Woltjer - De ee ... der vrije universiteit.pdf - VU-DARE Home

20
strekking, maar betreffen toch niet een detailpunt, maar de
beginselen eener bepaalde wetenschap, of een vraagstuk van
algemeene beteekenis. Vergun mij ze nog eenmaal voor uwe
aandacht te laten voorbijgaan.
Ik begin bij de meest algemeene, waartoe reeds dadelijk de
eerste behoort: „Souvereiniteit in eigen kring",die het goed
recht der wetenschap in 't algemeen, der Christelijke in 't bij­
zonder zoo klaar uiteenzet, die aantoont hoe de tegenstelling
van den mensch als gevallen zondaar of zich ontplooiend natuur­
wezen, in elke faculteit, in elke wetenschap en bij eiken onder­
zoeker wederkeert, en het schoon program der Vrije Universiteit
zoo logisch ontwikkelt.
Over den machtigen invloed van het pantheïstisch denken
van onzen tijd op wetenschap en zedelijk leven, over de spraak-
en begripsverwarring, de onvastheid en het gebrek aan karak­
ter, die er het bedenkelijke gevolg van zijn, en in tegenstel­
ling daarmede over een eigen levenskring op den grondslag
der wedergeboorte en eene eigen levensbeschouwing te danken
aan het licht, dat de Heilige Geest op den kandelaar der Schrif­
tuur ontsteekt, spreekt ons „De verflauwing der grenzen". Nauw
verwant met deze rede, maar meer het gebied der natuur­
wetenschappen en der wijsbegeerte betredende, is die over de
machtige en verleidelijke hypothese der „Evolutie" het fundamen-
teele dogma der ongeloovige wetenschap van onzen tijd. Van
zeer algemeene strekking is evenzeer de oratie over „Ideëel en
Reëel," het gedachte en het werkelijke, eene tegenstelling, die
den diepsten grond van het denken en der geheele wereld­
beschouwing raakt en alleen in den drieëenigen God hare op­
lossing vindt. En eindelijk is van algemeen-wetenschappclijken,
wijsgeerigen inhoud de laatst gehouden rectorale rede, die op
zoo uitnemende wijze de hooge, alle andere overtreffende,
) De volledige titels zijn opgegeven in de Bijlage achter deze rede.