Lagen van Betekenis - Museum Volkenkunde

LAGEN VAN BETEKENIS: KLEDING AAN DE AMOER SUDHA RAJAGOPALAN ©
Digitale publicaties van het Rijksmuseum voor Volkenkunde
De sovjetstaat verwees naar de regionale kunsten en kunstnijverheid als ‘narodnoe
iskusstvo’ ofwel volkskunst. Hiertoe werd ook de traditionele kleding gerekend. De houding
ten opzichte van minderheidsgroeperingen was paternalistisch. In de Russische
nationalistische retoriek waren het de Russen die de niet-Russische bevolking binnen de
staatsgrenzen naar een moderne tijd loodsten en hun levensstandaard verhoogden. De
traditionele cultuur diende gerespecteerd te worden, maar altijd moest melding gemaakt
worden van de stap van de niet-Russische bevolking naar vooruitgang onder de sovjetstaat.
Het Russische nationaliteitenbeleid was paradoxaal, en probeerde te balanceren tussen het
stroomlijnen van een nationale pan-sovjetidentiteit en de vrijheid van verscheidenheid.
Leden van verschillende Amoer-volkeren bezig met de uitvoering van traditionele spelen, zoals worstelen en
boogschieten. Dergelijke spelen waren tijdens de sovjetperiode toegestaan als uitingen van hun folklore.
(Amoerregio, omstreeks 1975).
Etnografen schreven over de behoefte om traditionele vaardigheden over te brengen aan
jongere generaties en betreurden de verwaarlozing van lokale kunsten en kunstnijverheid. 47
Russische en Nivch scholiertjes in de Amoerregio leren uit Russische boekjes over de Nivch cultuur (omstreeks
1975).
In Siberië werden in verscheidene steden workshops opgezet om studenten enthousiast te
maken om zich de traditionele kunsten van hun respectievelijke regio’s eigen te maken. 48
Musea en tentoonstellingsruimten in het gehele land gaven op nationaal niveau aandacht
aan de regionale kunst en kunstnijverheid van de Amoer-volken. Hoe regionale kunst van
niet-Russische groepen in de Sovjetunie aan een nationaal publiek werd gepresenteerd en
welk verhaal zij het publiek moesten vertellen, is een onderwerp dat dringend om onderzoek
vraagt.
De postsovjetperiode: een zoektocht naar hun verdwenen tradities
Toen de Nivch in 1990 etnograaf Bruce Grant, die hun cultuur wilde onderzoeken,
ontmoetten, zeiden zij dat hij te laat was gekomen. Hun cultuur was verdwenen; door de
Sovjets vernield, zeiden ze. 49 Niettemin waren er in de sovjetperiode nog sporen van hun
materiële cultuur van vóór de sovjets.
Sinds de perestrojka is er een zoektocht gaande naar tradities die lang geleden verdwenen
of verwaarloosd werden in het proces naar sovjetisering. Toen Bruce Grant in 1991 een
26