Julie 2006
Julie 2006
Julie 2006
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
e-KAMPUSNUUS<br />
Personeelblad vir die Potchefstroomkampus van die Noordwes-Universiteit<br />
Aardklop en NWU-Puk vat weer hande<br />
Die amfiteater gaan binnekort ‘n nuwe baadjie<br />
aantrek en sal ook met ‘n hoed die toekoms in gaan<br />
as deel van spoggerige planne wat vir die plein by die<br />
studentesentrum gemaak is.<br />
Die opgradering van die fasiliteite in die hartjie<br />
van die kampus sal waarskynlik einde September<br />
afskop en behels onderskeie projekte Die beplande<br />
dak vir die amfiteater het waarskynlik reeds die<br />
meeste aandag getrek en veral uit kultuurkringe word<br />
die stap verwelkom.<br />
Saam met die dak van sagte materiaal sal die<br />
amfiteater uiteindelik spog met sy eie verhooggedeelte<br />
wat in die plek van die klein sirkel van sitplekke<br />
(aan die oostekant) gebou gaan word. Permanente<br />
beligting- en klanktoerusting daarby sal verseker dat<br />
die amfiteater nóg ‘n gewilder plek sal wees vir kuns<br />
en kultuurgeleenthede. Voorts sal ‘n skuifdeur op die<br />
verhoog uiteindelik die teater en die res van die<br />
studentesentrum skei en só twee verhoë na weerskante<br />
bewerkstellig.<br />
Volgens prof. Annette Combrink, rektor van die<br />
Pukkampus, word daar al jare lank gepraat oor ‘n dak<br />
vir die amfiteater wat ‘n groter integrale deel kan<br />
vorm van die kultuurbedrywighede in die stad.<br />
Die dak sal onder meer verseker dat weersomstandighede<br />
soos reën en wind nie met programme kan<br />
inmeng nie terwyl die gebruikersfrekwensie sal verhoog<br />
omdat die kampus en sy onmiddellike omgewing<br />
afhanklik is van goeie kuns- en kultuurfasiliteite.<br />
Die buurman met sy hoed op sal ook druk van die<br />
Sanlam-ouditorium wat deurentyd vol bespreek is,<br />
wegneem. Saam sal die twee staatmakers ook bydra<br />
tot die Puk se beeld as kultuurmekka.<br />
“Vir my is dit ‘n saak van die hart om die<br />
amfiteater en sy omliggende omgewing met fasiliteite<br />
vir die studente so aantreklik en effektief moontlik<br />
te maak sodat dit maksimaal benut kan word,” sê<br />
Combrink oor die beplande gedaanteverandering by<br />
die studentesentrum.<br />
Die planne behels onder meer ook dat die hele plein<br />
<strong>Julie</strong> <strong>2006</strong> - Uitgawe 6<br />
Die Aardklop-kunstefees se program vir <strong>2006</strong> is verlede Vrydagaand amptelik in Potchefstroom bekendgestel. Die NWU-Puk speel as gasheerborg ‘n vername rol in die fees wat<br />
verlede jaar sowat 140 000 besoekers na Potchefstroom gebring het. Van links is dr. Theuns Eloff, voorsitter van Aardklop en visekanselier van die Noordwes-Universiteit, me.<br />
Marlize Kruger, feesbestuurder, mnr. Andrew Maphetle, burgemeester van Potchefstroom, en prof. Annette Combrink, rektor van die Puk en beskermheer van Aardklop.<br />
Amf Amfi Amf i kr kry kr y sy sy g ggroot<br />
g oot hoed!<br />
hoed!<br />
Studentesentrum se plein kry ook nuwe baadjie<br />
voor die Klipoog-kafeteria opgeknap sal word met nuwe<br />
kantore vir dorpskoshuise. Die bestaande oorbrug (waar<br />
die geverfde canvasdoeke uitgestal word) sal verbreed<br />
word om plek te maak vir dié koshuiskantore.<br />
Die nuwe dak van staal en seil is deel van die<br />
eerste fase van die projek en sodra dit voltooi is sal<br />
die nuwe koshuiskantore waarskynlik eers ingerig<br />
word alvorens die struktuurveranderings by die<br />
amfiteater begin. Voorts sal die plein en die ou<br />
Drakenstein aandag kry om die splinternuwe gedaante<br />
van die gewilde bymekaarkomplek van<br />
studente vir eers af te rond.<br />
Die totale koste van al die veranderings is nog nie<br />
finaal beraam nie en ‘n bedrag van sowat R3,5 miljoen<br />
word genoem. Die mikpunt is om die bouwerk<br />
af te handel sodat dit gereed kan wees<br />
vir die eerstejaarsverwelkoming<br />
aanstaande jaar.
Kampusnuus - 2<br />
Pukk Pukke Pukk e laa laat laa t Micr Microsoft Micr osoft nou<br />
nou<br />
ook ook Afrikaans Afrikaans pr praa pr aa aat aa<br />
Regsklik op My Rekenaar, linksklik op Eienskappe<br />
en gaan kyk onder gevorderd na die Gebruikersprofiel.<br />
… En siedaar. Jy sit agter jou rekenaar en sy<br />
Microsoftprogramme kommunikeer met jou in<br />
Afrikaans!<br />
Microsoft se rekenaarbedryfstelsel is inderdaad<br />
nou in Afrikaans beskikbaar en beloof om die<br />
tonge los te maak. Die Afrikaanse taalpakket<br />
(interface pack) vir Windows XP is verlede week<br />
bekendgestel.<br />
Vertalers, taalkundiges en rekenaarkundiges<br />
van die Noordwes-Universiteit het vir langer as ‘n<br />
jaar gesit om die oorspronklike werk van Bill Gates<br />
en sy slimkoppe te leer Afrikaans praat.<br />
Terwyl die NWU al die vertaalwerk gedoen het<br />
moes bestaande terminologie uitgebou word – ‘n<br />
werk waar tot prof. Annette Combrink, rektor van<br />
die Pukkampus, haar moue opgerol en ‘n stewige<br />
bydrae gelewer het.<br />
Volgens me. Ulrike Janke, projekbestuurder by<br />
CTexT (die NWU-Puk se Sentrum vir<br />
Tekstegnologie), het die taak die vertaling van<br />
sowat 300 000 woorde, sinne en frases behels.<br />
Die werk is met spesiale programmatuur gedoen<br />
wat veroorsaak het dat die kwaliteitskontrole effe<br />
van ‘n tameletjie was wat baie<br />
tyd geverg het. Daarna is<br />
funksionaliteitstoetsing gedoen<br />
waartydens elke frase in konteks<br />
geëvalueer moes word om te<br />
kyk of die program reg werk en<br />
of die vertaling gepas is. Die<br />
terminologie is uiteindelik deur<br />
PanSAT goedgekeur.<br />
In die proses het ou<br />
Afrikaanse woorde begin herleef<br />
in die tegno-era en word die<br />
woord wireless met draadloos<br />
vertaal. So word flash disk nou<br />
datavinger.<br />
Nog interessante voorbeelde<br />
van die vertalings sluit in karteer<br />
(map), ghoeroe (wizard), staak<br />
(abort), rugsteun (backup),<br />
selflaai-aandrywer (boot drive),<br />
pasmaak (customize),<br />
snippermandjie (recycle bin) en<br />
uitdoof (mute).<br />
Op die vraag wat die program<br />
vir Afrikaanssprekendes sal<br />
beteken antwoord Janke: “ons het<br />
grootgeword met Engelse<br />
terminologie. As ek sou sê<br />
‘regsklik op My Computer en dan<br />
op Properties en kyk dan by<br />
Advanced na die User Profiles’,<br />
'n Kunstenaarsvoorstelling van hoe die<br />
amfi met sy nuwe hoed gaan lyk<br />
dan is dit omdat daar nie Afrikaanse alternatiewe<br />
was nie. Hierdie is die terminologie wat op my<br />
rekenaarskerm verskyn het en daarom moes ek<br />
noodgedwonge my taal met Engels peper. Dit klink<br />
sommer stukke beter om te sê ‘regsklik op My<br />
Rekenaar en dan op Eienskappe........’”.<br />
Die hele Afrikaanse gemeenskap behoort by die<br />
program te<br />
baat en<br />
veral die<br />
wat sy/haar<br />
rekenaar in<br />
Afrikaans<br />
wil gebruik.<br />
Die<br />
projek is<br />
deel van<br />
Microsoft se<br />
internasionale<br />
Local Language Program wat op minderheidstale<br />
fokus. Dit behels onder meer dat speltoetsers<br />
en gelokaliseerde programmatuur beskikbaar<br />
gestel word vir ‘n verskeidenheid tale, waarvan<br />
Afrikaans een is.<br />
Volgens Janke het die Puk uit die aard van hul<br />
betrokkenheid by taaltegnologie - veral<br />
speltoetsers - belanggestel om met Microsoft in<br />
vennootskap te tree.<br />
Na ‘n afvaardiging bestaande uit proff. Annette<br />
Combrink, Attie de Lange (navorsingseenheiddirekteur)<br />
en Gerhard van Huyssteen (hoof van<br />
CTexT) se besoek aan Microsoft om die<br />
universiteit daar bekend te stel, is hulle gekontak.<br />
‘n Week later het die vertalings begin!<br />
Die IsiZulu en Setswana taalpakkette is vroeër<br />
vanjaar bekendgestel en die nuutste toevoeging is<br />
die Afrikaanse weergawe. Dit is gratis beskikbaar<br />
by http://www.microsoft.com/southafrica<br />
Links is hoe die verhoog van die amfi sal lyk. 'n Skuifdeur sal dit<br />
van die res van die studentesentrum skei. Die koshuiskantore aan<br />
die oostekant sal afgebreek word en sal na die bestaande oorbrug<br />
verskuif word. Dié oorbrug sal daarvoor verbreed word.<br />
Bo is die voorstelling van hoe die amfi se dak van bo sal lyk.
Bak Baker Bak er erma er ma mat ma t v vvan<br />
v an die die NWU- NWU- NWU-<br />
Die geboorteplek van die NWU-Puk wat naby die<br />
sentrale sakegebied tussen bome en ‘n nuwe kerkgebou<br />
skuil gaan tot sy eertydse glorie opgeknap word.<br />
Min mense weet van dié geskiedkundige en kosbare<br />
kleinood van die Volksboukuns met sy grasdak en<br />
rietplafon wat moontlik die oudste bestaande Gereformeerde<br />
kerkgebou noord van die Vaalrivier is.<br />
Die plan is om die Ou Kerkie, wat in 1867 gebou<br />
is, voortaan in te span vir huweliksbevestigings. Met<br />
dié plan kan verseker word dat die kerkie nie net<br />
bewaar word vir die nageslag en oud-Pukke nie, maar<br />
ook vir die hele gemeenskap as ‘n “lewende museum”.<br />
Die dryfveer agter die opknapping van die kerkie<br />
om dit as plek vir troues te gebruik is dr. Leoné Malan,<br />
lid van die eiendomskommissie van die Gereformeerde<br />
Kerk se Potchefstroom-gemeente. Sy is ook ‘n<br />
fisiologie-dosent aan die Puk.<br />
Sy vertel die idee het ontstaan terwyl sy twee jaar<br />
gelede ingespring het om die kerktuin op te knap. “Ek<br />
het na die kerkie gekyk en besef dit kan nie langer net<br />
daar staan as ‘n wit olifant wat uitsluitlik net vir<br />
kategese en vergaderings gebruik word nie. Daarby het<br />
baie jonges al navraag gedoen oor troues in die kerkie.<br />
Omdat die instandhouding van die gebou bykomende<br />
finansiële druk plaas op die gemeente met sy<br />
baie lidmate wat pensioenarisse is moes ons dus aan<br />
‘n plan dink om dit meer effektief én funksioneel te<br />
gebruik. Die ideaal is dat die gebou selfvoorsienend<br />
moet wees.”<br />
Hierna het die eiendomskommissie ‘n kerkiekommissie<br />
gestig wat die mikpunt het om die<br />
ouwêreldse te behou saam met ‘n gewyde atmosfeer<br />
wat pas by ‘n huwelikseremonie.<br />
Hiervoor gaan van die oorspronklike meublement gebruik<br />
word soos onder meer een van die eerste Bybels<br />
wat in die kerk gebruik is, die oorspronklike selfgemaakte<br />
preekstoeltjie en een ‘n eenvoudige oregonnagmaaltafel,<br />
‘n traporrel, antieke kerkbanke en<br />
Kortpad deur die Ou<br />
Kerkie se geskiedenis<br />
• Die Ou Kerkie is ontwerp deur ds. Dirk Postma.<br />
• Gebou in 1867 – een van die oudste<br />
Gereformeerde Kerke in die land.<br />
• Die boukoste het net meer as £371 beloop.<br />
• Vir 30 jaar aktief in gebruik, tussen 1867 en<br />
1897.<br />
• Belangrike besluite rakende die Gereformeerde<br />
Kerk van SA is in die kerkgebou tydens<br />
sinodesittings geneem.<br />
• Een van die besluite op 20 Mei 1869 het<br />
behels die oprigting van ‘n teologiese skool vir<br />
Gereformeerde studente.<br />
Hierdie skool het later die Potchefstroomse<br />
Universiteit geword.<br />
• Die skole, Laerskool Mooirivier en Potchefstroom<br />
Gimnasium, het later ook hieruit gegroei.<br />
• Die Ou Kerkie is in 1922 deur die departement<br />
natuurkunde van die universiteit as chemiese<br />
laboratorium gebruik.<br />
• Die Ou Kerkie is in 1982 tot nasionale museum<br />
verklaar.<br />
• Die gebou is na restourasie in 1988 gebruik vir<br />
kategese, vergaderings en Bybelstudie.<br />
Puk Puk her herrys her ys<br />
Kampusnuus - 3<br />
Dr. Leoné Malan wat aan die voortou is om die Ou Kerkie te red van onbruik en verval by die ou kerkorreltjie waarop<br />
die troumars binnekort weer gespeel gaan word.<br />
houtopvoustoele. Voorts sal die misvloer en rietjiesplafon<br />
saam met die gepaste interieur in die outentieke Neo-<br />
Gotiese styl bydra tot die ouwêreldse sjarme.<br />
Nog ‘n uniekheid is twee sewe-arm kandelare wat<br />
deur prof. Annette Combrink, rektor van die Puk,<br />
bewillig is. Dié kandelare sal saam met ses ander<br />
staankandelare in die gebou, wat plek het vir 120<br />
mense, gebruik word.<br />
Die sewe-arm kandelaarskenking is nie die eerste<br />
wat die universiteit aan sy geboorteplek en nasionale<br />
Selfvoorsienend die<br />
toekoms in.......<br />
• Die Ou Kerkie word van einde<br />
Oktober <strong>2006</strong> beskikbaar gestel vir<br />
huwelikbevestigings.<br />
• Die gebruik van die kerkie word per<br />
pakket aangebied wat insluit die huur<br />
van die kerk, kerksaal, kombuis en<br />
gratis veilige parkering.<br />
• ‘n Portefeulje met kontakbesonderhede<br />
vir dienste van hoë<br />
gehalte: ontwerp van<br />
bruidsklere (hele familie),<br />
grimering, hare, versiering van<br />
saal (tafeldoeke, kandelare,<br />
blomhouers, ens.), spyseniering,<br />
fotograaf, musiek, blomme,<br />
kersverskaffers en gastehuise.<br />
• ‘n Ontwerpte gelamineerde<br />
bedankingskaartjie van<br />
selfgemaakte papier word ook<br />
aangebied.<br />
• Die totale pakket sal<br />
bekostigbaar wees.<br />
gedenkwaardigheid skenk nie. Geld is ook voorheen<br />
bewillig vir verfwerk en die restourasie van die<br />
voordeur. Potchefstroom Erfenis het ook vanjaar ‘n<br />
bydrae gelewer.<br />
Maar die pad van beplanning was nie altyd gelyk<br />
nie. Volgens Malan het sy sowat ‘n maand gelede<br />
byna oorweeg om die projek te laat vaar weens<br />
gebrekkige finansies. “Daar was net nie geld nie.<br />
Maar toe skielik stroom die hulp in. Meubels is gratis<br />
aangery, die ou Bybel het sy plek gekry en finansiële<br />
steun vir die restourasie van die vloer is ontvang.<br />
Daarbenewens het die Puk ‘n ou notuleboek geskenk<br />
wat as register van die huwelikspaartjies gebruik sal<br />
word. Alles val nou presies in plek. Ek wil dus met<br />
dankbaarheid sê dis ‘n geseënde projek,” som Malan<br />
die groeipyne van die projek op.<br />
Die kerkie-kommissie is hard aan die werskaf om<br />
die opknappingsprojek af te handel en die eerste<br />
paartjie kan moontlik so gou as einde Oktober <strong>2006</strong><br />
in die kerkie die huweliksbelofte aflê.<br />
Volgens Malan is die doelwit om die geriewe<br />
bekostigbaar aan te bied terwyl daar nie afbreek gedoen<br />
sal word aan die historiese korrektheid van die<br />
ouwêreldsheid van die kerkie se binnekant nie.<br />
Belangstellendes moet dus nie ‘n verwêreldse pakket<br />
te wagte wees nie, maar “’n pragtige gewyde atmosfeer<br />
soos wat kerkgangers in daardie jare beleef het”.<br />
Die Ou Kerkie.
Kampusnuus - 4<br />
Welstandprojekte vir u dagboek<br />
Werkenemerwelstand bied die volgende paar maande<br />
verskeie dienste aan.<br />
Personeellede kan gerus die datums aanteken:<br />
7 Augustus <strong>2006</strong>:<br />
• Bloedskenk in Gebou E11 se seminaarkamer. Die<br />
nasionale bloeddiens benodig 620 000 eenhede bloed<br />
per jaar. Elke 48 sekondes ontvang iemand in Suid-<br />
Afrika bloed. Die Klerksdorp-tak, wat Potchefstroom<br />
insluit, het tussen 50 tot 60 gevalle per dag wat<br />
bloed benodig. Bepreek nou deur epos te stuur aan<br />
EmployeeWellness@puk.ac.za.<br />
September <strong>2006</strong>:<br />
• Kundige sprekers. Hou Blitsnuus dop<br />
vir die verskillende temas.<br />
3-6 Oktober <strong>2006</strong>:<br />
• Kardiovaskulêre risiko’s. Die vol-<br />
Die Potchefstroomse Werkgemeenskap van die Suid-<br />
Afrikaanse Akademie vir Wetenskap en Kuns het<br />
onlangs hul Rembrandt 400-gedenkaand gehou. Dit is<br />
vanjaar presies 400 jaar gelede dat die bekende<br />
Rembrandt van Rijn gebore is en een van die bekendste<br />
skilders in Nederland en wêreldwyd geword het. Selfs<br />
minder bekende werke van Rembrandt haal deesdae<br />
sowat R315 miljoen wanneer dit te koop aangebied word.<br />
Die gasspreker by die gala-geleentheid van die akademie<br />
op die kampus van die NWU-Puk was dr. Ben Broos,<br />
kunskenner van Nederland. Broos het onderhoudend<br />
gesels oor onder andere Rembrandt se belangstelling<br />
in die eksotiese en besondere skyfies van veral<br />
Rembrandt se minder bekende kunswerke vertoon. Die<br />
gaste is daarna getrakteer op ‘n sewentiende-eeuse<br />
ete, met disse soortgelyk aan dié wat in Rembrandt se<br />
leeftyd bekend was. Van links is me. Rita Swanepoel<br />
(vakhoof van kunsgeskiedenis aan die NWU-Puk),<br />
prof. George Lotter (voorsitter van die akademie)<br />
en dr. Ben Broos.<br />
gende stalletjies sal beskikbaar wees vir inligting en/<br />
of toetse:<br />
· Bloeddruk,<br />
· Cholesterol,<br />
· Glukose,<br />
· Vetpersentasie,<br />
· Liggaamsmassa-indeks,<br />
· Stres en sterktes, en<br />
· ‘n wye verskeidenheid van vraelyste sal<br />
beskikbaar wees.<br />
9-13 Oktober <strong>2006</strong>:<br />
• Oogtoetse - “You have to be blind<br />
not to see the benefits of having your<br />
eyes tested regularly.”<br />
18-20 Oktober <strong>2006</strong>:<br />
• Osteoporose toetse: gratis osteo-<br />
TM<br />
Welstand<br />
porose siftingstoetse.<br />
Oktober <strong>2006</strong>:<br />
• Bestuurderslisensies. Afsprake word gereël by<br />
die lisensiekantoor vir die hernuwing van u lisensie.<br />
Besprekings is noodsaaklik.<br />
• ID’s en paspoorte. Die departement binnelandse<br />
sake besoek die Pukkampus om aansoeke in te neem<br />
vir ID’s en paspoorte.<br />
November <strong>2006</strong>:<br />
• Tennis Rondomtalie. U kan inskryf vir:<br />
Groep A: 1ste en 2de liga spelers<br />
Groep B: Aktiewe sosiale spelers<br />
Groep C: Geleenheidspelers/onaktiewe spelers<br />
Kontak gerus die Werknemerwelstandprogram vir<br />
meer inligting by x4280 of x4301 of stuur epos aan<br />
EmployeeWellness@puk.ac.za.<br />
Van die rektor se tafel<br />
Met die aanbreek van die tweede winter moet ons<br />
seker nou aanvaar dat lente nog op pad is!<br />
Terwyl ek hierdie nuusbrief geskryf het was die<br />
Intervarsity nog in beplanning en ons almal het styf<br />
duim vasgehou. Dit is lekker om te kan sê dat die<br />
lang Vrystaatse droogte met 24-18 op die telbord<br />
gebreek is!<br />
Die belangrikste openbare saak in Potchefstroom<br />
die afgelope twee weke was die voorgestelde<br />
herbenaming van Potchefstroom. Soos julle kon<br />
aflei uit al die mediaberigte word daar wyd en hard<br />
gepraat oor die saak – Theo Venter het ook ‘n<br />
goeie gesprek hieroor gehad op RSG, en ek het<br />
met Radio-PUK ‘n goeie gesprek gehad. Die<br />
openbare vergadering op 7 Augustus behoort ook<br />
interessant te wees.<br />
Die grappe oor die naam loop natuurlik ook wyd,<br />
en wys maar net weer dat humor darem help om<br />
die lewe draagliker te maak (dit sluit ook aan by<br />
die versiering van en kommentaar op die beeld van<br />
Angus Taylor wat voor die Galery staan)!<br />
Die begroting betree ‘n volgende rondte met die<br />
beskikbaarstelling van die finale subsidieinkomstesyfers.<br />
Ons sal almal ingelig hou daaroor.<br />
Die proses verloop sover goed – dalk nou met<br />
soveel geld as wat mense wil hê nie maar almal<br />
wat betrokke is weet ten minste wat aangaan.<br />
Daar is ook opgewondenheid oor verdere<br />
ontwikkelings op die kampus. Die beplanning van<br />
die dak oor die amfi gaan goed aan, en daar word<br />
ook gekyk na ‘n hele herinrig van die ruimtes by<br />
die amfi.<br />
Dit behoort ‘n wonderlike nuwe fasiliteit te<br />
wees, en ons hoop om dit vir die nuwe jaar se<br />
eerstejaars reg te hê.<br />
Die SR-verkiesings is aan die gang en sover lyk<br />
dit goed op al die kampusse – die studenterade<br />
werk goed saam, en dit lyk selfs of die<br />
Institusionele Studenteraad besig is op dreef te<br />
kom.<br />
Ons het nou die uitslag van die verkiesing van<br />
senaatslede op die Raad – die lede vanaf die<br />
Potchefstroomkampus is proff. Francois Venter en<br />
Dries du Plooy. Die ander lede uit die Senaat wat<br />
verkies is, is proff. Christopher Rabali (VDK) en<br />
Nqosa Mahao (Mafikeng). Die konvokasiestemming<br />
het gesluit op 4 Augustus, en die lede van die<br />
Raad van Donateurs word ook binnekort verkies<br />
(die Raad van Donateurs is reeds saamgestel). Die<br />
Raad sal dus aansienlik anders lyk teen September<br />
met die volgende raadsvergadering.<br />
Die NWU-PUK FNB High Performance Institute<br />
word in die eerste week in September in gebruik<br />
geneem. Dit behoort ook ‘n baie groot hoogtepunt<br />
te wees.<br />
Alabama in ‘n nuwe formaat word binnekort in<br />
die Ouditorium opgevoer. Tydens die landswye<br />
toer het die groep uitstekende resensies ontvang,<br />
en almal kan gerus die moeite doen om te gaan<br />
kyk. Die groep is baie kleiner, en daar is weer ‘n<br />
orkes by betrokke. Dis ‘n aand van goeie vermaak<br />
vir almal.<br />
Die ysige koue sal darem seker ook nou begin<br />
wyk.<br />
Lekker werk, en sterkte met studiegidse en al<br />
daardie lekker akademiese dinge.
Pukk Pukke Pukk e help help Suid-Afrika<br />
Suid-Afrika<br />
far ar armak ar mak makolo mak olo ologie-bod olo gie-bod w wwen<br />
w en<br />
Sewe farmakoloë van die NWU-Puk se skool vir<br />
farmasie het opnuut hul staal gewys by die 15de<br />
Wêreldkongres in Farmakologie wat in Beijing, China,<br />
gehou is.<br />
Die groep wat deel was van sowat 27 Suid-<br />
Afrikaners wat onder leiding van prof. Douglas Oliver,<br />
direkteur van die skool en president van die SA<br />
Farmakologie-vereniging, ‘n beduidende rol gespeel<br />
het in die suksesvolle bod om die wêreldkongres van<br />
die Wêreld Farmakologie-vereniging (International<br />
Union of Basic and Clinical Pharmacology (IUPHAR))<br />
in 2014 in Suid-Afrika aan te bied.<br />
Die Suid-Afrikaners het met hul bod stof geskop<br />
in die oë van die ander bodlande soos Japan, Brazilië,<br />
Korea en Israel en na slegs twee van drie voorgeskrewe<br />
stemrondtes op die Beijing-kongres die<br />
volstrekte meerderheid stemme getrek.<br />
WorldPharma 2014 – soos IUPHAR se toekomstige<br />
kongres in Kaapstad, Suid-Afrika, sal<br />
bekendstaan – is die eerste kongres van sy soort wat<br />
op die Afrika-kontinent gehou gaan word.<br />
Volgens Oliver, wat die voorlegging vir die<br />
wenbod gedoen het, is die kongres een van die wêreld<br />
se grootste mediese kongresse en sal die sesdagkongres<br />
in 2014 se tema Gesondheidsrenaissance<br />
deur Farmakologie wees.<br />
Die bod het sterk ondersteuning gehad van die<br />
regering, wetenskapsrade, die farmaseutiese<br />
industrie, die Internasionale Raad vir Wetenskap<br />
(ICSU) en farmakoloë uit Afrika.<br />
Benewens die bod het die Suid-Afrikaners ook<br />
uitgestaan in die deurslaggewende rol wat hul speel<br />
in Afrika se gesondheid. Die NWU-Pukke, onder<br />
leiding van prof. Linda Brand (vakvoorsitter en<br />
farmakologie-dosent), is nou betrokke by die inisiatief<br />
“Pharmacology for Africa” met ‘n ICSU Afrikastreekskantoor<br />
in Pretoria en IUPHAR met ‘n uiters<br />
geslaagde byeenkoms by die Suid Afrikaanse<br />
Ambassade in Beijing onder die beskerming van die<br />
ambassadeur, Ndumiso Ntshinga.<br />
Kampusnuus - 5<br />
Die NWU-Puk se farmakoloë saam met van hul Suid-Afrikaanse eweknieë by die afgelope Wêreldkongres in Beijing, China. Van links is prof. Daan Venter, dr. Malie<br />
Rheeders, proff. Tiaan Brink, Wim du Plooy (Universiteit van Limpopo) Linda Brand, Orton Meissner-Kirch (Walter Sisulu Universiteit), mev. Rina Meyer, prof. Douglas<br />
Oliver, me. Sophia Fourie (Universiteit van Limpopo), dr. Elzbieta Osuch (Universiteit van Limpopo) en prof. Brian Harvey.<br />
Die doelwit van die wêreldkongres behels onder<br />
meer om die nuutste wetenskaplike inligting rakende<br />
geneesmiddels bekend te stel, nuwe ontdekkings<br />
asook die kliniese gebruik daarvan te bespreek. Dit<br />
sluit al die terapeutiese gebiede van gesondheid in.<br />
Die NWU-Puk het ‘n uitstekende navorsingsgroep<br />
op die gebied van die sentrale senuweestelsel en die<br />
siektes daarvan. Dit sluit toestande soos stres, depressie<br />
en Parkinson se siekte in. Hierdie navorsingsresultate<br />
is by die afgelope kongres aangebied met uitstekende<br />
terugvoer en interaksie. Die NWU-Puk speel voorts ‘n<br />
leidende rol in navorsing rakende die farmakologie van<br />
IN U LIG… neem die leser terug in die ryke geskiedenis<br />
van die Puk sedert sy selfstandigwording op 17<br />
Maart 1951 tot in die eerste jaar na samesmelting<br />
as die Noordwes-Universiteit in 2004.<br />
Verskeie sake word onder meer bespreek wat<br />
dikwels meer as net die Pukke geraak het.<br />
• Internasionaal en nasionaal-bekende leiers op die<br />
Puk-bestuur, soos onder meer die oudstudent dr. FW<br />
de Klerk.<br />
• Fasette van die Puk-stem na buite soos die<br />
professorale rebellie (1959); die Koinonia-verklaring<br />
(1977); gesprekke met die ANC in die tagtigerjare<br />
by Dakar en Lusaka; die stigting van Polstu (1980);<br />
versoeke vir die vrylating van mnr. Nelson Mandela<br />
(1989), die oopstelling van geriewe in Potchefstroom<br />
(1990), die proses van waarheid en versoening (na<br />
1994) en die rigtinggewende leiding vir vernuwing<br />
voor en na die onderwyswet (1998).<br />
• Die PUK-terrein- en gebouontwikkelingsgeskiedenis.<br />
• Die sonderlinge ontwikkeling en rol van die Vaaldriehoekkampus<br />
teen die walle van die Vaalrivier.<br />
osoon wat ook tydens die kongres aangebied is.<br />
Volgens Oliver het hul doelwitte by die kongres<br />
benewens om die bod vir 2014 te wen ook behels<br />
om farmakologie in Afrika beter te organiseer en dus<br />
van beter gesondheid te voorsien.<br />
Die SA Farmakologie-vereniging is voorts ywerig<br />
om hom beter binne die wêreldvereniging te vestig<br />
deur betrokke te raak by die komitees van IUPHAR<br />
en is prof. Tiaan Brink (sekretaris van die vereniging<br />
en farmakologiedosent) verkies as sekretaris van die<br />
onderrigkomitee van IUPHAR en Oliver as interne<br />
ouditeur van die wêreldverening.<br />
In U Lig kan nou bestel word<br />
• Uitnemende prestasies op vakwetenskaplike<br />
gebied wat van kundiges huishoudelike name gemaak<br />
het.<br />
• Eervolle welslae op die terrein van die kuns en<br />
kultuur.<br />
• Uitstaande atletiekprestasies.<br />
• Die Puk se assosiasie met drie Springbokrugbyafrigters<br />
en ’n verskeidenheid sportsoorte.<br />
• Kleurvolle fasette van die studentelewe.<br />
“In U Lig” beslaan sowat 850 glansbladsye vol<br />
interessante en dikwels onthullende feite met<br />
honderde foto’s. Dié glansuitgawe in hardeband<br />
behoort ’n gesogte artikel vir die koffietafel te word.<br />
Glansuitgawes van die boek kan teen R290 (BTW,<br />
posgeld en verpakking ingesluit) by Sandra Rossouw<br />
by x2748 of bkksapr@puk.ac.za of by http://www.<br />
puk.ac.za/oud_pukke/inulig_bestelvorm bestel word.<br />
Die outeur, Elize van Eeden, was vanaf 1986 tot<br />
2004 verbonde aan die Pukkampus as navorser,<br />
dosent en buitengewone medeprofessor. Sy is tans<br />
werksaam by die vakgroep geskiedenis van die Vaaldriehoekkampus.
Kampusnuus - 6<br />
Ing Ingenieur<br />
Ing enieur enieursstudente enieur sstudente bou<br />
bou<br />
ver er ersk er sk skeidenheid sk eidenheid F1-motor F1-motortjies<br />
F1-motor tjies<br />
Die NWU-Puk se<br />
fakulteit ingenieurswese<br />
het onlangs die amfiteater<br />
in ‘n renbaan<br />
omgeskep om te wys<br />
hoe hul eerstejaarstudente<br />
se selfgemaakte<br />
Formule 1renmotortjies<br />
snelhede<br />
van tot 120km/h haal.<br />
Die projek is deel van<br />
die vak Inleiding tot<br />
Ingenieurswese wat die<br />
fakulteit gebruik as ‘n<br />
geleentheid om<br />
ingenieurswese in<br />
praktyk te ervaar.<br />
Dit opwinding het<br />
egter nie net by die<br />
renbaan van 20 meter<br />
begin nie.<br />
Die studente (wat in<br />
spanne ingedeel was)<br />
moes vroeër self ‘n<br />
model F1-motorjie op<br />
rekenaar ontwerp en<br />
laat uitsny op ‘n CNCmasjien.<br />
Twee identiese<br />
motortjies moes gebou<br />
en afgewerk word en ‘n<br />
portfolio moes voorberei<br />
word om die velde van<br />
die toepaslike<br />
ingenieurswese betrokke<br />
te demonstreer. Dus<br />
moes elke keuse van<br />
ontwerp op die motorjies (bv. profiel, grootte van<br />
wiele, verftegnieke, ens.) ook in die portfolio<br />
demonstreer word.<br />
Al beperkings wat gegeld het was dat<br />
hulle verplig was om SA-dennehout (wat<br />
baie swaar is) moes gebruik.<br />
Elke motortjie moes ook vier wiele hê. Die<br />
studente moes die ander kriteria self<br />
uitwerk.<br />
Voor die snelhede getoets is, is elke span<br />
se vervaardiging geëvalueer.<br />
Van die spanne het met uitstekende<br />
kreatiwiteit vorendag gekom en daar was<br />
selfs motortjies wat deur paneelkloppers<br />
geverf is.<br />
Volgens mnr. Hannes du Toit, bestuurder<br />
van werwing, projekte en studentesake by<br />
die fakulteit, is snelhede van tot 20m/<br />
sekonde behaal.<br />
Die motortjies is aangedryf met<br />
gaskannetjies soortgelyk as dié wat in die<br />
kosbedryf gebruik word om room te laat<br />
skuim.<br />
Van die vyftig spanne (met ses lede elk)<br />
het ses spanne deurgedring na die finale<br />
rondte wat op die fakulteit se projektedag<br />
op 26 Oktober gehou word.<br />
Die wenners van die kompetisie gaan in<br />
Januarie 2007 vir twee weke Nederland toe<br />
om daar saam met ‘n span Nederlandse<br />
ingenieursstudente aan ‘n projek te werk.<br />
Proff. Piet Stoker, Johan Fick (dekaan) en mnr. Hannes du Toit (agter)van die fakulteit ingenieurswese saam met prof. Annette Combrink,<br />
rektor van die NWU-Puk, tydens die F1-renmotorprojek vir eerstejaars met van die motortjies wat die studente gebou het.<br />
Nanette van<br />
Jaarsveld,<br />
eerstejaarstudent<br />
in ingenieurswese<br />
by die<br />
NWU-Puk<br />
met haar<br />
span se<br />
spoggerige<br />
Formule1renmotorjie.
Vir die inwoners van Rysmierbult buite<br />
Potchefstroom het ‘n vroeë Kersfees<br />
vanjaar gekom toe hul plaasskool ‘n<br />
televisie as geskenk gekry het terwyl die<br />
ouer mense nou met hul eie boek spog.<br />
Die pad deur Rysmierbult is onlangs<br />
in die gemeenskap bekendgestel waar<br />
oud en jonk opgewonde na hul name, stories<br />
en foto’s in die boek gesoek het. Die<br />
unieke gemeenskapspublikasie is die<br />
resultaat van ‘n gemeenskapsprojek, Ons<br />
eie stories: Boeke deur die gemeenskap,<br />
wat vanjaar afgehandel is in die Rysmierbultomgewing.<br />
Dit is die tweede projek van die aard<br />
wat deur die vakgroep skryfkuns van die<br />
skool vir tale gedoen is. Die Rysmierbultprojek<br />
is onder leiding van Anneretha<br />
Combrink gedoen en was deel van die<br />
Farm Labour and General Health Programme<br />
(FLAGH) van gesondheidswetenskappe.<br />
Die boek het ‘n nuwe bewussyn<br />
rakende die waarde van eie verhale<br />
gekweek en heelparty inwoners van die<br />
plaas Roodewal en die aangrensende De<br />
Beerskraal is nou vasbeslote om voort te<br />
gaan om hulle stories aan die nageslag te<br />
vertel.<br />
Die televisie wat aan leerders by die<br />
plaasskool De Beerskraal geskenk is, is<br />
moontlik gemaak deur prof. Welma Oosthuizen,<br />
buitengewone professor by<br />
AUTHeR (Africa Unit fot Transdisciplinary Health<br />
Research). Sy was voorheen betrokke by die eenheid<br />
en is tans lektor by ‘n universiteit in Nieu-Zeeland.<br />
Hulle glo die televisie sal help om die jonges se<br />
geleenthede te verbreed.<br />
Omdat daar ook ’n tekort aan leesstof by hierdie<br />
plaasskool is is kopieë van Die pad deur Rysmierbult<br />
ook aan die skool geskenk.<br />
Enigiemand wat belangstel om boeke, tydskrifte of<br />
enige ander nuwe of gebruikte leesstof aan hierdie<br />
plaasskool se “biblioteek” te skenk kan Kruger skakel<br />
by (018) 299-4037. Sy sal reël dat dit afgehaal word<br />
en aan die skoolhoof oorhandig word.<br />
Kampusnuus - 7<br />
Eie Eie boek boek en en tele televisie tele visie v vverbr<br />
v erbr erbreed erbr eed<br />
gemeenska<br />
emeenska<br />
emeenskap emeenska p se se k kkennis<br />
k ennis<br />
Bo: Dr. Annemarie<br />
Kruger van AUTHeR<br />
het die televisie<br />
oorhandig aan mev.<br />
Karin Schalkwyk,<br />
skoolhoof, en me.<br />
Jeanette Kgotleng en<br />
‘n onderwyser by De<br />
Beerskraal oorhandig.<br />
Bo: By die oorhandiging van die nuwe gemeenskapspublikasie<br />
aan inwoners van Rysmierbult was Anneretha Combrink, me.<br />
Christa Oosthuizen, dr. Annemarie Kruger en me. Irene Le Kay.<br />
Links: Mnre. Benny Motsisi, Serame Tafita en Jafta Tafita, al<br />
drie inwoners van Rysmierbult, gesels opgewonde oor hul “eie”<br />
boek, Die pad deur Rysmierbult.
Kampusnuus - 8<br />
NWU-Pukk<br />
NWU-Pukke NWU-Pukk e speel speel in in MIV/V MIV/Vigs-f<br />
MIV/V igs-f igs-film igs-f ilm<br />
Dink jy nog steeds vigs raak jou nie?<br />
Dít is die vraag wat in ‘n kort film Dobbelspel, ‘n<br />
inisiatief van die NWU-Puk-Vigsprogram, gevra word.<br />
In die produksie word nuwe tegnologie sowel as<br />
toneel- en produksietalent by die Potchefstroomkampus<br />
ingespan om ’n kragtige bewusmakingsboodskap<br />
aan studente oor te dra.<br />
Dobbelspel speel af in Potchefstroom en vertel die<br />
verhaal van Annemarie, ’n tipiese damesstudent. Sy<br />
ontmoet Jasper by ’n geselligheid. Hulle geniet die<br />
aand saam, en dan vra Jasper haar om saam met hom<br />
huistoe te gaan - min wetend van die weddenskap<br />
wat hy met sy vriende aangegaan het...<br />
Die film kyk uit ’n baie realistiese hoek na kwessies<br />
soos verkragting, drankmisbruik en seksualiteit, en<br />
bring die boodskap tuis dat onveilige seks ’n<br />
dobbelspel is. Twee akteurs van Thalia-toneel,<br />
Cheney Hills en Herman Eloff, vertolk die rolle van<br />
Annemarie en Jasper. Die res van die rolverdeling<br />
word ook ingeneem deur Thalia-akteurs.<br />
Die draaiboek is ontwikkel deur Olivienne Gauvin<br />
en Bert Boonen in samewerking met mev. Elana<br />
Olivier, programkoordineerder van die NWU-Puk-<br />
Vigsprogram. Gauvin en Boonen is Belgiese studente<br />
wat tans hul meestergraadstudies aan die NWU doen.<br />
Die produksie is in geheel by die Potchefstroomkampus<br />
voltooi. Akademiese steundienste het die<br />
geld bewillig terwyl die produksie gedoen word deur<br />
die Puk se videodienste.<br />
Dobbelspel maak gebruik van splinternuwe<br />
tegnologie in die vorm van ’n Avid Media Composer<br />
Adrenaline HD-redigeerstelsel, tans die enigste wat<br />
in Suid-Afrika deur ’n universiteit gebruik word. Die<br />
meeste Media Composer Adrenaline-stelsels word<br />
Olivienne Gauvin (draaiboek), Corné Scheepers (kamera en redigering) en Bert Boonen (draaiboek) is van die<br />
vernaamste rolspelers in die film Dobbelspel wat ingespan word om jonges teen vigs te waarsku. Foto: Rassie Louw.<br />
deur kommersiële na-produksiefasiliteite en uitsaaiers<br />
gebruik. Soortgelyke stelsels is ook onlangs in die<br />
vervaardiging van rolprente soos Superman Returns,<br />
King Kong en The Da Vinci Code ingespan. Video-<br />
BESA en BWI sluit ooreenkoms<br />
Die Sentrum vir bedryfswiskunde<br />
en informatika®<br />
(BWI) het onlangs ’n samewerkingsooreenkoms<br />
met<br />
die Bond Exchange van<br />
Suid-Afrika (BESA) gesluit.<br />
Luidens die ooreenkoms<br />
sal die sentrum vir BWI se<br />
SAS RiskLab die samestelling<br />
van die Totale Opbrengs<br />
Indekse kwartaalliks<br />
oudit asook BESA se<br />
berekenings van die daaglikse<br />
indekswaardes.<br />
Die ooreenkoms is onderhandel<br />
deur prof. Machiel<br />
Kruger van die SAS<br />
RiskLab, en ‘n kollega, mnr.<br />
Helgard Raubenheimer, het<br />
die ouditstelsel ontwerp<br />
deur ‘n risiko omgewing in die SAS Risk Dimensions®<br />
oplossing (SAS Instituut, Hoofkwartier Cary, North<br />
Carolina) te ontwikkel.<br />
Aan die einde van elke dag van handel, word ‘n<br />
datalêer, wat die waardes van die indekse en die<br />
toepaslike opbrengskoerse van die samestellende<br />
effekte bevat, ge-epos aan Raubenheimer wat dan<br />
die berekeninge van die indekse nagaan en ’n verslag<br />
daaroor aan BESA terugstuur. 3G-tegnologie stel<br />
Raubenheimer in staat om die diens daagliks te lewer<br />
al is hy oorsee of met vakansie.<br />
Volgens prof. Riaan de Jongh, direkteur van die<br />
sentrum vir BWI, is die ondertekening van die samewerkingsooreenkoms<br />
betekenisvol. “Die NWU, SAS<br />
en die sentrum vir BWI kry wye blootstelling in die<br />
finansiële industrie. BESA erken die bydrae van die<br />
Proff. Riaan de Jongh, Machiel Kruger en mnr. Helgard Raubenheimer.<br />
sentrum vir BWI deur die BWI, SAS en NWU- logos<br />
op alle geouditeerde verslae te druk. Hierdie verslae<br />
word daagliks aan meer as honderd maatskappye in<br />
Suid-Afrika en meer as 800 individue in die finansiële<br />
dienstesektor versprei.”<br />
Maatskappye wat hierdie verslae ontvang sluit in banke,<br />
batebestuurders, makelaars, dataverskaffers, aktuarisse,<br />
konsultasie maatskappye en die Reserwe Bank.<br />
Garth Greubel, hoofuitvoerende beampte van BESA<br />
sê “die sentrum vir BWI word hoog geag in die finansiële<br />
industrie en verleen akademiese kredietwaardigheid<br />
aan die dienste wat BESA verskaf. Die onafhanklike<br />
oudit van ons indekse is baie belangrik vir ons.”<br />
Die sentrum vir BWI het die afgelope jaar ooreenkomste<br />
van sowat R24 miljoen met industrievennote<br />
onderteken.<br />
dienste het vroeër vanjaar sy produksiegeriewe teen<br />
R300 000 opgegradeer met die toevoeging van die<br />
Avid-stelsel en die uitbreiding van die afdeling se<br />
DVD- en multimediaproduksiegeriewe.<br />
Die DVD Dobbelspel gaan deur die NWU-Puk-<br />
Vigsprogram gebruik word. Belangstellendes kan<br />
Elana Olivier kontak by (018) 299-4038.<br />
Taalwenk<br />
Kongres vs. konferensie<br />
Kollega Ewert Kleynhans vra onlangs waar lê die<br />
verskil tussen kongres en konferensie.<br />
In breë trekke kan ’n mens dit seker as sinonieme<br />
beskou, maar daar is tog ’n betekenisverskil.<br />
Die HAT (2005) verklaar ’n konferensie as:<br />
“Byeenkoms, vergadering deur verteenwoordigers<br />
of afgevaardigdes van liggame of lande om oorleg<br />
te pleeg oor bepaalde sake, dikwels ad hoc gereël<br />
wanneer daar behoefte aan ’n samespreking na<br />
vore kom”.<br />
Hierteenoor word kongres verklaar as: “Byeenkoms<br />
van afgevaardigdes van liggame of state vir<br />
gemeenskaplike oorleg of vir bespreking van<br />
wetenskaplike e.a. onderwerpe – soms sinoniem<br />
met konferensie, maar meestal op gereëlder tye<br />
gehou en van ’n meer formele aard.”<br />
Hier het ons die antwoord: kongresse word op<br />
’n reëlmatige en vaster basis (bv. jaarliks, tweejaarliks)<br />
gehou en word gekoppel aan ’n bepaalde<br />
instansie of vereniging (soos vakverenigings). Dus:<br />
Diegene van ons wat aan vakverenigings behoort<br />
en gereeld (jaarliks of wanneer ook al) die<br />
byeenkoms van hierdie verenigings gaan bywoon,<br />
gaan woon vak-kongresse by. Konferensies is<br />
meer ad hoc en word gehou as daar behoefte is<br />
om oor ’n bepaalde saak saam te praat, bv. oor<br />
vigs as probleem in die onderwys.<br />
Hoop u weet volgende keer of u ’n kongres of<br />
konferensie gaan bywoon!<br />
WAMC
Fakulteit gesondheidswetenskappe<br />
• Prof. Herman Strydom, dr. Adri Roux en dr.<br />
Marie Steyn, al drie dosente by maatskaplike<br />
werk, gaan tussen 28 en 31 Augustus die 33ste<br />
World Congress of Schools of Social Work in<br />
Santiago bywoon. Benewens hul aanbiedings sal<br />
dr. Marie Ubbink, wat pas haar PhD verwerf het<br />
ook ‘n aanbieding oor haar proefskrif doen.<br />
Strydom is onlangs vir die volgende termyn as<br />
visevoorsitter van ASASWEI (Association of South<br />
African Social Work Education Institutions)<br />
verkies. Hy sal dus ook gemoeid wees met die<br />
reëlings vir die volgende internasionale<br />
konferensie wat in 2008 by die internasionale<br />
konferensiesentrum in Durban plaasvind.<br />
• Voedingnavorsers in die skool vir fisiologie,<br />
voeding en verbruikerswetenskappe het onlangs<br />
saam met 27 ander sentra wêreldwyd deelgeneem<br />
aan ‘n unieke navorsingsprojek om die metode<br />
waarop die glukemiese indeks (GI) van voedsels<br />
bepaal word, te standaardiseer.<br />
Die grootte en bronne van variasie in GIwaardes<br />
soos gemeet in die 28 laboratoria is<br />
gemeet. Elke laboratorium het drie produkte,<br />
verskaf deur ‘n sentrale laboratorium in Kanada,<br />
asook glukose as ‘n standaard, getoets in minstens<br />
tien proefpersone. Die derde kleinste variasie is<br />
deur die NWU-Puk navorsers gevind, wat beteken<br />
hulle tel onder die drie beste laboratoria in die<br />
wêreld!<br />
Die projek is<br />
bestuur deur proff.<br />
Johann en CS Venter<br />
en dr. Marlien Pieters-<br />
Loots en die metings<br />
geneem deur sr.<br />
Chrissie Lessing en<br />
stafverpleegster<br />
Esther Strydom.<br />
• Die skool vir<br />
farmasie het in <strong>Julie</strong><br />
die jaarlikse simposium<br />
met die titel Siektes<br />
relevant vir Suid- Dr. Annemarie Kruger.<br />
Afrika aangebied.<br />
Hierdie uiters<br />
suksesvolle simposium<br />
het siektetoestande<br />
soos MIV/Vigs,<br />
tuberkulose, malaria<br />
en diabetes onder die<br />
soeklig geplaas<br />
rakende die jongste<br />
ontwikkelings en<br />
huidige benaderings in<br />
die behandeling<br />
daarvan. Vyftien<br />
sprekers het<br />
Me. Elana Olivier.<br />
uitstekende lesings oor<br />
die twee dae gelewer<br />
vir finalejaarstudente<br />
asook aptekers uit die<br />
praktyk. Voorts het<br />
die farmaseutiese<br />
industrie en<br />
aptekersgroepe<br />
uitgestal en besondere<br />
interaksies is<br />
bewerkstellig met<br />
studente ter<br />
Prof. Deodat Kritzinger.<br />
voorbereiding vir volgende jaar wanneer hulle toe<br />
tree tot die aptekersprofessie. Dr. Sandra van Dyk<br />
en haar span het die spoggeleentheid gereël. Die<br />
sprekers was drs. Annamarie Kruger, Ebrahim<br />
Variava, Hulda Swai, Lynn Webber, Stephen Toovey,<br />
mee. Elana Olivier, Heidi van Rooyen, mnre. João<br />
Carapinha, Michael Brown, proff. Deodat Kritzinger,<br />
Mary Edington, me. René Pretorius, sr. Mary Harvey,<br />
mee. Suné Swanepoel en Trudie van Rooyen.<br />
Departement Kultuur<br />
Die NWU-Pukke het opnuut met die kunstebloed<br />
in hul are die Grahamstadse kunstefeesgangers<br />
oorrompel. Die Boulevard Harmoniste het hul<br />
splinternuwe program van a capella op die<br />
fees bekendgestel terwyl die Majawa Operaensemble<br />
die Donizetti eenakteur-opera Rita<br />
opgevoer het. Volgens mnr. Peet Ryke, bestuurder<br />
van kultuur, kan die uittog na Grahamstad as ‘n<br />
groot sukses opgesom word waar die gehore<br />
sonder uitsondering gaande was oor wat hulle<br />
gesien en gehoor het, - soos altyd stom verbaas<br />
oor die produkte wat van die Noordwes-<br />
Universiteit kom.<br />
Cue, die amptelike feeskoerant, het in hul<br />
resensies ook net lof uitgespreek. Ryke haal twee<br />
sinne uit die resensies aan: “Six close-harmony<br />
singers in a programme ranging from Brahms to<br />
the Beatles confirms the supremacy of the human<br />
voice”, en “A must-see for any opera lover, with<br />
faultless singing and a delightful story”.<br />
Ryke het die studentedekaan, die departement<br />
kultuur, die skool vir musiek, en die Pukkunstekomitee<br />
bedank vir hul ondersteuning.<br />
Intussen is die wêreldjeugkoor aan die oefen in<br />
Milaan vir hul<br />
Europese<br />
konsertreeks.<br />
Onder die sangers<br />
is drie Pukke. Een<br />
van hulle, Mandie<br />
de Villiers-Schutte,<br />
het selfs ‘n solo<br />
losgeslaan.<br />
Fakulteit<br />
ekonomiese en<br />
bestuurswetenskappe<br />
Die skool<br />
entrepreneurskap,<br />
bemarking en<br />
toerismebestuur het<br />
‘n navorsingsooreenkoms<br />
met<br />
SANParke<br />
onderteken. Prof.<br />
Melville Saayman,<br />
hoof van die<br />
instituut vir<br />
toerisme en<br />
vryetydstudies, sê<br />
die ooreenkoms<br />
behels dat die<br />
instituut oor die<br />
volgende drie jaar<br />
verskeie<br />
navorsingsprojekte<br />
namens SANParke<br />
sal hanteer. Dit volg<br />
op ‘n vorige<br />
ooreenkoms wat<br />
Kampusnuus - 9<br />
Spieël<br />
met SANparke gesluit is. By die geleentheid was<br />
Saayman en mnr. Glenn Phillips, die direkteur vir<br />
bemarking en produkontwikkeling van SANParke.<br />
Agter is dr. Peet van der Merwe, ook van die<br />
instituut, en Mej. Toerisme <strong>2006</strong> van die<br />
Pukkampus, Carien Streuders.<br />
Fakulteit teologie<br />
• Die fakulteit<br />
se eerste<br />
nadoktorale<br />
genoot het pas in<br />
Potchefstroom<br />
aangekom. Hy is<br />
dr. Sebastian<br />
Fuhrmann, wat<br />
saam met sy vrou<br />
Uta (‘n<br />
fisioterapeut), en<br />
hulle drie kinders -<br />
Noa (8), Henri (4)<br />
en Rosa (1) vir<br />
sowat twee jaar in<br />
Suid-Afrika sal bly. Dr. Sebastian Fuhrmann.<br />
Hulle kom van<br />
Berlyn waar Fuhrmann vroeër vanjaar sy<br />
doktorsgraad aan die Humboldt Universität zum<br />
Berlin verwerf het. Hy is ook Vikar (predikant) van<br />
die Evangeliese Kerk van Berlyn-Brandenburg, van<br />
die St Nicolai Kerk in Potsdam. Fuhrmann is die<br />
nadoktorale navorsingsgenoot van prof. Fika van<br />
Rensburg en hy gaan binne een van die projekte<br />
van die fakulteit se navorsingseenheid werk.<br />
Die gesin is reeds ywerig besig om Afrikaans te<br />
leer.<br />
Voor is prof. Melville Saayman en mnr. Glenn Phillips, die direkteur vir bemarking en<br />
produkontwikkeling van SANParke. Agter is dr. Peet van der Merwe en Carien Streuders.
Kampusnuus - 10<br />
Direkteur: Skool vir tale<br />
Prof. Wannie Carstens<br />
Hy is ‘n ge-Pukte Matie wat ook by Ikeys ‘n draai gemaak<br />
het. As jong seun het hy die biblioteek in Windhoek van<br />
hoek tot kant deurgelees en is steeds “so ontsettend lief<br />
vir boeke”.<br />
Hulle kan maar gerus eendag daaraan dink om ‘n paar<br />
boeke in sy kis te sit sodat hy verder kan lees. Só skerts<br />
prof. Wannie Carstens, een van die land se voorste<br />
taalkenners en die Puk se direkteur van die skool vir tale.<br />
Hy is op die Puk ook bekend as die taalwenkskrywer<br />
wat elke wenk berekend afsluit met WAMC (sy voorletters).<br />
Met selfvertroue. Punt. Want hier praat ‘n man wat<br />
inderdaad sy taal ken.<br />
Hy sê sonder omhaal hy was nog nooit spyt oor sy<br />
“Afrikaansheid” nie. Hy skroom nie om daarvoor op te<br />
staan nie en selfs daarvoor te baklei as dit moet nie.<br />
Ondanks die massiewe toename in Afrikaanse<br />
koerante, tydskrifte, musiek en kunstefeeste is daar<br />
steeds vir hom ‘n droom... en dit is dat mense “nog net<br />
openlik moet bely dat hulle lief is vir Afrikaans”.<br />
Waar kom jou liefde vir Afrikaans vandaan?<br />
Ek het in ‘n Afrikaanse huis in Namibië grootgeword<br />
en ons het op skool ‘n briljante onderwyser (mnr. Hennie<br />
Brandt) gehad wat op uitsonderlike wyse Afrikaans vir<br />
ons oopgemaak het. Dit was ook in die dae voor televisie<br />
– ek het baie, baie gelees.<br />
Frustreer dit jou nie as taalkenner om stukke te lees<br />
waar die taalgebruik swak is nie?<br />
Ontsettend! Foute kom oral voor. Kyk maar die foute<br />
in koerante en veral hul advertensies. Ek kan eerlik sê<br />
daar is selfs in die akademiese wêreld patetiese<br />
taalgebruik. Ook ander personeellede by die Puk is<br />
skuldig. Kyk maar na die taalgebruik in die debatte op<br />
die BBS. Ek dink eerlik mense skryf so sleg omdat hulle<br />
gewoon nie meer lees nie.<br />
Hoe sien jy die spelvermoë van vandag se jongmense?<br />
Absoluut power! Die SMS-taal bring ‘n ramp mee.<br />
Sommige jonges kan nie eens behoorlik praat nie! Luister<br />
maar na die halwe sinne in gesprekke. Daar is oral ‘n<br />
argelose losmaak van standaarde, self in kleredrag. Dis die<br />
gees van die tyd. Tog is ek verstom oor die jeug se liefde<br />
vir Afrikaans en dat hulle nie vandag skaam is om Afrikaanse<br />
liedjies te luister nie. Ook nie om Afrikaans te wees nie.<br />
Sal jy jouself as taalpuris bestempel?<br />
Ek stel my nie in op hoë Afrikaans nie. Ek sal ook nie sê<br />
ek is ‘n oordrewe puris nie. Daar is egter ‘n plek vir formele<br />
Afrikaans en dit is by die werk. So ook by die ander rolle<br />
wat mens vervul soos in dié van pa is daar pa-taal, die van<br />
man man-taal, ensovoorts.<br />
En in die onderrigsituasie?<br />
Ek leer ons studente om fitterig te wees. Dit mag hulle<br />
wel frustreer maar ons kry goeie resultate.<br />
Wat sou jy sê is die belangrikste hulpmiddel waarmee<br />
mense hulle taalgebruik kan verbeter?<br />
Koop die Afrikaanse speltoetser (by die Puk)! Skaf ‘n goeie<br />
woordeboek aan. Koop my normeboek (Norme vir Afrikaans).<br />
En die belangrikste. Lees. Lees. Lees.<br />
Jou mening oor die toekoms van Afrikaans?<br />
‘n Onlangse taaloudit het bewys dat daar ‘n enorme<br />
toename in Afrikaanse boeke, musiek, koerante,<br />
tydskrifte en feeste is. Net dit alleen gee my al baie moed.<br />
Jy is (of was) lid van ‘n rits woordeboek- en taalhandboekkomitees.<br />
Noem jou hoogtepunte en die werk waarmee<br />
jy tans besig is?<br />
Ek was vir elf jaar lid van die Taalkommissie en is trots<br />
op die produk, die (nuwe) Afrikaanse Woordelys en<br />
Redakteur: Lieze du Preez • e-pos: bkkldup@puk.ac.za • Tel: (018) 299-2382 • Sel: 082-776-7522<br />
Kampusnuus is op die web beskikbaar by www.puk.ac.za/nuus/kampusnuus<br />
PROFIEL<br />
Dié Dié man man is is tr trots tr ots Afrikaans<br />
Afrikaans<br />
Spelreëls, wat ons in 2002 afgehandel het. Hiervoor het<br />
ons die CJ Langenhovenprys vir Taalwetenskap van die<br />
Suid-Afrikaanse Akademie vir Wetenskap en Kuns<br />
ontvang. Die werk het baie ure met min verloftyd tot<br />
gevolg gehad. Tans is ek ondervoorsitter van die Nasionale<br />
Taalliggaam vir Afrikaans, voorsitter van die Forum vir<br />
Afrikaans, lid van die direksie by die WAT (Woordeboek<br />
van die Afrikaanse Taal), lid van die Raad van die<br />
Afrikaanse Taalmuseum en Taalmonument in Paarl en lid<br />
van die Suid-Afrikaanse Akademie vir Wetenskap en<br />
Kuns. Ek is ook al vir ses jaar voorsitter van die provinsiale<br />
taalkomitee en lid van die provinsiale namekomitee.<br />
Hieruit word afgelei dat jy veral die Afrikaanssprekende<br />
gemeenskap verteenwoordig en dien. Kry jy ooit teenstand?<br />
My betrokkenheid by die taal is ‘n logiese voortvloeisel<br />
van my grootword- en studentejare. Ek skroom nie<br />
om op te staan en vir Afrikaans te baklei nie. Dit beteken<br />
dan dat mens juis slae kry maar ek is nie bereid om dit<br />
waaraan ek so hard gewerk het prys te gee nie.<br />
Watter boeke het al uit jou pen verskyn?<br />
Ek is die skrywer van twee en medeskrywer van die<br />
Afrikaanse Woordelys en Spelreëls. My derde boek is in beplanning.<br />
Ek beplan om binnekort oorsee te gaan vir voorafnavorsing<br />
wat minstens ‘n maand van net lees sal wees.<br />
Jy is ook lid van die provinsiale namekomitee. Hoe word<br />
die komitee saamgestel?<br />
Die lede word deur die gemeenskap genomineer terwyl<br />
die voorsitter aangewys word deur die provinsiale regering.<br />
Ek kan met eerlikheid sê my eweknieë in die komitee is<br />
welwillend en het erns met elke saak. So ook wys die<br />
voorsitter professionaliteit. Dit is mense wat in wie ek<br />
vertrou en ek het respek vir hulle.<br />
Waarmee is die komitee tans besig?<br />
In breë trekke moet alle benamings en herbenamings<br />
van plekke deur die komitee bekyk word. Ons is tans besig<br />
met sekere plekke wat se spelwyse reggestel moet word.<br />
Ons bekyk ook tans twee of drie plekke wat dieselfde<br />
naam het en een dus ‘n nuwe naam moet kry. Dan is ons<br />
ook betrokke by die proses om nuwe uitbreidings in die<br />
provinsie se name te bekyk.<br />
Wat is die vernaamste riglyn wat geld wanneer ‘n<br />
nuwe naam in die vooruitsig gestel word?<br />
Behoorlike konsultasie met die breë gemeenskap.<br />
Hoe sien jy die voorgestelde naamverandering van<br />
Potchefstroom?<br />
My persoonlike mening: in Potchefstroom is nie een<br />
van die riglyne tot dusver gevolg nie. Die konsultasiepoging<br />
in 2004 in die banketsaal was abortief en<br />
duidelik ‘n gemanipuleerde proses. Daar is glad nie voldoende<br />
gekonsulteer nie en die demokrasie bepaal jy moet<br />
met alle belangegroepe in gesprek tree. Weer my persoonlike<br />
mening: dit lyk of daar ‘n ANC-groepering is wat die proses<br />
forseer om by hulle eie doelwitte te pas. Dit is nie versoenend<br />
nie.<br />
Is daar volgens jou ‘n ander naam wat meer gepas sou<br />
wees as die voorgestelde Tlokwe?<br />
My persoonlike mening: die huidige naam<br />
assosieer met die geskiedenis van die dorp. Dit<br />
is moontlik dat die Batlokwa-stam in die<br />
omgewing gebly het maar mense het Potchefstroom<br />
‘n plek kom maak waar mense<br />
wil bly en jy kan tog nie ‘n streep deur hul<br />
geskiedenis trek nie. Nee wat. Potch bly<br />
Potch. Niks kan meer gepas wees as Potchefstroom<br />
nie. Dís die geskiedenis. ‘n<br />
Naam word gekoppel aan ‘n sekere status, geskiedenis<br />
en waarde.<br />
Jy het op Maties gestudeer en klas gegee. Later was<br />
jy by Ikeys en nou vir die langste tyd by die Puk? Hoe sien<br />
jy die drie?<br />
Maties sal maar seker altyd my alma mater bly. Die plek<br />
waar ek begin studeer het en vir ses jaar as voltydse student<br />
ingeskryf was. Ikeys, waar ek net langer as elf jaar<br />
klas gegee het, het sy eie herinnerings. Daar het ek die<br />
kompleksiteit van die land geleer. Dit was die voorfase tot<br />
die oorgang in Suid-Afrika. En dan die Puk waar ek reeds<br />
sowat 15 jaar betrokke is. Hier kon ons openlik Afrikaans<br />
wees én Christen wees. Elkeen van die drie plekke het sy<br />
eie unieke ervarings meegebring en kan inderwaarheid nie<br />
met mekaar vergelyk word nie. Ek kan wel bevestig dat<br />
wanneer ek aftree dit iewers in die Kaap sal wees.<br />
Jy was voorheen die huispa van Wanda en is nou pa<br />
van Bellatrix. Wat van huispa-wees trek jou?<br />
O, ek is mal oor my meisiekinders en geniet hul<br />
menswees. Dit is ‘n vreugde en voorreg om die stukkie<br />
groei wat jy in jongmense se lewe het te kan ervaar.<br />
Jy is getroud met Wilma (wat jy in Stellenbosch ontmoet<br />
het) en het drie kinders. Vertel meer.<br />
Ek is mal oor my vrou van die afgelope 28 jaar en lief<br />
vir my kinders. Ons doen graag dinge saam. Ihan is tans<br />
besig met sy Zuma-jaar as apteker in Nylstroom. Rikus<br />
het sy honneurs in BCom verwerf en bly in Londen.<br />
Amnarie is ‘n derdejaar onderwysstudent. Dis lekker om<br />
my kinders te sien grootword en dis maar ‘n gemis nou<br />
dat hulle uit die huis is.<br />
Wat doen jy om te ontspan?<br />
Omdat my hele leefwêreld Afrikaans is lees ek vir<br />
ontspanning Engelse fiksie. En ek kyk graag sport.<br />
Watter rugbyspan ondersteun jy?<br />
Kyk man, ek is ‘n geswore WP en Stormers-ondersteuner.<br />
Ek verstaan nie hoe mense kan dink die Blou Bulle is besonder<br />
nie!<br />
Waarop is jy trots?<br />
Op die skool vir tale<br />
en veral ons omgee<br />
vir studente hier.<br />
Waarvan hou<br />
jy nie?<br />
Ek is op die<br />
kampus bekend<br />
as informele<br />
mens met<br />
‘n gemaklike<br />
styl. Ek<br />
hou nie van<br />
‘n gespanneomgewing<br />
nie.