Uitgawe 10 – FEB 2013 - agri - spmdesigns.co.za

“Op hierdie rekening kos netwerk- en dienskostes sowat R900 terwyl die werklike gebruik van krag sowat R300 is.
Dit is 'n onuithoudbare situasie en onbekostigbaar”, het Jansen gesê.
Die feit is die landbousektor kan nie 'n verdere 16%
per jaar verhoging vir die volgende vyf jaar
bekostig nie. Sulke stygings sal 'n baie negatiewe
invloed op voedselsekuriteit en werkskepping hê.
Die druk op kontantgewasse het reeds daartoe gelei
dat tussen 13 000 en 15 000 hektaar in die Noord-
Kaap reeds omgeskakel is na permanente gewasse
soos pekanneute. Hierdie syfer verhoog jaarliks
met 3 000 hektaar en is nie net op toepassing vir
pekanneute. Dit lei verder tot 'n afname in
permanente arbeid en die produksie van graan. Dit
is baie belangrik om daarop te let dat Suid-Afrika 'n
netto invoerder van koring is en die laaste twee jaar
is meer koring ingevoer as wat self geproduseer is.
Hierdie is 'n saak van groot erns. Dit maak Suid-
Afrika baie meer afhanklik vir invoere om
voedselsekuriteit te verseker, wat 'n baie
ongewensde situasie is.
Jansen het voorgestel dat Eskom eerder onderskei
tussen netwerkkostes en energiekostes, wetgewing
en hernubare energie.
Daar is baie inisiatiewe en werkbare programme
wat die druk op die voorsiening van elektrisiteit
kan verlig, maar wetgewing is nie in plek om dit te
kan akkommodeer nie.
So is die 5 GW solarplaas dalk 'n geleentheid vir die
Noord-Kaap en kan meer krag opgewek word as
wat Medupi kan en dit sal baie meer koste-effektief
wees as steenkool kragstasies. Dit sal verseker in
die toekoms ook goedkoper wees danksy die
vinnige ontwikkeling van tegnologie.
“Ons moet in gedagte hou dat Suid-Afrika net 10
tot 12 jaar se steenkoolreserwes het. Daarna sal ons
op Botswana en ander invoere moet staatmaak.
Ongelukkig word hierdie inisiatief vir die Noord-
Kaap nie so goed aanvaar as wat die geval vir
steenkool-kragaanlegte is nie.”
Die ontwikkeling hiervan kan die druk op die
verskaffing van krag verlig en Eskom hoef geen
groot kapitale uitlegte aan te gaan nie. Buitendien
hoef daar ook nie elektrisiteitsverhogings te wees
nie. Dit is net nodig dat die Ontwikkelingskommissie
en Regering dieselfde visie sal hê om die
regte rigting aan te dui.
“Die toekoms is verseker in hernubare energie,
maar Eskom wil eerder verbruikers se geld in
steenkoolkragstasies belê. Die verbruiker sal
hieruit geen dividende ontvang nie en natuurlike
hulpbronne sal boonop uitgedien wees oor 10 jaar.
Dit maak mos nie sin nie.
“Dan praat ons nie eens van die reuse bonusse wat
Eskom se topbestuur jaarliks ontvang nie. Of die
meer as R7 miljoen rand wat spandeer word op
sakeontbyte vir President Jacob Zuma se vriende
tussen November 2011 en einde verlede jaar.
Hierdie is uitgawes wat kom van geld wat gemaak
is uit tariefverhogings.”
Jansen het dit duidelik gemaak dat Agri Noord-
Kaap duidelik nee sê vir 'n verhoging van 110% oor
die volgende 5 jaar.
Februarie 2013 17