Uitgawe 10 – FEB 2013 - agri - spmdesigns.co.za

More documents

Recommendations

Info

ie afkondiging oor die nuwe minimum Dlone vir plaaswerkers het rolspelers in die landbou warm onder die kraag en almal is dit eens dat die minister van arbeid, Mildred Oliphant, nie die implikasies hiervan in ag geneem het nie. Die minimum lone is met 52% verhoog vanaf R69 tot R105 per dag vanaf 1 Maart 2013. Agri SA het in 'n verklaring gesê die afkondiging hou drastiese implikasies vir landbou en verwante bedrywe in. Dit is veral in die arbeidsintensiewe bedryfsvertakkinge waar daar van plaas-tot-plaas nou besluite geneem sal moet word oor watter aanpassings nodig is om kop-bo-water te hou. Struktuuraanpassings is onafwendbaar, veral as hoër brandstof- en waterpryse en 'n waarskynlike skerp eskalasie in elektrisiteitstariewe in ag geneem word,” het Johannes Möller, president van Agri SA, gesê. Hy sê dat Agri SA gefrustreerd is dat goeie navorsingsinligting wat aangedui het dat 'n loonvlak van R104 per dag grootliks onbekostigbaar is, misken is deur die toetreevlakloon tot R105 per 9 uur werksdag te verhoog. “Dit is aanduidend dat populêre aandrang op hoër lone groter gewig gedra het as die implikasies daarvan op die volhoubaarheid van die bedryf, insluitend sy vermoë om werksgeleenthede in stand te hou.” Die implikasie van hierdie loonaanpassing in 'n bedryf waar boere prysnemers en nie prysmakers is nie, veral in internasionale konteks, is nie bevorderlik vir vertroue, vir investering en die instandhouding van die bedryf se bydrae tot voedselsekerheid nie. Dit moet ook bevraagteken word teen die agtergrond van die Nasionale Ontwikkelingsplan – wat onlangs deur die regerende party as sy verwysingsbron vir beleid aanvaar is – waarin die verwagting 6 Februarie 2013 Loonverhogings gaan verreikende gevolge vir landbou hê geskep is dat landbou teen 2030 'n addisionele 1 miljoen werksgeleenthede gaan skep. Volgens Möller het navorsing ook getoon dat dit veral middel tot klein boerderye is wat nie hierdie loonvlak sal kan bekostig nie en derhalwe die transformasieproses in die landbou gaan bemoeilik. Afleggings kan ook tot meer armoede in groter informele nedersettings lei met gepaardgaande sosio-maatskaplike vraagstukke en misdaad waaraan landelike gemeenskappe reeds uitermatig blootgestel is. Wat Agri SA aanbetref sal die regering saam met rolspelers in die bedryf dringend in gesprek moet tree oor wat nodig is om die bedryf aan te spoor om aan verwagtinge te voldoen asook die faktore wat negatief op die bedryf inwerk, uit die weg te ruim, het hy gesê. Graan SA het gesê die loonverhogings sal lei tot afleggings en toenemende belegging in meganisasie. Graanprodusente is egter gemaan om eerder te fokus op opleiding en die verhoging van produktiwiteit as meganisasie of afleggings. Louw Steytler, voorsitter van Graan SA, het 'n beroep gedoen op alle graanprodusente om, waar moontlik, afleggings te beperk en om nie oorhaastige korttermynbesluite te neem nie. Die graanbedryf word egter nie in dieselfde mate geaffekteer soos byvoorbeeld die arbeidsintensiewe bedrywe soos vrugte- en groenteverbouing nie. Luidens 'n verklaring het Graan SA gesê die regering se Nasionale Ontwikkelingsplan fokus sterk op die landboubedryf se bydrae tot werkskepping en dat Graan SA die beginsel van werkskepping ondersteun. 'n Beroep is op die staat gedoen om 'n beleidsraamwerk
waarbinne werkskepping bevorder kan word, daar te stel. “Graan SA het empatie met werklose persone in die land. Die sosiale verantwoordelikheid vir werkskepping kan egter nie net voor die deur van landbou gelê word nie. Die staat en die privaat sektor het ook 'n rol daarin te speel. “Die verhoging in minimum lone kan voedselsekuriteit bedreig indien die kostes daarvan die winsgewendheid van die sektor onmededingend maak. Die graanbedryf funksioneer in 'n vrye mark waar graanprodusente prysnemers is en gevolglik kan hoër lone nie net bloot aan verbruikers deurgegee word nie”, aldus Steytler. Ds. Theunis Botha, leier van die Christen- Demokratiese Party, het gesê alhoewel ons almal in die land 'n leefbare en menswaardige loon gun, is hulle bekommerd dat die regering se benadering tot minimumlone vir plaaswerkers katastrofiese gevolge sal hê. “Die probleem het ontstaan deurdat die regering vir gans te lank die kommersiële landbou in die steek gelaat en onder druk geplaas het. Dit het tot gevolg dat die land jaarliks boere verloor – ook deur plaasmoorde – en so ook werksgeleenthede vir plaaswerkers. Die probleem word nou 'opgelos' deur die simptome aan te spreek, terwyl die boere ook hoër brandstofkostes en waarskynlink ook hoër as inflasie elektristiteitstariewe sal moet absorbeer. “Ons moedig die regering aan om verantwoordelikheid vir die probleem te aanvaar en die probleme wat nou veroorsaak is die hoof te bied deur die landbou te ondersteun, en so te keer dat stede en dorpe deur nog 'n vloedgolf werkloses getref word.” TLU SA is van mening dat landbou hierdie lone nie kan bekostig nie en dat die minister moontlik bepaalde perke oorskry het met haar beslissing. TLU SA saam met ander landbouorganisasies het verlede jaar toegestem tot 'n verhoging van R80 per dag, wat 'n styging van meer as 15 persent, oftewel byna drie maal die inflasiekoers, sou verteenwoordig. Die minister se verhoging van bo 15% is bo enige perk van billikheid en redelikheid, lui hul verklaring. Daarbenewens is die tydskaal wat gegun is om te besin oor die hele kwessie, ook nie redelik en billik nie met die gevolg dat die volledige impak daarvan op landbou nooit tot op die kern nagevors is nie. Volgens TLU SA het hulle reeds op 15 November 2012, toe die eerste druk van 'n verhoging van die lone ter sprake gekom het, dit in 'n skrywe aan die president en die minister van landbou duidelik gestel dat daar eers 'n hele paar sake is waaraan binne landbou aandag gegee moet word voordat daar oor die lone gepraat kan word. Geen reaksie is daarop ontvang nie. “Die Wes-Kaap se model is nou van toepassing gemaak sonder om te let op die diversiteit van produkte, die diversiteit van streke en die individuele behoeftes en vermoëns van boere. TLU SA het sy regspan opdrag gegee om alle opsies te ondersoek ten einde die aangekondigde minimumlone te wysig.” TLU SA het gesê ter wille van stabiliteit in die landbou, die belang van beide werknemers en werkgewers, asook volhoubaarheid en voedselsekerheid, word 'n dringende beroep op die minister van arbeid gedoen om die inwerkingstelling van die minimumlone op ys te stel. “Ons sal steeds boere adviseer om tot tyd en wyl alle kwessies opgelos is, hul lone tot R80 per dag aan te pas. Hierdie saak moet egter spoedeisend hanteer word. Indien die minister nie op versoeke reageer nie, sal boere geadviseer word om binne die bepalings van tersaaklike wetgewing, spoedeisend stappe in werking te stel om hulle arbeidsmag aan te pas in ooreenstemming met hulle salarisbegroting, ten einde te kan oorleef sonder om voedselsekerheid in gevaar te stel, het TLU SA se president, Louis Meintjes, gesê. Die boere met wie @agri gesels het, was dit eens dat hulle nie hierdie nuwe verhoogde loon sal kan bekostig nie. Jean Steenkamp, 'n aartappelboer van Jacobsdal, het onomwonde gesê hy gaan verplig wees om 20% van sy permanente werkers en 30% van sy los werkers te sny. “Al uitweg is om verder te meganiseer. Ek gaan dit nie kan bekostig om 'n werker aan te hou wat byvoorbeeld vloere vee nie. Ons sal meer produktief te werk moet gaan.” 'n Ander boer wat baie gediversifiseerd boer, het gesê die nuwe loonverhogings sal beteken dat hul uitgawes vir lone sowat R700 000 per jaar meer gaan wees. Hulle sal dit eenvoudig net nie kan betaal nie, en dit sal beteken dat daar opnuut gekyk sal moet word waar gesny kan word en dat werkers meer produktief aangewend sal moet word. Februarie 2013 7
Page 1 and 2: @ a g r i Jou no.1 aanlyn tydskrif
Page 3 and 4: 2 Redaksie 3 4 4 @agri @agri Dagbo
Page 5 and 6: @agri 19 - 23 February Intensive co
Page 7: G A S T E H U I S E Adverteer jou g
Page 11 and 12: Ha 1 900 000 1 700 000 1 500 000 1
Page 14 and 15: 12 Agri NK sê duidelik nee vir ver
Page 16 and 17: 14 “Die ekonomie van die Noord-Ka
Page 18 and 19: 16 Fluktuasies in kommoditeitspryse
Page 20 and 21: 18 Plaasaanvalle kan net meer word
Page 22 and 23: 20 Landbou in Noord-Kaap vir 2013 l
Page 24 and 25: 22 Februarie 2013 VS Landbou stuur
Page 26 and 27: 24 Plaaslewe het gelei tot groot mo
Page 28 and 29: Vaccinate horses to curb African ho
Page 30 and 31: 28 Consultative process on the meat
Page 32 and 33: 30 Vraag na aangepaste ramme bly gr
Page 34 and 35: Pannar wys beste verkoopspersoon vi
Page 36 and 37: Dit was 'n puik georganiseerde dag
Page 38 and 39: 36 vir slaapkamers, eetkamers, die
Page 40 and 41: 38 Paarl nie, kan jy gerus www.getw
Page 42 and 43: Volblad (21 x 29,7cm) 1 maand: R1 9

Uitgawe 10 – FEB 2013 - agri - spmdesigns.co.za

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?