juni 2010 - Nederlandse Liga tegen Epilepsie

More documents

Recommendations

Info

Verantwoorde epilepsiezorg Door: Cherian Perumpillichira (j.perumpillichira@erasmusmc.nl), Renate Swarte en Gerhard Visser, klinische neurofysiologie en neonatologie, Erasmus Medisch Centrum, Rotterdam. EEG-bewaking op de neonatale intensive care unit EEG-bewaking is een nuttige techniek voor de beoordeling van het functioneren van de hersenen bij de zieke neonaat Veranderingen in de achtergrondactiviteit en het patroon van slaap-waakcycli zijn een goede afspiegeling van de verandering van het functioneren van de hersenen. Het optreden van neonatale (epileptische) aanvallen en het effect van de behandeling kunnen worden beoordeeld met behulp van het EEG. De interpretatie van het EEG op de neonatale intensive care unit (NICU) is vaak lastig, doordat het signaal verstoord wordt door overige apparatuur die in de couveuse wordt gebruikt en door de periodiek terugkerende verpleegkundige verzorging. Het is voor de beoordeling van het EEG van groot belang dat de leeftijd van de pasgeborene bekend is. Het EEG toont in de premature en aterme leeftijdsfase een snelle ontwikkeling met een aantal duidelijke en geleidelijk veranderende kenmerken, bijvoorbeeld de mate van suppressies, de slaapwaakvariatie of de aanwezigheid van deltabrushes. Dit snel veranderende EEG-beeld toont een goede overeenkomst met de biologische leeftijdsontwikkeling, waardoor een discrepantie tussen de ‘EEG-leeftijd’ en de kalenderleeftijd van twee weken of meer als afwijkend kan worden beschouwd. Ook is het van belang voor de beoordeling welke signalen er worden gemeten. Wordt er bijvoorbeeld gemeten met een 10-20 systeem of wordt er slechts met 9 elektroden gemeten. In het EEG van neonaten kunnen zeer trage golven optreden (0.2-0.5 Hz), wat de reden is dat het hoogdoorlatend filter wordt ingesteld op 0.005- 0.01 Hz. Hierdoor kan het EEG verstoord worden door laagfrequente potentialen als gevolg van bijvoorbeeld transpiratie. Het simultaan met het EEG meten van de video is een nuttige toevoeging gebleken voor de registratie van het begin van de epileptische aanvallen en de klinische verschijnselen die hierbij optreden. Toevoeging van polygrafische parameters, zoals oogbewegingen, hartritme, ademhaling en spieractiviteit zijn nuttig voor het bepalen van de verschillende waakstadia, alsmede om paroxysmale verschijnselen zoals aanvallen te detecteren. Ook kunnen video- en polygrafische registraties van belang zijn voor het onderscheiden van artefacten in het EEG. Amplitude geïntegreerd EEG Zelfs op plaatsen waar continue EEG-bewaking technisch mogelijk is, is het doorlopend ondersteunen en beoordelen vanuit een afdeling klinische neurofysiologie meestal niet haalbaar. Dit heeft geleid tot de ontwikkeling van apparatuur met een vereenvoudigde weergave van het EEG, zoals de Cerebral Function Monitor (CFM). Het vergelijkbare algoritme in de huidige generatie digitale EEG-apparatuur wordt amplitude geïntegreerde EEG of aEEG genoemd. Het aEEG toont een eenvoudige trend die afgeleid wordt uit de piek-tot-piek-amplitude van één EEG-kanaal (P3-P4). Het signaal wordt weergegeven met een tijdbasis van zes cm/uur. Dat wil zeggen dat er ongeveer vijf uur EEG-gegevens per pagina zichtbaar zijn. Soms worden er twee EEG-kanalen gebruikt. De EEG-activiteit met een relatief lage amplitude (0–10 μV), die met name van belang is bij de beoordeling, wordt weergegeven op een lineaire schaal. De hogere amplitudes (10–100 μV) worden meer gecomprimeerd weergegeven op een logaritmische schaal. In de gezonde neonaat ligt de amplitude van het aEEG tussen de 10 en 20 μV met schommelingen in de amplitude die veranderingen in de slaap-waak toestand weerspiegelen. Het aEEG is eenvoudig vast te leggen en te interpreteren en kan gebruikt worden voor het beoordelen van het achtergrondpatroon, van de slaap-waak variatie, van het effect van geneesmiddelen en het detecteren van neonatale aanvallen (Hellström-Westas et al., 2006). Het aEEG is gebaseerd op een algoritme dat vooral iets zegt over de langer durende (>10-20 sec) veranderingen in het vermogen van het EEG-signaal. Het heeft daarmee echter ook duidelijke tekortkomingen en sommige neonatale aanvallen worden gemist (bijvoorbeeld deze met lage amplitude of relatief kortdurende aanvallen). Bij gebruik van een één-kanaals aEEG-registratie worden bovendien asymmetrieën gemist. Tenslotte veroorzaakt de vervuiling van het signaal door artefacten zoals elektrocardiogram, pulsaties, spieractiviteit of hoogfrequente beademing een verhoging van de amplitude en dit kan leiden tot vals-positieve detecties van aanvallen. Nieuwere aEEG-apparatuur laat vaak ook het ruwe één-kanaals EEG-signaal zien, hetgeen enige 14 Periodiek voor professionals 08 | nr 2 | <strong>2010</strong> Verantwoorde epilepsiezorg
verbetering geeft in het herkennen van artefacten of het bevestigen van een juist gedetecteerde aanval. Dit vereist echter wel speciale kennis betreffende het beoordelen van de signalen, wat met slechts één ter beschikking staand kanaal zeker niet eenvoudig is. Het is sterk aan te bevelen om bij het gebruik van het aEEG voor de continue bewaking ook een (eenmalig) standaard-EEG te verrichten. Vooral als er belangrijke therapeutische beslissingen genomen moeten worden op grond van de aEEG-bevindingen (zoals persisterende aanvallen waarbij intraveneuze toediening van anti-epileptica wordt overwogen), tenzij het één-kanaals ruwe EEG-signaal een evident aanvals-patroon laat zien. Voor een standaard- EEG wordt het 10-20 systeem gebruikt. Voor een aanvraag van een EEG dat met spoed moet worden uitgevoerd is een beperkte beplakking met negen elektroden (Fp1-2, Cz, C3-4, T3-4 en O1-2) voldoende voor de meeste klinische indicaties. Indicaties voor EEG-bewaking bij neonaten Er worden de volgende klinische indicaties gehanteerd voor continue polygrafische bewaking (en video) bij neonaten: - In aanmerking komen neonaten met perinatale asfyxie (zuurstoftekort) (N.B. Apgar score
Page 1 and 2: Epilepsie Periodiek voor profession
Page 3 and 4: NEMO: Europees onderzoek naar de be
Page 5 and 6: kon gaan. In een tijd van recessie
Page 7 and 8: Door: Vivianne van Kranen-Mastenbro
Page 9 and 10: Verantwoorde epilepsiezorg n. media
Page 11 and 12: Verantwoorde epilepsiezorg Verantwo
Page 13: Verantwoorde epilepsiezorg Verantwo
Page 17: Duur van de EEG-bewaking In neonate
Page 20 and 21: opgemerkt en tot de conclusie kwam
Page 22 and 23: Door: Mona Toet (m.toet@umcutrecht.
Page 24: 27 juni - 1 juli 2010 9 th European

juni 2010 - Nederlandse Liga tegen Epilepsie

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?