Praktijkgids - Bedrijven - Hogeschool Utrecht

Praktijkgids Marketing & Commerce 

Het Institute for Marketing & Commerce kent de opleiding Commerciële Economie (CE) 

met de specialisaties Sales & Marketing Management (SMM), International Marketing 

Management (IMM) en Sport & Entertainment Marketing (SEM), Leisure & Event 

Marketing (LEM) en Creatieve Industrie (CI). 

De opleiding International Business and Languages (IBL) is eveneens onderdeel van het 

Institute for Marketing & Commerce. Deze opleiding kent de specialisaties Internationale 

Marketingcommunicatie (MC) en Exportmanagement (EM). 

Hogeschool Utrecht, Faculteit Economie & Management 

Padualaan 101, 3584 CH Utrecht 

Postbus 85029, 3508 AA Utrecht 

Praktijkcoördinatoren CE 

• De heer W. van den Brink • De heer M. Nutzel 

088 – 481 62 73 088 – 481 62 73 

Walter.vandenBrink@hu.nl Mark.Nutzel@hu.nl 

• De heer B. Toering • De heer M. Veldhuizen 

088 – 481 62 73 088 – 481 62 73 

Bart.Toering@hu.nl Martin.Veldhuizen@hu.nl 

Praktijkbureau CE 

• Mevrouw E. Wildschut • Mevrouw L. Bozkurt 

088 – 481 64 39 088 – 481 62 51 

Ellen.Wildschut@hu.nl Lia.Bozkurt@hu.nl 

Praktijkcoördinator IBL 

• Mevrouw E. Hofman 

088 – 481 63 46 

Eline.Hofman@hu.nl 

Praktijkbureau IBL + IMM 

• Mevrouw A. Phelipa 

088 – 481 63 39 

Arlene.Phelipa-Lopes@hu.nl 

Voor meer informatie: 

Kijk op internet: www.praktijkbureaufem.hu.nl 

Het Praktijkbureau FEM maakt onderdeel uit van de Faculteit Economie & Management 

van Hogeschool Utrecht en onderhoudt, beheert en evalueert de contacten met het 

bedrijfsleven. 

Praktijkgids Institute for Marketing & Commerce, 2012-2013 3/51

De opleiding CE (SMM, SEM, LEM, CI) heeft een Onderwijs Advies Groep die als taak 

heeft de opleidingsdirectie te adviseren betreffende het marketing beroepenveld. De 

opleidingen CE (IMM) en IBL hebben een Beroepenveldcommissie met een vergelijkbare 

adviesfunctie. 

De bezetting van de Onderwijs Advies Groep is als volgt: 

• ASM International, mevrouw R. de Vries, te Bilthoven. 

• BLOOM, de heer P. Heshof, te Utrecht. 

• Imediate, de heer F. Janssen, te Hilversum. 

• Lanting Consulting, de heer dr. H.F. Lanting, te Leek. 

• Lokerman Marketing & Sponsoring, de heer J.W. Lokerman, te Leidschendam. 

• Sara Lee/DE, de heer drs. P.A.J. van Herpen, te Utrecht. 

• Simpel Sales, de heer R. Damen, te Utrecht. 

De bezetting van de Beroepenveldcommissie is als volgt: 

• Flora Culture International, de heer J. Kras, te Amsterdam. 

• Nederlands-Duitse Handelsmaker, de heer G.F. Gülker, te ’s-Gravenhage. 

• Nederlandse Export Combinatie, de heer mr. J.C. van Dam, te Soest. 

• Papicolor International, mevrouw J. Kaljee, te De Meern. 

• Wonderfeel, de heer G.L.F.M. Mutsaerts, te Bussum. 

De opleidingen leggen plannen en dilemma’s betreffende de invulling van het onderwijs 

aan de Onderwijs Advies Groep c.q. Beroepenveldcommissie voor. De externe adviseurs 

komen in deze hoedanigheid drie tot vier maal per jaar bijeen. De leden zijn 

vertegenwoordigers van het beroepenveld, verdeeld over de specialisaties van de twee 

opleidingen. 

Praktijkgids Institute for Marketing & Commerce, 2012-2013 

4/51

Voorwoord 

De HU is een grote hogeschool die gevestigd is in de meest gunstig gelegen plaats van 

Nederland: Utrecht. Hogeschool Utrecht bestaat uit verschillende Instituten, Academies en 

Centra, onderverdeeld bij de verschillende faculteiten: Economie & Management (FEM), 

Natuur en Techniek (FNT), Communicatie en Journalistiek (FCJ), Maatschappij en Recht 

(FMR), Educatie (FE) en Gezondheidszorg (FG). Met de zeventig opleidingen bestrijkt de 

HU vrijwel alle maatschappelijke velden. Jaarlijks studeren meer dan 5.000 studenten af 

aan de verschillende opleidingen. Meer nog dan een onderwijsinstelling zijn wij een 

kennisinstituut. 

Onze docenten onderhouden intensieve contacten met de beroepspraktijk. Door toegepast 

onderzoek weten ze het vakgebied steeds verder te verdiepen. De HU werkt nauw samen 

met andere onderwijsinstellingen, het bedrijfsleven, overheden en maatschappelijke 

organisaties om in constante wisselwerking ons aanbod en onze kennis op peil te houden. 

Deze gids bevat informatie over praktijkopdrachten van het Institute for Marketing & 

Commerce aan de Faculteit Economie & Management (FEM) van Hogeschool Utrecht 

(HU), m.b.t. de opleiding CE (Commerciële Economie) met de specialisaties Sales & 

Marketing Management (SMM), International Marketing Management (IMM), Sport & 

Entertainment Marketing (SEM), Leisure & Event Marketing (LEM) en Creatieve Industrie 

(CI) en van de opleiding IBL (International Business and Languages) met de specialisaties 

Internationale Marketingcommunicatie (MC) en Exportmanagement (EM). 

International Marketing Management wordt sinds 2007 volledig in het Engels aangeboden 

en biedt onderwijs aan Nederlandse en internationale studenten. In de major participeren 

ook exchange studenten van onze partneruniversiteiten. 

De praktijkcoördinatoren en het Praktijkbureau zorgen voor de coördinatie van de 

praktijkopdrachten en voor het goede verloop en de bewaking van de kwaliteit van het 

praktijkonderwijs binnen het Institute for Marketing & Commerce. In deze praktijkgids van 

het instituut vindt u hierover alle relevante informatie. 

Naast de praktijkopdrachten kunnen studenten van het Institute for Marketing & 

Commerce ook op andere momenten worden ingezet voor praktijkvraagstukken. Mocht u 

mogelijkheden voor studenten zien in de vorm van bijvoorbeeld projectopdrachten, input 

voor cases, gastcolleges, bedrijfsexcursies, open dagen, sponsoring van 

programmaonderdelen, dan kunt u zich hiervoor eveneens wenden tot het Praktijkbureau. 

Gebruikers van deze gids zijn uiteraard vrouwelijke en mannelijke potentiële 

opdrachtverleners, studenten en docenten. Deze personen worden, zodra ze als 

algemene categorie worden genoemd, grammaticaal in de tekst met de mannelijke vorm 

aangeduid. 


5/51

Inhoudsopgave 

Voorwoord ............................................................................................................................ 5 

1 Faculteit Economie & Management (FEM) ...................................................................... 8 

2 Praktijkbureau FEM ....................................................................................................... 10 

2.1 Praktijkopdrachten ................................................................................................. 10 

2.2 Jaarplanning .......................................................................................................... 10 

2.3 Wat u van ons kunt verwachten ............................................................................. 11 

2.4 Wat wij van de organisatie verwachten ................................................................. 12 

2.5 Digitaal aanbiedingsformulier ................................................................................ 13 

3 Institute for Marketing & Commerce ............................................................................ 14 

3.1 Algemeen .............................................................................................................. 14 

3.2 Sales & Marketing Management ............................................................................ 14 

3.3 International Marketing Management (Engelstalige opleiding) .............................. 14 

3.4 Sport & Entertainment Marketing ........................................................................... 14 

3.5 Leisure & Event Marketing .................................................................................... 15 

3.6 Creatieve Industrie ................................................................................................ 15 

3.5 International Business and Languages .................................................................. 16 

4 Opbouw en inhoud van het studieprogramma ........................................................... 17 

4.1 Voorafgaand aan stage I, Ad-traject en traineeship I ............................................. 17 

4.2 Propedeuse ........................................................................................................... 17 

4.3 Hoofdfase .............................................................................................................. 17 

4.3.1 Hoofdfase jaar 1, tweede studiejaar (SMM, SEM, LEM, CI) ..................................................... 17 

4.3.2 Hoofdfase jaar 1, tweede studiejaar, CE (IMM; Engelstalig) .................................................... 18 

4.3.3 Hoofdfase jaar 2, derde studiejaar, CE (SMM, SEM, LEM, CI) ................................................ 18 

4.3.4 Hoofdfase jaar 2, derde studiejaar, CE (IMM; Engelstalig) ...................................................... 18 

4.3.5 Hoofdfase jaar 3, vierde studiejaar, CE (SMM, SEM, LEM, IMM) ........................................... 18 

4.3.6 Hoofdfase jaar 1, tweede studiejaar, IBL ................................................................................... 19 

4.3.7 Hoofdfase jaar 2, derde studiejaar, IBL ..................................................................................... 19 

4.3.8 Hoofdfase jaar 3, vierde studiejaar, IBL .................................................................................... 19 

5 Ad Assitant Marketeer (tweede studiejaar) ................................................................. 20 

5.1 Wat houdt Ad Assistant Marketeer in? .................................................................. 20 

5.2 Mogelijke invulling ................................................................................................. 20 

5.3 Competenties ........................................................................................................ 21 

5.4 Leerdoelen............................................................................................................. 21 

5.5 Doelstellingen ........................................................................................................ 22 

6 Stage I (voltijd; tweede studiejaar) ............................................................................... 24 

6.1 Wat houdt stage I in? ............................................................................................. 24 


6.3 Competenties ........................................................................................................ 25 

6.4 Leerdoelen............................................................................................................. 25 


7 Traineeship I (duaal; tweede studiejaar) ...................................................................... 27 

7.1 Wat houdt traineeship I in? .................................................................................... 27 


7.3 Competenties ........................................................................................................ 28 

7.4 Leerdoelen............................................................................................................. 29 


8 Traineeship II (duaal; derde studiejaar) ....................................................................... 31 

8.1 Wat houdt traineeship II in? ................................................................................... 31 


6/51


8.3 Competenties ........................................................................................................ 32 

8.4 Leerdoelen............................................................................................................. 33 


9 Afstudeertraject (voltijd/duaal; vierde studiejaar) ...................................................... 35 

9.1 Wat houdt het afstudeertraject in? ......................................................................... 35 


9.3 Competenties ........................................................................................................ 37 

9.4 Leerdoelen............................................................................................................. 38 


10 Praktijkonderwijs (derde studiejaar) ......................................................................... 40 

10.1 Wat houdt praktijkonderwijs in? ............................................................................. 40 


10.2.1 Bedrijfsopdracht........................................................................................................................ 40 

10.2.2 Input voor cases ........................................................................................................................ 41 

10.2.3 Gastcolleges .............................................................................................................................. 41 

11 Informatie algemeen ................................................................................................... 42 

11.1 Inhoudelijke eisen praktijkperiode .......................................................................... 42 

11.2 Het vinden van een praktijkplaats .......................................................................... 42 

11.3 Begeleiding tijdens de praktijkperiode ................................................................... 43 

11.3.1 Begeleiding door de hogeschool: de docentbegeleider ............................................................ 43 

11.3.2 Begeleiding door de organisatie: de bedrijfsmentor ................................................................ 45 

11.4 Eindbeoordeling van de praktijkperiode ................................................................. 45 

12 Aandachtspunten voor het beschrijven van een praktijkperiode ............................. 47 

12.1 De organisatie ....................................................................................................... 47 

12.2 Invulling stage I (voltijd) + Ad-traject ...................................................................... 47 

12.3 Invulling traineeship I (duaal) ................................................................................. 47 

12.4 Invulling traineeship II (duaal) ................................................................................ 47 

12.5 Invulling afstudeertraject (voltijd/duaal) ................................................................. 47 

12.6 Operationele werkzaamheden ............................................................................... 48 

12.7 Over de begeleiding .............................................................................................. 48 

13 Vergoeding en secundaire afspraken bij stage I, Ad-traject of afstudeertraject 

(voltijd) ................................................................................................................................ 49 

13.1 Praktijkovereenkomst ............................................................................................ 49 

13.2 Stagevergoedingen ............................................................................................... 49 

13.3 Aansprakelijkheid .................................................................................................. 49 

13.4 Geheimhouding ..................................................................................................... 49 

13.5 Vrije dagen ............................................................................................................ 50 

14 Vergoeding/secundaire afspraken bij traineeship I of afstudeertraject (duaal) ....... 51 

14.1 Onderwijs-Arbeidsovereenkomst ........................................................................... 51 

14.2 Vergoedingen ........................................................................................................ 51 

14.3 Aansprakelijkheid .................................................................................................. 51 

14.4 Geheimhouding ..................................................................................................... 51 

14.5 Vrije dagen ............................................................................................................ 51 


7/51

1 Faculteit Economie & Management (FEM) 

De FEM verzorgt voltijd-, deeltijd- en duale onderwijsopleidingen voor een bachelor 

degree (B Ec = Bachelor of Business Economics, B Com = Bachelor of Commerce, B BA 

= Bachelor of Business Administration) in de volgende instituten. Een instituut kan uit één 

of meerdere opleidingen (met eventueel één of meerdere specialisaties) bestaan: 

Institute for Business Economics 

• Bedrijfseconomie (BE) 

- International Finance and Control (IFC); Engelstalige opleiding 

• Accountancy (AC) 

• Financial Services Management (FSM) 

Institute for Marketing & Commerce 

• Commerciële Economie (CE): 

- Sales & Marketing Management (SMM) 

- International Marketing Management (IMM); Engelstalige opleiding 

- Sport & Entertainment Marketing (SEM) 

- Leisure & Event Marketing (LEM) 

- Creatieve Industrie (CI) 

• Ad Assistant Marketeer 

• International Business and Languages (IBL): 

- Exportmanagement (EM) 

- Marketingcommunicatie (MC) 

Institute for Business Administration 

• Logistiek en Economie (LE) 

• Management, Economie en Recht (MER): 

- Business & Information Management (B&IM) 

- Business & Human Resources Management (B&HRM) 

- Commerciële Bedrijfskunde (CBK) 

- Management in de publieke sector (MPS) 

• Business Management (MKB) 

• Ad Intercedent 

• International Business and Management Studies (IBMS); Engelstalige opleiding 

• International Business for Emerging Markets (IBEM); Engelstalige opleiding 

De opleidingen kennen een gemeenschappelijk doel: studenten theoretisch en praktisch 

voorbereiden op het uitoefenen van midden en hogere managementfuncties. Deze 

doelstelling is alleen te verwezenlijken in nauwe samenwerking met de beroepspraktijk. 

Die samenwerking kent de hogeschool sinds de oprichting in 1970. De FEM beschouwt 

contacten met het beroepenveld dan ook als cruciaal voor de kwaliteit van de opleidingen. 

De vierjarige studie aan de hogeschool, onderverdeeld in een propedeuse jaar en een 

hoofdfase van drie jaar, mondt uit in de titel “bachelor”. 

Het praktijkelement neemt tijdens de studie een belangrijke plaats in; het aandeel van 

projecten, practica, gastcolleges, bedrijfsbezoeken of praktijkopdrachten beslaat ongeveer 

een derde van de totale studie. 


8/51

De FEM kent een aantal praktijkperiodes in haar opleidingen, om daarmee de 

wisselwerking tussen theorie en praktijk te bevorderen. Het verschil tussen stage I (voltijd; 

tweede studiejaar), Ad-traject (voltijd; tweede studiejaar), traineeship I (duaal; tweede 

studiejaar) en het afstudeertraject (voltijd/duaal; vierde studiejaar) komt niet alleen tot 

uitdrukking in de duur, maar vanzelfsprekend ook in de inhoud (opdracht en 

werkzaamheden). 


9/51

2 Praktijkbureau FEM 

2.1 Praktijkopdrachten 

De studenten van de Faculteit Economie & Management (FEM) vervullen tijdens de studie 

verschillende praktijkopdrachten. Hierdoor worden zij in de gelegenheid gesteld om hun 

competenties toe te passen in de beroepspraktijk. Afhankelijk van de inhoud van de 

praktijkopdrachten hanteert de FEM verschillende (onderwijs)vormen waarbinnen de 

praktijkopdrachten worden vervuld. 

2.2 Jaarplanning 

Afhankelijk van de opleiding zijn voor de praktijkopdrachten aan de Faculteit Economie 

& Management verschillende tijdstippen in het jaarrooster vastgesteld. 

Stage I 

Opleiding Startmaand 

Accountancy februari 

Bedrijfseconomie april 

Financial Services Management april 

Commerciële Economie (SMM, SEM, LEM) augustus, februari, april 

Commerciële Economie (CI, IMM, Ad-traject) april 

International Business and Languages april 

International Business and Management Studies april 

Logistiek en Economie april 

Management, Economie en Recht april 

Traineeship propedeuse 


Business Management april 

Logistiek en Economie april 

Traineeship I 


Commerciële Economie (SMM, SEM, LEM) september 

Business Management september 


10/51

Logistiek en Economie september 

Traineeship II 


Commerciële Economie (SMM, SEM, LEM) september 

Traineeship III 


Business Management februari 


Traineeship IV 


Business Management september 

Afstudeertraject (praktijkperiode i.c.m. afstudeeropdracht) 


Accountancy februari 

Bedrijfseconomie februari 

Financial Services Management februari 

Commerciële Economie (SMM, SEM, LEM, CI) 

Commerciële Economie (IMM) februari 

International Business and Languages februari 

International Business and Management Studies februari 


Management, Economie en Recht 


september, november, 

februari 

september, november, 

februari, april 

2.3 Wat u van ons kunt verwachten 

Binnen de FEM zijn verschillende medewerkers betrokken bij de uitvoering en begeleiding 

van praktijkopdrachten. Het centrale aanspreekpunt vormt het Praktijkbureau waar u als 

opdrachtgever met al uw vragen terecht kunt. Onze medewerkers kunnen u vaak van 

dienst zijn, indien nodig brengen zij u in contact met de juiste personen binnen de FEM. 

11/51

Voor het begin van de praktijkopdracht 

Omdat de opleidingen binnen de FEM sterk praktijkgerichte managementopleidingen zijn, 

stimuleren zij studenten om zelfstandig de zoektocht naar een praktijkperiode te 

organiseren. 

Het Praktijkbureau ondersteunt studenten o.a. met een intranetapplicatie en een 

stagevacaturebank waarop de aanbiedingen van organisaties staan vermeld. Het 

Praktijkbureau heeft daarnaast een loketfunctie waar studenten advies kunnen inwinnen 

over de verwerving van opdrachten. 

Aan het begin van de praktijkperiode 

Het Praktijkbureau organiseert, beheert en evalueert het verloop van de praktijkperiode 

binnen uw organisatie. Hiertoe registreren wij uw gegevens in een relatiebeheersysteem. 

Gedurende de praktijkperiode 

Periodiek ontvangt u van ons informatie via email, die op dat moment voor u relevant is. U 

kunt hierbij denken aan beoordelingsformulieren maar ook aan overzichten van belangrijke 

data waarop terugkomdagen voor studenten, bijeenkomsten voor bedrijfsmentoren e.d. 

worden vermeld. 

Na afloop van de praktijkperiode 

Het belang van de praktijkperiodes wordt onderstreept doordat er een beoordeling aan wordt 

toegekend, die voor de student voldoende moet zijn om uiteindelijk het diploma van de 

hogeschool in ontvangst te kunnen nemen. Deze beoordeling berust op de indrukken, die u 

als bedrijfsmentor, als ook de docentbegeleider van het verloop van de stage heeft gekregen. 

2.4 Wat wij van de organisatie verwachten 

De rol, de taken en verantwoordelijkheden van het bedrijf zijn, in min of meer 

chronologische volgorde: 

Voor aanvang van de praktijkperiode 

• Formuleren van de invulling van de praktijkperiode (in overleg met de student en 

eventueel de praktijkcoördinator van de opleiding). 

• Beschrijving van het doel en de gewenste activiteiten. 

• Toewijzen van een inhoudelijke begeleider (bedrijfsmentor) aan de student. 

Aan het begin van de praktijkperiode 

• Introduceren van de student in de organisatie. 

• Bespreken van het door de student voor zijn opdracht te maken plan van aanpak. 

• Beschikbaar stellen van een fulltime werkplek in de beroepsomgeving. 

• Bespreken van de eerste resultaten, eventuele vragen en het maken van definitieve 

afspraken in een eerste (door de student te regelen) bezoek van de docentbegeleider. 

Tijdens de praktijkperiode 

• Actief begeleiden van de student, onder andere door het regelmatig houden van 

voortgangbesprekingen. 

• De student enigszins zelfstandig laten uitvoeren van de (stage)opdracht, hem hierover 

laten rapporteren en hem feedback geven. 

• De student tevens de gelegenheid geven mee te werken aan beroepsrelevante 

‘dagelijkse werkzaamheden’. 


12/51

• Geven van feedback aan de student in het kader van diens persoonlijke ontwikkeling en 

competenties. 

Aan het einde van de praktijkperiode 

• Invullen van het beoordelingsformulier en dit bespreken met de student. 

• Beoordelen en bespreken van de door de student gemaakte producten. 

• Bespreken van de evaluatie en beoordeling van de student met de docentbegeleider. 

• Geven van input aan de docentbegeleider ten behoeve van kwaliteitsverbetering van 

(aspecten) van de opleiding. 

2.5 Digitaal aanbiedingsformulier 

Het Praktijkbureau FEM beschikt over een eigen digitale stagevacaturebank. 

Stageaanbiedingen worden gepresenteerd in een intranetomgeving en zijn via een 

wachtwoord alleen te bekijken door studenten en medewerkers van de Faculteit Economie 

& Management. 

De aanbiedingsprocedure 

1. Wanneer u een opdracht wilt indienen, kunt u gebruik maken van het digitale 

stageformulier FEM op onze website: www.praktijkbureaufem.hu.nl. Uiteraard bent u vrij 

om aanvullende informatie als attachment bij te voegen. Voor aanbiedingen met een 

internationaal karakter kunt u gebruik maken van het Engelstalige formulier. 

2. Indien de opdracht lijkt aan te sluiten bij één van de opleidingen, ontvangt u een 

bevestiging via de mail en wordt de opdracht opgenomen in de stagevacaturebank. 


13/51

3 Institute for Marketing & Commerce 

3.1 Algemeen 

Het Institute for Marketing & Commerce leidt mensen op voor het diploma Bachelor of 

Commerce (afkorting: B Com) en daarmee voor functies in het marketinglandschap. De 

opleiding verzorgt het onderwijs in nauwe samenwerking met het beroepenveld. 

3.2 Sales & Marketing Management 

Beroepsprofiel 

Afgestudeerden van deze specialisatie zullen veelal een functie gaan vervullen in (een 

onderdeel) van het werkveld van marketing(management). De praktijk leert, dat de 

functies voor CE’ers niet alleen door het bedrijfsleven worden aangeboden; de laatste 

jaren worden bij non-profit instellingen ook meer en meer CE’ers gevraagd. 

Perspectief 

Steeds meer worden commerciële- en verkoopprocessen binnen bedrijven professioneler 

aangepakt. Hoe professioneler de bedrijven werken, des te meer men vraagt naar 

medewerkers die hierin geschoold zijn. Daarom zal naar verwachting zowel in het midden- 

en kleinbedrijf (MKB) als bij de grotere bedrijven de vraag naar professioneel geschoolde 

(aankomend) managers blijven toenemen. Het Sales afstudeerprofiel bereidt studenten 

voor op een diversiteit aan functies in de praktijk. Typische functies zijn salesmanager, 

accountmanager en junior productmanager. 

3.3 International Marketing Management (Engelstalige opleiding) 


Afgestudeerden van deze specialisatie worden opgeleid voor kaderfuncties bij 

internationaal opererende ondernemingen in Nederland of in het buitenland. De 

afgestudeerde IMM’er moet in staat zijn beleid te voeren betreffende alle aspecten die 

samenhangen met de internationale marketing van goederen en diensten. 

Perspectief 

Evenals vele andere opleidingen begeeft International Marketing Management zich op het 

terrein van internationale samenwerking. Zo wisselen wij wereldwijd met instituten 

regelmatig studenten uit en werken studenten in internationaal verband aan projecten. Een 

en ander leidt tot een duidelijke meerwaarde voor inhoud en kwaliteit van het eigen 

onderwijs: studenten worden adequater voorbereid op de internationale samenleving. 

Dit betekent ook dat een groeiend aantal studenten stage loopt in het buitenland of in een 

organisatie binnen Nederland waar de voertaal Engels of een andere vreemde taal is. 

Het IMM afstudeerprofiel biedt dan ook een goede start op de arbeidsmarkt. Typische 

functies zijn exportmanager en internationaal account-/segmentmanager. 

3.4 Sport & Entertainment Marketing 


Sport en Entertainment zijn snel groeiende bedrijfstakken met een toenemende behoefte 

aan professionals. Het programma SEM richt zich vooral op het commerciële aspect van 

sport- en entertainmentorganisaties. Marketing management, communicatie en sales in de 

sport- en entertainmentwereld zijn voorbeelden van modules die worden aangeboden. 


14/51

Perspectief 

Met het SEM afstudeerprofiel kan de carrière zich ontwikkelen in de steeds groter 

wordende markt van belanghebbenden in professionele sportorganisaties, 

entertainmentindustrieën en bij alle zakelijke partners. Daarnaast is er bij de 

overkoepelende organisaties en (semi)overheidsinstellingen een groeiende behoefte aan 

specifiek opgeleide marketingexperts. 

Voorbeelden van werkvelden waarin afgestudeerden aan de slag zullen gaan, zijn reclame 

en sponsoring, marketing van sportmateriaal, sport- en entertainmentmerchandising, 

televisieproductie, eventmarketing, multimediamarkt, cd-, video- en filmbusiness. 

3.5 Leisure & Event Marketing 


Voor veel mensen is een goede besteding van de beschikbare vrije tijd heel belangrijk. Zij 

hebben er ook steeds meer voor over. En omdat zij er een groter deel van hun inkomen 

aan besteden, zijn hun verwachtingen hoog gespannen. Ze willen ondergedompeld 

worden in een ‘beleving’. Ook in het bedrijfsleven wordt werk meer en meer ingericht 

rondom evenementen en bijzondere ervaringen. 

De student Leisure & Event Marketing leert vrije tijd voor anderen interessant te maken en 

te houden; hij wordt opgeleid om commercieel haalbare en boeiende vrijetijdsproducten te 

ontwikkelen en te beheren. 

Perspectief 

Wie kiest voor de specialisatie Leisure & Event Marketing wordt opgeleid voor een 

marketing- en beleidsfunctie in de vrijetijdssector. Hiertoe behoren bedrijven en 

instellingen in allerlei sectoren, maar vooral op het gebied van evenementen, attracties en 

amusement. Ook de overheid behoort tot het werkveld. 

Een afgestudeerd Leisure & Event marketeer, heeft heel verschillende taken. Zeker is dat 

de vrijetijdssector zowel nationaal als internationaal groeiend is en de vraag naar 

professionele mensen nog steeds toeneemt. 

3.6 Creatieve Industrie 


Onze afgestudeerden combineren hun vakkennis met kennis van aanpalende 

vakgebieden, met generieke vaardigheden zoals ondernemersvaardigheden en met een 

houding die zich richt op samenwerking. Tot zogenoemde T-shaped professionals dus. 

Met die kennis en eigenschappen kunnen ze een belangrijke rol spelen in innovatieve 

teams. Creative thinking, business thinking en co-design, daar gaat het om. 

Perspectief 

Hogeschool Utrecht erkent de groei en ontwikkelingen die de wereld van communicatie, 

media en design doormaken, zeker ook in de regio Utrecht en probeert middels onderwijs 

en onderzoek, ondernemingen in de Creatieve Industrie te ondersteunen en een betere 

kwaliteit studenten af te leveren die graag willen werken voor deze sector. Studenten die 

om kunnen gaan met veranderingen, creatief geschoold zijn en ook het zakelijke aspect 

niet uit het oog verliezen. 


15/51

3.5 International Business and Languages 


Een IBL’er wordt opgeleid voor een managementfunctie in een internationaal opererend 

bedrijf resp. een internationaal georiënteerde bedrijfsomgeving. Het kan daarbij zowel om 

een bedrijf in Nederland als in het buitenland gaan. 

Afhankelijk van de specialisatie van de student zal het werkterrein liggen binnen de 

gebieden Marketing, Marketingcommunicatie en Exportmanagement. 

Perspectief 

Gezien de steeds verder toenemende internationalisering van het bedrijfsleven is er een 

grote behoefte aan afgestudeerden die meerdere moderne talen beheersen en vertrouwd 

zijn met de aspecten van het internationaal zaken doen. Bij een afgestudeerde IBL’er 

passen functies als beleidsmedewerker/account manager op het terrein van verkoop, 

marketing, marketing communicatie en exportmanagement. 


16/51

4 Opbouw en inhoud van het studieprogramma 

4.1 Voorafgaand aan stage I, Ad-traject en traineeship I 

De student houdt zich gedurende de eerste drie jaar van zijn opleiding met het hierna 

volgende bezig. 

Thema’s en clusters 

Ieder studiejaar staan er één of meerdere thema’s centraal die projectmatig worden 

behandeld. De thema’s worden ondersteund door een aantal modules. De vakken worden 

dus geïntegreerd aangeboden, waardoor het voor de student duidelijk wordt hoe de 

leerstof in de praktijk kan worden toegepast. 

4.2 Propedeuse 

In de flexibele propedeuse staat in het eerste half jaar het opdoen van een stevige 

economische basiskennis centraal. In het tweede half jaar verdiept de student zich in de 

belangrijkste kennisgebieden van de opleiding Commerciële Economie (CE) of 

International Business and Languages (IBL). De studenten werken groepsgewijs aan een 

aantal verschillende projecten op het gebied van: 

• oriëntatie op de beroepspraktijk van CE of IBL; 

• consumentengedrag en de externe omgeving; 

• oriëntatie op een ondernemingsplan. 

De overige modulen betreffen: 

• Taalmodule Engels (SMM, SEM, LEM, CI) en één andere vreemde taal Duits, Frans of 

Spaans. 

• Taalmodule Engels (IBL) en twee andere vreemde talen, Spaans, Duits of Frans. 

• Communicatie, commerciële calculaties, bedrijfseconomie, management en organisatie, 

logistiek en informatiemanagement, algemene economie. 

• Projecten. 

• Specialisatieweek over de gekozen specialisatie. 

4.3 Hoofdfase 

4.3.1 Hoofdfase jaar 1, tweede studiejaar (SMM, SEM, LEM, CI) 

Verdieping en verbreding van commerciële economie en algemene economie. 

Groepsgewijs werken de studenten, afhankelijk van de specialisatie, aan een aantal 

projecten waarbij de volgende onderwerpen centraal staan: 

• Internationaal zaken doen. 

• Externe analyse (marktanalyse, concurrentieanalyse, consumentengedrag). 

• CRM. 

• Marktonderzoek. 

• Marktanalyse. 

De overige modulen betreffen (SMM, SEM, LEM, CI): 

• Taalmodule Engels. 

• Algemene economie, organisatiekunde, methoden van onderzoek en marktonderzoek. 

• Specialisatieweek over de gekozen specialisatie. 

• Stage I. 


17/51

4.3.2 Hoofdfase jaar 1, tweede studiejaar, CE (IMM; Engelstalig) 

Verdieping en verbreding van commerciële economie en internationale marketing. 

Groepsgewijs werken de studenten, afhankelijk van de specialisatie, aan een aantal 

projecten waarbij de volgende onderwerpen centraal staan: 

• Intercultural sensitivity. 

• Global marketing research. 

• Applied marketing management. 

• How does Europe work. 

• Sales training. 

• Export management. 

• Digital Marketing. 

• Business English. 

• Foreign Business Language (French, German, Spanish). 

• Corporate sales. 

• Personal Business Skills. 

• Internship I. 

4.3.3 Hoofdfase jaar 2, derde studiejaar, CE (SMM, SEM, LEM, CI) 

Verdieping en verbreding van commerciële economie en invulling van de specialisatie: 

Strategische marketing, marketingbeleid van de organisatie. 

Vakken over de gekozen specialisatie. 

Marketing Simulatie. 

Basis sales, internationale marketing (IM niet voor CI). 

Trends in de Creatieve Industrie, Entrepreneurship (alleen CI) 

Taalmodule Engels. 

4.3.4 Hoofdfase jaar 2, derde studiejaar, CE (IMM; Engelstalig) 

Verdieping en verbreding van commerciële economie en invulling van de specialisatie: 

• Study abroad (5 maanden). 

• Product Management and Innovation. 

• International Law. 

• International Marketing Plan. 

• Logistics. 

• Management Skills. 

• HRM & Outsourcing. 

• Global Sustainability. 

• International Branding. 

• Marketing Simulation. 

• Taalmodule Engels en twee andere vreemde talen (Duits, Frans of Spaans). 

4.3.5 Hoofdfase jaar 3, vierde studiejaar, CE (SMM, SEM, LEM, IMM) 

Het eerste semester van het vierde studiejaar staat in het teken van de minor, d.w.z. een 

uitgebreide module in de vrije studieruimte. De student kan kiezen uit vele minoren, die 

niet perse hoeven aan te sluiten bij zijn (hoofd)studieprogramma. 

In het resterende deel van dit laatste studiejaar houdt de student zich bezig met het 

afstudeertraject. 


18/51

4.3.6 Hoofdfase jaar 1, tweede studiejaar, IBL 

Verdieping en verbreding van (international) marketing en bedrijfseconomie. Daarnaast 

volgt de student intercultural management, bedrijfsorganisatie, recht, Spaans, Engels en 

Duits of Frans (waaronder ook de integratiemodule talen) en naar keuze marketing 

communicatie of exportmanagement. 

In het laatste kwartaal van jaar 2 doet de student zijn eerste stage. 

4.3.7 Hoofdfase jaar 2, derde studiejaar, IBL 

De IBL student brengt het eerste semester van het derde studiejaar in het buitenland door, 

studerend aan een buitenlandse universiteit of hogeschool. Het studieprogramma van dat 

jaar wordt van te voren goedgekeurd door de Examencommissie van de opleiding die erop 

toeziet, dat het buitenlandprogramma in lijn is met het IBL curriculum. 

In februari van jaar drie zet de IBL student het IBL programma voort. In het resterende 

semester komen de specialiteiten Marketing Communicatie en Exportmanagement 

uitvoerig aan de orde. Ook wordt het talenprogramma vervolgd. Verder: Internationaal 

Recht. Daarnaast houdt de student zich bezig met het project Consultancy, dat een 

voorbereiding is op de afstudeertraject van jaar 4. De student wordt vertrouwd gemaakt 

met het doen van onderzoek (onderzoeksvraag, onderzoeksvoorbereiding en -uitvoering) 

en het zorgvuldig uitbrengen van advies op grond van het uitgevoerde onderzoek. 

4.3.8 Hoofdfase jaar 3, vierde studiejaar, IBL 

Het eerste semester van het vierde jaar staat in het teken van de minor. D.w.z. met een 

uitgebreide module in de vrije studieruimte. De student kan kiezen uit vele minoren, die 

niet noodzakelijkerwijs aansluiten bij zijn (hoofd)studieprogramma. 

In het resterende deel van dit laatste studiejaar houdt de student zich bezig met het 

afstudeertraject. Ook de talen worden in deze fase van het vierde studiejaar afgesloten. 


19/51

5 Ad Assitant Marketeer (tweede studiejaar) 

5.1 Wat houdt Ad Assistant Marketeer in? 

Het programma van Ad Assistant Marketeer leidt studenten op voor ondersteunende 

functies in de marketing en sales. Het huidige curriculum is in overeenstemming met het 

beroepsprofiel en het takenpakket van de Assistant Marketeer. 

Ook voor Ad-studenten is het van belang dat ze ervaring opdoen in de praktijk en daarbij 

hun de opgedane theoriekennis kunnen toepassen. Een belangrijk uitgangspunt van de 

AD is dan ook dat de programma’s zoveel mogelijk praktijkgericht dienen te zijn. Daarom 

is het de bedoeling dat de Ad-studenten in het tweede jaar een praktijkopdracht uitvoeren. 

Deze praktijkopdracht dient daarnaast als afronding van de studie, hoewel Ad-opleidingen 

geen officiële afstudeeropdrachten kennen. De praktijkopdracht duurt net als in de 

bachelor 10 weken. 

5.2 Mogelijke invulling 

Er zijn drie mogelijkheden om de praktijkopdracht Ad Assistant Marketeer uit te voeren 

t.w.: 

• Externe praktijkopdracht in groepjes, voor een MKB bedrijf in de regio. 

• Individuele stage I, zoals in de bachelor. 

• Opdracht ondernemingsplan eigen bedrijf. 

In principe gaat de voorkeur uit naar mogelijkheid 1. Slechts wanneer de student daarvoor 

een goede reden heeft, kan hij kiezen voor de mogelijkheden 2 of 3. Een en ander ter 

beoordeling van de praktijkcoördinator. 

Ad 1 Externe praktijkopdracht 

Studenten voeren in kleine groepjes (2 tot 4 studenten) een marketing- en/of salesgerichte 

opdracht uit voor een praktijkbedrijf. De opdracht wordt aangereikt door de opleiding. De 

verdeling van de binnengekomen opdracht gebeurt waar mogelijk in overleg met de 

studenten. 

Het volgende is van toepassing: 

• het gaat om een afgebakende opdracht op tactisch/operationeel niveau; 

• voorbeelden: klanttevredenheidsonderzoek, marktanalyse, salesplan, uitvoeren direct 

marketing campagne e.d.; 

• de praktijkcoördinator verwerft de opdracht en maakt daarvan een korte 

projectbeschrijving, ook bedoeld voor de opdrachtgever; 

• de studenten bezoeken samen met hun begeleider vanuit school de opdrachtgever 

voor een briefing en kennismaking. Aan de hand hiervan maken ze een projectvoorstel 

dat ze vervolgens gaan uitvoeren; 

• de studenten werken de opdracht uit in de vorm van een beroepsproduct; 

• de studenten hoeven geen werkplek te hebben bij de opdrachtgever op het bedrijf. Wel 

zullen ze regelmatig het bedrijf bezoeken, uiteraard in overleg met de opdrachtgever 

en de begeleidende docent. Verder werken ze vanuit huis en maken ze gebruik van de 

projectruimtes op school. 


20/51

Ad 2 Individuele stage I 

In voorkomende gevallen mag de student een individuele stage lopen bij een 

praktijkbedrijf. Voorwaarde is wel dat de student een concrete praktijkopdracht uitvoert, 

vergelijkbaar met de externe praktijkopdracht van Ad 1. 


• de student dient zich te houden aan de opzet en voorwaarden in de cursuswijzer van 

stage I van de bachelor (zie eveneens site Praktijkbureau); 

• de student moet zelf zorgen voor een stageorganisatie en een praktijkopdracht; 

• de student moet de praktijkovereenkomst invullen en hiervoor goedkeuring krijgen van 

de praktijkcoördinator. Op het formulier moet duidelijk zijn beschreven welke opdracht 

de student gaat uitvoeren; 

• de student werkt de opdracht uit in de vorm van een beroepsproduct; 

• net als bij de externe praktijkopdracht moet de student bij aanvang van de stage een 

projectvoorstel maken ter beoordeling door de begeleidende docent. 

Ad 3 Opdracht eigen bedrijf 

Bij hoge uitzondering mag een student voor een eventueel op te richten eigen bedrijf een 

opdracht uitvoeren. Bijvoorbeeld door het uitvoeren van een marktanalyse of het opstellen 

van een ondernemingsplan. De student moet vooraf kunnen aantonen dat hij/zij 

gedurende 10 weken fulltime met de opdracht bezig zal zijn. 


• ter goedkeuring levert de student vooraf een projectvoorstel in, dat hij/zij mondeling 

moet toelichten; 

• in dit projectvoorstel moet de student duidelijk maken wat het doel is en welke 

activiteiten hij/zij concreet zal uitvoeren en hoeveel tijd dit gaat vergen; 

• de student werkt de opdracht uit in de vorm van een beroepsproduct; 

• de praktijkcoördinator zal beoordelen of het projectvoorstel aan de criteria voldoet en 

uitzicht biedt op een zinvolle praktijkperiode met voldoende diepgang. 

5.3 Competenties 

Ten grondslag aan het programma Ad Assistant Marketeer liggen de CEdomeincompetenties 

de niveaus 1 en 2. Welke competenties met name aan bod komen, 

hangt af van de soort opdracht en het onderwerp. Er zijn acht CE-domeincompetenties, 

waarvan onderstaande relevant zijn voor deze praktijkcursus: 

• initiëren en creëren van producten en diensten, zelfstandig en ondernemend 

• uitvoeren, interpreteren, toetsen en evalueren van marktonderzoek; 

• vaststellen voor een onderneming van enerzijds de sterktes en zwaktes op basis van 

een analyse van de interne bedrijfsprocessen en -cultuur, als onderdeel van de 

waardeketen, en anderzijds van de kansen en bedreigingen op de lokale, nationale 

en/of internationale markt op basis van relevante nationale en internationale trends; 

• ontwikkelen van marketingbeleid voor een nationaal of internationaal opererende 

onderneming en het kunnen onderbouwen en beargumenteren van gemaakte keuzes; 

• opstellen, uitvoeren en bijstellen van plannen vanuit het marketingbeleid; 

• ontwikkelen en onderhouden van zakelijke relaties ten behoeve van inkoop, verkoop 

en dienstverlening. 

5.4 Leerdoelen 

Bij een voldoende beoordeling van de module: 


21/51

• kan de student een concreet beeld schetsen van (een aspect van) de beroepspraktijk, 

in relatie tot de totale organisatie; 

• kan de student verantwoorden hoe en welke theoretische onderwerpen hij in de praktijk 

heeft toegepast en kan hij (op onderdelen) aangeven waar de theorie van de praktijk 

verschilt; 

• kan de student uitleggen wat de geldende beroepsattitude is, en kan hij aangeven wat 

zijn eigen sterke en zwakke(re) punten zijn op de aspecten hiervan; 

• kan de student aangeven wat zijn sterke en zwakke punten zijn inzake de persoonlijke 

kwaliteiten: lerend vermogen, mondelinge communicatie, oordeelsvorming, planmatig 

werken, proactiviteit, sensitiviteit, schriftelijke presentatie. 

5.5 Doelstellingen 

Uitgangspunt voor de opleiding Ad Assistant Marketeer vormt ondermeer de volgende 

eindkwalificaties. 

De Assistant Marketeer: 

• onderhoudt en ontwikkelt zakelijke relaties ten behoeve van het bedrijf (inkoop, 

verkoop); 

• ontwerpt en voert plannen uit vanuit marketing, sales, distributie, communicatie en 

relatiebeheer; 

• geeft leiding aan projecten op het terrein van marketing, verkoop etc.; 

• assisteert bij het vaststellen van het marketingbeleid van de onderneming; 

• plant en organiseert eenvoudige marktonderzoeken, quick scans, vragenlijsten etc.; 

• is op een breed commercieel terrein inzetbaar. 

Doelstellingen voor studenten 

• Bijdragen aan het ontwikkelen van bovengenoemde eindkwalificaties en de 

CE-domeincompetenties. 

• Kennismaken met de beroepspraktijk (functies, taken, activiteiten. 

• Inzicht verwerven in het commerciële proces in een organisatie en de rol daarbij van de 

Assistant Marketeer. 

• Kennis en vaardigheden uit de opleiding toepassen en verder ontwikkelen in de 

beroepspraktijk. 

• Ontwikkelen van een professionele beroepshouding, het dragen en nemen van 

verantwoordelijkheid en het ontwikkelen van de gedragscompetenties, 

resultaatgerichtheid, klantgerichtheid, planmatig werken, flexibiliteit en sociale- 

communicatieve vaardigheden. 

• Uitvoeren van een concrete en relevante praktijkopdracht en het opleveren van een 

beroepsproduct. 

Doelstellingen voor de FEM 

• Theorie en praktijk met elkaar in verband brengen. 

• Realiseren van verdere persoonlijke ontplooiing van studenten. 

• Stimuleren van praktische vaardigheden van studenten. 

• Studenten relevante competenties en praktische vraagstukken leren herkennen. 


22/51

Doelstellingen voor bedrijven 

• Meewerken aan de vorming van professionele werknemers (mogelijk toekomstige 

medewerkers) (met als tegenprestatie een toegevoegde waarde aan het 

stageverlenende bedrijf door de student). 

• Ruimte geven aan jong elan binnen de organisatie. 

• Benutten van een mogelijk andere kijk op de praktijk door studenten. 

• Begeleid, en als leerervaring, laten uitvoeren van of onderzoek doen naar zaken 

waarvoor binnen het bedrijf geen gelegenheid of tijd bestaat. 


23/51

6 Stage I (voltijd; tweede studiejaar) 

6.1 Wat houdt stage I in? 

Stage I is een beroepsopleidende stage. De FEM kent een centrale plaats toe aan 

“probleemgericht” denken. Ook tijdens de eerste stage is het daarom wenselijk dat 

studenten naast beeldvorming van de beroepspraktijk ook de gelegenheid krijgen 

analytisch werk te verrichten via kortlopende opdrachten. Het Institute for Marketing & 

Commerce is van mening dat voor alle betrokkenen het nut van de stage het grootst is, 

indien de student deelneemt aan de lopende commerciële activiteiten van de organisatie 

en één of meerdere onderzoeken en/of opdrachten uitvoert. Hierbij wordt van de student 

enige zelfstandigheid verwacht. De stage telt 10-11 werkweken van elk 36-40 uur (50-55 

werkdagen). 


De door de student te verrichten activiteiten (dagelijkse werkzaamheden en opdracht) 

dienen betrekking te hebben op marketing, verkoop, marketingservices, communicatie, 

inkoop of international sales. 

De opdracht bestaat veelal uit onderzoek ten behoeve van beleidsbepaling en/of 

uitvoering op de hierboven genoemde gebieden. De opdracht dient zo concreet mogelijk te 

worden geformuleerd en in een duidelijk kader te worden geplaatst. 

Hieronder zijn enkele voorbeeldopdrachten beschreven voor stage I. Aangezien alle CE 

en IBL studenten worden opgeleid voor het diploma Bachelor of Commerce, zijn veel 

opdrachten geschikt voor studenten van alle specialisaties; sommige opdrachten sluiten 

echter specifiek aan op één bepaalde specialisatie. 

De beschreven opdrachten zijn niet meer dan voorbeelden. Organisaties kunnen uiteraard 

ook met eigen ideeën komen. Indien u twijfelt over de aansluiting van uw praktijkvraag met 

de competenties van en eisen aan de studenten, aarzelt u dan niet contact met ons op te 

nemen. 

• Marktonderzoek uitvoeren 

• Marktonderzoek interpreteren, toetsen, evalueren 

• Marktkansen benoemen 

• Leveranciersonderzoek 

• Concurrentieonderzoek 

• Evaluatie marketingcommunicatie actie 

• Klanten analyses t.b.v. CRM 

• Onderzoek naar online consumentendag via online enquête, weblog opstarten 

• Sales-performance analyse 

• Klanttevredenheidsonderzoek 

• Benchmark studie 

• Webanalyse 

• Lost-order analysis 

Een marketingopdracht tijdens de praktijkperiode is verplicht! 

Voorbeelden overige taken c.q. werkzaamheden 

• Meedenken in het planningsproces en daadwerkelijk mee produceren van een 

evenement 

• Opzetten en uitvoeren direct marketing campagne 


24/51

• Online Marketing, website beheer 

• Omgevingsanalyse 

• Social Media 

• Operationele sales werkzaamheden (binnen/buitendienst) 


Tijdens stage I dient de student minimaal aan één van onderstaande beroepstaken te 

werken: 

• Zelfstandig een marketingonderzoek uitvoeren. 

• Marketingonderzoek, verricht door anderen, interpreteren, toetsen en evalueren. 

• Relevante omgevingsfactoren in kaart brengen. 

• Marktkansen zien/aanwijzen op basis van informatie uit de markt. 

• Met behulp van ICT de klantgegevens toegankelijk en hanteerbaar maken ten behoeve 

van marketing en sales activiteiten. 

• Initiatieven ontplooien ter bevordering van de relaties met externen. 

Zowel IMM als IBL studenten dienen bovendien één praktijkperiode in het buitenland te 

lopen en daarmee de onderstaande competentie te bereiken: 

• De student kan in het kader van marketing en sales activiteiten communiceren met en 

deze activiteiten afstemmen op personen afkomstig uit andere taal- en cultuurgebieden. 

Tijdens stage I dient de student bovendien expliciet te werken aan onderstaande “personal 

skills”: 

• De elementen van de beroepsattitude, waaronder: accuratesse/punctualiteit 

betrokkenheid, collegialiteit, flexibiliteit, houden aan spelregels/afspraken, 

inventiviteit/creativiteit, nieuwsgierigheid/belangstelling. 

• De persoonlijke kwaliteiten: lerend vermogen, mondelinge communicatie, 

oordeelsvorming, planmatig werken, proactiviteit, sensitiviteit, schriftelijke presentatie. 







verschilt; 





werken, proactiviteit, sensitiviteit, schriftelijke presentatie. 


De uitgangspunten van stage I zijn voor een belangrijk deel geënt op de algemene 

leerdoelstellingen van de FEM: de vorming van toekomstige leidinggevende 

functionarissen op het terrein van marketing management. Het specifieke van stage I is, 

dat studenten voor het eerst tijdens hun opleiding intensief in contact staan met de 



25/51


• Kennismaken met de beroepspraktijk (functies, taken, activiteiten). 

• De weg leren vinden in een werkomgeving. 

• Toepassen van de theorie in de praktijk en onderscheiden van de verschillen daartussen. 

• Leren omgaan met praktische vraagstukken. 

• Versterken van sociale en communicatieve vaardigheden. 

• Ontwikkelen van een beroepsattitude. 

• Zicht krijgen op sterke en zwakke(re) punten. 

Aanvullende doelstelling bij een buitenlandse stage 

• kennismaken met en beleven van de internationale aspecten van de bedrijfsvoering, 

bedrijfscultuur, leef- en denkwereld. 


• Theorie en praktijk met elkaar in verband brengen; 

• Realiseren van verdere persoonlijke ontplooiing van studenten; 

• Stimuleren van praktische vaardigheden van studenten; 











26/51

7 Traineeship I (duaal; tweede studiejaar) 

7.1 Wat houdt traineeship I in? 

Traineeship I beslaat 120 werkdagen bij een bedrijf en 80 collegedagen conform het 

onderstaande schema. 

Periode A 

Hoor- en werkcolleges 

Klantenkennis 

Ondernemingsanalyse 

Onderzoeksvaardigheden 

Afronding d.m.v. toets 


Periode B Periode C Periode D 


Bedrijf en Markt 

Marktanalyse 


Training Bedrijf en Markt 

Professionele 

Vaardigheden 

Uitvoeren werkzaamheden/taken op leerbedrijf 

Conform afgesproken taakomschrijving 

Onder leiding van bedrijfsmentor 

Afronding/beoordeling d.m.v. assessment 

2 dagen per week 

Praktijkopdracht Klant + supplementen 

Supplement opdracht ondernemersanalyse 

Supplement opdracht marktanalyse (macro/meso) 

Klantenanalyse + marktbewerkingsplan 

Uitvoering op leerbedrijf 

Afronding supplementen d.m.v. papers 

ondernemersanalyse + marktanalyse 

Afronding klantenanalyse d.m.v. eindrapport 

1 dag per week 

Maandag + dinsdag 


Internationaal Zakendoen 

Engels 


Training Internationaal 

Zakendoen 

Commerciële 

Vaardigheden 

Woensdag + donderdag + vrijdag 


Internationaal Zakendoen 

Project Internationaal 

Zakendoen 






Praktijkopdracht Bedrijf en Markt + supplement 

Supplement opdracht Internationaal Zakendoen 

Kwalitatief- en kwantitatief marktonderzoek + 

verwerking/analyse/rapportage 


Afronding supplement d.m.v. papers Internationaal l 

Zakendoen 

Afronding marktonderzoek d.m.v. eindrapport 


Tijdens de traineeship bevindt de student zich als werknemer in de beroepspraktijk en 

gelden de werktijden conform die van de organisatie. De werkplek, de begeleiding en de 

invulling van de traineeship dienen een afspiegeling te zijn van de beroepspraktijk voor de 

27/51

CE’er. Voor aanvang van de traineeship dient de student een voorstel ter goedkeuring aan 

de praktijkcoördinatoren voor te leggen. 

De opleiding kent een centrale plaats toe aan ‘probleemgericht denken’; het is daarom 

wenselijk dat de student tijdens de traineeship naast beeldvorming van de beroepspraktijk, 

ook min of meer analytisch werk verricht. Naast de inhoud en uitvoering van de 

werkzaamheden, bepalen de (ontwikkeling in de) beroepsattitude en de (ontwikkeling in 

de) genoemde ‘persoonlijke kwaliteiten’ mede de beoordeling van de traineeship. Om 

bovengenoemde ‘personal skills’ bespreekbaar en meetbaar te maken wordt tijdens de 

eerste traineeship ondermeer een assessment-instrument ingezet. 


Traineeship I, de duale variant van de voltijdopleiding CE van jaar 2, is een 

beroepsoriënterende periode gerelateerd aan het tweedejaars programma van de voltijd 

opleiding CE met de volgende 3 thema’s of programma’s: 

• Klantenkennis 

• Bedrijf en Markt. 

• Internationaal Zakendoen. 

Het nut van de traineeship I is het grootst, wanneer de student gedurende het gehele 

studiejaar deelneemt aan lopende commerciële activiteiten van het bedrijf. Hierbij wordt 

van de student zelfstandigheid verwacht. 


Tijdens traineeship I dient de student minimaal twee van onderstaande competenties te 

bereiken: 

De student kan een substantiële bijdrage leveren aan een marketingcommunicatieplan. 

De student kan een substantiële bijdrage leveren aan een export(beleids)plan. 

De student kan een substantiële bijdrage leveren aan (internationaal) 

matktonderzoek. 

De student kan marketingonderzoek, verricht door anderen, interpreteren, toetsen 

en evalueren. 

De student kan relevante omgevingsfactoren in kaart brengen. 

De student kan marktkansen aanwijzen op basis van informatie uit de markt. 

De student kan met behulp van ICT de klantgegevens toegankelijk en hanteerbaar 

maken ten behoeve van marketing en sales activiteiten. 

De student kan initiatieven ontplooien ter bevordering van de relaties met externen. 

Centraal staan de volgende domeincompetenties: 

DC 5 - Opstellen, uitvoeren en bijstellen van plannen vanuit het marketingbeleid 

(ondernemingsbeleid). 

DC 8 - Leidinggeven aan een bedrijf, een bedrijfsonderdeel, bedrijfsprocessen of een 

project. 

DC 9 - Sociale en communicatieve competentie (interpersoonlijk, organisatie): 

Samenwerken in een beroepsomgeving en meedenken over doelen en inrichting 

van de organisatie, waaruit eisen voortvloeien die betrekking hebben op de 

volgende kenmerken: multidisciplinariteit en interdisciplinariteit, klantgerichtheid, 

collegialiteit, leidinggeven (het sociale deel van de competentie). 


28/51

Communiceren intern op alle niveaus, effectief en in de gangbare bedrijfstaal, 

veelal in het Nederlands en/of Engels; in termen van beroepstaken omvat dat zaken 

als het opstellen en schrijven van plannen en notities, informeren, overleg voeren, 

draagvlak creëren, stimuleren, motiveren, overtuigen, verwoorden van besluiten. 

Tijdens traineeship I dient de student bovendien expliciet te werken aan onderstaande 

“personal skills”: 

• de elementen van de beroepsattitude, waaronder: accuratesse/punctualiteit 


inventiviteit/creativiteit, nieuwsgierigheid/belangstelling; 

• de persoonlijke kwaliteiten: lerend vermogen, mondelinge communicatie, 

oordeelsvorming, planmatig werken, pro-activiteit, sensitiviteit, schriftelijke presentatie. 







verschilt; 





werken, pro-activiteit, sensitiviteit, schriftelijke presentatie. 


De uitgangspunten van traineeship I zijn voor een belangrijk deel geënt op de algemene 


functionarissen op het terrein van marketing management. Het specifieke van traineeship I 

is, dat studenten voor het eerst tijdens hun opleiding intensief in contact staan met de 
















29/51










30/51

8 Traineeship II (duaal; derde studiejaar) 

8.1 Wat houdt traineeship II in? 

Traineeship II beslaat 120 werkdagen bij een bedrijf en 80 collegedagen conform het 

onderstaande schema. 

Periode A 

Hoor- en werkcolleges: 

All bout media 

Business English 

Marktonderzoek & 

duurzaamheid 



Periode B Periode C Periode D 


Marketingplan 1 

Selected Marketing 

Topics 







Praktijkopdracht Marketingplan 

Supplement opdracht All about Media 

Supplement opdracht Marktonderzoek & 

Duurzaamheid 

Marketingplan leerbedrijf 


Afronding supplementen d.m.v. papers All about 

Media + Marktonderzoek & Duurzaamheid 

Afronding Marketingplan d.m.v. eindrapport 


Maandag + dinsdag 


Marketingplan 2 

Innovatie & Branding 


Training: 

Management Skills 

Woensdag + donderdag + vrijdag 


Sales & 

Accountmanagement 

Supply Chain 

Management 

Training: 

Deal or No Deal 



Onder leiding van leidinggevende/bedrijfsmentor 



Praktijkopdracht Sales- en accountplan 

Supplement opdracht Innovatie & Branding 

Supplement opdracht Supply Chain Management 

Sales- en accountplan leerbedrijf 


Afronding supplement d.m.v. papers Innovatie & 

Branding + Supply Chain Management 

Afronding Sales- en accountplan d.m.v. eindrapport 


Tijdens de traineeship bevindt de student zich als werknemer in de beroepspraktijk en 

gelden de werktijden conform die van de organisatie. De werkplek, de begeleiding en de 

invulling van de traineeship dienen een afspiegeling te zijn van de beroepspraktijk voor de 

31/51

CE’er. Voor aanvang van de traineeship dient de student een voorstel ter goedkeuring aan 

de praktijkcoördinatoren voor te leggen. 

De opleiding kent een centrale plaats toe aan ‘probleemgericht denken’; het is daarom 

wenselijk dat de student tijdens de traineeship naast beeldvorming van de beroepspraktijk, 

ook min of meer analytisch werk verricht. Naast de inhoud en uitvoering van de 

werkzaamheden, bepalen de (ontwikkeling in de) beroepsattitude en de (ontwikkeling in 

de) genoemde ‘persoonlijke kwaliteiten’ mede de beoordeling van de traineeship. Om 

bovengenoemde ‘personal skills’ bespreekbaar en meetbaar te maken wordt tijdens de 

eerste traineeship ondermeer een assessment-instrument ingezet. 


Traineeship II, de duale variant van de voltijd opleiding CE, is een beroepsoriënterende 

periode gerelateerd aan het derdejaars programma van de voltijd opleiding CE. Belangrijk 

hierbij is, dat de student tijdens de traineeship een goed beeld en inhoudelijk inzicht krijgt 

van deze beroepspraktijk. Daarnaast is het van belang, dat de student zijn analytisch 

vermogen ontwikkelt, maar ook zijn strategisch inzicht vergroot en analyse resultaten kan 

vertalen naar marketingbeleid. 

Het nut van de traineeship is het grootst, wanneer de student gedurende het gehele 

studiejaar deelneemt aan lopende commerciële activiteiten van het bedrijf. Hierbij wordt 

van de student zelfstandigheid verwacht. Van het bedrijf waarin de student werkzaam is 

wordt verwacht dat deze de student actief begeleid bij zijn/haar werkzaamheden in het 

bedrijf. Vanuit de opleiding vindt begeleiding plaats bij het maken van de 

praktijkopdrachten, het deelnemen aan de lessen, roosterzaken en overige studie 

gerelateerde aspecten. 


Tijdens traineeship II dient de student minimaal twee van onderstaande competenties te 

bereiken: 

uit het beleid van een onderneming een marketingplan afleiden; 

een marketingplan opstellen vanuit signalen uit de markt (nationaal en internationaal); 

op tactisch niveau beslissingen nemen over marktactiviteiten op basis van (onvolledige) 

informatie over/uit nationale en internationale markten; 

doelstellingen uit het marketingplan vertalen in een verkoopplan; 

een verkoopplan opstellen op basis van een analyse van klant processen; 

doelstellingen uit het marketingplan vertalen in een organisatieplan; 

een ondernemingsplan opstellen (of bijstellen) vanuit de doelstellingen van het 

marketingplan; 

marketing- en salesactiviteiten afstemmen op de mogelijkheden van de eigen 

organisatie; 

een kwaliteitszorgplan maken voor de eigen organisatie dat voldoet aan de eisen die er 

vanuit marketing en sales aan worden gesteld; 

doelstellingen uit het marketingplan vertalen in een communicatieplan. 

Centraal staan de volgende domeincompetenties: 

DC 5 - Opstellen, uitvoeren en bijstellen van plannen vanuit het marketingbeleid 

(ondernemingsbeleid). 

DC 8 - Leidinggeven aan een bedrijf, een bedrijfsonderdeel, bedrijfsprocessen of een 

project. 


32/51

DC 9 - Sociale en communicatieve competentie (interpersoonlijk, organisatie): 

Samenwerken in een beroepsomgeving en meedenken over doelen en inrichting 

van de organisatie, waaruit eisen voortvloeien die betrekking hebben op de 

volgende kenmerken: multidisciplinariteit en interdisciplinariteit, klantgerichtheid, 

collegialiteit, leidinggeven (het sociale deel van de competentie). 

Communiceren intern op alle niveaus, effectief en in de gangbare bedrijfstaal, 

veelal in het Nederlands en/of Engels; in termen van beroepstaken omvat dat zaken 

als het opstellen en schrijven van plannen en notities, informeren, overleg voeren, 

draagvlak creëren, stimuleren, motiveren, overtuigen, verwoorden van besluiten. 

Tijdens traineeship II dient de student bovendien expliciet te werken aan onderstaande 

“personal skills”: 

• de elementen van de beroepsattitude, waaronder: accuratesse/punctualiteit 



• de persoonlijke kwaliteiten: lerend vermogen, mondelinge communicatie, 

oordeelsvorming, planmatig werken, pro-activiteit, sensitiviteit, schriftelijke presentatie. 







verschilt; 





werken, pro-activiteit, sensitiviteit, schriftelijke presentatie. 


De uitgangspunten van traineeship II zijn voor een belangrijk deel geënt op de algemene 


functionarissen op het terrein van marketing management. Het specifieke van traineeship 

II is, dat studenten voor het eerst tijdens hun opleiding intensief in contact staan met de 














33/51












34/51

9 Afstudeertraject (voltijd/duaal; vierde studiejaar) 

9.1 Wat houdt het afstudeertraject in? 

De afstudeertraject is een beroepsvoorbereidende praktijkperiode met een duur van 20 

weken (100 werkdagen). De student functioneert als aspirant-beroepsuitoefenaar binnen 

de beroepspraktijk Marketing and Commerce en dient naast het actief bijdragen aan de 

commerciële werkzaamheden een afstudeeropdracht te vervullen. 

Met ingang van 1 september 2010 worden twee pilots gestart met betrekking tot andere 

vormen van afstuderen: 

1. Afstuderen bij een bedrijf middels een praktijkminor, opdracht en functioneren als 

medewerker; duur 40 weken. 

Periode A Periode B Periode C Periode D 

3 dg praktijk 3 dg praktijk 3 dg praktijk 3 dg praktijk 

2 dg minor 2 dg minor 2 dg bedrijfsopleiding 2 dg bedrijfsopleiding 

2. Hogeschool Utrecht heeft behoefte aan studenten die kunnen worden ingezet voor 

“eigen” projecten als het starten van een eigen bedrijf, organisatie van congressen, 

open dagen, Bedrijvencontactdag, sportieve evenementen en bijeenkomsten op het 

gebied van entertainment. 

Een en ander in overleg met de praktijkcoördinatoren. 

Tijdens het afstudeertraject dient de student aan te tonen dat hij: 

• effectief kan functioneren als aspirant-beroepsuitoefenaar op hbo-niveau; 

• op verantwoorde wijze kan komen tot een beroepsproduct op hbo-niveau. 

Concreet betekent dit dat de student zowel meewerkt in de commerciële beroepspraktijk, 

als een actueel, relevant vraagstuk voor de organisatie (op strategisch of tactisch niveau) 

uitwerkt in een (marketingbeleids)adviesrapport, inclusief implementatieplan (de 

zogenaamde afstudeeropdracht). 


In aansluiting op het onderwijsprogramma is een vierdejaarsstudent in staat een probleem 

te analyseren, noodzakelijk onderzoek te plannen en te verrichten, opties te genereren en 

aanbevelingen te doen. 

Door het uitvoeren van de afstudeeropdracht toont de student aan dat hij in staat is op 

zelfstandige en creatieve wijze op basis van een aan de praktijk gerelateerde 

probleemstelling adequaat onderzoek te doen, de onderzoeksgegevens op de juiste wijze 

te analyseren, de analyse te vertalen in bruikbaar advies en van het geheel schriftelijk 

verslag te doen. Hij maakt daarbij uiteraard optimaal gebruik van de kennis en 

vaardigheden opgedaan tijdens de opleiding. In een afstudeeropdracht gaat het altijd om 

de confrontatie/integratie van theorie en praktijk, waarbij de student in staat moet zijn een 

visie te ontwikkelen op strategisch-tactisch niveau op het terrein van marketing. Het gaat 

dus om de toepassing van theorie in de praktijk. 


35/51

De opdracht is geformuleerd als marketing managementprobleem in het kader van 

beleidsontwikkeling en is actueel en relevant voor de organisatie. 

De opdracht dient zo concreet mogelijk te worden geformuleerd en in een duidelijk kader 

te worden geplaatst. 

Ten aanzien van het onderwerp, gelden onderstaande eisen: 

• het onderwerp van de afstudeeropdracht dient altijd gevonden te worden op het terrein 

van marketing management, internationaal marketing management, sport- en 

entertainment marketing, marketingcommunicatie, exportmanagement of een onderdeel 

daarvan; 

• doel van de vraagstelling is strategische-tactische beleids-/visievorming (niet uitsluitend 

beschrijvend); uitgangspunt zijn de marketingdoelstellingen van de organisatie; 

• vraagstelling en behandeling daarvan, getuigen van hbo-niveau (multidisciplinair, 

kritisch, probleemoplossende aanpak, integratie theorie in de praktijk, eigen inbreng, 

(maatschappelijk) verantwoorde afwegingen). 

Bovendien: 

• Studenten dienen ‘in hun specialisatie af te studeren’; of de context (werkomgeving) of 

de afstudeeropdracht passen in het SEM, SMM, IMM, LEM en IBL domein. 

Hieronder zijn een aantal voorbeelden van beroepsproducten beschreven; de 

totstandkoming hiervan zou, indien aan de kwaliteitseisen wordt voldaan, als 

afstudeeropdracht kunnen dienen. Aangezien alle CE en IBL studenten worden opgeleid 

voor het diploma Bachelor of Commerce, zijn de generieke beroepsproducten geschikt 

voor studenten van alle specialisaties; sommige producten (plannen) sluiten echter 

specifiek aan op één bepaalde specialisatie. 

De beschreven producten zijn voorbeelden. Organisaties kunnen uiteraard ook met eigen 

ideeën komen. Indien u twijfelt over de aansluiting van uw praktijkvraag met de 

competenties van en eisen aan de studenten, aarzelt u dan niet contact met ons op te 

nemen. 

• Marketingplan. 

• Advies t.a.v. productontwikkeling als groeistrategie (commerciële aantrekkelijkheid, 

haalbaarheid, GO/NO GO, uitwerking GO, mits…., NO GO, tenzij …..) 

• Advies t.a.v. marktontwikkeling als groeistrategie (commerciële aantrekkelijkheid, 

haalbaarheid, GO/NO GO, uitwerking GO, mits…., NO GO, tenzij …..) 

• Advies t.a.v. marktpenetratie als groeistrategie 

• Salesplan 

• Accountplan 

• Exportbeleidsplan 

• Entreestrategie 

• Marketing Communicatieplan, geïntegreerd in het operationele Marketingplan 

• Reclameplan, PR-plan, DM plan, sponsorplan, mediaplan of eventplan geïntegreerd in 

het operationele Marketing plan 

• CRM strategie 

• E-strategie 

• Ledenwervingsplan 

• Social Mediaplan 


36/51

In het kader van hun opdracht of de dagelijkse werkzaamheden, kunnen studenten zich 

bezig tijdens de praktijkperiode bezig houden met: 

• Promotiecampagnes 

• Landenanalyses 

• Acquisitie activiteiten 

• Verkoopondersteunende activiteiten 

• Exportondersteuning 

• Eventplanning, -management, -evaluatie 

• Social Mediaplan 

• Afnemersanalyse 

• Marktonderzoek 

• Concurrentieanalyse 

• Klantenanalyse 

• CRM 

• DM activiteiten 

• Benchmark study 

• Sales Performance 

• Klanttevredenheid 

• Assortimentssamenstelling 

• E-commerce 

• Rapportages en presentaties 


De beoordeling van het hele afstudeertraject wordt bepaald door de mate waarin de 

student kan aantonen dat hij onderstaande competentie en -indicatoren beheerst: 

• de student kan bijdragen aan de ontwikkeling en bijstelling van het (internationale) 

marketingbeleid van een (inter)nationaal opererende organisatie. 

Indicatoren: 

• Effectief functioneren als aspirant beroepsuitoefenaar. 

• Een probleem in zijn kader plaatsen en helder definiëren. 

• Een probleem gestructureerd en planmatig behandelen. 

• Zelf een onderzoek organiseren en uitvoeren. 

• Zelfstandig werken. 

• Snel breed en diep oriënteren op een onderwerp zonder de hoofdlijnen te verliezen. 

• Informatie en informatiebronnen kritisch beoordelen en analyseren. 

• Tot een gefundeerde eigen mening komen. 

• Bevindingen vertalen in een voor het bedrijf bruikbaar en implementeerbaar advies. 

• Gedachten en bevindingen overzichtelijk en correct overbrengen. 

• Eigen werk en activiteiten kritisch (mondeling) verantwoorden; geeft blijk van lerend 

vermogen. 

Zowel de IMM als de IBL student dienen bovendien één praktijkperiode in het buitenland 

door te brengen en daarmee de onderstaande competentie te bereiken: 

• De student kan in het kader van marketing en sales activiteiten communiceren met en 

deze activiteiten afstemmen op personen afkomstig uit andere taal- en cultuurgebieden. 

Tijdens het afstudeertraject dient de student bovendien expliciet te werken aan 

onderstaande “personal skills”: 


37/51

• de elementen van de beroepsattitude, waaronder: accuratesse/punctualiteit, 



• de persoonlijke kwalificaties: lerend vermogen, mondelinge communicatie, 

oordeelsvorming, planmatig werken, proactiviteit, sensitiviteit, schriftelijke presentatie. 



• kan de student verantwoorden hoe en welke theoretische onderwerpen hij bij zijn 

werkzaamheden heeft toegepast en kan hij (op onderdelen) aangeven waar de theorie 

van de praktijk verschilt; 

• kan de student aangeven wat de waarde van zijn werkzaamheden en zijn advies zijn 

voor het (marketing)beleid van de organisatie, en kan hij zijn werkwijze en de hiertoe 

gemaakte keuzes verantwoorden; 

• kan de student aangeven wat zijn sterke en zwakke(re) punten zijn inzake de 

beroepsattitude en de persoonlijke kwaliteiten: lerend vermogen, mondelinge 

communicatie, oordeelsvorming, planmatig werken, proactiviteit, sensitiviteit, 

schriftelijke presentatie; 

• kan de student aannemelijk maken, in hoeverre hij (adequaat) heeft gefunctioneerd als 

aspirant-beroepsuitoefenaar op hbo-niveau; 

• kan de student een beeld schetsen van zijn persoonlijke “loopbaanplanning”. 


De doelstellingen van het afstudeertraject zijn geënt op één van de algemene 

leerdoelstellingen van de hogeschool: de vorming van toekomstige leidinggevende 

functionarissen op het terrein van Economie & Management. Het afstudeertraject is een 

beroepsvoorbereidende praktijkperiode met een verdiepend karakter. De student 

functioneert als aspirant beroepsuitoefenaar op het gebied van de (internationale) 

marketing. De te verrichte werkzaamheden en de afstudeeropdracht dienen een concrete 

bijdrage te leveren aan (delen van) het marketingbeleid van de organisatie. 


• De theorie breed, diep en flexibel in de praktijk toepassen. 

• Leren problemen in hun kader te zien, te analyseren en gestructureerd naar een 

oplossing toewerken. 


• Leerervaringen naar aanleiding van voorgaande stage toepassen. 

• Effectief functioneren als aspirant-beroepsuitoefenaar. 

• Een zelfstandige, adviserende rol ontwikkelen; de opdrachtverlener een 

implementeerbaar advies geven op tactisch-strategisch niveau op het gebied van 

Marketing/Sales, Marketingcommunicatie, Exportmanagement of een aspect daarvan. 

• De basis leggen voor een loopbaanplanning. 

Aanvullende doelstelling bij een internationale praktijkperiode 

• Kennismaken met en beleven van de internationale aspecten van de bedrijfsvoering, 

bedrijfscultuur, leef- en denkwereld. 


38/51















39/51

10 Praktijkonderwijs (derde studiejaar) 

10.1 Wat houdt praktijkonderwijs in? 

Iedere voltijd student van de opleiding Commerciële Economie heeft in het derde jaar de 

cursus Praktijkruimte in het curriculum. Dit onderdeel is een aantoonbare aanvulling op, 

dan wel een uitbreiding of verdieping van, de beroepscompetenties die elders in het CEcurriculum 

zijn/zullen worden verworven. Derhalve zoeken wij steeds de samenwerking 

met het bedrijfsleven. Naast de eerder in deze gids geschetste mogelijkheden tot het 

invullen van een stageplaats, zijn er ook nog een aantal andere mogelijkheden voor het 

bedrijfsleven om samen te werken met ons instituut. 


10.2.1 Bedrijfsopdracht 

Studenten kunnen binnen het curriculum een aantal opdrachten uitvoeren voor het 

bedrijfsleven. Deze opdrachten kunnen breed geformuleerd zijn, maar hebben altijd een 

inhoud op het gebied van marketing in het breedste zins des woords. Totale 

studiebelasting in uren per student is 84 uur (3 EC) en wordt bepaald door de aard 

(niveau, complexiteit, relevantie) van de werkzaamheden zoals blijkt uit het verslag, de 

eventuele beroepsproducten en de bewijsstukken. 

Competenties 

Tijdens dit onderdeel dient de student de onderstaande competentie te bereiken: 

Uitbreiding of verdieping van al aanwezige commercieel economische competenties, 

bijvoorbeeld marketingplan, marketing-communicatieplan, eventplan, sponsorplan etc. 


Bij een voldoende beoordeling van dit onderdeel toont de student aan dat hij: 

een probleem helder kan definiëren en de opdrachtgever hierin betrekt inclusief de 

probleemdefinitie, probleemanalyse en plan van aanpak; 

informatie kritisch kan analyseren en beoordelen; 

een probleem gestructureerd en planmatig kan behandelen; 

de relevante marketingconcepten kan toepassen in een consistent, op de specifieke 

situatie geënt beroepsproduct zoals marketingplan, marketing-communicatieplan, 

eventplan, sponsorplan etc.; 

zijn eigen werk kritisch kan verantwoorden binnen zijn team; 

werkt conform de aanpak van de propedeuse cursus Project- en 

Onderzoeksvaardigheden en de tweedejaars cursus Onderzoeksvaardigheden. 


• Theorie en praktijk met elkaar in verband brengen; 

• Realiseren van verdere persoonlijke ontplooiing van studenten; 

• Stimuleren van praktische vaardigheden van studenten; 



40/51








10.2.2 Input voor cases 

Om het lesprogramma zo praktijkgericht mogelijk te maken, zijn wij altijd op zoek naar 

bedrijven die input willen geven om cases zo actueel mogelijk te houden. 

10.2.3 Gastcolleges 

Indien u wilt bijdragen aan ons onderwijs, nodigen wij u van harte uit om u aan te melden 

om eventuele gastcolleges bij ons te verzorgen. 


41/51

11 Informatie algemeen 

11.1 Inhoudelijke eisen praktijkperiode 

Het Institute for Marketing & Commerce vertaalt het beroepsprofiel in beroepstaken en 

-handelingen en vervolgens in opleidingskwalificaties (competenties). Deze zijn 

geformuleerd in termen van studentgedrag en bieden een overzicht van activiteiten die 

een afgestudeerde na het behalen van het diploma Bachelor of Commerce kan uitvoeren. 

Deze kwalificaties zijn te onderscheiden op basis van handelsniveau (operationeel, 

tactisch, strategisch) en gedefinieerd in termen van marketing, sales, organisatie of 

communicatie. 

11.2 Het vinden van een praktijkplaats 

Kenmerkend voor het beleid van de hogeschool is dat het instituut geen praktijkplaatsen 

toewijst, maar dat de student zelf zijn praktijkperiode zoekt binnen het kader dat het 

Institute for Marketing & Commerce stelt. Het Praktijkbureau en de praktijkcoördinatoren 

stellen zich daarbij faciliterend op. Tijdige en heldere voorlichting aan studenten en de 

digitale stagevacaturebank spelen hierbij een grote rol. 

Waaraan dient de organisatie te voldoen? 

Studenten van het Institute for Marketing & Commerce kunnen uitsluitend een 

praktijkperiode vervullen bij: 

• professionele, ‘draaiende’ organisaties (niet bij op te starten/startende ondernemingen); 

• organisaties met in principe minimaal vijf vaste werknemers; 

• organisaties waarin de beroepspraktijk aanwezig is (Marketing/Sales/Marketing- 

Communicatie/Export functionaris(sen)); 

• organisaties waarbij de inhoudelijke begeleider (regelmatig) aanwezig is; 

• organisaties waarbij de student een fulltime werkplek heeft (in de beroepsomgeving). 

De voorbereiding op stage I of traineeship I begint voor tweedejaars studenten in 

september/oktober. De voorbereiding voor het afstudeertraject begint voor de studenten in 

hun derdejaar. 

De stappen die de student moet ondernemen zijn: 

• Duidelijk krijgen welke eisen de opleiding en het Praktijkbureau aan de praktijkperiode 

stelt door middel van voorlichting door het Praktijkbureau en de praktijkcoördinatoren, 

de cursuswijzer, de praktijkgids, etc. 

• Definiëren van eigen doelstellingen/interesses. 

• Inventariseren van potentiële te benaderen bedrijven en organisaties (met behulp van 

(stage)verslagen, verrichtte projecten, artikelen, persberichten, de stagevacaturebank, 

advertenties, personeelsadvertenties, lezingen, “kruiwagens”). 

• Informatie vergaren over de te benaderen adressen (onder andere contactpersonen, 

activiteiten, omvang, markten, afnemers, producten, branche/bedrijfstakinformatie, 

specifieke ontwikkelingen/problemen, organisatiestructuur, concurrenten, 

aanknopingspunten voor de praktijkperiode etc.). 

• Bedrijven benaderen (schriftelijk en/of telefonisch en/of persoonlijk). 

Het zoeken naar een praktijkplaats kan als een vorm van solliciteren worden beschouwd. 

Organisaties en studenten kunnen hierbij een aantal sollicitatieprincipes toepassen. 


42/51

Zodra de student een bedrijf gevonden heeft, dient hij de voorgestelde invulling van de 

praktijkperiode door de praktijkcoördinator van zijn opleiding te laten goedkeuren. Hiertoe 

vult hij een praktijkovereenkomst in, waarop de bedrijfsgegevens en (stage)invulling 

(ondertekend door de bedrijfsmentor) worden vermeld. Vervolgens legt hij deze 

formulieren ter goedkeuring voor aan de praktijkcoördinator. 

Criteria voor de goedkeuring van het (stage)voorstel zijn onder andere de invulling van de 

praktijkperiode, opdracht(en) en overige werkzaamheden, de aard van de organisatie 

(professionele “draaiende” organisatie, aanwezigheid van de beroepspraktijk) en de 

begeleiding vanuit die organisatie (in principe door iemand met een achtergrond die 

aansluit bij het beroepsprofiel van de opleiding). 

De student dient bij intake van het afstudeertraject eveneens een opzet voor zijn 

afstudeeropdracht aan te leveren. Concreet betekent dit dat de student (samen met het 

bedrijf), (inhoudelijk) voorwerk zal moeten verrichten ten behoeve van de goedkeuring van 

zijn afstudeertraject door de praktijkcoördinator. 

Indien de praktijkperiode aldus aan de eisen lijkt te voldoen, ontvangt de student een mail 

met richtlijnen en verwijzing naar gegevens die op het intranet beschikbaar zijn. Studenten 

die hun praktijkperiode op deze manier hebben laten vastleggen krijgen tevens een 

docentbegeleider toegewezen. 

De bedrijfsmentor van de student ontvangt van het Praktijkbureau een mail met verwijzing 

naar gegevens die op internet beschikbaar zijn. 

In enkele gevallen komt het voor, dat een organisatie de overeenkomst verbreekt. In dat 

geval zal het Praktijkbureau de student zoveel mogelijk helpen alsnog tijdig een passende 

plaats te vinden. 

11.3 Begeleiding tijdens de praktijkperiode 

De student wordt tijdens de praktijkperiode vanuit de opleiding begeleid door een 

docentbegeleider (procesbegeleiding en bewaking van de kwaliteit van de 

afstudeeropdracht, met name op de methodiek) en vanuit het bedrijf door een 

zogenaamde bedrijfsmentor (inhoudelijke begeleiding). 

De student draagt zorg voor een goede gang van zaken in de voorbereidingsfase, tijdens 

en na de praktijkperiode. Het maken en nakomen van afspraken is hierbij van wezenlijk 

belang. Van de student wordt verwacht dat hij steeds het initiatief neemt tot contact. 

Hoewel de student in de visie van Hogeschool Utrecht, “manager is van zijn eigen 

praktijkperiode”, is het Institute for Marketing & Commerce vanzelfsprekend 

verantwoordelijk voor de borging van de kwaliteit van het buitenschoolse curriculum. 

11.3.1 Begeleiding door de hogeschool: de docentbegeleider 

Tijdens de praktijkperiode wordt de student vanuit de opleiding begeleid door een 

docentbegeleider (dit is een docent van het Institute for Marketing & Commerce), met wie 

de student regelmatig contact dient te onderhouden. 

De docentbegeleider heeft de volgende taken: 

• Hij bewaakt de kwaliteit van de praktijkperiode (in relatie tot de eisen van de opleiding 

t.a.v. de inhoud en context van de praktijkperiode). 


43/51

• Hij is de contactpersoon voor de organisatie en voor de student gedurende de 

praktijkperiode. 

• Hij bespreekt regelmatig met de student en met de begeleider vanuit de organisatie, de 

voortgang van de student met betrekking tot het functioneren in de praktijk en de 

werkzaamheden en opdracht(en). 

• Hij evalueert de praktijkperiode met de bedrijfsmentor en met de student en stelt de 

eindbeoordeling vast. 

De docentbegeleider houdt zich in principe niet bezig met de daadwerkelijke inhoudelijke 

begeleiding van het functioneren in de beroepspraktijk. Wel begeleidt hij inhoudelijk de 

afstudeeropdracht door met de student mee te denken en hem te coachen op de 

(methodische) eisen die aan de afstudeeropdracht worden gesteld, in de context van zijn 

praktijkperiode. 

Tijdens stage I bezoekt de docentbegeleider het bedrijf éénmaal. Tijdens het bezoek (in 

het algemeen circa drie tot vier weken na aanvang) wordt het plan van aanpak voor de 

(stage)opdracht(en) besproken, evenals de exacte invulling van de praktijkperiode. 

Tijdens traineeship I bezoekt de docentbegeleider het bedrijf driemaal. Tijdens het eerste 

bezoek (in het algemeen circa drie tot vier weken na aanvang) wordt de gang van zaken 

en de invulling van de werkzaamheden besproken. Tijdens het tweede bezoek 

(halverwege) wordt de praktijkperiode geëvalueerd. Tijdens het derde bezoek (aan het 

einde) wordt de praktijkperiode geëvalueerd op grond van zowel de aanpak, uitvoering van 

de werkzaamheden resultaten en/of presentatie van de opdracht(en), als op het 

persóónlijk functioneren van de student. 

Tijdens het afstudeertraject bezoekt de docentbegeleider het bedrijf tweemaal. Tijdens het 

eerste bezoek (in het algemeen circa drie tot vier weken na aanvang) wordt de gang van 

zaken en de invulling van de werkzaamheden besproken. Tevens wordt het plan van 

aanpak voor de afstudeeropdracht besproken. Tijdens het tweede bezoek (tegen het eind) 

wordt de praktijkperiode geëvalueerd op grond van zowel de aanpak, uitvoering van de 

werkzaamheden resultaten en/of presentatie van de opdracht(en), als op het persóónlijk 

functioneren van de student. 

De bedrijfsbezoeken hebben als extra functie de docenten van de opleiding de 

gelegenheid te bieden om contact te houden met de beroepspraktijk van het Institute for 

Marketing & Commerce. 

Bij internationale praktijkperiodes zijn bedrijfsbezoeken veelal niet realiseerbaar. In dat 

geval worden de contacten uitsluitend schriftelijk, telefonisch en per e-mail onderhouden. 

Tijdens de praktijkperiode dient de student regelmatig aan de docentbegeleider te 

rapporteren. Hierover maakt de student voor aanvang van de praktijkperiode afspraken 

met zijn docentbegeleider. Voor de beeldvorming van de docentbegeleider is het wenselijk 

dat de student deze in een vroeg stadium van informatie voorziet over de organisatie en 

haar producten (bijvoorbeeld brochures, jaarverslag, etc.). De door de student te maken 

rapportages staan in relatie tot de leerdoelen van de praktijkperiode. 


44/51

11.3.2 Begeleiding door de organisatie: de bedrijfsmentor 

De (inhoudelijke) begeleiding door de organisatie wordt verzorgd door een bedrijfsmentor 

(in principe iemand uit de commercieel economische beroepspraktijk!) . De FEM verwacht 

van de bedrijfsmentor dat hij voldoende tijd en aandacht heeft voor de begeleiding m.b.t. 

het functioneren in de beroepspraktijk (dit komt overigens zowel de student als de 

‘opbrengst van de praktijkperiode voor het bedrijf’ ten goede), de student in staat stelt aan 

de leerdoelen van de praktijkperiode en zijn competenties te werken en m.b.t. de 

afstudeeropdracht de student noodzakelijke input geeft. 

Om de bedrijfsmentor goed te informeren over zijn rol in het onderwijsproces, organiseert 

het Institute for Marketing & Commerce in het beginstadium van de praktijkperiode een 

bijeenkomst voor alle bedrijfsmentoren. Gezien het belang van deze praktijkperiode 

binnen de opleiding en de rol van de bedrijfsmentor in de evaluatie en beoordeling, is 

deelname aan deze bijeenkomst essentieel. 

Een succesvolle bedrijfsmentor: 

• Bereidt zich voor op zijn rol (leest zich in en woont de bijeenkomst op de FEM bij). 

• Heeft een functie/achtergrond/opleiding die aansluit bij het beroepsprofiel van de 

student en is daardoor inhoudelijk voldoende deskundig op het gebied van de (stage) 

werkzaamheden. 

• Formuleert één (of meer) duidelijke opdracht(en), d.w.z.: 

- een beschrijving van het doel en de gewenste activiteiten; 

- een opdracht waarbij denken en doen gecombineerd worden; 

- een opdracht waarbij/waarnaast de student ook met de dagelijkse praktijk van de 

organisatie geconfronteerd wordt. 

• Investeert in een degelijke introductie in de organisatie als geheel en bij de betrokken 

afdeling(en) (waaronder ook valt informatie verschaffen over de cultuur, procedures, 

etc.) en informeert de organisatie over de komst en werkzaamheden van de student. 

• Zorgt voor een werkplek in de organisatie in een omgeving die aansluit bij de opleiding. 

• Draagt zorg voor het goed inwerken. 

• Onderkent het belang van een uitgewerkt plan van aanpak ten behoeve van de 

beantwoording van een probleemstelling c.q. de uitvoering van een onderzoek. 

Bespreekt het (door de student opgestelde) plan van aanpak met de student en 

eventueel met de docentbegeleider (circa twee à drie weken na aanvang van de 

praktijkperiode). 

• Biedt ruimte aan de student om zijn doelstelling(en) te realiseren. 

• Bewaakt en beoordeelt de voortgang van de werkzaamheden van de student. 

• Fungeert als vraagbaak voor de student, voor dagelijkse kwesties, of heeft daar iemand 

voor aangewezen. 

• Voert voortgangsgesprekken met de student (bij voorkeur wekelijks) over zijn 

functioneren en de opdracht. 

• Beoordeelt de student en probeert tijdens de praktijkperiode de zwakke en sterke 

punten van de student naar voren te brengen (opbouwend geformuleerd). 

• Bespreekt de uitkomst van het assessment met de student. 

• Evalueert de praktijkperiode met de student en de docentbegeleider. 

11.4 Eindbeoordeling van de praktijkperiode 

Om het afstudeertraject te mogen lopen, dient de student stage I in het tweede studiejaar 

met minimaal een voldoende te hebben afgerond. 


45/51

Stage I, traineeship I en het afstudeertraject worden afgesloten met een (stage)verslag, 

waarin de student de praktijkperiode evalueert op grond van door het Praktijkbureau 

opgestelde richtlijnen. Dit verslag komt voor andere studenten digitaal beschikbaar via de 

Kennisbank van de faculteit (het verslag bevat dan ook geen vertrouwelijke informatie). 

De afstudeeropdracht vindt zijn weerslag in het “afstudeerrapport”, dat als adviesrapport 

voor de opdrachtgever geschreven wordt. Indien dit rapport vertrouwelijke informatie 

bevat, dan wordt het rapport vanzelfsprekend als zodanig door de examinatoren en de 

hogeschool behandeld. Middels een door de student in te vullen verklaring kan worden 

vastgelegd dat het afstudeerrapport niet voor andere studenten en docenten openbaar 

mag worden gemaakt. 

De beoordeling voor het ‘functioneren als aspirant beroepsuitoefenaar’, wordt vastgesteld 

door de docentbegeleider op grond van de (kwaliteit van de) beroepsomgeving, inhoud en 

uitvoering van de werkzaamheden, competentieontwikkeling, de getoonde (ontwikkeling in 

de) beroepsattitude, de getoonde (ontwikkeling in de) persoonlijke kwaliteiten, frequentie 

en wijze van contact met de afstudeerbegeleider, verzorging van de verslaglegging 

(tussentijdse verslagen en (stage)verslag). Hierbij speelt de beoordeling door de 

bedrijfsmentor een belangrijke rol. De beoordeling van de bedrijfsmentor wordt schriftelijk 

vastgelegd op een door het Praktijkbureau verstrekt beoordelingsformulier. Bij deze 

beoordeling spelen zowel inhoudelijke criteria als het persoonlijk functioneren van de 

student een rol. 

Bij het beoordelen van het afstudeerrapport worden de ‘bruikbaarheid voor het bedrijf’, de 

van de competentie(indicatoren) afgeleide inhoudelijke criteria voor het eindproduct, en, 

aan de hand van de opgeleverde tussenproducten. meegewogen. Tevens is, de mate 

waarin de student tijdens het productieproces de relevante competenties heeft laten zien, 

van belang. 

Voor de beoordeling van het afstudeerrapport (alsmede de tussenproducten) en het 

afsluitende mondeling examen (op de hogeschool) wordt een ‘2 e examinator’ toegewezen. 

Voor het ‘functioneren in de beroepspraktijk’, alsmede voor de afstudeeropdracht worden 

twee afzonderlijke deelcijfers toegekend die samen het eindcijfer voor de afstudeertraject 

bepalen. 

De invloed van het functioneren in de beroepspraktijk en de afstudeeropdracht op het 

curriculum, weerspiegelt het belang die de opleiding hecht aan de praktijkcomponent. De 

student komt pas in aanmerking voor het diploma van de opleiding, indien het 

afstudeertraject met minimaal een voldoende is afgesloten. 


46/51

12 Aandachtspunten voor het beschrijven van een 

praktijkperiode 

12.1 De organisatie 

Korte beschrijving van de werkzaamheden, producten(en), doelgroep(en), 

organisatiestructuur, omvang, organisatie van marketing/verkoop van de organisatie. 

12.2 Invulling stage I (voltijd) + Ad-traject 

Korte toelichting van de opdracht, beschrijven van het kader en het gewenste 

eindresultaat waarbinnen de opdracht wordt uitgevoerd. Aandachtspunten: wie heeft er 

belang bij de opdracht, wat is de probleemstelling en doelstelling? Verder beschrijven van 

de werkzaamheden ten behoeve van deze opdracht c.q. de aanpak (wat moet er concreet 

gebeuren om tot het gewenste eindresultaat te komen). 

12.3 Invulling traineeship I (duaal) 






12.4 Invulling traineeship II (duaal) 






12.5 Invulling afstudeertraject (voltijd/duaal) 

Situatieschets 

• Activiteiten bedrijf (producten, markten), core business. 

• Omvang. 

• Organisatiestructuur. 

• Organisatie marketing/verkoop. 

Beschrijving van de problematiek 

• Kader, aanleiding. 

• Wat is er precies aan de hand: marketingdoelstelling van de organisatie 

(gekwantificeerd). 

• Waarom is een antwoord op de vraag (c.q. een oplossing voor de problematiek) 

relevant/nuttig, wie kan wat met het antwoord, (waarom) is er nog geen antwoord. 

• Met welke kennisgebieden heeft het onderwerp te maken. 

• Relatie tussen de problematiek en de marketingdoelstellingen van de organisatie. 

Vraagstelling 

• Wat wordt het uiteindelijke (beroeps)product dat de student oplevert; wat voor sóórt 

(beleids)advies betreft het. 


47/51

• Waar geeft de student nu echt antwoord op; wat is exact de vraagstelling 

(gekwantificeerd en dus evalueerbaar). 

• Wat is de relatie met de marketingdoelstelling(en) van de organisatie. 

Deelvragen 

• Waar moet minimaal antwoord op komen om onderbouwd antwoord te kunnen geven 

op de vraagstelling. 

• Concreet, specifiek, volledig en kritisch doordacht. 

• In relatie met de relevante kennisgebieden. 

• Gestructureerd. 

• Per deelvraag aangeven van mogelijke informatiebronnen (doordacht). 

12.6 Operationele werkzaamheden 

Alle overige relevante werkzaamheden die (mogelijk) tijdens de praktijkperiode worden 

uitgevoerd. Beschrijf ook: 

• Voor welke afdeling en ten behoeve van welke functionaris de student zal worden 

ingezet? 

• Zijn er ook andersoortige werkzaamheden of afdelingen waar de student zal worden 

ingezet? 

12.7 Over de begeleiding 

• Door welke functionaris wordt de student begeleid (wat is zijn/haar functie/achtergrond); 

is dit dezelfde persoon als de dagelijkse vraagbaak? 

• Bij wie/op welke afdeling is de werkplek gesitueerd (bij voorkeur niet geïsoleerd)? 

• Welke afspraken zijn er gemaakt over de frequentie van contact? 


48/51

13 Vergoeding en secundaire afspraken bij stage I, Adtraject 

of afstudeertraject (voltijd) 

13.1 Praktijkovereenkomst 

De praktijkovereenkomst kent Algemene Voorwaarden, die door de hogeschool wordt 

verstrekt. In deze overeenkomst worden zaken geregeld als: 

• opdracht en werkzaamheden; 

• begeleiding; 

• vakantie- en verlofdagen; 

• werktijden; 

• opzegging; 

• stagevergoeding; 

• geheimhouding, vertrouwelijkheid; 

• auteursrechten; 

• verzekeringen; 

• rapportage; 

• evaluatie en beoordeling. 

13.2 Stagevergoedingen 

De kwestie van stagevergoedingen is een zaak van opdrachtgever en student, de 

hogeschool staat daar in beginsel buiten. Toch vragen opdrachtgevers regelmatig naar de 

vergoedingsregeling bij stages, vandaar de volgende opmerkingen. 

• Het is redelijk om ervan uit te gaan dat de opdrachtgever de onkosten vergoedt, die de 

student in verband met zijn stage maakt, zoals reis- en verblijfskosten 

• Aangezien veel studenten genoodzaakt zijn hun parttime werk op te schorten 

gedurende de stage, lijkt een maandelijkse vergoeding redelijk 

• Organisaties verstrekken gemiddeld 300 tot 400 euro netto per maand 

• De ‘bonus” komt steeds meer in zwang. Bij interessante stageresultaten kan een 

opdrachtgever aan het einde van de stage een bepaalde bonus geven als geste. Dat 

aan een stage het profijtbeginsel vastzit, zowel voor de opdrachtgever als voor de 

student, is een prima zaak. 

13.3 Aansprakelijkheid 

Het stagebedrijf is conform artikel 7: 658 BW aansprakelijk voor letsel of schade die de 

student eventueel zelf lijdt tijdens de uitoefening van werkzaamheden. De wettelijke 

aansprakelijkheid van de student jegens derden is door het bedrijf verzekerd. De wettelijke 

aansprakelijkheid van de student jegens het bedrijf is meeverzekerd onder de WAverzekering 

van de hogeschool, onder de in de desbetreffende polis opgenomen 

voorwaarden. 

13.4 Geheimhouding 

De student wordt geacht geheim te houden, datgene wat hem tijdens de stage onder 

geheimhouding wordt toevertrouwd of waarvan de student de vertrouwelijkheid behoort te 

begrijpen. 

Aan de hand van de zogenaamde overdrachtsverklaring, kan voor het afstudeerrapport, 

vertrouwelijkheid worden gegarandeerd. 


49/51

13.5 Vrije dagen 

De student heeft recht op vakantie- en verlofdagen en vakantietoeslag conform de bij het 

stagebedrijf geldende regels. Vrije dagen dienen door de student te worden 

gecompenseerd, opdat aan de voor stage I vereiste 50-55 werkdagen wordt voldaan en 

voor het afstudeertraject 95-100 werkdagen. 


50/51

14 Vergoeding/secundaire afspraken bij traineeship I 

of afstudeertraject (duaal) 

14.1 Onderwijs-Arbeidsovereenkomst 

Afspraken betreffende de praktijkperiode worden in eerste instantie mondeling 

overeengekomen. Vervolgens dient er een arbeidsovereenkomst opgemaakt te worden. In 

deze overeenkomst worden zaken geregeld als: 

• Vakantie- en verlofdagen; 

• Werktijden; 

• Opzegging; 

• Salaris; 

• Geheimhouding; 

• Auteursrechten; 

• Verzekeringen; 

• Werkzaamheden. 

14.2 Vergoedingen 

De kwestie van vergoedingen is een zaak van opdrachtgever en student, de Hogeschool 

staat daar in principe buiten. De minimale vergoeding bij een arbeidsovereenkomst is het 

minimum jeugdloon. 

14.3 Aansprakelijkheid 

Het bedrijf/organisatie is conform artikel 7: 658 BW aansprakelijk voor letsel of schade die 

de student zelf mocht lijden tijdens de uitoefening van werkzaamheden. De wettelijke 

aansprakelijkheid van de student jegens derden is door het bedrijf verzekerd. 

14.4 Geheimhouding 

De student wordt geacht geheim te houden, datgene wat hem tijdens de werkperiode 

onder geheimhouding wordt toevertrouwd of waarvan de student de vertrouwelijkheid 

behoort te begrijpen. 

14.5 Vrije dagen 

De student heeft recht op vakantie- en verlofdagen en vakantietoeslag conform de bij het 

bedrijf/organisatie geldende regels. Vrije dagen dienen door de student te worden 

gecompenseerd, opdat aan de voor de werkperiodes vereiste 100 werkdagen wordt 

voldaan. 


51/51

Praktijkgids - Bedrijven - Hogeschool Utrecht

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?