WAAR WIJ TROTS OP ZIJN - Faculteit der Wiskunde en ...

ARNO HAZEKAMP INSTITUUT BIOLOGIE LEIDEN (IBL)
CANNABIS ALS MEDICIJN
Sommige chronisch zieken hebben baat bij het gebruik van cannabis.
Ze kunnen daarvoor naar de apotheek, maar coffeeshops zijn
goedkoper. Daar weet je echter nooit precies wat je krijgt. Arno
Hazekamp onderzocht de kwaliteitsverschillen. Hij ontwikkelde
een standaardmethode om cannabis te classificeren en vergeleek
verschillende manieren van toediening. Nu reist hij het land door
op cannabiskruistocht.
Wie houdt van een jointje, moet in Nederland zijn. Cannabis, beter
bekend als marihuana of wiet, is hier vrij verkrijgbaar. Niet alleen
liefhebbers zijn daar blij mee, maar ook wetenschappers. “In geen
enkel ander land zou je cannabis zo gemakkelijk kunnen onderzoeken”,
zegt Arno Hazekamp. “Elders doet men daar veel moeilijker
over, zeker sinds de Verenigde Naties in 1961 een strenge wereldwijde
beperking hebben ingesteld.”
En onderzoek, aldus Hazekamp, is hard nodig. Zeker wanneer het
gaat om medicinaal gebruik van cannabis. “Het is al eeuwenlang
bekend dat de hennepplant symptomen van bepaalde chronische
aandoeningen kan verlichten,” vertelt de onderzoeker, “bijvoorbeeld
pijn bij multiple sclerose (MS), misselijkheid bij kankerbehandelingen
en AIDS, en de tics van het syndroom van Tourette.”
Sinds een jaar of tien staat wetenschappelijk vast dat het niet gaat
om bakerpraatjes. De werkzame stoffen in cannabis, de zogenaamde
cannabinoïden, lijken sterk op kalmerende stoffen die het lichaam
zelf maakt. Ons zenuwstelsel heeft specifieke receptoren die op cannabinoïden
reageren. Als je cannabis echter op een verantwoorde en
effectieve manier als medicijn wilt gebruiken, moet je precies weten
welke werkzame stoffen erin zitten, welke kwaliteitsverschillen er
zijn en hoe je cannabis het beste kan toedienen. “Naar al deze dingen
is verrassend weinig onderzoek gedaan”, zegt Hazekamp. “Er bestaat
weliswaar een berg aan literatuur over de werkzame stoffen, maar
iedereen gebruikt andere methoden om ze te analyseren en te kwantificeren.
Daardoor kon je gegevens nooit met elkaar vergelijken.”
Schimmels
Hazekamp ontwikkelde daarom een standaardmethode om het
exacte cannabinoïdgehalte te bepalen en te beschrijven. Vervolgens
onderzocht hij van alle cannabinoïden een aantal belangrijke chemische
eigenschappen. Ook dat was hard nodig. Hazekamp: “Toen was
het tijd voor een vergelijkend marktonderzoek.”
Sinds 2003 is medicinale cannabis in Nederland op recept bij de apotheek
verkrijgbaar. De productie en verwerking ervan zijn in handen
van het Bureau voor Medicinale Cannabis, een overheidsinstelling.
Cannabis is bij de apotheek echter zo’n twintig tot dertig procent
duurder dan bij een coffeeshop. Het medicijn wordt door verzekeraars
niet vergoed. Veel patiënten halen hun geneesmiddel dus
noodgedwongen bij de wietboer om de hoek.
17