Download GRID Feedback 2002 No.2 - Delft Center for Systems and ...

en de afname van elektriciteit en om deze planning op te geven aan TenneT en de
netbedrijven. Vervolgens moeten alle marktpartijen zich ook aan dit plan houden.
Dit houdt in dat afnemers en producenten, die middels een of meerdere
aansluitpunten op het elektriciteitnet aangesloten zijn, verplicht zijn om dagelijks een
inschatting te maken wat de invoeding c.q. afname over deze aansluitpunten zal zijn.
Dit resulteert uiteindelijk in een schema – of programma – waarin per kwartier is
aangegeven wat de energiestromen per aansluitpunt zal zijn. Deze programma’s
moeten vervolgens naar TenneT en de netbedrijven gestuurd worden.
Er zijn twee type programma’s. Een T(ransport)-programma dat aan de netbedrijven
gestuurd wordt en een E(nergie)-programma dat aan TenneT gestuurd wordt. De Tprogramma’s
worden door de netbedrijven gebruikt om vooraf de te verwachten
netverliezen te bepalen en om mogelijke transportbeperkingen te bepalen. De Eprogramma’s
worden door Tennet gebruikt om te bepalen of het systeem in balans is
(d.w.z. bepalen of vraag en aanbod zijn op elkaar afgestemd zijn). Bovendien wordt
er door TenneT bepaald hoeveel regel- en reserve vermogen er gecontracteerd moet
worden. De inzet van productiemiddelen wordt niet gereguleerd, d.w.z de inzet wordt
volledig bepaald door de bilaterale handel in elektriciteit en de op de beurs
gecontracteerde hoeveelheid elektriciteit. Wel is een producent verplicht om vrije
capaciteit als reserve- en/of regelvermogen aan te bieden aan de systeemoperator.
De prijs hiervoor kan zelf bepaald worden.
In de praktijk zal er een afwijking ontstaan tussen de opgegeven programma’s en de
werkelijke afname of invoeding. In het systeem ontstaat dan een onbalans. TenneT
is dan verplicht om regel- en reservevermogen in te zetten. Op basis van de
opgegeven programma’s en de werkelijk gemeten afname zal er achteraf een
verrekening van onbalans plaatsvinden met die marktpartij(en) die een verkeerde
inschatting gemaakt hebben. Onbalans is dus een transactie met TenneT en deze
partijen zijn aansprakelijk voor de financiële gevolgen van de verschillen tussen deze
programma’s en de werkelijke invoeding of afname. Afhankelijk van het moment van
de dag, de mate van onbalans en of er in de markt een tekort dan wel een overschot
is, kunnen deze gevolgen aanzienlijk zijn. Zie het voorbeeld van afgelopen augustus.
Gedurende deze dagen was er door diverse factoren, waaronder importbeperkingen
en koelwaterproblemen en de uitval van grote koleneenheden, een enorm tekort op
de markt ontstaan, waardoor de onbalansprijzen gigantisch waren. Ter illustratie,
onder normale omstandigheden ligt de marktprijs (basislast) zo rond de 35 €/MWh.
Euro/MWh
1400.00
1200.00
1000.00
800.00
600.00
400.00
200.00
0.00
-200.00
1
Onbalansprijs 19-21 Augustus 2002
19
37
55
73
91
109
127
26
145
PTE's
163
181
199
Afnemen Leveren
217
235
253
271