Ga naar het praktijkvoorbeeld uit Antwerpen

Het ABC van de vereniging
www.antwerpen.be
03 22 11 333

Het ABC van de vereniging
Deze map is een productie van Stad Antwerpen en bevat basisinfo voor elke vereniging of feitelijke
vereniging. Er is specifiek aandacht voor verenigingen van kansengroepen. Hiermee bedoelen we
verenigingen van etnisch-culturele minderheden, senioren, vrouwen, holebi’s, personen met een
handicap en verenigingen in armoedebestrijding.
De info kwam tot stand in nauwe samenwerking met de federaties van etnisch-culturele minderheden:
Federatie van Engelstalige Afrikanen in België
vzw (FAAB)
Federatie van Marokkaanse verenigingen vzw
(FMV)
Federatie van Mondiale Democratische
organisaties vzw (FMDO)
Federatie van Vooruitstrevende Verenigingen
vzw (CDF)
Internationaal Comité vzw (IC)
Latijns-Amerikaanse Federatie vzw (LAF)
Platform Afrikaanse Gemeenschappen vzw
(PAG)
Unie van Turkse Verenigingen vzw (UTV)
Vereniging voor Ontwikkeling en Emancipatie
van Moslims vzw (VOEM)
Prins Leopoldstraat 51
2140 Borgerhout
03 677 26 10
Oudstrijdersstraat 9
2140 Borgerhout
03 204 10 10
Lange Beeldekensstraat
245
2060 Antwerpen 6
0488 86 70 37
Banierstraat 32
9000 Gent
09 228 90 55
Nationalestraat 111
2000 Antwerpen
03 220 14 48
Lange Lozanastraat 14
2018 Antwerpen
03 290 01 80
Breughelstraat 31
2018 Antwerpen
03 293 32 60
Lange Achteromstraat 32
2018 Antwerpen
03 289 91 13
Montignystraat 34
2018 Antwerpen
03 272 35 07
www.faabonline.org
www.fmv-vzw.be
www.fmdo.be
www.cdfvzw.be
www.internationaalcomite.be
www.lafederacion.be
www.afrikaansplatform.be
www.utvweb.be
www.voem-vzw.be
Eerste editie – augustus 2011. Deze uitgave is een momentopname. Voor de meest recente versie
verwijzen we u steeds naar de website of coördinaten van de bevoegde instanties. De stad is niet
verantwoordelijk voor fouten van adresgegevens van externen.
Voor meer info kan u terecht bij
Servicepunt verenigingen
Atlas
Carnotstraat 110
2060 Antwerpen
03 338 71 00
servicepuntverenigingen@stad.antwerpen.be
Verantwoordelijke uitgever: Tom Meeuws I Grote Markt 1 I 2000 Antwerpen

Administratie en organisatie

Feitelijke vereniging en vzw: wat zijn de verschillen?
Wat?
Feitelijke vereniging = zodra je iets organiseert met twee of meer personen. Er zijn geen regels over de
organisatie en de leden.
Een vzw = wel gebonden aan wettelijke afspraken over boekhouding, organisatie en leden.
Welke structuur de beste is voor jouw vereniging, moet je zelf bepalen. We zetten de voor- en nadelen op
een rijtje.
Feitelijke vereniging Vzw
Aard Een feitelijke vereniging is een
groepje mensen die samen iets
organiseren. Kan snel opgestart
en ontbonden worden zonder
enige vorm van administratie of
officiële registratie.
Rechtspersoonlijkheid GEEN
Individuele leden kunnen elk
afzonderlijk aansprakelijk
gesteld worden voor de totale
vereniging.
Een groep van minstens drie
mensen die een bepaald
maatschappelijk doel willen
realiseren en daarvoor activiteiten
organiseren.
WEL
Kan in eigen naam en voor
eigen rekening optreden,
dagvaarden en gedagvaard
worden.
Organisatie Geen wettelijke regeling. Wettelijke bepalingen over een
algemene vergadering, een
raad van bestuur, de werking,
het ledenregister, enz.
Bezittingen Kan geen verbintenissen
aangaan, eigendommen
bezitten of
schenkingen aanvaarden. Alle
bezittingen zijn eigendom van
iedereen of eigendom van de
persoon die kan aantonen dat
de eigendom van hem is.
(vb: via aankoopfactuur)
Aansprakelijkheid Individuele leden kunnen elk
afzonderlijk aansprakelijk
gesteld worden voor de totale
vereniging.
Heeft een eigen vermogen dat
duidelijk is afgebakend van het
persoonlijke vermogen van de
leden.
Kan aansprakelijk gesteld
worden, als er gehandeld wordt
als ‘goede huisvader’.
Let op: bij een grove fout of
nalatigheid blijf je wel persoonlijk
aansprakelijk.
Administratie en organisatie | 1 |

Wanneer?
Een feitelijke vereniging of vzw kun je het hele jaar door oprichten.
Meer informatie
bij je federatie of koepel
bij stad Antwerpen, sociale netwerken of de buurtsecretariaten
www.just.fgov.be ; klikken op ‘publicaties’, daarna op ‘vzw’s’.
• http://www.just.fgov.be/img_publications/pdf/64.pdf
Administratie en organisatie | 2 |

Jaarlijkse verplichtingen van een vzw
Wat?
Een vzw moet:
ieder jaar minimum 1 algemene vergadering houden
ieder jaar minimum 1 raad van bestuur houden
een boekhouding bijhouden
een belastingsbrief invullen en opsturen
Meer informatie
Alle begrippen die op deze pagina vermeld staan, worden in deze map uitgelegd.
Administratie en organisatie | 3 |

Statuten van een vzw
Wat?
De statuten = een document dat de basis van een vzw beschrijft. Ze bepalen wat kan, mag en moet. Je
beschrijft erin waarom je een vzw wilt oprichten en hoe je gaat samenwerken.
Denk eraan: De statuten moeten worden neergelegd bij de griffie van de rechtbank van
koophandel. Zij publiceren je aanvraag in het Belgisch Staatsblad. Dit kost ongeveer
125 euro.
Dit moet je verplicht opnemen in de statuten:
Naam van de vzw. In de naam moet de afkorting ‘vzw’ voorkomen
Maatschappelijke zetel: adres en gerechtelijk arrondissement (moeten in België liggen)
Doel van de vzw
Leden van de vzw: naam, voornaam en woonplaats van iedere stichter
Algemene vergadering: bevoegdheden, bijeenroeping, wijze van stemrecht en communicatie aan
de leden
Bestuurders: benoeming, afzetting en bevoegdheden
Bijdragen en stortingen die de leden moeten doen
Gebruik van bezittingen en geld in geval van ontbinding
Duur van de vzw
Wanneer ?
■ Bij oprichting:
opmaak van de statuten
stichtingsvergadering of eerste algemene vergadering
goedkeuring van de statuten en benoeming van de leden van de raad van bestuur
Denk eraan: Breng drie exemplaren binnen bij de rechtbank van Koophandel en laat ze
ondertekenen door de stichters van de vzw.
■ Bij wijziging:
Je moet je statuten terug neerleggen bij wijziging van de naam, de zetel, de raad van bestuur,
het dagelijks bestuur OF bij vervroegde ontbinding of sluiting van de vzw.
Meer informatie
De formulieren voor de rechtbank van koophandel en het Belgisch Staatsblad kun je downloaden
via de website www.just.fgov.be. Klikken op: Belgisch Staatsblad, rechtspersonen: vzw’s, ondernemingen,
verenigingen.
Rechtbank van koophandel, Bolivarplaats 20 bus 7, 2000 Antwerpen. Openingsuren voor neerlegging:
8.30 - 12.30 uur, 13.30 - 15.30 uur.
tel. 03 257 85 47
Tip
Formuleer je statuten zo algemeen mogelijk. Veranderingen moet je altijd neerleggen bij de kamer van
koophandel en dat kost geld. Dit bedrag wordt jaarlijks geïndexeerd.
Administratie en organisatie | 4 |

Algemene Vergadering
Wat?
De algemene vergadering = het belangrijkste orgaan van de vzw.
De algemene vergadering beslist immers over:
wijziging van de statuten
benoeming en de afzetting van de bestuurders
benoeming en de afzetting van de commissarissen (een commissaris controleert de financiële
toestand van een vzw. Een kleine vzw is niet verplicht een commissaris aan te stellen).
kwijting aan de bestuurders en de commissarissen
goedkeuring van de begroting en de rekening
ontbinding van de vereniging
uitsluiting van een lid
omzetting van de vereniging in een vennootschap met sociaal oogmerk
alle andere gevallen waar de statuten dat vereisen
Ieder jaar moet de algemene vergadering volgende zaken verplicht goedkeuren:
het jaarverslag van de vzw
de jaarrekening
de begroting
de kwijting (of ontlasting) van de bestuurders (voor de verantwoordelijkheid van hun daden voor
de werking van de vzw)
De algemene vergadering bestaat uit alle vaste leden. Van een algemene vergadering moet een agenda
en een verslag beschikbaar zijn.
Wanneer?
De vzw moet minstens 1 algemene vergadering per jaar houden. Alle leden moeten ten laatste 8 dagen
op voorhand een agenda krijgen.
Meer informatie
bij je koepel of federatie
bij stad Antwerpen, sociale netwerken of een buurtsecretariaat
www.just.fgov.be, klikken op ‘publicaties’, daarna op ‘vzw’s’
Tip ■ Stel de algemene vergadering zorgvuldig samen. Vergeet niet dat ze alle grote beslissingen
neemt binnen de vzw.
Administratie en organisatie | 5 |

Raad van bestuur
Wat?
De raad van bestuur = verantwoordelijk voor het dagelijkse beheer van de vzw.
De raad van bestuur:
zorgt voor de dagelijkse aansturing van de vzw en alle zaken die de wet niet uitdrukkelijk aan de
algemene vergadering voorbehoudt
neemt minder belangrijke beslissingen
vertegenwoordigt de vereniging
bestaat uit minstens drie personen, behalve als de vereniging maar drie leden telt. In dat geval
mag de raad van bestuur maar uit twee personen bestaan.
moet altijd uit minstens 1 persoon minder bestaan dan de algemene vergadering.
Denk eraan: Mensen die in de raad van bestuur zitten, moeten niet in de algemene vergadering
zitten. Bestuurders kunnen enkel aangesteld en afgezet worden door de algemene
vergadering.
Wanneer?
De bevoegdheden van de raad van bestuur worden vastgelegd bij de oprichting. Elke wijziging van de
samenstelling moet je melden aan de griffie van de kamer van koophandel.
Meer informatie
bij je koepel of federatie
bij stad Antwerpen, sociale netwerken of een buurtsecretariaat
www.just.fgov.be, klikken op ‘publicaties’, daarna op ‘vzw’s’
Administratie en organisatie | 6 |

Huishoudelijk reglement
Wat?
Een huishoudelijk reglement = een aanvulling op de statuten van de vzw. Het regelt de interne werking
van je vereniging.
Denk eraan: Geen enkele afspraak in het huishoudelijk reglement mag in tegenspraak mag zijn
met de statuten. Anders is het niet geldig.
Een huishoudelijk reglement regelt de:
taakverdeling binnen het dagelijkse beheer
bevoegdheden van de beheerders onderling en de voorzitter
manier van uitnodigen en de verslaggeving
opmaak van de agenda
organisatie van de vergaderingen (spreekrecht, aanbrengen van agendapunten …)
werking van werkgroepen
In deze tabel vind je het verschil tussen de statuten en het huishoudelijk reglement.
STATUTEN HUISHOUDELIJK REGLEMENT
Wettelijk verplicht Ja Nee
Inhoud (voorbeelden) Naam vzw
Taakverdeling van de leden
Doel vzw
Hoe gebeurt verslaggeving:
Zetel vzw
opmaak en wijzigingen…
Aantal leden vzw
Organisatie van vergaderingen;
Bijdrage van de leden
hoe vaak , wanneer…
…
Noodzakelijk voor Oprichting vzw Functioneren vzw
Tip Wijzigingen in het huishoudelijk reglement moeten niet naar de kamer van koophandel. Laat ze
goedkeuren door de algemene vergadering. Dat is goedkoper en eenvoudiger.
Ook voor een feitelijke vereniging is een huishoudelijk reglement een praktisch hulpmiddel.
Administratie en organisatie | 7 |

Ledenregister
Wat?
Het ledenregister = een lijst van leden met stemrecht op de algemene vergadering. Elk lid moet met
naam, voornaam, woonplaats en nationaliteit vermeld worden.
Denk eraan: zet bovenaan het document:
de naam van de vzw met aanduiding ‘vereniging zonder winstoogmerk’
de maatschappelijke zetel met volledig adres en gerechtelijk arrondissement
het ondernemingsnummer
Alle mensen die ooit lid waren van de algemene vergadering moeten in het register opgenomen zijn.
Wanneer?
Bij oprichting van de vzw.
Denk eraan: De ledenlijst moet binnen de 8 dagen aangepast worden als er nieuwe leden
bijkomen of leden worden verwijderd.
Administratie en organisatie | 8 |

Voorbeeld
Ledenregister
Maatschappelijke zetel: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Ondernemingsnummer: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Identificatiegegevens lid Beslissingsdatum
Naam Voornaam Adres of maatschappelijke zetel Toetreding Uitsluiting Uittreding
Administratie en organisatie | 9 |

Feitelijke vereniging
Wat?
Een feitelijke vereniging bestaat uit twee of meer mensen die zich verenigen om een gemeenschappelijk
doel te bereiken.
Wat zijn de voordelen van een feitelijke vereniging?
■ Je kunt snel en makkelijk een vereniging oprichten.
■ Je kunt snel en makkelijk de vereniging stopzetten.
Een feitelijke vereniging is niet verplicht om een reglement samen te stellen. Toch is het belangrijk dat
je een aantal zaken op papier zet, zoals:
naam van de vereniging
doel, bestuurders en kerngroepleden
werkwijze en taken
Als bijlage vind je een voorbeeld van een dergelijke afsprakennota.
Als er in je vereniging onenigheid is, heeft dit document een belangrijke juridische waarde.
Wanneer?
Vul dit document in bij de oprichting van je vereniging.
Tip
Je hebt deze informatie nodig om je vereniging voor te stellen, een subsidieaanvraag in te dienen en
een bankrekening te openen. Om een bankrekening te openen, heb je minstens twee vertegenwoordigers
nodig. (zie ook ‘bankrekening openen’ verder in de map)
Administratie en organisatie | 10 |

Statuten feitelijke vereniging
Vereniging
Adres van de feitelijke vereniging
Postadres van de feitelijke vereniging
Naam
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Straat huisnummer busnummer
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Postcode district
Vertegenwoordigers van de feitelijke vereninging (minstens 2)
Vertegenwoordiger 1
Vertegenwoordiger 2
Naam voornaam
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Functie
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
geboortedatum geboorteplaats
dag maand jaar
Naam voornaam
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Functie
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
geboortedatum geboorteplaats
dag maand jaar
Wijze van benoeming en ontslag van de vertegenwoordigers
Datum en handtekening van de vertegenwoordigers
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
De vereniging zonder rechtspersoonlijkheid bestaat uit verschillende personen en is
opgericht op vrijwillige en duurzame basis, met een gemeenschappelijk en
welomschreven doel. De vereniging is niet bedoeld om inkomsten te realiseren voor
de leden (maar eventueel wel voor de vereniging). De leden hebben geen recht op
een aandeel in de behaalde winsten. Als de vereniging wordt ontbonden of als de
leden ontslag (moeten) nemen, kunnen ze hun (fi nancieel) deel niet terugkrijgen..
opgemaakt te datum
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
dag maand jaar
naam + handtekening . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
opgemaakt te datum
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
dag maand jaar
Voorbeeld
naam + handtekening . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Administratie en organisatie | 11 |

Afsprakennota vzw (naam) feitelijke vereniging
De organisatie en het werk
Ondertekening
Drie exemplaren
Handtekening vrijwilliger
Handtekening ouders/voogd van de
minderjarige vrijwilliger
Handtekening verantwoordelijke van de
organisatie
Wat is het doel van de vereniging?
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Wat wordt er van mij als vrijwilliger verwacht?
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Is er een specifi eke omschrijving van mijn taken?
Met wie moet ik daarbij samenwerken?
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Wanneer word ik verwacht? Wat moet ik doen als ik in een bepaalde periode
niet kan komen (bijvoorbeeld vakantie)?
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Mag ik opleidingen of cursussen volgen? Zijn er verplichte opleidingen of
cursussen?
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Hoe worden problemen opgelost?
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Is er een onkostenvergoeding?
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Waarvoor ben ik verzekerd?
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Wat moet ik doen als ik wil stoppen met vrijwilligerswerk?
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
opgemaakt te datum
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
dag maand jaar
naam + handtekening . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
opgemaakt te datum
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
dag maand jaar
naam + handtekening . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
opgemaakt te datum
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
dag maand jaar
Voorbeeld
naam + handtekening . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Administratie en organisatie | 12 |

Bankrekening openen
Wat?
Je kunt voor je vereniging een zichtrekening openen om de inkomsten en uitgaven te regelen. Zowel
voor een feitelijke vereniging als een vzw kun je een zichtrekening openen.
Hoe?
1. Bespreek in je vereniging wie de toestemming krijgt om het geld op de rekening van je vereniging te
beheren. Hij wordt dan ‘volmachtdrager’.
Bij het openen van de rekening moeten minstens twee vertegenwoordigers van de vereniging
aanwezig zijn. Deze vertegenwoordigers zijn dan ‘volmachtgevers’
Het beste is dat de volmachtdrager niet dezelfde persoon is als een volmachtgever.
2. Zorg dat je van elke vertegenwoordiger een kopie van het paspoort en een recent woonplaatsbewijs
bij je hebt.
Bij een vereniging zijn de ondertekenaars van de rekening geen eigenaar van het geld. Het
geld komt uit de werking van de vereniging en moet daarvoor gebruikt worden. Geen enkel
lid kan (een deel van) dit geld opeisen. Als een van de (bestuurs)leden overlijdt, moet de
rekening niet worden geblokkeerd.
3. Neem de statuten en de ledenlijst van je vereniging mee naar de bank.
Voor een vzw moet je de meest recent gepubliceerde statuten voorleggen. Voor een feitelijke
vereniging is het ook belangrijk om statuten te hebben (zie ‘feitelijke vereniging’ in het
eerste hoofdstuk).
Tip
Er moeten minstens 2 vertegenwoordigers tekenen voor de bankrekening. Ga dus samen naar de bank
om de rekening te openen.
Administratie en organisatie | 13 |

Vrijwilligerswet
Wat?
De vrijwilligerswet = een wet met regels over de rechten van vrijwilligers. De wet geldt voor feitelijke
verenigingen en vzw’s.
De wet legt volgende zaken vast:
Definitie van vrijwilliger
Informatieplicht
Arbeidsrecht
Kostenvergoeding
Verzekering
De vereniging is verplicht om vrijwilligers op de hoogte te brengen van deze wet bij de start van hun
vrijwilligerswerk.
Definitie
Vrijwilligerswerk is een activiteit die uitgevoerd wordt door een vrijwilliger binnen een organisatie.
Kenmerken van de activiteit:
■ inzet voor een ander
■ Onbetaald
■ Niet verplicht
■ Ingericht door een organisatie buiten de familie of privé-verband.
■ Buiten het kader van een arbeidsovereenkomst, dienstencontract of statutaire aanstelling.
Meer informatie
op de fiches in deze map
bij je koepel of federatie
bij stad Antwerpen, sociale netwerken of een buurtsecretariaat
www.vrijwilligerswetgeving.be
Tip
Maak duidelijke afspraken met je vrijwilligers. Wat verwacht je van hen en wanneer? Goede afspraken
met je vrijwilligers zijn minstens even belangrijk als de wet.
Administratie en organisatie | 14 |

Informatieplicht
De Informatieplicht = de plicht van een vereniging om vrijwilligers te informeren over:
Vzw’s Feitelijke vereniging
De sociale doelstelling van de organisatie (zie
statuten)
Het juridische statuut van de organisatie: vzw (of
openbaar bestuur of…)
■ de verzekering voor burgerrechtelijke aansprakelijkheid.
■ eventuele andere verzekeringen die zijn
afgesloten voor vrijwilligers.
De sociale doelstelling van de organisatie (verslagen,
visieteksten…)
Het juridisch statuut van de organisatie: feitelijke
vereniging
De identiteit van de verantwoordelijke van de
feitelijke vereniging: minstens één naam en
contactgegevens
de regeling waaronder de feitelijke vereniging
valt in verband met de verzekering burgerrechtelijke
aansprakelijkheid:
■ is de feitelijke vereniging een onderdeel van
een koepel dan valt die onder de verzekering
burgerrechtelijke aansprakelijkheid van die
koepel.
■ als dat niet het geval is, kan de vrijwilliger
persoonlijk burgerrechtelijk aansprakelijk
gesteld worden. De feitelijke vereniging kan
wel een extra verzekering nemen voor burgerrechtelijke
aansprakelijkheid. (meer info in het
onderdeel ‘verzekering’)
Eventuele kostenvergoedingen en de manier waarop ze worden uitbetaald
De geheimhoudingsplicht die stelt dat geheimen, die je zijn toevertrouwd in verband met je vrijwilligerswerk,
niet mag bekendmaken aan anderen.
Tip
Een feitelijke vereniging kan een extra verzekering burgerlijke aansprakelijkheid afsluiten voor zijn
vrijwilligers. Deze verzekering is wel nooit zo sluitend als voor een vzw. Vraag je verzekeraar zeker naar
de voorwaarden.
Arbeidsrecht
■ Bijna iedereen heeft het recht om vrijwilligerswerk te doen. Werklozen moeten toestemming vragen
bij de RVA. De RVA heeft binnen de 12 dagen het recht om te weigeren, daarna mag men beginnen
aan het vrijwilligerswerk.
■ Voor mensen zonder verblijfsstatuut is er nog geen regeling. Zij kunnen dus nog geen vrijwilligerswerk
doen.
Administratie en organisatie | 15 |

Kostenvergoeding
Wat?
Kostenvergoeding = de terugbetaling van de kosten die een vrijwilliger maakt voor zijn vrijwilligerswerk.
Een vereniging is niet verplicht om de onkosten van een vrijwilliger te vergoeden.
Voordelen van een vergoeding:
goede motivatie voor vrijwilligers
je laat zien dat je een open vereniging bent
Kosten vergoeden kan op 2 manieren:
1. Je betaalt het exacte bedrag. De vrijwilliger brengt het kasticket van zijn uitgave binnen en de
vereniging betaalt dit bedrag terug.
OF
2. Je betaalt een vast bedrag aan de vrijwilliger (= vrijwilligersvergoeding). Het maximumbedrag
is 30,82 euro per dag. De vrijwilliger moet hierop geen belastingen betalen.
Denk eraan: Per jaar mag een vrijwilliger maximum 1.232,92 euro per jaar aan
vrijwilligersvergoedingen ontvangen.
De vrijwilliger betaalt wél belastingen als:
■ hij dit bedrag overschrijdt
■ hij niet kan bewijzen dat het gaat om een onkostenvergoeding
Je kunt deze twee systemen niet combineren. Er is één uitzondering: vervoersonkosten mogen betaald
worden ook al ontvangt de vrijwilliger al een vast bedrag.
Dit bedrag mag dan per jaar niet hoger zijn dan 635,60 euro per jaar.
■ met een auto mag de vereniging tot 2.000 km per jaar vergoeden.
■ Voor trein-, tram- en busticketten mag de vereniging per jaar maximaal 635,60 euro terugbetalen.
Tip
Spreek altijd op voorhand af wat een vrijwilliger terugbetaald krijgt en wat niet.
Administratie en organisatie | 16 |

Verzekeringen
Wat?
Verzekering burgerlijke aansprakelijkheid = een verplichte verzekering voor je vereniging en je vrijwilligers.
Deze aansprakelijkheidsregeling en verzekeringsplicht geldt voor
vrijwilligersorganisaties met rechtspersoonlijkheid zoals vzw’s en openbare besturen
feitelijke verenigingen die deel uitmaken van een koepel zoals een plaatselijke afdeling van Chiro,
Scouts, Gezinsbond, Willemsfonds …
feitelijke verenigingen die personeel tewerkstellen zoals vakbonden
Wat is er verzekerd?
schade aan de organisatie
de vrijwilligers (tijdens activiteiten en onderweg naar/van de activiteiten)
collega’s of derden (tijdens activiteiten en onderweg naar/van de activiteiten)
Tip
■ Zet de taken van vrijwilligers op papier
■ Zorg ervoor dat alle vrijwilligers en alle taken zijn opgenomen in de verzekeringspolis. Noteer ook
de momenten wanneer vrijwilligers aanwezig zijn.
■ Lees de verzekeringspolis altijd goed na
Administratie en organisatie | 17 |

Niet verplicht, wel aan te raden
Verzekering Lichamelijke ongevallen
Wat is er verzekerd?
ongevallen van vrijwilligers met lichamelijk letsel
Denk eraan: Dit is een vrij dure verzekering. De prijs hangt af van het risico en de reikwijdte van
de verzekering. Zoek zeker ook formules voor collectieve verzekering. Hoe groter de
spreiding van het risico, hoe lager de kost.
Rechtsbijstand
Waarvoor dient rechtsbijstand?
Voor ondersteuning van vrijwilligers die betrokken raken bij een rechtzaak
om experten te kunnen aanduiden
om een advocaat te betalen
Tip
Vraag aan je verzekeraar om een clausule ‘Rechtsbijstand’ in de polis burgerlijke aansprakelijkheid’ op
te nemen. Dat is goedkoper.
Meer informatie
op de fiches in deze map
bij je koepel of federatie
bij stad Antwerpen, sociale netwerken of een buurtsecretariaat
www.vrijwilligerswetgeving.be
Administratie en organisatie | 18 |

Waar verzekeren?
Het Provinciaal Steunpunt vrijwilligerswerk Antwerpen biedt een gratis verzekering aan. Deze polis dekt
alle vrijwilligersactiviteiten. Deze verzekering dekt:
Burgerlijke aansprakelijkheid
Rechtsbijstand
Lichamelijke ongevallen
Per jaar kun je gebruik maken van 100 vrijwilligersdagen. Dat wil zeggen dat je ook 100 vrijwilligers
1 keer kunt verzekeren voor 1 activiteit. Deze verzekering is vooral bedoeld voor tijdelijke initiatieven.
Denk eraan: Deze verzekering vervangt dus niet de jaarverzekering van leden en vrijwilligers!
Meer informatie
bij je koepel of federatie
bij stad Antwerpen, servicepunt vrijwilligers of een buurtsecretariaat
bij Provinciaal Steunpunt Antwerpen
Boomgaardstraat 22 bus 100, 2600 Berchem.
tel. 03 240 61 72 | fax: 03 240 61 62 | e-mail: danielle.serre@welzijn.provant.be
www.provant.be/vrijwilligersverzekering
Administratie en organisatie | 19 |

Financiën

Begroting
Wat?
Een begroting = een overzicht van alle geschatte kosten en ontvangsten. Dat kan voor de hele
vereniging zijn maar bijvoorbeeld ook voor een afzonderlijk project.
Voordelen:
zicht op de financiële haalbaarheid van een project
zaken schrappen omdat je te veel gaat uitgeven
subsidies aanvragen bij de overheid of partners
Hoe?
1. Maak een lijst van alle mogelijke ontvangsten en uitgaven
2. Kies welke projecten je zeker wilt organiseren en welke minder belangrijk zijn
3. Ga niet zomaar uit van een schatting. Vraag offertes en bekijk de inkomsten en uitgaven van
vorig jaar
Denk eraan: de verplichte items die nodig zijn voor de jaarrekening (zie onderdeel aarrekening)
Wanneer?
Een vzw is wettelijk verplicht een begroting op te stellen. De algemene vergadering moet
de jaarbegroting goedkeuren. Dit moet binnen de zes maanden na de start van het boekjaar
gebeuren.
Denk eraan:
Laat de begroting en het jaarplan samen goedkeuren
Maak een begroting aan het begin van een werkjaar, activiteit of project
De begroting moet niet naar de Kamer van Koophandel
Tips Voorzie een bedrag voor onvoorziene uitgaven.
Bekijk op voorhand waar je eventueel kunt besparen. Zo vermijd je discussies op moeilijke
momenten.
Je kan contact opnemen met je koepel of federatie om een eenvoudig boekhoudpakket in excell te
krijgen.
Meer informatie
bij je federatie of koepel.
bij sociale netwerken of een buurtsecretariaat.
Financiën | 1 |

Boekhouding
Wat?
1. In een boekhouding zitten alle uitgaven en ontvangsten, bezittingen en schulden van een
vereniging. Een vzw is bij wet verplicht om een boekhouding te voeren.
Voordelen:
Een duidelijke en eerlijke boekhouding geeft vertrouwen bij je medewerkers en externe partners
2. In een dagboek (ook wel bankboek of kasboek genoemd) worden alle uitgaven en ontvangsten
geregistreerd. Bewijsstukken zoals kastickets, facturen of ontvangstbewijzen moet je, samen met
de dagboeken, zeven jaar bijhouden.
3. Een inventaris is een lijst van alle bezittingen, schulden, rechten en verplichtingen van de vzw op
het einde van het financiële jaar.
4. Elke vzw moet een jaarrekening maken bij het afsluiten van het boekhoudjaar.
Een jaarrekening bestaat uit:
■ De staat van de ontvangsten en uitgaven
Het totaal van alle uitgaven en ontvangsten die genoteerd staan in de financiële dagboeken.
■ De staat van het vermogen
Het totaal van alle bezittingen en schulden aan het einde van het financiële jaar.
■ Een toelichting van de waarderingsregels
Een beschrijving van de berekeningsmethode waarop de vereniging de geldwaarde bepaalt van
de bezittingen en schulden, rechten en plichten.
Tip
Ook een feitelijke vereniging houdt het best een financieel overzicht bij. Dit is echter niet verplicht.
Financiën | 2 |

Wanneer?
De algemene vergadering van de vzw moet de jaarrekening goedkeuren ten laatste zes maanden
na de afsluiting van het boekhoudjaar.
De griffie van de rechtbank van koophandel moet de jaarrekening en het bijbehorende verslag
ontvangen ten laatste zes maanden nadat het op de algemene vergadering werd goedgekeurd.
Denk eraan:
Vzw’s moeten bij subsidieaanvragen aan stad Antwerpen ook een jaarrekening
voegen.
Je moet de jaarrekening ook meesturen met je belastingsformulier (zie onderdeel
belastingen).
Alle leden van de algemene vergadering hebben het recht om alle bewijsstukken
van de vereniging te zien. Hou je dagboeken dus netjes bij. Leden mogen trouwens
geen financiële informatie doorgeven.
Meer informatie
bij je federatie of koepel
bij een buurtsecretariaat of het servicepunt verenigingen, sociale netwerken.
FOD Justitie: www.just.fgov.be
■ http://www.just.fgov.be/img_justice/publications/pdf/70.pdf
www.vsdc.be
Tip Laat de boekhouding van je vereniging nakijken of maken door iemand met kennis van zaken.
Financiën | 3 |

Belastingen
Wat?
Een vzw moet elk jaar een belastingsbrief invullen en opsturen. Doe je dit niet, dan riskeer je een boete.
Kleine vzw’s moeten bijna nooit belastingen betalen.
Wanneer?
Ieder jaar.
Denk eraan: Als de omzet uit verkoop in je vzw hoger is dan 5 580 euro, moet je btw betalen en
dus een btw-boekhouding voeren.
Hoe?
1. Een bestuurslid van de vereniging moet de laatste bladzijde ondertekenen en dateren
2. Steek de jaarrekening van het voorbije jaar bij de belastingsbrief
3. Als de vzw geen geld ontvangen of uitgegeven heeft, schrijf je volgende verklaring: “Onze vzw
heeft in het jaar 20XX geen inkomsten en geen uitgaven gehad”.
Denk eraan:
■ Ook als de vzw niet meer actief is, moet je toch een belastingsbrief invullen. Voor
de belastingsdienst bestaat de vzw tot de ontbinding in het Belgisch Staatsblad is
gepubliceerd.
■ De belastingsdienst kan controles uitvoeren. Hou daarom alle kastickets,
rekeningafschriften en verklaringen van betalingen goed bij.
Meer informatie
■ Belastingskantoor in lokaal 4B21 op de Italiëlei 4 in Antwerpen. Open, elke werkdag tussen
9.00u en 11.30u, of maak een afspraak op het nummer 02 578 80 73.
■ Geen belastingsbrief ontvangen? Vraag de brief aan via tel. 02 578 63 98. Geef het ondernemingsnummer
van de vzw, dat op de statuten staat.
Financiën | 4 |

Publiciteit

Vereniging bekendmaken
Wat?
Je kunt de vereniging op verschillende manieren bekendmaken. Doorloop hiervoor onderstaande
stappen.
Wat wil je vertellen?
Als je de vereniging voorstelt, beantwoord dan in vijf zinnen deze vragen:
■ Wie zijn jullie?
■ Waarom bestaat de vereniging?
■ Welke waarden vinden jullie belangrijk?
■ Welke activiteiten organiseren jullie?
■ Wat maakt jullie vereniging uniek en aantrekkelijk?
Deze zinnen vormen de basis voor al je communicatie. Antwoord hiermee als iemand vraagt wat jullie
troeven zijn. Je kunt die antwoorden ook gebruiken om subsidies of sponsoring te vragen.
Hoe?
Mondeling voorstellen
Overleg met het bestuur over de werkingsprincipes van de vereniging. Het is belangrijk dat iedereen
goed weet waar de vereniging voor staat. Probeer daarom kort en bondig te formuleren wat je wilt
vertellen.
Bespreek en oefen deze uitgangspunten goed met de andere vrijwilligers.
Schriftelijk voorstellen
Wat?
Maak een kleine voorstellingsfolder van je vereniging. Onderstaande informatie is belangrijk als je je
vereniging voorstelt.
Naam van de vereniging
Een baseline
Dit is een kernachtige zin waarin je het belangrijkste van je vereniging samenvat.
Een beeld
Zoek een goede foto of illustratie die duidelijk weergeeft wat jullie doen.
Een korte tekst
Deze tekst geeft een antwoord op de vijf vragen die we hierboven opsommen.
Publiciteit | 1 |

Een activiteit bekendmaken
Wat?
Om een activiteit bekend te maken, moet je deze vragen beantwoorden:
■ Wat organiseer je?
■ Wanneer? Datum en uur?
■ Waar? (zaal, straat, huisnummer, postcode, stad)
■ Wie organiseert de activiteit? Logo?
■ Wat staat er op het programma?
■ Hoeveel bedraagt de toegangsprijs?
■ Inschrijven nodig?
■ Waar krijg je meer info?
■ Naam en adres vereniging.
Al deze informatie moet in een flyer een folder of op een affiche staan.
Denk goed na welke promotiematerialen je nodig hebt om je activiteit bekend te maken en wie je wilt
uitnodigen.
Hoe?
Als je vereniging een activiteit organiseert voor leden of bekenden, kun je dit op verschillende manieren
bekendmaken:
■ mondeling;
■ via mail;
■ met een aankondiging via Facebook of andere sociale media;
■ met een berichtje op de website;
■ met een aankondiging in het ledenblad;
■ met een sms’je;
■ met een leuke schriftelijke uitnodiging.
Als je een activiteit organiseert voor een breed publiek, maak je de dat op een andere manier bekend:
■ met een mail naar je brede contactadressenlijst;
■ met een aankondiging in plaatselijke kranten (bijvoorbeeld De Nieuwe Antwerpenaar);
■ met een berichtje op de website;
■ met een evenementenpagina op Facebook of andere sociale media;
■ met affiches en flyers.
Publiciteit | 2 |

Een affiche opstellen
Wat?
Met een goede affiche breng je veel mensen op de hoogte van je activiteit. Een aantrekkelijke affiche
bestaat uit een ‘sprekend beeld’ en de belangrijkste informatie. De affiche toont wat er op het
programma staat of wie het publiek is. Het beeld moet de mensen die je wilt bereiken nieuwsgierig
maken.
Zet deze informatie op de affiche:
■ Wat organiseer je?
■ Wanneer? Datum en uur?
■ Waar? (zaal, straat, huisnummer, postcode, stad)
■ Wie organiseert de activiteit? Logo?
■ Wat staat er op het programma?
■ Hoeveel bedraagt de toegangsprijs?
■ Inschrijven nodig?
■ Waar krijg je meer info?
■ Naam en adres vereniging;
■ Sponsorlogo’s;
■ Verantwoordelijke uitgever.
Als je naar een (vrijwillige) ontwerper stapt, moet je volgende zaken weten:
■ Welk formaat wil je gebruiken?
■ Welke stijl moet de affiche uitstralen? Hoe veel kleuren wil je gebruiken?
■ Wanneer bezorg je de correcte tekst en het beeldmateriaal?
Kijk voor meer informatie in de bijlage.
Hoe?
■ Spreek een vrijwilliger aan die kennis heeft van lay-out.
■ Als je geen vrijwilliger vindt, kun je iemand inhuren. Je zoekt het best in je buurt.
De richtprijzen zijn 10 euro per A4-pagina, of 50 euro per uur.
■ Ga met dat ontwerp naar een drukker of kopieercentrum.
Wanneer?
■ Affiches hang je twee tot vier weken voor de activiteit op. Flyers kun je nog langer op voorhand
verspreiden. Houd er rekening mee dat het productieproces minstens een maand duurt. Reken dus
goed uit wanneer je moet beginnen.
Verzamel alle informatie ruim op voorhand.
Het duurt één of twee weken om een affiche te ontwerpen.
Het duurt een dag of twee om af te drukken: thuis, in het buurtsecretariaat of in een
kopieerwinkel.
Het duurt twee tot vijf werkdagen om het ontwerp te drukken in een (digitale) drukkerij.
Rekruteer enkele vrijwilligers om de affiches of flyers te verspreiden.
Publiciteit | 3 |

Bijlage:
Als je een affiche of een flyer laat drukken, stellen drukkers al snel moeilijke vragen. Hieronder vind je
ze terug. Bespreek ze op voorhand met je werkgroepje.
Wat wil je?
■ Aantal exemplaren?
■ Zwart-wit- of kleurenprint?
■ Formaat?
A6 = 10,5 x 14,8 cm
A5 = 14,8 x 21 cm
A4 = 21 x 29,7 cm
A3 = 29,7 x 42 cm
A2 = 42 x 59,4 cm
A1 = 59,4 x 84,1 cm
A0 = 84,1 x 118,9 cm
■ Gewicht van het papier (uitgedrukt in gram per vierkante meter)?
krant = 60 gram
brief = 90 gram
affiche = 135 gram
flyer = 135 tot 400 gram
visitekaartje = 280 tot 350 gram
■ Mat of glanzend papier?
■ Rillen of plooien?
▪ Rillen is een vouwlijn klaarmaken, maar nog niet vouwen.
▪ Plooien is dubbelvouwen.
Publiciteit | 4 |

Promotie via de kanalen van de stad Antwerpen
De Nieuwe Antwerpenaar
Wat?
Het stadsmagazine van de stad Antwerpen publiceert om de twee weken een overzicht van activiteiten
in Antwerpen. Je vereniging kan hier een activiteit in aankondigen. Hoe? Door de nodige informatie
te registreren in de UIT-databank op het internet. De publicatie op deze website én in De Nieuwe
Antwerpenaar is gratis. Ook kranten, tijdschriften, radio- en televisieprogramma’s gebruiken informatie
uit deze databank. Zorg dat je tekstje kort en bondig blijft.
Voorbeeld:
Borgerhart 2010
TENTOONSTELLING | Borgerhart is een forum voor beeldende kunstenaars en artiesten om aan te
tonen dat er ook een positieve wind waait door Borgerhout. De deelnemers worden bekendgemaakt
via een uitgebreide brochure, de website van het district en De Roma. In de foyer vindt de
groepstentoonstelling plaats met alle deelnemende kunstenaars. Die wordt op vrijdagavond feestelijk
geopend.
■ 3/9 om 20 uur, 4/6 en 5/9 van 11 tot 18 uur
■ tel. 03 292 97 40, www.deroma.be
Hoe?
Registreer je activiteit op www.uitdatabank.be. Op deze site wordt stap voor stap uitgelegd wat je moet
doen. Meer info: vragen@uitdatabank.be.
Wanneer?
Om in aanmerking te komen voor publicatie in De Nieuwe Antwerpenaar, registreer je je activiteit acht
weken op voorhand op www.uitdatabank.be.
Tip
De Nieuwe Antwerpenaar telt ook acht districtpagina’s. Je activiteit kan in de districtskalender worden
opgenomen als de informatie minstens vier weken voor de publicatiedatum beschikbaar is. Neem
hiervoor contact op met de cultuurantenne van je district.
Publiciteit | 5 |

Promotie via de STIP (Stedelijke Inventaris van Publicaties)
Wat?
Als de stad jouw evenement financieel steunt, mag je het sponsorlogo van de stad gebruiken op je
drukwerk. In dat geval kun je een beroep doen op de verdeeldienst van de stadsdienst marketing &
communicatie.
Hoe?
■ Bezorg ongeveer honderd affiches aan de stadswinkel.
■ Zorg dat je affiches verzendklaar zijn: opgevouwen, opgerold …
■ In de stadswinkel krijg je etiketten die je zelf op de affiches moet kleven.
■ Vervolgens verstuurt de stadswinkel je affiches naar ongeveer honderd stadslocaties: stadskantoren,
bibliotheken, cultuurcentra, stedelijke seniorenclubs …
Stadswinkel
Grote Markt 11
2000 Antwerpen
03 22 11 333
info@stad.antwerpen.be
open van dinsdag tot en met zaterdag van 11 tot 17.30 uur
(zondag en maandag gesloten)
Wanneer?
Bezorg je affiches aan de stadswinkel ten laatste vier weken voor je evenement begint. Zo is er genoeg
tijd om ze te verzenden en op te hangen.
Tip
Als de stad je evenement niet steunt, kun je in de stadswinkel de STIP-adressenlijst vragen. Zo kun je
zelf de affiches versturen.
Publiciteit | 6 |

Promotie via de plakzuilen
Wat?
De stad en je district hebben borden en zuilen waar je vereniging haar activiteiten kan aankondigen. Je
hebt vooraf geen toestemming nodig om affiches te plakken. Plakken mag tussen 7 en 22 uur.
Hoe?
■ Vermeld op elke affiche de verantwoordelijke uitgever.
■ Op de borden mogen de aangeplakte affiches niet groter zijn dan 60 op 42cm.
■ Op de zuilen mogen de aangeplakte affiches niet groter zijn dan 84 op 60cm.
■ Per activiteit mag je maximum 2m² van een bord of infozuil beplakken.
Wat mag zeker niet?
■ Je mag geen affiches onleesbaar maken, besmeuren of afscheuren.
■ Je mag jouw affiches niet over andere plakken als die activiteiten aankondigen die nog niet
voorbij zijn.
■ Je mag geen affiches plakken op borden die speciaal geplaatst worden in verkiezingsperiodes. Op
deze borden mogen enkel verkiezingsaffiches geplakt worden.
Wie wild plakt, kan bij een eerste overtreding een boete krijgen van maximaal 250 euro (150 euro voor
16- tot 18-jarigen)..Bij een tweede overtreding bedraagt de geldboete minstens het dubbele en bij
een derde overtreding minstens het driedubbele. De aanplakker draait ook op voor de kosten om fout
geplakte affiches te verwijderen.
Tip
Affiches die een activiteit aankondigen, mag je ook aanplakken op de gevel en afsluitingen van
de lokalen waar de activiteit plaatsvindt. Deze affiches moet je uiterlijk één week na de activiteit
verwijderen.
Als bijlage vind je een lijst met de verschillende plakplaatsen in Antwerpen.
Publiciteit | 7 |

Bijlage: aanplakborden in Antwerpen
District Antwerpen
2000 2018
Nationalestraat - Lange Vlierstraat
Mechelseplein
Frankrijklei - Blauwtorenplein
Leopoldplaats - Mechelsesteenweg
Amerikalei - Vrièrestraat
Sint-Jansvlietplein - voetgangerstunnel
Wapper - De Slegte
Groenplaats - uitgang metro - fietsenstalling
Kammenstraat - Oudaan
Jezusstraat - Lange Nieuwstraat
Frans Halsplein
Ossenmarkt (2x)
Varkensmarkt
Blindenstraat - Mutsaardstraat
Rigastraat - Napelsstraat
Koeikensgracht - Entrepotplaats
Stadswaag
2020 2030
Emiel Vloorsstraat - zijde Kolonel Silvertopstraat
Camille Huysmanslaan - Jan De Voslei (zijde Kiel)
2060 2050
Sint-Jansplein - hoek Vondelstraat
Van Kerckhovenstraat - Gasstraat (betonnen buis)
Kerkstraat (aan het plein)
Lange Beeldekensstraat - Pothoekstraat
District Berchem achter Berchem Station
Dageraadplaats
Rubenslei - Quinten Matsijslei (skatepark)
Brialmontlei - Mercatorstraat
Lange Leemstraat - Cuperusstraat
Britselei - Anselmostraat
Brederodestraat - Belegstraat
Amerikalei – Montignystraat
Desguinlei – PIVA
Mechelsesteenweg - K. Elisabethlaan
(inkom Harmoniepark)
Noorderlaan - Tampicoplein (parking KBC)
Leo Baekelandstraat - F. Verbieststraat
Noorderlaan – Groenendaallaan (Metropolis)
Blancefloerlaan - tramhalte Halewijn
Frederik Van Eedenplein - voetgangerstunnel
Stuivenbergplein (betonnen buis)
In drukke winkelstraten staan infozuilen waarop lokale verenigingen kunnen afficheren. Om hier te plakken, moet
je bij het district een aanvraag indienen. Het gaat om volgende plaatsen:
Berchemstadionstraat
Borsbeekbrug
Diksmuidelaan
Driekoningenstraat
District Berendrecht-Zandvliet-Lillo
Fruithoflaan
Gitschotelei
Statiestraat
Strijdhoflaan
Berendrecht Zandvliet
Tongerlostraat (naast bibliotheek Marktplein
Solftplaats Derde Weg
Monnikenhofstraat (ter hoogte van Predikherenbos) Bremstraat
Monnikenhofstraat - Krommeweg Antwerpsebaan
Kleine Bredestraat (aan de Middenschool) Lillo
Antwerpsebaan Parking
Publiciteit | 8 |

District Borgerhout
Noordersingel (tussen brug Statielei en Buurtspoorweglei)
Koxplein
Maarschalk Montgomeryplein
District Deurne
Jan Peetersstraat - Jan Brockhovenstraat
Franck Craeybeckxlaan – Sint-Pauluspad
Boekenberglei (terminus tram 8 en 11)
Ter Heydelaan (aan hondenwei)
Bosuilplein (aan speelplein)
Meyersstraat (aan speelplein
Ten Eekhovelei (aan speelplein)
Van den Hautelei (aan ontmoetingscentrum Den Tip)
Tweegezusterslaan (aan de jeugddienst)
District Ekeren District Hoboken
Parking Hof de Bist St.-Bernardsesteenweg (aan Don Bosco-kerk)
Kruispunt Oude Landen - Prinshoeveweg Krijgsbaan (aan zwembad Sorghvliedt)
Kristus Koningsplein Lageweg (aan de muziekschool)
Kerk Mariaburg, van de Weyngaertplein Terminus tram 12 (St-Bernardsesteenweg)
Groot Hagelkruis Ingang fort 8 (J. Leemanslaan)
Kruispunt Kapelsesteenweg - Laar Veer naar Kruibeke (L. Bosschartlaan)
Kruispunt Laar - Slaadweg - Oude Landen School Hendriklei Polderplein (H.Rosherstr.)
Kruispunt Oude Baan - Herautenlaan - Hoogpadlaan Jeugddienst (Kapelstraat)
Kruispunt De Beukelaerlaan - Donkweg Meunierplein
Kruispunt Veltwijcklaan - Bist Lelieplaats
Statiestraat (station)
Kruispunt Driehoekstraat - Geestenspoor (bibliotheek)
Oorderseweg (zwembad)
Kruispunt Waterstraat - F. Pauwelsstraat (muziekschool)
Kruispunt Kloosterstraat - Bilderdijk
Kruispunt Puihoek - Schriek
Kruispunt Schriek - Statiestraat (station Mariaburg)
Kruispunt Schriek - Korte Bist
Kruispunt Leugenberg - Klein Heiken
District Merksem
Fortje Merksem (op hoek van parking en brug)
Op hoek van Bredabaan en Fortsteenweg
Op hoek van Laaglandlaan en M. De Swaenstraat
Op hoek van Victor Govaerslaan en Rietschoorvelden
Op hoek Maantjessteenweg en Laarsebaan
Op hoek Maantjessteenweg en Laaglandlaan
Ringlaan, ter hoogte van De Middenschool
Op hoek Bredabaan en Rerum Novarumlaan
Victor Roosensplein
Publiciteit | 9 |

Du Chastellei, ter hoogte van Sint-Lutgardisschool
Distelhoek (hoek Sluitberg en Graanstraat)
Op hoek Rode Loopstraat en Terlindenhofstraat (ingang Sportcomplex Rode Loop)
Op hoek Nieuwdreef en Laarsebaan
Op hoek Terlindenhofstraat en Speelpleinstraat
Van Heybeeckstraat, ter hoogte van de Parkweg (aan het zwembad)
Bredabaan, ter hoogte van Bouckenborghpark
Sint-Franciscusplein
Op hoek van Borrewaterstraat en Noordkaai
Vuurkruisenlaan, ter hoogte van Stedelijke school
Stella Marisstraat, ter hoogte van ingang Stella Maris school
Op hoek van Gagelveldenstraat en Ullenshofstraat
Bredabaan, ter hoogte van het Districtshuis
Op hoek van Groenendaallaan en Lambrechtshoekenlaan
Op hoek van Groenendaallaan en Ing. Menneslaan
Op hoek van Minister Delbekelaan en Duivelshoek/Heirmansstraat
District Wilrijk
Hoek Doornstraat - Oudestraat (aan muziekacademie)
Heistraat tegenover Jeugdcentrum Vizit
Universiteitsplein (kruispunt Doornstraat - Krijgslaan)
Plakzuil ter hoogte van de bibliotheek
Boomsesteenweg, ter hoogte van de verbinding naar de Kleine Steenweg
Frans Nagelsplein
Hoek Krijgslaan - Boomsesteenweg
Hoek Sint-Bavostraat - Steytelincklei
Berkenveldplein (aan chalet)
Kerk Pius X - Groenenborgerlaan
Universiteit Antwerpen (campus Groenenborgerlaan)
Oosterveldlaan (ter hoogte van Sint-Augustinus)
Hoek Valkstraat - Boomsesteenweg
Kerk Sint-Jan Evangelist (Valaardreef)
Letterkundestraat - Pastoor Bauwenslaan
Jeugdhuis Jong Valaar (Gebroeders De Wachterstraat)
Michel Willemsplein
Hoek Heistraat - Pierebeekstraat (aan basketbalplein)
Publiciteit | 10 |

Socioculturele activiteiten

Socioculturele activiteiten
Wat?
Socioculturele activiteiten brengen mensen samen rond een gezamenlijk maatschappelijk doel. Het zijn
initiatieven van een (halve) dag of avond.
Deze activiteiten hebben verschillende functies:
■ mensen met elkaar in contact brengen, zodat ze elkaar leren kennen en samen dingen doen;
■ mensen iets leren;
■ mensen laten deelnemen aan cultuur;
■ mensen stimuleren om zich in te zetten voor anderen.
Hoe?
Van bij de start heb je enthousiaste mensen nodig die de activiteit mee willen organiseren. Vorm een
werkgroepje en spreek af hoe jullie samenwerken.
Alles begint met een idee. Om dit idee uit te werken tot een succesvolle activiteit zijn er vier fasen:
1. onderzoeken
2. plannen
3. uitvoeren
4. evalueren
Een idee verkennen
Bespreek de P-vragen:
Past deze activiteit bij ons?
■ Past deze activiteit in de doelstelling van de vereniging?
■ Wat willen we met de activiteit bereiken?
■ Kunnen we deze activiteiten realiseren met de kennis, tijd, middelen en mensen die we hebben?
■ Wie werkt er nog rond dit idee?
■ Moeten we de activiteit zelf organiseren of kunnen we bij anderen aansluiten?
Publiek?
■ Wie willen we bereiken met deze activiteit?
■ Eigen mensen? Bepaald publiek? Het brede publiek?
■ Met welke kenmerken van de doelgroep moeten we rekening houden (bv. beschikbare tijd,
mobiliteit, taal, inkomen, kinderen …)?
■ Beantwoordt de activiteit aan de wensen van dit publiek?
■ Hoeveel mensen verwacht je?
Periode?
■ Wat is de beste periode, tijdstip, frequentie?
■ Zijn de vrijwilligers dan beschikbaar?
■ Past dit voor het publiek?
■ Is er voldoende tijd om deze activiteit te organiseren?
■ Is de geplande tijd voldoende om de doelstelling te behalen?
Socioculturele activiteiten | 1 |

Plaats?
■ Wat is de beste plaats voor deze activiteit?
■ Is er voldoende ruimte?
■ Is ze vlot bereikbaar?
Prijs?
■ Is er een financieel risico?
■ Hoeveel kunnen/willen de deelnemers betalen?
■ Komt de activiteit in aanmerking voor subsidies?
Partners?
■ Wie is er nog bezig met dit idee of deze activiteit?
■ Kunnen we samenwerken met anderen?
■ Laat je inspireren door anderen. Wat vinden partners van dit idee?
■ Welke partners hebben we nodig?
Publiciteit?
■ Hoe bereiken we het beoogde publiek?
■ Hoe stimuleren we het beoogde publiek om deel te nemen?
■ Welke informatie hebben potentiële deelnemers nodig?
Overloop al deze vragen en bekijk het geheel daarna nog eens. Klopt alles? Zijn er geen
tegenstrijdigheden in de planning? Beslis dan samen of je verder kunt gaan met de activiteit.
Plannen
Met de antwoorden op voorgaande vragen maak je een concrete planning. Dit is een lijst met alle taken
voor, tijdens en na de activiteit. Naast elke taak schrijf je het tijdstip, de naam van de uitvoerders, het
nodige materiaal en eventuele informatie.
Overloop met alle medewerkers de taken en zorg voor duidelijke afspraken.
Bespreek een systeem voor onderlinge communicatie: overlegmomenten, telefoon, e-mail …
Maak een begroting met alle verwachte uitgaven en inkomsten.
Uitvoeren
Ga na of je alle voorbereidende taken kunt uitvoeren.
Duid minstens één persoon aan die tijdens de activiteit alles in goede banen leidt, onverwachte
situaties oplost en een aanspreekpunt vormt voor de andere vrijwilligers.
Evalueren
Verliep de activiteit zoals gepland? Wat ging er goed? Wat onthoud je voor de volgende keer? Wat zijn
de resultaten van je activiteit? Wat vonden deelnemers en medewerkers ervan?
Socioculturele activiteiten | 2 |

Tip
■ Houd je activiteiten zo eenvoudig mogelijk.
■ Start op tijd met de voorbereiding. Een lokaal vastleggen, subsidies aanvragen, partnerorganisaties,
vrijwilligers of externe deskundigen vinden … doe je beter lang op voorhand.
Meer informatie
Subsidies voor socioculturele activiteiten kun je aanvragen bij de dienst sociale netwerken van de stad
Antwerpen. Als je een straatfeest organiseert, kun je subsidies krijgen via Opsinjoren. Alle informatie
over het subsidiereglement vind je in het deel ‘subsidies’ van deze map.
In het onderdeel ‘evenement plannen’ vind je meer informatie over zaalverhuur, feestmateriaal,
herbruikbare bekers, aanplakreglement, affiches …
Doc Atlas heeft veel didactisch materiaal over verschillende culturen, opvoeding en Nederlands leren:
http://www.provant.be/leren/documentatiecentra/docatlas/.
Voorbeelden van socioculturele activiteiten vind je ook op http://www.prettiggeleerd.be. Daar lees je
ook over verenigingen en organisaties waarmee je kunt samenwerken.
Socioculturele activiteiten | 3 |

Socioculturele projecten
Wat?
Een project is een reeks van activiteiten die stap voor stap leiden naar een duidelijk doel.
Een projectidee start bij een bepaalde vraag of een situatie waaraan jouw vereniging iets wil en kan
veranderen. De verandering die je wilt realiseren, is het doel van je project. Dit doel wil je bereiken in
een vooraf bepaalde periode voor een bepaalde groep van mensen.
Hoe?
Onderzoeken
Stel een werkgroepje samen en denk na over de P-vragen (die je vindt onder ‘socioculturele activiteit’).
Spreek met verschillende mensen en diensten om informatie te verzamelen en je projectidee te
toetsen. Welke organisaties, verenigingen of diensten werken rond dit thema? Zijn er studies gebeurd?
Lopen ergens anders gelijkaardige projecten?
Samen kun je meer! Zoek samenwerking met partners die gelijkaardige doelen hebben of met dezelfde
mensen werken. Bespreek de samenwerking en zet de afspraken op papier.
Je kunt een stuurgroep met deskundigen samenstellen die advies geeft bij de voorbereiding, de
uitvoering en de evaluatie van je project.
Projectdoel bepalen
Samen met de partners bepaal je wat je met het project wilt bereiken.
Doelen worden vaak te vaag en vrijblijvend geformuleerd. Door SMART-doelen te stellen, verhoog je de
kans dat er ook werkelijk iets van terecht komt.
SMART staat voor:
Specifiek Wees concreet en beschrijf je doel zo scherp mogelijk. Focus!
Meetbaar Hoe zul je de resultaten meten? In aantallen?
Aanvaardbaar Vinden anderen je doel belangrijk? Is het doel de inzet waard?
Realistisch Is het doel haalbaar? Kun je dit doel realiseren?
Tijdsgebonden Binnen welke tijd zal dit doel gerealiseerd zijn?
Plannen
Plan de activiteiten doelgericht in de tijd. Elke activiteit is een stap in de richting van je projectdoel.
Zorg dus voor een logische opbouw.
Zorg voor een duidelijke start en een duidelijk einde van het project.
Socioculturele activiteiten | 4 |

Bereken de verwachte uitgaven en inkomsten en maak een begroting. Bekijk mogelijkheden en
voorwaarden voor subsidies.
In het vorige hoofdstuk vind je hulpmiddelen om activiteiten op te zetten. Die kun je gebruiken om de
activiteiten binnen je project te plannen en uit te voeren.
Uitvoeren en opvolgen
Een project moet je voortdurend opvolgen. Hoe verlopen de activiteiten? Behaal je je doelen? Bereik je
de mensen? Moet je de planning aanpassen? Moet je een extra inspanning doen?
Meten is weten. Registreer daarom voldoende gegevens tijdens de activiteiten, zoals
aanwezigheidslijsten, opvolgingsfiches en activiteitsverslagen.
Evalueer regelmatig en vraag het oordeel van de deelnemers over het verloop en de resultaten van de
activiteiten. Vraag hen suggesties en betrek ze bij de inhoud en de uitvoering van het project.
Communiceer voldoende met je medewerkers. Wat hebben ze nodig? Zijn er vragen of problemen?
Worden alle taken op tijd uitgevoerd? Stimuleer je medewerkers en spreek regelmatig je waardering uit
voor hun inzet. Houd ze op de hoogte van de resultaten van het project. Sta open voor kritiek of
suggesties en zoek samen naar oplossingen voor eventuele problemen. Zorg voor teamspirit!
Voor advies en feedback van externe deskundigen organiseer je bijeenkomsten van een stuurgroep.
Denk aan de financiële opvolging! Houd je boekhouding vanaf het begin nauwkeurig bij. Hoeveel geld
werd al besteed? Hoeveel geld is er nog beschikbaar?
Evaluatie
Evalueer halverwege en op het einde van het project het verloop en de resultaten. Verliep het project
zoals gepland? Wat ging er goed? Wat onthoud je voor de volgende keer? Ga na wat de resultaten zijn
van je project. Analyseer de cijfertjes: aantal deelnemers, activiteiten, behaalde resultaten …
Vraag de mening van deelnemers, medewerkers en partners over het verloop en de resultaten van het
project. Vraag ook suggesties om je project te verbeteren.
Wanneer?
Een project vraagt een stevige voorbereiding. Begin minstens een halfjaar op voorhand met de
projectvoorbereiding.
Meer informatie
■ Voor projecten kun je subsidies vragen bij stad Antwerpen. Zie daarvoor het speciale hoofdstuk over
subsidies.
■ Meer informatie over evaluatie en verslagen vind je in het onderdeel ‘inhoudelijk jaarverslag’.
Socioculturele activiteiten | 5 |

Tip
■ Kom op tijd langs bij een buurtsecretariaat of bij servicepunt verenigingen (stad Antwerpen).
▪ Afhankelijk van het projectthema kunnen zij je in contact brengen met interessante personen,
organisaties, verenigingen en diensten.
▪ Ze geven advies om te komen tot een projectmatige aanpak.
▪ Ze helpen je antwoorden te vinden op organisatorische en inhoudelijke vragen.
▪ Ze helpen je informatie en materiaal te vinden over thema’s en methodieken.
Socioculturele activiteiten | 6 |

Een draaiboek
Wat?
In een draaiboek zet je alle afspraken die je maakt om een activiteit te organiseren. Het is een lijst met
alle taken voor, tijdens en na de activiteit. Naast elke taak schrijf je het tijdstip, de naam van de
uitvoerders, het benodigde materiaal en eventuele informatie.
Zo vergeet je geen belangrijke dingen.
Wanneer?
Zodra je beslist om een activiteit te organiseren, schrijf je alle gemaakte afspraken in het draaiboek. Het
draaiboek loopt tot en met de evaluatie en de financiële afrekening van de activiteit.
Een goed voorbeeld van een draaiboek vind je bij ‘een evenement plannen’. Dit is een uitgebreid
draaiboek. Maar het principe blijft altijd hetzelfde, hoe eenvoudig je activiteit ook is.
Socioculturele activiteiten | 7 |

Een jaarplan
Wat?
Een jaarplan is een agenda van de activiteiten die je vereniging plant in het volgende jaar.
Hoe?
Plannen maak je samen!
Breng mensen samen die belangrijk zijn voor je vereniging: leden, vrijwilligers, partnerorganisaties,
themadeskundigen …
Hun betrokkenheid bij de planning vergroot de slaagkans van je activiteiten!
De mensen voelen zich medeverantwoordelijk. Daardoor zijn ze meer gemotiveerd om samen de
plannen uit te voeren.
Je brengt ideeën, kennis en informatie samen. De ene stelt zich kandidaat om een activiteitenreeks te
leiden, de andere kent een goede locatie, een volgende heeft gehoord van een interessante expositie,
enzovoort.
Frisse ideeën of meer van hetzelfde?
Overloop activiteiten uit het verleden en bepaal samen welke activiteiten zeker herhaald moeten
worden. Laat de deelnemers nieuwe activiteiten voorstellen en voeg deze toe. Bespreek samen de
verschillende voorstellen.
Plannen in de tijd … en schrappen!
Zet de activiteiten in chronologische volgorde. Vermijd drukke periodes! Houd rekening met
bijvoorbeeld vakanties, feestdagen of examenperiodes.
Staan er te veel activiteiten in de planning? Zo ja, welke activiteiten zijn er prioritair? Welke zijn minder
belangrijk? Welke activiteiten vragen veel werk? Kan het op een andere manier?
Verdeel het werk
Vraag voor elke activiteit minstens twee kandidaten die verantwoordelijk zijn voor de organisatie.
ervan.
Tip
Houd het realistisch! Maak beter een bescheiden plan dat je succesvol kunt uitvoeren.
Praktische organisatie van een planningsmoment
Zorg dat de deelnemers een goed overzicht hebben van de voorgestelde activiteiten. Werk hiervoor met
kaarten. Schrijf op elke kaart één activiteit. Schrijf groot zodat de kaart van ver leesbaar is. Met die
kaarten kun je samen aan de planning werken en activiteiten toevoegen, verwijderen of verzetten.
Schrijf vooraf elke activiteit van het vorige jaar op een kaart. Zorg dat er voldoende lege kaarten zijn
voor nieuwe voorstellen.
Zorg dat iedereen deze kaarten kan lezen.
Socioculturele activiteiten | 8 |

Een inhoudelijk jaarverslag
Wat?
Een jaarverslag is een tekst waarin je de activiteiten en projecten van het afgelopen jaar kort beschrijft
en evalueert.
Denk eraan:
De algemene vergadering keurt het jaarverslag en de financiële jaarrekening van een vzw goed.
Hoe?
Je schrijft een jaarverslag beter in stukjes. Zet na elke activiteit een korte beschrijving met de
belangrijkste evaluatiepunten op papier. Zo heb je tegen december een overzicht van alle uitgevoerde
activiteiten.
Neem het jaarplan erbij.
Overloop samen met het bestuur de verschillende activiteiten.
Bekijk welke activiteiten goed verliepen en welke minder:
■ Hoe kwam dit?
■ Wat heb je geleerd voor het volgende jaar?
■ Wat ga je behouden? Wat pas je aan?
Maak hier een verslag van.
Wanneer?
Een jaarverslag schrijf je in december of januari, voor de algemene vergadering plaatsvindt. Want als je
in een vzw zit, moet de algemene vergadering het verslag goedkeuren.
Tip
■ Gebruik de belangrijkste conclusies om je jaarplan uit te werken en om de begroting van het
volgende jaar op te stellen.
■ Als je een werkingssubsidie aanvraagt bij de dienst sociale netwerken van de stad Antwerpen, bezorg
je een jaarverslag bij de aanvraag.
Socioculturele activiteiten | 9 |

Eenvoudig evenement plannen
Wat?
Een evenement is een grote activiteit van een vereniging waar veel praktische voorbereiding bij komt
kijken. Voor je aan de slag gaat, moet je een aantal belangrijke knopen doorhakken.
Hoe?
Concept afbakenen
Deze stap is cruciaal om een evenement te organiseren. Denk goed na over:
■ de boodschap die je wilt brengen;
■ het publiek dat je wilt bereiken;
■ het programma dat je wilt uitwerken;
■ de partners die je hiervoor nodig hebt.
Rollen verdelen
Spreek af wie voor wat zorgt. Zo vermijd je dat je zonder tafels eindigt en met drie drankleveranciers.
Als je de taken verdeelt, kun je in minder tijd meer werk verzetten. Stel hiervoor een draaiboek op. Je
vindt een voorbeeld als bijlage.
Intern of extern evenement?
Een evenement voor genodigden of voor leden van je vereniging organiseer je het best in een zaal. Dan
heb je geen vergunning nodig voor een evenement op de openbare weg. Meestal zijn de billijke
vergoeding en Sabam verrekend in de zaalhuur. Meer info vind je in de paragraaf over taksen en
vergunningen.
Een extern evenement vraagt meer voorbereiding. Je moet vroeger beginnen en meer praktische
vergunningen en andere zaken in orde brengen.
Buiten of binnen?
Afhankelijk van de locatie van het evenement, moet je verzekeringen en toestemmingen aanvragen.
Beslis dus eerst of je het evenement buiten of binnen wilt organiseren.
Voor de meeste zalen hoef je zelf geen vergunningen en verzekeringen in orde te brengen. Als je een
evenement binnen organiseert, bespreek dan met de verhuurder zijn verantwoordelijkheden en die van
je vereniging.
Socioculturele activiteiten | 10 |

Openbaar domein: toestemmingen
Wat?
Wil je een optocht houden door de straat of een feestje organiseren in een van de parken? Dan heb je
toestemming nodig van de stad om het openbaar domein te gebruiken. Het evenementenloket helpt je
om de juiste zaken aan te vragen.
Hoe?
■ Neem contact op met het evenementenloket van het district waar het evenement plaatsvindt.
■ Vul online het aanvraagformulier in via www.antwerpen.be > vrije tijd > zelf organiseren >
Juridisch > evenementen op de openbare weg of vraag het formulier in je districthuis. Vul het in
en bezorg het terug aan het evenementenloket.
Wanneer?
Kleine evenementen vraag je minstens vier weken vooraf aan en grote evenementen minstens drie
maanden. Hoe vroeger je de aanvraag indient, hoe sneller ze behandeld wordt.
Tip
■ Brandweerpreventie
In het aanvraagformulier staan ook vier vragen over brandweerpreventie. Als je op een van die
vragen ‘ja’ moet antwoorden, moet je ook een informatieblad voor de brandweer invullen.
Bij de aanvraag voeg je een inplantingsplan toe. Dit plan geeft duidelijk weer hoe het evenement
opgebouwd is, wat waar komt. Vul dit correct en nauwkeurig in, want anders rekent de brandweer
96,62 euro aan per uur, per persoon of per prestatie. Stel je plannen dus correct op. De mensen van
het evenementenloket kunnen je hierbij helpen.
■ Politie
Als je evenement plaatsvindt op de openbare weg, vraag je ook toestemming aan de politie. Dat is
belangrijk om de veiligheid van je evenement te garanderen. Vraag aan de politie om de straat
auto- en parkeervrij te maken.
Socioculturele activiteiten | 11 |

Bijlage: adressen evenementenloket
Districtshuis Antwerpen
Lange Gasthuisstraat 21
2000 Antwerpen
tel. 03 338 3411
fax 03 338 35 11
district.antwerpen@stad.antwerpen.be
Districtshuis Berchem
Grotesteenweg 150
2600 Berchem
tel. 03 338 40 11
district.berchem@stad.antwerpen.be
Districtshuis Berendrecht-Zandvliet-Lillo
Antwerpsebaan 140
2040 Berendrecht
tel. 03 289 28 00
fax 03 289 28 28
district.berendrechtzandvlietlillo@stad.antwerpen.be
Districtshuis Borgerhout
Moorkensplein 1
2140 Borgerhout
tel. 03 338 17 11
district.borgerhout@stad.antwerpen.be
Districtshuis Deurne
Maurice Dequeeckerplein 1
2100 Deurne-Antwerpen
tel. 03 338 45 11
fax 03 338 46 90
district.deurne@stad.antwerpen.be
Districtshuis Ekeren
Veltwijcklaan 27
2180 Ekeren
tel. 03 338 29 11
district.ekeren@stad.antwerpen.be
Districtshuis Hoboken
Marneflaan 3
2660 Hoboken
tel. 03 338 3011
district.hoboken@stad.antwerpen.be
Socioculturele activiteiten | 12 |

Districtshuis Merksem
Burgemeester J. Nolfplein 1
2170 Merksem
tel. 03 338 7211
fax 03 338 7292
district.merksem@stad.antwerpen.be
Districtshuis Wilrijk
Bist 1
2610 Wilrijk-Antwerpen
tel. 03 338 53 11
district.wilrijk@stad.antwerpen.be
Socioculturele activiteiten | 13 |

Praktisch
Een zaal zoeken
Ben je op zoek naar een ruimte voor een activiteit? Dan kun je terecht bij Netwerk Ontmoetingsruimte.
Op www.antwerpen.be/ontmoetingsruimte vind je een overzicht van de verschillende zalen.
Neem voor meer informatie contact op met onderstaande adressen of stuur een bericht naar
ontmoetingsruimte@stad.antwerpen.be.
ANTWERPEN 2000, 2060
Ontmoetingscentrum Het Oude Badhuis
Stuyvenbergplein 38, 2060 Antwerpen
tel. 03 292 60 05(6)
Maandag van 9 tot 12 uur
Ontmoetingscentrum Atlas
Carnotstraat 110, 2060 Antwerpen
tel. 03 227 70 11
Dinsdag van 17 tot 19 uur
ANTWERPEN 2020
Stadskantoor Kiel
Sint-Bernardsesteenweg 197, 2020 Antwerpen
tel. 03 260 97 30
Woensdagvoormiddag van 9 tot 12 uur
ANTWERPEN 2030
Gemeenschapscentrum Luchtbal,
Hondurasstraat 6-8, 2030 Antwerpen
tel. 03 546 76 46
Donderdag van 9 tot 12 uur
ANTWERPEN 2018, 2050
Den Bell
Francis Wellesplein 1, 2018 Antwerpen
tel. 03 338 65 97
Op afspraak.
BERCHEM
Districtshuis Berchem
Grotesteenweg 150, 2600 Berchem
tel. 03 338 40 11
Woensdag van 9 tot 12 uur
Donderdag van 17 tot 19 uur
BORGERHOUT
Administratief Centrum Borgerhout,
Moorkensplein 19, 2140 Borgerhout
tel. 03 338 17 11
Dinsdag van 9 tot 12 uur
Donderdag van 17 tot 19 uur
DEURNE
Ontmoetingscentrum Den Tip
Van den Hautelei 79, 2100 Deurne
tel. 03 340 49 50
Woensdag van 9 tot 12 uur
Donderdag van 9 tot 12 uur
EKEREN
Villa Geniets
Veltwijcklaan 31, 2180 Ekeren
tel. 03 338 29 11
Woensdag van 9 tot 12 uur
HOBOKEN
UiThuis
Kapelstraat 64, 2660 Hoboken
tel. 03 820 80 40
Donderdag van 10 tot 12 uur
(vanaf oktober 2011)
Socioculturele activiteiten | 14 |

Verzekeringen
Verzekering voor alle infrastructuur en materiaal
Wat?
Verzekering burgerlijke aansprakelijkheid
De vereniging is verplicht om een verzekering af te sluiten voor het materiaal dat jullie gebruiken
tijdens het evenement. Dus ook tijdens de opbouw en afbraak.
De stad kan vragen om het verzekeringsbewijs voor te leggen. Zo weet de stad dat de organisator
mogelijke schade dekt. Bovendien neemt de vereniging zo haar verantwoordelijkheid.
Naast de verzekering kan de stad ook een waarborg vragen. Die waarborg wordt niet terugbetaald als er
bijvoorbeeld geleend materiaal beschadigd is.
De kost van de verzekering kan verschillen. Dit hangt af van de aard van het evenement en de mogelijke
risico’s. Je moet voldoende verzekerd zijn om mogelijke schade aan derden te kunnen betalen. Je kunt je
deelnemers ook verzekeren voor materiële schade en lichamelijke ongevallen.
Als je evenement plaatsvindt in een stadsgebouw, moet je eerst huur betalen aan de stadsdienst.
Controleer of de zaal in orde is met brandverzekering en zorg anders voor een goede verzekering.
Als je twijfels hebt, neem contact op met de netwerk ontmoetingsruimte van de stad.
Kijk hiervoor op www.antwerpen.be/ontmoetingsruimte of stuur een bericht naar
ontmoetingsruimte@stad.antwerpen.be.
Socioculturele activiteiten | 15 |

Taksen en vergunningen
Wat?
Gelegenheidstapperijen
Als de vereniging meer dan drie opeenvolgende dagen alcoholische dranken schenkt, moeten jullie
belasting betalen. Hiervoor kun je terecht bij de dienst financiën van de stad. Ter plaatse vul je een blad
in met de gegevens en de geplande activiteit. Je betaalt 74,37 euro per week, per toog. Je betaalt het
bedrag via een overschrijvingsformulier.
Bedrijvenloket
Francis Wellesplein 1
2018 Antwerpen
tel.03 338 66 88
fax 03 338 67 89
Wat?
SABAM
Als je muziek speelt tijdens een evenement, moet je het auteursrecht respecteren en SABAM betalen.
Op www.sabam.be vind je alle nuttige informatie en de verschillende mogelijkheden.
SABAM - auteursrechtenvereniging
Frankrijklei 65 - bus 2
2000 Antwerpen
tel. 03 226 71 60
openingsuren: maandag tot donderdag van 9 tot 17 uur, vrijdag van 9 tot 16 uur
Wat?
Billijke vergoeding
Om in het openbaar muziek af te spelen, moeten de uitvoerende kunstenaars en producenten een
billijke vergoeding krijgen.
Als je een zaal of locatie huurt voor je evenement, betaalt de verhuurder wellicht een billijke
vergoeding op jaarbasis. Het tarief hiervoor wordt dan mee verrekend in de huurprijs. Vraag dit na bij
de verhuurder.
Voor tijdelijke activiteiten betaal je een vergoeding voor 24 of 48 uur.
Meer info over de billijke vergoeding vind je op www.bvergoed.be of bij de infolijn: 070 66 00 16.
Op deze website vind je alle mogelijke formulieren.
Socioculturele activiteiten | 16 |

Materiaal
Materiaaluitleendienst van de stad
Wat?
Verenigingen kunnen tafels, banken, podia en stoelen aanvragen bij de uitleendienst van de stad
Antwerpen.
De uitleendienst beschikt over volgende materialen: tafels en stoelen, vloeren en podia,
tentoonstellingsmateriaal, verlichting, audio en elektriciteit, watervoorzieningen en decoratieartikelen.
Het materiaal wordt gratis geleverd als je dat tijdig aanvraagt.
Vermeld op de aanvraag zeker:
■ de aanvraagdatum;
■ naam en adres van de organisator/aanvrager met contactgegevens;
■ naam, adres, webadres en statuut van de vereniging (indien van toepassing) ;
■ het ondernemingsnummer (indien van toepassing);
■ het doel en een beschrijving van het evenement;
■ of het evenement al dan niet op het openbaar domein plaatsvindt;
■ het gevraagde materiaal, met vermelding van de details en aantallen;
■ het leveringsadres en de datum van het evenement (begin/einde);
■ de contactgegevens van de persoon die het materiaal in ontvangst zal nemen of terug zal
bezorgen (indien verschillend van de organisator/aanvrager).
Hoe?
Ga naar het evenementenloket in je districtshuis. De adressen vind je in de map.
Of vul het formulier zelf in via
www.antwerpen.be > vrije tijd > zelf organiseren > Aan de slag > feestmateriaal.
Wanneer?
Verstuur de aanvraag ten laatste zes weken voor het evenement plaatsvindt.
Tip
■ Het materiaal wordt geleverd op basis van beschikbaarheid. Het voorjaar en de zomer zijn drukke
periodes voor verenigingen. Bestel dus zo snel mogelijk je materiaal.
■ Voor een evenement met meer dan 1500 personen moet je alles drie maanden op voorhand
aanvragen.
■ Vind je evenement over minder dan zes weken plaats en heb je nog materiaal nodig? Dan kun je het
materiaal zelf ophalen als er nog iets beschikbaar is. Neem zo snel mogelijk contact op met het
evenementenloket van je district.
Meer informatie
Een volledige lijst van materiaal vind je op www.antwerpen.be > vrije tijd > zelf organiseren >
feestmateriaal.
Socioculturele activiteiten | 17 |

Bijlage: draaiboek voorbereiding
Wanneer To do Wat Wie
▪ voorzitter
▪ secretaris
▪ penningmeester
…
Wie wordt eindverantwoordelijke voor dit project?
5 maanden vooraf vergadering ▪ brainstorm,
bepaal na de brainstorm een duidelijk concept
▪ takenplanning:
deelverantwoordelijkheden met deadlines
▪ werkschema
Welke partners?
…
partners zoeken verenigingen (individuen) die binnen
het concept passen, die een bepaald onderdeel van het
evenement op zich kunnen nemen
Wie legt vast?
…
plaats vastleggen ▪ binnen (zaal)
▪ buiten (terrein)
▪ tent (huur)
datum vastleggen ▪ schoolvakanties
▪ seizoen
▪ Zaal vrij?
evenementenloket
Wie sluit af?
…
terrein, politie, brandweer, feestcontainer,
water, elektriciteit
Welke verzekeringen?
…
buiten, vergunningen aanvragen
verzekering afsluiten
Voorbereiding
Wie zorgt hiervoor?
…
sponsors zoeken sponsordossier:
▪ publiciteit
▪ giften
▪ natura
Wie boekt wat?
…
…
…
……
boekingen ▪ muziek
▪ dans
▪ traiteur
▪ geluid
▪ licht
begroting opstellen verwachte inkomsten en uitgaven Wie begroot?
…
Wie vraagt aan?
…
…
subsidies aanvragen ▪ Europese
▪ Vlaamse
▪ Centrum voor Gelijkheid van Kansen en
Racismebestrijding
▪ stad Antwerpen
Socioculturele activiteiten | 18 |

Wie zorgt ervoor?
…
4 maanden vooraf kleine sponsors zoeken ▪ gift
▪ natura
▪ publiciteit
Wie zorgt ervoor?
…
…
…
▪ affiches
▪ flyers
▪ T-shirts
▪ toegangskaarten
▪ artikels
▪ website
(logo van sponsors toevoegen?)
promomateriaal bedenken en
ontwerpen + verdeelplan opstellen
offertes drukwerk opvragen drukkers Wie vraagt?
…
…
vergaderen takenplanning opstellen
Wie zorgt ervoor?
…
…
3 maanden vooraf promotiemateriaal bij de drukker …
…
…
Wie vraagt aan?
…
Voorbereiding
▪ tafels
▪ stoelen
▪ licht
▪ geluid
▪ podium
overzicht materiaal dat je nodig
hebt maken en aanvragen bij
uitleendienst + externe partners
Wie bestelt?
…
drank bestellen ▪ frisdrank
▪ bier
▪ koffie
▪ …
…
…
…
…
reglementen opvragen bij de stad ▪ geluidshinder
▪ drankvergunning
▪ aanplakken
▪ sluitingsuur
vergaderen takenplanning
Socioculturele activiteiten | 19 |

Wie zoekt deze?
…
…
…
2 maanden vooraf medewerkers aanspreken ▪ mailing
▪ brief
▪ telefoon
▪ mond-tot-mondreclame
…
…
▪ voorverkoop kaarten
▪ verdeling affiches
▪ website
promotie maken volgens
verdeelplan
in vervoer voorzien materiaal
…
perstekst voor maandbladen
(uitdatabank)
vergaderen takenplanning
voor evenementenloket en materiaalaanvraag …
…
…
…
…
Wie doet het?
…
indien buiten:
plan maken waar wat staat
1 maand vooraf promotie maken ▪ flyeren
▪ aanplakken
▪ perstekst weekbladen
▪ kaarten verkopen
SABAM
billijke vergoeding
vergaderen takenplanning
…
…
…
…
3 weken vooraf promotie maken ▪ flyeren
▪ aanplakken
▪ mailing
▪ mond-tot-mondreclame
Voorbereiding
buurtbewoners verwittigen …
vergaderen takenplanning
deelverantwoordelijke
▪ nakijken
▪ e-mailen
▪ telefoneren
1 week vooraf contact opnemen om geboekte
leveranciers en materiaal te
bevestigen
…
taakverdeling ▪ medewerkers briefen
▪ telefoonlijst aanvullen
▪ takenlijst afwerken
…
…
geld ▪ wisselgeld
▪ kassa
▪ enveloppen
▪ facturen betalen
plan opmaken als binnen …
…
…
tent opzetten/terrein
afbakenen
takenplanning …
vergaderen
draaiboek dag zelf opstellen
Socioculturele activiteiten | 20 |

Bijlage: de dag zelf
…
…
…
…
…
…
…
…
…
…
▪ voor al het materiaal zorgen
▪ overzicht opmaken
▪ materiaal ophalen of laten leveren
▪ vervoer vastleggen
zaal klaarzetten en versieren …
muziek en belichting testen ▪ spots
…
▪ PA
▪ …
takenlijst en telefoonlijst ophangen ▪ tap
…
▪ toog
▪ kassa
▪ opkuis
▪ …
medewerkers alle informatie geven
>> OVERZICHT PER UUR EN ACTIVITEIT VAN HEEL DE DAG TELKENS MET DEELVERANTWOORDELIJKE
>> lijst met nummer van alle medewerkers/vrijwilligers en leveranciers
aanspreekpunt artiesten en vrijwilligers
hoofd toogdienst
opruimen …
verkoop tellen ▪ kaarten
…
▪ drank
▪ toegang
materiaal terug brengen ▪ licht
…
▪ geluid
▪ tafels
…
▪ stoelen
voor
tijdens
nadien
Socioculturele activiteiten | 21 |

verslag maken …
facturen betalen ▪ drank
…
▪ SABAM
▪ groepen
▪ eten
▪ …
medewerkers bedanken ▪ kaartje
…
▪ sms’je
▪ mailing
▪ …
evalueren ▪ kerngroep
▪ medewerkers
▪ sponsors
▪ publiek
▪ …
enkele dagen na de activiteit
vergaderen ▪ evaluatie
▪ takenplanning
Socioculturele activiteiten | 22 |

Vrijwilligers

Vrijwilligers zoeken
Vacature opmaken
Wat?
Een vacature helpt je om goed te verwoorden waarvoor je een vrijwilliger zoekt, wat die vrijwilliger
moet kunnen en wanneer die beschikbaar moet zijn.
Hoe?
Stap 1: Denken
■ Denk na over welke vragen een kandidaat kan hebben. Geef in de vacature een duidelijk antwoord op
deze vragen:
▪ Wat voor vereniging is het? Wat doet de vereniging?
▪ Wie zijn de klanten?
▪ Wat moet de kandidaat kunnen?
▪ Wat moet de kandidaat doen?
▪ Waar moet de kandidaat werken?
▪ Wanneer moet de kandidaat aanwezig zijn?
▪ Met wie moet de kandidaat samenwerken?
▪ Hoe goed moet de kandidaat Nederlands spreken of schrijven?
▪ Is de werkplaats toegankelijk voor kandidaten met een handicap?
■ Schrijf eenvoudig. Gebruik geen woorden die iemand anders niet begrijpt.
■ Geef een realistisch beeld van de vereniging en de taak van de vrijwilliger. Beloof niet te veel. Zeg
wat je de vrijwilliger te bieden hebt.
■ Schrijf de vacature samen met een andere vrijwilliger die al voor de vereniging werkt. Die weet beter
welke vragen kandidaten hebben en hoe je ze het best aanspreekt.
■ Denk samen met een aantal mensen na over de vacature. Bijvoorbeeld met de raad van bestuur en
enkele leden.
■ Weet dat de vrijwilliger niet van in het begin aan al je verwachtingen kan voldoen. Geef hem de kans
om te groeien en bij te leren.
Vrijwilligers | 1 |

Stap 2: Schrijven
Dit moet zeker in de vacature staan:
Info over de vereniging ▪ Naam
▪ Doelstellingen
▪ Andere informatie (thema’s, aantal leden of locaties, doelgroep …)
▪ Sfeer
Functiebenaming ▪ Geef de functie een duidelijke naam. Bijvoorbeeld: administratieve kracht,
begeleider van sportactiviteiten, afficheplakker …
▪ Let op: de naam moet zowel mannen als vrouwen aanspreken. Niet: ‘secretaresse’.
Wel: ‘secretariaatsmedewerker’.
▪ Schrijf er duidelijk bij dat je een vrijwilliger zoekt.
Taken ▪ Wat moet de vrijwilliger doen? Schrijf dit eerlijk en duidelijk.
▪ Welke verantwoordelijkheden heeft de vrijwilliger?
Profiel ▪ Wat voor iemand zoek je? Bijvoorbeeld: een sociaal persoon, iemand die graag
alleen werkt, iemand die graag bijleert …
Kennis ▪ Wat moet de vrijwilliger kennen en kunnen? Voorbeelden: computerkennis,
technisch inzicht, kennis van een bepaalde doelgroep …
▪ Wat moet de vrijwilliger al kennen en wat kan de vrijwilliger nog bijleren?
Talenkennis ▪ Welke talenkennis moet de vrijwilliger hebben?
▪ Kunnen ze hun Nederlands oefenen in de vereniging?
▪ Vraag niet meer talenkennis dan noodzakelijk.
▪ Maak een onderscheid tussen mondelinge en schriftelijke talenkennis.
Werktijden ▪ Wanneer moet de vrijwilliger aanwezig zijn? Bijvoorbeeld, elke dinsdag en
donderdag van 10 tot 16 uur.
▪ Of heb je enkel vrijwilligers voor een bepaalde periode nodig? Bijvoorbeeld, in de
maanden juli en augustus.
▪ Als de werktijden bespreekbaar zijn, schrijf dit dan zeker ook in de vacature.
Aanbod ▪ Wat heeft de vereniging te bieden aan de vrijwilliger?
▪ Wat wint de vrijwilliger erbij? Bijvoorbeeld: sociaal contact, een
vrijwilligersvergoeding, de kans om Nederlands te spreken, iets bij te leren.
Plaats ▪ Op welk adres moet de vrijwilliger werken? Het adres van de vereniging of op
verplaatsing?
▪ Kan de vrijwilliger eventueel van thuis uit werken?
▪ Hoe geraakt hij op de werkplaats?
▪ Hoe toegankelijk is de werkplek voor personen met een handicap?
Vergoeding en
verzekering
▪ Krijgt de vrijwilliger een vaste onkostenvergoeding (maximum 30,22 euro per
dag)?
▪ Of betaalt de vereniging de gemaakte kosten terug?
▪ Krijgt de vrijwilliger een vergoeding in natura? Bijvoorbeeld, een T-shirt, tickets …
▪ Is de vrijwilliger verzekerd?
Contact ▪ Naam van een contactpersoon voor meer informatie of om te solliciteren
▪ Telefoonnummer en e-mailadres
▪ Hoe solliciteren en tot wanneer?
Vrijwilligers | 2 |

Vacature verspreiden
Wat?
Je hebt een goede taakomschrijving. Nu moet je die omschrijving via de juiste kanalen verspreiden om
geschikte vrijwilligers te vinden.
Hoe?
Verspreid de vacature niet alleen bij mensen en organisaties die je al kent. Om ook andere mensen te
bereiken, moet je de vacature op verschillende manieren verspreiden:
Internet
Zet de vacature zeker op het internet, bijvoorbeeld op www.vrijwilligerswerk.be. Verwijder de vacature
als je een vrijwilliger gevonden hebt.
Omdat niet iedereen internet heeft, gebruik je beter ook andere kanalen.
Andere organisaties
■ Maak de vacature bekend bij organisaties die de vrijwilligers bereiken die jij ook wilt bereiken. Zij
kunnen de vacature aan kandidaten doorgeven én jou tips geven over hoe zij kandidaten zoeken.
■ Zoek op de juiste plaats:
▪ Bijvoorbeeld: om een inburgeraar aan te spreken, contacteer je de medewerkers van Inburgering
Antwerpen, het Huis van het Nederlands …
▪ Maak de vacature bekend op plaatsen waar veel mensen komen, zoals cafés en clubs. Om een
voetbaltrainer te vinden, kun je bijvoorbeeld werven tijdens een sportevenement.
Persoonlijk aanspreken
Mensen persoonlijk aanspreken werkt altijd het best. Voorbeelden:
■ op evenementen
■ op straat
■ op activiteiten van andere verenigingen
■ telefonisch
■ in scholen
■ via tussenpersonen
■ op onthaalavonden voor nieuwe inwoners in je districtshuis
Meer informatie
■ Bij je federatie of koepel helpen ze je met het afbakenen van haalbare vrijwilligerstaken.
■ Op het servicepunt vrijwilligers van de stedelijke dienst sociale netwerken via telefoonnummer
03 338 71 00 of via mail naar vrijwillgers@stad.antwerpen.be
■ Of lees In-team, vervolmaak uw vrijwilligersrelatie in tien stappen (23,5 euro)
te bestellen bij uitgeverij Politeia
ISBN 978-2-509-00295-2
Ravensteingalerij 28
1000 Brussel
tel. 02 289 26 10
info@politeia.be
Vrijwilligers | 3 |

Vrijwilligers onthalen
Wat?
De onthaalperiode loopt vanaf de eerste ontmoeting met de vrijwilliger tot wanneer hij zich op z’n
gemak voelt, zijn taken goed kent en die kan uitvoeren. Bij de ene vrijwilliger duurt dit maar een
maand, bij de andere een jaar.
Waarom is een goed onthaal belangrijk?
Met een goed onthaal:
■ creëer je een vertrouwenband tussen je vereniging en de vrijwilliger;
■ kun je de vragen van de vrijwilliger beantwoorden, waardoor hij zich minder onzeker voelt;
■ voelt de vrijwilliger zich welkom;
■ blijft de vrijwilliger langer bij de organisatie.
Hoe?
Het kennismakingsgesprek
We raden je aan om in een gesprek kennis te maken met de nieuwe vrijwilliger.
Nodig de vrijwilliger uit voor het gesprek. Leg hem goed uit waarover het gesprek zal gaan en waarom
je een gesprek wil. In dit gesprek leer je de vrijwilliger kennen. Neem er dus ook je tijd voor. Vraag in
het gesprek zeker naar:
■ zijn motivatie en verwachtingen (wat vindt hij leuk, wat wil hij doen, wat kan hij doen …)
■ zijn interesses
■ zijn mogelijkheden (wanneer kan hij zich vrijmaken?)
■ zijn ervaringen (als vrijwilliger, professioneel of uit het leven)
Praktische afspraken
■ Bekijk de juridische zaken met de vrijwilliger, zoals:
▪ een vrijwilligersvergoeding
▪ een verzekering
▪ zijn RVA- en mutualiteitsdocumenten maatschappelijk assistent van OCMW
▪ zijn statuut
■ Zet de afspraken in een afsprakennota. Als je een huisreglement hebt, geef je dit aan de vrijwilliger.
Noteer ook de wensen van de vrijwilliger. Zo toon je respect voor de vrijwilliger.
■ Sluit altijd af met: “Heb jij nog vragen? Dan mag je die steeds stellen.” Geef de vrijwilliger jouw
contactgegevens. Als er een probleem is, kan de vrijwilliger contact opnemen.
Vrijwilligers | 4 |

Tip
■ Zeg ook wat jij van de vrijwilliger verwacht, zoals:
▪ aanwezigheid
▪ inzet
▪ vertrouwelijkheid
■ Hou de sfeer luchtig en spontaan. Het is niet nodig om zenuwachtig zijn. De vrijwilliger mag niet
afgeschrikt worden door het eerste gesprek. Het moet juist een band scheppen. Maak het gezellig en
zet koffie of thee.
De verwelkoming in de organisatie
Mensen voelen zich graag welkom in een organisatie. Geef de vrijwilliger een goed gevoel door hem:
■ voor te stellen aan andere vrijwilligers;
■ kennis te laten maken met de andere projecten in de vereniging;
■ een rondleiding te geven;
■ iets te drinken aan te bieden.
Het is de bedoeling dat de vrijwilliger de sfeer van de vereniging leert kennen, maar hij moet zich
vooral op zijn gemak voelen.
Daarna kun je de vrijwilliger af en toe apart nemen voor een gesprek. Vraag hem hoe het gaat en wat
hij leuk en minder leuk vindt. Zeg de vrijwilliger ook dat hij altijd bij jou terecht kan met problemen. Je
kunt zo’n gesprek ook in groep organiseren. Dat heet dan intervisie.
Buddysysteem of stage
Sommige mensen hebben meer nodig dan een gesprek en een verwelkoming.
Voor kwetsbare groepen of moeilijke opdrachten kun je een buddysysteem inzetten. De vrijwilliger moet
dan samen met een andere vrijwilliger - die de organisatie kent - een taak uitvoeren. Zij vormen een duo
en werken samen aan opdrachten. Zo leert de nieuwe vrijwilliger de taken uitvoeren.
Als een buddysysteem te moeilijk is, kun je de vrijwilliger een stage aanbieden. De vrijwilliger voert de
taken dan uit tijdens een bepaalde periode. Hij krijgt extra ondersteuning. Dit doe je door hem extra
uitleg te geven en hem regelmatig te vragen of alles duidelijk is. De stage eindigt met een
evaluatiegesprek. Wees eerlijk en open over de stage met de vrijwilliger. Zo weet hij waar hij nog op
moet oefenen.
Meer informatie
Wil je meer info over omgaan met vrijwilligers? In deze brochure vind je veel handige tips.
Of lees In-team, vervolmaak uw vrijwilligersrelatie in tien stappen (23,5 euro)
te bestellen bij uitgeverij Politeia
ISBN 978-2-509-00295-2
tel. 02 289 26 10
info@politeia.be
Vrijwilligers | 5 |

Vrijwilligers motiveren en waarderen
Vrijwilligers engageren zich voor een organisatie. Ze offeren hiervoor hun vrije tijd op. In een
maatschappij waar tijd en geld heel belangrijk zijn, is dit een bewuste keuze. Wees je hiervan bewust!
Blijf daarom je vrijwilligers motiveren.
Ken je vrijwilliger
Om de vrijwilliger te stimuleren, moet je hem of haar goed leren kennen.
Dit doe je het best door vaak met elkaar te praten. Dit moet niet altijd in een formeel gesprek. Er zijn
veel momenten waarop je met elkaar kunt praten:
■ kennismakingsgesprek
■ lunch
■ gemeenschappelijke activiteiten
■ …
Tijdens deze gesprekken kun je vragen stellen als:
■ Hoe voel je je in de organisatie?
■ Waarom doe je vrijwilligerswerk?
■ Wat doe je graag? Wat doe je minder graag?
■ Voldoet het werk aan je verwachtingen?
■ Vind je het werk zwaar of veeleisend? Waarom?
■ Krijg je genoeg/te veel/te weinig verantwoordelijkheid? Waarom?
■ Hoeveel tijd besteed je aan de organisatie? Wat vind je daarvan?
■ Heb je nog genoeg tijd voor je werk/gezin/studie …?
De antwoorden van de vrijwilliger kunnen je helpen om hem te betrekken bij de vereniging.
Vrijwilligers | 6 |

Hou je vrijwilliger tevreden
Geef je vrijwilliger de juiste taken
Vrijwilligers hebben hun eigen motivatie wanneer ze vrijwilligerswerk doen. Als je de taken verdeelt,
moet je hier rekening mee houden. Geef de vrijwilliger taken die hem helpen gemotiveerd te blijven.
Hieronder geven we enkele tips.
Doelstelling Voorbeelden Welk soort taken kan je
geven?
Sociaal contact ▪ Ik wil graag nieuwe
mensen leren kennen.
▪ Ik ben vaak alleen
thuis.
Persoonlijke
ontwikkeling
Iets betekenen
voor de
maatschappij
▪ Ik wil mijn Nederlands
oefenen.
▪ Ik wil ervaring opdoen.
▪ Ik wil me inzetten voor
een beter milieu.
▪ Ik wil me inzetten voor
kansarme mensen.
▪ Taken binnen een vaste
groep of team.
▪ Geen taken alleen.
▪ Taken waarbij de
vrijwilliger kan oefenen.
▪ Stuur de vrijwilliger naar
een interessante
vorming.
▪ Inhoudelijk werk.
▪ Vraag de mening van de
vrijwilliger over
beslissingen van de
organisatie
Opmerkingen
▪ Zorg voor een goed
onthaal!
▪ Stel de vrijwilliger voor
aan de andere
vrijwilligers.
Om Nederlands te leren,
is het belangrijk dat de
vrijwilliger vaak met
anderen spreekt.
■ Merk je dat de vrijwilliger zijn motivatie verliest? Pas dan het takenpakket aan. Bespreek dit
natuurlijk wel met de vrijwilliger.
■ Zorg dat het takenpakket haalbaar is voor de vrijwilliger. Stel daarom deze vragen:
▪ Kun je zoveel tijd in je taken steken als je nu doet?
▪ Kun je kinderopvang vinden? Kun je je kinderen meenemen naar de organisatie?
▪ Kun je er altijd geraken? Wil je met iemand meerijden? Wil je sommige taken thuis doen?
■ Sommige taken doet niemand graag. Toch moet iemand ze doen. Leg de vrijwilliger uit waarom ook
deze taken moeten gebeuren. Laat niet altijd dezelfde vrijwilliger(s) de vervelende taken doen.
Verdeel ze eerlijk!
■ Heb je hulp nodig bij een activiteit? Spreek de vrijwilligers hiervoor dan persoonlijk aan. Dit werkt
veel beter dan een algemene oproep via e-mail of een affiche.
De betrokken vrijwilliger
Zorg dat de vrijwilliger betrokken is bij de organisatie. Laat hem mee beslissen. Geef hem
verantwoordelijkheid. Luister naar de vrijwilliger. Dan krijgt de vrijwilliger het gevoel dat hij belangrijk
is voor de organisatie.
Vrijwilligers | 7 |

Toon je waardering
Elke vrijwilliger wil waardering voelen voor zijn of haar inzet. Hoe doe je dat?
1. Dagelijkse waardering
Toon de vrijwilliger regelmatig je waardering: een schouderklopje, dankjewel zeggen …
2. Erkenning
Toon de vrijwilliger dat hij onmisbaar is voor de organisatie. Hoe je dat toont, kan voor iedere
vrijwilliger anders zijn. Enkele voorbeelden:
■ Geef de vrijwilliger het gevoel dat je hem serieus neemt.
■ Neem de vrijwilliger mee naar een vergadering of laat hem een vorming volgen.
3. Vrijwilligersactiviteiten
Organiseer jaarlijkse momenten die in het teken staan van de vrijwilligers. Bijvoorbeeld:
■ een receptie
■ een uitstap naar het vrijwilligersevenement van het jaar
■ een groepsactiviteit
■ een prijs voor de vrijwilliger van de maand/het jaar
■ een kaartje of een geschenkje
4. Groepsactiviteiten
Een goede sfeer is heel belangrijk. In hun vrije tijd komen vrijwilligers alleen maar naar je vereniging
als de sfeer goed is. Organiseer daarom groepsactiviteiten. Na een activiteit kun je op een informeel
moment je vrijwilligers bedanken voor hun goede werk.
Vrijwilligers | 8 |

Het sociaal statuut van de vrijwilliger
Wat?
Bijna alle personen boven de 16 jaar kunnen vrijwilligerswerk doen. Voor werknemers hoeft je
vereniging geen specifieke regelingen te treffen. Voor personen die een uitkering van de RVA, een
ziekenfonds of een OCMW krijgen, moet je wel een aantal zaken in orde brengen.
We overlopen deze formaliteiten hieronder.
Uitkeringsgerechtigde werklozen
Bruggepensioneerden en uitkeringsgerechtigde werklozen die vrijwilligerswerk doen, moeten dit
aangeven bij de RVA. Ze vullen het formulier C45B voor vrijwilligerswerk in. De vrijwilliger en je
vereniging ondertekenen dit formulier. Verder moeten ze aan hun uitbetalingsinstelling (ABVV, ACLVB,
ACV of HVW) melden dat ze vrijwilligerswerk gaan doen.
De RVA heeft 12 dagen tijd om het vrijwilligerswerk te weigeren, maar alleen om volgende redenen:
■ Het is geen vrijwilligerswerk zoals de wet omschrijft.
■ Het is een activiteit die normaal niet door een vrijwilliger wordt gedaan.
■ De beschikbaarheid van de werkloze voor de arbeidsmarkt vermindert (reden die niet kan
ingeroepen worden bij bruggepensioneerden).
Als de vrijwilliger binnen de twee weken niets verneemt, mag hij vrijwilligerswerk doen.
Als de RVA het vrijwilligerswerk weigert, moet de vrijwilliger:
■ stoppen met vrijwilligerswerk, anders kunnen zijn uitkeringen teruggevorderd worden (tegen een
weigering is nog beroep mogelijk, neem daarvoor contact op met het RVA-kantoor)
■ deze activiteit aangeven op zijn controlekaart door het overeenstemmende vakje zwart te maken
voor de aanvang van de activiteit.
Wanneer?
Vrijwilligers die een uitkering krijgen, moeten hun aanvraag voor vrijwilligerswerk in orde brengen voor
ze aan de slag gaan.
Tip
De RVA staat niet toe dat uitkeringsgerechtigden elke dag vrijwilligerswerk doen. 1 of 2 maal per week
mag meestal wel.
Vrijwilligers | 9 |

Ziekte- of invaliditeitsuitkering
Als de vrijwilliger wegens ziekte, invaliditeit of zwangerschap geen beroepsactiviteit kan uitoefenen,
moet de adviserend geneesheer vaststellen of het vrijwilligerswerk ‘verenigbaar’ is met zijn
gezondheidssituatie. Dit wordt schriftelijk bevestigd. Vraag meer informatie bij het ziekenfonds, want
elke instantie heeft zijn eigen aanvraagprocedure.
De vrijwilliger moet dit advies inwinnen. Toch kan je als verenigingen de vrijwilliger hierin helpen door
administratieve ondersteuning te bieden. Dit wil zeggen: contact opnemen met de mutualiteit of de
documenten voor vrijwilligerswerk aanvragen, invullen en opsturen.
Voor ambtenaren is er een aparte regeling
Ambtenaren zijn buitenbeentjes omdat ze onder een specifieke regeling vallen: die van de openbare
sector en het administratief recht. Voor elke activiteit die een ambtenaar naast het ambt uitoefent,
moet hij/zij toestemming vragen. Dat geldt ook voor activiteiten in de privé-sfeer, zoals
vrijwilligerswerk.
Mensen met een leefloon
Als de vrijwilliger een leefloon krijgt, meldt hij het vrijwilligerswerk aan zijn OCMW-dossierbeheerder,
de maatschappelijk assistent.
In Antwerpen werkt het OCMW met een systeem van ‘geactiveerd vrijwilligerswerk’. Daarbij doen
OCMW-klanten vrijwilligerswerk als ze het leefloon of het equivalent daarvan ontvangen. Klanten
voeren vrijwilligerswerk uit bij verschillende non-profitorganisaties. Het OCMW zoekt actief naar
vrijwilligerswerk en vult deze vacatures in. Het is dus mogelijk dat iemand van de dienst sociale
activering van het OCMW je vereniging een bezoekje brengt.
Voorwaarden voor het aantal uren:
■ vrijwilligerswerk als einddoel: maximum 1 maal per week;
■ vrijwilligerswerk als opstap naar werk: minimum 4, maximum 12 uur per week
(uitzonderingen zijn mogelijk).
Via het OCMW krijgt de klant een aanmoedigingspremie van 1 euro per uur en, indien nodig, een
vergoeding voor verplaatsingen met het openbaar vervoer. Meer informatie over dit systeem krijg je bij
de dienst sociale activering van het OCMW via telefoonnummer 03 270 31 10.
Vrijwilligers | 10 |

Subsidies voor Antwerpse
Verenigingen

Subsidies voor Antwerpse Verenigingen
Sociale netwerken
Voor wie?
■ verenigingen van etnisch-culturele minderheden (minstens de helft van de raad van bestuur moet
allochtoon zijn)
■ bovenlokale seniorenverenigingen
■ vrijwilligersverenigingen in de armoedebestrijding
■ verenigingen van of voor personen met een handicap
Werkingssubsidie
Wat?
Een werkingssubsidie = financiële steun voor de dagelijkse kosten van je vereniging.
Je komt in aanmerking voor een werkingssubsidie als je vereniging minstens een jaar actief is. In het
afgelopen kalenderjaar moet je vereniging minstens vier activiteiten hebben georganiseerd.
Je kunt bijvoorbeeld geld krijgen voor:
de huur van het lokaal, gas, water en elektriciteit
bureaumateriaal en kopies
verzekeringen
Wanneer?
Uiterlijk op 1 mei bezorg je de aanvraag aan het servicepunt verenigingen.
Tip
Heb je veel secretariaatskosten? Overweeg ook eens om gebruik te maken van een buurtsecretariaat.
Meer informatie
■ Vraag het volledige subsidiereglement aan:
▪ Via www.antwerpen.be > vrije tijd > verenigingen > subsidies voor verenigingen.
▪ Via servicepuntverenigingen@stad.antwerpen.be
▪ bij het servicepunt verenigingen of in een buurtsecretariaat
Subsidies voor Antwerpse verenigingen | 1 |

Activiteitssubsidie
Wat?
Een activiteitssubsidie = financiële steun voor een activiteit van je vereniging.
Je kunt een activiteit organiseren voor je eigen leden of voor een ruimer publiek.
De volgende activiteiten komen in aanmerking:
ontmoetingsactiviteiten
educatieve activiteiten
sensibiliserende activiteiten
Een paar voorbeelden:
■ Een Afrikaanse vereniging organiseert een gespreksnamiddag met ouders over ‘Mijn kind en de
toekomst’. Deskundige sprekers geven uitleg over het kleuteronderwijs.
■ Een vereniging organiseert een maandelijkse kookavond ‘Koken met de buren’. Belgen en
nieuwkomers leren elkaar en gerechten van elkaars cultuur kennen.
■ Een seniorenvereniging organiseert informatiemiddagen over “Veiligheid en dienstencentra”
■ Een blindenvereniging nodigt de buren uit op een jaarlijkse opendeurdag, waarbij kinderen kunnen
ervaren wat het is om blind te zijn.
Wanneer?
Je kunt het hele jaar door een activiteitssubsidie aanvragen. Uiterlijk zes weken voor de datum van de
activiteit bezorg je de aanvraag aan het servicepunt verenigingen.
Tip
Heb je een idee voor een activiteit maar weet je niet of het in aanmerking komt voor steun? Bij het
servicepunt verenigingen of in je buurtsecretariaat kun je terecht voor advies over je aanvraag.
Meer informatie
■ Vraag het volledige subsidiereglement aan:
▪ Via www.antwerpen.be > vrije tijd > verenigingen > subsidies voor verenigingen.
▪ Via servicepuntverenigingen@stad.antwerpen.be
▪ bij het servicepunt verenigingen of in een buurtsecretariaat
Subsidies voor Antwerpse verenigingen | 2 |

Projectsubsidie
Wat?
Een projectsubsidie = een financiële steun voor een reeks van activiteiten rond een specifiek thema.
Een project voer je vaak samen met partners uit. Een project duurt maximaal een jaar.
Een paar voorbeelden:
■ Een armoedevereniging leert mensen in armoede hoe ze op een goedkope manier een gezonde
maaltijd kunnen klaarmaken. Ze werken hiervoor samen met een diëtiste.
■ Een vereniging organiseert zwemlessen voor kinderen met ontwikkelingsmoeilijkheden in een
aangepast, extra verwarmd zwembad. Vrijwilligers begeleiden de kinderen.
■ Een Turkse vereniging organiseert naschoolse activiteiten voor kinderen. Ze werken hiervoor
samen met studenten van een hogeschool. Ze leren aan de ouders hoe ze huiswerk moeten
begeleiden.
Wanneer?
Uiterlijk op 1 april of 1 oktober bezorg je de aanvraag aan het servicepunt verenigingen.
Meer informatie
■ Vraag het volledige subsidiereglement aan:
▪ op www.antwerpen.be > vrije tijd > verenigingen > subsidies voor verenigingen.
▪ Via servicepuntverenigingen@stad.antwerpen.be
▪ Af te halen bij het servicepunt verenigingen of in je buurtsecretariaat
Subsidies voor Antwerpse verenigingen | 3 |

Ontwikkelingssamenwerking
Subsidie Noord-Zuidactiviteiten
Wat?
De subsidie Noord-Zuidactiviteiten = een subsidie als ondersteuning voor:
■ sensibiliserende Noord-Zuidactiviteiten in Antwerpen die het publiek bewustmaken van de ongelijke
Noord-Zuidverhoudingen in de wereld.
■ activiteiten die informeren rond moderne vormen van ontwikkelingssamenwerking.
Subsidie Zuidprojecten
Wat?
De subsidie Zuidprojecten = een subsidie als ondersteuning voor ontwikkelingsprojecten in het Zuiden.
Het project moet plaatsvinden in een ontwikkelingsland en moet gekoppeld worden aan een activiteit
in Antwerpen.
Meer informatie
■ Contacteer Ontwikkelingssamenwerking van stad Antwerpen, tel. 03 338 3151,
ontwikkelingssamenwerking@stad.antwerpen.be
Subsidies voor Antwerpse verenigingen | 4 |

Jeugd
Subsidie Jeugdverenigingen
Wat?
De subsidie Jeugdverenigingen = logistieke of financiële steun voor jeugdverenigingen.
Subsidie aan startende vereniging
Een vereniging die een permanente werking uit wil bouwen met een nieuw aanbod binnen een buurt
kan beroep doen op de subsidie voor startende verenigingen.
Subsidie erkende vereniging
Als erkende jeugdvereniging kan je beroep doen op infrastructuursubsidies of subsidies voor de aankoop
en herstelling van groot materiaal.
Projectsubsidie
Een groep vrienden, een club of een vereniging een origineel en vernieuwend idee voor een tijdelijke
activiteit kunnen gerealiseerd worden met deze subsidie.
Drempels in het jeugdwerk
Deze subsidie zorgt ervoor dat verenigingen worden geholpen om kiinderen en jongeren die drempels
ervaren om naar het jeugdwerk te komen over te geraken.
Vormingssubsidie
Jouw vereniging organiseert een cursus rond jeugdwerk voor de begeleiders dan kan je beroep doen op
deze subsidies.
Subsidies voor jeugdmuziekateliers en jeugdverenigingen voor amateurkunsten
Jeugdmuziekateliers en jeugdverenigingen voor amateurkunsten kunnen voor hun erkenning en
werkingssubsidie terecht bij FOTO, het fonds voor talentontwikkeling.
Hoe?
De verantwoordelijke van een jeugdvereniging kan zich met een login en paswoord inloggen in de
verenigingendatabank. Op deze site kan hij eenvoudig gegevens van de vereniging invullen of wijzigen.
Zo kan hij nieuwe subsidiedossiers indienen en de lopende dossiers bekijken.
Meer informatie
■ Elk district van de stad Antwerpen heeft een aanspreekpunt rond jeugd: de jeugddienst. Hij of zij
kent de lokale jeugdwerking grondig en zoekt mee naar een antwoord op elke jeugdvraag.
▪ Jeugddienst Berchem, Lange Pastoorstraat 28, 2600 Berchem-Antwerpen, 03 239 14 86
▪ Jeugddienst Berendrecht-Zandvliet-Lillo, De Keyserhoeve 66, 2040 Zandvliet, 03 568 95 75
▪ Jeugddienst Borgerhout, Moorkensplein 1, 2140 Borgerhout, 03 338 17 41
▪ Jeugddienst Deurne, Tweegezusterslaan 47, 2100 Deurne-Antwerpen, 03 326 19 41
▪ Jeugddienst Deurne-Zuid, Van den Hautelei 79, 2100 Deurne, 03 340 49 57
▪ Jeugddienst Ekeren, Veltwijcklaan 19, 2180 Ekeren-Antwerpen, 03 541 13 78
▪ Jeugddienst Hoboken, Kapelstraat 133, 2660 Hoboken-Antwerpen, 03 825 41 22
▪ Jeugddienst Merksem, Houthulststraat 24, 2170 Merksem-Antwerpen, 03 646 76 00
▪ Jeugddienst Oudaan, Oudaan 14, 2000 Antwerpen, 03 292 67 40
▪ Jeugddienst Wilrijk, Heistraat 34a, 2610 Wilrijk, 03 828 01 64
■ Contacteer Stedelijke jeugddienst, Cel subsidies, tel. 03 338 65 69
Subsidies voor Antwerpse verenigingen | 5 |

Gezondheid
Subsidie gezondheidspromotie
Wat?
De subsidie gezondheidspromotie = ondersteuning voor activiteiten in Antwerpen die als doel
gezondheidspromotie of ziektepreventie hebben.
Het gaat om:
■ acties die gezond gedrag stimuleren, zoals acties rond gezonde voeding en beweging,
tabakspreventie, ongevalpreventie in de thuissfeer, seksuele gezondheid
■ acties om ziekten te voorkomen of tijdig op te sporen, zoals (borst)kankerpreventie, preventieve
acties rond infectieziekten
■ acties op andere domeinen van gezondheid, zoals geestelijke gezondheid, gezondheid en milieu
Meer informatie
■ Of contacteer ‘Gezondheidsbevordering’, stad Antwerpen, 03 338 65 99
Subsidies voor Antwerpse verenigingen | 6 |

Cultuur
Subsidie gemeenschapsvormende projecten
Wat?
De subsidie gemeenschapsvormende projecten = ondersteuning voor een cultureel project die het delen
van ervaringen centraal stellen om de samenleving in diversiteit te bevorderen. Ze richten zich op
plaatsen in de stad waar nog maar weinig verschillende gemeenschappen samenleven. De projecten
hebben een interculturele dimensie en bevorderen de interactie tussen stadsbewoners.
Subsidie Projecten culturele diversiteit
Wat?
De subsidie projecten culturele diversiteit = ondersteuning voor projecten die de culturele diversiteit
bevorderen. Ze streven naar meer interculturele uitwisseling. Ze werken rond culturele diversiteit,
samenwerking en dialoog in de stad.
Meer informatie
■ Elk district van de stad Antwerpen heeft een aanspreekpunt rond cultuur: de cultuurantenne. Hij of
zij kent de lokale cultuurwerking grondig en zoekt mee naar een antwoord op elke cultuurvraag.
▪ Cultuurantenne Antwerpen, Lange Gasthuisstraat 21 / Arenbergstraat 7, 2000 Antwerpen,
tel. 03 338 35 05
▪ Cultuurantenne Berchem, Driekoningenstraat 126, 2600 Berchem, tel. 03 286 88 34
▪ Cultuurantenne Berendrecht-Zandvliet-Lillo, Antwerpsebaan 140, 2040 Berendrecht,
tel. 03 568 38 22
▪ Cultuurantenne Borgerhout, Moorkensplein 1, 2140 Borgerhout, tel. 03 338 1814
▪ Cultuurantenne Deurne, Van den Hautelei 79, 2100 Deurne, tel. 03 340 495
▪ Cultuurantenne Ekeren, Veltwijcklaan 27, 2180 Ekeren, tel. 03 338 2908
▪ Cultuurantenne Hoboken, Marneflaan 3, 2660 Hoboken, tel. 03 338 3042
▪ Cultuurantenne Merksem, Burgemeester J.Nolfplein 1, 2170 Merksem, tel. 03 338 7252
▪ Cultuurantenne Wilrijk, Bist 1, 2610 Wilrijk, tel. 03 338 5347
■ Neem contact op met ‘cultuursubsidies’, stad Antwerpen, tel. 03 338 64 15
Subsidies voor Antwerpse verenigingen | 7 |

Buurtgebonden
Subsidie lokale programma’s
Wat?
De subsidie lokale programma’s = ondersteuning voor een langdurig initiatief van en voor
buurtbewoners.
Een paar voorbeelden:
■ een winkeldienst voor senioren
■ een huiswerkklas voor kinderen
■ een conversatiegroep Nederlands voor nieuwkomers
Voor wie?
Voor buurtgebonden initiatieven. Zowel bewonersgroepen die een feitelijke vereniging als een vzw zijn.
Meer informatie
■ Contacteer Opsinjoren, stad Antwerpen, De Coninckplein 25, 2060 Antwerpen, tel. 0800 25 825
Pop
Wat?
Pop = is een éénmalige Plant- Of Poetsactie. Een goede actie levert 3 euro per deelnemer op, met een
maximum van 300 euro per actie.
duur actie: minimum 1 uur
leeftijd: + 25 jaar
inschrijven: ten laatste 4 weken voor de actie
Goeieburenpas+
Wat?
Een goeieburenpas+ = een pas waarop je telkens een stempel krijgt na een goeieburenactie. 5 poets- of
plantacties zorgen voor een volledige goeieburenpas+. Een volledige goeieburenpas+ levert 400 euro
op.
Duur actie: minimum 1 uur per actie
leeftijd: + 25 jaar
inschrijven: ten laatste 4 weken voor de actie
Voor wie?
Elke Antwerpse ploeg kan deelnemen: sportploegen, verenigingen, muziekgroepen,
buurtgroepen, hobbyclubs, collega’s ... Een ploeg bestaat uit minstens zeven deelnemers.
Meer informatie
Contacteer Opsinjoren, stad Antwerpen, De Coninckplein 25, 2060 Antwerpen, tel. 0800 25 825
Subsidies voor Antwerpse verenigingen | 8 |

Districten
Wat?
Stad Antwerpen is opgedeeld in districten. Deze districten geven zelf ook subsidies. Er zijn subsidies
voor jeugd, cultuur, sport en senioren. De mogelijkheden verschillen van district tot district.
Meer informatie
■ Voor alle vragen rond cultuursubsidies kan je terecht bij de cultuurantennes. De adressen staan
hiervoor.
■ Voor alle vragen rond jeugdsubsidies kan je terecht bij de jeugddienst. De adressen staan hiervoor.
■ Voor alle vragen rond sport kan je terecht bij de sportantennes.
Sportantenne Antwerpen
Lange Gasthuisstraat 21 / Arenbergstraat 7, 2000 Antwerpen, 03 338 35 18
Sportantenne Berchem
Grotesteenweg 150, 2600 Berchem, 03 338 4053
Sportantenne Berendrecht – Zandvliet – Lillo
Antwerpsebaan 140, 2040 Berendrecht, 03 568 38 18
Sportantenne Borgerhout
Moorkensplein 1, 2140 Borgerhout, 03 338 18 04
Sportantenne Deurne
Van den Hautelei 79, 2100 Deurne, 03 283 49 70
Sportantenne Ekeren
Veltwijcklaan 31, 2180 Ekeren-Antwerpen, 03 338 29 00
Sportantenne Merksem
Burgemeester J. Nolfplein 1, 2170 Merksem-Antwerpen, 03 338 72 68
Sportantenne Wilrijk
Bist 1, 2610 Wilrijk-Antwerpen, 03 338 53 24
Subsidies voor Antwerpse verenigingen | 9 |

Federaal
Subsidies van andere overheden
Federaal impulsfonds
Wat?
Een jaarlijkse projectsubsidie ter bevordering van
■ maatschappelijke integratie van personen van vreemde oorsprong
■ preventie van discriminatie
■ bevorderen van interculturele dialoog
Ieder jaar zijn er een aantal beleidsprioriteiten die extra in de verf worden gezet. Deze verschillen van
jaar tot jaar.
Dit geld kan gebruikt worden voor infrastructuurwerken of voor het opzetten van een vernieuwend
project. In dit kader kunnen er eenmalig personeelskosten ingebracht worden naast de werkingskosten
van het project. Projecten worden voor 1 jaar gefinancierd.
Voor wie?
■ verenigingen die een vzw zijn
■ publieke of private instellingen, eventueel in partnerschap met de overheid
Hoe?
Jaarlijks vertrekt er in het voorjaar een oproep vanuit de federale overheid. Sociale netwerken,
stad Antwerpen zorgt voor de verspreiding van de oproep in de stad.
Meer informatie
■ www.diversiteit.be, klik op Impulsfonds, ga naar het jaar.
Subsidies voor Antwerpse verenigingen | 10 |

Fondsen en stichtingen
Wat?
Fondsen en stichtingen van bedrijven = een aantal bedrijven die een deel van hun winst
investeren in het verenigingsleven. Hieronder vind je een aantal belangrijke fondsen
en stichtingen die projecten financieel steunen. Aarzel niet om ook andere bedrijven te
contacteren om te horen wat zij voor jou kunnen doen.
Meer informatie
■ www.kbs-frb.be
Ga naar ‘zoekt u steun’, ‘projecten’. Daar vind je alle oproepen in alfabetische volgorde of per
thema, regio en timing. Je vindt er ook hoe je een geldig kandidaatsdossier moet indienen en hoe
de selectieprocedure verloopt.
■ www.cera.be
Ga naar ‘maatschappelijke projecten’, dan ‘steun aanvragen’. Je kunt kiezen tussen een
aanvraagformulier voor nationale of regionale projecten.
■ www.proximusfoundation.be
Ga naar ‘het indienen van projecten’. Hierop staan alle vzw’s en NGO’s die een project voorstellen
ten voordele van gehandicapte of hulpbehoevende kinderen of jongeren. De Proximus
werknemers kunnen samenwerken met deze verenigingen om een project in te dienen. Indien het
project geselecteerd wordt kunnen zij als vrijwilliger meewerken aan de realisatie ervan.
■ www.natonale-loterij.be
Ga naar ‘subsidiecharter’. De nationale loterij sponsort heel veel verschillende projecten.
■ www.westernunion.be
Ga naar ‘informatie over ons’ dan naar ‘corporate citizenship’. Klik op ‘the western Union
foundation’, ga naar ‘sponsorship of events’. Hier kan je lezen hoe je een dossier moet indienen.
■ www.bnpparibasfortis.com
De BNP Paribas Foundation steunt projecten rond klimaatverandering, armoede en
mensenrechten. Ze bieden zowel financiële steun, als steun in de vorm van vrijwilligerswerk.
Ga naar ‘corporate responsibility’.
Subsidies voor Antwerpse verenigingen | 11 |