11.07.2015 Views

575. zkia - Ttipi-Ttapa

575. zkia - Ttipi-Ttapa

575. zkia - Ttipi-Ttapa

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

6 | IRITZIAttipi-ttapa | 575 zk.2012.10.04NabarmentzekoakIdorNire txandaBeñardo GOIETXE«Halere, bertzeidortea luzeheldu da etaluze joaki da»Uda idor joan da, euririk ia ez dugu sentitueta iturri zein errekak agorturik edo agortuhurren. Halakoetan gertatzen den bezala,ura behar moduan zaindu gabe, gero komeriak!Horixe da, segur aski, hondarreko urteotan NAkoondasunei gertatu zaiena... lehen urtegi guziak sosezgainezka omen zituzten, egun, ordea, ia urikgabe omen daude, zulotik zuloraalferrik isuri baita. Harabertzela bizirauteko banketxebatek «NAko Caixa-CaixaNA» izena «aldatu beharizana». Gobernuek, jendearengisa, dirua nolanahi isurtzenutzi dute, eta orain berezikizaindu behar diren alorrak ureztatu gabeuztera «behartuak» omen. Ondorioz, hezkuntza,euskara, kultura, industria, laborantza, abeltzaintza,eta abar erre eta kiskaltzen, joan den udakoagorteagatik gure inguruko belaiei gertatu bezalaxe.Bitartean, udazkenak euria ekarriko digu zerutikbeheiti; halere, bertze idortea luze heldu daeta luze joaki da.Antonio ALUSTIZAAresoko artzainaHirugarren urtez segidanNazioartekoArtzainZakur lehiaketa irabazidu Ttikirekin. Heldu denurtean 10 urte eginendituTtikiketa«jubilazioahartzeko eskubidea»duelaesanduartzainak.Angel Maria VILLAREFFko presidenteaEspainiakoFutbolFederaziokopresidentea eskualdeanbarna ibili zenirailaren 21ean. Lesakakoeta Doneztebekofutbol-zelaiak ikusi etataldeetako ordezkariekinbildu zen.Atzera begira ➜ 1998.09.10 / TTIPI-TTAPA 237. zbkTeodora MITXELENAIruritako abeltzainaPiriniar arrazako behiaziendalehiaketarenbarnean, Baztango xexenkoetaurruxaonenarensariak eskuratu zituenXorneakoak. 8-18hilabetekourruxetanerelehen saria lortu zuen.EzpalaAitor AROTZENABaztandik JolibuteraBaztan filma estreinatu dute DonostiakoZinemaldian. Alex de la Iglesia Zugarramurdinibiliko da asteotan grabatzen. Urdazubikolezea ere film baten eszenaleku izan da berriki.Bere garaian, Orson Welles-en Campanadas amedianoche, Luis Mariano protagonista zuen ElCantor de Mexico, La fuga de Segovia edo Vacasfilmeen irudiak ere gurean hartu ziren. Artistak!Josetxo Oronoz, Arkupeak elkarteko diruzainari omenaldiaDuela hamar urte, urriaren 10ean omenaldia egin zioten Iruritan Josetxo Oronozi,Arkupeak elkarteko diruzainari eta herriko delegatuari. «Nik ahal dudanaegiten dut eta ez dut uste omenaldia egiteko merezimendua badutenik», aipatuzigun Oronozek, nahiz eta bere kideek bertzela uste zuten. Ameriketan ibiliondotik, Elbeteko Zapatillera del Baztan lantegian aritu zen Oronoz lanean,fabrika itxi zuten arte. 1989an hasi zen Arkupeak elkartean, «ikusten nuen Felipe[Ganboa] hor ibiltzen zela karrakilan, bere mainguarekin, eta orduan hasinintzen laguntzen». Beraz, 13 urtez elkartean egindako lana eskertu zioten.Argitaratzailea <strong>Ttipi</strong>-<strong>Ttapa</strong> Fundazioa • Egoitza Koskontako bidea, 07-1 • 31770 LESAKATel. (+34) 948 63 54 58 • Faxa (+34) 948 63 54 57 • info@ttipi.netZuzendaria Aitor Arotzena Erredaktore burua Gurutze Pikabea Publizitatea Usoa Vicente, Amaia Odriozola Berriemaileak Esteban Arotzena, Juana Mari Saizar, KontxiKlaber,Ainhoa eta MaiderAnsa,Arkaitz Mindegia,Franck Dolosor,Margari Etxenike,Koro Iratzoki,NereaAltzuri,Joseba Urrotz,Irune eta Itsaso Elizagoien,Maite Oteiza,MaiderPetrirena, Markel Lizasoain, Fermin Etxekolonea, Fernando Etxeberria, Izaskun Goñi, Joana Guerendiain, Martin Bertiz, Nerea Telletxea, Mattin Larralde, Juan Mari Barriola.Fundazioaren Presidentea Pello Apezetxea Kudeatzailea Joxemanuel Irigoien Administrazioa Amaia GoiaLege Gordailua NA-1324/85 • ISSN 1578-4673 • Tirada 6.000 aleErakunde laguntzaileak Etxalar, Leitza, Goizueta, Arano, Areso, Baztan, Sara eta Senpereko udalak, Zugarramurdiko Akelarre elkartea, Bortzirietako EuskaraMankomunitatea, Malerrekako Zerbitzu MankomunitateaEusko Jaurlaritzako Kultura Sailakdiruz lagundutako aldizkaria2012ko harpidetza sariakHego Euskal Herria . . . . . . . . . . . .38€ Europa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .56€ Baztan, Urdazubi eta Malerreka . . . . . . . . . . . . . . . .32€Ipar Euskal Herria . . . . . . . . . . . . .56€ Amerika eta Australia . . . . . . . . . .124€ Leitza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .16€


8 | IRITZIAttipi-ttapa | 575 zk.2012.10.04Irakurleak mintzoAnormalizazioaJon ABRIL(Berako alkateordea)TTIPI-TTAPAko ediziodigitalean (www.ttipi.net) Lesakako futbolzelai berrituaren inaugurazioabiltzen duenalbistea ikusi dut. Berriakez du harritzekogauza handirik. Arga<strong>zkia</strong>k,ordea, bai, eta aunitz.Beti Gazteko, LesakakoUdaleko, Nafarroakoeta EspainiakoFutbol Federazioko ordezkariaketa herrikoapaiza ageri dira arga<strong>zkia</strong>n.Eta bi gauzakeman didate atentzioa(eta mina!): Argazkikodenak gizonak dira.«Normala!» erranen dubakarrenbatek.Normala,futbola gizonen kontuadelako. Normala,udal agintari gehienakgizonak direlako. Normala,apaizak ere gizonakdirelako. Emakumeeta gizonen arteko aukeraberdintasunari ezdiote batere mesederikegiten horrelako argazkiek.Eta errua ez daargazkilariarena, berakerrealitatehorriarga<strong>zkia</strong>bertzerik ez baitio egin.Tamalez, hori da egunerogure gizartean,Bota bertsoaIker GOROSTERRAZU (Ituren) • Doinua: Gregario edo laguntzaile naizBarcinak armakmaite dituXanti BEGIRISTAINMADOTZ (Iruñea)oraindik, errotuegia dagoenarga<strong>zkia</strong>. Edonolaere, hausnartu behardugu. Horrelakoargazkibatek tokia izan behardu komunikabide batean?Eta hau guztia lauemakumek tratu txarrengatikLesakakoudalerriansalaketa paratuduten hilabete berean.Eta harritu egiten gara,oraindik.Eta bertzetik, zergatikbedeinkatu behar duXXI. mendean apaiz batekinstalazio publikobat?Bistandaaunitzek,oraindik, ez dutela ulertugizarte hau anitza dela.Kristauak, musulmanak,ateoak, ebangelistak…eta seguru bertzeerlijio batzuetako emakumeeta gizonak bizigara gure herrietan,Bortzirietan. Zergatikbakarrik eliza katolikokoordezkaria? Gehiengoadelako? Historikoadelako?Udalordezkariokbaduguardura, sozietatelaiko bat eraikitzen hasteko,eta emakumeeidagokien tokia eskaintzeko.Har dezagun arduradenok. Hitzetatikekintzetara pasatzekogaraia da. Anormalizazioarekinbukatzekogaraia.Irudiekezduteengainatzen.Gaur, irailaren26an, beste leku askotanbezalaxe,Iruñeanereagindua eman diete poliziaforalei kalera ateraeta manifestazioak puskatzeko;horren arduradunaNafarroakoGobernuburudenYolandaBarcinaandrea da. Dagoeneko,behinbainogehiagotanerakutsi du berearma zaletasuna. Hitzezkoargudioak bukatzenzaizkionean, orduandu gustuko bereDinbi-danba, ehiztarien txandaAspalditikan dagon ohituraaskorentzako demandaarbasoentzat bizirautekobeharrezkoa izan dabaina gaur egun bertzelakoada eskopetan eztandagoiz-goizetikan parrandagauerarte dinbi-danbausoak ezin egon geldirikta basurdeak etzandaudazkenean iristen baitabeti ehiztarien txanda.menpekoak diren foruzainakerabili eta jendeajotzea.Iruñean, irudiak ikusiditugu, manifestaziokojendeamodutxukunetaegokian zihoanean, Saratsatepasealeku alderairistenarizirenean,horagertu dira foru poliziakprobokatzera eta tiroakbotatzera,pertsonaheldu,zahar, emakume,haur,etaabarrenartean;kamerek harrapatu dituzte.Gero Barcina andreaketaberelaguntzaileekesanen dute, betibezalaxe, ohiko pertsonabortitz eta bazter-nahasleakizan direla istiluaketa gatazkak hasidituztenak, baina begiaketabelarriakdituztenAnimaliei tiroak botazakurrak harrapatzekobadaezpada arma edukibeti kartutxoez lepolagunartean solas ta solasotordu onak tartekoegun osoa konpletobizio honen menpekonahiz eta aunitz izan gai honeninguruan erratekoehiztari batek azal dezakedena nik baino hobeto!pertsonak (gehien-gehienak)gero eta gutxiagoengainatuahaldituzte.Barcina andreak geroeta arrazoi-indar gutxiagodauka eta horrexegatikerabiltzendugeroeta gehiago indarkeriarenarrazoia. Badakidenbora bukatzen arizaiola eta hauexek diraematen saiatzen ari denazken ostikadak. YolandaBarcinasuperandrea,egunen batean ere erorikoda bere botere guztiarekin,munduan bereaurrean makina bat harroputzetaagintzaileeroriden bezala.Barcina, indarkeriagutxiago, gizarte lan gehiagoetaapaltasunhandiagoa!!!IRAKURLEAK MINTZO Orrialde honetan ahalik eta gutun gehien kabitze aldera, ez da komeni1.900 karaktere edo 24 lerro baino gehiagoko gutunak bidaltzea.TTIPI-TTAPAk eskubidea du gutunalaburtzeko. Gutunarekin batera bidali beharko dira datu hauek: egilearen izen-deiturak, herriaeta harremanetarako telefonoa. Egilearen izen eta abizenarekin argitaratuko dira gutunak.m e-Posta:info@ttipi.nete Posta: Koskontako bidea, 07-1, 31770 LESAKAd Tel.: 948 63 54 58 o Faxa: 948 63 54 57


14 |ttipi-ttapa | 575 zk.2012.10.04EMAKUMEZKOEN MODAIazko joera batzukberrikuntzekin apainduakEguneratua egoteko, hona hemen udazken-negu honetankontuan hartu beharrekoak:Itxura militarreko txaketakUrre koloreko botoiak dituztenparka eta txaketak eta berde koloreabarra-barra.Hauxedaudazkenhasieratik indartsu sartu denjoera nagusietako bat: oihal berdekotxaketa, goitik behera bi botoi-lerrodituena.EstanpatuakPrintak ere nonahi ikusiko ditugu.Loretxoenirudiekin,irudigeometrikoekin…ematen du diseinatzaileakgogoarekin hartu dutela.Eta klasikoen artean Britishestanpatuak daude, nahi badadandy zapelekinetapuntuzkojertselodiekin konbinatuak. Nabarida joku olinpikoak Londonen izanberri direla.Beroki extra-handiakNegu honetako berokiak oversizeedo extra-handiak izanen dira.Hori edo deus ez.Denim edo bakeroakModaren izaera ziklikoa da eta,hartara, bertze denboraldietakojantziak birziklatu ditzakegu urtebatzuk beranduago. Adibidez, estilomilitarra galtza bakeroekinhobetzea, zer iruditzen zaizu?Klein urdina eta burdeosArropetan edo osagarrietan (poltsoak…),bi kolore hauek nazioartekoia desfile guztietan nabarmennagusitu dira. Konbinatzekoerrazak, egokiak dira gauerakozein egunez ibiltzeko.Gizonen modura bestituakJoeraugarienarteanbadabatdezenteikusiko dena; emakumeagizonezkoen galtza eta atorrekinjantziaetaslipper-akoinetan.Estilogotikoa ere presente egonenda, larru beltzeko elementuekineta parpaila edo enkajeekin.


16 |ttipi-ttapa | 575 zk.2012.10.04EMAKUMEZKOEN MODAKoloreak eta diseinuakNabarmenkeria eta fintasunaren arteko oreka lortzen saiatzen diradiseinatzaileakSorbalda altuak markatuko dituzteeta lepokoak ere igoko dira orohar.Soinekobatzuek,adibidez,lepokokarratuaizanendute.Gorputzaestutzenez duten jantziak ikusiko dira, askatasungehiagoemanezgorputzari.Hala,mozketek arropari estilo formalagoaemanen diote eta koloreek garrantziahartukodute. Laranjakolorekosoineko estueta motzakere eramane n d i ra,hankaluzeakerakutsiahalizateko.KOLOREAKNabarmentzekoen arteanCamel, nude, urdina,berdea, laranja, morea,grisa eta beltza.


ttipi-ttapa | 575 zk.2012.10.04| 17GIZONEZKOEN MODAAdin, bizi estilo etahobbyen araberakoaAisialdi momentuetan, laneko arropa alde batera utzi eta hoberenabakeroak janztea da. Hori argi dago. Hala ere, jarraibide ttiki batzuekin,cool eta informalagoa den itxura lor daitekeGALTZA BAKEROAKCasualmodanfaltarikgabeikusikoditugunjantzienarteandaudebakeroak. Beharbada, betikogaltza zuzenak ez dira hainbertzeikusiko.Haien ordez, pitilloaketa bonbatxoak eramanendira.PRINT KAMISETAKIrudi eta mezu dibertigarriekin,itxura informala lortzeko ezinbestekoak.FOULARRAKUkitu berezia ematen dute etaedozein estiloko jantziekin ongiematen dute.LARRUZKO BEROKIAK ETA BOTA MOTZAKEmakumezko kasuan bezala, gizonezkoek ere larruzko beroki eta txalekoakeramanen dituzte. Erabilgarriak dira eta egoera guztietarako egokiak.Oinetan militar estiloko bota-motzak, sokekin lotzen direnak.


18 |ttipi-ttapa | 575 zk.2012.10.04EMAKUMEZKOEN MODANeguko oinetakoakBota altuak eta originalak boladan daude aurten ereUdazken-negu honetan izanen dugunon aukeratu. Oinetako klasikoek sendoeutsiko diote, klasikoak ez ezik basikoakere badirelako etxeko armairuan.Modelo berriagoen artean,tatxetadunak estilo guztietan ikusikodira: bota altuak, bota motzak, mokasinak,ballerinak…KOLOREAKBeltzak,urrekolorekoak,beixak…osagarriekinkonbinatzeko espezialak.GIZON ETA GAZTETXOEN MODALokarridun oinetakoakOsorik kolore batean edo bizpahiru tonu konbinatuzLokarridun zapatak eta botak gailenduko dira negu partean, bai tonalitatebakarrean edo bizpahiru tonu konbinatuz. Negu ilunari alaitasun ukituaemanen diote, kolore, material eta detailetxoak konbinatuz.HELDUEN ANTZEKOAK GAZTETXOENTZAT EREMosketeroen antzeko bota altuak boladan egonen dira neguko egun hotzetangoxo-goxo ibiltzeko. Kolorei dagokionez, kolore beroak nabarmendu behardira: marroi tonuak, oxidoak, txokolatea, kafea…80. hamarkadakoen antza ere nabarituko dugu: errematxeakdituztenak, zapata belarridunak…


ttipi-ttapa | 575 zk.2012.10.04| 19OSAGARRIAKNeurri handikoakMetala nabarmenduko da, zilarra eta urrea elkarrekin konbinatuzUdazken-negu honetan lepoko, pultsera, brazalete eta gainerako osagarriekgauza batean elkar hartuko dute: izanen duten neurri haundian. Deigarriakizanen dira, pieza bakar batean mini-osagarri ugari eta materialdesberdinak nahasiz. Adibidez, zilarra eta urrea elkarrekin ikusiko dira. Etahauek, aldi berean, perla, harri eta horrelako gauzekin nahasiko dira. Elementu‘zarpailenek’ ere bere tokia izanen dute: egurra, larrua, lumak, harriak…Udazkeneko lookaMakillaje joerak eta osagarriakEzpain gorriztak: Iaz ere ikusi ziren etaudazken honetan bolada betean egonen diraardo koloreko ezpainak.Ilekorda edo trentzak: ilekorda-diademarenjoerak segitzen du udazken honetanere.Begi esmeraldak: eguraldi txarra kolorearekinanimatzeko.Kopeta-ile zuzena: 70. hamarkadan hainbertzeikusi zena itzuli da berriz ere: flekillozuzena begietaraino.Begi marra finak: Gero eta sofistikatuagoak,prezisio lan bihurtu dira.Fantasiazko betileak: azken-azkenekoa,ordezko betileak paper trokelatuan eginak.Urre kolorea: indartsu itzuli da joera hau,betazal eta ezpainetan.Morea:Udazkenean,itzal-tonubatekinnahikoada. Betazal osoan emana.‘Glitter’ ezpainak: Purpurinazko ezpainak.Lehenik ezpainetakoa eman eta ondotikpurpurina pintzel batekin.Sixties:60.hamarkadakobegi-handimarkatuakikusiko dira berriz, mad men looka.


20 | HERRIZ HERRIGIZARTEAttipi-ttapa | 575 zk.2012.10.04INDUSTRIA ➜ BIDASOALDEKO INDUSTRIA BATZORDEAREN ESKAERALegasako industrialdea suspertzekoeskatu diote Nafarroako Gobernuari200.000 metrokoadrotik35.000erabiltzen ditugaur egunArcelor MittalekTTIPI-TTAPABaztan-Bertizarana-Bortziriak-MalerrekakoIndustriaBatzordeaketaCederna Garalur ElkarteakNafarroako Gobernuarekingaratutakoekintzak aurkeztu zituztenirailaren19an.Aipatuekintzak gaur egun guttiegierabiliak diren industria-eremuakerabilerapublikokoindustrialurzorugisa berreskuratzekoizan dira. Alde horretatik,aipamen bereziaizan du Legasako industrialdeak.200.000metro koadroko eremutik35.000 bertzerik ezbaitituerabiltzenArcelorMittal enpresak eta eskualdekoindustrialdeaizatekobaldintzaguztiakbetetzendituelaustedutealkateek. Alkaiaganegindako agerraldian,PeioEtxabideLesakakoalkatea,AntonioErregerenaBertizaranakoalkateaeta Garbiñe ElizegiBaztango alkatearekinbatera, Jose Mari AierdiCederna-Garalurelkartekopresidenteaizanzien.Azaldu zutenez, Bertizarana,Baztan, Beraeta Lesakako udalekosatzen duten IndustriaBatzordeaketaCedernaGaralurelkartekoordezkariekbilera egin zutenabuztuaren3anLourdesGoikoetxea NafarroakoGobernuko Ekonomia,Ogasun, Industria etaARGAZKIA: TTIPI-TTAPAEzkerretik hasita, Jose Mari Aierdi Cederna-Garalur elkarteko presidentea, Peio Etxabide Lesakakoalkatea, Antonio Erregerena Bertizaranako alkatea eta Garbiñe Elizegi Baztango alkatea.Enplegu kontseilariarekinetaJorgeSanMiguelzuzendari nagusiarekin,eskualdearenegoerarenberriemateko.Bilerahorretan,Gobernuarioroitarazizitzaion1972anGobernuakbultzatu zuelaLegasako industrialdeaetaparteaktiboaizanzelaeskualdearengarapenindustrialean. Jardunbidehuraezinbertzekotzatjo zen orduan eskualdeakbizi zuen emigrazioaarintze aldera.Antonio ErregerenaBertizaranako alkateakadierazi zuenez, «gaur,40 urte eta gero, berriroere eskatzen dugu, gauregungoegoerakorapilatsuakontuan izanik, Legasakoindustrialdeasuspertzeko, Baztan-Bertizarana-Bidasoa-Malerreka eskualdeosoarenmesedetanizanenden edozein industriaezartzeko lekurikaproposena izanik».GaraibateanLaminacionesetagauregunArcelorMittal denak 40 urtedaramazki Legasan,bainasekulaezduindustrialdeaosotasuneanGOBERNUARI ESKAERA«Gaur, 40 urte eta gero,berriro ere eskatzendugu Legasakoindustrialdea suspertzeko,eskualde osoarenmesedetan izanenden edozein industriaezartzeko lekurikaproposena izanik».Bidasoaldeko IndustriaBatzordeaerabili. Legasako lantegiauztekotanereizandaArcelor Mittal azken aldian,bainaIndustriaDepartamentukozuzendarinagusiak alkateei etaCedernako ordezkarieierran zienez, «enpresakindustrialdeanlaneansegitzekoasmoa du etainstalazioak handitzekoaukeraerebada».Industriabatzordea osatzenduten eskualdeko alkateekhorren berririk ezbaduteere,eurenasmoaez da enpresaren hedapenageldiaraztea, «baiziketa gaur egun hartutakolursailguztiakkontuanhartuz, %30 bainoez, horren bikoitza ereuztea enpresak egin ditzakeenhedapenetarako.Baina40urteigarota,eta inolako garapenikegin gabe, alkateen ustez«zentzuzkoa dirudilur horiek itzuli eta erabilerapublikoaematea».Baztanen erabilgarridagoenlurzoruaridagokionez,Lekarozko EnpresaCampusekolursailakaprobetxatzeko aukeraere mahai gaineanparatu zen, enpresa berriakezar daitezen.BULEGO TTIKIAK ETANABEAK, EKINTZAILEEIETA ENPRESEI ERRENTANLesakako Udalareneta Cederna Garalur Elkartearenartekolankidetza-hitzarmenaeresinatuzutenabuztuaren3an,Alkaiagakoenpresa-zentroakudeatze aldera.Cederna Garalur Elkarteak'coworking' filosofiarenbarnean, eskualdekoenpresei emanendizkien zerbitzu berriakereaurkeztuzituztenIsabelElizaldeCederna-Garalurrekozuzendari-gerenteaketaArantxaArregikBertizarana-Bortziriak-Malerrekakogarapen-eragileak.Ekintzaileeieta enpresei bulegottikiaketanabeakprezioonean alokairuan emanenzaizkie,enpresaberriaksortzea bultzatzekoeta horrekin bateraenplegua sortzeko etabaliabide komunak partekatukodituzte.Nabeak eta bulegoakalokairuanhartutadauzkatenenpreseidagokienez,egonaldi-urtearenaraberako tarifa murriztuaezarriko zaie: nabeakalokatzeko hilabetekoprezioa metro koadroko6,50 eurokoa bada,lehenbiziko urteanerdiprezioan eginen da(3,25 euro) eta bigarrenean%25eko murrizketarekin(4,87 euro).Bulegoenkasuan,hilabetekotarifa 90 eurokoada eta lehenbizikourtean %50eko murrizketaizanen du (45 euro)eta bigarrenean %25-ekoa (67,50 euro). Prestakuntza-programaketatopaketak egiteko prestakuntzarakoaretoakerealokatukodituCedernak,baita10ekipoinformatikodituen gela ere.


ttipi-ttapa | 575 zk.2012.10.04HERRIZ HERRI | 21BERAKULTURA ➜ EKIMEN BERRIADantzari etamusikari ohihelduen taldeasortu duteAbenduaren26rako jaialdibat prestatunahi duteTTIPI-TTAPADantza dela edo musikadela, jende aunitzmugituizandaBeranbetidanik.BatzukGureTxokoaDantza Taldean ibiltzendira, bertzeak UdalMusika Eskolan... Bainabadira talde horietatikkanpodaudenakereetahoriek guztiak biltzekoasmoz sortu dute Berakodantzarietamusikariohi helduen taldea. Aldebatetik, herriko dantzarietamusikariohiakelkartuetamaitedutenhorretazelkarrekin gozatzeadu talde honek helburu.Baina horrekin batera,zaletasunhoriekherriarekinpartekatunahidituzte,herrikobetikodantzaetamusikaz jaialdiren batprestatuz.Taldearen lehenbizikoerroka abenduaren26rako jaialdi bat prestatzeaizanen da, betikodantzekin. Horretarako,ordea, dantzari eta musikariohi helduak behardituzte eta animatzekodeia egin diete.Joan den irailaren28an bilera egitekoa zutenekimenazsolasteko.200 lagunBTT probanIrailaren23aneginzenGure Txokoak antolatutakoXX. BTT proba etaeguraldiederrarekin,200bat lagunek parte hartuzuten: 14 urte bitarteko30gaztetxoingurukeginzutenhaurrenitzulia,hamarbatheldu20kilometrokoibilbidea egiteraanimatuzireneta150inguru30 kilometrokoa.Aitzineko urteetan bezala,bukaeran, GureTxokoak, Katea Bikeketa Larun Haizpe elkarteakemandako oparienzozketa egin zen partaideenartean. Tartean zirenbi bizikleta ere, etabat Xiker Lizardiri etabertzeaKarlosPatxekoritokatu zitzaion.Laguntzaile eta partehartudutenguztieieskerrakeman nahi izan dizkieteGure Txokoakoek.Urriko kulturagendaAldizkarihonetakobigarrenorrialdean ageriden Berako kultur agendan,agendairailekoadelaparatzen badu ere,ageridirenekitaldiaketahorienxehetasunakurrikoakdira. Inprimatu ondotikohartutako akatsada. Beraz, barkatueragozpenak.?Ba al zenekien…Joseba Larratxe Josevixkyk bideoklip berriaegin diola Mugaldekoak taldeari? Marrazki biziduneta guzti egin du eta ikusi nahi izanezgero, sartu hemen: http://www.youtube.com/watch?v=f-xjmqE023U&feature=g-u-u.Illekuetako bestakUTZITAKO ARGAZKIAKPello Irazoki Errandoneak botatako txupinazoarekin hasi ziren Illekuetako bestaketa giro ederrean joan ziren hiru egunetako ekitaldiak.Elkarrizan taldearen egitasmoakUTZITAKO ARGAZKIAHemendik urte bukaera bitarte egin beharreko jarduerak zehaztu ditu Elkarrizanboluntarioen taldeak. Bertzeak bertze, gaztelerako klaseak, boluntario berriaklortzeko sentsibilizazio kanpaina, pertsonen zaintzari buruzko solasaldiak eta bertzezenbait ideia landu nahi dituzte. Horrez gain, Maixabel Zugarramurdiri azkenurte honetan egindako lana eskertu diote.ARGAZKIA: JOSEMARI TELLETXEA29 txirrindulari 35. Felix Errandonea MemorialeanJubenil mailako txirrindulari gazteei zuzendutako Felix Errandonea Memorialaren35. edizioa jokatu zen irailaren 15ean Gure Txokoa elkarteak antolatua. Peña Royataldeko Luis Pascual nagusitu zen, Irabiako Odei Juangorekin egindako sprintean.Biek 02:04:32ko denbora behar izan zuten 85 kilometroko ibilbidea osatzeko. HirugarrenBeolaMotortaldekoMikelEzkietahelmugaratuzen,podiumaosatuz.Herritarreidagokienean, bosgarren Lizarte taldeko Kepa Remiro gelditu zen. Denetara29 txirrindulari helmugaratu ziren, tartean bi emakume: Irene eta Ana Usabiaga.


22 | HERRIZ HERRILESAKAttipi-ttapa | 575 zk.2012.10.04UDALA ➜ UDALERRI EUSKALDUNEN MANKOMUNITATEAUEMAn sartzekoerabakiahartzekotan daUdalaUrriaren 18 eta19anjendaurrekoaurkezpenekeginen diraAitor AROTZENA«Lesakaherrieuskaldunada, eta gainerakoudal euskaldunekin elkartutaindar handiagoaegiten ahal dugu. Gukhauteskunde programankonpromiso horihartugenuen.OrainUE-MAn sartzeko prozesuaabiatudugu».PeioEtxabidealkatearen eta IzaroMitxelenazinegotziarensolasak dira. Herritarrekeuskaraz bizitzekoaukera eta eskubideabermatu bahi dituzte,«eta UEMAk horretarakotresnak eta laguntzaeskaintzendizkigu».UEMAn sartzearekin,herritarrek euskararenaldeko neurri positiboaksomatukoomen dituzte: «Euskararenpresentziaetaeuskaraerabiltzeko bideak,batez ere udalarekinharremanetan, handitueginen dira. Hartzendiren neurriak mailakatuakizanen dira; ezdugu dena egun batetikbertzera eginen. Herritarreiez die inolakokalterik edo eragozpenikeragingo: herritarguztien hizkunza eskubideakerrespetatukodira,baina euskalduneneuskaraz bizitzeko nahieta eskubideari emanendiogu hauspoa, horibaita babes bereziaeskatzen duena».Herritarrek izan ditzaketenzalantzak argitzekoeta kezkak etaekarpenak jasotzekojendaurreko aurkezpenakeginen dira urriaren18an eta 19an.Lesaka UEMAN sartzendenean Bortzirietakoherri guztiak izanendira UEMAko kideeta horrek aukera emanendu lanketa bereziaegiteko, Etxabide etaMitxelenarenerranetan:«Bortzirietan euskarazbizitzeko hautua egindugu, eta eredu izatenahal gara bertze herrieta eskualdeentzat.Bertzalde, LesakakoUdala UEMAn sartzekourratsa nahiko naturalaizan da, Bortzirietakogainerako udal guztiakbaitirahorrenkide.Bortzherriek batera euskararenaldeko politikak abianditugu aspaldi, etaUEMAko kide bezala,indar handiagoa eginendugu Euskal Herri euskaldunbaten bidean».Haurraren Astea ekitaldiz gainezkaARGAZKIAK: AITOR AROTZENAErronka gogorra gainditu dute aurtengoan Irain eskolako eta Tantirumairu ikastolakoguraso elkarteek. Orain artean Haurren Eguna antolatzen zuten eta aurtenHaurraren Astea egin dute lehen aldiz. Krosa, margo lehiaketa, pailazo ipuinkontalaria, ipuin bertsolaritza, meatzeetako jokoak Kulkiren eskutik eta bukatzeko,joku tradizionalak, tailerrak, eskulanak, berendua eta dantzaldia.ARGAZKIA: AITOR AROTZENAAngel Mª Villar Mastegiko lanen bedeinkapenean izan zen15 urteren ondotik, uda honetan belar artifiziala aldatu diote Mastegiko futbolzelaiari eta auzolanean bertze lan batzuk ere egin dira. Espainiako Futbol Federazioakdiruz lagundu ditu lanak eta erakunde honetako presidenteak, AngelMaria Villar-ek lanak ikusi zituen irailaren 21ean, Nafarroako Federazioko,Beti Gazteko eta udal agintariekin batera. Sanferminetako zapi gorria, BetiGazteko intsignia eta Zakozar baten irudia hartu zituen opari Villarrek.ARGAZKIA: JAVIER ARRIOLABeti Gazteko mendizaleek osatu dute Logroño arteko BideaSantiago Bidearen barnean, joan den urtean Baiona eta Iruña arteko bidea eginzuten Beti Gazteko mendizaleek eta aurten, Iruña eta Logroño artekoa. Azkenetapa irailaren 16an egin zuten 51 lagunek, Torres del Rio eta Errioxako hiriburuarenartean eta lesakar baten jatetxean bazkaldu zuten. 2013an Burgoserainoailegatu nahi omen dute, batzuetan asteburu osoko ateraldia eginez.


ttipi-ttapa | 575 zk.2012.10.04HERRIZ HERRI | 23ETXALARGIZARTEA ➜ IRAILAREN 21EAN EGIN ZEN AURKEZPENAGure aitzinekoek zekitenaberreskuratzeko asmotansortu da herri baratzeaTalde-laneanlaguntzekoprest daudenherritar guziakongi etorriakizanen diraARGAZKIA: LAURA ELIZAGOIENUsategietako tradizioaren bestaIrailaren 23an Lizaietan ospatu zen Usategietakotradizioaren besta. Egun guztian izan ziren ekitaldienbalorazio hagitz positiboa egin dute antolatzaileek.Sarako eta Etxalarko artisauak etorri ziren etajende aunitz hurbildu zen. Bazkaltzera 300 laguninguru gelditu ziren. Eguraldia haizetsua izan arren,giro ederra izan zen, eta arratsaldeko euriak ezzuen jendea izutu. Musika eta kantuak berandu artesegitu zuten.Irune eta ItsasoI r a i l a re n 2 1 e a nEHNEak ateratako Gurelurra, gure etorkizunadokumentala izanzen ikusgai Kultur Etxean.Mundu mailako nekazaritzazsolasten dabertan, azken hamarkadanizan dituen aldaketakaipatuz. Dokumentaleanadierazi eta HerriBaratzean praktikaraeramaten ari dena,hauizanenlitzateke:antzinanegiten zuten bezala,kimikorikgabeuztabiltzeko moduak berreskuratu,bertako haziakgaltzen ez uztea,ilargiaren aroak segitzea,ingurumenarekinarmonian aritzea…Orain arte galdutakogai batzuk berreskuratudira herri baratzean;adibidez, garia, garbantzoa…Herritarrenganinteresa pizten ari denkontua da eta nolabaitnabaritzen da harremanaherri baratzea etaARGAZKIA: IRUNE ELIZAGOIENSanta Krutz bestak giro ederreanIrailaren 14an Santa Krutz ermitan meza eta ondotikhamaiketakoa izan ziren. Arratsaldean txokolatadaeta eguna ongi akautzeko afaria izan zen. Igandean,berriz, ermitako meza Justo Sanzberro auzotarraizandakoa eta berriki Ameriketan hil denarenalde izan zen. Sainduneko zubian 60 lagun ingurubildu ziren bazkaltzera eta ondotik dantzaldiaizan zen eta aurtengo bestei akabera afariarekineman zioten Urritzokietakoek.ARGAZKIA: IRUNE ELIZAGOIENHerri baratzean edozeinentzako lekua dagoela erran dute.herritarren artean. Aunitzekegiten duten galderada: zer da herri baratzea?Lurra lantzekoekimen bat herriari irekiadena izanen litzateke.Gerora begira zenbaitideia martxan daude;erraterako, herri baratzeraeskolako haurrakhaziak landatzenikastera joatea, baratzeansobratzen denajangelara eramatea…elkarrekin lanean ari nahiduen edozeinentzakolekua dago herri baratzean. FLASHIspilua antzeslanaIon Martinez eta SaioaRoyo aktoreen eskutikIspilua antzezlanaikusgaiizanendaurriaren6an,19:00etanKulturEtxean.Klase partikularrakUrtero bezala, kurtsohasierarekin baterahainbatklasepartikularretanapuntatzeko aukeraizanen da: trikitixa,kenpo,ingelesa,artelanak,musikaetamugimendua,pandereta,perkusioa, katekesia,euskal dantzak…


ttipi-ttapa | 575 zk.2012.10.04HERRIZ HERRI | 25IGANTZIGIZARTEA ➜ BESTEN AITZINEKO ASTEBURUAJose Mari Istilartbaztandarrakirabazi du ArtzainZakur LehiaketaGaztalehiaketakolehen sariaFranciscaApeztegiakeskuratu zuenTTIPI-TTAPAAldizkarihaueskuarteanduzuenerako Sanmigeletakobestondoaizanenbaduguere,bestenaitzineko asteburukokontuak izanen dituguhizpide, hainbat ekitaldiantolatu baitziren.Aurtengo berrikuntzaajoarriero lehiaketaizan zen. Lau plater aurkeztuziren eta horienartean, Xeli EtxeberriakARGAZKIA: OSKAR TXOPERENAJose Mari Istilart, Aitor Tato eta Mikel Aizpurua, Artzain zakur lehiaketako hirulehenbizikoak, beraien zakurrekin.ARGAZKIA: OSKAR TXOPERENAHerriko trikitilariek ere parte hartu zuten trikitixa jaialdian.prestatutakoa izan zenirabazlea.Bederatzigarren edizioabete duen gazta lehiaketaridagokionez, 9partehartzaile izan ziren.Lehenbiziko sariaFranciscaApeztegiaTapiarentzatizan zen, bigarrenaElena RetegiIturbiderentzat eta hirugarrenaMª Justa SeinSansiñenarentzat.Igandeeguerdian egin zenlehiaketa eta arratsaldean,LesakakoTrikitixaTaldeak bere jaialdia eskainizuen bitartean,gazta horiekin baterasagardoa eta opilakdoan dastatzeko aukeraizan zen.Meakaundiko zelaian,berriz, artzain zakurlehiaketaren 33. edizioaegin zen. Zortziartzain eta bere zakurrakaritu zirenlehian etaBaztango Jose Mari Istilartizan zen garaile,Lagun zakurrarekin. BigarrensariaAtaungoAitorTatoren Argi zakurrakeskuratu zuen etahirugarrena OiartzungoMikel Aizpurua eta Sukerzakurrak.Hemeneresarrera doan izan zeneta Lourdes Ibarluzeaalkateak, Isma Iturbidezinegotziak eta IzaskunGoñi,BertizkoPartzuergokokudeatzaileak banatuzituzten sariak. ArtzainEguna aprobetxatuz,Elkarrizan boluntariotaldeak ere boluntarioaklortuetabortzherrietan zabaltzekokanpaina egin zuen.


26 | HERRIZ HERRIGAZTE OIHUAttipi-ttapa | 575 zk.2012.10.04GIZARTEA ➜ EUSKAL HERRIABortzirietakogazteek gaztemugimenduarenaurkako jazarpenasalatu duteEstatuarenjarrera ezkorraerakustendutela dioteTTIPI-TTAPA«lkasturte hasiera ezdanahibezaingozoaizaneuskal gazteriarentzat».HalaxeadieraziduteBortzirietakogazteek. Irailaren18an, BalmasedanImanolGonzalezKarrantzakogaztea atxilotu zutelaoroitarazi dute etamartxoaren 29ko grebaegunean autobus batenazpian etxean egindakolehergailu bat jartzea leporatuta,epaileak kartzelarabidaliduela.Hori«aitzakiabertzerikezdela»salatu dute Bortzirietakogazteek, «euskalgazteriakriminalizatuetaoztopatzekobertzesaiakerabat». Haien ustez,horrek erakusten du espainiarestatuaurduridagoelaeuskalgazteriaantolatzendabilela somatuta.Atxiloketa erabakipolitikoa dela iritzi diote.Bertzalde,HernanietaUrnietako 10 gazte epaitueielkartasuna adierazidiete Bortzirietatik. AuzitegiNazionalak 9 eta 7urteartekoespetxezigorraezarrinahidieSegikokideizatealeporatuz.«Estatuarenjarreraren bertzeadibidebat»deladioteBortzirietako gazteeketa azaldu dute «euskaljendartea urratsak ematenari den arren, estatuakberdinjarraitzenduela,mugimendu oro geldiarazinahian».Halaere,gazteei antolatzen segitzekodeia luzatu diete.Besta arrotzean auzolanaARGAZKIA: GAZTE OIHUAAurten ere besta «arrotz» gisa izendatu dute Lesakako gazteek urriaren 12a etabesta egin ordez, egun hori ikasteko baliatuko dute. Egun hori «arrotz» izendatzekohainbat arrazoi dituzte Lesakako Gazte Asanbladako kideek. Alde batetik, hispanitatearenegunaAmerikarenaurkikuntzarekinlotutadagoelaadierazidute(1929anizendatuzutenhala).«Ezagunada,ordea,‘aurkikuntza’horretanHegoAmeriketakohainbatherrialdekjasanzutenzapalkuntza».Egunhonekinherrialdehorieiespainiarnazio sentimendua inposatu nahia kritikatu dute. Bertzalde, urriaren 12a PilarekoAmabirjinaren eguna ere badela oroitarazi dute, hau da, Guardia Zibilaren eta Espainiakopatroia. Hau ospatzeari ere uko egin diote. Besta honi intsumisioa adierazteko,ikastetxezeinlantegigehienakitxiakdaudenez,herrieskolakantolatzeaerabakidute, besta eguna egun normaltzat hartu eta ikasteko baliatuz. Hortaz, 10:30eanauzolanari buruzko hitzaldia eginen dute Jasone Mitxeltorenaren eskutik Arranoelkartean. Hitzaldiaren ondotik eztabaida sortzea espero da eta auzolanaren ingurukoekimenen bat ateratzeko itxaropena ere badago. Luntxa ere izanen da.Prozesu eratzailea abian daARGAZKIA: GAZTE OIHUAArrakastaz ospatu da Etxalarko lehen gazte egunaEtxalarko gazteek egun guztirako egitaraua prestatu zuten irailaren 15ean. Goizekogosariarekin hasi eta hurrengo eguneko goizaldera arte luzatu zen besta,Morge, Arma tiro punk, Egurra ta kitto eta Unsain taldeen kontzertuekin. Egunez,berriz, gosariaz gain, paella txapelketa, bazkaria, jokoak eta triki-poteoa izan ziren.Etxalarko gaztik taldetik jakinarazi digutenez, besta egun honen balorazio hagitzpositiboa egin dute, egunez antolaturiko ekitaldietan Etxalarko gazte gehienekparte hartu zutelako eta arratsez inguruko herrietatik jende dezente etorri zelako.Hurrengo urtean, beraz, II. Gazte Eguna antolatzeko asmoa erakutsi dute.ARGAZKIA: GAZTE OIHUAIrailaren 29an Zarautzen egindako agerraldian gazte talde berria sortzeko gogotsu azaldu zen Hego Euskal Herriko gazte andana. Helburuhorrekin, Gazte ZukGua ekimena martxan jarri dute. Urrian hasi eta hilabeteetan bilera ireki eta parte hartzaileak eginen dira independentziaeta sozialismoa oinarri, talde berria nolakoa izanen den eztabaidatu eta erabakitzeko. Gazte ZukGua, norbanakotik kolektiboraizanen da prozesu eratzailearen leloa eta ahalik eta gazte gehienek parte hartzea da helburua, gazte guztien problematikei erantzunaemateko tresna izan nahi baitu. Ekimen hau prestatzen ibili diren gazteek argi utzi dute ez dagoela deus erabakia, hutsetik hasibehar baita talde berria, eta eskualde honetako gazteak ere animatu nahi dituzte, denen ekarpena baliagarria izanen delakoan.


ttipi-ttapa | 575 zk.2012.10.04HERRIZ HERRI | 27SUNBILLAKULTURA ➜ IRAILAREN 22ANErakustaldi ederraeskaini dute herrikodantzari eta erraldoitaldeekSaioa hasibaino lehen,dantzariekttunttunaoparitu zietentxistularieiMaider PETRIRENASunbillako dantzarieketa erraldoiek izugarrizkoerakustaldiaeman ziguten irailaren22an, urte guztian ikasitakoaerakutsiz. Denetara15 dantza dantzatuzituzten, haur,gazte nola helduek etaerraldoiek, berriz, bidantzaeginzituzten.Irakaslelanetan Amadeoeta Marikruz izaten dira.Jende andanaetorrizen dantzen jaialdiaikustera. Laugarren urteada jaialdi hau ospatzendela eta jendeakoso gustukoa izaten du.Dantzak hasi baino lehendantza taldeak txistularieisorpresa ederraprestatu zien, Ttuntunaoparitu baitzieten.Dantzak hauek izanziren: Boastitzea, Agurra,desmayo, Neskatxak,Borobila, Arrosalore lore, Zinta Dantza,Sorgin Dantza, Cortes,Gorulari, ciego, eskotis,Fandango,Arin-Arinetapolka. Gaiteroak: Amadeoeta Iñigo. Atabalaria:Tomas. Txistulariak:Edurne, Rakel, Maxux,Amadeo eta Maider.ARGAZKIA: BIDAL IBARRASunbilla-Goizueta mendi ateraldiaUlibeltzak Mendi Taldeak irteera zoragarria egin zuenirailaren 22an, Sunbilla eta Goizueta artean. Eguraldiakizugarrilagunduzienibilaldipolithauegiteko.Ondotik,Goizuetan bazkaldu eta horrela bukatu zueneguna taldeak. Hagitz ongi pasatu omen zuten.ARGAZKIAK: MAIDER PETRIRENALaugarren urtez segidan, herriko dantzariek eta erraldoi taldeak dantza saio ikusgarria eskainizuten frontoian.ARGAZKIA: MAIDER PETRIRENABTT Bidasoko Bide Berdean barnaIrailaren 22an BTT martxa egin zen Behobia eta Bertizartean. Sunbillako labaderoan zuten jateko puntua.Eguraldia lagun izan zuten baina haizeak nahiko gogorjotzen zuela aipatu zuten txirrindulari batzuk.


28 | HERRIZ HERRIELGORRIAGAttipi-ttapa | 575 zk.2012.10.04OSPAKIZUNAK ➜ KOFRADE BERRIAK IZENDATUKO DITUZTE IGANDEANOnddo eta Zizen Kofradiarenbesta haundia asteburuanospatuko duteBiltzen denonddo beltzhaundienasarituko duteMattin LARRALDEAurten XIX. edizioabeteko du NafarroakoOnddo eta Zizen Kofradiarenegun haundiak.Larunbat eta igande honetan,urriak 6 eta 7,herrira hurbiltzen direnekonddo eta bertzelakoproduktuak dastatzekoaukera paregabeaizanen dute. Halere,hitzordu nagusiaigandekoa izanen da.Urriaren 6an, larunbatean,20:00etan JuanitoMariezkurrena gogoanXII. kazuela lehiaketaeginen da bainuetxean.Urriaren 7an, igandea,mezaospatukoda.Ondotik kofrade berrienizendapenaeginenda eta Arangurengoabesbatzak emanaldiaeskainiko du. 11:00etanZubietakojoaldunaketaBearzana txaranga karrikazkarrika ibiliko dira.Eguerdian, MigeltxoSaralegi harrijasotzaileakerakustaldia eskainikodu, onddo eta zizekinprestatutako kaxulekinsukaldaritza lehiaketaegiten den bitartean.Aurtengo berrikuntzagisara,13:00etanpisurikhaundiena dutenonddo beltzak saritukodira. Lehenbiziko saria75 euro eta produktu loteaizanen da, bigarrensaria 50 euro eta produktulotea eta hirugarrena,25 euro eta produktulotea. Segidan,txistorra, urdaiazpiko,odolki, gazta, sagardoeta ardo dastaketa eginendira frontoian.ARGAZKIA: MATTIN LARRALDEHerriko bideak garbitzeko traktoreaUdalak traktore bat alokatu du herriko bideak garbitueta moldatzeko. Bertan ari diren herriko bi langileekerabili dute, denbora ahalik eta hobekienaprobetxatzeko. Bertze aldetik, hari berean segituz,auzolana egin zen irailaren 15ean. Herritarraktodouno zabaltzen, kunetak garbitzen, udaletxeatxukuntzen eta premiazkoak ziren bertze lanetanaritu ziren. Arras lan ona egin zen.ARTXIBOKO ARGAZKIAAzken urteetako ohiturari eutsiz, Arangurengo Abesbatzak kantatuko du igandeko mezan.ARGAZKIA: MATTIN LARRALDEEhizturiek postuak txukundu dituzteUrrian sartu garela nabari da, ehizturiak euren setoaktxukuntzen eta inguruak desbrozatzen aritubaitira. Egunotan tiro soinuak somatzen hasiko garaedo, behinik behin horren esperantzan joanendira mendira.


ttipi-ttapa | 575 zk.2012.10.04HERRIZ HERRI | 29DONEZTEBEKIROLA ➜ ERREKA ELKARTEAREN EKIMENEZAlex Txikonalpinista etorrikoda MendiarenEguneanAbenduaren22an eginen daTTIPI-TTAPAAbenduaren 22aneginen den MendiarenEgunerako prestaketekinhasiadaErrekaElkartea.Oraindik ez du xehetasunzehatzikjakinarazi,baina Alex Txikonalpinistaezagunagonbidatukoduela aitzineratudu. Gainerako xehetasunakeguna hurbilduahala emanen ditugu.Elkarteak baieztatuduena atletismo sekzioakekipazioberriaateratzekoasmoaduelaizanda. Eskaerak egitekoSanti San Migueli deitubeharzaio(650133255).Bertzalde, Errekakoeskubaloi talde guztiekhasidutedenboraldiberria.Seniorren entrenatzaileaPatxiku GanboadaetaFelipeGanboaetaLuismi Apezetxea ditulaguntzaile.JubenilenentrenatzaileakIban etaTxomin Mindegia dira;infantil mutiletan JesusOlalla eta Pilar Olalla diraentrenatzaileak etanesketan Iban Ezkurraeta Txibi Uterga; alebinekHaizea Erkizia duteentrenatzaile eta DeliaPortillo eta Bittori Mendiburulaguntzaileak.Benjaminetan,ElenaZabalaetaMaiderOmardiraentrenatzaileak.Besta ttikiak umore ederreanAngel Villar futbol-zelaia ikustera etorriaARGAZKIA: ZALDUAAngel Maria Villar Espainiako Futbol Federazioko presidenteak futbol-zelairabisita egin zuen irailaren 21ean. Arga<strong>zkia</strong>n ageri direnek ongietorria egin zieten.ARGAZKIAK: GAZTE BURRUNBAAurten ere, giro polita sortu zen irailaren 21ean eta 22an ospatu ziren besta ttikietan.Horren lekuko dira, bertzeak bertze, argazki hauek.EUSKARASolaslagunaekimeneanizena ematekoepea irekitaTTIPI-TTAPAUrriaren 22ra arte zabalikegonendaSolaslagunaekimeneanizenaemateko epea.Udaletako euskarazerbitzu edo mankomunitateetanetaeuskaltegietaneman daitekeizena.


30 | HERRIZ HERRIITURENttipi-ttapa | 575 zk.2012.10.04OSPAKIZUNAK ➜ IRAILAREN 22ANGiro ederrean joanda aurten ereJoaldunen EgunaAmeztikoxokoak alaituzituzten joaresoinuekinArkaitz MINDEGIAEguraldia lagun zutela,Joaldunen Egunederra ospatu zen joanden irailaren 22an. Goizekolehen orduetanjoare soinuak herritikAmeztiko xokoak alaituzituzten, trikitilariekinbatera. Eguerdi alderaherrira jeitsi eta beraienitzuliaeginondotik,bestakaitzinera segituz u e n , a i z k o l a r i a k ,bertsolariak, bazkariaeta nola ez besta giroarekin.Goizeanjoaresoinuekinhasi eta JoxeAngel akordeoilariarensoinuekin bukatu zenJoaldunen Eguna.Javier Sein bikainJavier Sein herrikotxirrindulariakafiziozetalibreki hainbat eta hainbatBTT lasteketa eginditu.EuskadikoBTTtxapelketakohiru fasetanibili da, denetan postuonak lortuz: Zegamanegin zen proba irabazizuen. Nafarroako SelekzioarekinEspanianbarna ere ibili da, bateanVigon eta bertzeanGijonen. Udanatsedenaldia izan ondotikorain Nafarroakotxapelketako probetanparte hartzen ari da, tarteanBerako BTT zeharkaldianpartehartuz.Zorionaketa segi horrela!UTZITAKO ARGAZKIAKJavier Sein bikain dabil. Argazki nagusian, Zegaman irabazle sartzen ageri da. Ezkerrean,Agoizko Nafarroako txapelketan eta eskuinean Avilesen Nafarroako selekzioarekin.Ander ErasunAnder Erasun aizkolariaindartsudabil,udanherriko bestetan hainbaterakustaldi emanondotik , irailaren 23anUharten jokatu den NafarroakoLehen MailakoAizkolari Txapelketakokanporaketan finalerasailkatuzen.Lehenbizikobortzak sailkatuziren, Ander Erasun tartean.Orain urriaren 7anEtxarri-aranatzen eginenden finalean partehartuko du. Zorte on!GrebaIrailaren 26rako deituazen greba orokorreanUdalak, eskolaketa hainbat enpresekbat egin zuten.GarbiketaarduradunaUdalak berriki esleitudu Herriko Etxea, eskola,medikuaren kontsulta,Aurtitz eta Iturengoplazaren garbiketaeginen duen arduraduna.Udalak lehiaketa bidezesleitu du eta lauherritarrenarteanAlazneUntxalok aurkeztuzuen proposamen egokienaeta bera izanenda urte batez garbiketalanak eginen dituena.Aurtizko SanMartin bestakGuttiagofaltadaAurtizkoSan Martinak ailegatzeko.Jadanik bileratandabiltza herrikogazteak azaroaren 8tik11ra ospatuko direnbestak antolatzen. Hurrengoaleetan emanendugu programaren berri.


ttipi-ttapa | 575 zk.2012.10.04HERRIZ HERRI | 31ZUBIETAOSPAKIZUNAK ➜ NAFARROAKO KONKISTAREN BOSGARREN MENDEURRENA IZANEN DA AURTENGO GAI NAGUSIAEuskararen Egunean hainbat ekitaldiizanen dira urriaren 12 eta 13anMakilipurdiramendi irteeraantolatu duteostiral goizeanARTXIBOKO ARGAZKIAHerriko eskulangileen lanak ikusteko eta erosteko aukeraz gain, taloak dastatzeko moduaere izanen da Euskararen Egunean.Fermin ETXEKOLONEALehengo urteetanbezala, herriko gazteekEuskararen Eguna antolatudute. Egun handiaurriaren 13a izanenda, larunbata, bainabezperan ere zenbaitekitaldi antolatu dituzte,Nafarroako konkistarenbosgarren mendeurrenagai nagusizat hartuta.Ostiral goizean, Makilipurdimendira, Ekaitzaingurura mendi ateraldiaantolatudute.Beregaraian, gaztelurenbat izan omen zen inguruhorretan eta gelditzendiren aztarnakikustera joanen dira.Arratsaldean, 18:30eanpintxo lehiaketa izanenda Errandonea ostatuan.20:00etan herrikoestalpean Nafarroakokonkista 500 urte hitzaldiaeskainiko dute.22:00etan mus txapelketajokatuko da Errandoneaostatuan etagauez rock kontzertuaeskainikoduteErrandoneakoatarian, herrikomusikarien eskutik.DANTZA LUZEABERRESKURATZEKOSAIOA LARUNBATEANEgun handia larunbataizanen da. Goizguztianherrikoeskulangileekberaien produktuakerakutsiko dituzteeta erosteko ere atera-kodituzteplazan.10:00-etan, egunari hasieraemateko kalejira izanenda herriko trikitilari etapanderojoleekin.11:00-etan serigrafia tailerrahaur eta helduendako.Kamisetak norberakeraman beharko ditu.12:00etan dantza erakustaldiirekia. Muxikoak,jauziak… Zubietakodantza luzea berreskuratzekosaiakeraere eginen da. Zenbaitentsaio egin dituzte herrikodantzariek, bainasaio irekia izanen da etaedozeinek parte har dezake.Eguna antolatzekodirua biltzeko urdaiazpikoaeta gaztarenapustua eginen da.Pisua asmatu edo gehienhurbiltzen denaketxeratuko ditu urdaiazpikoaeta gazta.14:30ean bertsobazkaria izanen da, MirenAmuriza eta AitzolBarandiaran bertsolariekin.Izen ematekoepea urriaren 4an akitukoda.TxartelakErrandoneaostatuan etaSantxookindegiandaudesalgai.Bazkalondoan, herriariitzulia eginen dutebertsopoteoan, trikitilarienlaguntzarekin.17:00etan haurrendakoipuin kontalaria izanenda plazan. 18:00etanberendua ere eskainikozaie haurrei. 20:00etandantzaldia izanen daGabenara taldearekin.21:30ean urdaiazpikoeta gazta apustuarenirabazlea jakinarazikoda eta bertan emanenzaizkio sariak. Haurrendakokaraokea ere izanenda. Gauerditik aurrera,berriz ere Gabenarataldeaarikoda,bainaaurretik Askatu taldeakere emanaldia eskainikodu.


32 | HERRIZ HERRIBEINTZA-LABAIENttipi-ttapa | 575 zk.2012.10.04OSPAKIZUNAK ➜ URRIRUKO BESTA LARUNBATEANEuskal Herriko Harri Ttikien Txapelketajokatuko da Urriko BestanTribal Fusiodantza ikusgaiizanen daafaltzen denbitarteanAmaia MINDEGIAAzkeneko urtetanbezala, urriko lehendabizikolarunbatean ospatukoda Beintza-Labaienenegiten dugunUrriruko besta.Urriaren6an,17:00etanEuskal Herriko HarriTxikien Txapelketakireriko du ekitaldia. Bostharrijasotzailelehianarikodira, txapelaren bila.Aimar Irigoien (Errezil,Gipuzkoa), Jesus MªIruretagoiena Izeta III.a(Zarautz,Gipuzkoa),HodeiIruretagoiena IzetaIV.a(Zarautz,Gipuzkoa),Josetxo Urrutia (Leitza)eta Xabier AriztegiSantxin (Etxalar). Harrijasotzailebakoitzak hiruminutuko saioak eginbeharkoditu125kilokoharri errektangularrarekin,125kilokozilindroarekin,112,5 kiloko kubikoarekineta 100 kilokoARTXIBOKO ARGAZKIAKAfaria ez ezik, dantza bereziak eta beste hainbat ikusgarri izanen dira Urriruko bestan.bolarekin. Ondotik19:00alderaohidenbezalaaizkoraapustuaizanenda herriko aizkolarienartean. Aurten partehartuko duten hiru bikoteakhauek dira: MiguelAngel Etxeberriaeta Jesus Etxeberria;Jacinto Etxekonaneaeta Peio Telletxea; XabierMindegia eta JoseLuis Telletxea.Ondotik, 06:00etanJaime Mindegiak prestatzenhasitako afariarentxanda izanen da.Azken urtetan bezala,eguraldiari aurre egitekokarpa barruan izanenda afaria,20:30ean.Menua ere ohikoa: entsalada,salda, aretzea,gazta,irasagarraetafruta,kafea eta kopa. AurtenGaliziako bi lagunekqueimada prestatukodute.Afaltzeko orduan,Nafarroako produktuekinbetetako zare ederbaten zozketa eginenda. Herritar gehienak ezezik, inguruko herrietatikere jende dezentehurbiltzea espero da.Lehengo urtean bezala,aurten ere erakustaldiberezia izanen dajendeak afaltzen duenbitartean: Tribal FusioDantza giroan afaldukodugu. Iruñeko AdashadantzataldekoadenZenotzekoRebeka Ericereneskutik izanen daemanaldia eta aurtenere sorpresaz beterikoikuskizuna izatea esperoda.Gauean, Aierrik taldeakalaituko du afalosteagoizalderarte.Baiegunhorretanetabai aurretik laguntzenariko diren elkarteko kideeta herritarrei eskerona azaldu nahi die elkartekobatzordeak.Afarirako txartelakItur-Ondo elkartean,herriko ostatuetan etaBaleztena dendan izanendira salgai 28 eurotan.8 eta 14 urte artekogaztetxoek 14 euroordaindu beharko duteeta 8 urtez azpikoek debaldeizanen dute. Eskertukoda urtero bezalatxartelak lehenagotikhartzea, antolatzaileekzenbat jende bildukoden jakin dezaten antolakuntzahobe joan dadin.


ttipi-ttapa | 575 zk.2012.10.04HERRIZ HERRI | 33SALDIASGIZARTEA ➜ LURRAZPIAN BARNAEspeleologoakTantadianEspeleologotalde bat izanduda Tantadikozuloan, istorioakdakarrena egiaote den ikustenMarkel LIZASOAINEspeleologo taldebat izandu da Tantadian,jakiteko ea egiadioenlehengoistoriozaharbatek: hango zuloanerortzendenaUrrozenagertzen dela. Holaba, hartu dituzte hartubeharreko endrezuguziak: sokak, kopetakoargiak, esku-argiak,bi sagar... Denak makutoetansartu, eta hanjoan dira, autoan, Bizulanbarrena. Martiskonekoborda parera ailegatu,eta hantxe utzi duteautoa, bazter batean.Errekaraoinezjautsi,etaAutsidetik goiti abiatudira.Arratsaldea da, ilunabartzenhasia; ez daargi handirik sartzenhango arbola tantaienartetik. Zuloaren pareraailegatu,etapixkobatUTZITAKO ARGAZKIAKGoiko arga<strong>zkia</strong>n, espeleologoakauriak sumatutagelditu direnean. Erdikoarga<strong>zkia</strong>n, Tantadiko leizea,barrendik eta behekoarga<strong>zkia</strong>n, ilunduta, etxerabueltan.ikaratu dira errekarenasotsarekin, baina gogoregin, eta, soka harrikozkor bati lotuta, zulobeltzean sartu dira,baita agudo asko zipazipaegin ere, besapebatean soka, besteanerreka. Kanpoan haizegoadabil,bainaleizeanfrexko dago. Sarrerahorretan, estutu egitenda leizea, baina esturahori pasatu, eta frankozabaltzen da. Errekaklan handia egina du barrenhorretan. Halakobatean, auri batzuk aditudituzte; pilek indargutxi dute; mistoek bainoargi gutxiago egitendutela daude, eta ez daikusten zer dabilen ilunbetan.Elkarren arrimoanjarri dira, katu pelatuakbezala. Eta hornon hasi diren boz batzuk,arroituka: «Ze ustezuten ba! Inkisioaksorgin guziak harrapatu,epaitu... eta...», «...sorgin maltzurrak bezala...»;ez zaie dena entenditzen,irri eta ajariartean. Alde batera begiratu,bestera begiratu,deus ere ez ikusten.Kakalarria sartu zaie gizontxoei,eta nola Urrozaurruti samar daukatenoraindik, kanporaatera dira, sartu direntokitik, ziztu batean.Kanpoan iluna da, etapilak itzali gabe joan diraautora, ttapa-ttapa.


34 | HERRIZ HERRIDONAMARIAttipi-ttapa | 575 zk.2012.10.04EHIZA ➜ USO POSTUEN ENKANTEA42.600 euro inguruatera ditu Udalakuso postuenenkantetikKostata esleitudira postuaketa oraindik erebatzuk hutsikgelditu diraARKUPEAKTTIPI-TTAPAKostata,bainauso-postugehienak adjudikatuakgelditu dira. Zortzifrentetan banatuta,guztira 70 postu ateraditu aurten Udalak enkantera,bi urteko aprobetxamendurako,bainahorietakobatzukbainoez dira esleitu. Gainera,lehenbizikoenkantedeialdian izandakoGIZARTEA ➜ EGUTEGI BETEA600 lagun bildukodira urriaren 13anDonezteben eginenden BazkidearenEguneanHorrez gain,hainbat ateraldieginen dituztehilabeteotanTTIPI-TTAPABatera eta bertzerasegitzen dute ArkupeakJubilatuen Elkarteko kideek.Irailean, bertzeakbertze, Parisera eta Lezoraegin dituzte ateraldiak,etahoriezgain,irailaren27tik urriaren 9raBenidormen izanen dira90bazkide.Horrezgain,urriaren 13an BazkidearenEguna ospatuko duteDonezteben eta horrenbarne, 85 urte betedituztenak eta 50 urteezkondurikegindituztenbikoteak omenduko dituzte.Bazkide, omendueta senitartekoekin,guztira 600 bat lagun elkartukodira.Horrez gain, urriaren25ean Lodosako kontserbalantegia bisitatzerajoanendiraetaazaroaren5etik14raLanzaroteirlara joanen dira 36bazkide.POSTUAK HASIERAKO PREZIOA HARTU DEN PREZIOAGolbai (11 postu) 27.000 euro 17.500 euroUztalakorda (8 postu) 10.500 euro 6.800 euroBidakorri (11 postu) 8.250 euro 8.250 euroLabeaga (9 postu) 4.000 euro 3.500 euroBidasosta (10 postu) 4.500 euro 2.181 euro*Txaruta (7 postu) 5.250 euro 4.000 euroUbedo (6 postu) 1.000 euro HutsikArgibel (8 postu) 1.500 euro 400 euro*GUZTIRA 62.000 euro 42.631 euro*Uso postu batzuk esleitu dira, ez denak.Parisera ateraldiaLezora ateraldiaerantzun eskasaren ondotik,bigarren deialdibat egin zuen Udalakhasierakoprezioak%10jeitsiz. Orduan ere ez zirendenak esleitu etahortik aitzinera eskaintzakaurkeztuz joan diraehiztariak, baina ezdenakhartzeraino.Ubedon,adibidez, ez dutepostu bakar bat ere hartueta Bidasosta eta Argibelenere ez dira denakesleitu. Golbain,Uztalakorda, Bidakorri,Labeaga eta Txarutan,aldiz, postu guztiak hartudituzteehiztariek,bainahasieran finkatutakoprezioen azpitik.Aurten, guztira 46.631euro bildu ditu Udalakusopostuenenkantetik,hasierako prezioetanfinkatubaino19.369euroguttiago. Dena hasierakoprezioetan esleituizatera 62.000 eurobildu izanen lirateke.ARGAZKIA: FERNANDO ETXEBERRIAArkupeak-eko 103 lagunek Paris eta inguruko txoko zoragarriez gozatzeko aukeraizan zuten irailaren 10etik 16ra egindako ateraldian.ARGAZKIA: FERNANDO ETXEBERRIAIrailaren 14an Arkupeak-eko 123 lagun Lezon izan ziren. Meza ondotik, herri kirolakikusi eta Hondarribian bazkaldu zuten. Dantzan aritzeko aukera ere izan zuten.


ttipi-ttapa | 575 zk.2012.10.04HERRIZ HERRI | 35GIZARTEAOSPAKIZUNAK ➜ EUSKAL ARTZAINAK AMERIKETANBoisetik berezikietorritako BeñardoIgantzi omendudute amerikanoenbestanAmeriketan ibiliziren artzainenbesta giro ederreanjoan daARGAZKIA: EUSKAL ARTZAINAK AMERIKETAN ELKARTEALaura Igantzi Euskal Artzainak Ameriketan elkarteko presidentea eta bere osaba Beñardo,irailaren 15eko harrera ekitaldian.TTIPI-TTAPAEuskal ArtzainakAmeriketanelkarteakirailaren15eanospatuzuenartzainamerikanoenurterokobestaIruñean.Aurtengoazazpigarren edizioaizandaeta,ohibezala,hegoaldeko zein iparraldekoartzainak bilduzituzten, giro ederrean.Eguneko egitaraua,San Nicolas elizan gauregun Leitzako erretoreadenetaberegaraianBaztaneta Lesakan ibili zenAnder Gillegik emandakomezarekinabiatuzen.AmeriketannahizEuskalHerrianhildakoartzainakgogoratuzituztenetaberezikielkartekolaguntzaileizan diren Angel Igantzi,DoloresLazkano,JesusGoldaraz eta KepaMallea. Segidan, IruñekoGotorlekuko ArmaAretora bisita egin zutenartzainek eta han IruñekoudalekoetaNafarroakoParlamentuko zenbaitordezkarik artzaineiharrera egin zieten.Laura Igantzi EuskalArtzainakAmeriketanElkartekopresidenteak,berealdetik,bestanpartehartzera bereziki BoisetiketorritakoBeñardoIgantzi osabari omenaldittiki bat egin zion. Beñardok87 urte ditu etaElkoko Euskal Etxearensortzaileetako bat izanzen,baitadantzataldearenaere.Akordeoiirakasleaere izan zen eta Laurakazaldu bezala, «artzainenkolektiboakAmeriketanegin zuen kulturekarpenaren erakusleetakobat».Gaineratuzuenez,dagoeneko170bazkidebaino gehiago dituelkarteaketahauenekarpeneieskerlaneansegitzendute.OlondrizkoAn-tonioCamposekeginda-kodiru-ekarpenariesker,berriz, Renoko Unibertsitateak,NafarroakoUnibertsitatearenlaguntzarekin,AEBerako Nafarroakoemigrazioariburuzkotesia ere eginendela-eta, «gure ametsetakobat egi bihurtu» delaaipatu zuen Laurak.Harreraofizialarenondotik,Iturramaeskolakofrontoian bazkaldu zuteneta ohiko highballadastatzeko aukera ereizan zuten artzainek,Ameriketako oroigarri.Bazkalondoan,Ameriketatikespreski etorritakolagunbatzueimikrofonorahurbiltzekoeskatuzietenetagainerakobazkaltiarrentxalo zaparradajaso zuten, BankakoMenditarraktaldeakkantuaeskainizienbitartean.Segidan omenaldientxanda etorri zen.2006an ospatu zenartzain amerikanoen lehenbizikofesta, Lesakan.Hurrengourteanhitzordubikoitzaeginzen,aldiberean,GernikanetaAlduden. Bertze edizioakElizondon, Auri-tzen,SunbillanetaEugi-Zubirin izan dira eta aurtengoaIruñean.


ttipi-ttapa | 575 zk.2012.10.04HERRIZ HERRI | 37GOIZUETAGIZARTEA ➜ LARUNBAT ETA IGANDE ARRATSALDEZGazte Txokoalanean hasi daberriz ere12 eta 16urteko gazteeizuzendutakozerbitzuaTTIPI-TTAPADuela hiru ikasturtehasi zen lehen aldizGazte Txokoa eskaintzen,garaibatekoeskoletaneta gaur egun festetakoikastolako tabernajartzen den eraikinarenatzeko aldean zegoenfrontoi txikia egokituta.Aurten ere ateakzabaldu ditu asteburuhonetan eta urritik ekainerabitarte, larunbatetan17:00etatik20:30eraetaigandetan17:00etatik20:00etara. Futbolina,mendi ateraldiak etagazteekproposatzendituztenakantolatzen la-guntzekoprestdagogu-rasoen komisioa.Koroko entsaioakUmore Ona abesbatzakirailaren 21ean hasizituen ikasturte berrikoentsaioak. Geroztik,ostiralero 19:30etik21:30era biltzen da eskolanentsaioetan.Azaro kulturalerakobilerakHilabeteabesterikezda falta eta dagoenekoAzaro Kulturalerako lehenbilerak egiten hasiakdira. Beti bezala,azienda feria izanen daekitaldi nagusia, bainabeste kontu ugari ereplantatuko dira, herritarrekurteroko borondateaerakusten badutebederen.UTZITAKO ARGAZKIAKEuskal Jaiarekin maiatzabitarte itxi ditu ateak IxkibikIrailaren 23an ospatu zen Iskibi kanpinekoEuskal Jaia. Eguerdiko tokatxapelketanpartehartzehandiaizanzen. Gero talo jatea izan zen eta bertan100 pertsonatik gora bildu zirengiro ederrean, nahiz eta lehengo urteanbaino sagardo gutxiago edan.Arratsaldean berriz, Bonatxok beresoinuarekinederkiberotuzituenbazterrak,hezurrak mugiaraziz. Egunhorretan itxi zen kanpina hurrengourtekomaiatzeraarte.Kanpinetikeskerrakeman nahi dizkiete bertaratudiren guztiei eta bereziki Goizuetakojendeari, suhiltzaileei eta Udalari,emandako laguntzagatik.ARANOKULTURA ➜ UDALAREN ETA IPARRALDEKO MANKOMUNITATEKO EUSKARA ZERBITZUAREN LAGUNTZAREKINMiaxiria aldizkariaren bigarrenalea prestatzen hasiak diraKontsejun jarrizen buzoianbilduko diraaldizkarirakokolaborazioakAinhoa ANSAMiaxiriaaldizkariaren2. zenbakia urtea amaituaurretik aterako da,Iparraldeko MankomunitatekoEuskara Zerbitzuareneta AranokoUdalaren laguntzarekin.Horretarako dagoenekomartxan da herritartalde bat gauza interesgarriakguztion gozamenetakoidazten, biltzeneta sortzen.Izena bera erabakitzerakoanere herritarARTXIBOKO ARGAZKIAMiaxiria aldizkariarenlehen aleko azala. 2. aleaprestatzen ari dira orain.guztion partehartzeabultzatu zen duela bi urtealdizkaria sortu zenean,eta honekin bateraantzekoariketaproposatunahi da aldizkariakoordinatzen ari denlantaldetik.Bere garaian, Kontsejunjarri zen buzoian,Aranon aspaldian (edokasu batzuetan gazteenartean behin ere) entzunez genituen hitzakbildu genituen eta horrenlaguntzaz gure hizkeragehiago aberastu.Burura etortzen zaizkizuenhitz berezi, arraro,ahaztu edo kurioso horiekbuzoian sartzeragonbidatzen zaituztegu,Miaxiriako atal batea denon artean osatzendugun!Buzoiaurriraarte egongo da jarritaeta arano.euskara@ gmail.com helbideanere egin daiteke.


38 | HERRIZ HERRILEITZAttipi-ttapa | 575 zk.2012.10.04KULTURA ➜ AURRERAKOAK TXEKIAN BARNAHerriko dantzariakpozik bueltatu diraTxekiatikBabi-Letofolklorejaialdian izandiraAurrera Egunalarunbatean eginen daJM BARRIOLAUrriaren6an,larunbateanizanen da AurreraElkartearen eguna, egi-tarauzabalarekin.09:00-etanBTTtaldearekinbizikletairteera Plazaolakogeltokitik abiatuta, haureta helduentzako. Ordubereantxistulariekindiana.10:00etatik13:00etarajokoak: rokodromoa,tirolina eta zaldi ibilaldia,futbito partidak plazan.11:30ean Aurrera pilotaeskolakoensaioa.13:00-etanIncansablestxarangarekinpoteoa.14:30eanbazkideen bazkaria karrapen.Bazkaria20eurotanizanen da aurretiktxartela hartuta. Bazkalduta,bazkideen ingurutxoa.Ondoren,Incansablesekinherripoteoaburuhaundiekin.21:30eanluntxa Aurreran eta gizonorkesta. Blusa beltzaeta Aurrerako ikurrekinazaltzeaeskatudute.Herriko musikari eta dantzariak ederki ibili dira Txekian barrena.JM BARRIOLADantzari eta txistulariakitzuli dira TxekiarErrepublikako ValasskeMezirici herrian ospatutakoBabi-Leto folklorejaialditik.Bidaialuzeaizanarren, merezi izan duelaeta oso balorazio onaegin dute, esperientziaapartaizanbaitataldekideguztientzat. Ekitaldizbeteriko egunak izan ziren,euskal folklorea zabaltzekoparada ugarizbeteak. Oso harrera onajaso zuten, bai antolatzaileenpartetik eta baitagainontzeko talde etaikusleengatik ere. JaialdianPolonia, Eslovakia,Eslovenia eta Txekiakotaldeekhartuzutenparte.Dantza saioei dagokionez,ahalik eta dantzadesberdingehieneskaintzensaiatu ziren.Umeeizuzendurikodantzasaioa ere izan zuten,eta umeek beraiekin bateradantzatzeko aukeraizanzuten.Heldueizuzendurikodantza ikastaroaere eman zuten.Normalean, dantzanetatxistuajozikustenbadituguere, jaialdi honetansukalderakoetakantatzekoabilidadea erebadutela erakutsi zuten.Jaialdiko ekitaldien arteantalde bakoitzak beraienherrialdetako jakiakeskaintzeko aukeraizan zuen, eta leitzarrektaloak prestatu zituzten,txakolinarekin bateradastatzeko.Kantuanerearitubeharizanzutenetatxistulariek ere beraienkontzertuaeskainizuten.Jaialdiko ekitaldi ofizialezgain, aisialdirakodenbora pixka bat ereizan zuten: ingurua ezagutu,erlaxatu, eta nolaez, txekiar garagardoaprobatzeko aukera.Meatzak berreskuratzenUTZITAKO ARGAZKIAARGAZKIA: BURDINA TALDEABurdina taldea eta Udalak elkarlanean segitzen dute.Errekaauzoan,karburofabrika/kantinakoatzeandagoen karobia garbitu zuten, gero Urto-txiki etaJuanabordakoak garbitu dituzte udan eta azken aldian,Tolaremina inguruan dagoen meatza zuloagarbitzen ari dira, barrutik ikertzeko asmoarekin.ARGAZKIA: PLAZAOLA PARTZUERGOAPlazaolako IX. Mendi Bizikleta Martxa eta VI. Maratoi ErdiaIrailaren 16an ospatu ziren biak Leitzatik igarotzen den Plazaolako natur bidetikbarrena. 6500 bat personek hartu zuten parte eta arrakastatsua izan zen.Familien ikuspegitik, azpimarratu beharra dago txikienen martxan izandako animazioa.Izan ere, antzinako Plazaola trenaren mende hasierako bidaiari batenpapera hartu zuen aktore batek heldu eta txikiak liluratuta utzi zituen.


ttipi-ttapa | 575 zk.2012.10.04HERRIZ HERRI | 39ARESOUsategietako enkanteakARGAZKIA: JUANA MARI SAIZARBerri hauek idazterakoan bigarren enkantea burutu gabe zegoen oraindik eta hurrengoaleanzehaztasungehiagorekinidatzikodugueanolajoandirenaurtengoanusategien enkanteak. Arga<strong>zkia</strong> lehen enkante egunekoa da, irailaren 22an.KIROLA ➜ NAZIOARTEKO ARTZAIN TXAKUR TXAPELKETA OÑATINHirugarren txapela lortudute Alustiza eta TtikikNafarroakotxapelketa9 aldizirabaziak diraJuana Mari SAIZARAntonioAlustizaketaTtiki txakurrak bikoteparegabea osatzen duteeta horrela erakutsidute berriz ere, batakaginduakemanetabesteakederkiburutuz.Irailean23an Oñatin erakustaldiederra emanzuten, Nazioarteko txa-pelahirugarrenaldizlor-tuz. Ez zuten oso egunona izan,haizea eta beroaegitenbaitzuen,bainahori ez zen aitzakiaizan eta elkarlan ederraegin zuten; lehen froganlehenak suertatu zireneta bigarrenean ere lanbikaina egin zuten, txapelfamatua irabaziz.Badirudi NafarroakoTxapelketan ez dutelaareriorik 9 aldiz txapeldunizan baitira,eta eraberean Oñatiko txapelketahandian ere indarrahartzen ari dira.Tomate uzta ederra aurtengoaUTZITAKO ARGAZKIAIzugarrizko tomate urtea izan da aurten, gainera tomatemota ezberdin gehiago egiten ari da jendea.Batzuk oso handiak egiten dira eta Areson 1,4 kilokobat ere hartu dute Bide Ondoko Nieto familian.Arga<strong>zkia</strong>n beraien baratzean bildutako bestetomate eder batzuk ageri dira.Ikasturte berriaHerritarrak gauzakegiteko gogoarekin hasidute ikasturtea etahainbat ikastaro antolatudituzte. Alde batetik,eskulanak eta gauzakzaharberritzekoikastaroa antolatu da.Taldea osatuta dago jada,baina norbaitekoraindik apuntatu nahibalu Oihana Nietorekinjar dadila harremanean.Beste aldetik, antzerkitaldea osatu nahi da;ongi pasatzeko eta barreegiteko aukera paregabea,herrian pasatakogauzak berritu nahidira eta memoriangorde lehengo bizimoduaeta pasarteak gaurkoraekarriz, besteakbeste.Azkenik, helduendantza ikastaroa antolatzenari dira, honenhelburua herriko festetanaktuazio bat prestatzeaizango da eta bitarteaneuskal dantzakikasi eta kirol pixka bategiteko aukera ederradugu! Lorea Onsalo etaMirian Lasartek erakutsikodute eta apuntatzekoorria Sastineandago. Animatu partehartzera eta agenda batere erosi, hauek denakegiteko agenda betearekinibili beharrak garaaurtengoan eta!LEITZALDEAEUSKARA ➜ DIRULAGUNTZAKEuskalduntzen edo alfabetatzen ari direneidirulaguntza emanen die MankomunitateakEskaerakurriaren 5erakoaurkeztu behardiraTTIPI-TTAPAEuskalduntzen edoalfabetatzenaridirenherritarreidiru laguntzakemanen dizkie NafarroakoIparraldeko EuskaraMankomunitateak.2011ko irailaren 1etik2012koabuztuaren31raarte egindako ikastaroenmatrikuletarakoemanendu laguntza, estentsiboak,trinkoak,barne-tegiak, informatika bidezkoakizanetaoroharBalorazio Batzordeakonesten dituenak. Laguntzarenzenbatekoagastuaren%50ekoaizanendagehienezere,etaikasturtean langabezianegondakoentzat%100-ekoa izanen da laguntza.Halere, diru laguntzarenonuradunek ezinizanendute640eurobainogehiagoko laguntzarikjaso deialdi bakoitzekoetakilometrajeaezdadiruz lagunduko.Eskabideak urriaren5era bitarte aurkeztenahalko dira, IparraldekoMankomunitateko erregistroanedo dagokienherrikoudaletxeedoeuskarazerbitzuan. Eskaeraaurkezteko NafarroakoIparraldeko EuskaraMankomunitatea osatzenduten herrietanerroldatua egotea ezinbestekoaizanen da.


42 | HERRIZ HERRIBAZTANttipi-ttapa | 575 zk.2012.10.04HERRIKO BESTAK ➜ URRIAREN 11TIK 14RAPilarika bezperakotxupinazoarekinhasiko dira laueguneko bestakGartzainenLarunbateguerdian herrikirol apustuajokatuko daTTIPI-TTAPAAsteburu honetanAnizen izanen dituztebestak,etahurrengoasteburuanGartzaingoPIlarikabestek hartukodute lekukoa. Lau egunezadin guztietako jendearendakobestakprestatu dituzte. Bidebatez, aipatu, zopetarakoeta zikiro jaterakotxartelak Fransene etaKortarixar ostatuetandaudela salgai eta urriaren5a izanen da erostekohondarreko eguna.URRIAK 11, ORTZEGUNEPILARIKA BEZPERA• 17:00etan txupinazoaeta ezkil jotzea.• 17:30ean mus zimiztetxapelketa.• 21:30ean Baztan Zopaktrinketean.•00:30eangaupasaKU-PELA taldearekin.•07:00etanzingerjatea.URRIAK 12, ORTZILERIAPILARIKA EGUNE• 10:00etan dianak etaargisoinuak.•12:00etanMezaNagusiaAixteiko ermitan.• Ondotik, luntxa.•14:00etangaztebazkaria.• 19:30ean triki bertsopoteoa herrian barna.•22:00etantortillajatea.• Ondotik dantzaldiaAGERRALDErekin.URRIAK 13, LAUNBETAHERRITARREN EGUNE• 10:00etan dianak etaargisoinuak.• 11:30ean herri kirolapustua.• 14:00etan zikiro jatea.• 18:00etan dantzaldiaMIKEL SALABERRIrekin.•21:30eanMutildantzak.• 22:00etan pintxoakafaltzeko.• Ondotik dantzaldia.URRIAK 14, IGENDIAHAURREN EGUNE• 10:00etan dianak etaargisoinuak.• 14:00etan haurrenbazkaria.• 17:00etan haurrendakojokoak eta puzgarriak.• 18:30ean haurrendakotxokolatada.• 20:30ean tortilla jateaeta besten akabera.ARGAZKIAK: GARAZI ARRETXEAKirola eta besta bateratzeko aukera ederra izanen da urriaren 11tik 14ra izanen direnGartzaingo bestetan.Abesbatza ttikia lanerako prestARGAZKIA: MAKI URTASUNIkasturte berria prestatzeari ekin dio Elizondoko abesbatza ttikiak. Eta izenaemateko bi aukera zabaldu dituzte: asteazken honetan, urriak 3, Iruritako eskolazaharrean 18:30ean. Eta bertzela, 620 228455 telefonoan ere apunta daiteke.


ttipi-ttapa | 575 zk.2012.10.04GIZARTEA ➜ DANTZAK EZTABAIDANElbeten emakumeakbestatik baztertudituztela salatu duBilduko Udal TaldeakOrain arteirekiak izandiren dantzakpribatizatudituztela dioTTIPI-TTAPA«Aurtengo Elbetekobestetako egun nagusianBilduko ordezkariekez dugu bertan egoterikizan Elbeteko alkateakberekargodunekin,emakumeakbestatikbaztertzekohartu duen neurriespresagatik».Halaadierazidu Bilduko udal taldeakprentsa-oharbidez.Bildurenoharrakdioenez,alkateaudalekoberdintasunteknikariari«modu txarrean eta zakarkimintzatuzitzaion»eta ondotik, Baztangoalkateari «emakumeakegun nagusiko mutildantzatikbaztertzeko,mutil-dantzaberaiekantolatutakodantza taldeaksoilikdantzatukozuela»jakinarazi zion. Gisahonetara, Bilduren erranetan,«orainartioirekiakizandirendantzakpribatizatudira eta, maila batgorago eramanez, bazterketabera ofizializatuz».Bildurenudaltaldeakuste du ez dela «bazterketahori babesten duenekitaldi instituzionalean»egoten ahal etaez duela «dantzen ikuspegipribatizatzaile etapatrimonizatzaile horrekin»bategitenahal,«aregehiago,kontuanhartutaaitzineko urtean Elbetekobestetanmutil-dantzetanparte hartu zutenneskek jasan zituztenerasoak eta entzun beharizan zituztenak: hijasde puta eta zernahi gauza».Bilduko udal taldearenirudiko: «ez da inondikereonartzenahalberrizere emakumeak zikirojateetatik,kintobestetatik,inauterietatik,bestetatik edo dantzetatikbaztertuko dutenekitaldirik eta bestaprogramarik».HERRIZ HERRI | 43BAZTANElizondoko inauterietan torturaparodiatzeagatik ortzegun honetanElizondoko lau gazte epaituko dituzteUTZITAKO ARGAZKIAHainbat lagun joan ziren lehengo astean Iruñera, epaituei elkartasuna adieraztera.Hainbat euskal herritarrek polizien aldetik jasan dituzten torturak salatzekoasmoz, 2010eko inauterietan torturen parodia egin zuten hainbat lagunek.Bada horregatik, Elizondoko lau gazte epaitzekoak zituzten joan den asteanIruñean. Azkenean, ordea, epaiketa bertan behera gelditu zen Fiskalakbukaerako ondorioetan kalifikazioa aldatu zuelako. Hasiera batean, kalumniadelituengatik zortzi hilabeteko espetxe zigorra eskatzen zuen laugazteentzat, eta joan den astean, berriz, irain gisa kalifikatu eta bakoitzarendako5.400 euroko isuna eskatu zuen. Defentsak indefentsioa eragin zitzaiolaargudiatuta, bertan behera uzteko eskatu zuen eta epaileak onartuegin zion. Ortzegun honetan, urriak 4, epaiketa berria eginen da, 13:30ean.Xalbadorren bertsoakAmurizaren ahotikKultura Batzordeak antolatuta,XabierAmurizaArizkuneneanizanzenirailaren23an.75laguninguruhurbilduzirenXalbadorrekbatbateanbertso saioetan kantatuzituen bertsoak aditzera. Bertzeanitzenartean,1967kotxapelketantxistuakjoaitzinetiketaondotikkantatutakobertsoakaditzekoaukera izan zen Amurizarekin.


44 | HERRIZ HERRIBAZTANttipi-ttapa | 575 zk.2012.10.04ABELTZAINTZA ➜ PIRINIAR ARRAZAKO BEHI-AZIENDAKIruritara joan diraBaztango zezenkoeta urruxaonenaren sariak250 behiazienda bainogehiagoaurkeztu diraTTIPI-TTAPAAurten25.edizioabeteduen piriniar arrazakobehien estatu mailakolehiaketa-enkanteaegin zen Elizondon irailaren21etik 23ra. Nafarroaeta Bizkaiko aziendeklortu zituzten sarigehienak.Tartean,IruritakoXorneako TeodoraMitxelenak lehenbizikosari bat eta bi sari berezieskuratu zituen.GehienbatEuskalHerrianhaztendirenaziendakizanzirenikusgaiElizondoneta joan den urteanbaino guttixeagoizan arren, 35 abeltzainek205 buru lehiaketaraaurkeztu zituzten etabertze 47 salgai paratuzituzten, baina enkanteakez zuen arrakastahandirik izan.Baserritar bakoitzakkategoria bakoitzera biburu aurkezteko aukeraizan zuen eta lehiaketanpartehartzekoaziendakhamarkategoriatansailkatuziren. Denetara 60batsaribanatuziren,etatartean batzuk eskualdeangelditu ziren.4 urtetik goitiko zezenkoetan,erraterako,IruritakoTeodoraMitxelenakhirugarren postuaeskuratu zuen.8-18hilabetekourruxenartean,berriz,lehenbizikosaria eskuratuzuen Iruritako TeodoraMitxelenak eta ArizkungoIsabel Agirrekbosgarrena.18-24 hilabetekourruxetan,ArraiozkoIsabelLaurnaga laugarrengelditu zen. Eta 2-3 urtekoetan,Erratzuko JuanJose Iñarreak hirugarrenpostua eskuratuzuen. 3-4urtekoumatuenartean, Teodora Mitxelenabigarrenizanzen.Sari bereziak ere banatuziren eta horien artean,Baztangourruxariketa zezenkorik onenensariak Iruritako TeodoraMitxelenak lortu zituen.GASTRONOMIALEHIAKETAIaz bezala, gastronomiajardunaldien baitan,lehiaketa izan zen etaBaztango aretxe pintxo,salda eta busti onenaksarituzituzten.SarinagusigehienakOronoz-Mugairikoostatu-jatetxeeklortu zituzten. Pierresenajatetxeakbustietasaldaonenen sariak lortuzituen. Ongi Etorri ostatuakNafarroakoAretxeaizeneko sari berezia eskuratuzuen, produktueskaintzaorokoronenagatiketa, bigarren urtezsegidan, pintxo onenarensariaereeskuratuzuen.16 ostatu eta jatetxekparte hartu zuten.Behien lehiaketako sarituak, sari banaketaren ondotik.ARGAZKIA: ONDIKOLARGAZKIAK: MAITANE MARITORENA ETA TOTU ITURZAETAEuskaraz bizitzeko nahiaren aldarriaEuskal Herriko herri anitzetan bezala, Baztanen ere euskaraz bizitzearen nahia aldarribihurtu zuten ehunka lagunek Elizondoko karriketan. 206 lagun aritu zirenlasterka, horietarik 129 haurrak, eta 78 gazte eta helduak. Lasterkariez gain jendetzabildu zen ikustera. Helduetan, emaztekietan, Maria Mendiburuk irabazi zuen,Noemi Martirena bigarren gelditu zen eta hirugarren Patricia Leiza. Gizonkietan,Alberto Barberena nagusitu zen, Iñaki Telletxea bigarren eta Haritz Gaztelu hirugarren.Irabazleek txapela, gasna, ardo botila bat eta diploma eskuratu zituzten, bigarrenekbi ardo botila eta diploma eta hirugarrenek ardo botila bat eta diploma. Saribanaketaren ondotik opari ederrak zozketatu ziren eta kale antzerkia ere izanzen. Honat ere jende anitz hurbildu zen ikustera. Bertzalde, irailaren 20an Euskarazbizi nahi dut solasaldi interesgarria eskaini zuen Iñaki Lasa Kontseiluko kideak.Hizkuntza politika berri bat izan zuen hizpide. Gisa honetara, baztandarrek ereeuskaraz bizi nahi dutela argi eta garbi erakutsi dute.


ttipi-ttapa | 575 zk.2012.10.04HERRIZ HERRI | 45BAZTANBESTA ETA KIROLA ➜ LARUNBAT HONETANArizkungoerrebesten barnehelduen binakakolasterketa eginenda larunbateanEguerdianbazkaria izanenda eta ondotikdantzaldiaTTIPI-TTAPABerrikuntzekin heldudira larunbat honetan,urriak6,Arizkunenospatukodiren errebestak.Nobedade nagusia goizeaneginendirenlasterketakizanendira.10:00-etanhaurrendakolasterketaeginendaetaondotik,helduen bikotekakolasterketariemanenzaiohasiera. 12:00etan, berriz,mus txapelketa jokatukoda frontoian etaondotik, 14:00 aldera,bazkari herrikoia eginenda toki berean. Txartelak15 eurotan eros daitezkeDolaetxean,eta12urtetik beheitikoendako10 eurotan egonen dira.Bazkaldu ondotik,musika izanen da.Giltxaurdi laneanGiltxaurdikirolinstalazioakenpresapribatuizatetikpubliko izatera pasatudira eta orain artekokudeaketa Masquatroenpresak egiten bazuen,orainbidepublikotikeginen dute. Gerenteberriahasiadalanean,Luis Alberto Duran arabarrada, eta pozik etagogotsu hasi du ibilbideberria.Gisaberean,aipatu,irailaren 26an lehenbizikoaldiz bildu zelaGiltxaurdienpresapublikoarenadministraziokontseilua, Garbiñe Elizegi,Mikel Ortega, IñigoIturralde,MaiteIturreetaIsabelOlabeudalordezkarieketa kirol teknikariaketa kudeatzaileakosatua. Orain arte egindakoakazaltzeaz gain,instalazioen egoera izanzuten hizpide. Eta ikasturteberrikoekintzaketabonoenprezioezerearituziren.Giltxaurdienpre-Baztan pelikula zinema aretoetansapublikoarenkontulari-tzakanporatzekopropo-samena ere mahai gaineanparatu zen, baitahizkuntzaofizialakerabiltzekoirizpideakere.Udalakkiroldegiko materialaerosteaz ere solastuziren. Gaur egun, 999bazkidedituGiltxaurdik,eta kudeatzailearen helburuetakobat bazkidekopurua haunditzea da.Eskolara oinez,doike!‘Kalera oinez, doike!’kanpainakaitzinerasegitzendu.AmaiuretaOronoz-Mugairikoherrietanparatu nahi dute orainmartxan eta eskolarakobideekin hastea erabakidute,etxetikeskolaraetaeskolatiketxerakojoateko.Bidehoriekseguruagoak,osasuntsuagoak,atseginagoaketaerakargarriagoakegin nahi dituzte,umeak oinez edobizikletaz joateko aukeraedukitzeko.HorretarakoUdala, eskolako umeeta gurasoak, OsasunARGAZKIAK: BAZTAN FILMA ETA ONDIKOLIrailaren 24an estreinatu zen agoteen inguruan egin den Baztan filma DonostiakoZinemaldian. Eta behin agerpen nagusia eginda, ortziral honetatik aitzinera,urriak 5, Euskal Herriko zinemetan ikusteko aukera izanen da.Etxea,eskola,udaltzaingoaetaNafarroakoIngurumenArloko BaliabideZentroa elkarlanean aridira. Dagoeneko bilerakegindituzte,inkestakbetedituzteetatailerrakereegin dituzte, baita bideakaztertu ere. Orain,herri bakoitzean bilerakantolatudituzte: Amaiurreneta Oronoz-Mugairinortzegunean, hilak 4,bilduko dira. Amaiurren15:30eanOtsondoElkarteanetaOronoz-Mugairin17:30ean eskolan.


46 | HERRIZ HERRIZUGARRAMURDIttipi-ttapa | 575 zk.2012.10.04GIZARTEA ➜ URRIAN EGINEN DIRA GRABAZIOAKAlex de la Iglesiazuzendariarenpelikulakzalaparta sortudu herrian500 extrabehar zirenbaina castingegunean 912lagun hurbilduziren herriraKoro eta MargariSekulako zalaparteandugu herria udatikhunat. Alex de la Iglesiarenpelikula dela eta,ez dugu aspertzeko astirik.Zuzendariaberabestetanhemen barna ibilizen bazterrak ezagutzen,eta horien arteanTURISMOAARGAZKIA: MARGARI ETA KOROCasting-ean parte hartu zuten “aktoreek” erreldo luzean esperatu behar izan zuten.Barrantxean ere egonzen, aspaldiko Grazianarenetxea ezagutzekoilusionea baitzuen.Kontent atera omen zenBarrantxetik, marmitakoplater pare bat janondotik.Irailaren erdi alderacastinga izan ginuen:500 extra behar zirela,eta hara sorpresa, 912lagun etorri baitzirenherrira. Hementxe gaudeorain, ea nor hautatuote duten esperoan.Eszenaren batekoz«gargantua» beharomen zuten, eta hori ereBilbotik hartu eta hunatekarrizuten.Plazanzeudenkotxe guztiak kendubehar izan ziren traileranimale batean ekarribaitzuten, eta hantxeSartzarrean emana dute.GRABAZIO LANAKURRIKO LEHENHAMABORTZALDIANEta orain, urriaren lehenbizikohamabortzaldiangrabazioneak ditugu.Lehenbiziko asteanherrikohainbattxokotanegin beharrak dituzte,eta bigarren hamabortzaldian,berriz,lezeko eszenak. Lezekohauek gauez izanendira, ilunabarretik goizalderat,eta hauetanparte hartuko dute aipatutakoextrek.Hauendakoautobusakjarribehardituzte inguruko herrietatikZugarramurdiratekartzeko.Hau guztia dela eta,lezea etsita egonen daurriko lehenbiziko bi astehorietan. Horren ordez,eta museoa irekitaegonen denez, bisitagidatu berezi batzukeskainiko dire. Beraz,zerbait diferenta ikustekoaukera izanen da.Bertzalde, eta nahizeta gure hau sorginarenherria bezala ezagunaden, usaian gauez ez da‘martxa’ haundirik izaten.Jatetxe guti egotendira irekita, eta ostatuakgoiz esten dituzte,bainan urriko egunhauetan gaueko zerbitzualuzatuko dute, jendeandana etortzea esperobaita.DIRULAGUNTZAK ➜ NAFARROAKO GOBERNUAREN ESKUTIKTurismoko enpresa ttiki eta ertaineidirulaguntzak eman dizkie GobernuakBerrikuntza laneta altzarieidagozkienlaguntzak diraTTIPI-TTAPATurismo arloan ari direnenpresa ttiki eta ertaineidirulaguntzakeman dizkie NafarroakoGobernuak.Nafarroaosoan, guztira 398.744euro emanen ditu 31enpresen artean banatzeko.Alde batetik, establezimenduetanegindakoberrikuntza etamantentze-lanetara bi-deratutakolaguntzakdi-ra eta bertzetik, altzarietannahiz ekipamenduetanegindako inbertsioaklaguntzeko.Dirulaguntza jasokoduten enpresen artean,badira batzuk eskualde k o a k : L e s a k a k oAtxaspi hotela, UrdazubikoIrigoienea hostalaeta Oronozko Salazarostatua, Zigako Etxezurialandetxea, AzpilkuetakoLabakia eta Labakizarralandetxeak,ErratzukoKastonea I eta IIapartamentuak etaArantzako Aterpe etaBertizko aterpeak.2011ko azaroaren16tik 2012ko azaroaren15era bitartean egindakoobrak subentzionatukodira eta deialdiarenonuradunekazaroaren15erabitartekoepeaizanen dute egindakoinbertsioa justifikatzeko.


ttipi-ttapa | 575 zk.2012.10.04PUBLIZITATEA | 47Arantxa Arregi, Cederna Garalur elkarteko Bidasoaldeko garapen agentea“Negozioak sortzeko ideiak dituztenekintzaileak erakarri nahi dituguAlkaiagako Enpresa Zentrora”Lesakako Udalak eta Cederna Garalurelkarteak lankidetza-hitzarmena sinatudute, Alkaiagan kokaturik dagoen enpresa-zentroakudeatzealdera.Zentroakbulegoak eta nabeak eskainiko dizkieekintzaileeietaprestakuntza-programaketa topaketak ere antolatuko ditu. ArantxaArregi garapen agenteak eman diguhonen berri.Enpresazentroakzereskainikodieenpresa eta ekintzaileei?Negozioaksortzekoideiakdituztenekintzaileakerakarri nahi ditugu, hauei laguntzekoenpresa sortzeko prozesuanzerbitzu integrala eskainiz.Bestalde,dagoenekomartxan dauden enpreseibideraturik, merkatuan sartu eta lehiakortasunahobetzea bultzatzeko aholkularitzalanak eskaintzen ditugu.Gainera, enpresa-jarduerarekin loturaduten hainbat arlotan espezializatutakozerbitzu teknikoak emateko prestaturikgaude garapen agentziaren barruan.ZerhelburuduCedernaGaralurrekeskaintza honekin?Cederna Garalurrek lurralde diagnostikoakegin ditu gaur egungo egoeraaztertuz eta horrela, argi gelditu da autoenpleguairtenbidebatizandaitekeela.Horregaitik, eskaintza honekin hemengoekintzaileei bultzada bat eman nahidiegu ehun ekonomiko zein teknologikoarenaitzinean berme handiagozlehiatu ahal dezaten. Proiektuak sortu,indartsu eta sendo hazi eta sustraitzeko.Bulegoak,nabeak…errentanemanendituzuepreziooneanetalehenbizikourteetan,gainera,preziohorimurritzagoa izanen da…Ikusita lehendabiziko bizpahiru urteakArantxa Arregi garapen agentea, Alkaiagako Enpresa Zentroaren atarian.inbertsio gogorrak eskatzen dituelaedonolako egitasmo enpresarialak, lagungarriairuditzenzaigugastufijohauekmurriztea. Horregatik prezio duinakmarkatudituguetalehendabizikourtean,tarifaren%50arendeskontuaeginenzaieekintzaileguztiei.Bigarrenurteanberriz,% 25eko izanen da.Prestakuntzaprogramaketatopaketakere eginen dira…Bai, lehiakortasuna gogorra dela eta,elkarlana ezinbestekoa ikusten dugugaur egungo merkatuan tartea lortzeko.Formazioa, bestalde, printzipio moduanhartu beharreko adarra da. Erabatekohobekuntza profesionala barneraturikeduki behar du gaur egungo ekintzaileak.Horregatikprestakuntzaprogramaberezialanduduguautoenpleguaren inguruan,teknologiaberriakematendituenabantailak argituz,jardunaldi desberdinakantolatuzudazkenhonetan,etabar…Informatikalantzekoaretoaereeskainikoduzue…Zeinbaliabideizanenditu?Aretoan 10 ordenagailu ditugu interneterakonektaturik.Areto hau,gure formakuntzakemateko erabiliko dugu etanahi duenak,alokatu lezake ekintza desberdinetarako.GARAPEN AGENTEAKArantxa Arregi,606 43 13 57 bidasoa@cederna.esIzaskun Abril,606 40 86 13 baztan@cederna.esElena Irigoien,617 60 93 28 lekunberri@cederna.esCederna GaralurAlkaiaga Industrialdea, Alasta 2BOrdutegia: 09:00 / 16:00948 62 51 22bidasoa.admon@cederna.es


48 | HERRIZ HERRISENPEREttipi-ttapa | 575 zk.2012.10.04BERTSOLARITZA ➜ HIRUGARREN ALDIZ XILABAIparraldeko bertsuxapelketako finalahazilaren 10eanjokatuko daBaionanLehenbizikokanporaketalarunbateanjokatuko daFranck DOLOSORIparEuskalHerrikohirugarrenbertsuxapelketaurriaren 6tik azaroaren10erat ospatuko daaurten.Senperen,Larraldeabaserrian, berenegoitzan egin zuten aurkezpeneanBertsularienLagunak elkarteko kideekjakinarazi dute aldihuntan orotarat bortzbertsu saio eginen direla:bikanporaketaAltzürükün(urriak 6) eta Kanbon(urriak 13an); bifinalerdi Hendaian (urriak20) eta Donibane Garazin(urriak27);etaazkenik,finalhaundiaazaroaren10eanBaionakoLaugakirolgelan,etaezDonibaneLohizunen aitzinekobiedizioetanbezala.Iparraldeko hiriburuaneuskara hutsezkokultura ekitaldia garrantzitsutzatetadesafiotzathartzen dute bertsuzaleek.Aurten 16 bertsularilehiatuko dira, erran nahibaita orain arte bainopixka bat gutiago, bainanhauen artean bortznor baino nor ariko diralehenaldikoz.AmetsArzallus,Odei Barroso etaSustrai Colinaz gain,Azkaineko Murua hiruanaia-arreba agertukoARGAZKIA: FRANCK DOLOSORAmets Arzallus, Iparraldeko xapeldunak parte hartu zuen Senperen egin zen Xilabaren aurkezpenean.Ondoan ziren Maurice Agerretxe eta Joana Itzaina Bertsularien Lagunak elkartekokideak eta Maite Tolosa Kutxako ordezkaria, hunek diruz sustengatzen baitu xapelketa.dirataulengainean.Bertsularigehienak bertsueskoletatik iragan dira,eta preseski irakaskuntzanindarhaundiaematenduBertsularienLagunakelkarteak. 2008an,Iparraldekobertsuxapelketajokatu zenetik 23taldetan banatuak direnikasleenkopuruabikoiztudaetaaurten140bertsuzalebaino gehiagobiltzen dira Iparraldeosoan barreatuak direnbertsu eskola horietan.Bertsulariez gain, gaiemaileak,antolatzaileakedoentzuleakformatzeadaelkartearenhelburua.JoanaItzainaBertsularienlagunak elkartekoburuaren erranetan, «lehenbertsularitza ez zenbiziki erakargarria gazteentzatbainan gauzakaldatzenaridiraetaorainharrotasunaagertzendabertsueninguruan».Itzainarenustez, «euskarakirauten badu bertsuariesker da neurri haundibatean». Euskararekingozatzen eta jostatzenahal dela erakutsi nahidute aurten ere: «helburunagusia ez da lehiatzeaxapelaren itzalahaunditzeabaizik,etagisahortan parte hartzenduten guziei xapela andanabanatzea nahiagodugu», dio Itzainak.Aurten ere, AmetsArzallus ilusioa eta plazerrarekinagertuko daxapelketan. Hendaiarrakdio «kolektibo batenpartaide» sentitzendelaetahortik«elikatzenduelailusiopertsonala».Askiongioroitzendairabazidituen aitzineko biedizioez eta orduko grinaz.Bereidurikoz,«errezagoazenbeharbadaxapelketasortzea eta hasteaorain irautea baino».Xapelketabiurteroospatzeaongi iduritzen zaioEuskal Herriko xapeldunordeari«euskara kinkalarrian baita, hil ala bizikoegoeran». Lehiakideenkopuruaren apaltzeakez du batere kezkatzen,kopurua bainokalitatea nahiago baitubegiratu. Egia erran2008anIparraldekobertsuxapelketasortuzenetikbertsularitzaketabertsuenmailakurratshaundiaegin dute aitzineraeta bide hortan segitzeaesperoduteorainEuskalHerriko bertsuzaleek.BERTSULARIAK ETASAIOAKLarunbatean,urriak6,Altzürükün jokatuko dalehenbiziko kanporaketa,herriko gelan, 17:00-etan. Sei bertsolari arikodira: Ortzi Murua (Azkaine),Ortzi Idoate (Baiona),MaindiMurua(Azkaine),MaddiAneTxoperena(Hendaia),XanAlkhat(Armendaritze) etaEgoitz Zelaia (Hendaia).Urriaren 13an bigarrenkanporaketajokatukoda Kanboko Aiec gelan,17:00etan. XumaiMurua (Azkaine), MaddiSarasua(Itsasu),RamuntxoChristy(Aiherra),BattitCrouspeyre (Baigorri),BixenteHirigarai(Baigorri)eta Gillen Hiribarren(Itsasu) ariko dira.Lehen finalaurrekoaHendaiakoVarieteszinemanjokatuko da hilaren20an, 17:00etan. AmetsArzallus (Hendaia) etaEneritz Zabaletarekin(Baiona),kanporaketetatiksailkatutakoek partehartuko dute.Bigarrenfinalaurrekoaurriaren 27an eginen daDonibaneGarazikoVaubanzineman,17:00etan.Odei Barroso (Urruña)eta Sustrai Colinarekin(Urruña) batera, kanporaketetatiksailkatutakoakariko dira.Xehetasun gehiagorentzat:www.xilaba.net.Argazki lehiaketaArgazki lehiaketaabian da aurten ere etaaldihuntanbada500euroirabazteko parada.Arranoa elkarteak etaHerriko Etxeak apailatudute zoingehiagokarengaia bidaia da. Urriaren31 aintzin aurkeztu be-hardiraarga<strong>zkia</strong>ketage-ro erakusketa bateanagertuko dira otsailaren15era arte Herriko Etxekosartzean.Urrezko EzteiakUrrezkoEzteiakospatudituzte berriki Danielleeta Grégoire Urrutiaherritarrek. 50 urte elgarrekinbizidirelaongimarkatudute meza batekinOletan eta bazkari batekingure herriko ostatubatean.Bertzalde, 1952ansortudirenherritarrekklasekobiltzarra izan duteberriki Ttotta ostatuanIbarruneneta35urtebetetzendituzten senpertarrakelgarretaratukodiraberen aldetik ondokoegunetan. Xehetasunakondoko TTIPI TTAPAn.


ttipi-ttapa | 575 zk.2012.10.04HERRIZ HERRI | 49SARAABELTZAINTZA ➜ ANIMALIEZ GOZATZEKO AUKERAGisa aunitzetako animaliak ikustekoaukera larunbateko Animalien Bestan10:00etankiroldegikoateak irekikodituzteJoana GUERENDIAINLarunbat honetan,urriak 6, animalien bestairaganen da. Horretarako,goizean, 10:00-etatik landa ateak irekikodituzten kiroldegian.Besta hori animaliakdeskubritzeko aukerada, etxeko eta baserrikoanimaliak, baita salbaiakere: erleak, harrapariak,sagu xaharraketa bertze ainitz. Horrezgain, txakur bat adoptatzekoaukera ere proposatuaizanen da, erakusketaketa demostrazioakere eginen dira,haurrentzako jokoakizanen dira eta tokikoproduktuak deskubritzekoparada erebai.TTIPI-TTAPAren lehenagokozenbaki bateanaipatu bezala, baratzezaineklandareaktrukatzeko aukera ereizanen dute.Besta ederrakPilotarien biltzarraIzarraPilotaelkartearenbiltzarra igande honetan,urriak 7, eginenda. Horren karietara,eguna honela antolatuaizanen da: 10:30eanmeza, 11:30ean biltzarnagusia Lur Berri gelan.12:15ean errebota partidajokatuko du DonibaneLohizunek Baigorrirenkontra.Ondotik, HerrikoEtxeak eskainitako zintzurbustitzeaizanenda.14:00aldeanbazkaribatizanen da pleka trinketean30 eurotan, eta pagatzeaeguneanbereaneginen da jatetxekosartzean eta elkartearenkarta erostea proposatuaizanen da,15eurotan.UrtxintxakEskubaloi elkarteakbere sasoina hasi du.Hortaz, zuen haurraknahi badu kirol hau deskubritu,entrenamenduetarajoaten ahal da.ARGAZKIA: MARTIN GOIKOETXEAAurtengo bestak politak izan dira eta horretarako herriko komitea, ostatuak etagaztetxea eskertzekoak dira, denek parte hartu baitute besta hauek biziarazteko.Zahar eta gazteek, denek atzeman dute beren plazerra: ahate jokoa, pilotapartida, karro desfilea, dantzak, bertsuak, dantzaldiak, behien primak... Azpimarratzekoada asteazkeneko su artifizialak ederrak izan zirela, Gernikako bonbardaketarenoroitzapenez egin zen!Asteazkenetan 11 urteazpikoak biltzen dira17:30etik19:00etara,13urte azpikoak 18:30etik20:00etara,15urteazpikoak18:30etik 20:00-etara, seniorrak 20:00-etatik 22:00 arte. Ortziraletan,eskubaloieskola17:00etatik 18:15eraizanen da, 18 urte azpikoak18:30etik 20:00-etara bilduko dira etaseniorrak 20:00etatik22:00arte.Entrenamenduenondotik, haurraksegitzea hautatzen badu,lizentzia bat hartzenahalko du.Kantu afariaSarako kantariak elkarteak,urtero bezala,kantuafariaantolatudu,eta aurten larunbatean,urriak 6, iraganen da.Hitzordua19:30etikgoitiemana da Lur Berrigelan eta afariarentzat130 toki badira. AfariaanimatzekoPrimaderanUrruñako taldea etorrikoda. Erran, arrats horilaguntzaileeieskerantolatzenduela. 20 eurotanzintzur bustitzea etaafaria ere izanen dira.


50 | HERRIZ HERRIttipi-ttapa | 575 zk.2012.10.04.EZKONTZAKIban Fernandez Arroabarren etaOihana Telletxea Garmendia, Almandozkoaeta Donamariakoa, abuztuaren25ean Almandozen.Patxi Sarratea Garaikoetxea eta AnaArretxea Lasaga, Legasakoa eta Sunbillakoa,irailaren 15ean Sunbillan.Ana Arrizurieta Eskudero eta MartinAzpiroz Astiz, Leitzakoa eta Arruitzekoa,uztailaren 28an Aralarren.Alfredo Zozaia Mendiberri eta SaraAietxu Idoate, Lesakakoa eta Iruñekoa,irailaren 15ean Lesakan.Ibon Ripalda Garbayo eta Itziar FernandezIbarburu, Donostiakoa etaOiartzungoa, irailaren 15ean Lesakan.Joseba Almandoz Telletxea eta JasoneSusperregi Arbelaitz, Lesakakoak,irailaren 15ean Lesakan.Iñigo Fernandez Herrero eta LetiziaCalleja Segura, Irungoa eta Donostiakoa,irailaren 21ean Lesakan.Mohamed Dadou eta Beatriz SerratCollar, Aljeria eta Kantabriakoa, irailaren22an, Lesakan.Iker Ayuso Alonso-Leciñana eta RaquelMadejon Canosa, Etxalarkoak,irailaren 14an Etxalarren.Nicolas Caprara eta Charlotte Daux,abuztuaren 25ean Saran.Julien Vallee eta Marine Chevalier,irailaren 1ean Saran.Sebastien Berasategi eta MaritxuAmeztoi, irailaren 1ean Saran.Yannick Bauer eta Nadine Sistiage,irailaren 22an Saran.SORTZEAKHarriet Ruiz de Larrinaga Maritorena,Anizkoa, irailaren 13an.Malen Iriarte Plaza, Berakoa, irailaren15ean.Ninbe Goikoetxea Sagastibeltza, Berakoa,irailaren 10ean.Maialen Goizueta Baleztena, Aurtizkoa,irailaren 18an.Adur Mazzucco Maia, Iruñekoa, abuztuaren26an.Oskar Zubitur Arrizurieta, Leitzakoa,irailaren 9an.Onintza Kamino Subizar, Zugarramurdikoa,irailaren 2an.Joana Iratzoki Arbués, Igantzikoa, irailaren11n.Aratz Laka Mitxelena, Igantzikoa, irailaren14ean.Eila Oskoz Anzizar, Arantzakoa, irailaren9an.Irati Berget Txoperena, Lesakakoa, irailaren14ean.Intza Sagardia Oiartzabal, Lesakakoa,irailaren 18an.Alexandre Antoine Marsant, Sarakoa,uztailaren 12an.Mikel Olagarai, Sarakoa, abuztuaren10ean.Jon Sanjurjo Behotegi, Sarakoa, abuztuaren14an.Enol Gabriel Montosa Léglise, Sarakoa.HERIOTZAKRicardo Fagoaga Azkona, Berakoa,irailaren 12an, 88 urte.Juan Tomas Gogorza Saralegi, Leitzakoa,irailaren 14an, 79 urte.Jesusa Olaetxea Odriozola, Lesakakoa,irailaren 15ean, 93 urte.Jose Maria Del Rio Etxeberria, Berakoa,irailaren 17an, 59 urte.Jose Maria Onsalo Arraiago, Aresokoa,irailaren 16an, 86 urte.Tomasa Otxoteko Lasaga, Lesakakoa,irailaren 18an, 88 urte.Jose Maria Santesteban Eskudero,Zubietakoa, irailaren 17an, 55 urte.Esteban Andiarena Etxekolonea, Donamariakoa,irailaren 18an, 79 urte.Soledad Huizi Madariaga, Igantzikoa,irailaren 19an, 95 urte.Juan Jose Ziganda Ariztegi, Oizkoa,irailaren 21ean, 98 urte.Francisca Etxeberria Zozaia, Lesakakoa,irailaren 23an, 84 urte.Juan Etxebeste Zozaia, Igantzikoa, irailaren24an, 83 urte.Ana Olagarai, Sarakoa, irailaren 19an,80 urte.Jose MariDEL RIO ETXEBERRIALanean nola kanpoanbeti alai,hainbat borrokahainbat marmari,gure bidean betikoJose Mari.LAB SINDIKATUAJose MariDEL RIO ETXEBERRIABeran, 2012ko irailaren 17anElgorriagan jaio,gure artean hazi,Berara ezkondu,baina gure lagun beti.Bere irrifarrea eta alaitasunagurekin geldituko dira beti.Agur ‘Gaztelu’.ELGORRIAGAKO LAGUNAKBere oroimenez meza, Elgorriagako elizaneginen da urriaren 14an, 10:00etan.BeñatETCHART VERDUUrdazubin, 2011ko urriaren 6anI. URTEURRENAOroitzapenak eta sentimenduakez dira atzenduko,nahiz eta urteak pastu.Betiko gure bihotzetan,AITA, AMA, JOKIN ETA FAMILIA GUZTIAMilaka muxu.


ttipi-ttapa | 575 zk.2012.10.04KIROLA | 51ATLETISMOA ➜ TTIKIAK ETA GAZTEAKAtletismo eskolaren denboraldi berriaaste honetan abiatu du Manttale taldeakTtikienaklarunbatean etagazteakasteazkeneanhastekoak diraTTIPI-TTAPAAtletismo eskolarendenboraldi berria abiatzekoprest dago Manttaletaldea. Duela bi astebilerakdeituzituengurasoekinsolasteko, etaaste honetan, atletismoeskola hasi du. Alde batetik,Manttale Ttiki taldean,2001 eta 2006 urteenartean jaiotakoaksartuko dira eta bertzetik,gazteentaldean,1997eta 2000 urteen arteanjaiotakoak.ARGAZKIA: MANTTALE TTIKIManttale Ttikiko neska-mutikoak eta monitoreak, joan den urtean mendira egindakoateraldi batean.Aitzinekourteetanbezala,Manttale Ttikin nahizgazteentaldeanhainbatjarduera eta entrenamenduegin nahi dituManttalek, lau monitorekgidatuta. Larunbathonetatik aitzinera,urriak 6, larunbatero-larunbaterobilduko dirattikienak entrenatzeraBerako kiroldegian,10:00etatik 12:00etara.Gazteen taldearen kasuan,asteazkeneanhas-tekoakziren,urriaren3an,hauekerekiroldegianetaasteazkenerobildukodira17:30etik 19:00etara.Azken urteetan, 60neska-mutikokbainogehiagokparte hartu duteManttale Ttikiko eskolan,atletismoaren oinarriakikasizetajokodidaktikoakeginez.Laumonitorekklaseteorikoaketapraktikoaktxandakatzendituzteetahaurrekestiramentuakegiten,beroketakedokarrerakoestiloeta teknikak ikasten dituzte.Asterokoentrenamenduekinbatera, tartekalasterketetan partehartzendute,baitamendiraegiten diren txangoetanere, oinez nahizbizikletaz.AIZKORA ➜ LEHEN MAILAKO TXAPELKETADonato Larretxea,Rekondo etaErasun NafarroakoTxapelketakofinalean ariko diraFinala igandeanjokatuko daEtxarriAranatzenTTIPI-TTAPAM a i l a N a g u s i k oNafarroakoAizkoraTxapelketakofinala igandehonetan, urriak 7, jokatukoda Etxarri Aranatzen,eta kanporaketandenborarik onena eginzuten bortz aizkolari arikodira lehian, Nafarroakotxapelaren bila: FlorenNazabal(EtxarriAranatz,43 urte), DonatoLarretxea (Arantza, 52urte), Jon Rekondo(Leitza, 27 urte), AntonioSenosiain (Olague,46 urte) eta Ander Erasun(Aurtitz, 22 urte).ARGAZKIA: KOLDO ALDUNTZINDonato Larretxea, Ander Erasun eta Jon Rekondo finalean izanen dira igandean.Kanporaketa irailaren23an jokatu zenUharten eta bederatziaizkolari aritu ziren lanean.Finalera sailkatudiren bortz horiekin batera,Juan Jose Lopez(Lezaun), Aitor Senosiain(Olague), OihanLarretxea (Bera, 22 urte)eta Julen Kañamares(Berriozar, 22 urte).Nazabalek egin zituendenborarikonenakegurguztietan (12:25.16),baina kanporaketakomarka Donato Larretxeakdauka (11:09).Maila Nagusia galdukodutenak, berriz,Julen Kañamares etaJuanjo Erdozia dira, lehenakanporaketanazkena sailkatu zelakoeta Erdozia kanporaketanparteezhartzeaerabakizuelako.


52 | KIROLAttipi-ttapa | 575 zk.2012.10.0425 urterekin, azken lau urteotan EspainiakoEmakumezkoen Eskubaloi Liga irabazi duenLizarrako Itxako taldeak Elisa Arretxea(Elizondo, 1987) fitxatu du, OhorezkoMailarako urratsa eginez. Goizez lana etaarratsaldez entrenamenduak egiten ditu etaeta biak bateratzea ez omen zaio gogorraegiten:«gustuko ditudan bi gauzak egiten arinaiz», dio. Hasieran, «zaila eta gogorra» izanzela onartu du, baina «ongi jan, zaindu etaigandetan amatxik egindakoa janez, indarrakhar daitezke eta aitzinerat segi daiteke».Elisa ARRETXEA | Itxako eskubaloi taldeko jokalari elizondarra«Ohorezko Mailan aritzea ametsaizan da beti eta orain egi bihurtu da»G. PIKABEA | ELIZONDO«Nirelagunekbatzuetaneznauteulertzenetanireaitak eskubaloiarekingaixotasunbatdaukadalaerraten dit». Halaxeaitortu digu Elisa Arretxeak.11 urte zituenetikdabil eskubaloian, etaorain, hainbertze maiteduenkirolean«ametsbategi bihurtu zaio», azkenlau urteotan EspainiakoEmakumezkoenEskubaloiLigairabaziduenItxakokfitxatu baitu.BKTn egin zituen lehenurratsak:«Lekarozkoinstitutuanhasiginenean,Joxe Iturzaeta, GorputzHeziketako irakaslea,BKTko entrenatzaileazen, eta eskubaloian aritzeaproposatu zigun».Horrela hasi zen, nahizeta lehendik eskubaloiaezzuenarrotza:«nireizebaBelen BKTn aritzenzenean behin baino gehiagotanjoaten nintzenpartidak ikustera».Eskubaloian oraindikhobetzeko«aunitz»duelaustedu:«betibadazerbait.Bertzenaz, hoberenakizanen ginateke, etaezgenukeesfortzurikeginen.Etahoriezinda,egunerolandubeharda,norbereburuarigauzakongiegin eta hobetzeko exijitubehar zaio». Baina nabarmentzekoezaugarriakere baditu bere jokoak:«indarra eta baloiahartzeko abilidadea».11urterekinBKTnhasi,eta 17 urterekin oraindikjubenila zela, lehenElisa Arretxea eskuinean, Itxakoren partidan.BKT GOGOAN«BKT nire betikotaldea izan da etaizanen da. Haieiesker nago Itxakon.Aunitz ikasi dut etaaunitz erakutsi didateBKTtik pasatu direnjokalari guztiek, etxekoekzein kanpokoek.BKT-REN IZPIRITUA«BKTrekin OhorezkoMailan aritzeagustatuko litzaidake.Bartzelonako LaMasia Baztanen erebadago eta BKTkoLa Masian eskubaloiagustuko izanik sosikgabe jokatzekoizpirituak itzali gabesegitzen du».UTZITAKO ARGAZKIAmailan aritzeko aukeraizan zuen. Baina lotailugurutzatuaeta barnekomeniskoa hautsi zituenetaitzuliordukourteapasatuzitzaiola kontatu digu.Gero Torrelavegarajoanzenfisioterapiaikasteraetahanbigarrenmailakotaldebateanibilizen.«Ikasketakakituta,Elizondoraitzuli eta BKTn zilarrezkomailan hiru urtezaritu nintzen». Iaz, berriz,Logroñoko talde bateanibili zen. Eta aurten Itxakoraegin du salto, OhorezkoMailara: «ttikitatikOhorezko mailan aritzeaametsaizanda,etaorain,ametsa egi bihurtu da».Itxakon «arras ongi»dagoelaaipatudigu,«aunitz»ikastenaridela.Bainaaitortudigunez,hasie-ra «zaila» izan da, arazoekonomikoaktarteko,aurredenboraldirikegingabehasi baitira eta bi entrenamenduegin eta EspainiakoSuperkopakofinala jokatu behar izanbaitute: «aise galdu genuen,baina ligan aunitzetafitehobetudugulaerakustenarigara».Ligahasieraereezdutexamurraizan: «aurkari zailenekinaritu gara eta alde haundianabaritu dut fisikokihobekidaudelakoz».Halere,itxaropentsu dago:«teknikoki,erabiltzendugunsistema desberdinada, eta bigarren itzulianemaitzak aldatuko dira».Itxakonegotea«ardurahaundia» omen da:«orain arte dena irabazidu,jokalarihoberenakhemenizan dira, eta emakumezkoeneskubaloiaezagutzera eman dute.Orain gaudenak ez garaBarbosa, Macarena edoAndrea Barno; Vera,Selene eta Elisa gara. Ezdugu jaiotzez horiek izanduten kalitaterik, bainalanarekingauzaaunitzlorditzakegu». Horretarako«arras entrenamendugogorrak»egitendituztelaazaldu du. Iruñeko kirolmedikuzentrubateanfisioterapeutagisaarida,etagoizezlaneraetaarratsaldezentrenatzerajoatenda. Hortaz aparte,partidak ditu eta zainduere egiten da nutrizionistaeta dietista batekin.Gainera, ikasteko etamasterreko lanak egitekotarteahartzeneresaiatzenomen da.Ahalduenguztia«gozatuetaaprobetxatu»nahidu. Eskubaloitik ezindela bizi uste du, bainaberakeskubaloiahobbiebezala du, «dirua irabaztekobertzelanadaukat».Talde aunitzetan ibili badaere, BKT du berezikigogoan: «nire betiko taldeaizan da eta izanenda.HaieieskernagoItxakon».BKTrekinOhorezkoMailan aritzea gustatukolitzaiokeelaereaitortudu.Aregehiago,BartzelonakoLaMasiaBaztanenerebadela dio, eta gaineratudigunez, «BKTko LaMasian eskubaloia gustukoizaniksosikgabejokatzekoizpirituak itzaligabe segitzen du».


ttipi-ttapa | 575 zk.2012.10.04KIROLA | 53PILOTA ➜ LAXOA TXAPELKETADoneztebeko taldeak irabazi duinfantil mailako laxoa txapelketa9-7koemaitzarekinArraiozinagusitu zaioTTIPI-TTAPAPartida eder batenondotik, Doneztebe Btaldea izan da infantilenlaxoa txapelketan nagusi.Irailaren 15ean jokatuzenfinalaArraiozkoplazan, eta DoneztebeB taldeak etxeko taldeaizan zuen aurkari. Partidapolita eskaini zutenbi taldeek, markagailuanemozioa sortuz, etalehia parekatua izan zenseinale,8-7koa egitekoARGAZKIA: TIBURTZIO ARRAZTOAFinala nahiko berdindua izan bazen ere, Doneztebe B nagusitu zitzaion Arraiozko taldeari.20 minutu pasatu zituztenjokoan. Guztira, berriz,ordu bat eta 45 minutuiraun zuen lehiak.Azkenean, 9-7komarkagailuarekin, DoneztebeBk irabazizuen. Gorka Iribarren(sakatzailea),IñakiMaylin(numeroa), Julen Larretxea(laurdena)etaAitorArotzena (laurdena)aritu ziren DoneztebeBn eta Eki Etxandi (sakatzailea),JosuEtxandi(numeroa), Urki Etxandi(laurdena) eta MikelOrganbide (laurdena)Arraiozko taldean.Sariak Xotero Etxandieta Mariano Maritorenakbanatu zituzten etasari banaketaren ondotik,Laxoa Elkarteak pilotarieta afizionatu guztieiluntxa eskaini zien.Aipatzekoa da, gisa berean,jende aunitz hurbilduzela finala ikusteraeta giro ederra sortuzela Arraiozko plazan.TXIRRINDULARITZA ➜ BETERANOAKEuskal Herrikotxapelketatik bitxapel ekarri dituTransportes Bidasoa-Inurrieta taldeakLuzianoMitxelena etaIon Zeberiotxapeldun izandira eta AELtaldeko PatxiMeoki ere baiUTZITAKO ARGAZKIATransportes Bidasoa-Inurrietako taldekideek gustura ospatu zituzten txapelak eta domina.TTIPI-TTAPATransportesBidasoa-Inurrietamastermailakotaldeko txirrindulariek bitxapeletabrontzezkodominabat lortu dituzteEuskalHerrikoTxapelketan;Luziano Mitxelenalesakarratxapeldunizandamaster60mailan,IonZeberio elizondarra seniormailanetaIñakiVilloriaIruritarra 3. master 40mailan. Aipagarria daAELtaldekoPatxiMeokielizondarrak master 50mailanlortutakotxapela.TransportesBidasoa-Inurrietataldeaseitxirrindularirekinaurkeztu zentxapelketara.91kilometrozituen frogak, bainalasterketaerdianzegoenmaster 60 mailako helmuga.Maila horretakogaraipenarenlehian,MikelArburua igantziarra,IbonUrtiagabetelutarra,JoxeAngelMitxelenalesakarraeta Iñaki Villoriairuritarra Luziano Mitxelenarenmesedetan arituziren; Luzianok aisairabazi zuen.Bigarren erdian bi igoerazeuden eta taldeakIñaki Villoria eta Ion Zeberiorenaukerak jokatunahi izan zituen. Bainaihesaldianibiliarren,Zeberioeta Meoki taldetxobatean helmugaratu ziren.Zeberio lasterketanhirugarren izan zen, seniormailan txapela lortuz,Meoki 6. helmugaratuzen master 50 mailanirabaziz. Hurrengotropelean ailegatu zenVilloria, master 40 mailan3.postualortuz.GertuhelmugaratuzenJoxeMariGoiaigantziarra,berrikiEuskal Herriko BTTmaratoia irabazi duenaetaElgorriagakoManoloGanboa aurtengo La Indurainprobakogarailea;Ibon Urtiaga atzeragohelmugaratu zen, etaJoxeAngelMitxelenaetaMikel Arburuak ez zutenproba bukatu.


54 | AGENDAttipi-ttapa | 575 zk.2012.10.04urriak 4 - urriak 18OspakizunakELGORRIAGA | 2012.10.06/07Onddo eta Zizen Kofradiarenbesta egun handiaIgandean kofrade berriak izendatukodituzte eta onddo etazizekin prestatutako kaxulen lehiaketaeginen da. Onddo beltzhandienak ere sarituko dituzte.ErakusketakURDAZUBIMonasteriokokalostrapeanAbenduaren 31 arteikusgai izanen da monasteriokokalostrapeanEuskal Herriko margogintzaren50 urteakerakusketa.OIEREGIDiana Iniestaren lanakBertizen ikusgaiUrriaren 31 arte DianaIniestaren margo etamarrazki erakusketaBertizko Parkean, Principiosizenburupean.10:30-13:30 eta16:00-17:00.ELIZONDOAna Ananda eta ItziarMuñozen margolanakUrriaren 5etik 25eraAna Ananda eta ItziarMuñozen margolanakikusgai izanen diraArizkunenean astegunez18.00etatik21:00etara eta jaiegunetan12:00etatik14:00etara.KontzertuakSARAKantu afariaUrriaren 11n kantuOspakizunakDONEZTEBE | 2012.10.13Arkupeak elkartearenBazkidearen EgunaUrtero bezala, erretiratuen elkarteakomenaldiaeskainikodieaurten85 urte bete dituzten bazkideeieta 50 urte ezkondurik egindituzten senar-emazteei.afaria antolatu du SarakoKantariak elkarteakLur Berri gelan,19:30etik goiti. Xehetasunak49. orrian.ARIZKUNOlerki musikalakSasterneanUrriaren 11n GezitikGazira olerki musikalakeskainiko dituzte XabierSoubelet (ahotseta gitarra), Nat Cazarré(gitarra) eta AndresEichner (flauta) musikariek,Sasterneko XubiltzElkartean. XubiltzElkarteak antolatua.ZUBIETAEuskararen Egunaantolatu dute gazteekAurtengoan Nafarroarenkonkistaren bosgarrenmendeurrenahartu dute gai nagusitzateta urriaren 12anMakilipurdira mendiateraldia eginen dute,bertze zenbait ekitaldirekinbatera. Egunhandia, halere, urriaren13a izanen da. Egitarauzabalaren barnean,eguerdian dantza erakustaldirekia eginenda, Zubietako dantzaluzea berreskuratuz.Informazioa bidaltzeko: info@ttipi.net edo 948 63 54 58AzokakELIZONDOArtisauen azokaUrriaren 13anBaztango eskulangileenazoka izanen daplazan.OspakizunakBEINTZA-LABAIENUrriruko bestaUrriaren 6an hainbatekitaldi antolatu dituItur-Ondo elkarteak etaEuskal Herriko HarriTtikien txapelketa erePROPOSAMENAOspakizunakLEITZA | 2012.10.06Aurrera Elkartearen Eguna,ekitaldiz bete aurten ereGoizean BTT ateraldia, txistulariak,jokoak, pilotariak, Incansablestxaranga eta bazkideenbazkariarenondotik,ingurutxoaeta herri poteoa izanen dira.jokatuko da. Xehetasunak32. orrian.ELGORRIAGAOnddo eta ZizenKofradiaren EgunaUrriaren 6an eta 7anospatuko dute kofradiarenbesta handia etakofrade berriak izendatukodituzte. Xehetasunak28. orrian.LEITZAAurrera EgunaUrriaren 6an AurreraElkartearen Eguna. Xehetasunak38. orrian.ZUBIETAEuskararen EgunaUrriaren 12 eta 13anEuskararen Eguna antolatudute gazteek Xehetasunak31. orrian.BERA1972ko kintoen bestaUrriaren 6an ospatukodute. Interesatuek urriaren2a baino leheneman beharko duteizena Zalain jatetxean,10 euro utziz.DONEZTEBEArkupeak elkartearenBazkidearen EgunaUrriaren 13an ospatukodute. 85 urte beteeta Urrezko Ezteiak ospatzendituztenakomenduko dituzte.SARAAnimalien bestaUrriaren 6an ospatukoda. Xehetasunak 49.orrian.SARAIzarra PilotaElkartearen BiltzarraUrriaren 7an antolatuda eta horren karietaraegun osoko besta izanenda. Xehetasunak49. orrian.DONAPALEUDeskonkistaKolektiboaren bestaUrriaren 14an antolatuda. Karrika kurri, deskonkistaekitaldia, aperitifa,herri bazkaria,musika, dantza, bertsoak,Iñaki Perurenarenerakustaldia, Buuzbukontzertuan, haurrenxokoa eta HurmuraoGaztetxean.BestakANIZArrosariokoAmabirjinaren bestakUrriaren 6tik 8ra ArrosariokoAmabirjinaren


ttipi-ttapa | 575 zk.2012.10.04AGENDA | 55bestak. Xehetasunak40. orrian.GARTZAINPilarika bestakUrriaren 11tik 14ra Pilarikabestak. Xehetasunak42. orrian.ARIZKUNErrebestakUrriaren 6an errebestakospatuko dituzteArizkunen. Xehetasunak45. orrian.AntzerkiakETXALAR«Ispilua» antzeslanaKultur EtxeanUrriaren 6an Ion Martinezeta Saioa Royoaktoreen Ispilua antzezlanaizanen da19:00etan Kultur Etxean.LehiaketakLESAKABeti Gazte elkartearenargazki lehiaketaUrriaren 31n bukatukoda Beti Gazte elkartearenargazki lehiaketaralanak aurkezteko epea.SENPEREArranoa elkartearenargazki lehiaketaUrriaren 31n bukatukoda Arranoa elkateaketa Herriko Etxeakapailatu argazki zoingehiagoka.Gaia: Bidaia.Lehenbiziko saria500 eurokoa da.Mendi ateraldiakSUNBILLAUlibeltzak mendi taldeaUrriaren 12an Etxalar-Sunbila ateraldia eginendu Ulibeltzak menditaldeak.Gertaera guztiakikusteko, begiratu:www.ttipi.net(agenda) ENTRETENIMENDURAKO GAIAKLiburuaPiztiaren begiakALBERTO LADRON ARANAElkar, 2012MusikaGlaukoma vol.1GLAUKOMAPromomusika, 2012InternetEuskal literaturzaleentxokoa sareanWWW.111AKADEMIA.COMKartzelan urteak pasatu eta gero, iraganeko zorrakgarbitu nahi dituen gizasemea, batetik; negozioilunak tarteko postutik baztertu zuten eta berebizkarra zaindu behar polizia, bestetik. Ehiztarisenadute biek, eta bata bestea harrapatu nahiandihardute, eginahal guztian. Erdian, berriz, noraezean dabilen koitadu bat, duela urte batzuk berefamilia ezbehar batean galdu zuena, eta orain familiaberri bat osatu nahi lukeena. Alberto LadronAranak ohiturik gauzkan maisutasunez josi ditu eleberribizi-bizi honen hariak, misterioa eta suspenseaerabiliz irakurlearen arreta bereganatzeko.Gipuzkoako herri ezberdinetako bost gazterenproiektuaren izena da Glaukoma. Tolosa, Iruneta Donostiako gazteek osatutako boskotea. Rapreggaetaldea da. Roots reggae ukitu xamurretatikhasi eta danxehall bortitz eta gogorrenera arte, rapgordin eta raggamuffin melodikoagoetatik igarota.Tolosako Bonberena gaztetxearen eskutik iritsizitzaien 2012ko neguan euren lehen diskoa grabatzekoaukera. Martxoan ekin zioten estudio lanarieta maiatzaren 18an aurkeztu zuten BonbereneanzazpiabestizosatutakoGaukomavol.1,CD/LPformatuan. Euskal Herriko hainbat txokotara eramatekoaukera izan dute, tartean Lesakako GazteEgunera. Espainiara ere lehen jauzia egin dute, KeingoEl Bierzon ospatzen den ReggaeBoa jaialdianaritu baitziren. Diskoaren reedizioa egin berri dute,CD formatuan. Ordu erdi luzez, rap, reggae etahauen bizilagunekin batera egoteko aukera.111 Akademian garbi dute irakurleari ahalik etaprotagonismorik handiena eman behar zaiolaeuskal literaturgintzan, eragile handia baita, bainaeragiletza hori kontsumotik areago eraman nahi dute,ahalik eta gehien hizpidea eman eta harremanbidea zabaldu egileekiko. Horretarako, orain arteBeterriko Liburuko ohorezko aipamenaz arduratuden Epaimahai Orokorra 111 epaimahaikiderainozabalduko dute, eta akademia izaera ematen ahalegindukodira; 111 deituko da, hots, 100 + 11. Akademiahorren helburua piskanaka euskal literaturzaleenarteko lan eta harreman egitura bat sortzenjoatea izango litzateke, literaturaren baitan irakurlearenpresentzia eta partehartzea indartuz. 111Akademiaren zeregin nagusietako bat urtero BeterrikoLiburua ohorezko literatur saria ematea izanenda, baina bertze hainbat ekintza eta lan ere burutukodituzte akademikideek.Nire aukeraMaite JAIMERENAElizondoko ileapaintzailea«Monako eta Ibizaartean kruzeroaeginen dut Lorealetxearen bitartez»Ileapaindegiko lanakuzten dion denboralibre pixarra familiarekin,«semea eta alabarekin»emateagustatzenzaio elizondarrari. Mendiraeta hondartzaragan eta asteburuetan,«tartekalagunekinjuntatzea»eregustatzenzaio.Oporrak hartzen dituenean,berriz, «kanporagateko» ohitura izatendu. «Haurrekin gatekomoduko tokiak aukeratubehar izaten dugu,toki lasaiak, bertze planbatean mugitzen gara»,aipatu digu Maitek. Lanadela medio, bertzebidai batzuk ere egitenditu eta alde horretatik,beti ezagutu nahi izanduen Ibiza ezagutzekoaukera izanen du abudo.«Loreal etxearen bitartez,kruzero bat eginendugu Monako etaIbiza artean. Denak pelukeroakgara eta joerakikusi bidenabarkoanturismo pittat egitendugu». Libururik irakurtzekoohiturarik ez du,baina Vogue aldizkaria,gustoko du, «nere laneanegunean egoteko».Zinean, berriz, «azkenaldian umeendako pelikulakbakarrik ikustenditut», erran digu.


56 | MERKATU TTIKIAttipi-ttapa | 575 zk.2012.10.04ETXEBIZITZAKsalgaiERATSUN. 3 borda salgai,lur eremuarekin.☎943 217817.ORONOZ-MUGAIRI. 2bizitza salgai, mobleztatua.Berogailua, igogailua,trastelekua eta bajerarekin.Prezio onean.☎948 585036.BAZTAN, BIDASOA,ULTZAMA etaIPARRALDEAN- Pisuak, apartamentuak,partzelak, baserriak, bordak,lokal komertzialak etanabeak salgai.IPARRALDE eta BIDASOAalderdietan- Eskaintzagatik baserriak,bordak eta lurrak beharditugu.ZUGARRAMURDI- Baserria salgai 80.000metro 2 ko lur eremuarekin.- Etxe adosatuak bere lurrarekinsalgai.Tel. 948 580 804Faxa. 948 581459anzabal@anzabal.comLEITZA. Duplexa salgaiKale Nagusian, Etxe txuriizenekoeraikinean.Prezioaadosteke. ☎676954464.ELIZONDO. Exebizitzasalgai,330m 2 ,4.000m 2 kopartzela. Paregabeko tokiankokaturik.Argiakizandu lehentasuna etxearendiseinuan, material modernoak.Beraz sentitzekoeta bizitzeko etxea.☎610 508206.garajean, berogailu zentralaeta igogailua. Kalitatekoeraikin berria etainguru lasaian. Prezioonean. Errentan hartzekoaukera ere bai. ☎628473539.ETXEBIZITZAKerrentan ematekoELIZONDO. Akullegi karrikan2 logelako pisuaerrentan emateko. ☎646774117.BERA. Agerra auzoan,pisua errentan emateko;3 logela, igogailuaeta kalefakzioa. ☎659963960.LEGASA. Pisua errentanemateko edo salgai,MERKATU TTIKIA948 63 54 58info@ttipi.net edo www.ttipi.netSAIL HONETAN IRAGARKIA JARTZEKO 8€ ORDAINDU BEHAR DAARGAZKIAREKIN JARRI NAHI IZANEZ GERO 10€IRAGARKI BAKOITZEKO GEHIENEZ 25 HITZ ONARTUKO DIRATTIPI-TTAPA aldizkariaren 2 zenbakitan etaINTERNETen hilabete batez agertuko daOrdainketak Rural Kutxako 3008 0080 53 0703304626 kontuanTTIPI-TTAPAk ez du bere gain hartzen argitaratuak diren iragarkien ondoriozsortzen ahal diren operazioen erantzukizunikBASERRIAberritua eta mobleztatua.☎677 089046.IRUÑEA. Donibane auzoanpisua errentanemateko. 3 logea, 2 komun,egongela, sukaldea,trasteleku ttikia,igogailua eta berogailuzentrala. Mobleztatua.6 0 0 e u ro t a n . ☎ 6 6 7208082.IRUÑEA. Taxoare kalean,unibertsitatetikarras hurbil, 5 minutura,bi logela errentan emateko.☎658 998340.UITZI.Pisuaberriaerrentanemateko, lur eremut t i k i b a t e k i n . ☎ 6 9 6269511/ 677 026614.LESAKA.Herrierdianetakondiziozoragarrietanpisuaerrentan emateko. 3egongela, trastelekua,despentsa, climalit lehioak,kalefazkioa gasarekin,argitsua eta lasai.☎670 754034.LESAKA.Guztizmobleztatuaeta ekipatua dagoenduplexa errentanemateko, 1 edo 2 lagunentzakoaproposa. Zonaldepolita eta lasaia.☎658 943702.ELIZONDO. Pisuaerrentanemateko,berritua(estrenatzekoa),bizitzerasartzeko prest. 3 logela,egongela, sukaldea, komunaeta bi balkoi (bistapolitak eta arras eguzkitsua).☎649 213382.ETXEBIZITZAKerrentan hartzekoBERA. Bikote batek Beranetxea edo pisuaerrentan hartuko luke.☎687 609684.BERA, LESAKA eta IN-GURUAN. 2 neska arduratsuketa garbik pisuaerrentan hartu nahi dute,hilabetean 400 eurokoerrentaordaintzekoprest.☎663 420685.ZERBITZUAKdenetarikAfrikako mutil batek, Lesakanbizi denak, dantzaklase desberdinakeman nahi ditu: afrikardantza, hip-hop, saltsa...☎ 6 2 0 5 7 5 7 4 9 / 6 6 0219447.LANAeskariakZonaldeko mutila pintatzelanetan, baserrikolanetan, mantenimendulanetan (lorezaintza, eraikuntza...),egurraegiten...ariko litzateke. Laneanberehala hasteko prest.☎636 599336.Gizonezkoa prest dagolorezaintzarako: belarramoztu,desbrozatu,mendiagarbitu... Pertsonahelduenzainketa:erosketakegin,konpainiaeskaini...Abeltzaintza: ardiak,behiak...Garbiketalanak:ostatuak,portalak,negozioak...☎699 121936.Berako mutil bat edozeinlanetanaritzekoprestdago. ☎657 409499.Emakumezko bat Elizondoedo zonaldeangarbiketak egiten, plantxalanetan,fregatzen,fregaderanegon edo pertsonakzaintzen ariko litzateke.☎603 640776.Zonaldean bizi den emakumeainterna moduanlan egiteko prest dago.Elizondon externa edointerna moduan ere lanegiteko prest dago. ☎673533472.DATU ITURRIA: NAFARROAKO GOBERNUA(irailaren 14tik 21era bitarteko prezioak)ZERRIKIABEHIKIASUNBILLA. Pisu atikoasalgai. 2 logela, egongelatximinia itxiarekin, sukaldeahornitua, balkoiaeta terraza. Trastelekuagoiko solairuan, marraZerrikumea(19 kilo): 39,00 € (+4,00)Zerri gizena1,490 € kiloa. (=)Zerramak:0,910€ Kg/bizirik. (=)Aretze gizenak:Idixkoak: €/kg. KanalExtra 4,31 (=)1.koa 4,22 (=)2.koa 3,96 (=)Urruxak: €/kg. KanalExtra 4,39 (=)1.koa 4,00 (=)2.koa 3,86 (=)Oharra: Prezioak 180-220Kg. kanalean pisatzen dutenaretzeenak dira.Aretze ttikiak(15 egun ingurukoak):Aretze mestizoak:urruxak 130,00 (=)idixkoak 210,00 (=)Aretze nabarrak:urruxak 120,00 (=)idixkoak 140,00 (=)Zaldikoak: €/kSortuberriak: 2,97/3,07Zaldi-behorrak: 1,81/2,01Bildotsak: €/k6-8 kilokoak: 8,60/8,708-10 kilokoak: 6,60/7,00

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!