Dossier verslaving en verslavingszorg Achtergrondstudie bij ... - Rvz

4 Vraag
4.1 Inleiding
In dit hoofdstuk over ‘vraag’ worden twee kanten van de vraagproblematiek
behandeld. Allereerst wordt gekeken naar (ontwikkelingen in) de vraag van de
verslaafde. Welke vraagbehoefte hebben verslaafden? Welke trends hebben
zich de afgelopen jaren voorgedaan en worden voorzien in de nabije
toekomst? Ten tweede wordt de vraagbehoefte van de omgeving besproken.
Daarbij komen de maatschappelijke kosten van verslaving aan bod en de
daaruit voortvloeiende vraag van de samenleving, de directe omgeving, de
werkgevers, politie en justitie.
4.2 De verslaafde
Vraag van de verslaafde
Vaak is de enige behoefte die verslaafden hebben de behoefte aan het middel
(of de mogelijkheid tot gokken). Hier leeft de verslaafde voor. Neeteson geeft
aan dat drugsverslaafden wel hulpverlening accepteren als deze tenminste
beantwoordt aan hun eigen opvattingen van waardigheid. De wens hierbij is
om zo goed mogelijk behandeld te worden zodat de cliënt kan blijven
gebruiken zonder er problemen mee te krijgen. De cliënt wordt niet graag van
zijn verslaving afgeholpen. Zoals eerder opgemerkt zijn het vooral andere
factoren, zoals sociale en psychische problemen, die ervoor zorgen dat
mensen hulp gaan zoeken. Behandeling voor de verslaving is bedreigend,
omdat de verslaafde het gebruik moet opgeven en ook nog het risico loopt het
etiket 'verslaafd' opgeplakt te krijgen (Neeteson, 1994). Uit allerlei
opmerkingen uit het veld blijkt dat voor alle typen verslaafden te gelden.
Toch komen verslaafden in het hulpverleningscircuit terecht. Dat gebeurt op
aandringen van de omgeving of doordat de verslaafde zelf problemen met
verslaving ervaart (NRV, 1989). Binnen de hulpverlening kan de hulpbehoefte
van groepen cliënten worden afgelezen uit verslavingscarrières. Deze zeggen
in het algemeen iets over het beloop van een verslaving en de hulpbehoefte
die daaruit afgeleid kan worden. De organisatie van de hulpverlening kan hier
op worden afgestemd. Het is namelijk zo dat als het contact met de
hulpverlening is gelegd, er een periode van ontgifting of detoxificatie volgt.
Daarop volgt de fase waarin het kernprobleem wordt bepaald en wordt
begonnen met de behandeling. Het is voor de verslaafde moeilijk om
gemotiveerd te blijven. Er ontstaat een grote leegte omdat het leven niet meer
bestaat uit het gebruik of verkrijgen van een bepaald middel. ‘Het is daarom
niet verwonderlijk dat een verslaving een langdurig en grillig verloop heeft
Dossier verslaving en verslavingszorg 27