| Jaarverslag | Departement Welzijn, Volksgezondheid en Gezin

Het strategisch plan ‘hulp­ en dienstverlening aan gedetineerden’ werd voor 2008 al ingevoerd in de gevangenissen
van Antwerpen, Hoogstraten, Merksplas, Turnhout, Wortel, Brugge, Hasselt en Gent. In de loop
van 2008 werd het geïmplementeerd in alle resterende gevangenissen van Vlaanderen en Brussel (Ieper,
Ruiselede, Dendermonde, Oudenaarde, Mechelen, Leuven Hulpgevangenis, Centrale gevangenis te Leuven,
Brusselse gevangenissen). Dit betekent dat in elke gevangenis een Vlaamse beleidsmedewerker, personeelslid
van het Departement Welzijn, Volksgezondheid en Gezin (afdeling Welzijn en Samenleving), is tewerkgesteld
om het beleid inzake hulp­ en dienstverlening samen met de gevangenisdirectie te ontwikkelen
en in goede banen te leiden. Medewerkers van het Justitieel Welzijnswerk van de centra voor algemeen
welzijnswerk zorgen in elke gevangenis voor organisatieondersteuning en trajectbegeleiding. De organisatieondersteuner
staat in voor de praktische ondersteuning van de hulp­ en dienstverleningsactiviteiten in
de gevangenis. De trajectbegeleider geeft een individuele begeleiding aan de gedetineerden. Hij beluistert
de vragen van de gedetineerden, motiveert hen om gebruik te maken van het beschikbare hulp­ en dienstverleningsaanbod,
verzorgt de toeleiding naar het aanbod, volgt het traject van de gedetineerden op …
Er is een gedetineerdenopvolgsysteem (GOS) ontwikkeld. In dit systeem worden de gegevens opgenomen
over de deelname van gedetineerden aan individuele en collectieve hulp­ en dienstverleningsactiviteiten.
Dit opvolgsysteem laat niet alleen toe beleidsinformatie op bovenlokaal niveau te genereren. Het zorgt er
ook voor dat het hulptraject van gedetineerden gedurende de gehele detentieperiode op een efficiënte
manier kan worden georganiseerd, begeleid en opgevolgd.
Verder is een brochure ‘hulp­ en dienstverlening aan gedetineerden’ gepubliceerd, waarin ieders opdracht
in het kader van het strategisch plan op een duidelijke manier wordt voorgesteld.
Tot slot is extra geïnvesteerd in het herstelgericht werken in het kader van detentie. Het forensische welzijnswerk
besteedt veel aandacht aan het herstel van de verstoorde relatie tussen dader, slachtoffer en
samenleving. De cursus ‘Slachtoffer in Beeld’ heeft een reguliere inbedding gekregen binnen de werking van
De Rode Antraciet. De Rode Antraciet is een instelling voor vormingswerk in de penitentiaire sector, met
grote ervaring in het werken met de doelgroep gedetineerden. Ze organiseert initiatieven, activiteiten en
cursussen die gedetineerden bewuster maken van zichzelf en van hun mogelijkheden, hen leren zich creatief
uit te drukken, hen leren genieten van kunst en cultuur, hen leren meepraten met wat er in de samenleving
allemaal gebeurt, hen sociaal vaardiger maken … De cursus ‘Slachtoffer in Beeld’ wordt aangeboden
in 5 gevangenissen: Hoogstraten, Leuven­Hulp, Leuven­Centraal, Hasselt en Gent. Het is de bedoeling dit
aanbod geleidelijk aan uit te breiden naar alle gevangenissen in Vlaanderen en Brussel. De vzw Suggnomè
wordt gesubsidieerd voor de bemiddeling met het oog op herstel tussen gedetineerden en hun slachtoffers,
en dit in de fase van de strafuitvoering. Er zijn ook projectmiddelen (387.000 euro) ter beschikking
gesteld van de centra voor algemeen welzijnswerk voor het versterken, verdiepen en vernieuwen van het
herstelgericht werken binnen het algemeen welzijnswerk. Op die manier wordt de samenwerking tussen
de diensten voor slachtofferhulp en de diensten voor justitieel welzijnswerk bevorderd.
centra integrale gezinszorg
De afdeling Welzijn en Samenleving heeft eveneens de erkenning en subsidiëring van de centra voor integrale
gezinszorg als opdracht. De centra voor integrale gezinszorg helpen gezinnen die dreigen uit elkaar
te vallen. De begeleiding is gericht op het verhogen van de draagkracht van de gezinsleden, op relatiebekwaamheid,
op ouderschapsbekwaamheid, op emancipatie en op maatschappelijke integratie.
Een gemengde commissie heeft voorstellen uitgewerkt voor het optimaliseren van de subsidiëring en de
regelgeving met betrekking tot de centra voor integrale gezinszorg, en dit op basis van de kernopdrachten
van deze sector. Zo wordt deze kleine sector scherper geprofileerd en wordt de positionering in het
ruimere welzijnslandschap versterkt.
34