# <strong>116</strong> <strong>biuleteni</strong>diagrama #9adgilobrivi biujetebis Semosulobebis struqtura 2008 welskapitaluriSemosavlebi10%Semosavaligrantebidan0,03%SemosavaliaRebulisesxebidan4%sagadasaxadoSemosavlebi15%arasagadasaxadoSemosavlebi71%diagrama #10adgilobrivi biujetebis Semosulobebis struqtura 2009 welsarafinansuri aqtivebiskleba8%finansuri aqtivebiskleba1%valdebulebebis zrda3%Semosavlebi88%mimdinare wels aseve Semcirebulia dasveneba,kultura da religiis dafinanseba da saerTo xarjiSeadgens 99849.7 aTas lars, mTliani xarjis 7.4%-s.2008 welTan SedarebiT klebaa 1246.9 aTasi lari,daaxloebiT 1.3%.2009 wlis adgilobrivi biujetebis ganaTlebismuxlze saerTo xarji, wina wlis saerTo xarjTanmimarTebaSi, Semcirebulia da Seadgens 124624.3 aTaslars, mTliani xarjis 9.3%-s. 2008 welTan SedarebiTklebaa 8464.1 aTasi lari, daaxloebiT 8%.2009 wels erT sul mosaxleze gaTvaliswinebulimaqsimaluri xarji isev TbilisSi dafiqsirda- 476 lari, xolo minimaluri Cxorowyus municipalitetSi- 68.2 lari.adgilobrivi TviTmmarTvelobis biujetebisZiriTadi parametrebis analizi gviCvenebs, rom30
# <strong>116</strong><strong>biuleteni</strong>biujetebSi mkafiod ar aris gansazRvruli prioritetebi,romelic jer kidev dagegmvisas undaiyos mkafiod Camoyalibebuli. gamomdinare aqedan,gadaudebel aucileblobas warmoadgens biujetisdagegmvisa da damtkicebis procesis ufro gamWvirvaledda sapasuxismgeblod warmoeba.IV.3 adgilobrivi TviTmmarTveli erTeulebis2007-2009 wlebis sabiujeto Semosulobebis analiziukanasknel wlebSi adgilobrivi TviTmmarTvelobissistemaSi mniSvnelovani reformebi gatardada, bunebrivia, reformebi Seexo safinanso-sabiujetosferosac. jer kidev 2006 wels miRebulia axaliorganuli kanoni `adgilobrivi TviTmmarTvelobisSesaxeb~, romlis Tanaxmadac gamsxvilda TviTmmarTvelobebi.aseve miRebulia kanoni `adgilobriviTviTmmarTveli erTeulis biujetis Sesaxeb~, romlismeSveobiTac axali midgomebiT regulirdeba TviTmmarTvelobebissabiujeto mowyoba. da bolos, 2010wlis 1 ianvridan ZalaSi Sevida `saqarTvelos sabiujetokodeqsi~, riTac gauqmda sabiujeto sferoSimoqmedi saqarTvelos yvela sxva kanoni. amasTan,2007-2009 wlebSi TviT am axal kanonebSic mudmivadmimdinareobda cvlilebebis Setana. Seicvala sabiujetoklasifikaciac, Sesabamisad, Zalian rTuliaadgilobrivi TviTmmarTvelobebis 2007-2009 wlebisbiujetebis maCveneblebis Sedareba, Tumca, zogadisuraTis danaxva SesaZlebelia ZiriTadi parametrebisanalizis safuZvelze.2007 wels adgilobrivi TviTmmarTveli er-Teulebis sabiujeto Semosulobebma 1 miliard 263milioni lari Seadgina, 2008 wels misi moculobatransferebis moculoba(aTasi lari)gaizarda 1 miliard 399 milion laramde, xolo mimdinarewlis saprognozo maCveneblebi kvlav Semcirebuliada Seadgens 1 miliard 200 milion lars(ix. diagrama #7). aRniSnuli Semcireba ganpirobebuliamsoflio finansuri krizisisa da 2008 wels`rusul-qarTuli omis~ gavleniT.unda aRiniSnos, rom adgilobrivi TviTmmarTvelobebisbiujetebSi misaRebi Semosavlebis yvelazedidi wili qalaq Tbilisze modis. 2009 welsq. Tbilisis biujetis Semosulobebis prognozigansazRvrulia 596 milioni lariT, rac mTlianadqveyanaSi TviTmmarTvelobebis biujetebSi misaRebiSemosulobebis 49,7%-s Seadgens. analogiuri mdgocxrili#12weli 2007 w. 2008 w. 2009 w.transferebidan miRebuli Semosavlebi 71229,3 497999,9 750150,2gamoTanabrebiTi transferi 21280,3 328268,8 276615,6miznobrivi transferi 1767,7 10943,0 16069,0specialuri transferi 48181,3 158788,1 457465,6mareoba iyo 2007-2008 wlebSic.2007 wels adgilobrivi biujetebis SemosulobebisstruqturaSi yvelaze didi wili - 50%sagadasaxado Semosavlebs eWira, arasagadasaxadoSemosavlebis wili Seadgenda 22%-s, kapitaluriSemosavlebis – 25%-s, xolo Semosavlebi aRebulisesxebidan – 3%-s (ix. diagrama #8).gansxvavebuli mdgomareobaa 2008 wels. SemosulobebisstruqturaSi 15 procentiTaa warmodgenilisagadasaxado Semosavlebi, 10 procentiT kapitaluriSemosavlebi, 4 procentiT sesxebidan miRebuliSemosavlebi, xolo arasagadasaxado Semosavlebski 71 procenti uWiravs (ix. diagrama #3). 2008 welsadgilobrivi biujetebis sagadasaxado SemosavlebisSemcireba, ZiriTadad, gamowveulia saSemosavlo gadasaxadissaxelmwifo biujetSi gadataniT. rogorccnobilia, 2007 wlis 28 dekembers miRebuli `Semosavlebisbiujetebs Soris ganawilebis Sesaxeb~saqarTvelos kanonis Tanaxmad saSemosavlo gadasaxadidanmiRebuli Semosavlebi iricxeba centralurbiujetSi, nacvlad adgilobrivi TviTmmarTvelobisbiujetebisa. aRniSnuli cvlilebiT 2008 welsmniSvnelovnad Semcirda adgilobrivi TviTmmarTvelobebissagadasaxado Semosavlebi (2007 wels mxolodsaSemosavlo gadasaxadis saxiT adgilobrivbiujetebSi miRebulia 497,3 milioni lari) da misZiriTad wyarod mxolod adgilobrivi gadasaxadidan(qonebis gadasaxadi) miRebuli Semosavlebi ganisazRvra.2009 wlidan adgilobrivi TviTmmarTvelobebisbiujetebi dgindeba axali sabiujeto klasifikatoris(GFSM-2001) mixedviT, rac sakmaod gansxvavdebawina wlebSi gamoyenebuli sabiujeto klasifikatorisgan.axali klasifikatoris mixedviT SemosulobebiaRiqmeba rogorc wlis ganmavlobaSi `Semosasvleli~fuli, rac moicavs Semosavals. Semosavali,Tavis mxriv, ar warmoadgens aramaterialuri aqtivebis(qoneba) realizaciiT miRebul Semosavals,radgan am operaciiT marTalia xdeba Tanxis miReba,magram sxva aqtivis realizaciis xarjze. Semosuloba(fuli) agreTve SeiZleba miiRo valdebulebisaRebiT an finansuri aqtivis klebiT (gasxvisebiT).magaliTad, sesxis aReba, am SemTxvevaSi imatebs valdebulebada mis xarjze Semodis biujetSi Tanxa.valdebulebis zrdiT miRebuli Semosuloba verCaiTvleba Semosavlad, radgan msgavsi Semosulobebi31