />

amxanagebis namuSevrebiT, uziareben erTmaneTs axali saxatavi masalis SesaZleblobebis<br />

gacnobiT miRebul STabeWdilebebs.<br />

aqtivoba 4 ( wT)<br />

maswavlebeli sTavazobs moswavleebs, damoukideblad SearCion Tema grafikuli<br />

namuSevrisaTvis, romelsac swored Sereuli teqnikis gamoyenebiT Seasruleben. ker-<br />

Zod, tuSiT asruleben xazovan naxats, Semdeg ki iyeneben akvarelis saRebavs. moswavleebi<br />

amzadeben samuSao masalas da Seudgebian Canafiqris ganxorcielebas. moswavleebs<br />

SeuZliaT namuSevarSi gadmoscen bunebis movlenebze dakvirvebis Sedegebi,<br />

survilisamebr, daxaton nebismieri maTTvis saintereso Janris nimuSi.<br />

aqtivoba 5 ( wT)<br />

TiToeuli jgufis wevrebi gamofenen maT samuSao magidebze namuSevrebs. moswavleebi<br />

yuradRebiT aTvaliereben erTmaneTis naxatebs, uziareben muSaobis procesSi<br />

miRebul gamocdilebas, aRniSnaven, Tu ramdenad SeZles maT sakuTari Canafiqris ganx-<br />

33


orcieleba, ra xerxebi gamoiyenes amisaTvis, ras Seadgens, maTi azriT, namuSevris sust<br />

da Zlier mxareebs. moswavleebi agreTve saubroben konturis xazis daniSnulebaze maT<br />

naxatebSi, gamosaxulebisa da fonis ur TierTmimarTebas. Mmoswavleebi gamoxataven sakuTar<br />

damokidebulebasac saxatavi masalebisadmi, aRniSnaven, Tu romel maTgans ani-<br />

Weben upiratesobas da ratom, ra saxis namuSevrebs Seqmnidnen tuSis an Tundac, Sereuli<br />

teqnikis gamoyenebiT.<br />

34

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!