Blanco - Kring voor Geschiedenis en Kunst van Deinze en

3811
In 1909 werd de katholieke turnkring Donza opgericht en die ging de concurrentie aan met
de neutrale en meer progressieve De Jonge Turners, die uiteindelijk in 1919 werd
ontbonden. De katholieke turnbond Donza werd in de Volkskring getraind door Maurits
Onderbeke en Alfons Vlaminck en toonde zich vooral op kermisfeesten. Het was de ideale
gelegenheid om nieuwe leden te lokken. De vereniging staakte rond 1950 haar
bedrijvigheid.
De Jonge Turners van hun kant werden in 1923 heropgericht als... liberale turnbond. De
liberale turnbond - die zich naar buitenuit profileerde als neutraal - kreeg nogal wat middelen
toegestopt van lokale liberale industriëlen en zou het uithouden tot het begin van de Tweede
Wereldoorlog. De socialisten bleven niet achter en richtten
in 1919 hun eigen turnbond 'Voor ons Recht' op. Turnleider
was Maurice Dhaene. Ook zijn broers Marcel en Remi
speelden een belangrijke rol in de turnverenigng. Men
beschikte met De Pulle vanaf 1921 over een eigen
lokaal. Een opvallende prestatie was de succesvolle
deelname in 1919 in Seraing met 18 turners aan de
Arbeidersolympiade in 1921.
Begin jaren twintig telde men ongeveer honderd turners.Tijdens de Tweede Wereldoorlog
was het lokaal bezet door de Duitsers, maar vanaf 1945 ging men er opnieuw tegenaan. Er
werden bijvoorbeeld opnieuw turnfeesten op de Markt georganiseerd.
Foto één en twee en toont telkens een groep van de De Jonge Turners in 1916. De foto uit 1925 is de groep 'Voor
ons Recht' op het toppunt van haar ledenaantal. Er bestond toen een mannen- en een vrouwengroep.
2204. Paul HUYS (nr. 517) : Over de Claerhout-woning aan de Guido Gezellelaan (nu
121)
Een toevallig gesprek met Eric Claerhout bracht diens ouderlijke woning aan de Guido
Gezellelaan ter sprake (oorspronkelijk nr. 145 en in 1960 nr. 121 geworden). Sprekend over
de Art Deco en de Nieuwe Zakelijkheid in de architectuur tijdens het Interbellum hadden we
het over de vooruitstrevende visie die tot uiting komt in het bouwontwerp van de voormalige
woning-Claerhout (1932), waar nu de Liberale Mutualiteit gevestigd is.
Maar precies aan dat bouwontwerp bleven we “haperen”, want daar bleek eigenlijk toch wel
een knelpunt aan vast te zitten: van wie was het bouwontwerp? Daarom eerst iets over de
(schaarse) gegevens die daarover in de kunsthistorische literatuur te vinden zijn. Daar zou
namelijk iets mis mee zijn…
In de bouwhistorische snelinventaris “Bouwen door de eeuwen heen” van het Bestuur voor
Monumenten en Landschappen van het Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap uit 1991
staat over de woning G. Gezellestraat 121 het volgende te lezen 1 :
“Nr. 121, voorheen Foto Studio Claerhout, gebouwd in 1930-1931 n[aar] o[ntwerp] v[an] architect
A[ugust] Desmet en kunstschilder J[ules] Boulez, valt op door zijn strakke gecementeerde gevel met
horizontale vensters in het gevelvlak rechts, contrasterend met de inspringende travee met
garagepoort en bovenverdieping links.”
In het hoofdstuk “Architectuur” in de recente “Geschiedenis van Deinze”, dl. 2 (2005), wordt
ook de Claerhout-woning besproken, en wel gesteund - te goeder trouw uiteraard - op de
gegevens in de hierboven vermelde snelinventaris, die tekstueel gelijklopend zijn. We lezen
er 2 :
“Ca. 1931 ontwierpen architect August Desmet en kunstschilder J. Boulez de strak opgevatte woning
nr. 121 (voormalige Fotostudio Claerhout). Opvallend is hier het contrast tussen het strak
gecementeerde rechterdeel van de gevel met horizontale vensters, en de inspringende linkertravee
met garagepoort en bovenverdieping.”
Wij danken u voor uw lidmaatschap en steun!