juni 2010 - Nederlandse Liga tegen Epilepsie

Casuïstiek
Door: Ron Olijdam (rolijdam@sein.nl), Bureau Arbeid, Stichting Epilepsie Instellingen Nederland, Heemstede.
De weg kwijt zijn op je werk:
een casusbespreking
Werken en epilepsie kunnen soms een lastige combinatie vormen. Bij Bureau Arbeid van Stichting Epilepsie
Instellingen Nederland blijkt dat regelmatig. De arbeidsconsulent richt zich op mensen met epilepsie die problemen
ondervinden bij het zoeken naar en behouden van werk. Hier volgt een beschrijving van een casus uit de praktijk van
arbeidsbegeleiding van een cliënte met epilepsie.
Casus
Via de neuroloog en maatschappelijk werk wordt een
jonge vrouw aangemeld bij Bureau Arbeid van Stichting
Epilepsie Instellingen Nederland (SEIN). Ze werkt als
vormgever in de grafische sector en heeft epilepsie vanaf
haar zevende jaar. Ze heeft hoofdzakelijk grote aanvallen
tijdens haar slaap, maar ook overdag heeft ze regelmatig
aanvallen met tintelingen en trekkingen in de rechterarm.
Tijdens het kennismakingsgesprek blijkt een hoog
prestatieniveau. Sinds augustus 2001 was ze werkzaam in
de grafische sector, waar prestatie en snelheid van werken
in hoog aanzien staan. Hier was zij in haar element en er
volgden vier jaren van hard werken. Het laatste jaar kreeg
zij van haar werkgever eenvoudiger werk, omdat ze last
had van ernstige vermoeidheidsklachten die samenhingen
met haar epileptische aanvallen. Het grote avontuur
kwam na vier jaar. Ze kreeg een baan aangeboden in
Kuala Lumpur. Dit betekende werken en ontspannen in
een mooie omgeving, een ideale combinatie. Het werd
echter een kort uitstapje, met ook hier weer vermoeidheid
en stress die aanvallen veroorzaakten.
Terug in het ritme
In 2006 kwam ze terug naar Nederland. Met haar uitstekende
portfolio en CV had ze zo weer interessant werk.
Het leven begon weer van voor af aan. Haar dagen zagen
er altijd hetzelfde uit: werken, oververmoeid thuiskomen,
een magnetronmaaltijd en slapen. De weekenden gebruikte
ze om uit te rusten en bij te slapen. De aanvallen werden
heftiger en de neuroloog schreef een nieuw medicijn voor
waar ze lang aan moest wennen. Ze kreeg oververmoeidheids-
en concentratieklachten. Haar werkgever was zeer
sociaal door haar werkzaamheden te vereenvoudigen tot
archief- en printwerk. Zich ziek melden was geen optie.
Werken was immers alles waar haar leven om draaide. Dit
veranderde uiteindelijk toen ze werd doorverwezen naar
Bureau Arbeid van SEIN. Hier werd de situatie inzichtelijk
gemaakt en werd uiteindelijk gekozen voor ziekmelding.
Het advies was: rust eerst voldoende uit, zodat je kunt genieten
van andere dingen in het leven dan alleen werken.
Met hulp van de arbeidsconsulent werd via de ziektewet
een begeleidings- en individueel reïntegratietraject aangevraagd
bij het UWV.
Het reïntegratietraject
Na de gesprekken en de inventarisatie van het arbeidsverleden
ontstond het inzicht dat ze toch wel heel erg
over haar grenzen heen was gegaan. Het continu moeten
bewijzen dat zij net zo goed was als ieder ander zonder
epilepsie had een hoge tol geëist. Pas zes maanden na
de ziekmelding vertelde ze dat ze weer kon genieten van
winkelen en dat haar sociale contacten zich weer uitbreidden.
Langzaamaan was ze toen ook weer zover om wat te
gaan werken.
In het najaar van 2008 ging ze via een werkervaringsplaats
met behoud van uitkering weer aan de slag, weer als
vormgever bij een groot bedrijf. Nu de arbeidsconsulent
een vinger aan de pols hield moest het gaan lukken. De
eerste werkdag begon met voorlichting over haar epilepsie
en arbeidsverleden aan haar leidinggevende en directe
collega’s. Dit is een enorme opgave voor iemand die
moeite heeft met het accepteren van beperkingen, maar
een noodzaak in het reïntegratieproces. Er volgde een geleidelijke
opbouw van werk, tot uiteindelijk driemaal zes
uur. Zij voelde zich al snel in haar element omdat er een
beroep werd gedaan op haar kwaliteiten, maar het bleek
moeilijk om weer op het oude niveau terug te komen. Het
was een zware klus en al snel werd de prestatie- en werkdruk
weer te hoog. Angst om te falen, angst om aanvallen
te krijgen en onzekerheid maakten dit tot een onmogelijke
opgave. Ook zorgde de hoge werkdruk al snel voor een
krimpend sociaal leven. Er volgde een periode van minder
presteren en uiteindelijk beëindiging van de werkzaamheden
met het advies een klein bureau te zoeken bij haar
in de buurt, waar ze rustig zonder stress aan de slag
4 Periodiek voor professionals 08 | nr 2 | 2010 Casuïstiek