Mei - Historische Kring Haaksbergen
Mei - Historische Kring Haaksbergen
Mei - Historische Kring Haaksbergen
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
2Oe jaargang no. 2 - mei 1987 - Verschijnt 4 x per jaar<br />
ORGAAN VAN DE<br />
HISTORISCHE KRING HAAKSBERGEN
REDAKTIE:<br />
ADMINISTRATIE:<br />
W. E. ten Asbroek<br />
F. G. M. Gebbink-Broekhuis<br />
J. G. L. Overbeeke<br />
Aold Hoksebarge<br />
Mej. H. M. G. Brummelhuis, Dr. Ariënsstraat 8, 7481 JL <strong>Haaksbergen</strong><br />
Postgirorekening nr. 2547699<br />
Bankrekening Alg. Bank Nederland nr. 59.11.23.584<br />
beidet.n.v. Penningmeester <strong>Historische</strong> <strong>Kring</strong> <strong>Haaksbergen</strong><br />
„Aold Hoksebarge" wordt vier keer per jaar toegezonden aan de leden van de „<strong>Historische</strong> <strong>Kring</strong><br />
<strong>Haaksbergen</strong>". Zij betalen voor lidmaatschap en abonnement f 17,50 per jaar.<br />
Publikatie of overname van artikelen, geheel of gedeeltelijk, is alleen toegestaan met toestemming van<br />
de auteur(s) en bronvermelding.<br />
D. JordaanJ.G.Hzn.<br />
J.B.A. Leusink<br />
J:G. L. Overbeeke<br />
W. E. ten Asbroek<br />
F. A. M. Brummelhuis<br />
H. J. J. ten Hagen<br />
B. E. Asbreuk<br />
Bestuur van de <strong>Historische</strong> <strong>Kring</strong> <strong>Haaksbergen</strong><br />
Mej. H. M. G. Brummelhuis<br />
F. G. M. Gebbink-Broekhuis<br />
J.F. Overbeek<br />
Morsinkhofweg34<br />
1 e Voorzitter<br />
Nachtegaalstraat 13<br />
2e Voorzitter<br />
Fazantstraat 13<br />
1 e Secretaris<br />
v. Heemskerkstraat 11<br />
2e Secretaris<br />
Stiegert 68<br />
1e Penningmeester<br />
Mozartlaan 46<br />
2e Penningmeester<br />
Benteloseweg 23<br />
Dr. Ariënsstraat 8<br />
Kolenbranderweg 53<br />
Bevertstraat 14<br />
7481 TT <strong>Haaksbergen</strong> tel. 11248<br />
7481 AT <strong>Haaksbergen</strong> tel. 12023<br />
7481 BG <strong>Haaksbergen</strong> tel. 11634<br />
7482 BS <strong>Haaksbergen</strong> tel.14799<br />
7482 GE <strong>Haaksbergen</strong> tel. 14516<br />
7482 VD <strong>Haaksbergen</strong> tel. 13509<br />
7482 PN <strong>Haaksbergen</strong> tel. 05405-214<br />
7481 JL <strong>Haaksbergen</strong> tel. 13594<br />
7482 SE <strong>Haaksbergen</strong> tel. 12559<br />
7481 CX <strong>Haaksbergen</strong> tel. 11564
VERENIGINGSNIEUWS<br />
1261<br />
Maandagavond 16 februari 1987 liet de heer Roei Echtermeyer uit Enschede<br />
ons genieten van een aantal oude films, die gedeeltelijk op Twente betrekking<br />
hadden. Na een humoristisch filmpje over de „laatste breekbek zaagtand"<br />
waren de filmtitels Ouderwets oogsten in Vasse, Rotenburg aan de<br />
Tauber, Drie parels aan het IJsselmeer (Hindelopen, Workum en Makkum),<br />
Zwerven door Twente, Schwallenberg en Midwinterhoorn. De ruim 100<br />
aanwezigen gaven de heer Echtermeyer na afloop een warm applaus.<br />
Na de jaarvergadering op maandagavond 27 april hield onze vice-voorzitter<br />
de heer J. B. A. Leusink een praatje met dia's over de familie Jordaan en de<br />
geschiedenis van haar bedrijf. In het volgend nummer van Aold Hoksebarge<br />
zal hierop worden teruggekomen. Ook zal dan het jaarverslag 1986 gepubliceerd<br />
worden.<br />
.<br />
DE TAAL VAN HAAKSBERGEN (LXXII)<br />
.<br />
BEREND TE LINTELO (29)<br />
.<br />
NIEJAOR<br />
En lawaai maken? Dat harren ze ok nog neet ofeleerd, al wosten ze neet mer<br />
woarumme ze dat leaven maakten.<br />
Op volle plaassen wodden in d'n niejoarsnach met 'n geweer of ne pistolle<br />
eschotten. Vuer twaalven schoten ze 't oole joar vod en noa twaalven wollen<br />
ze 't nieje joar d'r merre walkom heeten.<br />
Onder Hoksebarge koi noar alskaanten scheeten heuren, ai 's oavens late<br />
boeten kwammen en Niejoarsmorgen nog volle meer.<br />
Alle jonge keals oet de buurte kwammen ah vroo, um 'n uur of veere, op ne<br />
vueroet ofesprokken plaasse biej mekaar. Allemoale harren ze ne gelaadene<br />
pistolle biej zik en 'n hoorn met polver d'r in en 'n betjen kötte in d'n noszak<br />
um as prop boaven op 't kroet te stampen; wat gebroekten ok wah papier,<br />
mer dat gaf neet zonnen harden knal.<br />
Wazzen ze d'r allemoale, dan tradden ze op d'n eersten boer d'n besten an.<br />
Doar wodden de pistolle vuer d'n dag ehaald en schoten ze allemoale de loch<br />
in. Dat gaf 'n geknal of d'r oorlog was!<br />
De boer en de vrouwe, dee wah wosten, wat d'r te doone was, sprongen 't<br />
berre oet, trokken gauw de hoazen en wat kleere an en ééne dear de boavenduere<br />
los en vezoch eur d'r in te kommen.<br />
Met 'n „Zoalig Niejoar!" stapten de niejoarwinners noa binnen en gingen<br />
zitten, 't Veur wodden an einaakt en luk water op ehangen, dat al heel<br />
gauw begon te zingen. De vrouwen zetten koffie en as dee op was, haalden<br />
ze de vlesge vuer d'n dag en schonk n'n kloar met sokker in. 't Glas gink
1262<br />
rond, iedereene dronk d'r n'n mundjenvol of en as 't leug was, wodden 't<br />
weer vol egotten. Vuer dat ze wieder gingen wodden de pist oliën weer<br />
elaane, eers wodden in d'n loop ebloazen um te zeen of 't schossteentjen<br />
wah los was. As dat vestopt zat, kon d'r 'n ongelukke gebueren. Dan wodden<br />
't döpken d'r op edoane en met d'n hanen good vaste d'r op edrok. Noo<br />
wodden d'r n'n vingerhood vol polver in d'n loop egotten en doar boavenop<br />
met d'n laastok ne proppe kötte of papier estampt.<br />
Wazzen ze doar alle merre kloar, dan trokken ze noar de volgende boerderieje<br />
en zoo gink 't d'n heelen noaberschop duer. Ze sloagen d'n geneene<br />
oaver, nog gennen daghuurder, dat zol eur kwoaluk enommen wodden.<br />
Oaveral wodden ze etrakteerd op kloaren Schiedammer, met luk sokker<br />
d'r biej, hier en doar kregen ze behalven dat, ok nog 'n kumken koffie en<br />
asse luk later in d'n morgen biej n'n boer kwammen, dee net an d'n disch<br />
zat, wodden ze wal es oet eneuget merre an te schikken, wat de meesten<br />
wah geane dearen. „Dan koi 't better volhoolen; al dee mundesvol /oliën<br />
oew van de beene smieten!" zear Mans, dee dat niejoarwinnen in ziene<br />
jonge dage nog harre merremaakt.<br />
Later gingen de jonge keals 's oavens de buurte rond, niejoarscheeten. Ze<br />
wodden dan etrakteerd net as dat vrooger 's morgens gebuerden, n'n borrel,<br />
hier en doar 'n köpken koffie en doarbiej ok wal es ne boterham, n'n rondumme<br />
stoete met schinkenplakken, rookvleis of metwors. En dee was wal te<br />
etten, dat vetel ik oew. Dan koi 't ok wah vol hooien, dat koi wah!<br />
„En toch hai d'r nog wal es eene biej, dee luk begon te slingern!" vetelden<br />
Mans toote 't oaver ziene jongedage harre. „Mer dat wazzen van dee jonge<br />
moage, dee tegen de grooten an meenen te können drinken en dat veel eur<br />
tegen. Ok kreeg iej veschillenden draank. Biej d'n eenen kregen de niejoarswinners<br />
Schiedammer, biej d'n aandern foezel, dee oaver de grenze<br />
was esmokkeld."<br />
WONINGEN AAN DE ZEEDIJK<br />
Deze vreemde naam voor een straat in <strong>Haaksbergen</strong> komt men pas rond 1780<br />
in de gerichtsprotocollen tegen. Men heeft wel eens gedacht, dat Zeedijk een<br />
verbastering is van Zuiddijk, omdat hij naar de „Sudwick" van de Hones<br />
voerde. De naam Zuidwijk voor dit deel van de Hones komt men echter<br />
nooit tegen, wel „Nortwick" voor het noordelijke deel. De conclusie kan dan<br />
ook niet anders zijn, dan dat deze verklaring van de naam Zeedijk op zijn<br />
minst zeer aanvechtbaar is. Verband met de bekende of zo U wilt beruchte<br />
Zeedijk in Amsterdam is ook moeilijk aan te nemen. Zeker is dat de Haaksbergse<br />
Zeedijk tot ongeveer 1780 Upslach, Usslach of Toeslag genoemd<br />
werd, wat wijst op aangegraven grond. Mogelijk houdt deze naam verband<br />
met het dempen van de Buurserbeek, die tot ca. 1400 op deze plaats door<br />
het dorp stroomde. Een denigrerende naam voor deze buurt is Asschedorp,<br />
welke naam in de carnavalstijd door de carnavalsvereniging aan geheel<br />
<strong>Haaksbergen</strong> gegeven wordt. Zonder twijfel was de Zeedijk nog in deze eeuw<br />
een zeer slecht onderhouden straat en de aanliggende huizen waren meest<br />
zeer armoedig.
1264<br />
In 1830 waren de volgende woningen aanwezig, zoals op het kaartje te zien:<br />
nr. 43, nu J. W. Wieskamp, Zeedijk 14<br />
nr. 44, nu H. Wientjes, Zeedijk 9 en J. Wientjes, Zeedijk 11<br />
nr. 45, nu afgebroken<br />
nr. 46, nu afgebroken<br />
nr. 47/48, nu Mevr. J. H. Reyn, Zeedijk 21, T. G. Lawrence, Zeedijk 23 en<br />
Mevr. G. Bloemer, Zeedijk 25<br />
nr. 49, nu afgebroken<br />
nr. 50, nu afgebroken<br />
nr. 51, nu afgebroken<br />
De volgende huizen werden niet tot het dorp <strong>Haaksbergen</strong> gerekend, maar<br />
hoorden onder de Hones:<br />
Letter A, nu Hotel Morssinkhof, Molenstraat 51<br />
Letter B, nu M. A. L. Vöcker, Zeedijk 35, I. F. M. ten Hagen, Zeedijk 37<br />
en J. van Kraenenbroeck, Zeedijk 39<br />
Letter C, nu A. C. D. Dijkhuis, Zeedijk 33<br />
Letter D, nu Mevr. J. E. J. Dijkhuis, Zeedijk 31<br />
HUIS NR. 43<br />
Op l juni 1629 is er in de gerichtsprotocollen sprake van een huis, dat voordien<br />
eigendom was van het overleden echtpaar Herman Willemsen en Jenneke<br />
NN. Het huis met bijbehorende hof en landerijen was geërfd door Egbert<br />
Holscher en zijn vrouw Hermken, die het huis op genoemde datum verkochten<br />
aan Hendrik Luikensz ter Horst. Uit de omschrijving „gelegen met één<br />
einde aan de Toeslag en het andere eind aan Wichert Leferinks grond (nr.<br />
41), enerzijds aan de Kosterijtuin (I 671) en anderzijds aan Gerrit ter Morsch'<br />
land (I 682)" is de woning te localiseren. Onbekend is hoe het pand<br />
eigendom werd van Wichert Leferink. Op 24 april 1654 werd het huis vermeld<br />
als „schoppe op de Toeslag" afkomstig van Wichert Leferink maar nu<br />
eigendom van Klaas Kemerink en zijn vrouw Geertrui Spaarn. Naar deze<br />
Klaas werd het pand in latere jaren Klaasgaarden genoemd. Klaas Kemerink<br />
was afkomstig uit de Kemerij, huis nr. 12. In 1670 hertrouwde hij met Aaltje<br />
Wilderink weduwe Warniskamp en in 1677 met Berendje Jansen weduwe<br />
van Hendrik Gleijs. Uit het vervolg van de historie blijkt, dat de Kemerinks<br />
er weer een huis gebouwd hebben, want als de zoon van Klaas, Jan Kemerink<br />
en vrouw Jenneke te Langelo op 13 november 1708 testeren, vermaken zij<br />
aan hun kinderen Grietje, Evert, Jan, Stientje en Geese o.a. het huis op de<br />
Toeslag. Dochter Janna had haar erfdeel reeds ontvangen. Deze was in 1707<br />
gehuwd met Jan Tankink Engbertszoon uit Wiene. De eerstgenoemde vijf<br />
kinderen Kemerink kwamen blijkbaar in financiële moeilijkheden, want op<br />
24 juni 1722 werd vermeld, dat zij f 1538,- schuldig waren aan hun zwager<br />
Jan Tankink. Dit voerde tot een gerichtelijke verkoop van al hun bezittingen<br />
op 26 oktober 1739. Eigenaar werd toen Jan Tankink.<br />
Uit het register op de 50e penning blijkt, dat hij huis nr. 43 op 28 juli 1757
1265<br />
voor f 428,- verkocht aan Jan Roerink, die er reeds woonde, waarschijnlijk<br />
samen met zijn in 1726 gehuwde ouders Waander Roerink en Grietje Wessink.<br />
Jan Roerink trouwde in 1768 met Geesken Mors alias Ulenholt en in<br />
1784 met Janna Kaspers. De laatste hertrouwde in 1788 met de soldaat<br />
Frans Weidel. Bij de volkstelling van 1795 werd zijn gezin, dat uit totaal<br />
7 personen bestond, als bewoner vermeld. Opvolger in het huis werd de in<br />
1769 geboren zoon Waander Roerink, wever, die in 1803 huwde met Geertruid<br />
Gaakink alias Lammers. Waander overleed in 1829. De volgende eigenaar<br />
en bewoner van het pand was zoon Gerrit Jan, geboren in 1804 en overleden<br />
in 1869. In 1835 huwde hij met Berendina Bar te link. Bij zijn huwelijk<br />
was Gerrit Jan metselaar, van 1840 tot 1849 werd hij vermeld als wever en<br />
in 1851 en 1866 als boekhouder. Hij had namelijk thuis een magazijn voor<br />
de firma Blijdenstein uit Enschede, waar thuiswevers kettingbomen konden<br />
afhalen en geweven doek afleveren. Zijn zoon Egbert was calicotwever en<br />
zaakwaarnemer. Deze was in 1839 geboren en overleed in 1924. Hij huwde<br />
twee keer: in 1866 met Gerharda Assink uit het Assinkbos en in 1903 met<br />
Anna Maria ter Haar. Opvolgend eigenaar werd de in 1904 geboren aannemer<br />
zoon Gerrit Jan Roerink, die het pand tot timmerwerkplaats inrichtte.<br />
Thans is er het hobbyhuis Wieskamp gevestigd.<br />
HUIS NR. 44<br />
Op 4 oktober 1669 werd in de gerichtsprotocollen genoteerd, dat Gerrit<br />
Pothold en zijn vrouw Bertha Klein te Lintelo al vanaf 1657 100 daalder<br />
schuldig waren, waarvoor zij hun huis en hof in onderpand gaven. Dit is de<br />
oudste notitie over Gerrit Pothold, die toen echter nog in huis nr. 10 A aan<br />
de Oostenstraat woonde. Op 11 januari 1680 hertrouwde Gerrit met Anna<br />
Berendsen weduwe van Engbert Uitslagh uit Neede. Gerrit verhuisde toen<br />
naar huis nr. 44, waar mogelijk zijn tweede vrouw reeds woonde. Zijn zoon<br />
Lambert Pothold, opvolger in het huis, huwde drie keer: op 2 december<br />
1677 met Lugert Lentelink uit Delden, op 31 juli 1692 met Jenneke Bomers<br />
en op 6 januari 1715 met Harmken Udink. Lambert en Jenneke leenden<br />
in 1694 f 100,- waarvoor zij hun huis en gaarden in onderpand gaven.<br />
Een jaar later leende Lambert aan zijn vader Gerrit f 16,75 waarvoor zijn<br />
vader hem jaarlijks de halve huur a f 2,00 van het huis op de Toeslag zou<br />
betalen. Opvolger in het huis werd Harmen Pothold, zoon uit het eerste huwelijk.<br />
Deze trouwde op 22 november 1711 met Geesken Nabers. Geeske<br />
overleed in 1753 en Harmen in 1762. Eigenaar van het huis werd toen hun<br />
zoon Gerrit Jan, die op 6 februari 1746 gehuwd was met Janna Voogd van<br />
de Braam onder Buurse. Volgens het NH doopboek werden uit het huweüjk<br />
zeven kinderen geboren. Hierbij werd echter niet vermeld een dochter Aaltje,<br />
die overeenkomstig testamentaire beschikking van haar ouders van 11<br />
november 1792 erfgenaam werd onder uitkering van legaten aan haar broers<br />
Herman en Hendrik en een kleinzoon van wijlen broer Gerrit Jan. Herman,<br />
die aanvankelijk erfopvolger zou worden, was intussen getrouwd met de<br />
weduwe Ter Kuile op de Koelboer in Buurse en daarheen verhuisd. Mogelijk<br />
heeft Aal t je moeilijkheden ondervonden bij het uitkeren van de legaten. In
1266<br />
elk geval verkocht zij op 20 februari 1798 haar bezit aan Hendrik Jan ten<br />
Raa en zijn vrouw Anneke Zegger. Aaltje Pothold trouwde op 29 december<br />
1799 met Herman Groothuis van het provinciale erf Groothuis in Brammelo.<br />
Uit het register op de 50e penning van 1809 blijkt, dat het echtpaar H. J. ten<br />
Raa reeds op 16 april 1804 het huis en de gaarden op de Toeslag voor f 600,verkocht<br />
hadden aan Gerrit Jan ter Hogt, die zoals onder huis nr. 45 vermeld,<br />
eerst huwde met Janna Leppink en daarna met Anna Louisa Dieperink,<br />
die in 1811 hertrouwde met de logementhouder van de Zon, Gerrit<br />
Morsinkhof, die in 1825 als eigenaar van huis nr. 44 vermeld werd. Vermoedelijk<br />
was het huis al sinds 1798 verhuurd. In 1819 werd als huurder vermeld<br />
Jan Ballink en in 1830 de echtparen Jan Nijhuis-Hendrika Hulshof,<br />
Gerrit Jan Knaap-Wilhelmina Bos, Hermannus Wijlink-Gerharda ter Pelle en<br />
Derk Oosterholt-Euphemia Groothuis. Het huis had toen de naam „Platte<br />
Marie". In 1840 woonden er de echtparen Arend Jan Hesselink-Regina<br />
Leppink, Jan Kempers-Hermina Simmelink en Gerrit Goorhuis-Berendina<br />
Wannink en de dagloonster Johanna Oosterholt met haar zoon Jozef. In<br />
1850 werden er vermeld de families Jan Kempers, landbouwer, de weduwe<br />
Hendrikus Maurik, landbouwster, Jan Harmen Morsink, metselaar, en Berendina<br />
Leus, zonder beroep.<br />
Jan Kempers overleed voor 1860 en werd opgevolgd door zijn zoon Lambertus<br />
Kempers, die omstreeks 1856 huwde met Gezina Lieftinck. Lambertus<br />
overleed op 13 juni 1874, waarna zijn vrouw en dochtertje Hermina het<br />
huis verlieten. De plaats werd ingenomen door het gezin Hendrik Jan Morsink,<br />
die met een andere dochter Hendrika Kempers gehuwd was. In 1890<br />
was dit gezin vertrokken en opgevolgd door Johannes Bernardus Stegeman<br />
en zijn vrouw Johanna Antoinetta Huitink, die er in 1909 nog vermeld<br />
werden.<br />
Het gezin van de weduwe Hendrikus Maurik werd al voor 1860 opgevolgd<br />
door dat van haar dochter Johanna met haar man Karel Lodewijk Rietman.<br />
Voor 1869 vertrokken deze. Enkele jaren werd toen dit deel van het huis<br />
bewoond door het gezin Gerrit Jan Molenkamp-Johanna Noordink, maar<br />
reeds in 1880 werd het huis bewoond door de weduwe Gerharda Scharrenborg-Peerebos.<br />
Op l november 1885 woonde er het gezin van Arend<br />
Jan Boonk en op 29 december 1888 de weduwe Alberta Johanna Velthuisten<br />
Hoopen. Na 1889 kwamen er weer nieuwe bewoners: Reinier ter<br />
Bekke, Johannes Hendrikus Hofmeijer, Johannes Gerhardus Oldenkotte,<br />
Arnoldus Wilhelmus Witbreuk, welke laatste er in 1909 nog vermeld werd.<br />
Het gedeelte van 44, dat in 1850 bewoond werd door Jan Harmen Morsink,<br />
was in 1860 verhuurd aan de timmerman Johann Heinrich Witbroek<br />
uit Lunten en zijn vrouw Elisabeth ter Huurne. Witbroek overleed op 24<br />
december 1879. Zijn weduwe vertrok op 10 november J 888 naar Oberhausen.<br />
Hun kinderen waren reeds in 1869 en 1879 naar Essen gegaan.<br />
Hun plaats in het huis werd niet door anderen ingenomen.
1267<br />
In het deel van Berendina Leus met natuurlijke dochter Hermina woonden<br />
vanaf 6 februari 1863 Frederika Nijhuis met haar natuurlijke zoon<br />
Hendrikus. Frederika huwde op 4 augustus 1863 met Gerhard Johan Wittebrok,<br />
waarbij de zoon gewettigd werd. In 1865 vertrokken zij naar Essen.<br />
Ook hun plaats werd niet meer door anderen ingenomen.<br />
In de periode 1870/79 werd een nieuw gezin als bewoner opgevoerd: Jan<br />
Hendrik Kempers, broer van de hiervoor vermelde Lambertus, gehuwd<br />
met Gesiena Zweerink en vier kinderen onder wie de in 1861 geboren<br />
dochter Johanna, die in 1886 trouwde met de metselaar Antony Hermannus<br />
Somhorst. Hun kinderen kregen daardoor de bijnaam de Kèmper.<br />
De Somhorsten werden nog voor 1909 opgevolgd door vijf gezinnen, achtereenvolgens<br />
Hermannus Wijlens, Hendrikus Kempers, Antony Bouwmeesters,<br />
Gerhard Frederik ten Asbroek en Willem Nijhuis.<br />
Het pand nr. 44 werd in de periode 1909/20 nog steeds in drie delen bewoond.<br />
Het eerste deel door Johannes Bernardus Stegeman met zijn vrouw<br />
Johanna Antoinetta Huitink, in 1920 opgevolgd door het echtpaar Johannes<br />
Hendrikus Bielefelt-Wilhelmina Pasman. Het tweede deel werd bewoond<br />
door Johannes Gerhardus Oldenkoote, overleden in 1917, en zijn<br />
vrouw Johanna Hendrika Elferink, het echtpaar Arnoldus Wilhelmus Witbreuk-Johanna<br />
Frederika Overbeeke met twee zoons en daarna het echtpaar<br />
Johannes Wilhelmus Bargerink-Gerharda Berendina Overbeeke. Omstreeks<br />
1917 zijn drie van voorgenoemden overleden en de rest vertrokken.<br />
Opvolger werd het echtpaar Herman ter Riet-Aaltje Cornelia Brendel.<br />
Het derde deel werd bewoond door Willem Nijhuis, timmerman en NH<br />
koster, zijn vrouw Johanna Aleida Niesink en drie kinderen. Dit laatste<br />
echtpaar heeft er een nieuw dubbel huis gebouwd, dat thans bewoond<br />
wordt door de gebroeders Wientjes, aannemers.<br />
W. E. ten Asbroek - J. B. A. Leusink - J. G. L. Overbeeke<br />
DE MOLENVELD-ERVEN OP DE HONES (6)<br />
KASPERIE OF HOAZE<br />
Als men de kadasterkaar t uit ca. 1825 bekijkt, lijken de Kasperie en Peerdeklaos<br />
van oorsprong één erf geweest te zijn, maar ondanks nasporingen is<br />
geen verband te vinden. In het register van tussen 1682 en 1751 nieuw gebouwde<br />
huizen en aangegraven gronden worden vermeld Kaspers een huisje<br />
en grond bij Tisten Kaspers-woning, getaxeerd op f 30,-. Met Kaspershuisje<br />
werd bedoeld de Kaspershut later Kiekeberend geheten en met Tisten Kasper<br />
Baptista, de bewoner van de Kasperie of Haoze. De naam Kasperie hangt<br />
duidelijk met hem samen, maar waar de vreemde naam Hoaze of kous vandaan<br />
komt is thans onverklaarbaar.
1268<br />
A. CASPAR BAPTISTA, zoon van Jan Baptista Baltasar, gehuwd 1679 10/8<br />
met JENNEKE KLOMP, dochter van Luiken.<br />
Zoon: GERRIT BAPTISTA KASPERS, zie B<br />
Vader Jan Baptista Baltasar woonde in het dorp <strong>Haaksbergen</strong>. Hij was waarschijnlijk<br />
een Spaans soldaat, die na de 80-jarige oorlog in <strong>Haaksbergen</strong> was<br />
blijven hangen.<br />
Gerichtsprotocollen <strong>Haaksbergen</strong>:<br />
1699 8/7 Gaspar Baptista en vrouw Jenneke Klomp verkopen aan Dominee<br />
G. van Heeckeren en vrouw Henrica Michorius hun van hun ouders Jan<br />
Baptista en Fenneke Bargerink geërfd perceel land omtrent het Molenveld<br />
bij Jaasink gelegen, en een kampje van drie schepel, waarvan de wederhelft<br />
ook uit de boedel van de ouders gekomen is en nu aan Jan Thyas toebehoort,<br />
zoals met wal en twijg is afgepaald, zuidwaarts aan Jan Thyas zijn kampje,<br />
noordwaarts aan de korte kamp en westwaarts aan Lankheets bree, met het<br />
daarop staande huisje en het veen in de marke. Verder compareren Herman<br />
Thyas, Joan Bartelink weduwnaar van Maria Seggers, Gerrit Bartelink, zoon<br />
van wijlen Arent Bartelink de rato caverende voor Marie Bouwmeester, weduwe<br />
van Frerik Bouwmeester. Zij cederen 4/7 parten en diaken Hendrik<br />
Michorius cedeert 2/7 parten van de hun toekomende en tot de katerstede<br />
Elderink of Elderink op de Braak in de Hones behorende uitdrift „too heide<br />
en weide en too veene" aan dominee Van Heeckeren.<br />
Uit de tekst volgt, dat het huisje en land behoorde tot de eigendom van Caspar<br />
Baptista. Vermoedelijk bezat hij ook het niet vermelde 1/7 part van de<br />
uitdrift Elderink. Onduidelijk is nog steeds waar de katerstede Elderink<br />
precies gelegen heeft, al wordt hij elders vermeld als liggende aan Horstinkbraak.<br />
De katerstede was sinds lang verdwenen, maar zijn markerechten<br />
of uitdrift waren, wel is waar versnipperd, behouden, en kwamen in 1699<br />
weer in één hand. Zij werden verbonden aan de Kasperie.<br />
B. GERRIT KASPERS, gehuwd als Gerrit Baptista 1709 26/12 met LYS-<br />
BETH TEN GROOTHUIS, dochter van Esken in Brammelo, en hertrouwd<br />
als Gerrit Kaspers 1730 31/12 met STIENE TEN WESTENDORP<br />
weduwe van Jan Bosch onder Wessum.<br />
Kinderen:<br />
1. Esken Kaspers, gedoopt Rekken 1713 12/11<br />
2. Jan Kaspers, in ondertrouw 1738 10/5 met Geertruid ten Westendorp.<br />
„Het derde gebod" werd door de drost gestuit, waarop het huwelijk<br />
vermoedelijk niet is doorgegaan.<br />
3. Janna Kaspers, gehuwd 1745 3/10 met Jan Bosch. Deze Jan Bosch<br />
Jr. was een zoon van Jan Bosch Sr. en Stiene ten Westendorp uit<br />
Wessum. Jan Jr. en Janna waren dus „koude" broer en zuster. Voor<br />
dit echtpaar weed een nieuw huisje gebouwd op markegrond, zie Kaspershut<br />
of Kiekeberend.<br />
Gerichtsprotocollen <strong>Haaksbergen</strong>:<br />
1735 26/9 Richter Bosboom te Terborg en vrouw Judith Margaretha van<br />
Heeckeren bespreken Gerrit Kaspers Baptista op het Molenveld voor f 683,-
1269<br />
restant kooppenningen van de behuizing, landerijen en uitdrift van de katerstede<br />
Elderink.<br />
173531/10 Gerrit Kaspers heeft op woensdag 19 dezer ten zijnen huize<br />
voor f 850,- verkocht aan Gerrit Kleinsman zijn eigendommelijke huis de<br />
Kasperswoning, te aanvaarden Martini 1736. (Deze verkoop is kennelijk niet<br />
doorgegaan).<br />
1736 25/6 Herman Bosboom, richter te Terborg cedeert de katerstede op<br />
de Hones, en de uitdrift tot de katerstede Elderink behorend, als eertijds gekocht<br />
door wijlen Dominee Gerhardus van Heeckeren, aan de bewoner Gerrit<br />
Kaspers.<br />
1736 26/2 Gerrit Kaspers en vrouw Stiene Reimerink (eigenlijk Reimerink<br />
op Westendorp) en Esken Kolkers en Gerrit Groothuis als bloedvrienden van<br />
Gerrits eerste vrouw verkopen met toestemming van de drost de katerstede<br />
Elderink aan Jan Lankheet op de Oostendorper molen en diens vrouw Geesken<br />
Olthof.<br />
Hoofdgeldregister 1723: Gerrit Kaspers, 2 personen.<br />
Volkstelling 1748: Stijne, de weduwe van Gerrit Kaspers met haar zoon en<br />
vrouw.<br />
Harmen Boumeister en vrouw en 2 kinderen boven 10<br />
jaar (zie C).<br />
Stiene woonde toen op de Kaspershut alias Kiekeberend, Harmen Bouwmeester<br />
op de Kasperie, eigendom van Lankheet, die ook eigenaar was van<br />
Molen veld (zie aldaar).<br />
Lankheet verpachtte de Kasperie aan:<br />
C. HARMEN BOUWMEESTER, zoon van Jan, gehuwd 1722 6/10 met<br />
GEESKEN SWEERINK, dochter van Hendrik.<br />
Zoon: JAN BOUWMEESTER, zie D.<br />
D. JAN BOUWMEESTER, gehuwd 1764 19/8 met GEERTRUI REEKERS,<br />
dochter van Hendrik uit Rekken.<br />
Kinderen:<br />
1. Hermina Bouwmeester, gedoopt 1765 1/6<br />
2. HENDRIKA BOUWMEESTER, zie E<br />
3. Catharina Bouwmeester, gedoopt 1769 4/11<br />
4. Joanna Bouwmeester, gedoopt 1772 10/3<br />
E. HENDRIKA BOUWMEESTER, gedoopt 1767 11/6, begraven 1810<br />
15/10, gehuwd 1793 23/6 met BEREND LEUS, gedoopt 1764 24/11,<br />
overleden 1842 17/1, zoon van Jan en Janna Schoppen uit Boekelo. Berend<br />
hertrouwde ca. 1810 (hiaat trouwboek) met HERMINA TER<br />
MAAT, gedoopt 1777 23/2, overleden 1853 22/1<br />
Kinderen uit het eerste huwelijk:<br />
1. Joanna Leus, gedoopt 1794 8/3<br />
2. Joannes Leus, gedoopt 1795 19/5<br />
3. Joannes Leus, gedoopt 1796 14/9, priester gewijd juni 1829, als eme-
1270<br />
ritus pastoor overleden te Rietmolen 1864 23/7 ten gevolge van verwondingen<br />
toegebracht door inbrekers.<br />
4. Joannes Henricus Leus, gedoopt 1799 7/4<br />
5. Bernardus Leus, gedoopt 1800 13/10<br />
6. Joanna Leus, gedoopt 1802 28/7<br />
7. Hermannus Leus, gedoopt 1804 4/8, gehuwd 1833 5/5 met Naria Catharina<br />
Geertruida Vos, dochter van Johan Hendrik en Maria Baumeister<br />
te Ottenstein.<br />
8. Joannes Henricus Leus, gedoopt 1806 3/7, koster te Rietmolen.<br />
9. GERRIT LEUS, zie F<br />
Kinderen uit het tweede huwelijk:<br />
10. H end ri ka Leus, gedoopt 1813 8/1<br />
11. Cliristina Leus, gedoopt 1814 14/2<br />
Volkstelling 1795: Berend Leus, wever, 5 personen<br />
Archief notaris Jordaan:<br />
1840 17/8 Berend Leus en voor zo ver nodig Hermina ter Maat, verkopen<br />
inboedel voor f 200,- aan Gerrit Leus, landbouwer op de Hones.<br />
F. GERRIT LEUS, gedoopt 1809 14/2, overleden 1850 23/9, gehuwd 1840<br />
1/10 met ANTONETTA BOUWMEESTER, geboren 1798, overleden<br />
1865 26/6, dochter van Bernardus en Henrica Markerink te Eibergen.<br />
Omdat dit echtpaar geen kinderen had, werd een neef (tantezegger) van Antonetta<br />
Bouwmeester erfopvolger:<br />
G. JAN BEREND OTTINCK, geboren Eibergen 1818 14/2, overleden 1886<br />
1/6, gehuwd 1860 19/5 met BERENDINA HOGENKAMP, geboren 1816<br />
14/7 op Heuperman in Brammelo.<br />
Jan Berend Ottinck verbleef al sinds l mei 1851 op de Kasperie. Dit echtpaar<br />
vertrekt in de periode 1881-1890 naar een woning ten zuiden van de watermolen.<br />
H. GERHARDUS BEKKERS, geboren 1837 20/7, overleden 1892 15/4, gehuwd<br />
met EVA ROUWENHORST, geboren 1843 12/6.<br />
Na het overlijden van haar man vertrekt de weduwe met drie kinderen naar<br />
het dorp.<br />
J. GERRIT HENDRIK BANNINK, geboren 1861 23/8, gehuwd met HAR-<br />
MINA KREMER, geboren 1862 20/2<br />
Dit echtpaar woonde van 1892 tot 1916 op de Kasperie en ging toen met vijf<br />
kinderen naar een huis in de Kattenstaart.<br />
K. HENDRIK JAN HARTGERINK, geboren 1870 10/4, gehuwd 1900 22/7<br />
met JOHANNA ODINK, geboren te Diepenheim 1978 24/9<br />
Kinderen:<br />
1. Gerharda Johanna Hartgerink, geboren 1901 19/6<br />
2. Johannes Hermannus Hartgerink, geboren 1903, landbouwer op Mo-
1271<br />
lenveld<br />
3. Dina Hendrika Hartgerink, geboren 1907 18/5<br />
4. Gerrit Hendrik Hartgerink, geboren 1910 14/5<br />
5. Hermina Frederica Hartgerink, geboren 191821/8<br />
Hendrik Jan Hartgerink was tot 1916 landbouwer op Molenveld en ging toen<br />
naar de Kasperie. Zijn dochter Dina Hendrika en haar man Gerrit Hendrik<br />
Nijhuis verkochten de boerderij op 30 juli 1975 aan de huidige bewoner<br />
Ir. M. C. A. Bijleveld.<br />
PEERDEKLAOS<br />
In 1752 vermeldde de verwalter-markerichter Jan Hendrik Bos betreffende<br />
een huisje op de Hones: Hendrik Morsinkhof nu Claas Groothuis. Deze Hendrik<br />
woonde in het huis, dat later naar Claas Groothuis Peerdeklaos genoemd<br />
werd, waarschijnlijk omdat hij een paardeliefhebber was. Hendrik Morsinkhof<br />
was op pinkstermaandag 1706 gehuwd met Janna ten Buss, dochtervan<br />
Jan uit Graes. Vermoedelijk woonde dit echtpaar op het stuk land, dat uit de<br />
boedel van Jan Baptista en Fenneke Bargerink afkomstig was en in 1699 aan<br />
Jan Thyas toebehoorde. Bij de volkstelling van 1748 werden zij vermeld als<br />
Hendrik Morsinkhof en vrouw. Kinderen werden niet vermeld. Claas Groothuis<br />
was hun pachter, vermoedelijk sinds ongeveer 1750.<br />
A. CLAAS GROOTHUIS, overleden 1799 1/9, klompenmaker, zoon van<br />
Berend en Fenneke Wargerink, gehuwd 1743 20/1 met HARMKEN<br />
SWERINK alias EELTINK, overleden 1793 9/1.<br />
Kinderen:<br />
1. Jan Groothuis, gedoopt 1743 20/5, gehuwd 1770 16/4 met Janna<br />
ten Dijkhuis, die 1780 hertrouwde met Hendrik Kom man van de<br />
Hones.<br />
2. HERMANNIS GROOTHUIS, zie B<br />
3. Trijne Groothuis, gedoopt 1746 30/10<br />
4. Griete Groothuis, gedoopt 1748 3/8, overleden 1822 21/5<br />
5. Joanna Groothuis, gedoopt 1751 18/2<br />
6. Bernardina Groothuis, gedoopt 1752 23/12<br />
7. Bernardus Groothuis, gedoopt 1754 11/4<br />
8. Gerardus Groothuis, gedoopt 1754 11/4<br />
9. Berendje Groothuis, gedoopt 1756 17/2, gehuwd 1788 3/8 met<br />
Antoni Kotters, zoon van Jan Berend in Holthuizen.<br />
10. Geertrui Groothuis, gedoopt 1759 18/2, gehuwd ca. 1785 met Abraham<br />
Strohl te Amsterdam.<br />
11. Gerardus Groothuis, gedoopt 1760, oktober.<br />
Hoofdgeldregister 1764: Claas Groothuis, 2 personen<br />
Volkstelling 1795: Griete Groothuis, 5 personen<br />
Gerichtsprotocollen <strong>Haaksbergen</strong>:<br />
1763 8/12 Hendrik Morsinkhof en schoonzoon Gerrit ten Eisen verkopen<br />
aan Claas Groothuis en vrouw Hermken Eeltink hun huis en zes schepel land
1272<br />
Pagemaat.<br />
1763 8/12 Clans Groothuis en vrouw Hermken Eeltink verkopen hun huis<br />
en land door aan Jan Hennink op het erve Groothuis in Brammei o.<br />
B. HERMANNUS GROOTHUIS, gedoopt 1745 1/5, overleden 1826 23/5,<br />
gehuwd 1771 23/6 met AALTJE ULENBRINK, overleden 1798, eerst<br />
weduwe van AREND TEN BROEKE (gehuwd 1754 29/10) en daarna<br />
van JAN HENDRIK NIJENHUIS uit Ammeloe (gehuwd 1767 19/7).<br />
Alle mannen waren na elkaar landbouwer op de Kriegerie alias Klaashuis.<br />
Gerichtsprotocollen <strong>Haaksbergen</strong>:<br />
1800 11/10 Hermannus Groothuis Claaszoon koopt voor f 150,- van Albert<br />
van Lochem 21/2 schepel land Pagemaat gelegen tussen het land van Hartgerink<br />
op de Mallemse molen en dat van Christiaan Groothuis (in Brammelo) in<br />
gebruik bij de koper.<br />
1808 17/12 Christiaan Groothuis in Brammelo verkoopt aan Hermannus<br />
Groothuis huis en 6 schepel Pagemaat. Prijs f 550,- (Christiaan Groothuis, in<br />
1754 gehuwd met Janna Hesselink, was een zoon van Jan Hennink, in 1731<br />
getrouwd met Geertje Groothuis, die in 1763 Peerdeklaos gekocht had. Jan<br />
en Christiaan waren na elkaar landbouwer op het erve Groothuis I in Brammelo<br />
en niet verwant aan de Groothuizen op Peerdeklaos).<br />
Archief notaris Jordaan:<br />
1821 3/3 Hermannus Groothuis, landbouwer op de Hones, testeert. Erfgenaam<br />
zijn neef Christiaan Groothuis en vrouw, die bij mij inwonen.<br />
Hermannus Groothuis moest na het overlijden van zijn vrouw het erve Klaashuis<br />
verlaten en keerde toen terug naar Peerdeklaos. Toen hij kinderloos<br />
overleed, vererfde de boerderij op zijn oomzegger Johan Frederik Christiaan<br />
Strohl. zoon van Abraham en Geertrui Groothuis, in de wandeling Christiaan<br />
Groothuis genaamd, zie C<br />
C. JOHAN FREDERIK CHRISTIAAN STROHL, gedoopt Amsterdam<br />
1788 20/1, overleden 1864 7/2, gehuwd <strong>Haaksbergen</strong> 1814 7/10 met<br />
JOHANNA TEN BROEKE, overleden 1868 6/12, gedoopt 1791 20/4<br />
als dochter van Jannes en Hendrika Roossink.<br />
Kinderen (mogelijk oudere kinderen te Amsterdam geboren):<br />
1. Gerrit Jan Groothuis, geboren 1825 25/6, overleden 1829 23/10<br />
2. Joanna Groothuis, geboren 1827 11/1, overleden 1828 27/4<br />
3. JOHANNES GROOTHUIS, zie D<br />
Archief notaris Jordaan:<br />
1823 16/6 Jan Hartgerink verkoopt aan Christiaan Groothuis een stuk<br />
Pagemaat voor f 400,-.<br />
Reeds op 22 juli 1820 leende Christiaan f 100,- van Jan Bisperink op het<br />
Loo bij Eibergen, waarvoor hij een stukje markegrond kocht. Na 1823 moet<br />
Bisperink eigenaar van Peerdeklaos geworden zijn. In het archief van de<br />
Haaksbergse notaris J. H. Jordaan vindt men echter geen verkoopakte. Wel<br />
een akte van 22 april 1837 waarbij Jan Bisperink Peerdeklaos voor zes verpachtte<br />
aan de bewoner Christiaan Groothuis tegen een jaarlijkse pacht
• van f 34,- en twee voer turf.<br />
1273<br />
D. JOHANNES GROOTHUIS, geboren 1829 24/1, overleden 1880 8/1, gehuwd<br />
1853 11/5 met ANNA GEERTRUD BOLSTER, geboren te Vreden<br />
1821 18/7, overleden 1874 6/5<br />
Kinderen:<br />
1. JOHANNA GROOTHUIS, zie E<br />
2. Gerrit Jan Groothuis, geboren 1858 8/2, overleden 1876 30/8<br />
3. Hermannus Groo thuis, geboren 1861 7/10, gehuwd met Johanna<br />
Waanders, geboren 1865 5/1. Timmerman.<br />
E. JOHANNA GROOTHUIS, geboren 1854 2/5, overleden 1894 3/5, gehuwd<br />
1877 26/4 met HERMANUS TEN ASBROEK, geboren 1845 28/9,<br />
overleden 1912 24/2, zoon van Gerhardus en Johanna Geertruid Morsink.<br />
Hermanus hertrouwde 1896 18/4 met JOHANNA MARIA LAAR-<br />
VELD, geboren 1877 17/3, overleden 1925 10/8, dochtervan Bernardus<br />
en Hermina Elferink.<br />
Kinderen:<br />
1. JOHANNES HENDRIKUS TEN ASBROEK, zie F<br />
2. Berendina ten Asbroek, geboren 1901 10/2<br />
3. Johanna ten Asbroek, geboren 1904 13/12<br />
4. Hermina ten Asbroek, geboren 1908 9/3<br />
F. JOHANNES HENDRIKUS TEN ASBROEK, geboren 1898 14/7, overleden<br />
1952 22/7, gehuwd 1927 7/5 met GEERTRUIDA TE LINTELO,<br />
geboren 1898 14/10, overleden 1977 24/5, dochter van Johannes en<br />
Hermina Horck.<br />
De huidige bewoner is hun zoon Hermanus Johannes ten Asbroek, geboren<br />
1935 26/5 gehuwd 1963 25/6 met Anna Berendina ter Huurne.<br />
•<br />
W. E. ten Asbroek - J. B. A. Leusink - J. G. L. Overbeeke<br />
DE EIJSSINKS IN HAAKSBERGEN (4)<br />
B. ENGBERT WIJLENS, gedoopt 1749 9/4, gehuwd 1783 26/12 met HEN-<br />
RICA VAANHOLT, dochter van Esse in Eppenzolder.<br />
Kinderen:<br />
1. Henrica Wijlens, gedoopt 1784 30/9, gehuwd 1814 14/10 met Jannes<br />
Morsink.<br />
2. Bernarda Wijlens, gedoopt 1787 19/8, gehuwd 1814 4/11 met Bernardus<br />
Boonk.<br />
3. Bernardus Wijlens, gedoopt 1791 22/3.<br />
4. Eva Wijlens, gedoopt 1795 30/4, gehuwd met Bernardus Winkelhuis<br />
op de Kuip er ij in Holthuizen.<br />
5. ENGBERT WIJLENS, zie C
1274<br />
Koopmansboek J. Smits:<br />
1822 Weduwe Engbert Wielens op Eijsink, zoon Engbert en dochter Eva.<br />
1823 Engbert en zijn bruid Veldkamps dochter<br />
1835 Engbert Wielens op Eijsink<br />
1810 Jan Hendrik Es Wielens en vrouw wonen achter de Hofstee.<br />
1817 Zij wonen nu op het Oostendorp.<br />
C. ENGBERT WIJLENS, gedoopt 1798 27/2, gehuwd 1823 13/6 met<br />
JOANNA VELDKAMP<br />
Kinderen:<br />
1. ENGBERT WIJLENS, zie D<br />
2. Berend Jan Wijlens, geboren 1826 29/5<br />
3. Hendrika Wijlens, geboren 1829 3/11, overleden 1830.<br />
4. Henricus Wijlens, geboren 1831 29/3<br />
D. ENGBERT WIJLENS, geboren 1824 21/5, overleden 1903 22/10, gehuwd<br />
1851 14/11 met J ANNA MORSINK<br />
E. HENDRICUS WIELENS, geboren 1852 15/9, overleden 1910 20/8<br />
20/11 met JOHANNA MORSMAN.<br />
F. JOHANNA GEERTRUIDA WIELENS, geboren 1890 2/5, gehuwd 1914<br />
11/7 met HENDRIKUS SPANJER.<br />
De familie Spanjer verruilde hun boerderij met die van de familie Ten Voorde,<br />
die Es Eimbert verkocht aan de huidige bewoner B. J. P. Lansink.<br />
HANNINK EN BARTELINK<br />
De onder Es Eimbert A 5 vermelde zoon Joannes Wijlens is stamvader van de<br />
Eijsinks op Hannink en Bartelink in Boekelo en Knoef in Bentelo. Joannes<br />
verhuisde regelmatig zoals bü'jkt uit notities bij de doop van zijn kinderen in<br />
Hengevelde. Hij woonde achtereenvolgens op het Bouwhuis van Wiedenbroek<br />
in Markvelde, op Hagmans Woner in Hengevelde en op Oonk Woner aldaar,<br />
waar hij bij de volkstelling van 1830 nog vermeld werd.<br />
A. JOANNES WIJLENS alias EIJSINK, gedoopt 1757 6/10, overleden<br />
1830 24/1, gehuwd 1781 10/1 met JOANNA GROOTHEDDE van de<br />
Prins en hertrouwd 1789 14/4 met HENDRIKA KOENDERINK alias<br />
KOERVELD.<br />
Beide huwelijken werden te Hengevelde gesloten, waar ook de kinderen<br />
gedoopt werden, allen met de achternaam Eijsink met uitzondering van<br />
de laatste, die als Wijlens vermeld werd.<br />
Kinderen uit het eerste huwelijk:<br />
1. Joannes Eijsink, gedoopt 1781 31/10<br />
2. Henrica Eijsink, gedoopt 1782 2/11
1275<br />
3. Joanna Eijsink, gedoopt 1782 2/11, overleden 1842 22/6, gehuwd<br />
met Johannes Leusink in de Blankenburg.<br />
4. HENRICUS EIJSINK, zie Bartelink<br />
5. Aleida Eijsink, gedoopt 1787 9/8<br />
Kinderen uit het tweede huwelijk:<br />
6. JAN HENDRIK EIJSINK, zie B<br />
7. Berendina Eijsink, gedoopt 1793 11/10<br />
8. Catharina Eijsink, gedoopt 1796 29/1, overleden 1869 16/11, achtereenvolgens<br />
gehuwd met Bernardus Sanders en Hendrikus Oost<br />
9. Engelbertus Eijsink, gedoopt 1798 29/1<br />
10. Aleida Eijsink, gedoopt 1799 13/8<br />
11. Hendrikus Wijlens, gedoopt 1808 21/8<br />
B. JAN HENDRIK EIJSINK, gedoopt 1791 11/2, overleden 1851 15/11,<br />
gehuwd 1821 10/3 met GEERTRUI HEUKERS, dochter van Roelof en<br />
Roelofje Knoef alias Schootkate, gedoopt 1797 4/1, overleden 1867<br />
21/10<br />
Door zijn huwelijk met de erfdochter werd Jan Hendrik landbouwer op<br />
Hannink<br />
Kinderen:<br />
1. Regina Eijsink, geboren 1822 4/1, overleden 1882 17/3, gehuwd 8/7<br />
met Joannes Smit.<br />
2. HENDRIKUS EIJSINK, zie C<br />
3. Roelof Eijsink, geboren 1825 26/2, overleden 1891 26/9, gehuwd<br />
1860 30/4 met Hendrika te Lintelo<br />
4. Eva Eijsink, geboren 1827 25/7, overleden 1888, gehuwd 1854 28/1<br />
met Jan Hendrik Oldenkotte<br />
5. Gerridina Eijsink, geboren 1829 3/10, overleden 1830 25/12<br />
6. Johanna Geertruida Eijsink, geboren 1831 26/7<br />
7. Gerrit Jan Eijsink, geboren 1834 15/4, overleden 1857 22/5<br />
8. Joannes Eijsink, geboren 1841 6/4, overleden 1895 5/8, gehuwd<br />
1873 14/2 met Berendina Vaanholt weduwe van Hendrikus Scholten<br />
Archief notaris J. H. Jordaan:<br />
1817 11/1 Roelof Heukers op Hannink en vrouw Roelofje Schootkate lenen<br />
f 1000,- van Gerrit Veehof, metselaar te Delden. Onderpand Hannink<br />
met huis, schoppe en land.<br />
C. HENDRIKUS EIJSINK, geboren 1823 20/2, overleden 1881 17/3, gehuwd<br />
1853 9/6 met MARIA HOFMEIJER, geboren 1827 27/12, overleden<br />
1890 26/9<br />
Kinderen:<br />
1. Johanna Eijsink, geboren 1854 8/4, overleden 1930 15/6, gehuwd<br />
1880 28/5 met Egbertus Antonius Grootheid<br />
2. Berendina Eijsink, geboren 1856 26/2, overleden 1925 3/8, gehuwd<br />
1883 25/3 met Johannes Keizer<br />
3. GERRIT JAN EIJSINK, zie D
1276<br />
4. Johannes Eijsink, geboren 1862 28/3, overleden 1863 20/2<br />
5. Johannes Eijsink, geboren 1864 19/3, overleden 1936 24/9, gehuwd<br />
1901 16/4 met Geertruida Hendriks Mensink. Landbouwer op Knoef<br />
in Bentelo. Voor hun nazaten wordt verwezen naar het artikel „Het<br />
erve Schoolkate in Stepelo". Knoef was hiervan een afsplitsing en<br />
heette van oorsprong Klein Schootkate.<br />
DE INFLATIE IN DE LOOP DER EEUWEN<br />
Na de beide wereldoorlogen heeft menigeen te maken gekregen met een geldontwaarding<br />
of inflatie, die de koopkracht van de gulden verlaagde. Ook in<br />
andere landen kwam dit voor, denk maar aan Duitsland, waar men na de eerste<br />
wereldoorlog miljoenen mark moest betalen voor dagelijkse levensbehoeften.<br />
Frankrijk voerde na de tweede wereldoorlog een nieuwe frank in ter<br />
waarde van 100 oude franken en nog onlangs besloot Italië een nieuwe lire<br />
uit te geven, die 1000 oude lire's waard is. Dat vooral mensen als b.v. pensioentrekkers<br />
die van de rente van een kapitaal moeten leven, de dupe worden<br />
van de grote koopkrachtvermindering is begrijpelijk.<br />
Om de koopkracht van de Nederlandse gulden in de loop der eeuwen te kunnen<br />
volgen staan aanvankelijk roggeprijzen ter beschikking. Rogge was tot<br />
1875 het belangrijkste volksvoedsel en daarom is de prijs hiervan een goede<br />
maatstaf voor de inflatie. Omgerekend in guldens per 100 kg. bedroeg de<br />
prijs van rogge in:<br />
1479 f 1,43 1625 f4,90 1725 f 5,69 1825 f 12,79<br />
1493 f l,86 1650 f 6,91 1750 f 5,71 1850 f 15,73<br />
1566 f 2,86 1675 f6,77 1775 f 8,71 1875 f 17,14<br />
1600 f 3,31 1700 f 6,74 1800f 10,49<br />
Voor andere levensmiddelen staan pas betrouwbare cijfers ter beschikking<br />
vanaf 1825:<br />
Melk per 100 liter: Roomboter per 100 kg.:<br />
1825 f 5,00 1825 f 44,00 (in 1560 f 25,00)<br />
1850 f 4,95 1850 f 100,00<br />
1875 f 6,20 1875 f 135,00<br />
1900 f 6,00 1900 f 146,50<br />
1925 f 19,00 1925 f 259,00<br />
1950 f 15,90 1950 f 430,00<br />
1985 f 140,00 1985 f 1000,00<br />
Eieren per 100 stuks: Aardappelen per 100 kg.:<br />
1825 f 3,50 1825 f 3,90<br />
1850 f 3,95 1850 f 4,07<br />
1875 f 4,10 1875 f 3,91<br />
1900 f 3,90 1900 f 2,64<br />
1925 f 13,50 1925 f 6,81<br />
1950 f 10,50 1950 f 9,85<br />
1985 f22,00 1985 f30,00<br />
W. E. ten Asbroek