22.08.2013 Views

Verdonk pakt haar boeltje bijeen - De Pers

Verdonk pakt haar boeltje bijeen - De Pers

Verdonk pakt haar boeltje bijeen - De Pers

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

28<br />

Vrijdag<br />

September 2007<br />

25,- KORTING OP<br />

EEN DECT TOESTEL?<br />

Kijk morgen<br />

op de<br />

achterpagina.<br />

.............................................................................................................................................................................................................<br />

Birma Verslag uit een spookstad<br />

Voor de tweede achtereenvolgende<br />

dag vielen gisteren slachtoffers<br />

bij de protesten in Birma: negen<br />

doden en elf gewonden. Als een<br />

van de weinige westerse journalisten<br />

doet Birma-kenner Marnix<br />

Krouwel voor dagblad <strong>De</strong> <strong>Pers</strong><br />

verslag uit de hoofdstad.<br />

Marnix Krouwel<br />

RANGOON<br />

...<br />

Rangoon is niet meer het Rangoon<br />

zoals ik het ken. Het is alsof ik een<br />

spookstad binnenrijd. Aan het eind<br />

van de middag zijn de straten al<br />

goeddeels uitgestorven. Winkeltjes<br />

hebben de luiken gesloten, kinderen<br />

blijven binnen nu de regering<br />

de avondklok heeft verscherpt. Wie<br />

zich na zes uur op straat waagt,<br />

wordt opge<strong>pakt</strong>. Ik passeer in mijn<br />

taxi de Shwedagon-Pagoda, tot voor<br />

kort het startpunt voor de demon-<br />

‘<strong>De</strong> generaals denken alleen aan<br />

zichzelf en het volk mag creperen’<br />

strerende monniken. Voor de poort<br />

staan legertrucks.<br />

Niemand mag het heiligdom meer<br />

betreden. Militairen met mitrailleurs<br />

in de aanslag dwingen de quarantaine<br />

af. Het zijn geharde soldaten van<br />

de 22e divisie, die tot een week terug<br />

nog met Karen-rebellen vochten in<br />

het grensgebied met Thailand.<br />

Niet veel later stap ik uit op het<br />

kruispunt van Sule Pagoda Road en<br />

Bogyoke Aung San Street, twee belangrijke<br />

verkeersaders in het hart<br />

van de stad.<br />

Ook een deel van Sule Pagoda<br />

Road is afgesloten. <strong>De</strong> gelijknamige<br />

pagode ligt er 200 meter verderop<br />

verlaten bij.<br />

Vanmiddag was het hier raak, vertelt<br />

een betel kauwende man die op<br />

een stenen plantenbak op de stoep<br />

zit. Een grote groep demonstranten<br />

marcheerde naar het kruispunt voor<br />

een flitsdemonstratie, zegt hij. ‘Ze bekogelden<br />

de politiepost met stenen.<br />

Het leger sloeg terug met wapenstokken.<br />

Er werden waarschuwingsschoten<br />

afgevuurd. Toen rende iedereen<br />

in paniek weg.’<br />

Wat hij me niet vertelt – of niet<br />

heeft gezien – is dat er bij deze actie<br />

zeker een dode is gevallen. <strong>De</strong> recep-<br />

tioniste van het hotel waar ik verblijf,<br />

zegt dat een van de gasten is neergeschoten.<br />

Later blijkt de Japanner te<br />

zijn overleden. ‘Iedereen is bang hier’,<br />

zegt de receptioniste.<br />

Het is moeilijk om de vinger te<br />

leggen op het werkelijke aantal gewonden<br />

en gearresteerde betogers.<br />

Ook naar de omvang van de demonstraties<br />

blijft het gissen. Een Birmese<br />

straatverkoper schat het aantal demonstranten<br />

dat gistermiddag de<br />

straat opging op 10.000.<br />

Wat is waarheid in Myanmar, waar<br />

internet gecensureerd wordt en de<br />

onafhankelijke pers de nek is omge-<br />

draaid? Een taxichauffeur die de<br />

confrontatie tussen leger en demonstranten<br />

gadesloeg vanuit zijn auto,<br />

weet wel te vertellen dat er dit keer<br />

weinig monniken de straat op zijn<br />

gegaan.<br />

‘Dinsdagnacht hebben het leger<br />

en de politie in een aantal kloosters<br />

verrassingarrestaties uitgevoerd’,<br />

zegt hij. ‘Ze proberen op die manier<br />

in het geniep het verzet te breken.’<br />

Hij heeft er geen moeite mee dat<br />

demonstranten nu terugvechten.<br />

‘Bijna iedereen hier haat het regime.<br />

<strong>De</strong> generaals zorgen alleen voor<br />

zichzelf en hun familie. Het gewone<br />

volk mag creperen. Of het verzet zin<br />

heeft, weet ik niet. <strong>De</strong> regering zal<br />

wel blijven zitten waar ze zit. Maar<br />

de demonstraties gaan door.’<br />

(<strong>De</strong> auteur schrijft om veiligheidsredenen<br />

onder pseudoniem)<br />

Lees meer op pagina 11<br />

..........................................................................................................................................................................................................<br />

Eenmansfractie <strong>De</strong> uitputtingsslag is nog maar net begonnen<br />

<strong>Verdonk</strong> <strong>pakt</strong> <strong>haar</strong> <strong>boeltje</strong> <strong>bijeen</strong><br />

Kustaw Bessems<br />

DEN HAAG<br />

...<br />

Daar gaat ze dan. <strong>De</strong> afgelopen<br />

maanden zag ze er soms wat minder<br />

verzorgd uit. Nu zit het weer: het<br />

<strong>haar</strong>, de make-up, het pak – ze kan<br />

zo naar de BouwRAI. Maar even<br />

wacht het Lid <strong>Verdonk</strong> geen publicitair<br />

spektakel. Ze <strong>pakt</strong> verhuisdozen<br />

in op <strong>haar</strong> oude kamer bij de VVD.<br />

Natuurlijk vindt ze dit erg, zegt ze<br />

bijna fluisterend. ‘Het is een afscheid.’<br />

<strong>De</strong> bevriende VVD-Kamerleden<br />

liepen hier de laatste weken nog wel<br />

eens binnen. ‘Ik houd me niet bezig<br />

met de zaak, maar wel heel veel met<br />

de mens Rita <strong>Verdonk</strong>’, zegt bijvoorbeeld<br />

Charlie Aptroot. Fractieleider<br />

Rutte zag ze nooit, hoe onwaarschijnlijk<br />

dat ook is in de smalle<br />

gangetjes waaraan de VVD’ers huizen.<br />

‘Ik weet ook niet hoe het kan.’<br />

<strong>De</strong> avond ervoor heeft ze in het<br />

Novotel City Centre, hier vlakbij,<br />

gepraat met VVD-ereleden Frits<br />

Korthals Altes, Henk Vonhoff en<br />

Erica Terpstra. ‘We hebben <strong>haar</strong> gezegd<br />

dat het niet veel perspectief<br />

biedt om als eenmansfractie in de<br />

Kamer partijlid te blijven,’ zegt Vonhoff.<br />

‘Maar toen ik ging, had ik al<br />

niet de hoop dat zij <strong>haar</strong> zetel of lidmaatschap<br />

zou opgeven.’<br />

‘Dat is erg’, vervolgt Vonhoff,<br />

‘omdat er nu naast een VVD een<br />

semi-VVD in de Kamer zit die op de<br />

meest ongelegen momenten persoonsgerichte<br />

kritiek levert. Ik schat<br />

Portret<br />

<strong>De</strong> totale<br />

Ferry<br />

Onze medewerker op het Bin-<br />

In Oost- en West-Europa<br />

nenhof, Peter Middendorp,<br />

wordt soms verschillend aan-<br />

wilde de Haagse mores leren<br />

gekeken tegen armoede, ont-<br />

doorgronden. Wie kan je dan<br />

dekte sociologe Dorota Lepi-<br />

beter vragen dan <strong>De</strong>n Haag<br />

anka. Waar westerlingen het<br />

Vandaag-icoon Ferry Minge-<br />

houden op pech, verdenken<br />

len? Het beviel niet. ‘Ik mocht<br />

Oost-Europeanen armen er<br />

Ferry niet zo. Ik voelde zelfs<br />

vaker van dat ze gewoon lui<br />

een zekere afk eer.’ 07 zijn.<br />

13<br />

EVERT-JAN DANIELS<br />

in dat deze status-quo nog een tijd<br />

duurt.’ Tot drie jaar geleden had iemand<br />

die zelf een fractie vormde in<br />

de Kamer meteen geroyeerd kunnen<br />

worden als VVD-lid, verzucht hij,<br />

Armoede<br />

Wie lui is,<br />

vraagt erom<br />

maar toen maakte partijvernieuwing<br />

dat onmogelijk.<br />

Het hoofdbestuur mag <strong>Verdonk</strong><br />

eruit zetten als zij de partij schade berokkent,<br />

maar het zit niet te wachten<br />

op een slepend juridisch gevecht<br />

waarbij alle partijdrek voor het oog<br />

van de media door de rechtszaal<br />

wordt geslingerd.<br />

En dus begint een uitputtingsslag.<br />

Met handicaps voor <strong>Verdonk</strong>. ‘Alle<br />

ondersteuning is weg’, zegt <strong>haar</strong><br />

vriend en media-adviseur Kay van<br />

der Linde. ‘Ze heeft niemand.’<br />

Lees verder op pagina 3


DE WERELD VOLGENS<br />

KOSTER + JOJANNEKE MET<br />

Correctie<br />

In deze rubriek is afgelopen maandag een<br />

artikel gepubliceerd over de oprichting<br />

van de ecologische foodketen Danku,<br />

waarbij onder meer Karen Brink, de dochter<br />

van Nina Brink is betrokken. In het artikel<br />

wordt gemeld dat Karen Brink een relatie<br />

heeft met Filip van Hoeck. <strong>De</strong> familie<br />

Brink laat weten dat deze relatie jaren ge-<br />

Gemis van buikgevoel<br />

‘Plukjes van drie mannen vind ik zo sneu’<br />

<strong>De</strong>rtig jaar geleden was het<br />

truttig.’<br />

‘Supertruttig.’<br />

‘Maar dat gold eigenlijk voor<br />

alles in een groep.’<br />

‘Je mocht niet meer naar dansles.’<br />

‘En de padvinderij was fascistisch.<br />

Maar de laatste tien jaar zijn koren<br />

weer enorm populair.’<br />

<strong>De</strong> gospelzangeressen staan in de felverlichte<br />

keuken van de kerk. Twee<br />

sopranen en een tenor. <strong>De</strong> repetitie is<br />

voorbij, ze drinken thee van theezakjes<br />

uit een tupperware-bakje met een<br />

sticker ‘koor’ erop. Wijn is er ook, voor<br />

vijftig cent in een glazen schaaltje. <strong>De</strong><br />

jonge moeders zijn inmiddels al<br />

op bakfietsen verdwenen in de regen.<br />

leden reeds is beëindigd. Verder ontkent<br />

Nina Brink ten stelligste dat zij op dit moment<br />

investeerder is in Danku. Ten slotte<br />

kan door het artikel de suggestie zijn gewekt<br />

dat de familie Van Hoeck een crimi-<br />

‘We zijn laagdrempelig, gezellig en<br />

toch ambitieus.’<br />

‘Zuiver zingen is wel een voorwaarde.<br />

Aspirant-leden moeten na twee weken<br />

een stemtest doen.’<br />

‘En het is de bedoeling dat je in een<br />

commissie gaat. We hebben een optreedcommissie,<br />

een pr-commissie,<br />

een activiteitencommissie en een bewegingscommissie.’<br />

<strong>De</strong> tenor zit in de commissie wijn, thee<br />

en koffie. Eigenlijk geen officiële commissie.<br />

Ze zingt al <strong>haar</strong> hele leven. Vroeger<br />

was ze mezzosopraan. Later werd ze<br />

alt, door het roken.<br />

‘Op school kregen we elke week een<br />

psalm en een werelds liedje. Daar<br />

kreeg je een cijfer voor. Onderwijzers<br />

neel verleden heeft. Het enige wat daarover<br />

vaststaat, is dat er in het verleden<br />

problemen zijn geweest met de fi scus.<br />

<strong>De</strong> redactie<br />

die niet konden zingen, begeleidden<br />

op de blokfluit. Toen kwamen de cassettebandjes<br />

en begon iedereen zich<br />

opeens te schamen. Nu horen kinderen<br />

alleen nog maar perfect gezongen<br />

liedjes. Zo kweek je een generatie ongeschoolde<br />

stemmen. En een chronisch<br />

tekort aan sopranen.’<br />

‘Ik heb op school nog gezongen, hoor,’<br />

zegt de sopraan van de pr-commissie.<br />

Ze is jonger dan de tenor. ‘Ik had een<br />

heel boek met liederen. Kun je nog<br />

zingen…<br />

‘… zing dan mee! Knaapje zag een<br />

roosje staan, roosje op de heide!’<br />

Bijna barsten ze los.<br />

<strong>De</strong> jongste sopraan vormt in <strong>haar</strong> eentje<br />

de bewegingscommissie.<br />

‘Sinds kort hebben we ook een bewegingstest.<br />

Mensen zonder ritmegevoel<br />

wijzen we af. Kijk, dit is de echte<br />

gospelswing. Maar op ballads dein je<br />

meer zo. Dan heb je nog de klap en de<br />

vingerknip. Sommige mensen hebben<br />

daar moeite mee. Die geef ik workshops<br />

bij mij thuis.’<br />

06-64834XXX<br />

<br />

2 <strong>De</strong> Twee<br />

<br />

DE<br />

LAUNCH<br />

Nederlandse<br />

Anna Wintour<br />

is gearriveerd<br />

Gala profi teert van globalisering<br />

en het feit dat BN’ers uit zijn. ‘We<br />

hebben een overkill’<br />

‘Je hebt geen tijd voor gedoe, dus<br />

order je around. Nee, ik schreeuw<br />

niet, ik order.’ Gala-hoofdredactrice<br />

Petra Bakker Schut zijgt neer op een<br />

rode bank in de tot viproom verbouwde<br />

bovenste verdieping van<br />

Amsterdams filmtheater Tuschinski<br />

en reciteert Anna Wintour, de dictatoriale<br />

hoofdredactrice van gerenommeerd<br />

Amerikaanse modeblad<br />

Vogue.<br />

Replay-opperhoofd en potentiele<br />

adverteerder Carlo Ferilli hangt<br />

naast <strong>haar</strong>. Of hij Gala-pagina’s gaat<br />

kopen weet de retailer in luxekleding<br />

‘nog niet’. Ex Story-hoofdredactrice<br />

Bakker Schut kan na <strong>haar</strong> overstap<br />

naar een meer upmarket blad<br />

DE<br />

BIJEENKOMST<br />

Woody Harrelson. PETER VAN BEEK/HH<br />

MEDEWERKING VAN MAARTEN BLOEM<br />

Q&A<br />

06-5533XXX<br />

‘Op je zestigste<br />

geniet je pas<br />

van het leven’<br />

Voor de legendarische Britse<br />

popzanger Bryan Ferry is muziek<br />

nog steeds dé drug. ‘Maar ik moet<br />

de band ook betalen, hè.’<br />

Meneer Ferry, hoe voelt het om<br />

op uw 62e nog rock-’n-rollartiest<br />

te zijn?<br />

‘Geweldig. Het is fijn. Ik geniet van<br />

de dingen die ik nu doe. Ik reis veel<br />

en hou nog steeds van spelen. Eigenlijk<br />

kan ik mijn leven nu meer<br />

waarderen dan toen ik 21 was en net<br />

begon. Als je 60 bent, geniet je meer<br />

van dit bestaan.’<br />

U staat nu op een woensdagavond<br />

te schnabbelen bij het<br />

blad GALA.<br />

‘Ja, ik ben hier uitgenodigd. Het is<br />

leuk om op zulke partijtjes op te treden.<br />

Er hangt een goede sfeer. Gisteravond<br />

was ik in Madrid. Ik moet<br />

de band ook betalen, hè.’<br />

Door nog steeds Love is The Drug<br />

te zingen…<br />

‘Ja, het repertoire bestaat op zulke<br />

gelegenheden vooral uit oud materiaal.<br />

Echt, ik vind het nog steeds<br />

leuk om die liedjes te zingen.’<br />

Joni Mitchell, een leeftijdgenoot,<br />

maakte volgens critici onlangs<br />

<strong>haar</strong> beste plaat ooit.<br />

‘Oh ja? Oh, dat is prachtig. Ik werk<br />

wel aan nieuw materiaal en zing in<br />

de huidige tour ook nummers van<br />

een plaat die in maart uitkwam’ 1<br />

Zie www.depers.nl voor fi lmpje<br />

......................................................................................................................................................................................................<br />

......................................................................................................................................................................................................<br />

...<br />

MAARTJE<br />

DUIN<br />

Presentatie tijdschrift Gala<br />

Hoofdredactrice Petra Bakker<br />

Schut: ‘Feestje kost ruim een ton.’<br />

vooralsnog op een warmer onthaal<br />

rekenen dan voorheen in kunstenaarssociëteit<br />

<strong>De</strong> Kring. ‘Ach, mijn<br />

vrienden hebben me nooit om Story<br />

laten vallen.’<br />

Onder Bakker Schut is het feest<br />

gaande – de Moët vloeit als bier, net<br />

als de Chanel parfum – ter ere van de<br />

lancering van <strong>haar</strong> nieuwe kindje; de<br />

Nederlandse versie van het Duitse<br />

blad Gala. Kosten volgens de hoofdredactrice:<br />

‘meer dan een ton’.<br />

Het is druk maar BN’erloos. Actrice<br />

Hannah Verboom daargelaten.<br />

Zelfs Nicolette van Dam is niet komen<br />

opdagen, terwijl <strong>haar</strong> vader toch<br />

de hapjes doet. Het gemis wordt meer<br />

dan gecompenseerd door optredens<br />

van schnabbelkoningen Bryan Ferry<br />

en Gerard Joling, die als derde<br />

schnabbel van die dag tijdens de Gala<br />

afterparty in Hotel de L’Europe de<br />

Niet iedereen wordt rustig van yoga<br />

en blowen. Acteur Woody Harrelson,<br />

tegenwoordig een wereldverbeterende<br />

yogaliefhebber, reageert weer eens<br />

getergd als camera’s hem benaderen.<br />

<strong>De</strong> hoofdrolspeler uit Natural Born<br />

Killers, die gisteren yogales gaf op innovatie<strong>bijeen</strong>komst<br />

Picnic in Amsterdam,<br />

wordt boos als Llink-verslaggeefster<br />

Froukje Jansen hem ongewenste<br />

vragen stelt. ‘Nee, ik heb<br />

géén zin in dit interview.’ <strong>De</strong> acterende<br />

milieuactivist, die onlangs een<br />

camerajournalist van website TMZ<br />

Gerard Joling mocht komen schnabbelen. FOTO’S: SANDER NIEUWENHUYS<br />

oren van de happy few verwende. Hij<br />

had er deze nacht de kracht wel voor.<br />

Dankzij appelsap.<br />

Dat bekend Nederland ontbrak<br />

geeft niet. ‘Het BN’erschap is uit’,<br />

snuift ex-Goudkust-soapie Josefine<br />

van Asdonk in de bioscoopzaal. ‘Iedereen<br />

kan tegenwoordig beroemd<br />

worden, er is niks meer aan. Toen ik<br />

vroeger met meiden als Guusje Nederhorst<br />

en Babette van Veen optrok,<br />

toen was het nog tof.’<br />

Van Asdonk is volgens eigen zeggen<br />

dan ook eindelijk gestopt met<br />

‘het voeden van <strong>haar</strong> BN’erschap’. Ze<br />

had genoeg van het ‘geslijm’.<br />

Heel slim dus van Gala om te mikken<br />

op de buitenlandse sterren. ‘Door<br />

de globalisering willen we nu vooral<br />

van hen wat weten. Wat Nederland<br />

aanviel, gromt <strong>haar</strong> weg als ze doorvraagt.<br />

Harrelson’s humeur knapt later op de<br />

dag iets op, maar ontspoort weer als<br />

wordt geïnformeerd naar zijn hasjgebruik.<br />

Weer volgt die afwerende blik.<br />

‘Next question!’<br />

Hij is hier vandaag om samen met<br />

zijn vriend Eckart Wintzen, de IT-miljonair<br />

met het hippie-uiterlijk, te praten<br />

over hun milieubewuste activiteiten.<br />

Al meer dan een decennium is<br />

het duo in de weer met de redding<br />

van de aarde. Wintzen: ‘Tien jaar ge-<br />

betreft, ik geloof there’s stardom in everyone<br />

of us.’<br />

Hollands Next Topmodel-topstylist<br />

Hildo Groen plukt met pink en wijsvinger<br />

aan zijn geëpileerde wenkbrauwen.<br />

‘BN’ers zijn so last season.<br />

We hebben een overkill.’ Groen denkt<br />

dat ‘het zeer belangrijk is dat roddel<br />

naar een hoger niveau getild wordt’.<br />

Voor het aansnijden van Brian Ferry’s<br />

gifgroene verjaardagstaart voegen<br />

zich op het eind van de avond bij<br />

Bakker Schut toch nog Otazu, ontwerper<br />

Daryl van Wouw glamourdesigner<br />

Eric Kuster, en Birgit Schuurman.<br />

<strong>De</strong> avond eindigt met de blote<br />

voeten incluis felrood gelakte nageltjes<br />

van de Nederlandse Anna Wintour<br />

op het hoogpolige tapijt. 1<br />

Woody Harrelson is trots op Paris Hilton<br />

<strong>De</strong> acterende milieuactivist is wel humeurig<br />

leden las hij een artikel van mij in<br />

technotijdschrift Wired. Daarin werd<br />

ik neergezet als de miljonair met het<br />

groene hart. Daarin stond ook dat ik<br />

wel eens jointje rookte. Maar dat<br />

moet je maar niet aan hem vragen.<br />

Hij is een ongeleid projectiel.’ Harrelson<br />

zelf zegt: ‘We zijn nu mainstream.’<br />

En daarin zou hij best eens gelijk<br />

kunnen hebben: zelfs Paris Hilton<br />

reist naar Rwanda om de wereldvrede<br />

te bevorderen. Dan voor het eerst lachend:<br />

‘Ik ben trots op <strong>haar</strong>.’ 1<br />

Zie fi lmpje: www.depers.nl<br />

‘Hollanders zijn erg stijf,’ zegt de sopraan<br />

van de pr-commissie.<br />

‘Daar proberen wij verandering in te<br />

brengen als we optreden in kerken.’<br />

Ze worden begeleid door een dirigent<br />

met een blindenstok en een pianist<br />

in een rolstoel. Zij zijn de enige<br />

professionals. En de enige mannen.<br />

‘Ze zijn er wel geweest,’ zegt de tenor.<br />

‘In plukjes van drie of vier. Dat<br />

vind ik zo sneu. Mannen moeten<br />

worden aangemoedigd zich te presenteren<br />

in groepjes van vijf.’<br />

‘Met een pianist maakt het niet zoveel<br />

uit’, zegt een alt die er bij is komen<br />

staan. Ze zit in geen enkele<br />

commissie, <strong>haar</strong> arm ligt om de<br />

schouders van de pianist. ‘Maar als je<br />

a capella zingt, mis je dat buikgevoel<br />

van de bassen. Die diepe tonen, daar<br />

gaan je eierstokken van springen.’<br />

<strong>De</strong> tenor begint een shagje te rollen.<br />

‘Het is echt jammer. Je krijgt ze er<br />

niet meer warm voor.’ 1<br />

www.maartjeduin.nl


Nieuws<br />

Reünie<br />

Weemoedig afscheid van luchtmachtbasis<br />

Ongeveer 3500 (oud-) personeelsleden van de luchtmachtbasis<br />

Twenthe waren gisteren nog één keer bij elkaar<br />

om herinneringen op te halen aan de goeie ouwe<br />

...................................................................<br />

Pathuis<br />

tijd. Op 31 december wordt de basis gesloten. Met een<br />

vliegtuigshow namen de medewerkers afscheid van hun<br />

tweede thuis. 1 FOTO: GER LOEFFEN/HH<br />

Immigratie Marokkanen wijken uit naar België<br />

Undercover in Sint-Gilles<br />

Sommige Nederlandse Marokkanen<br />

verhuizen naar België. Waarom,<br />

vroeg publicist Asis Aynan zich<br />

af. Hij belde een vriend en ging een<br />

dagje ‘undercover’ in de Brusselse<br />

wijk Sint-Gilles.<br />

Asis Aynan<br />

BRUSSEL<br />

...<br />

Als je in de Brusselse wijk Sint-Gilles<br />

over straat loopt, hoor je Tamazight<br />

(Berbers), Tamghrabest (Marokkaans-Arabisch-Berbers),<br />

Portugees<br />

en Pools. Al deze groepen leven naast<br />

elkaar. Ze hebben hun eigen winkeltjes<br />

en cafés. Opmerkelijk is dat de<br />

Marokkanen ook vaak Nederlands<br />

praten met een Haags of Mokums accent.<br />

Vanwege een mislukt avontuur<br />

hebben ze hun pijlen op België gericht,<br />

in de hoop de legaliteit te berei-<br />

..........................................................<br />

Op de werkvloer (1)<br />

Een kwart van de werknemers vindt het toilet<br />

op het werk zo vies dat ze niet durven te zitten.<br />

Bij grotere bedrijven is dat zelfs eenderde.<br />

ken. <strong>De</strong> regels bij onze zuiderburen<br />

zijn immers niet zo streng als die bij<br />

ons.<br />

Dit hoorde ik van een jongeman<br />

die ik op het besnijdenisfeest van<br />

mijn neefje had ontmoet. Hij had<br />

Nederland onlangs ingeruild voor<br />

Brussel, vertelde hij me toen. ‘Het leven<br />

is daar een stuk goedkoper.’ Ook<br />

wist hij te vertellen dat er sowieso veel<br />

Nederlanders in Brussel wonen, legaal<br />

of illegaal. Jaarlijks vertrekken er<br />

ongeveer 5.000 Nederlanders naar<br />

België, tweehonderd van hen zijn van<br />

Marokkaanse afkomst. Onbekend is<br />

hoeveel illegale Marokkanen uit Nederland<br />

de wijk nemen naar België.<br />

Mijn nieuwsgierigheid was gewekt.<br />

Ik moest aan Brahim denken,<br />

die tegenwoordig ook in Brussel<br />

woont. Een jongen zonder verblijfsvergunning,<br />

die ik een tijdje onder-<br />

dak had verleend toen ik in een groot<br />

antikraakpand in Haarlem woonde.<br />

Ik besloot hem op te zoeken.<br />

Brahim woont in Sint-Gilles boven<br />

een telefoonwinkel waar het winkelend<br />

publiek de hipste gsm’s bekijkt,<br />

maar uiteindelijk beltegoed<br />

koopt. Verkoper Achmed scheldt de<br />

beltegoedkopers steevast uit wanneer<br />

ze de winkel verlaten. Ik vroeg Brahim<br />

of hij voor een paar dagen een<br />

onderkomen voor mij had. Ik had<br />

problemen en moest er even uit. Meer<br />

niet, gewoon problemen. Hij vroeg<br />

niet verder. Brahim is een gemakkelijk<br />

prater. Hij zou ondertussen wel<br />

flink wat vrienden hebben gemaakt,<br />

verwachtte ik. Zo kon ik mijn nieuwsgierigheid<br />

bevredigen.<br />

Lees verder op pagina 12<br />

.......................................<br />

Nieuwe instelling<br />

IB-GROEP<br />

VERDWIJNT<br />

<strong>De</strong> Informatie Beheer Groep (IBG) verdwijnt<br />

over drie jaar. <strong>De</strong> instelling, die<br />

onder meer de afhandeling van studiefinanciering<br />

verzorgt, gaat in 2010<br />

samen met de Centrale Financiën Instellingen<br />

op in een nieuwe organisatie.<br />

Dat heeft minister van Onderwijs,<br />

Cultuur en Wetenschappen Ronald<br />

Plasterk (PvdA) gisteren geschreven<br />

aan de Tweede Kamer. <strong>De</strong> nieuwe instantie<br />

moet de enige uitvoeringsorganisatie<br />

in het onderwijs worden.<br />

............................................................<br />

Op de werkvloer (2)<br />

Bij kleinere bedrijven met minder dan twintig<br />

werknemers durft één op de vijf personeelsleden<br />

niet naar een vervuilde wc.<br />

Economie ISM eCompany onttroont TomTom<br />

Bedrijf staatssecretaris<br />

<strong>De</strong> Jager snelste groeier<br />

Eric Smit<br />

MAARSSEN<br />

...<br />

ISM eCompany, het bedrijf van staatssecretaris<br />

Jan Kees de Jager, stond gisteravond<br />

weer eens in het middelpunt<br />

van de belangstelling. Op een<br />

positieve manier dit keer. Het bedrijf<br />

won de <strong>De</strong>loitte Technology Fast50,<br />

de prijs voor het snelst groeiende Nederlandse<br />

technologiebedrijf. Met<br />

een groei van 3542 procent en een<br />

omzet van 7 miljoen euro volgt ISM<br />

eCompany (ISM) TomTom op als<br />

aanvoerder van de lijst van snelste<br />

groeiers.<br />

<strong>De</strong> Jager startte in 1992, samen<br />

met vriend en zakenpartner Karel van<br />

der Woude, de voorloper van ISM.<br />

Het bedrijf levert software en advies<br />

aan bedrijven die via internet communiceren<br />

of handel willen drijven.<br />

<strong>De</strong> Jager heeft op dit moment geen<br />

enkele officiële bemoeienis met zijn<br />

bedrijf.<br />

Een zieltogend dochterbedrijf van<br />

ISM, Codim, was begin dit jaar het<br />

onderwerp van een door NOVA aangezwengelde<br />

rel. Het bedrijf van <strong>De</strong><br />

Jager zou de pensioenpremies van<br />

enkele werknemers niet afgedragen<br />

hebben waardoor <strong>De</strong> Jager nog voor<br />

zijn benoeming als staatsecretaris<br />

van Financiën ter discussie stond. <strong>De</strong><br />

Jager stelde uiteindelijk oud-IBM-directeur<br />

Amandus Lundqvist aan om<br />

een onderzoek te verrichten. Lundqvist<br />

oordeelde afgelopen juni dat er<br />

slechts sprake was van ‘onvolkomen-<br />

<strong>Verdonk</strong><br />

Weer terug na herfstreces<br />

Vervolg van pagina 1 ...<br />

<strong>Verdonk</strong>s persoonlijk medewerker is<br />

foetsie. ‘Werken voor een eenmansfractie<br />

zie ik niet zitten’, zegt hij. Van<br />

der Linde heeft <strong>Verdonk</strong> een tijdelijke<br />

kracht geleend uit zijn bedrijf. ‘Het<br />

belangrijkste advies dat Ed en ik <strong>haar</strong><br />

hebben gegeven is: leef van dag tot<br />

dag.’<br />

‘Ed’ is Ed Sinke, oud-VVD-voorzitter<br />

in Amsterdam en helemaal ‘in <strong>Verdonk</strong>’.<br />

Hij vergezelde <strong>haar</strong> naar het<br />

gesprek met de ereleden. In weerwil<br />

van Vonhoffs lezing noemt Sinke<br />

het aangenaam en gezellig en stelt hij<br />

dat de veteranen ‘geen agenda hadden’.<br />

Eerdere eenmansfracties werden naar<br />

<br />

<br />

NUMMER NODIG? BEL1820<br />

heden en kinderziektes’ bij het bedrijf.<br />

Dat supergroeier ISM kinderziektes<br />

heeft, blijkt gek genoeg ook uit de<br />

omzetcijfers van het bedrijf. Vorig<br />

jaar behaalde het bedrijf van <strong>De</strong> Jager<br />

de vijfde plek op de Fast50 met exact<br />

dezelfde omzet van 7 miljoen euro.<br />

Niet groeien en toch de Fast50 winnen<br />

is mogelijk door de rekenmethode<br />

van accountant <strong>De</strong>loitte, die de<br />

omzetgroei over de laatste vijf boekjaren<br />

meet.<br />

‘We hebben het<br />

vertrek van <strong>De</strong><br />

Jager goed<br />

kunnen opvangen’<br />

Op het zwarte dassengala waar de<br />

prijzen worden uitgereikt ontbreekt,<br />

als verwacht, <strong>De</strong> Jager. Zijn vriend Karel<br />

van der Woude mag namens ISM<br />

het podium bestijgen. Is hij niet lichtelijk<br />

verbaasd dat hij na een jaar van<br />

stilstand deze prijs in ontvangst mag<br />

nemen?<br />

‘Nee’, antwoordt Van der Woude.<br />

‘Je moet de groei over vijf jaar zien en<br />

niet alleen over de laatste twee jaar.’<br />

Hij wil wel toegeven dat hij <strong>De</strong> Jager<br />

mist. ‘Als vriend, ja. Maar als bedrijf<br />

hebben we zijn vertrek goed kunnen<br />

opvangen.’<br />

Lees verder op pagina 14<br />

kleine kantoren in bijgebouwen verbannen,<br />

maar <strong>Verdonk</strong> niet vanwege<br />

<strong>haar</strong> persoonsbeveiliging. Tot het<br />

herfstreces, volgende maand, zal ze<br />

weinig van zich laten horen. Maar<br />

dan stort <strong>Verdonk</strong> zich weer volop in<br />

de politieke arena, verzekert ze. Haar<br />

vaste argument: ze kan toch al die kiezers<br />

niet in de steek laten?<br />

Files, ouderenzorg, immigratie,<br />

integratie, onderwijs, jeugd en gezin:<br />

veel te veel voor <strong>haar</strong> alleen. Ze heeft<br />

slechts een bescheiden budget voor<br />

medewerkers. Ze krijgt veel mails van<br />

specialisten op een vakgebied , zegt<br />

ze. Die kunnen als stagiairs en vrijwilligers<br />

aan de slag. Nee hoor, Rita <strong>Verdonk</strong><br />

is vol goede moed. Plof, nog<br />

een mapje in de verhuisdoos. 1<br />

WWW.BEL1820.NL<br />

...............................................................................<br />

Op de werkvloer (3)<br />

Verder blijkt dat grote bedrijven vaak kiezen voor het goedkoopste<br />

schoonmaakbedrijf en niet de beste schoonmakers. Werknemers<br />

ergeren zich ook aan vieze werkruimtes en vuile bureau’s.<br />

3


4<br />

<br />

<br />

Toekomst Met modern printje naar een ouderwetse stembus<br />

Stembiljet en rood potlood<br />

voorlopig terug in stemhokje<br />

Bij de volgende verkiezingen gaat<br />

de kiezer hoogstwaarschijnlijk het<br />

stemhokje in met een ouderwets<br />

rood potlood. <strong>De</strong> huidige stemcomputers<br />

voldoen niet aan de eisen .<br />

Marcia Nieuwenhuis<br />

DEN HAAG<br />

...<br />

Het proces van het tellen van de stemmen<br />

is met de huidige elektronisch<br />

apparaten niet te controleren, gaf<br />

staatssecretaris van Binnenlandse Zaken<br />

Ank Bijleveld gisteren toe. <strong>De</strong><br />

PvdA-bewindsvrouw zei dat bij de<br />

presentatie van het rapport van oud-<br />

VVD-minister Korthals Altes die de<br />

afgelopen maanden onderzoek deed<br />

naar het verkiezingsproces in Nederland.<br />

‘We moeten er rekening mee houden<br />

dat we tijdens de eerstvolgende<br />

verkiezingen voor het Europees Parlement<br />

in 2009 op papier moeten<br />

stemmen’, voorspelt Korthals Altes.<br />

‘We doen er goed aan om tot die tijd<br />

niet te veel gemeenten te herindelen<br />

en het kabinet nog even heel te houden’,<br />

lacht de VVD-coryfee, die de<br />

avond tevoren nog aanschoof om een<br />

oplossing te zoeken voor het conflict<br />

<strong>Verdonk</strong>. In het rapport Stemmen met<br />

vertrouwen pleit hij voor de terugkeer<br />

van het papieren stembiljet.<br />

Hoe gaat dit in zijn werk? Op een<br />

elektronische machine kies je een<br />

partij en een persoon van de kieslijst.<br />

<strong>De</strong> plannen voor versoepeling van<br />

het ontslagrecht zorgt voor een<br />

crisissfeer in het kabinet. <strong>De</strong> PvdA<br />

komt dat helemaal niet slecht uit.<br />

Dirk Jacob Nieuwboer<br />

DEN HAAG<br />

...<br />

‘Als Donner voet bij stuk houdt, mag<br />

hij zijn dienstauto inleveren’. Was getekend:<br />

Diederik Samson, PvdA-Kamerlid.<br />

‘<strong>De</strong> ontslagplannen moeten<br />

van tafel’, vindt fractiegenote Mariette<br />

Hamer. ‘Niet acceptabel’, schrijft<br />

PvdA’er Martijn van Dam op zijn Hyves.<br />

‘Dat klinkt heftig en dat is het<br />

ook.’<br />

Zomaar een greep uit de reeks stevige<br />

uitspraken van PvdA’ers in de afgelopen<br />

dagen. Het lijkt wel een onderlinge<br />

race wie zijn hakken het diepst<br />

in het zand durft te zetten. Vicepremier<br />

Wouter Bos zou zelfs met een<br />

kabinetscrisis hebben gedreigd. Als<br />

minister Donner de versoepeling van<br />

het ontslagrecht doorzet, zouden alle<br />

PvdA-ministers hun biezen pakken,<br />

meldden anonieme bronnen in de<br />

Volkskrant van gisteren.<br />

<strong>De</strong> PvdA’ers moesten wat na de<br />

zware dag van dinsdag. Fractievoorzitter<br />

Jacques Tichelaar moest toen<br />

uitleggen dat de PvdA-fractie geen referendum<br />

wilde over het nieuwe Eu-<br />

ropese verdrag. Hoe kon dat terwijl<br />

de PvdA in het eigen verkiezingsprogramma<br />

daar nog voor pleitte?<br />

<strong>De</strong> e-mailboxen van de sociaaldemocratische<br />

Kamerleden liepen<br />

vol met boze mailtjes. Kiezersbedrog,<br />

oordeelden boze PvdA-leden, en<br />

stemmers. Maar de Kamerleden hadden<br />

hun antwoord klaar. Ok, het referendum<br />

was van de baan. Maar er<br />

stond ook wat tegenover.<br />

‘Politiek is heel pervers, ja’, aldus<br />

Samsom aan een boze mailer. ‘Maar<br />

we hebben een goed ontslagrecht weten<br />

te redden dat werknemers zekerheid<br />

biedt.’<br />

Een deal dus? Het CDA wil geen EU-<br />

Nieuws Binnenland<br />

Ontslagrecht Dreiging met opblazen kabinet leidt de aandacht af van referendumbesluit<br />

<strong>De</strong>al or no deal? Crisis of geen crisis in de coalitie?<br />

referendum, de PvdA geen versoepeling<br />

van het ontslagrecht. Eerlijk<br />

oversteken en iedereen blijft in de coalitie<br />

min of meer tevreden.<br />

Zo’n openlijke uitruil is niet netjes<br />

en dus ontkennen CDA’ers en PvdAers<br />

in koor dat er een afspraak is gemaakt.<br />

CDA-minister Donner liet<br />

gisteren dan ook weten dat hij gewoon<br />

zou doorwerken aan zijn ontslagplannen.<br />

En de PvdA’ers herhaalden<br />

nog eens dat die plannen absoluut<br />

onacceptabel zijn.<br />

Die crisissfeer komt de PvdA helemaal<br />

niet slecht uit. Niemand praat<br />

meer over het EU-referendum en over<br />

kiezersbedrog. <strong>De</strong> ‘crisis’ over het<br />

ontslagrecht leidt voorlopig mooi de<br />

aandacht af.<br />

Op een echte kabinetscrisis zit bij<br />

de PvdA niemand te wachten. In de<br />

peilingen staat de partij er niet bepaald<br />

goed voor. En juist een succesvolle<br />

regeringsperiode moet het<br />

slechte verkiezingsresultaat van afgelopen<br />

november goed maken.<br />

Donner beantwoordde gisteren<br />

dan ook goedgehumeurd alle vragen<br />

over de ‘crisis’. Wanneer hij zijn ontslagplannen<br />

zal presenteren, wilde<br />

hij niet zeggen. <strong>De</strong> PvdA’ers moeten<br />

maar even afkoelen. En dan over een<br />

tijdje maar weer eens zien hoe diep<br />

de hakken nog in het zand staan. 1<br />

GRATIS SONY ERICSSON W200i T.W.V. 149 EN MEER DAN 250 GRATIS BELTEGOED<br />

Sony Ericsson W200i<br />

• Walkman phone<br />

• VGA camera<br />

• stereo headset<br />

• MP3 speler<br />

• kleurenscherm<br />

nu<br />

slechts<br />

9,95<br />

p/mnd<br />

<strong>De</strong>ze stem wordt niet opgeslagen,<br />

maar uitgeprint. Dit papiertje stop je<br />

vervolgens zelf in een ouderwetse<br />

stembus. Aan het eind van de dag<br />

worden de stemmen geteld door een<br />

elektronische stemmenteller. Bij twijfel<br />

kunnen de printjes van de stemmen<br />

alsnog met de hand worden<br />

herteld. Volgens de commissie is dit<br />

systeem uniek in de wereld. Staatssecretaris<br />

Bijleveld geeft aan dat ze het<br />

op hoofdlijnen eens is met de voorstellen<br />

van de commissie.<br />

Maar papieren stemmen tellen,<br />

was dat niet juist het probleem in Florida<br />

– de staat waarop in 2000 alle<br />

ogen gericht waren omdat daar na<br />

een juridische strijd om ongeldige<br />

stemmen de uitslag van de Amerikaanse<br />

presidentsverkiezing werd<br />

bepaald? Die suggestie wijst Korthals<br />

Altes vlot van de hand. ‘Daar werd<br />

gewerkt met ponskaarten die aan elkaar<br />

bleven plakken.’ Wel geeft hij toe<br />

dat handmatig tellen in het verleden<br />

juist vaak fraudegevoelig bleek.<br />

Kosten van dit project: zo’n honderd<br />

miljoen euro. ‘Misschien kunnen<br />

we de machines leasen’, stelt<br />

Korthals Altes voor. ‘<br />

In de aanloop naar de Tweede Kamerverkiezingen<br />

van november 2006<br />

ontstond commotie over de betrouwbaarheid<br />

van de huidige stemcomputers.<br />

Bij bepaalde computers bleek<br />

dat het stemgedrag van kiezers op afstand<br />

gevolgd kon worden. 1<br />

Terug naar het rode potloodje. MARIE CECILE THIJS/HOLLANDSE HOOGTE<br />

Speciaal voor u heeft Orange een unieke aanbieding samengesteld. U ontvangt de Sony Ericsson<br />

W200i ter waarde van 149 GRATIS met daarbij 24 maanden lang iedere maand 20 beltegoed.<br />

Voor dit alles betaalt u slechts 9,95 per maand. Uw totale voordeel bedraagt 400.<br />

Bij Orange zitten alle kosten in de bundel, dit geldt ook<br />

voor bellen en sms’en vanuit het buitenland. Ook uw<br />

vooraf aangegeven Sms voordeelbundel gaat uit<br />

uw beltegoed. Bij Orange hoeft u geen hoge bundel<br />

te nemen voor lage tarieven. Indien u niet voor<br />

verrassingen wilt komen te staan, biedt Orange u de<br />

service om een waarschuwings-sms te ontvangen op<br />

het moment dat u uw maandbedrag overschrijdt.<br />

<strong>De</strong>ze actie is geldig zolang de voorraad strekt.<br />

GRATIS bellen en bestellen 0800-0188, of ga naar: orange.3bm.nl/depers<br />

Arrestatiebevel<br />

Hollandse<br />

activisten in<br />

problemen<br />

Novum<br />

AMSTERDAM<br />

...<br />

Een rechter in het Indiase Bangalore<br />

heeft om de arrestatie van zeven Nederlandse<br />

activisten van de actiegroepen<br />

Schone Kleren Kampagne en de<br />

Landelijke India Werkgroep gevraagd.<br />

<strong>De</strong> campagnevoerders worden<br />

door een kledingfabrikant in<br />

Bangalore beschuldigd van cybercrime,<br />

racistische en xenofobe handelingen<br />

en smaad.<br />

<strong>De</strong> rechter in Bangalore had de actievoerders<br />

eerder al gewaarschuwd<br />

dat als zij niet persoonlijk tijdens de<br />

rechtszitting aanwezig zouden zijn,<br />

een arrestatiebevel zou worden uitgevaardigd.<br />

<strong>De</strong>sondanks kwamen ze<br />

niet opdagen.<br />

Een woordvoerder van de activisten<br />

laat weten dat het arrestatiebevel<br />

wordt aangevochten. ‘Het voelt als<br />

intimidatie. Wij willen voorkomen<br />

dat een precedent wordt geschapen<br />

om actievoerders via de rechter<br />

monddood te maken.’<br />

<strong>De</strong> organisaties voeren campagne<br />

om schendingen van arbeidsrechten<br />

in kledingfabrieken aan de orde te<br />

stellen. Zo zouden de werknemers<br />

van de fabriek in Bangalore gedwongen<br />

en soms onbetaald hebben overgewerkt.<br />

Ze werden lichamelijk en<br />

mentaal mishandeld en moesten<br />

werken zonder contract, stellen de<br />

Nederlandse organisaties. 1<br />

Wilt u gebruik maken van deze aanbieding en uw<br />

eigen nummer behouden, dan is dit geen enkel<br />

probleem. Nummerbehoud is een gratis service van<br />

Orange. Bij aflevering betaalt u eenmalig slechts 25<br />

voor het welkomstpakket. Hiervoor ontvangt u niet<br />

alleen de simkaart maar ook nog eens 10 extra<br />

beltegoed.


Binnenland Nieuws <br />

<br />

Misdaad Vastgoedhandelaar nam gesprekken met criminelen op<br />

Holleeder laat tapes uit<br />

Endstra’s keuken horen<br />

Willem Holleeder wilde een inkijkje<br />

geven in de werkwijze van Willem<br />

Endstra. Daarvoor moesten de<br />

zogenoemde keukentapes worden<br />

beluisterd.<br />

Merel van Leeuwen<br />

AMSTERDAM<br />

...<br />

‘Het is Hazes’, lachte Holleeder toen<br />

hij de rechtbank een cd-rom overhandigde.<br />

Maar het was André Hazes<br />

niet. Het was Willem Endstra die te<br />

horen was, in de keuken van zijn kantoor<br />

op de Apollolaan, in gesprek<br />

met een dubieuze zakenrelatie.<br />

Holleeder wilde met de opnamen<br />

aantonen hoe Endstra te werk ging en<br />

dat hij alle gesprekken die hij in de<br />

keuken voerde, opnam.<br />

‘<strong>De</strong> policy van Endstra was dat<br />

mensen wel hun geld mochten geven,<br />

maar dat ze niet op zijn kantoor<br />

mochten komen. Zo viel het niet op<br />

dat criminelen en mensen die in<br />

drugs handelden langs kwamen. Hij<br />

wantrouwde mensen uit de onderwereld.<br />

En als ze onverwachts wel<br />

langs kwamen, nam Endstra ze mee<br />

naar de keuken’, aldus Holleeder.<br />

Daar liep volgens hem 24 uur per dag<br />

een bandje mee dat alle gesprekken<br />

opnam. <strong>De</strong> zakenman bewaarde ze<br />

niet allemaal. Holleeder beweert dat<br />

Endstra hem die bandjes in bewaring<br />

gaf, waarvan hij vond dat het nodig<br />

was om ze te bewaren.<br />

Een voorbeeld daarvan waren de<br />

drie gesprekken die Holleeder had<br />

meegenomen naar de rechtbank. Het<br />

ging om besprekingen tussen Endstra<br />

en een zakenrelatie, die waarschijnlijk<br />

in de tweede helft van 2001<br />

plaatsvonden. Ze praatten over de<br />

afhandeling van de zakelijke nalatenschap<br />

van de gebroeders Driessen.<br />

<strong>De</strong>ze tweeling uit Breda, die in vastgoed<br />

zat, werd in 2001 vermoord.<br />

<strong>De</strong> rechtbank kon alleen maar<br />

concluderen dat Endstra werd afgeluisterd<br />

in zijn keuken, maar dat het<br />

niet zeker is of hij dat zelf wist. Volgens<br />

Holleeder is op de ‘keukentapes’<br />

juist heel goed te horen hoe Endstra<br />

om de zaak heen draait en zichzelf<br />

niet belast, juist omdat hij weet dat er<br />

opnameapparatuur meeloopt.<br />

<strong>De</strong> verdachte wilde niet zeggen<br />

hoeveel gesprekken hij uit de keuken<br />

van Endstra op band heeft. Hij zegt<br />

dat hij geen opnamen heeft waarop<br />

hij zelf staat. Dat is volgens hem logisch,<br />

omdat Endstra Holleeder ver-<br />

..............................................................................<br />

Eerst denken aan uitgaan en kleding<br />

NIEUWE STUDENTEN<br />

OPTIMISTISCH OVER UITGAVEN<br />

Eerstejaars studenten denken minder<br />

geld uit te geven dan ze in werkelijkheid<br />

doen. Zij zitten 300 euro per<br />

maand te laag met hun schatting,<br />

blijkt uit onderzoek. Meer dan de<br />

helft van de studenten verwacht<br />

geld over te houden. Hun optimisme<br />

vloeit volgens de onderzoekers voort<br />

uit het feit dat ze eerst denken aan<br />

leuke zaken als uitgaan en kleding.<br />

Daarna pas huur en studie.<br />

..........................................................<br />

Om uit te kleden: Jan Smit (1)<br />

Fans van Jan Smit kunnen binnenkort hun<br />

idool uitkleden. <strong>De</strong> aanhangers kunnen hem<br />

weer aankleden als Elvis of hiphopartiest.<br />

Holleeders ex-vriendin Maaike D. verlaat de rechtbank. RONALD BAKKER<br />

trouwde. ‘Wat ik deed voor Wim,<br />

deed ik niet om het geld, maar omdat<br />

ie dat vroeg’, vertelde Holleeder.<br />

Officier van justitie Koos Plooij<br />

geloofde weinig van het verhaal van<br />

Holleeder. ‘Volgens mij bepaalde ú<br />

wat wel of niet werd bewaard’, zei hij.<br />

Ook vertelde Plooij dat in het kantoor<br />

van Endstra na diens dood in<br />

mei 2004 wel afluisterapparatuur is<br />

aangetroffen, maar niet in de keuken.<br />

<strong>De</strong> zakenman praatte een jaar voor<br />

zijn in dood in het geheim met de politie<br />

over de afpersingspraktijken van<br />

Holleeder.<br />

Naast Holleeder staan nog vier ver-<br />

HH<br />

dachten terecht voor afpersing en<br />

bedreiging van Endstra. <strong>De</strong> zaak tegen<br />

Orminda S. is voor onbepaalde<br />

tijd aangehouden. <strong>De</strong> zus van de beruchte<br />

crimineel Dino S. heeft eerder<br />

deze week een hersenbloeding gehad<br />

en <strong>haar</strong> toestand is kritiek. Verdachte<br />

Maaike D., een ex-vriendin van Holleeder,<br />

was er wel.<br />

<strong>De</strong> zaak gaat maandag verder met<br />

het verhoor van Bram Zeegers, voormalig<br />

advocaat en vertrouweling van<br />

Endstra. Ook mag de klusjesman van<br />

de vastgoedhandelaar nog komen<br />

uitleggen hoe het nou precies zat met<br />

die opnameapparatuur. 1<br />

.....................................<br />

KORT<br />

111<br />

Asbest vrijgekomen bij<br />

grote brand in Brielle<br />

In een tuindersloods in het Zuid-Hollandse<br />

Brielle heeft gisteren een grote<br />

brand gewoed. In onderdelen van een<br />

koelcel in de loods zat asbest. <strong>De</strong> overlast<br />

bleef beperkt tot het een bedrijventerrein.<br />

Er vielen geen gewonden.<br />

<strong>De</strong> brandweer moest om ongeveer<br />

twee uur gistermiddag met drie wagens<br />

uitrukken. Na anderhalf uur was<br />

de brand onder controle. Vanwege instortingsgevaar<br />

kon de brandweer de<br />

vlammen aanvankelijk alleen van buitenaf<br />

bestrijden. Een woordvoerder<br />

van de brandweer weet niet wat er in<br />

............................................................<br />

Om uit te kleden: Jan Smit (2)<br />

Jammer mischien voor sommige fans maar het<br />

het gaat slechts om een zogenaamde ‘viral’,<br />

een interactief internetfilmpje.<br />

Onderzoek Ombudsman veroordeelt IND<br />

Asielzoekers weg door<br />

‘vooringenomenheid’<br />

<strong>De</strong> ombudsman heeft harde kritiek<br />

op de wijze waarop nu beslissingen<br />

worden genomen over asielaanvragen.<br />

Ambtenaren zouden<br />

vooringenomen en partijdig zijn.<br />

Novum<br />

DEN HAAG<br />

...<br />

Asielprocedures verlopen niet altijd<br />

eerlijk vanwege onzorgvuldigheid bij<br />

het ministerie van Buitenlandse Zaken.<br />

Dat stelt de nationale ombudsman<br />

Alex Brenninkmeijer. <strong>De</strong> manier<br />

waarop de Immigratie- en Naturalisatiedienst<br />

(IND) gebruikmaakt van<br />

informatie van het ministerie wijst op<br />

‘vooringenomenheid en partijdigheid’.<br />

In een gisteren gepresenteerd rapport<br />

concludeert Brenninkmeijer dat<br />

ruim 80 procent van de asielaanvragen<br />

wordt afgewezen.<br />

<strong>De</strong> ombudsman pleit ervoor dat<br />

beslisambtenaren van de IND inzage<br />

Floor van Dijck<br />

AMSTERDAM<br />

...<br />

KPN heeft iets nieuws uit de hoge<br />

hoed getoverd: Olllo. Een dienst<br />

waarbij op basis van locatie informatie<br />

kan worden aangevraagd. Het begint<br />

met flirten. Dat ‘ollo’ het Surinaamse<br />

woord is voor ‘reet’, nemen<br />

de bedenkers voor lief: de naam komt<br />

voort uit het beeldmerk. Gisteren<br />

werd deze noviteit in Europa gepresenteerd.<br />

Het kwam erop neer dat alle<br />

aanwezigen - journalisten, bezoekers<br />

van de mediabeurs Picnic en KPNmedewerkers<br />

- al wild mobiel met<br />

elkaar konden gaan flirten.<br />

<strong>De</strong> dienst werkt als volgt, zo legt<br />

een presentator uit: flirtlustigen melden<br />

zich aan (à 1 euro 50 per keer) en<br />

zijn dan acht uur ‘aan’. Ze krijgen minimaal<br />

drie matches aangereikt van<br />

mensen zich die binnen dezelfde<br />

zendmast (ongeveer 3 km 2) bevinden,<br />

ook ‘aan’ zijn én waarvan de<br />

profielen aansluiten.<br />

En dan kan het grote feest beginnen.<br />

In de KPN-tent klinkt al snel het<br />

gekakel van mobieltjes en er ontstaat<br />

een giechelige sfeer. Het is spannend,<br />

vindt Tim Weers, die verantwoordelijk<br />

was voor de Olllo-campagne. ‘Je<br />

weet dat je in de buurt bent, maar je<br />

.......................................<br />

krijgen in alle achterliggende stukken<br />

zodat ‘een meer afgewogen’ beslissing<br />

genomen kan worden. Ook<br />

asielzoekers zouden meer informatie<br />

moeten krijgen.<br />

Als de IND twijfelt aan het verhaal<br />

van een asielzoeker, kan de dienst<br />

Buitenlandse Zaken vragen een zogeheten<br />

ambtsbericht op te stellen: een<br />

samenvatting van een of twee kantjes<br />

over de situatie in een bepaald land.<br />

Omdat op basis daarvan een besluit<br />

wordt genomen, is het van groot belang<br />

dat de IND inzage krijgt in het<br />

complete ambtsbericht, stelt de ombudsman.<br />

Ook de achterliggende<br />

stukken zouden in het besluit meegewogen<br />

moeten worden.<br />

<strong>De</strong> IND zegt dat de ambtsberichten<br />

deskundigenberichten zijn en dat<br />

de rechter zich er positief over heeft<br />

uitgesproken. <strong>De</strong> dienst zegt zich niet<br />

te herkennen in de kwalificaties van<br />

de ombudsman inzake partijdigheid<br />

en vooringenomenheid. 1<br />

Nieuw Telefoondienst op locatie<br />

Giechelig mobiel flirten<br />

de loods opgeslagen lag. <strong>De</strong> loods is<br />

uiteindelijk niet ingestort.<br />

111<br />

Voetbalsupporters niet<br />

welkom in <strong>De</strong>venter<br />

Aanhangers van Go Ahead Eagles en FC<br />

Zwolle worden tot en met zondagnacht<br />

geweerd uit het centrum van<br />

<strong>De</strong>venter. <strong>De</strong> burgemeester heeft een<br />

noodverordening afgekondigd omdat<br />

hij vreest voor geweld en confrontaties<br />

tussen supporters. Zondagmiddag<br />

spelen de Overijsselse clubs tegen elkaar<br />

in <strong>De</strong>venter. <strong>De</strong> verordening verbiedt<br />

mensen die door bijvoorbeeld<br />

hun ‘kleding, uitrusting of gedragingen’<br />

kenbaar maken aanhanger te zijn<br />

van een van beide clubs, in de binnen-<br />

weet niet wie het is.’ Op mijn telefoon<br />

blijft het vooral stil: alleen ene ‘Eddie’<br />

paste bij mijn wensen. Ben ik te<br />

kritisch geweest? ‘Meer’ sms’en naar<br />

de dienst (à 55 eurocent) levert ook<br />

niet veel potentiële flirtkandidaten<br />

op, al reageert ‘Willem’ een uur later<br />

wel op mijn via de dienst gestuurde<br />

sms’je.<br />

Maar wat als Willem niet zo leuk<br />

blijkt? Olllo-medebedenkster Leontine<br />

de Wit verzekert dat Olllo-klanten<br />

niet zomaar gestalkt kunnen worden:<br />

vervelende matches worden<br />

zonder pardon geblokkeerd. 1<br />

.....................................<br />

stad van <strong>De</strong>venter te komen. <strong>De</strong> supporters<br />

zijn niet welkom in het centrum<br />

omdat daar zondag diverse activiteiten<br />

zijn georganiseerd.<br />

111<br />

Politie ontkent beloning<br />

in drugs voor informant<br />

<strong>De</strong> IJmuidense politie verwerpt de<br />

beschuldiging dat een informant als<br />

beloning voor zijn werk drugs mee<br />

naar huis mocht nemen. Het Haarlems<br />

Dagblad schreef gisteren dat de<br />

politie tot vier keer toe een verslaafde<br />

informant niet had vervolgd voor<br />

drugsbezit, maar hem zijn bolletjes<br />

weer mee naar huis liet nemen. <strong>De</strong><br />

politie betreurt dat de krant om een<br />

reactie heeft gevraagd.<br />

...............................................................................<br />

Ramadan in Oss<br />

Meerdere mensen die woensdag deelnamen aan een ramadanmaaltijd<br />

in Oss zijn ziek geworden. <strong>De</strong> maaltijd was door de<br />

gemeente aangeboden. <strong>De</strong> GGD stelt een onderzoek in.<br />

5


6<br />

<br />

<br />

Onderwijs <strong>De</strong> frisse blik van Ton van Haperen<br />

Leraren zijn<br />

schietende<br />

Palestijnen<br />

Weg met het vmbo, leraren zijn net<br />

in de lucht schietende Palestijnen<br />

en schoolbesturen maken geld<br />

zoek! Economiedocent Ton van<br />

Haperen hakt er vrolijk op los.<br />

Peter Wierenga<br />

AMSTERDAM<br />

...<br />

Vol verwachting klopt het hart van<br />

lesgevend Nederland. Binnenkort<br />

komt minister Plasterk met zijn reactie<br />

op de commissie-Rinnooy Kan,<br />

die adviseert om leraren naar hun opleidingsniveau<br />

te belonen.<br />

‘Dat lijkt me een goed plan,’ zegt<br />

Ton van Haperen, wiens boek <strong>De</strong> ondergang<br />

van de leraar de komende<br />

week verschijnt. ‘Het lerarentekort is<br />

namelijk een kwalitatief probleem. Je<br />

vindt altijd wel idioten die voor een<br />

paar euro voor de klas gaan staan.’<br />

Toch denkt hij dat het er niet van<br />

gaat komen, dat extra salaris voor leraren.<br />

‘Plasterk vindt die ruim één<br />

miljard euro niet zomaar. Belangrijker<br />

is dat schoolbestuurders het niet<br />

willen uitvoeren. Die hebben baat bij<br />

de huidige hiërarchie in functies. Vergelijk<br />

het met ontwikkelingsgeld. Dat<br />

blijft ook hangen bij de politieke leider<br />

en zijn hofhouding.’<br />

In zijn boek geeft Van Haperen<br />

schrijnende voorbeelden van oude<br />

rotten en nieuwe idealisten (‘zij-instromers’),<br />

die door de slechte randvoorwaarden<br />

op school en de geringe<br />

invloed op het eigen vak snel weer<br />

afhaakten.<br />

<strong>De</strong> economiedocent aan het Rythouvius<br />

College in het Brabantse Eersel<br />

(hij staat al 22 jaar voor de klas)<br />

wijt de machtige positie van schoolbesturen<br />

aan de vrijheid van onderwijs.<br />

‘Die moeten we zonder meer<br />

afschaffen. Het maakt me niet uit hoe<br />

ouders hun kinderen opvoeden, protestants<br />

of islamitisch, maar het on-<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

www.t-mobile.nl<br />

Simply Closer<br />

<br />

derwijs moet leerlingen straks laten<br />

concurreren met de hele wereld. Dan<br />

is die vrijheid uit de tijd.’<br />

Kortom, weg met de anonieme<br />

schoolbesturen die nauwelijks rekenschap<br />

hoeven af te leggen aan ouders<br />

en leraren. ‘Een school moet gestuurd<br />

worden door de overheid óf door de<br />

tucht van de markt.’ Hij stelt voor ouders<br />

vouchers te geven, waarmee ze<br />

zelf kunnen kiezen tussen gewone<br />

scholen en het oprukkende particuliere<br />

onderwijs. Van Haperen rekent<br />

voor dat het Luzac College even duur<br />

is, omdat je twee jaar in één doet.<br />

Sowieso strooit de econoom met<br />

cijfers in zijn boek. Daaruit blijkt dat<br />

Nederland relatief steeds minder aan<br />

onderwijs is uit gaan geven, en dat<br />

middelbare scholen de hardste klappen<br />

moesten incasseren. <strong>De</strong> Nederlandse<br />

leraar heeft van al zijn Europese<br />

collega’s de meeste leerlingen.<br />

Sommige docenten hebben zelfs liever<br />

kleinere klassen dan meer salaris,<br />

zo laten zij deze krant weten.<br />

Privatiseren die hap<br />

‘Plasterk gaat écht niet meer budget<br />

krijgen. Er moeten ook soldaten naar<br />

Uruzgan en de files schreeuwen om<br />

een oplossing. Wil je geld vrijmaken<br />

voor het voortgezet onderwijs, dan<br />

moet je de ROC’s, hogescholen en<br />

universiteiten privatiseren. Dat is<br />

toch een investering in je eigen toekomst.<br />

Nu gaat iemand die lasser wil<br />

worden naar een ROC, om het daarna<br />

in het bedrijf dunnetjes over te doen.<br />

Zorg dan meteen voor een opleiding<br />

op de werkvloer.’<br />

Daar blijft het niet bij. Het hele<br />

onderwijsstelsel moet op de schop.<br />

‘Politici roepen nu dat de sector rust<br />

nodig heeft. Onzin! Verbeteringen<br />

zijn hard nodig. In Nederland gaan<br />

minder jongeren dan in het buitenland<br />

naar het hoger onderwijs. Zestig<br />

Ton van Haperen: ‘Plasterk krijgt niet meer budget.’ VINCENT VAN DEN HOOGEN<br />

procent gaat op twaalfjarige leeftijd al<br />

naar het vmbo en zal nooit verder komen.<br />

Dat is gewoon slecht voor je<br />

economie.’<br />

Vroeger stroomden veel leerlingen<br />

door van de mavo naar de havo, maar<br />

met het vmbo is dat verdwenen. ‘<strong>De</strong><br />

competenties en beroepsprofielen<br />

die ze daar leren sluiten niet aan op<br />

de havo. Het is een wirwar van leerwegen<br />

en niveaus waar ouders en<br />

leerlingen niets van snappen. Geen<br />

wonder dat ze uitvallen, vijf keer zoveel<br />

als in het havo en vwo. En dat<br />

zijn niet alleen stadse allochtonen.’<br />

Kortom, het vmbo mag verdwijnen.<br />

Naast een soort ambachtsschool<br />

voor degenen die echt met hun handen<br />

moeten werken, keert de mavo<br />

keert terug. ‘Leerlingen kunnen dan<br />

blijven doorstromen, naar havo en<br />

zelfs naar het hoger onderwijs.‘<br />

Snoeien in het programma<br />

Daarmee zijn we er nog niet. Want<br />

door een explosie aan nieuwe vakken<br />

en lesvormen als het studiehuis is het<br />

programma overvol. Van Haperen<br />

rekent in zijn boek voor dat de wettelijke<br />

lestijd van 1040 uur eigenlijk<br />

al een utopie is.<br />

‘Snoeien dus,’ adviseert Van Haperen.<br />

‘Minder vakken, meer leren. Geschiedenis,<br />

talen, wiskunde. Voor het<br />

<br />

<br />

<br />

Nokia N73.<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Nieuws Binnenland<br />

examen een paar vakken erbij. En dan<br />

goed. Neem de canondiscussie. Frits<br />

van Oostrom heeft vijftig ‘vensters’<br />

uit onze geschiedenis benoemd. Die<br />

staan allang in de lesboeken, alleen<br />

ze worden niet meer geléérd! ’<br />

Ten slotte mag de conservatieve<br />

beroepsgroep zich de situatie ook zelf<br />

aantrekken. Zo pleit Van Haperen,<br />

die tevens leraren opleidt aan de Universiteit<br />

Leiden, voor prestatiebeloning.<br />

‘Leraren moeten ophouden om<br />

altijd het management de schuld geven.<br />

Het zijn net jammerende Palestijnen,<br />

die in de lucht schieten en intussen<br />

niets voor elkaar krijgen.’<br />

Hij vergelijkt Beter Onderwijs Nederland,<br />

die tekeer gaat tegen onderwijsvernieuwingen,<br />

zelfs met Hamas.<br />

Terwijl die toch opkomen voor de<br />

vakdocent. ‘Ik ben ook tegen luchtfietserij,<br />

en voor evidence based leren,<br />

maar zij lijken wel een bejaarde actiegroep<br />

die verlangt naar vroeger. Zij<br />

zien in alles een complot van het<br />

Nieuwe Leren, terwijl dat op een ROC<br />

best kan werken. ’<br />

Ondanks alles blijft het een mooi<br />

vak. ‘Ik geef met plezier les. Zaterdag<br />

bestond de school vijftig jaar en was<br />

er een reünie. Al die oud-leerlingen<br />

die je dan spreekt... Dan heb je wel<br />

het gevoel dat je betekenisvol werk<br />

doet, prachtig!’ 1<br />

Nokia N95.<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Schoolonderzoek<br />

Zittenblijver<br />

is vaak niet<br />

uitgeslapen<br />

Novum<br />

AMSTERDAM<br />

...<br />

Zittenblijvers voelen zich vaker onuitgeslapen<br />

dan niet-zittenblijvers.<br />

Ook gaan ze minder graag naar<br />

school en zijn ze minder positief over<br />

hun school dan leerlingen die niet<br />

doubleren. Dat zijn enkele conclusies<br />

uit de TKMST Monitor, een groot landelijk<br />

onderzoek onder scholieren in<br />

het voortgezet onderwijs en middelbaar<br />

beroepsonderwijs (mbo) dat elk<br />

jaar wordt gepubliceerd.<br />

Ruim 24.000 scholieren is gevraagd<br />

de kwaliteit van hun school<br />

op verschillende kenmerken te beoordelen.<br />

Zittenblijvers zijn op die<br />

punten structureel minder positief<br />

dan niet-zittenblijvers. Vooral havisten<br />

en vwo’ers missen vaker lessen als<br />

ze wel eens een jaartje over hebben<br />

moeten doen.<br />

Zittenblijvers besteden iets minder<br />

tijd aan hun huiswerk dan nietzittenblijvers.<br />

Daarnaast heeft twee<br />

derde van hen de neiging verplichtingen<br />

uit te stellen, iets vaker dan de<br />

niet-zittenblijvers.<br />

Een op de vijf ondervraagde havisten<br />

is wel eens blijven zitten. Bij de vmbo’ers<br />

is dat een op de zeven, bij<br />

vwo’ers een op de tien.<br />

TKMST is onderdeel van educatieve<br />

uitgeverij Malmberg die onder<br />

meer elke maand het TKMST-magazine<br />

uitbrengt. Volgens de onderzoekers<br />

is de jaarlijkse monitor het grootste<br />

onderzoek onder middelbare<br />

scholieren. 1<br />

......................................<br />

KORT<br />

111<br />

Verwaarloosde honden<br />

in beslag genomen<br />

Op een boerderij in Leeuwarden zijn<br />

gisteren 36 zwaar verwaarloosde<br />

honden in beslag genomen. <strong>De</strong> Landelijke<br />

Inspectiedienst Dierenbescherming<br />

en de politie troffen de<br />

vermagerde en vervuilde dieren aan<br />

bij een controle. In twee vriezers die<br />

op het terrein stonden, werden twee<br />

dode honden gevonden. Veertig<br />

honden liepen op het terrein rond.<br />

Overal lag een dikke laag ontlasting.<br />

Tegen de eigenaar is proces-verbaal<br />

opgemaakt. Hij mocht vier beesten<br />

houden.<br />

......................................<br />

Tips?<br />

Heeft u tips voor onze<br />

redactie? Mail dan naar<br />

binnenland@depers.nl


Binnenland Achtergrond<br />

<strong>De</strong> eerste stappen van een vreemdeling in <strong>De</strong>n Haag<br />

Kenmerkend voor zijn presentatie is het typisch Mingeliaanse mengsel van duiding en ironie. HOLLANDSE HOOGTE<br />

<strong>De</strong> totale Ferry<br />

In zijn poging <strong>De</strong>n Haag te doorgronden, zocht columnist<br />

Peter Middendorp contact met boegbeeld Mingelen.<br />

Het begon er allemaal<br />

mee dat ik dacht dat<br />

je bij Ferry moest<br />

zijn als je iets van<br />

het leven op het<br />

Binnenhof wilde<br />

begrijpen. Van de<br />

politiek. <strong>De</strong> journalistiek. <strong>De</strong> wisselwerking<br />

tussen de twee, die klef moest<br />

zijn, heel klef; ze zaten daar de hele<br />

dag boven op elkaar.<br />

Ik stuurde hem een nette e-mail,<br />

waarin ik inging op mijn plannen – ik<br />

zou me voor een jaar in <strong>De</strong>n Haag<br />

vestigen om een boek over het Binnenhof<br />

te maken, ja, schreef ik, het<br />

ging hier om een literair non-fictieproject<br />

– en ik voegde er een lijst met<br />

referenties aan toe die zelfs op iemand<br />

als Ferry indruk moest kunnen<br />

maken. Twee weken later kwam het<br />

antwoord: ‘Ik voel niets voor een rol<br />

in jouw dagboekaantekeningen of<br />

zoiets.’<br />

Zonder het leuk te vinden, had ik<br />

hier meteen al een Haagse reflex te<br />

pakken, een Haagse manier van doen.<br />

Als je in <strong>De</strong>n Haag zegt: je hebt het<br />

niet van mij, dan heeft men het ook<br />

niet van jou. Maar in het gewone leven<br />

verklaar je je met zo’n houding<br />

natuurlijk vogelvrij. Zolang je iemand<br />

niet leert kennen, blijft hij een<br />

fenomeen, abstract en zonder gevoelens,<br />

die je zonder wroeging kunt bespotten<br />

of onderwerp maken van<br />

roddel en laster.<br />

Ik schreef: ‘Zou u dan misschien<br />

eens een oriënterend kopje koffie<br />

met me willen drinken?’<br />

‘Een ‘oriënterend kopje koffie’, mail-<br />

...............................................................................<br />

CV<br />

Voordat Ferry Mingelen in 1984 als verslaggever bij de publieke<br />

omroep ging werken was hij werkzaam bij<br />

Het Vrije Volk, Trouw en de GPD-dagbladen.<br />

de hij enigszins vermoeid terug, ‘zoals<br />

jij dat dan noemt, daartoe ben ik<br />

wel bereid.’ Dit bericht sloot af met<br />

‘ferry’ en een mobiel telefoonnummer.<br />

Ik schreef: zou u<br />

een oriënterend<br />

kopje koffie met<br />

me willen drinken?<br />

Misschien had ik hier al moeten begrijpen<br />

dat Ferry geen man was die ik<br />

af en toe eens aan zou kunnen schieten,<br />

even iets zou kunnen vragen,<br />

misschien eens uit kon nodigen voor<br />

een broodje en wat privéduiding in<br />

journalistenrestaurant Nieuwspoort.<br />

.......................................<br />

Zestig<br />

Mingelen mag dit jaar zijn<br />

zestigste verjaardag vieren.<br />

Hij is van 12 december 1947.<br />

Maar dat deed ik niet. Ik belde hem<br />

op. Aan de andere kant van de lijn<br />

bleef het een tijdje stil. Toen kwam<br />

het: ‘Ja?’<br />

‘Spreek ik met Ferry Mingelen?’<br />

‘Ja?’<br />

‘Hallo’, zei ik, ‘met Peter.’<br />

‘…’<br />

‘Peter Middendorp.’<br />

‘…’<br />

‘Die van die dagboekaantekeningen<br />

of zoiets.’<br />

‘Oh, eh. Ja. Is ook zo. Wacht even.’<br />

Opnieuw was het een tijdlang stil<br />

aan de andere kant van de lijn – ik<br />

hoorde alleen wat ruisen en getjilp –<br />

stond Ferry misschien ergens in de<br />

bosjes?<br />

Het duurde een halve minuut<br />

voordat hij weer aan de telefoon<br />

kwam. ‘Ja?’<br />

<br />

<br />

...............................................................................<br />

Dialoog<br />

Ferry: ‘Gefeliciteerd, u bent gekozen tot beste premier van de<br />

wereld.’ Oud-premier Wim Kok: ‘Dank u, ik heb het ook gelezen in<br />

NRC.’ Ferry: ‘Ze zijn zeker niet bij uw achterban langs geweest.’<br />

7<br />

Peter<br />

Middendorp<br />

‘U schreef dat ik u kon bellen voor<br />

een oriënterend kopje koffie.’<br />

‘Je had me niet op een vervelender<br />

moment kunnen bellen’, zei hij.<br />

‘Over een kwartier wordt het nieuwe<br />

kabinet gepresenteerd. We gaan zo<br />

live. Kun je een andere keer terugbellen?’<br />

Voor mij was nieuws over een<br />

nieuw kabinet nog iets dat ik met de<br />

late avond associeerde; na tienen,<br />

met Het Journaal en Nova, of met de<br />

vroege ochtend, als je de kranten las.<br />

Ik had natuurlijk moeten weten dat<br />

het nieuws daar live gebeurde. ‘Stomme<br />

fout’, zei ik. ‘Wat is een goed moment<br />

om u te bellen?’<br />

‘Kijk maar’, zei hij. ‘Ik moet gaan.’<br />

B<br />

egin april verhuisde ik naar<br />

mijn nieuwe appartement aan<br />

de Lange Poten; vijfenvijftig<br />

vierkante meter onder een laag balkenplafond,<br />

waar doorheen ik het<br />

brokkelige gezinsleven van de bovenburen<br />

op de voet kon volgen. Kranen<br />

lekten. Sloten werkten niet. Het<br />

rook er zoet van het ongedierte, dat je<br />

overal achter de muren kon horen<br />

kruipen. Maar het was wel lekker<br />

dicht op mijn onderwerp – ik hoefde<br />

de straat maar over te steken of ik<br />

stond voor de Tweede Kamer.<br />

Ik stond vroeg op, las alle kranten<br />

en weekbladen, zocht Teletekst en<br />

internet af op Haagse nieuwtjes. Na<br />

Lees verder


8<br />

<br />

<br />

<strong>De</strong> totale Ferry<br />

een week wist ik elke dag precies wat<br />

er de dag daarvoor was gebeurd.<br />

B<br />

ijeenkomsten, persconferenties,<br />

toespraken, interviews – je<br />

kon me alles vragen, behalve<br />

hoe je bij de <strong>bijeen</strong>komsten, persconferenties<br />

en toespraken aanwezig kon<br />

zijn. Waar ze werden gehouden. Hoe<br />

je daar achter kwam.<br />

Hoewel Ferry hier natuurlijk uitkomst<br />

had kunnen bieden, had ik<br />

toch de neiging weg te duiken als ik<br />

hem ergens zag. Ik weet niet precies<br />

wat het was tussen Ferry en mij; het<br />

korte contact per mail en telefoon<br />

had me niet veel goed gedaan.<br />

Het korte contact<br />

per mail en telefoon<br />

had me niet veel<br />

goed gedaan<br />

Soms ging ik een droogrekje halen<br />

voor in mijn nieuwe huis en liep hij<br />

met gelijkmatige passen over de Lange<br />

Poten. Hij leek niet in gedachten<br />

verzonken, terwijl het daar op zijn<br />

leeftijd misschien wel eens tijd voor<br />

werd. Hij keek niet boos, hij was niet<br />

blij. Het enige dat opviel, was dat zijn<br />

kapsel en zijn huid niet hetzelfde<br />

tempo van verval hadden gevolgd; de<br />

scheiding – fris en glanzend – kwam<br />

er minstens twee decennia achteraan.<br />

Soms ook stond ik op de stoep<br />

voor mijn huis ruzie te maken met<br />

een monteur van de KPN en zag ik<br />

Ferry journalistenrestaurant Nieuwspoort<br />

uitstappen. Of instappen. Hij<br />

had dan geen kladblokje in zijn handen,<br />

nergens was een pen zichtbaar,<br />

en verder kon ik uit zijn manier van<br />

zich over het Binnenhof voortbewegen<br />

alleen opmaken dat hij niet van<br />

gezelschap hield – waar was Joost<br />

Karhof, waar liep Pim van Galen,<br />

waar stond Nienke de Zoeten, waar<br />

was de camera? Ik wist het niet. Ferry<br />

liep altijd alleen.<br />

Ik genoot ook helemaal niet meer<br />

van <strong>De</strong>n Haag Vandaag. Misschien<br />

had ik in mijn leven al veel te veel<br />

naar dat programma gekeken, veel te<br />

lang geluisterd naar dat typisch Mingeliaanse<br />

mengsel van duiding en<br />

ironie, waarbij de ironicus – zo zag ik<br />

nu pas – altijd op het punt stond een<br />

beetje lacherig te worden van zijn eigen<br />

ingevoerdheid.<br />

Voor mij was dat niet goed. Voor<br />

het land waarschijnlijk ook niet. Het<br />

werd tijd dat iemand anders zich met<br />

de zaak zou bemoeien. Een vers iemand.<br />

Zonder vriendschappen, zonder<br />

belangen. Ik. En zo, met deze wat<br />

hooghartige houding, stak ik half<br />

april voor het eerst de straat over om<br />

de situatie in het parlement persoonlijk<br />

in me op te nemen.<br />

Het was saai in de Kamer.<br />

Er gebeurde niets.<br />

Honderd dagen was het nieuwe<br />

kabinet in de wijken met de burger in<br />

..........................................................<br />

Ferry-fanhyve<br />

<strong>De</strong> politiek verslaggever is populair op<br />

internet. Op Hyves heeft Ferry Mingelen zijn<br />

eigen fanhyve met ruim 2.500 volgelingen.<br />

gesprek – je had, zei men hier, geen<br />

slechter moment kunnen uitkiezen<br />

om met je project te beginnen.<br />

Ik maakte evengoed mijn uren op de<br />

perstribune; een rij stoelen met tafels<br />

voor de publieke tribune, vlak voor<br />

een heuphoge, houten balustrade.<br />

<strong>De</strong> revolutie was misschien gaan liggen,<br />

maar de Hollandse onvrede leek<br />

voorgoed in het Kamerlandschap geinterneerd.<br />

Links en rechts in de Kamer zaten<br />

twee grote, volksconservatieve blokken,<br />

de Partij voor de Vrijheid en de<br />

Socialistische Partij. Daarnaast zaten<br />

de spagaatpartijen, de VVD naast<br />

Wilders, de PvdA naast de SP, hun<br />

voeten te verdelen tussen wat ze vonden<br />

en wat ze dachten dat de kiezers<br />

wilden horen.<br />

Hiertussen speelden de CDA’ers<br />

met hun nieuwe Blackberries. Dat<br />

zijn moderne telefoons waar je ook<br />

mee kunt e-mailen. <strong>De</strong> CDA’ers hadden<br />

die van Jack de Vries gekregen, de<br />

grote man achter Balkenende en de<br />

honderd-dagenshow. Als de top van<br />

de partij in vergadering was, kregen<br />

alle CDA’ers in het land op hun Blackberries<br />

te lezen wat ze tegen de pers<br />

moesten zeggen als ze werden gebeld.<br />

Helemaal vanuit het platgedrukte<br />

midden kon je af en toe iets horen<br />

opklinken dat van Pechtold of Halsema<br />

afkomstig was – het niveau in<br />

de Kamer was laag, telkens als iemand<br />

een dom voorstel deed, kon<br />

Femke weer naar de microfoon lopen<br />

om uit te leggen hoe het ook al weer<br />

werkte, democratie, zodat iedereen<br />

<strong>haar</strong> een zeurkous en een betweter<br />

ging vinden, op wie ze dan ook vet<br />

niet meer gingen stemmen.<br />

<strong>De</strong> vraag was: waar waren de journalisten?<br />

Waar was Ferry? Waarom<br />

zat ik alleen op de perstribune? Als ik<br />

bij de vergadering zat, leek het alsof<br />

de Kamerleden woordelijk herhaalden<br />

wat ik die ochtend al in de kranten<br />

had gelezen. En als ik naar een<br />

debat zat te luisteren –<br />

Fleur Agema (PVV): ‘Hun weten<br />

niet eens wat kindermishandeling<br />

is!’<br />

Agnes Kant (SP): ‘Armoede is ook<br />

een vorm van kindermishandeling!’<br />

Rita <strong>Verdonk</strong> (VVD): ‘Ik ken anders<br />

genoeg mensen die prima kunnen<br />

rondkomen.’ – kon ik de journalisten<br />

door de ramen van de achterwand<br />

op de eerste verdieping zien<br />

staan. Hoefden zij niet aan het werk?<br />

Hoefden zij niet te luisteren naar wat<br />

de politici zeiden? Nam de pers hier<br />

soms het initiatief? Was de Kamer een<br />

spel? Een ritueel? Ik begreep het niet.<br />

Ik moest daar ook naartoe.<br />

V<br />

Lacherig om zijn eigen ingevoerdheid. HOLLANDSE HOOGTE<br />

roeger was de wandelgang de<br />

echte wandelgang, direct ach-<br />

ter de plenaire zaal, waar de<br />

parlementariërs konden bellen of<br />

overleggen met collega’s of de pers,<br />

maar op een gegeven moment begonnen<br />

deze bilateraaltjes de vergaderingen<br />

zo te verstoren dat de wan-<br />

delgang werd gesloten voor journalisten<br />

en de eerste verdieping van het<br />

Kamergebouw in gebruik genomen.<br />

<strong>De</strong>ze ruimte werd gedeeltelijk overhuifd<br />

door de bekende roltrappen,<br />

die naar de tweede verdieping en de<br />

tribune gingen. Er stond een lange<br />

balie van blank hout, waarachter de<br />

bodes zaten, en waar Ferry wel eens<br />

tegen leunde als hij alvast een standupje<br />

voor de camera deed, terwijl de<br />

vergadering binnen nog even verder<br />

ging.<br />

Waar was Ferry?<br />

Waarom zat ik<br />

alleen op de<br />

perstribune?<br />

Het was er vooral druk tijdens het wekelijkse<br />

Vragenuur op de dinsdagmiddag,<br />

waarmee de parlementaire<br />

week begon, want daarna moest elk<br />

Kamerlid aanwezig zijn voor de stemmingen.<br />

Dan stonden er zo’n dertig<br />

journalisten op hen te wachten, kladblokjes<br />

en microfoons in de aanslag.<br />

Ze zagen er netjes uit: kennelijk hoorde<br />

het bij het beroep van parlementair<br />

verslaggever dat je je in dezelfde<br />

maatpakken hulde als de mensen bij<br />

wie je om quootjes moest vragen, dat<br />

............................................................<br />

Lookalike<br />

Jaarlijks wordt op de fanhyve een<br />

Ferry Mingelen lookalike-competitie gehouden.<br />

Vorig jaar was Leopold Bijlmakers de winnaar.<br />

Achtergrond Binnenland<br />

In hetzelfde pak als de mensen bij wie hij om quootjes vraagt.<br />

je je zodanig met je onderwerp ging<br />

identificeren dat de verschillen langzaam<br />

werden opgeheven.<br />

Er leek systeem te zitten in de wijze<br />

waarop de journalisten zich ten opzichte<br />

van elkaar hadden opgesteld.<br />

Ze stonden er in clubjes van twee à<br />

drie, alle clubjes een eindje uit elkaar.<br />

Je kon niet horen wat ze tegen elkaar<br />

zeiden, want ze praatten op gedempte<br />

toon met elkaar, en als ik er wel<br />

eens luchtig langsliep of er even bij<br />

kwam staan, vielen de gesprekken<br />

stil, en keek men naar mij, de nieuweling.<br />

Joost Karhof was er vaak. Rutger<br />

van Santen van de Wereldomroep.<br />

Dominique van Het Journaal. Die<br />

lange man van Radio 1. En heel soms<br />

Ferry, luisterend naar wat zijn ondergeschikten<br />

zoal uit Kamerleden wisten<br />

te halen. Dan stelde hij zich vlak<br />

achter de cameraman op, het hoofd<br />

scheef, de mond een eindje open. Als<br />

iemand hem iets probeerde te vragen,<br />

trok hij met duim en wijsvinger<br />

aan zijn oorlel en zei: ‘Ssst!’<br />

Dag in dag uit stonden ze daar,<br />

vaak jarenlang, en Ferry volgens mij<br />

al vanaf het einde van de jaren zestig.<br />

Allemaal stelden ze dezelfde vragen<br />

aan dezelfde mensen, raadpleegden<br />

ze dezelfde bronnen, schreven dezelfde<br />

berichten, en sloegen op teevee<br />

dezelfde teksten uit. In Amerika<br />

heette dit pack-journalism, en het was<br />

moeilijk je aan de pack te onttrekken:<br />

nieuws was pas echt nieuws als iedereen<br />

het had, en hoe meer kranten dat<br />

nieuws op de voorpagina zette, hoe<br />

belangrijker de pack het nieuws<br />

maakte, des te belangrijker het zichzelf<br />

kon vinden.<br />

Het cliché wilde: de journalist was<br />

objectief. Maar in werkelijkheid was<br />

hij iemand die op een staatsbeurs vier<br />

...............................................................................<br />

Omroep Ferry<br />

Op zijn fanhyve wordt Ferry Mingelen niet alleen vereerd, er wordt<br />

ook om hem gelachen. Zo wordt zijn vermeende nieuwe toupet<br />

afgekeurd en de in oprichting zijnde Omroep Ferry aangekondigd.


Binnenland Achtergrond<br />

jaar naar een staatsinstelling ging om<br />

te leren hoe je de staat moet controleren,<br />

en dit de rest van zijn leven bij<br />

een door de staat gesubsidieerde omroep<br />

in praktijk bracht. In de Tweede<br />

Kamer werd er dan ook nog eens opvallend<br />

goed voor journalisten gezorgd;<br />

ze hadden een eigen perstoren<br />

met eigen redactieruimtes, een eigen<br />

tribune, een eigen restaurant, en voor<br />

de mensen die lang en braaf meewerkten<br />

kwam het hoogst haalbare<br />

in beeld: een eigen parkeerplek in de<br />

parlementaire parkeergarage onder<br />

het Plein.<br />

Na een tijdje kreeg ik wel in de gaten<br />

dat de kamerbodes de agenda van<br />

de vergaderingen iedere ochtend op<br />

de balies legden. Als daarop bijvoorbeeld<br />

stond dat er die avond een<br />

spoedvergadering was gepland over<br />

dierenactivisme, ging ik vroeg eten,<br />

en stond ik om kwart voor acht met<br />

..........................................................<br />

gepoetste tanden op de perstribune.<br />

Hele Kamer leeg. ‘s Avonds bleek<br />

Ferry dan bijvoorbeeld op een partij<strong>bijeen</strong>komst<br />

in Leiden te staan, waar<br />

de PvdA’ers de smadelijke verkiezingsuitslag<br />

informeel van zich af<br />

probeerde te borrelen.<br />

Een ander deel van de journalisten<br />

had terzelfder tijd op het ministerie<br />

van Onderwijs het laatste nieuws uit<br />

de mond van minister Plasterk opgetekend.<br />

Hoe wist Ferry waar hij moest<br />

zijn?<br />

Aforisme<br />

‘Als politici niet willen komen, ga ik<br />

niet op mijn knieën liggen smeken.’<br />

Ferry Mingelen<br />

Elke dag stonden de<br />

kranten vol met<br />

zaken waar ik niets<br />

van mee kreeg<br />

MARTIJN BEEKMAN/HOLLANDSE HOOGTE<br />

Waar was dat spoeddebat gebleven?<br />

Hele dagen zat ik zo goed als in mijn<br />

eentje naar die saaie vergaderingen te<br />

luisteren, en als ik in de kranten keek,<br />

leek het wel alsof er nog een andere<br />

Kamer bestond, waar ze dingen bespraken<br />

die ik niet kon horen.<br />

‘Kamer wil verbod op dierenseks.’;<br />

‘Kamer verbiedt bling-bling in de gevangenis.’;<br />

‘Kamer maakt zich zorgen<br />

over WMO.’ Elke dag stonden de<br />

kranten vol van zulke zaken, en ik<br />

kreeg er niets van mee, terwijl ik toch<br />

van iedereen veruit de meeste uren in<br />

de Kamer maakte, de enige was die<br />

alle vergaderingen bijwoonde.<br />

Ik begon een zekere somberheid<br />

te voelen over mijn nieuwe literaire<br />

non-fictieproject – en stond dan ook<br />

al op het punt om te capituleren en<br />

Ferry hulp te vragen – toen mij ter ore<br />

kwam dat <strong>De</strong>n Haag Vandaag maar<br />

over één camera beschikte. Het verg-<br />

............................................................<br />

Kopspijkers<br />

Bij de cabaretrubriek van Kopspijkers was Ferry<br />

Mingelen ook regelmatig te gast. Hij werd daarin<br />

vertolkt door cabaretier Thomas van Luyn.<br />

de niet veel denkwerk om te achterhalen<br />

waar ze die camera naartoe<br />

zouden sturen: daar waar het nieuws<br />

was natuurlijk.<br />

Zo kon het gebeuren dat ik op een<br />

middag opgewekt in de Troelstrazaal<br />

zat, vlak naast de camera van <strong>De</strong>n<br />

Haag Vandaag en de rest van de pack<br />

– eindelijk op de goede plek. Alle defensiewoordvoerders<br />

van de partijen<br />

waren aanwezig. Enkele hoofdmannen<br />

van ons leger. Wilders wees naar<br />

Koenders en zei tegen de generaals:<br />

‘Daar zit onze minister van Ontwikkelingssamenwerking.<br />

Op een héle<br />

grote zak met geld. U mag pakken<br />

wat u wilt.’<br />

Ook zonder de<br />

broek was het<br />

vreemd om Ferry in<br />

zijn geheel te zien<br />

Ik ging op tijd naar huis, kookte gezond,<br />

en zette me ’s avonds tevreden<br />

voor <strong>De</strong>n Haag Vandaag. Maar terwijl<br />

ik boontjes had staan doppen, was de<br />

hele pack achter Ferry aan naar Amsterdam<br />

gereisd, want de voorzitter<br />

van de PvdA was afgetreden en het<br />

hele Afghanistan-debat deed er niet<br />

meer toe. Toen gaf ik het op.<br />

E<br />

en paar uur na ons gesprek zou<br />

ik opschrijven in mijn dag-<br />

boekaantekeningen of zoiets:<br />

‘Er bestaan twee Ferry Mingelens. Je<br />

hebt de Ferry van de televisie. Dit is<br />

alleen de bovenste helft. En je hebt de<br />

echte, dagelijkse Ferry. <strong>De</strong> Ferry met<br />

heupen, benen, voeten. <strong>De</strong> totale<br />

Ferry. Als Ferry in beeld is, zie je niet<br />

dat hij van onderen geen pak draagt,<br />

geen pantalon die bij het colbertje<br />

past, maar een spijkerbroek, die onparlementair<br />

hoog is opgetrokken.’<br />

Natuurlijk: ook zonder de broek<br />

was het een beetje vervreemdend om<br />

Ferry in zijn geheel te zien. Hij praatte<br />

ook anders in het echt. Minder geaffecteerd,<br />

leek het wel. Normaler. Kon<br />

je hem op de televisie nog wel eens<br />

een beetje een wijsneus vinden, in<br />

het echt was hij een gewone man.<br />

We zaten aan een houten tafel onder<br />

de bomen. Ferry deed aardig, ik<br />

deed aardig, we bestelden een drankje,<br />

en Ferry had het de eerste vijf minuten<br />

druk met het zwaaien naar<br />

bekenden en het in ontvangst nemen<br />

van rapporten van toevallig passerende<br />

ambtenaren; want zo zag zijn<br />

leven er nu eenmaal uit.<br />

Hij schoof zijn bril op zijn voorhoofd<br />

en wreef zich een paar keer in<br />

het gezicht. ‘Vooraf twee dingen,’ zei<br />

hij, en zette de bril terug. ‘Ik heb een<br />

verschrikkelijk slecht geheugen. Ik<br />

weet niets. Als je feiten wilt, moet je<br />

bij Pim van Galen zijn. Die weet alles.<br />

Ik niet, ik weet niets meer.’<br />

‘Ik hoef op zich geen feiten’, zei<br />

ik.<br />

‘En ik ga je ook niet vertellen wie<br />

ik een lul vind. Ik weet: voor jou is dat<br />

<br />

<br />

...............................................................................<br />

9<br />

Peter<br />

Middendorp<br />

natuurlijk hartstikke leuk, want dan<br />

kun je dat mooi opschrijven, dat begrijp<br />

ik allemaal wel, nee, je hoeft me<br />

niet te onderbreken, ik neem je dat<br />

ook helemaal niet kwalijk, maar ik<br />

moet hier nog verder, dus dat ga ik<br />

mooi niet doen.’<br />

‘Ik ga jou ook niet vertellen wie ik<br />

een lul vind’, zei ik.<br />

‘Oh’, zei hij. ‘Nou ja. Goed. Dus je<br />

wordt door de Volkskrant betaald om<br />

dit te doen?’<br />

‘Hoezo?’<br />

‘Nou gewoon: betaalt de Volkskrant<br />

jou voor dit project?’<br />

‘Nee’, zei ik. ‘Ja, hooguit als ik iets<br />

voor ze schrijf. Ik ben freelancer.’<br />

‘Dus je wordt niet betaald door de<br />

Volkskrant om dit te doen?’<br />

‘Eh, nee’, zei ik.<br />

‘Door wie word je dan betaald?’<br />

‘Ik word niet betaald’, zei ik. ‘Ik<br />

doe dit zelf. Ik…’ (Inmiddels werkt<br />

Middendorp voor Dagblad <strong>De</strong> <strong>Pers</strong>,<br />

red.)<br />

Op zijn gezicht begon zich iets af<br />

te tekenen dat ik pas een maand later<br />

begon te begrijpen, toen ik bij Joost<br />

Karhof in de auto van Hilversum terugreed<br />

naar <strong>De</strong>n Haag; midden in<br />

de nacht was dat, ik had een uitzending<br />

van Nova op de redactie mogen<br />

bijwonen. Joost had zijn loopbaan<br />

voor me uit de doeken gedaan, en<br />

daar zaten allemaal banen bij. En<br />

toen hij daarna uit fatsoen naar de<br />

mijne begon te informeren, kwam<br />

uit dat hij het vreemd vond dat ik<br />

geen baan had. Nooit gehad ook.<br />

Vinden ze vreemd, geen banen.<br />

Minderwaardig misschien wel, als<br />

ze diep in hun hartjes kijken.<br />

Misschien, zo realiseerde ik mij in<br />

de auto van Joost – het was een<br />

blauwgrijze Alfa Romeo en hij wist<br />

daar wel raad mee zeg, dat kon niet<br />

op, hij reed met een vaartje van 140 à<br />

150 over de nachtelijke A-zoveel, en<br />

hij kende daarvan alle bobbels en oneffenheden,<br />

kondigde ze vooraf ook<br />

aan, twee seconden voordat wij inderdaad<br />

even synchroon opveerden<br />

van de lederen bekleding – was Ferry<br />

helemaal niet met mij gaan praten als<br />

hij had geweten hoe ik er carrièretechnisch<br />

voorstond.<br />

‘En ik ga je ook niet<br />

vertellen wie ik een<br />

lul vind, dat ga ik<br />

mooi niet doen’<br />

Een bewijs voor deze stelling kon<br />

worden gevonden in het niveau<br />

waarop Ferry nu tegen mij begon te<br />

praten. Hij sprak veel langzamer dan<br />

eerder, in overdreven begrijpelijk Nederlands<br />

– voor de grote journalisten<br />

bestonden er kennelijk maar twee<br />

niveaus: het niveau van de baan bij<br />

een journalistiek instituut en het niveau<br />

van de schoolkrant.<br />

‘Mijn werkdag begint om half ne-<br />

Lees verder<br />

Ferry op depers.nl<br />

Surf naar www.depers.nl voor Ferry-links,<br />

meer achtergrondinfo en televisiefragmenten van de politiek<br />

verslaggever. Ook zijn fragmenten uit Kopspijkers te zien.


10<br />

<br />

<br />

<strong>De</strong> totale Ferry<br />

gen,’ zei Ferry langzaam. ‘Dan krijg ik<br />

een telefoontje van de eindredacteur<br />

en dan bespreken we alvast wat er die<br />

dag allemaal te doen is. Hierna lees ik<br />

de kranten voor het nieuws natuurlijk<br />

en…’<br />

Het was ongeveer op dit punt van<br />

het gesprek dat ik me indringend bewust<br />

werd van mijn psychologische<br />

huishouding. Ik mocht Ferry niet zo.<br />

Ik voelde zelfs een zekere afkeer. Tot<br />

nu toe had ik niet geweten waarom,<br />

maar nu werd mij iets duidelijk.<br />

Ik was geen liefhebber van zijn<br />

manier van denken, de manier waarop<br />

iedereen hier leek te denken. In<br />

termen van hiërarchie. Ik had een hekel<br />

aan die hiërarchie, aan de manier<br />

waarop die werd gevormd – of je wel<br />

een baan had bij een journalistiek<br />

instituut en of je smoelwerk wel vaak<br />

genoeg te zien was op teevee – aan de<br />

vanzelfsprekendheid waarmee iedereen<br />

die hiërarchie accepteerde, zonder<br />

er ooit een gedachte aan te spenderen,<br />

dat hoefde ook helemaal niet,<br />

want ook zonder die gedachten<br />

plooide zich de hele wereld er wel<br />

naar, en natuurlijk ook de wijze waarop<br />

ik zelf zo lelijk onderaan bungelde.<br />

‘En als ik dan op de redactie kom,<br />

hebben we overleg.<br />

Refl ectie? Hij keek<br />

me aan alsof ik een<br />

woord had gezegd<br />

dat hij niet kende<br />

Het meeste waar we achteraan zitten,<br />

levert niets op, dat hoort nu eenmaal<br />

bij het vak.’<br />

‘Ferry’, zei ik – het ongemak van de<br />

situatie benam me de rust om gewoon<br />

te vragen wat ik wilde weten –<br />

hoe werkt het hier? – ‘met zulke drukke<br />

dagen, heb je dan nog wel tijd voor<br />

reflectie?’<br />

Hij keek me aan alsof ik iets vies<br />

had gezegd, een woord had gebruikt<br />

dat hij niet kende. ‘Reflectie’, zei hij<br />

na een tijdje, ‘ja, dat ik vind ik altijd<br />

zo… Wat bedoel je daar precies<br />

mee?’<br />

‘Nou,’ zei ik, ‘dat boek van Joris<br />

Luyendijk bijvoorbeeld… over de tekortkomingen<br />

van de journalistiek.<br />

Hebben jullie het daar wel eens<br />

over?’<br />

‘Ach’, zei Ferry, ‘dat soort boeken<br />

lees ik altijd een beetje zo.’ Hij maakte<br />

een gebaar alsof hij een boek op<br />

heuphoogte doorbladerde, en er in<br />

de loop even een blik in wierp. ‘En in<br />

het weekend heb ik mijn gezin. Dan<br />

.......................................................................................................................<br />

..........................................................<br />

wil je ook wel eens eh… een ander<br />

boek lezen.’<br />

‘Nee’, zei ik, ‘het gaat me er niet<br />

om dat je geen boeken leest, maar of<br />

je tijd hebt om inzichten op te doen<br />

over datgene waar je de hele dag zo<br />

druk mee bezig bent.’<br />

‘Doe jij dat maar’, zei hij. ‘Reflectie.<br />

Dan zal ik jouw boek ook even<br />

doorbladeren als het klaar is.’<br />

‘Laat ik het anders zeggen’, zei ik.<br />

‘Vind je de journalistiek goed?’<br />

‘Ja’, zei hij. ‘Natuurlijk. Heel goed.<br />

Je kunt niet alles laten zien. Maar een<br />

stukje van de werkelijkheid wel. Televisie<br />

is emotie. Daar kunnen mensen<br />

zich in herkennen. Als ze dan geïnteresseerd<br />

raken, moeten ze er maar<br />

een Volkskrant bij lezen.’<br />

‘<strong>De</strong> journalistiek is niet goed’, zei<br />

ik. ‘<strong>De</strong> journalistiek gaat ervan uit dat<br />

er een objectieve werkelijkheid bestaat,<br />

en dat je die kan weergeven als<br />

je de wetten uit het Basisboek Journalistiek<br />

netjes toepast. Hoor- en wederhoor<br />

bijvoorbeeld. Altijd en overal<br />

wordt de wet van hoor- en wederhoor<br />

toegepast. Zodat het net lijkt of alle<br />

meningen altijd precies even veel<br />

waard zijn, maar dat is natuurlijk niet<br />

zo, er zijn meningen waar beter over<br />

is nagedacht dan andere. Vijfennegentig<br />

procent van de wetenschappers<br />

weet al jaren dat het misgaat met<br />

het klimaat, en toch werd die mening<br />

tot voor kort altijd tegenover de mening<br />

gezet van die ene wetenschapper<br />

die door Shell wordt betaald om<br />

te beweren dat wat extra zonneschijn<br />

juist goed is voor de horeca.’<br />

Ferry had zijn bril van zijn neus<br />

gehaald en keek even vorsend naar de<br />

glazen.<br />

‘En dan zijn er om onverklaarbare<br />

redenen een paar onderwerpen van<br />

hoor- en wederhoor gevrijwaard. Het<br />

is de stilzwijgende afspraak dat sommige<br />

meningen niet bestaan. Als er in<br />

de Bijlmer een festival wordt gehouden,<br />

komt er nooit iemand aan het<br />

woord die zegt: ‘Ja, nu dansen ze nog<br />

mooi, maar wacht maar tot het donker<br />

wordt…’ Een heleboel mensen<br />

denken zo, maar toch bestaan die<br />

mensen niet. <strong>De</strong> politiek krijgt de<br />

schuld dat ze de Fortuyn-revolutie<br />

niet aan zag komen, maar het is eigenlijk<br />

de schuld van journalisten die<br />

alleen maar opschrijven wat de ander<br />

ook opschrijft, die niet weten hoe<br />

mensen denken, omdat ze alleen<br />

maar op die kinderachtige wandelgang<br />

naar nietszeggende quootjes<br />

staan te hengelen.’<br />

Ferry blies tegen zijn glazen en<br />

zette de schone bril weer op zijn<br />

neus.<br />

‘Als je naar <strong>De</strong>n Haag Vandaag kijkt’,<br />

‘Joustra kiest voor politiek correcte angsthazerij’<br />

WILDERS EN JAMI BUNDELEN<br />

KRACHTEN TEGEN ISLAM<br />

Zwijgen over de gewelddadigheid<br />

van de islam zou een historische vergissing<br />

zijn en een belediging voor al<br />

diegenen die hun leven voor de vrijheid<br />

hebben gegeven. Dat schrijven<br />

Ehsan Jami, voorzitter van het comité<br />

voor ex-moslims, en PVV-leider<br />

Geert Wilders in de Volkskrant. <strong>De</strong><br />

twee hekelen daarin de uitspraken<br />

van Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding<br />

(NCTb) Tjibbe Joustra.<br />

Die zei zich zorgen te maken over de<br />

Zeehondjes (1)<br />

In het IJsselmeer zwemmen sinds een paar<br />

weken twee zeehonden rond. <strong>De</strong> dieren zijn al<br />

enkele keren gespot.<br />

toon van sommige prominente Nederlanders<br />

in de discussie over moslims.<br />

Jami en Wilders beoordelen zijn uitspraken<br />

als ‘politieke intimidatie’. Volgens<br />

Jami en Wilders kiest Joustra<br />

voor ‘politiek-correcte angsthazerij en<br />

capitulatie’. <strong>De</strong> twee trekken een vergelijking<br />

met de jaren zestig en zeventig.<br />

‘Toen werden christendom en Jezus<br />

Christus bekritiseerd door onder<br />

anderen Gerard Reve. Werden er toen<br />

jonge christenen geradicaliseerd?’<br />

zei ik, iets harder nu, ‘lijkt het door<br />

die wet van hoor- en wederhoor net<br />

alsof er altijd ruzie is. Dat komt omdat<br />

jullie de hele dag op zoek gaan<br />

naar mensen met tegengestelde meningen<br />

om je wet van hoor- en wederhoor<br />

op toe te kunnen passen; die<br />

wet is de inhoud gaan bepalen. In<br />

werkelijkheid is hier namelijk nooit<br />

ruzie, doet iedereen overdreven lief<br />

tegen iedereen, veel te lief eigenlijk,<br />

omdat ze hopen dat ze daar beter van<br />

worden. In werkelijkheid is het hier<br />

vreselijk saai en gebeurt er helemaal<br />

niets.’<br />

‘Je had’, zei hij, ‘inderdaad niet op<br />

een slechter moment met je project<br />

kunnen beginnen.<br />

‘En Nieuwspoort dan’, zei ik. ‘Dat<br />

is toch ook niet normaal? Vind jij dat<br />

nou goed dat iedereen daar de hele<br />

dag zo gezellig bij elkaar zit?’<br />

‘Ja’, zei hij, ‘dat is handig. Voetbalverslaggevers<br />

gaan ook naar een wedstrijd,<br />

dat is logisch.’<br />

‘Die gaan na de wedstrijd weer<br />

naar huis. Jullie gaan niet eens naar<br />

de wedstrijd. Jullie hangen alleen<br />

maar in de kleedkamer rond, jullie<br />

zitten de hele avond met politici aan<br />

de bar van Nieuwspoort.’<br />

‘Logisch’, zei hij. ‘Kijk. In andere<br />

werelden zijn verslaggevers minder<br />

met hun onderwerp bevriend. Een<br />

trainer moet zorgen dat zijn team<br />

............................................................<br />

Achtergrond Binnenland<br />

<strong>De</strong> hiërarchie in <strong>De</strong>n Haag wordt bepaald door hoe vaak je smoelwerk op tv is. HOLLANDSE HOOGTE<br />

HH<br />

Zeehondjes (2)<br />

Het is volgens Rijkswaterstaat zeer zeldzaam dat<br />

twee zeehonden samen worden gezien in het<br />

zoete water van het IJsselmeer.<br />

doelpunten maakt. Die hoeft niet<br />

aardig te doen tegen een verslaggever.<br />

Maar parlementariërs zijn afhankelijk<br />

van wat kiezers van ze vinden.<br />

Daarom zullen ze geduld met journalisten<br />

hebben, zijn ze aardig en<br />

werken ze altijd mee.’<br />

‘Ja, ja’, zei ik – ‘en voor mij? Moet<br />

ik ook lid van Nieuwspoort worden?’<br />

‘Als je hier je werk wilt doen’, zei hij,<br />

‘dan is dat wel nodig. Daar hoor je<br />

nog eens wat.’<br />

Vind jij het goed dat<br />

iedereen de hele<br />

dag in Nieuwspoort<br />

bij elkaar zit?<br />

Ik haalde een inschrijvingsformulier<br />

tevoorschijn. Daarop stond dat je alleen<br />

in aanmerking kwam voor behandeling<br />

van de ballotagecommissie<br />

van Nieuwspoort als je drie ‘poorters’<br />

bereid vond om garant voor je te<br />

staan, wat volgens mij betekende dat<br />

je wel oké was, en dat je volgens deze<br />

drie poorters de ‘Nieuwspoort-code’<br />

zou eerbiedigen, die inhoudt dat je<br />

niets naar buiten mag brengen van<br />

wat je binnen hoort en ziet. ‘Zou jij<br />

misschien voor mij willen tekenen?’<br />

.......................................<br />

KORT<br />

111<br />

Functionarissen politie<br />

Utrecht op non-actief<br />

Een functionaris (39) van de Utrechtse<br />

politie is opge<strong>pakt</strong> omdat hij wordt<br />

verdacht van strafbare feiten. Tegen<br />

een ander lid van het korps is een onderzoek<br />

ingesteld. Hij is voorlopig op<br />

non-actief gesteld. In het belang van<br />

het onderzoek wordt niet meegedeeld<br />

waarvan beide mannen precies worden<br />

verdacht. Een derde medewerker<br />

van het korps in Utrecht is ontslagen.<br />

<strong>De</strong> 26-jarige man heeft zich volgens de<br />

politie schuldig gemaakt aan ernstig<br />

plichtsverzuim. Tegen hem was in mei<br />

een onderzoek gestart en sindsdien<br />

Peter<br />

Middendorp<br />

Hij schrok op. ‘Nee’, zei hij. ‘Dat<br />

wil ik niet. Straks betaal jij je rekening<br />

niet, en ben je weer vertrokken, en<br />

dan komen ze achter mij aan voor het<br />

geld.’<br />

Ik stak het papier weer bij me.<br />

Ferry zei: ‘Ik moet trouwens zo<br />

eten met de redactie.’<br />

Hij bedoelde: met de hele club<br />

van <strong>De</strong>n Haag Vandaag in Nieuwspoort<br />

aan de slibtong met friet en sla,<br />

zoals iedere avond. Op kosten van de<br />

gemeenschap, ook dat nog – het was<br />

maar goed dat ik geen baan had.<br />

Ferry stond op. ‘Nou,’ zei hij, ‘als je<br />

nog eens wat wilt weten, dan eh…’<br />

‘Ja,’ zei ik, ‘dan spreek ik je wel<br />

even aan.’<br />

‘Over een jaar of zo,’ zei hij.<br />

‘Oh,’ zei ik.<br />

We gaven elkaar een hand en namen<br />

afscheid. Even later zag ik hem<br />

met langzame passen het Plein oversteken.<br />

Zelf ging ik naar huis. Koken,<br />

aantekeningen maken, en uit de media<br />

vernemen wat er die dag weer allemaal<br />

op het Binnenhof was gebeurd.<br />

1<br />

Dit verhaal is gepubliceerd in het literair-journalistieke<br />

tijdschrift Torpedo,<br />

dat vanaf deze week in de boekhandel<br />

verkrijgbaar is. Peter Middendorp<br />

schrijft een dagelijkse column in deze<br />

krant over het leven op het Binnenhof.<br />

......................................<br />

was hij geschorst. Eerder maakte de<br />

politie bekend dat negen medewerkers<br />

van de parketpolitie waren geschorst<br />

of overgeplaatst, vanwege<br />

seksuele intimidatie.<br />

111<br />

Amokmaker mishandelt<br />

mensen op Schiphol<br />

Een 23-jarige Nederlander is door de<br />

marechaussee op Schiphol aangehouden<br />

op verdenking van het<br />

schoppen van een stewardess en het<br />

mishandelen van enkele medepassagiers.<br />

<strong>De</strong> Nederlander had een<br />

waarschuwing van de gezagvoerder<br />

genegeerd. Direct na aankomst op de<br />

Amsterdamse luchthaven heeft de<br />

marechaussee hem aangehouden.<br />

...............................................................................<br />

Zeehondjes (3)<br />

Omdat er voldoende vis zit, kunnen ze het samen wel even uithouden,<br />

denkt Rijkswaterstaat. ‘Ze zullen vanzelf met de stroming<br />

terug zwemmen naar hun natuurlijke habitat, de Waddenzee.’


Buitenland Nieuws <br />

<br />

<strong>De</strong>monstraties Via de moderne techniek is nu alles zichtbaar<br />

Wereld steunt Birma<br />

Overal ter wereld gaan mensen de<br />

straat op voor een vrij en democratisch<br />

Birma. Door het internet en<br />

mobiele telefoons weet iedereen<br />

voor het eerst precies wat daar<br />

gebeurt.<br />

Redactie buitenland<br />

AMSTERDAM<br />

...<br />

Een sms’je uit Noorwegen, halverwege<br />

deze week: ‘In support of our<br />

incredibly brave friends in Burma:<br />

may all the people around the world<br />

wear a red shirt on Friday, September<br />

28. Please forward!’<br />

<strong>De</strong> gewelddadigheden in Birma<br />

brengen niet alleen de kale, magere<br />

monniken in Rangoon in beweging.<br />

Overal ter wereld, op zowat alle continenten,<br />

gaan mensen de straat op<br />

tegen het bewind van de Birmese generaals.<br />

Er waren gisteren demonstraties<br />

in onder meer Australië,<br />

Frankrijk, Indonesië, Engeland, Japan,<br />

Sri Lanka. Zwitserland, de Filippijnen,<br />

Zuid-Korea en Thailand.<br />

Het is precies zoals de Amerikaanse<br />

senator Mitch McConnell de<br />

militaire junta gisteren waarschuwend<br />

toevoegde: ‘The World is watching’.<br />

Daarmee doelde hij in eerste<br />

instantie niet zozeer op die vele duizenden<br />

demonstranten, maar veel<br />

meer op Birma’s machtige buren:<br />

Zuid-Korea, Japan, China en Rusland.<br />

Op regeringsniveau gonst het<br />

inderdaad van de bedrijvigheid. <strong>De</strong><br />

Thaise premier Surayud Chulanont<br />

sprak namens de tien leden van de<br />

Associatie van Zuid-Aziatische Landen<br />

(ASEAN) zijn bezorgdheid uit<br />

over de escalerende politieacties tegen<br />

de monniken en andere burgers.<br />

Hij riep de regionale grootmachten<br />

India en China op de druk op de Birmese<br />

machthebbers op te voeren.<br />

‘Wij hebben zowat alles al geprobeerd’,<br />

zei hij. ‘We hebben de hulp<br />

nodig van andere leiders.’<br />

..............................................................................<br />

..........................................................<br />

Ook de Verenigde Staten tonen zich<br />

na de beelden van bloedende monniken<br />

erg bezorgd om de situatie in<br />

de voormalige Britse kolonie. <strong>De</strong> onderminister<br />

van Buitenlandse Zaken<br />

Christopher Hill heeft aangekondigd<br />

Chinese regeringsfunctionarissen<br />

aan hun jasje te trekken tijdens<br />

een lopend overleg over Noord-Korea<br />

in Peking. China is Birma’s grootste<br />

politieke en economische bondgenoot.<br />

<strong>De</strong> verwachting is dat de supermacht-in-wording<br />

echter niet<br />

Gevechten in parlement en op straat<br />

PERSCONFERENTIE PREMIER<br />

MACEDONIË GEBOYCOT<br />

Journalisten hebben gisteren een<br />

persconferentie van de Macedonische<br />

premier Nikola Gruevski geboycot,<br />

uit protest tegen het geweld van<br />

de afgelopen dagen. Tientallen journalisten,<br />

verlieten de ruimte waar<br />

Gruevski en zijn ministers een persconferentie<br />

zouden houden. Agenten<br />

sloegen woensdag een cameraman,<br />

omdat hij filmde hoe een auto<br />

werd doorzocht. Een journalist werd<br />

een dag eerder aangevallen in het<br />

Ook op deze dag...<br />

1066 - Willem de Veroveraar landde met 600<br />

schepen bij de Engelse kust. Hiermee begon de<br />

Normandische verovering van Engeland.<br />

Van boven naar beneden protesten voor een vrij en democratisch Birma in Seoul, Sydney, Londen en Rangoon (rechts). AP<br />

parlementsgebouw. In Macedonië<br />

vinden de laatste dagen straatgevechten<br />

plaats, er werden wegblokkades<br />

opgericht en wapens in beslag genomen.<br />

Zelfs parlementariërs vochten<br />

met elkaar in het parlement. Etnische<br />

spanningen zijn de hoofdoorzaak van<br />

de onrust. In 2001 namen Albanezen,<br />

die ongeveer een kwart uitmaken van<br />

de bevolking van 2,1 miljoen, de wapens<br />

op tegen regeringstroepen, daarop<br />

kregen zij meer rechten.<br />

onwelwillend zal staan tegenover<br />

deze mogelijkheid om zich als verstandig<br />

bemiddelaar te profileren.<br />

Amerika overweegt verder, net als de<br />

Europese Unie, sancties tegen Birma.<br />

Al die aandacht moet bijna onwerkelijk<br />

zijn voor de bevolking van<br />

Myanmar, zoals de generaals het<br />

land liever genoemd zien. <strong>De</strong> mensen<br />

worden al jaren onderdrukt,<br />

maar er was niemand die zich daar<br />

echt voor interesseerde dan wel be-<br />

.....................................<br />

KORT<br />

111<br />

‘Iran bouwt nieuw<br />

atoomwapencomplex’<br />

Iran is bezig een nieuw ondergronds<br />

atoomwapencomplex te bouwen. Dat<br />

heeft de Iraanse Nationale Raad van<br />

Verzet gisteren geclaimd. <strong>De</strong> groepering<br />

zei de informatie waarover ze beschikt<br />

naar het Internationaal Atoomenergie<br />

Agentschap te hebben gestuurd.<br />

Het complex wordt volgens de<br />

groepering op vijf kilometer afstand<br />

van de Natanz faciliteit voor de verrijking<br />

van uranium gebouwd. Aan het<br />

complex wordt sinds eind 2006 gebouwd;<br />

het moet over een half jaar<br />

klaar zijn. Waarvoor het complex pre-<br />

............................................................<br />

Cijfertjes<br />

Gek genoeg is Nieuw-Zeeland het crimineelste<br />

land ter wereld, met 11.000 misdaden per<br />

100.000 inwoners. In Nederland is het 8.000.<br />

l<br />

wust van was. Ook niet tijdens de<br />

laatste grote opstand in 1988. Toen<br />

stierven er in alle stilte meer dan drieduizend<br />

mensen.<br />

Dankzij de moderne techniek<br />

gaan de vensters naar de wereld nu<br />

toch open, in weerwil van alle belemmeringen<br />

die de generaals daartegen<br />

opwerpen. Zo moeten buitenlanders<br />

die Birma ingaan hun gsm en<br />

sim-card afgeven. <strong>De</strong> generaals hebben<br />

bijna alle internetcafés gesloten,<br />

wetende dat slechts weinig mensen<br />

.......................................<br />

cies dient zei de groepering - de politieke<br />

arm van de Iraanse Volksmujahedeen<br />

Organisatie - niet te weten.<br />

111<br />

Twee maanden cel voor<br />

bedreigen <strong>De</strong>ense premier<br />

Een <strong>De</strong>ense rechtbank heeft gisteren<br />

een tiener veroordeeld tot zestig dagen<br />

celstraf, omdat hij een dreigmail<br />

stuurde naar de premier. Op 17 maart<br />

2006 schreef de nu 19-jarige veroordeelde<br />

aan het kantoor van premier<br />

Anders Fogh Rasmussen dat de premier<br />

‘binnen negen dagen dood zal<br />

zijn’. Een rechtbank legde een voorwaardelijke<br />

straf op van zestig dagen.<br />

Een hogere rechtbank verwierp die<br />

straf gisteren.<br />

020-6279661<br />

43-45<br />

.....................................<br />

...............................................................................<br />

11<br />

thuis online kunnen. Toch sijpelen<br />

er via mobieltjes, satelliettelefoons<br />

en het internet er steeds meer beelden<br />

en getuigenissen naar buiten.<br />

‘<strong>De</strong> wereld weet natuurlijk nog<br />

steeds niet waar Birma ligt’, zei Aung<br />

Zaw van de onafhankelijke Birmese<br />

krant Irrawady Magazine, die kantoor<br />

houdt in Thailand, tegen het persbureau<br />

AP. ‘Maar door alles wat er nu<br />

op televisie te zien is, willen de mensen<br />

er meer van weten. Dat is het<br />

grote verschil met 1988.’1<br />

111<br />

Corruptieschandaal<br />

Shanghai breidt zich uit<br />

In een diepgeworteld corruptieschandaal<br />

over pensioenfondsen in<br />

het Chinese Shanghai zijn opnieuw<br />

drie personen veroordeeld tot celstraffen<br />

van maximaal achttien jaar.<br />

Tot dusver heeft het schandaal al<br />

achttien mensen achter de tralies<br />

doen belanden. Twee van de veroordeelden<br />

zijn de voormalige directeur<br />

van China’s grootste beleggingsmaatschappij<br />

en een oud-directeur<br />

van een bedrijf dat officiële souvenirs<br />

produceert voor de Olympische<br />

Spelen van 2008. Zij kregen achttien<br />

en acht jaar cel.<br />

Kijk mama, met vaste handjes!<br />

Drie Mexicanen die waren aangehouden in Californië gingen er<br />

naar hun arrestatie met de politieauto vandoor. Saillant detail is<br />

dat de drie nog geboeid waren toen ze erin wegreden.


12<br />

<br />

<br />

Marokkanen vluchten naar België ’Jij moet mijn verhaal opschrijven!’<br />

Het Nederland van Rita<br />

was Achmed te veel<br />

Vervolg van pagina 3 ...<br />

In België zijn de regels niet zo streng<br />

als in Nederland. Bij een huwelijk<br />

van iemand die legaal in Nederland is<br />

met iemand van buiten Europa, moet<br />

je minstens 1400 euro bruto per<br />

maand verdienen. Bovendien moet je<br />

een vast contract hebben.<br />

Bij onze zuiderburen bestaan dergelijke<br />

regels niet. Dit heeft een aantrekkingskracht<br />

op iedereen die zich<br />

legaal wil vestigen in Fort Europa. <strong>De</strong><br />

illegalen hopen dat in Sint-Gilles de<br />

poort naar een normaal leven zich<br />

voor hen zal openen.<br />

Vanzelfsprekend kan ik bij Brahim<br />

verblijven, en ik moet hem niet meer<br />

van die domme vragen stellen. Ik<br />

slaap in de werkkamer van de mobieltjesopknapper<br />

Bader, die is er<br />

toch nooit voor elven ’s morgens.<br />

Brahim probeerde<br />

van alles, maar zelfs<br />

een schijnhuwelijk<br />

zat er niet in<br />

Vroeg in de morgen kom ik aan in de<br />

hoofdstraat van Sint-Gilles, waar veel<br />

oude en vuile, maar ruime huizen<br />

staan. In een ervan woont Brahim. Ik<br />

probeer hem op zijn mobiel te bereiken,<br />

maar die staat uit. Omdat ik zijn<br />

thuisnummer niet weet, besluit ik<br />

koffie te drinken in een café.<br />

Brahim heeft een paar jaar in Nederland<br />

doorgebracht, maar dat was<br />

geen succes. Het lukte niet papieren<br />

te regelen. Wat hij ook probeerde,<br />

niemand wilde met hem trouwen.<br />

Hij wilde veel geld betalen voor een<br />

schijnhuwelijk, maar kreeg het niet<br />

voor elkaar. En een leuk meisje om<br />

écht mee in het huwelijksbootje te<br />

stappen zat er ook niet in. Hij vertrok<br />

verbitterd naar het zuiden.<br />

Achmed, die in de telefoonwinkel<br />

werkt en woont, is, net als Brahim,<br />

nog maar net in Sint-Gilles. Hij<br />

woonde eerst in Utrecht en is naar ei-<br />

Drie overnachtingen in meer dan<br />

honderd ***hotels voor slechts 7,50<br />

Drie gratis overnachtingen met de hotelcheque van World Hotel Card. U betaalt alleen voor ontbijt en diner. <strong>De</strong> cheques zijn een<br />

jaar lang geldig. Een cheque kost deze maand geen 25,00 maar slechts 7,50 plus 1,95 voor verzend- en administratiekosten.<br />

Hotel Westduin****<br />

Koudekerke Logies: gratis<br />

Ontbijt + diner: vanaf 54,00<br />

(per persoon per nacht)<br />

Hotel Ter Heide***<br />

Lembeke, België<br />

Logies: gratis<br />

Ontbijt + diner: vanaf 51,50<br />

‘Je suis illegal’, staat op een kunstwerk in de Brusselse wijk Sint-Gilles. HOLLANDSE HOOGTE<br />

gen zeggen in het bezit van een Nederlands<br />

verblijfsdocument. <strong>De</strong> reden<br />

van zijn vertrek? Hij heeft ruzie<br />

gekregen met zijn schoonouders en<br />

vond het Nederland van <strong>Verdonk</strong> beklemmend,<br />

zegt hij zelf. Volgens mij<br />

heeft Achmed geen papieren en is hij<br />

om heel andere redenen vertrokken.<br />

Het is een mooie, sterke jongen met<br />

kleding van de laatste trend. Hij laat<br />

zich niet zo snel verjagen, schat ik in.<br />

Het verbaast me dat hij als verkoper<br />

werkt, want hij is een nerveus type.<br />

Maar aangezien hij Arabisch, Berbers,<br />

Engels, Frans, Nederlands en Spaans<br />

spreekt, kan hij zo’n beetje iedereen<br />

Hotel <strong>De</strong> Posthoorn***<br />

Dokkum Logies: gratis<br />

Ontbijt + diner: vanaf 40,00<br />

(per persoon per nacht)<br />

Hotel Im Tannengrund***<br />

Wolfshagen, Duitsland<br />

Logies: gratis<br />

Ontbijt + diner: vanaf 39,00<br />

in de winkel te woord staan. En dat is<br />

wel handig in een wijk met zo’n diverse<br />

samenstelling.<br />

Ook de technicus Bader heeft een<br />

paar jaar in Nederland gewoond, bij<br />

zijn broer in Rotterdam. Sinds kort<br />

woont hij bij een andere broer in<br />

Brussel. Het is een leuke, grappige<br />

jongen, die niet op kan houden met<br />

praten over zijn dromen, plannen en<br />

alle illegale programma’s die hij op<br />

zijn usb-stick heeft staan. Bader moet<br />

door de week om negen uur ’s morgens<br />

beginnen met het repareren van<br />

kapotte telefoons. Maar hij kan maar<br />

moeilijk zijn bed uitkomen vanwege<br />

Hotel Spoorzicht***<br />

Loppersum Logies: gratis<br />

Ontbijt + diner: vanaf 49,50<br />

(per persoon per nacht)<br />

Hotel Jaime I***<br />

Salou, Spanje<br />

Logies: gratis<br />

Ontbijt + diner: vanaf 35,00<br />

Tulip Inn Brinkhotel****<br />

Zuidlaren Logies: gratis<br />

Ontbijt + diner: vanaf 48,25<br />

(per persoon per nacht)<br />

Kijk voor meer hotels op www.worldhotelcard.nl en bestel vandaag nog de cheque voor slechts 7,50 of sms WHC naar 3388.<br />

Achtergrond Buitenland<br />

zijn alcoholgebruik. Bader zegt dat<br />

hij te veel van biertjes houdt om er<br />

van af te blijven. Ik ben bang dat er<br />

geen sprake is van liefde en dat het<br />

bier Bader in zijn greep heeft.<br />

Gelukkig belt Brahim mij terug en<br />

haalt hij me op uit het café. We lopen<br />

door de telefoonwinkel om bij het<br />

woongedeelte te komen. Achmed zit<br />

te schelden. ‘Let maar niet op hem’,<br />

zegt Brahim. Boven wijst hij mij een<br />

klein en muf kamertje dat vol staat<br />

met gereedschap, accessoires en telefoons<br />

die uit elkaar zijn gehaald.<br />

’s Middags ga ik wat eten in een<br />

Marokkaanse snackbar zoals er zo-<br />

Lezersaanbieding<br />

70%<br />

korting<br />

veel zijn in Sint-Gilles. Typische gerechten<br />

die in Tanger en Marrakesh te<br />

koop zijn als swa (stukjes vlees op<br />

een spies), tsa (lever) en isekraz<br />

(schinkel voor de couscous) zijn hier<br />

verkrijgbaar. Ik bestel in het Berbers<br />

wat friet met swa en een pot nanna<br />

(muntthee) en ga naar de film in het<br />

plaatselijke filmhuis. Daarna zie ik<br />

dat ik een sms’je van Brahim heb. Of<br />

ik kom eten? Ik zit nog vol van de<br />

portie van vanmiddag, maar wil beleefd<br />

blijven en ga terug naar de winkel.<br />

Daar eten we met z’n vieren tajine<br />

in de kelder van de winkel. <strong>De</strong> jongens<br />

hebben heel veel lol met elkaar,<br />

ondanks hun benarde positie. <strong>De</strong> illegalen<br />

van Sint-Gilles hebben blijkbaar<br />

alleen contact met illegalen.<br />

Hij is zo stoned als<br />

een garnaal, maar<br />

dat mag van de<br />

islam, beweert hij<br />

Laten we wat gaan drinken, stel ik<br />

voor. Ze nemen mij mee naar een café<br />

waarvan de eigenaar van Marokkaanse<br />

afkomst is. Ik bestel bier voor Brahim<br />

en Bader. Achmed wil koffie,<br />

want hij drinkt geen alcohol: hij is<br />

een praktiserende moslim. Wel is hij<br />

zo stoned als een garnaal, maar dat<br />

mag van de islam, zegt hij met knalrode<br />

ogen, waarna hij een lange giechel<br />

uit zijn mond liet komen. <strong>De</strong><br />

drank wordt geserveerd door Abdellatif,<br />

ook weer een ex-Nederlander<br />

zonder papieren. Hij strompelde eerder<br />

die dag kreunend van de pijn de<br />

telefoonwinkel binnen. Zijn ring en<br />

wijsvinger waren opgezwollen en<br />

zijn knokkels blauwzwart. In het ziekenhuis<br />

zou later blijken dat ze gebroken<br />

waren. Hij was in elkaar geramd.<br />

Toen ik hem vroeg wat er gebeurd<br />

was, wilde hij dat niet zeggen.<br />

Na flink wat biertjes en jointjes<br />

voor Achmed, vraagt Brahim: ‘Ga je<br />

over me schrijven?’ <strong>De</strong> jongens weten<br />

niet dat ik schrijf, en ik weet niet wat<br />

te zeggen. Ik krijg het warm. Ze zullen<br />

mij ongetwijfeld als een indringer<br />

zien, die ongevraagd hun verhalen<br />

wil gaan gebruiken. Ik zeg dat ik op<br />

vakantie ben en geen zin heb om te<br />

schrijven. Abdellatif wijst met zijn<br />

twee vingers in verband mijn kant<br />

op: ‘Jij moet mijn verhaal opschrijven!’<br />

Volgens hem kan ik een heel<br />

boek vullen met zijn avonturen. Dat<br />

hele rotland zou het niet droog houden!<br />

Achmed zet weer zijn giechel in<br />

en roept: ‘Mijn levensverhaal is een<br />

stuk spannender!’ Ook Brahim en<br />

Bader dringen nu aan dat ik hun leven<br />

op papier moet zetten. Ik ben blij<br />

met deze wending. ‘Ooit zal ik dat<br />

doen’, beloof ik, en bestel nog een<br />

rondje. 1<br />

<strong>De</strong> namen in dit verslag zijn gefingeerd<br />

.....................................<br />

KORT<br />

111<br />

Veel doden door<br />

aanslagen in Sri Lanka<br />

Aanslagen en gevechten hebben afgelopen<br />

dagen in het noorden van Sri<br />

Lanka aan zeventien Tamilrebellen,<br />

drie burgers en een soldaat het leven<br />

gekost, zo heeft het leger gemeld.<br />

Twee van de burgers kwamen om<br />

het leven bij een bomaanslag in<br />

Chunnakam. <strong>De</strong> bom was aan een<br />

fiets bevestigd. Het geweld tussen<br />

de Tamilrebellen en het Srilankaanse<br />

leger is de laatste tijd opgelaaid. Het<br />

leger zegt alleen deze week al bijna<br />

zestig rebellen te hebben gedood.<br />

......................................<br />

Op sommige...<br />

..scholen in de VS wordt<br />

vandaag ‘stel een stomme<br />

vraag-dag’ gevierd.


Buitenland Nieuws <br />

<br />

Onderzoek Sociaal onrecht en de moderne wereld belangrijkste oorzaken armoede<br />

Wie lui is, wordt arm in Oost-Europa<br />

Oost-Europeanen geven<br />

minder-bedeelden vaker de<br />

schuld van hun eigen situatie dan<br />

West-Europeanen dat doen.<br />

Godelief Swank<br />

AMSTERDAM<br />

...<br />

Europeanen zijn over het algemeen<br />

mild over het lot van minderbedeelden<br />

in hun land. Een dosis pech, een<br />

beetje eigen schuld en een falend systeem,<br />

dát zijn volgens de meeste Europeanen<br />

de oorzaken van armoede.<br />

Oost-Europeanen daarentegen<br />

schrijven armoede vaker toe aan luiheid<br />

en gebrek aan wilskracht.<br />

Dat ontdekte sociologe Dorota<br />

Lepianka in <strong>haar</strong> proefschrift Are the<br />

poor to be blamed or pitied?, waarop ze<br />

vandaag promoveert aan de Universiteit<br />

van Tilburg.<br />

Lepianka vergeleek diverse onderzoeken<br />

naar armoedebeleving in Europa<br />

en ontdekte dat zowel Oost-Europeanen<br />

als West-Europeanen ‘sociaal<br />

onrecht’ en ‘de moderne wereld’<br />

– een combinatie van individuele,<br />

maatschappelijke en fatalistische<br />

aanleidingen – als belangrijkste oorzaken<br />

zien van armoede. Direct daarna<br />

komt bij de Oost-Europeanen lui-<br />

.....................................<br />

KORT<br />

111<br />

Europese Dag tegen de<br />

Doodstraf ingesteld<br />

<strong>De</strong> Raad van Europa heeft 10 oktober<br />

uitgeroepen tot de Europese Dag tegen<br />

de Doodstraf. Polen heeft een<br />

gelijksoortig initiatief van de Europese<br />

Unie wel weten te blokkeren.<br />

<strong>De</strong> regering van het rooms-katholieke<br />

land eiste vorige week dat het<br />

debat over de doodstraf wordt verbonden<br />

aan discussies over abortus<br />

en euthanasie. Beide praktijken zijn<br />

illegaal in Polen. <strong>De</strong> EU kon alleen<br />

een Dag tegen de Doodstraf instellen<br />

als alle lidstaten hiermee instemden,<br />

de Raad van Europa kon volstaan met<br />

..........................................................<br />

Boris Johnson<br />

Het conservatieve lid van het Lagerhuis Boris<br />

Johnson doet officieel namens zijn partij mee<br />

aan de burgemeestersverkiezingen in Londen.<br />

‘Armen werden in Polen tot 1989 niet als maatschappelijk probleem aangeduid.’ MARTIN ROEMERS/HH<br />

heid en een gebrek aan wilskracht.<br />

Terwijl de West-Europeanen kiezen<br />

voor pech als belangrijke oorzaak.<br />

Een opmerkelijk verschil, want in<br />

Oost-Europa leven meer mensen onder<br />

de armoedegrens dan in West-Europa.<br />

Een echt geval van eigen schuld,<br />

.......................................................<br />

Zimbabwe<br />

.......................................................<br />

Zimbabwe koopt liever<br />

straaljagers dan hiv-medicatie<br />

Pieter Kloosterman<br />

ZIMBABWE<br />

...<br />

Het Westparkkerkhof ligt aan de<br />

rand van Bulawayo aan de weg die<br />

420 km verderop uitkomt bij de<br />

Victoria Falls.<br />

<strong>De</strong> zuster van een collega wordt<br />

begraven. Onder de dienst kon ik<br />

uitkomen, maar sta uit goed fatsoen<br />

wel aan het geopende graf. Haar<br />

man was <strong>haar</strong> al een jaar eerder<br />

voorgegaan, maar <strong>haar</strong> ouders en<br />

vier overlevende kinderen zijn erbij.<br />

<strong>De</strong> uitgemergelde grootmoeder, die<br />

ook al voor twee zoontjes van een<br />

andere overleden dochter zorgt,<br />

heeft de jongste op de rug; het meisje<br />

lijdt zichtbaar aan dezelfde ziekte<br />

die <strong>haar</strong> ouders geveld heeft.<br />

‘Als we ons de medicijnen maar<br />

hadden kunnen permitteren’, verzucht<br />

mijn collega, wiens salaris<br />

voor een groot deel opgaat aan het<br />

onderhouden van wanhopige familieleden.<br />

Anders dan in de buurlanden betekent<br />

hiv-aids nog steeds een doodvonnis<br />

in Zimbabwe. <strong>De</strong> prioriteiten<br />

van de regering liggen hier op andere<br />

terreinen, zoals de aanschaf van<br />

straaljagers voor het leger.<br />

Wel vijftig graven liggen klaar voor<br />

de volgende klanten deze week. Terwijl<br />

er gezongen en gebeden wordt,<br />

glijdt mijn blik in de richting van de<br />

grote weg.<br />

Behalve de volgende begrafenisstoet<br />

is er geen verkeer te zien. Het<br />

moet rustig zijn bij de watervallen.<br />

Maar, bedenk ik me, eens zullen de<br />

toeristen weer terugkomen; het zal<br />

Mugabe toch niet lukken om ook de<br />

Victoria Falls te vernietigen. 1<br />

<strong>De</strong> auteur schrijft onder een<br />

schuilnaam om problemen met het<br />

regime te voorkomen.<br />

.......................................<br />

een meerderheid. Alleen Polen onthield<br />

zich van stemming, de andere 46<br />

leden van de Raad stemden voor.<br />

111<br />

Hulp voor Rwanda komt<br />

van Paris Hilton<br />

Paris Hilton gaat in november naar<br />

Rwanda. Ze komt hiermee <strong>haar</strong> belofte<br />

na om <strong>haar</strong> bekendheid te gebruiken<br />

om goed te doen. ‘Er is zoveel<br />

gebrek in dat gebied, en ik denk dat als<br />

ik ga, er meer aandacht komt voor wat<br />

mensen kunnen doen om te helpen. Ik<br />

weet dat ik veel goeds kan doen door<br />

de aandacht te vestigen op deze kwesties’,<br />

citeerde E!Online <strong>haar</strong>. <strong>De</strong> belofte<br />

van Hilton kwam na <strong>haar</strong> verblijf in de<br />

cel na overtreden van een rijverbod.<br />

dikke bult? ‘Oost-Europa is sterker<br />

beïnvloed door het communisme’,<br />

zegt Lepianka. ‘Vanuit de communistische<br />

ideologie zorgde de staat voor<br />

iedereen en behoorde niemand arm<br />

te zijn. Mensen die dat toch waren,<br />

hadden dat vast aan zichzelf te dan-<br />

Proces Twee juryleden kwamen er niet uit<br />

Moordzaak Phil Spector ongeldig<br />

Redactie buitenland<br />

AMSTERDAM<br />

...<br />

Twaalf dagen zaten de juryleden in<br />

Los Angeles non-stop bij elkaar. En<br />

toch kwamen ze er niet uit. En als de<br />

jury er in de Verenigde Staten niet uitkomt,<br />

is het hele proces ongeldig.<br />

<strong>De</strong> legendarische platenproducer<br />

Phil Spector (67) wordt ervan verdacht<br />

de 40-jarige actrice Lana Clarkson<br />

te hebben vermoord. Clarkson<br />

werd in februari 2003 met een schotwond<br />

in de mond dood aangetroffen<br />

op een stoel in de hal van Spectors<br />

huis. Phil Spector werd vervolgd voor<br />

doodslag, maar zegt zelf dat de vrouw<br />

per ongeluk zelfmoord pleegde. Een<br />

van de getuigen in de zaak was Spectors<br />

chauffeur, die hem direct na de<br />

moord het huis uit zag lopen met een<br />

pistool in zijn hand terwijl hij zei: ‘Ik<br />

geloof dat ik iemand vermoord heb.’<br />

Phil Spector werd in de jaren zestig<br />

wereldberoemd als producer met de<br />

door hem bedachte Wall of sound. Hij<br />

werkte onder meer samen met de<br />

........................................................................................................................<br />

Radic (l), Sljivancanin en Mrksic. AP<br />

............................................................<br />

Het weer<br />

Londen, 14ºC/11ºC, lichtbewolkt<br />

New York, 25 ºC/15ºC, onweer en bliksem<br />

Santiago de Chili, 22ºC/7ºC, zonnig.<br />

ken. Die waren alcoholverslaafd, lui<br />

of crimineel, zo oordeelde de staat.’<br />

Lepianka, die uit Polen komt, weet<br />

dat in <strong>haar</strong> land tot 1989 geen enkele<br />

publicatie over armoede bestond. ‘Er<br />

waren wel mensen die onder de armoedegrens<br />

leefden, maar zij werden<br />

Phil en vrouw Rachelle Spector verlaten de rechtbank in Los Angeles. HH<br />

Beatles en Tina Turner, maar leidt nu<br />

al jaren een behoorlijk teruggetrokken<br />

bestaan.<br />

Woensdag bleek dat tien juryleden<br />

Spector schuldig achten aan de dood<br />

van Clarkson. Twee anderen zijn niet<br />

Het Joegoslavië-Tribunaal in <strong>De</strong>n Haag<br />

heeft gisteren de Serviërs Mile Mrksic<br />

en Veselin Sljivancanin veroordeeld<br />

voor misdaden tegen de menselijkheid<br />

en oorlogsmisdaden. <strong>De</strong> twee legerofficieren<br />

zijn bekend van ‘de drie<br />

van Vukovar’. <strong>De</strong> derde, Miroslav Radic,<br />

werd niet schuldig bevonden door<br />

gebrek aan bewijs. Mrksic en Sljivancanin<br />

krijgen respectievelijk twintig<br />

en vijf jaar cel. <strong>De</strong> drie hadden als<br />

hoogste militairen leiding over een<br />

...............................................................................<br />

Confucius<br />

Vandaag wordt in Taiwan de geboortedag van de Chinese<br />

filosoof Confucius gevierd. <strong>De</strong> Chinezen vieren zijn<br />

verjaardag in oktober. Confucius zou 2.558 zijn geworden.<br />

13<br />

niet als maatschappelijk probleem<br />

aangeduid. Ze bestonden niet.’<br />

Uit <strong>haar</strong> proefschrift blijkt dat een<br />

kwart van de Oost-Europeanen luiheid<br />

en een gebrek aan wilskracht<br />

nog altijd als belangrijkste oorzaak<br />

van armoede ziet. Nog eens 23 procent<br />

van hen vindt het de op-een-na<br />

belangrijkste oorzaak. Bij de West-<br />

Europeanen liggen die percentages<br />

op respectievelijk 20 en 18. <strong>De</strong> West-<br />

Europeaan kiest liever voor pech. Geboren<br />

worden in de verkeerde familie,<br />

of de verkeerde mensen tegen het<br />

lijf lopen, daar word je arm van.<br />

Lepianka ontdekte ook dat mensen<br />

die zelf ervaring hebben met armoede,<br />

sneller kiezen voor een eenduidige,<br />

concrete oorzaak. Terwijl<br />

mensen die in hun directe omgeving<br />

nauwelijks met armoede in aanraking<br />

komen, vaker voor de abstracte<br />

term ‘moderne wereld’ kiezen.<br />

Maar eigenlijk moet er meer onderzoek<br />

gedaan worden naar hoe<br />

mensen tot hun denkbeelden komen,<br />

vindt Lepianka. ‘<strong>De</strong> publieke<br />

opinie bepaalt uiteindelijk het armoedebeleid.<br />

Via stemgedrag, goede<br />

doelen en door lobbying bepaalt de<br />

bevolking hoe hoog armoe op de politieke<br />

agenda komt te staan.’ 1<br />

overtuigd omdat ze niet kunnen uitsluiten<br />

dat Clarkson zelfmoord<br />

pleegde. Het Openbaar Ministerie<br />

laat het er niet bij zitten en gaat proberen<br />

Spector nogmaals voor de<br />

rechter te brengen. 1<br />

<strong>De</strong>rde legeroffi cier vrijgesproken<br />

CELSTRAF VOOR TWEE VAN<br />

‘DRIE VAN VUKOVAR’<br />

belegering van Vukovar tijdens de<br />

oorlog in voormalig Joegoslavië. Na<br />

de inname van de stad maakten de<br />

Serviërs zich schuldig aan uitroeiing,<br />

moord en marteling van ongeveer<br />

tweehonderd inwoners. <strong>De</strong> drie<br />

werden, na zeven jaar vluchten, in<br />

2002 en 2003 opge<strong>pakt</strong> en voorgeleid,<br />

zij hebben altijd hun onschuld<br />

volgehouden en wilden vrijspraak.<br />

<strong>De</strong> eis van het tribunaal was levenslang<br />

voor alle drie.


14<br />

<br />

<br />

Ondernemen Fast50 hanteert strenge criteria<br />

Nederland<br />

scoort goed<br />

in hightech<br />

Vervolg van pagina 3 ...<br />

Het begon in 1995 in Silicon Valley<br />

met een regionale verkiezing van lokale<br />

technologietoppers. Inmiddels<br />

is de door accountancyfirma <strong>De</strong>loitte<br />

georganiseerde uitverkiezing van<br />

snelst groeiende high-tech bedrijven<br />

een wereldwijd fenomeen.<br />

‘In Nederland is het dit jaar alweer<br />

de achtste keer dat we de verkiezing<br />

organiseren‘, zegt Joke Scholtens van<br />

<strong>De</strong>loitte. Ze is samen met collega<br />

Carlo Renne verantwoordelijk voor<br />

het samenstellen van de lijst en had<br />

het er ook dit jaar weer druk mee. ‘We<br />

hadden honderd inzendingen, meer<br />

dan ooit. Ook de ondergrens is weer<br />

flink gestegen. Vorig jaar kwalificeerden<br />

zich bedrijven met een mimimale<br />

groei van 200 procent voor een<br />

plekje in de <strong>De</strong>loitte Technology<br />

Fast50. Nu is dat alweer 402 procent.‘<br />

Volgens Scholtens is dit mede te danken<br />

aan de snelle groei van de economie<br />

in het afgelopen jaar.<br />

Ondernemers krijgen het erelidmaatschap<br />

van de Fast50 niet cadeau.<br />

<strong>De</strong> criteria zijn streng: ‘Elk bedrijf<br />

mag zich opgeven’, zegt Scholtens.<br />

‘Maar volgens onze spelregels moet<br />

allereerst een substantieel deel van de<br />

omzet uit zelf ontwikkelde technologie<br />

komen. Ook moet er veel aandacht<br />

zijn voor Research & <strong>De</strong>velopment,<br />

moet het hoofdkantoor in<br />

Nederland staan en geldt een minimumleeftijd<br />

van vijf jaar.’<br />

Daarnaast stellen de strenge accountants<br />

ook eisen aan de cijfertjes.<br />

Er moet een minimale omzet van<br />

50.000 euro staan in het basisjaar (nu<br />

2002) en voor 2006 is een minimumomzet<br />

van 800.000 euro een vereiste.<br />

Vervolgens wordt de omzettoename<br />

over een periode van vijf jaar gedeeld<br />

door de omzet in het basisjaar.<br />

Het overzicht van de vijftig uitverko-<br />

renen dat jaarlijks gepubliceerd<br />

wordt door het weekblad FemBusiness<br />

leest hier en daar als een jongensboek<br />

en toont vooral aan dat in ons<br />

land doorlopend mooie plannetjes<br />

tot goedlopende bedrijven worden<br />

omgesmeed.<br />

<strong>De</strong> winnaar is dit jaar het software<br />

bedrijf ISM: omzet 7 miljoen euro,<br />

groei 3.542 procent. Het geesteskind<br />

van Karel van der Woude en huidig<br />

staatssecretaris Jan Kees de Jager is<br />

een internetspecialist met 140 man<br />

personeel en een ontwikkelfabriek in<br />

Oekraïne. <strong>De</strong> Jager heeft geen officiele<br />

bemoeienis met het bedrijf meer,<br />

maar is wel nog steeds aandeelhouder<br />

in het bedrijf dat software en<br />

diensten voor e-commerce en e-communicatie<br />

verkoopt. Onder meer<br />

Akzo Nobel, Heineken en Kruidvat<br />

zijn er klant.<br />

Op een tweede plek figureert dit<br />

jaar het bedrijf Hotels.nl. Het werd<br />

opgezet door Groninger Kees Eldering.<br />

Hij wist de domeinnaam Hotels.<br />

nl te schaken en begon een boek- en<br />

zoeksite. Het resultaat: een omzet van<br />

50 miljoen euro in 2006. ‘We maken<br />

goede winst’, aldus Eldering tegen<br />

FemBusiness. ‘<strong>De</strong> groei vlakt af, maar<br />

20 procent per jaar is nog altijd niet<br />

weinig.’<br />

Meeste kandidaten<br />

opereren in geheel<br />

eigen hoekje<br />

van de markt<br />

En zo staat de Fast50 propvol bedrijven<br />

waarvoor het addagium ‘the sky<br />

is the limit’ geldt. Neem bijvoorbeeld<br />

Safeboot, (nummer 35, groei 574<br />

procent, omzet 28,9 miljoen euro),<br />

dat beveiligingssoftware schrijft voor<br />

...............................................................................<br />

InEuropaligtdewinst!<br />

laptops en deze week <strong>haar</strong> beursgang<br />

aankondigde. ‘We hebben vijf opeenvolgende<br />

jaren van omzetgroei en<br />

winstgevendheid achter de rug en ik<br />

denk dat de beursnotering ons in<br />

staat stelt nog sneller te groeien’, aldus<br />

bestuursvoorzitter Gerhard Watzinger.<br />

‘Als je bedenkt dat nog maar<br />

3,5 procent van de laptops is beveiligd,<br />

besef je dat we nog helemaal<br />

niets gedaan hebben!’<br />

En zo opereren de meeste kandidaten<br />

in hun geheel eigen hoekje van<br />

de markt. Sterker nog, sommigen<br />

hebben de markt zelf uitgevonden.<br />

Zo maakt huidarts Leonard Witkamp<br />

met zijn bedrijf KSYOS een deels nog<br />

gesubsideerde omzet van een miljoen<br />

euro. Hij levert huidconsulten<br />

via internet. Op basis van een foto<br />

van de huisarts stelt deze dermatoloog<br />

zijn diagnose. Witkamp schat<br />

dat dit jaar 10.000 à 12.000 consulten<br />

uit meerdere Europese landen op<br />

die manier verlopen.<br />

Ook de nummer vijftien op de lijst,<br />

Nieuw: Dresdner VPV European Value Fund<br />

HollandHaven verlegt de grenzen! Jazeker, onder de naam Dresdner VPV European Value Fund<br />

belegt dit gerenommeerde beleggingsfonds voortaan in heel Europa. Onze ambities zijn grenzeloos.<br />

En dat geldt ook voor uw winstkansen. Ook dit fonds wordt immers beheerd met onze unieke<br />

Value Investing-methode. Het geheime wapen achter het succes van het <strong>De</strong>lta <strong>De</strong>elnemingen Fonds<br />

en al die andere winstgevende beleggingsfondsen van Veer Palthe Voûte.<br />

Er zit meer in Veer Palthe Voûte!<br />

Ook beleggen in onze succesvolle beleggingsfondsen?<br />

Bel 0182-597777 of kijk op www.vpv.nl<br />

Tot 1 oktober 2007 kunt u via onze beleggersgiro zonder (0,5%) transactiekosten<br />

instappen in alle door VPV beheerde beleggingsfondsen.<br />

Het geesteskind van staatssecretaris Jan Kees de Jager won. DIRK HOL<br />

Nieuws Economie<br />

het Enschedese technologiebedrijf<br />

Xsens koos voor een redelijk onontgonnen<br />

terrein. <strong>De</strong> twee dertigers<br />

Casper Peeters en Per Slycke maken<br />

kastjes ter grootte van een luciferdoosje<br />

die bewegingen meten. In drie<br />

jaar groeiden hun Inertial Measurement<br />

Units (IMU) tot een wereldwijd<br />

veelgevraagd product. Onder hun<br />

klanten zijn onder meer research- en<br />

developmentafdelingen van revalidatiecentra<br />

en instanties en bedrijven<br />

die zich bezighouden met bewegingswetenschappen<br />

en sport. Daarnaast<br />

levert Xsens componenten voor<br />

defensiedoeleinden.<br />

Maar Hollywood en de gamesindustrie<br />

hebben het grootste potentieel.<br />

Daarvoor ontwikkelde Xsens<br />

Movem een pak met daarin zestien<br />

sensoren die iedere beweging van de<br />

drager meten en de resultaten draadloos<br />

naar een pc verzenden die het<br />

vervolgens in animatie omzet. In juli<br />

sloot het bedrijf een deal met het<br />

Amerikaanse Gearbox Software, maker<br />

van game-kaskrakers als Counter<br />

Strike en Half Life. ‘Zij kopen voor<br />

zo’n 80.000 euro twee van onze pakken.<br />

Dat is natuurlijk een geweldig<br />

visitekaartje in die wereld,’ aldus Peeters.<br />

1<br />

www.fembusiness.nl<br />

Bedrijfsleven<br />

Innovatie is ook<br />

in Nederland<br />

prioriteit<br />

Redactie economie<br />

AMSTERDAM<br />

...<br />

Voor het eerst in zeven jaar staat innovatie<br />

(49,7 procent) hoger op de<br />

strategische agenda van het Nederlandse<br />

bedrijfsleven dan zelfstandige<br />

groei op bestaande (48,6 procent) of<br />

nieuwe (35,4 procent) markten. Dit<br />

blijkt uit de Innovatie-monitor<br />

2007/2008 van The Bridge business<br />

innovators, een jaarlijks terugkerend<br />

onderzoek naar de stand van de product-<br />

en dienstinnovatie in Nederland,<br />

gehouden onder 443 managers<br />

bij grote en middelgrote organisaties<br />

in Nederland.<br />

Verder blijkt uit de monitor dat<br />

open innovatie en duurzaamheid nu<br />

en in de toekomst de grootste impact<br />

hebben op het innovatieproces. Het<br />

zoeken naar nieuwe verdienmodellen<br />

en strategieën om op een andere<br />

manier te concurreren dan gebruikelijk<br />

wordt belangrijker. Gezien het<br />

toenemende belang van ‘crowdsourcing’<br />

lijken bedrijven hierbij<br />

meer en meer gebruik te gaan maken<br />

van het denkvermogen van mensen<br />

buiten de organisatie. Ook de groeiende<br />

groep senioren gaat naar verwachting<br />

voor nieuwe ruimte in de<br />

markt zorgen. 1<br />

Uitzendbranche<br />

Vedior breidt uit in<br />

Verenigde Staten<br />

Betten<br />

AMSTERDAM<br />

...<br />

Vedior neemt B2B Workforce over,<br />

een Amerikaanse uitzender van consultants<br />

in de IT-sector. Het in Alpharetta,<br />

Atlanta, gevestigde bedrijf had<br />

in 2006 een omzet van 79,0 miljoen<br />

dollar.<br />

Het in 2000 opgerichte B2B is actief<br />

in de commerciële sector, maar<br />

heeft ook de overheid als grote klant.<br />

B2B is gespecialiseerd in het uitzenden<br />

van consultants en projectmanagers<br />

op het gebied van onder andere<br />

ERP, CRM en EAI, waarbij software<br />

van SAP en Oracle wordt toegepast.<br />

Vedior laat in een toelichting op<br />

de overname weten dat het al een<br />

‘aanzienlijke’ aanwezigheid heeft in<br />

de IT-branche in de Verenigde Staten<br />

en Canada, voornamelijk via het<br />

merk Sapphire. Wereldwijd behaalde<br />

het uitzendconcern in deze sector een<br />

omzet van 768 miljoen dollar. 1<br />

...............................................................................<br />

Oplossing voor eind oktober<br />

DOORBRAAK VERWACHT IN<br />

IMPASSE ROND STORK<br />

<strong>De</strong> vakbonden verwachten binnen een<br />

maand een oplossing voor de impasse<br />

rond de overname en mogelijke opsplitsing<br />

van Stork. FNV Bondgenoten<br />

laat weten dat er constructieve gesprekken<br />

zijn gevoerd met de drie<br />

grootaandeelhouders, die het bedrijf<br />

willen opsplitsen. Ongeveer 400<br />

werknemers van Stork legden vorige<br />

week het werk neer omdat de directie<br />

<strong>haar</strong> standpunt over de splitsing had<br />

gewijzigd. <strong>De</strong> bonden willen niet dat<br />

Stork wordt overgenomen door verschillende<br />

bedrijven. <strong>De</strong> directie was<br />

eerder ook tegen opsplitsing, maar<br />

veranderde vervolgens van mening<br />

nadat een complete overname door<br />

Candover was mislukt. <strong>De</strong> acties waren<br />

aanleiding voor gesprekken met<br />

de drie grootaandeelhouders: Marel,<br />

Centaurus en Paulson. ‘Pas na een<br />

ultimatum en de staking kwamen ze<br />

met ons praten’, zegt vakbondsbestuurder<br />

Henk Wijninga.<br />

...............................................................................<br />

Glaasje op<br />

Het Westlandse uitzendbureau Groenflex laat Poolse werknemers<br />

iedere maandagochtend blazen om hen te controleren op alcoholgebruik.<br />

Het gaat om 170 Polen die werken in de tuinbouw.


Economie Nieuws <br />

<br />

Interview ‘We richten ons nu meer op consumentenproducten’<br />

DSM opnieuw uitgevonden<br />

Een nieuwe lichte, sterke en hittebestendige<br />

kunststof. Dit was<br />

gisteren een van de paradepaardjes<br />

van DSM’s innovatieprogramma.<br />

Volgens het verantwoordelijke<br />

bestuurslid Rob van Leen was zo’n<br />

uitvinding drie jaar geleden<br />

onmogelijk geweest.<br />

Mathijs Rotteveel<br />

URMOND<br />

...<br />

Gefeliciteerd met jullie uitvinding<br />

met de schitterende naam PA4T. Wat<br />

is er zo bijzonder aan?<br />

‘Het is een verbetering aan een polymeer<br />

die we zo’n vijftien jaar geleden<br />

hebben ontwikkeld. Die had een paar<br />

nadelen, bijvoorbeeld dat hij snel<br />

smolt. PA4T is minder gevoelig voor<br />

hoge temperaturen, waardoor ‘ie<br />

goed te gebruiken is voor motoronderdelen<br />

van auto’s, die heel heet<br />

worden. Ook is ‘ie makkelijk te gieten<br />

in kleine mallen. Daardoor zijn er<br />

kleine onderdelen van te maken voor<br />

bijvoorbeeld mobiele telefoons.’<br />

Het bestuur van DSM lijkt erg trots<br />

op de innovatiekracht van het bedrijf.<br />

Wat doen jullie anders dan<br />

andere Nederlandse bedrijven?<br />

‘Wij investeren meer in onderzoek en<br />

ontwikkeling. Het gemiddelde is ongeveer<br />

1 procent van de omzet. Bij<br />

onze voedseldivisie is dat nu zo’n 8<br />

procent en bij materialen stijgt dat<br />

van 2 naar 4 procent.’<br />

Dat zegt toch niet alles?<br />

‘Zeker niet. Veel mensen denken dat<br />

innovatie ophoudt bij het ontwikke-<br />

Arbeid<br />

Nederlandse organisaties niet al te<br />

best voorbereid op vergrijzing<br />

Femke van Wiggen<br />

AMSTERDAM<br />

...<br />

Hoewel de inzetbaarheid van ouderen<br />

hoog op de politieke agenda staat,<br />

zijn Nederlandse bedrijven en organisaties<br />

niet al te best voorbereid op<br />

de vergrijzing.<br />

Op dit moment houdt slechts<br />

9 procent zich structureel bezig met<br />

beleid dat zich richt op de inzetbaarheid<br />

van oudere werknemers, zo luidt<br />

een van de conclusies uit onderzoek<br />

van het gerenommeerde organisatieadviesbureau<br />

Berenschot.<br />

Opvallend is verder dat bijna een<br />

.......................................................................................................................................................................................................<br />

RADERWERK<br />

DE VLIEGTAX<br />

DEUGT<br />

111<br />

Mathijs Bouman<br />

..........................................................<br />

Samen sterker<br />

<strong>De</strong> Nederlandse fabrikant van navigatieapparatuur<br />

TomTom gaat samenwerken met de<br />

Zwitserse verzekeraar Zurich.<br />

Van Leen: ‘Veel mensen denken dat innovatie ophoudt bij het ontwikkelen van een nieuw product.’ ERMINDO ARMINO<br />

len van een nieuw product. Maar dat<br />

is slechts het begin. Wij maken veel<br />

nieuwe ingrediënten voor voeding,<br />

zoals Fabuless. Dat is een drankje dat<br />

een signaal aan de hersenen geeft dat<br />

de maag vol is, waardoor het hongergevoel<br />

verdwijnt. Goed tegen overgewicht.<br />

Als zo’n product klaar is, moet<br />

dat klinisch worden getest, goedgekeurd<br />

en op de markt worden ge-<br />

kwart van de onderzochte organisaties<br />

in de praktijk nog vrijwel geen<br />

aandacht besteedt aan leeftijdsbewust<br />

personeelsbeleid.<br />

<strong>De</strong>ze onderzoeksresultaten zijn<br />

opgesteld op basis van beleidsgegevens<br />

van ruim honderd Nederlandse<br />

organisaties, zowel profit als nonprofit.<br />

Wat <strong>De</strong>sirée Hilkens van expertisecentrum<br />

LEEFtijd betreft, zijn deze<br />

gegevens somber, maar minder dramatisch<br />

dan ze lijken. ‘Als 9 procent<br />

van de bedrijven echt goed kijkt naar<br />

hoe 45-plussers de komende twintig<br />

jaar mee kunnen, dan is dat helemaal<br />

‘<strong>De</strong> opbrengst wordt niet gebruikt<br />

voor het milieu!’ Heel rijdend en vliegend<br />

Nederland is woest. Op Prinsjesdag<br />

kondigde het kabinet een flink<br />

aantal nieuwe milieubelastingen aan.<br />

Er komt een vliegtax, een slurptax, de<br />

BPM gaat omhoog en de dieselaccijns<br />

stijgt. Maar de opbrengst van al deze<br />

belastingen stroomt gewoon de<br />

staatskas in.<br />

‘Stop Bos’, is de slogan waarmee de<br />

RAI, Bovag en de rest van de autolobby<br />

de plannen bestrijdt. Op de bijbehorende<br />

website spat de verontwaardiging<br />

van de pagina’s af. ‘Dit kabinet<br />

haalt 500 miljoen euro binnen, maar<br />

geeft dat niet of nauwelijks uit aan het<br />

milieu.’ <strong>De</strong> Consumentenbond is boos<br />

bracht. Ook dat hoort bij innovatie.<br />

Je kunt wel een nieuw product ontwikkelen,<br />

maar als het vervolgens in<br />

het laboratorium in de kast blijft<br />

staan, heb je er nog niets aan.’<br />

Dat lukt nu beter dan een paar jaar<br />

geleden?<br />

‘Toen was DSM een heel ander bedrijf.<br />

We waren goed in het maken<br />

geen slecht begin. Natuurlijk moet er<br />

meer gebeuren. Het gaat erom dat de<br />

bedrijfstop beseft dat ook ouderen<br />

nodig zijn om het bedrijfskapitaal te<br />

blijven garanderen. Dat betekent dat<br />

je naar individuen moet kijken en je<br />

personeelsbeleid aanpast.’<br />

Uit het onderzoek blijkt verder dat<br />

46 procent van de ondervraagde bedrijven<br />

aangeeft op korte termijn extra<br />

inspanningen te doen op het gebied<br />

van werving en selectie. Voor<br />

2009 lijken ze vooral te zoeken in<br />

intern gerichte activiteiten zoals opleidingen<br />

(57 procent) en leeftijdsbewust<br />

personeelsbeleid (45 procent).<br />

Een op de drie bedrijven is wel bezig<br />

met het voorbereiden van activiteiten<br />

gericht op de inzetbaarheid<br />

van (oudere) medewerkers en bijna<br />

20 procent organiseert incidenteel<br />

activiteiten op dit terrein. 1<br />

en eist in een door 13.000 mensen ondertekende<br />

petitie dat de opbrengst<br />

van de vliegtax ten gunste komt aan<br />

het milieu. Ook de ANVR is faliekant<br />

tegen de nieuwe ‘vakantiebelasting’.<br />

‘Het is een pure belastingmaatregel<br />

die niks met het klimaat te maken<br />

heeft, omdat het geld niet aan het milieu<br />

wordt besteed’, zegt een verontwaardigde<br />

woordvoerder van de club<br />

van reisbureaus.<br />

Emoties genoeg. Maar slechts weinig<br />

kennis van zaken. Want er is geen enkele<br />

reden voor Bos om de opbrengst<br />

van milieubelastingen uit te geven aan<br />

milieumaatregelen. Net zo min als de<br />

opbrengst van de alcoholaccijns naar<br />

de Jellinek-kliniek gaat, kansspelbe-<br />

............................................................<br />

Oh ja?<br />

Minister Donner (Sociale Zaken) kijkt of vrouwen<br />

die meewerken in hun mans bedrijf ook<br />

betaald zwangerschapsverlof kunnen krijgen.<br />

van een paar producten, zoals kunststoffen,<br />

verf en antibiotica. We deden<br />

ons best die zo goed mogelijk tegen<br />

een zo laag mogelijke prijs te maken.<br />

Er waren bedrijfsonderdelen die al<br />

jaren niets nieuws hadden ontwikkeld,<br />

laat staan op de markt gebracht.<br />

<strong>De</strong> fabrieken die bulkproducten<br />

maakten, hebben we verkocht of zijn<br />

in de aanbieding. We richten ons nu<br />

Onderzoek<br />

Corruptie in arme landen vaak de<br />

schuld van westerse bedrijven<br />

Edward <strong>De</strong>iters<br />

AMSTERDAM<br />

...<br />

Birma, Somalië en Irak zijn de corruptste<br />

landen ter wereld. Dat blijkt<br />

uit de jaarlijkse corruptie-index van<br />

de globale anti-corruptie organisatie<br />

Transparency International.<br />

Onderzoekers van dit instituut<br />

leggen jaarlijks 180 landen langs een<br />

soort omkoopbarometer. Daarbij<br />

wordt gekeken naar corruptie in de<br />

publieke sector. Nederland komt<br />

goed weg. Het deelt plek 173 met<br />

Zwitserland. Opvallend is verder<br />

vooral dat – na het minst corrupte<br />

lasting wordt uitgekeerd aan verliezers<br />

in het casino, zijn milieubelastingen<br />

bedoeld om de rommel mee op te<br />

ruimen. Ze dienen om de markt beter<br />

te laten werken en producenten en<br />

consumenten de juiste prikkels te geven.<br />

Het was de Britse econoom Arthur Pigou<br />

die dat principe begin vorige eeuw<br />

als eerste uiteenzette. Hij stelde vast<br />

dat wanneer private kosten van bepaald<br />

gedrag lager zijn dan de maatschappelijke<br />

kosten, de overheid met<br />

een belastingmaatregel de welvaart<br />

kan verhogen. Iemand die een vliegticket<br />

koopt, neemt niet mee dat zo’n<br />

reisje bijdraagt aan het broeikaseffect<br />

waar de hele maatschappij last van<br />

...............................................................................<br />

15<br />

meer op consumentenproducten.<br />

We hebben nu 149 nieuwe producten<br />

in de pijplijn zitten. Met 70 daarvan<br />

kan het fout aflopen, maar dat is<br />

niet erg. Er zitten zeker verkoopsuccessen<br />

bij.’<br />

Is het management ook veranderd?<br />

‘Voor zo’n strategiewijziging is lef nodig.<br />

Je moet je nek durven uitsteken.<br />

We nemen nu meer risico. Maar je<br />

moet ook het geduld hebben om de<br />

resultaten van je veranderingen af te<br />

wachten. Je moet een goede balans<br />

vinden tussen resultaten leveren op<br />

de korte termijn en investeren in de<br />

lange termijn.’<br />

DSM zit met andere bedrijven en de<br />

overheid in het Innovatieplatform.<br />

Wanneer gaat dat resultaat opleveren?<br />

‘In het begin waren we daar erg kritisch<br />

over. Het platform produceerde<br />

vooral nota’s. Nu hebben we ingezet<br />

op zes focusgebieden, waar wij er liever<br />

vier hadden gezien. Farmacie is<br />

nu ook zo’n focusgebied, terwijl we<br />

in Nederland mijlenver achterlopen<br />

bij wat de grote farmaceuten in Zwitserland<br />

en de Verenigde Staten ontwikkelen.<br />

Ik zou zeggen: beperk je en<br />

richt je op de voedsel- en bloemenindustrie.<br />

Daarin loopt Nederland wereldwijd<br />

voorop. We hebben een topuniversiteit<br />

in Wageningen, zet daarop<br />

in.’<br />

DSM boekt wel innovatieresultaat<br />

op korte termijn. Volgens uw bestuursvoorzitter<br />

Feike Sijbesma leveren<br />

jullie nieuwe producten in<br />

2010 al 1 miljard extra omzet op.<br />

‘Dat is een heel positief streven. We<br />

moeten alle zeilen bijzetten om dat<br />

te halen. Veel managers zien dit soort<br />

zaken te romantisch en willen heel<br />

snel resultaat zien. Het kan heel lang<br />

duren voordat innovatie zich echt<br />

uitbetaalt.’ 1<br />

land ter wereld: Nieuw Zeeland –<br />

vooral alle Scandinavische in de eerlijkheids-toptien<br />

figureren. Italië is<br />

nog steeds het corruptste ‘oude’ EUland.<br />

Handjeklap is er nog steeds gewoner<br />

dan in bijvoorbeeld Botswana.<br />

<strong>De</strong> kans om in Europa met succes een<br />

ambtenaar om te kopen het grootst<br />

in België, Spanje, Portugal en Italië.<br />

<strong>De</strong> corruptie tiert in arme landen<br />

het weligst, maar daar zijn rijke westerse<br />

landen goeddeels schuldig aan.<br />

‘Omkoping wordt door westerse<br />

multinationals vaak gezien als een<br />

legitieme manier om zaken te doen<br />

in arme landen.’ 1<br />

heeft. Individueel zijn we daardoor<br />

geneigd om meer te vliegen dan op<br />

basis van maatschappelijke kosten<br />

en baten optimaal is. Door de prijs<br />

van het ticket met het schadebedrag<br />

te verhogen wordt deze fout hersteld.<br />

Wat er met de opbrengst van<br />

zo’n ‘Pigouviaanse belasting’ gebeurt,<br />

is daarbij van geen belang. Bos<br />

snapt dat. Nu de Consumentenbond<br />

nog. 1<br />

Meer verdienen?<br />

Werknemers in de provincies Zuid- en Noord-Holland en Utrecht<br />

verdienen gemiddeld 6,5 procent meer dan hun collega’s in het<br />

noorden van Nederland, blijkt uit de Beloningsindex van Mercer.


16<br />

Beurs<br />

<br />

<br />

DSM produceert medicijnlaagjes op kunststof lichaamsdelen. ERMINDO ARMINO<br />

Beurs Vandaag <strong>De</strong> beste portefeuille<br />

Goed fondsbeleggen<br />

Leuk, maar lastig: het samenstellen<br />

van uw beleggingsfondsenportfolio.<br />

Drie profs met regels om<br />

u tegen uzelf te beschermen en<br />

bekende brokken te voorkomen.<br />

AMSTERDAM ...<br />

U ook? <strong>De</strong> gemiddelde beleggingsfondsenbelegger<br />

holt gedachteloos<br />

achter rendementen uit het verleden<br />

aan. Hij of zij eindigt met een<br />

explosief mengsel fondsen, waarbij<br />

het wachten is op het Grote Ongeluk.<br />

Niet nodig. Beleggingsfondsen<br />

kunnen ideale bouwstenen zijn<br />

voor een evenwichtige en kansrijke<br />

portefeuille. <strong>De</strong> vraag is, hoe bouwt<br />

u zelf zo’n weersbestendige portefeuille?<br />

Natuurlijk hangt dat af van uw risi-<br />

cobereidheid, beleggingshorizon en<br />

beschikbare tijd en kennis, maar er<br />

zijn genoeg algemene wijsheden. In<br />

IEX Magazine van deze maand verklappen<br />

drie professionals letterlijk<br />

een paar tricks of the trade. Want wie<br />

niet oplet, zit of met een forse overlap<br />

van aandelen, een regiospreiding<br />

die alle regels tart, of de verhouding<br />

tussen groei- en waardeaandelen en<br />

large en small caps is zoek.<br />

Elf Ronaldinho’s<br />

‘Een voetbalelftal met elf Ronaldinho’s<br />

wordt geen wereldkampioen.<br />

Met een fondsenportefeuille werkt<br />

het net zo. Alles kopen wat het recent<br />

goed deed, is geen winnende strategie’,<br />

zegt Arnoud Wolff, IEX-columnist<br />

en sinds kort beheerder van Midlin<br />

NV.<br />

................................................................................................................................................................<br />

..............................................................................<br />

Het Panel<br />

STELLING:<br />

CEO OF AANDEEL?<br />

111<br />

Sinds 2002 is Ad Scheepbouwer CEO van KPN. Het aandeel werd in die tijd 190%<br />

meer waard, de AEX 16%. Gisteren tekende hij twee jaar bij. <strong>De</strong> koers steeg<br />

daarop flink. Welk AEX- of Midkap-bedrijf valt of staat met zijn top-CEO?<br />

..............................................................................<br />

WAT VINDT U? GEEF UW MENING OP WWW.DEPERS.NL<br />

Beleggers zijn volgens Wolff vooral<br />

geneigd verschillende winnaars te<br />

kopen. Verstandiger is het om het<br />

simpeler te houden. Waarom neem<br />

je niet een portefeuille die alleen<br />

maar bestaat uit bijvoorbeeld Fortis<br />

Obam? Dan heb je meer dan honderd<br />

aandelen die beheerd worden<br />

door een goed team, je hebt een regiospreiding<br />

die door kenners afgewogen<br />

is.’<br />

10%-regel<br />

Bij Jeroen Vetter, directeur van fondsensupermarkt<br />

SNS Fundcoach, gaat<br />

het in de eerste plaats om de verdeling<br />

tussen aandelen, obligaties,<br />

vastgoed en cash, waarbij hedge<br />

funds steeds meer een alternatief<br />

vormen voor obligaties. Vetter: ‘Ik<br />

ben voorstander van de 10%-regel,<br />

.......................................<br />

.......................................<br />

.......................................<br />

Skills of luck?<br />

AD VAN TIGGELEN (AANDELENSTRATEEG ING):<br />

111<br />

‘<strong>De</strong> echt goede CEO’s zijn degenen die<br />

zowel in goede als slechte tijden excelleren.<br />

Heel wat voormalige managers<br />

van het jaar zijn bijvoorbeeld in 2002<br />

en 2003 door overmoed ten val gekomen.<br />

Korte termijn topprestaties zijn<br />

deels skill, deels luck. Lange termijn<br />

topprestaties zijn vooral gebaseerd op<br />

skill. Een voorbeeld: Jan Aalberts?’ 1<br />

Nieuws Economie<br />

Oorlogskas Bestuur aast op slimme overnames<br />

DSM kan 2 miljard besteden<br />

DSM heeft een oorlogskas van meer<br />

dan 2 miljard euro. Daarmee aast<br />

het op overnames van slimme<br />

bedrijven die voedsel verbeteren of<br />

nieuwe kunststoffen ontwikkelen.<br />

Betten Beursmedia<br />

URMOND<br />

...<br />

‘We hebben potentieel meer dan 2<br />

miljard euro beschikbaar’, zegt financieel<br />

directeur Rolf-Dieter Schwalb<br />

van chemieconcern DSM. ‘Maar dat<br />

bedrag kan hoger worden door de bedrijfsverkopen<br />

die gaan plaatsvinden.’<br />

<strong>De</strong> bestuurder heeft al potentiële<br />

overnamekandidaten op het oog,<br />

maar wil hierover niets kwijt. ‘We<br />

hebben een boodschappenlijstje. <strong>De</strong><br />

aankopen kunnen zich ‘overal’ voordoen.<br />

Er is geen beperking wat landen<br />

betreft.’<br />

Om zichzelf sneller om te vormen<br />

naar een bedrijf dat zich volledig richt<br />

op voedselontwikkeling en materia-<br />

len start DSM een programma voor<br />

de verkoop van niet-kernactiviteiten.<br />

In totaal wil DSM in omzet gemeten<br />

zo’n 1.375 miljoen euro aan onderdelen<br />

verkopen.<br />

Met de verkoop van bedrijfsonderdelen<br />

gaan wereldwijd 1.600 banen<br />

weg bij DSM, waarvan duizend<br />

in Nederland.<br />

Binnen Nederland werken ruim<br />

800 van die duizend personeelsleden<br />

in Limburg. Van gedwongen ontslagen<br />

is volgens Schwalb echter geen<br />

sprake. ‘Zij zullen worden overgenomen<br />

door een nieuwe eigenaar.’ Over<br />

mogelijke kopers wilde Schwalb weinig<br />

zeggen. ‘We hebben een lijstje<br />

met geïnteresseerden. Die hangen na<br />

vandaag misschien al aan de telefoon.’<br />

Een van de producten uit de materialendivisie<br />

die DSM dit jaar heeft<br />

gelanceerd, is Neoxil. Met deze technologie<br />

speelt het bedrijf in op de<br />

toenemende aandacht voor groene<br />

energie. Het product kan worden toe-<br />

ofwel niet meer dan 10% van je portefeuille<br />

in één fonds. Uiteindelijk<br />

resteert een verzameling van rond de<br />

tien fondsen.’<br />

‘Kies daarbij drie à vier kernfondsen<br />

en dan nog zes of zeven trendfondsen.<br />

Om te voorkomen dat de<br />

verhoudingen in de loop van de tijd<br />

zoek raken is het nodig om de selectie<br />

maar minimaal één keer per jaar<br />

te herstructureren.’<br />

Tot slot Arjan van Wieren, verant-<br />

.......................................<br />

.......................................<br />

.......................................<br />

Velen<br />

CORNÉ VAN ZEIJL (FONDSMANAGER SNS):<br />

111<br />

‘Er loopt een aantal toppers rond. Ik<br />

denk dat de koersen van de volgende<br />

bedrijven dalen als de oppertopper<br />

opzegt: ING’s Marcel Tilmant, TNT’s<br />

Peter Bakker, Heinekens Jean-François<br />

van Boxmeer en Jan Aalberts. Dat zijn<br />

voorbeelden over wie beleggers teleurgesteld<br />

zullen zijn.’ 1<br />

gepast in windmolens. Fabrikanten<br />

kunnen met dit materiaal de lengte<br />

van wieken verdubbelen, van 30<br />

meter naar 60 meter, zodat windmolens<br />

meer energie kunnen produceren.<br />

Een ander voorbeeld zijn kunststof<br />

heupen en schouders met een<br />

medicijnenlaagje van DSM erop. Dat<br />

laagje zorgt ervoor dat het lichaam de<br />

protheses minder snel afstoot.<br />

<strong>De</strong> berichten van het DSM-bestuur<br />

werden gisteren gewaardeerd op de<br />

aandelenmarkt. Het aandeel steeg<br />

naar 39,19 euro, het hoogste niveau<br />

sinds 8 februari. Het aandeel DSM<br />

sloot gistermiddag op 38,11 euro.<br />

Net als beleggers waren analisten<br />

zeer te spreken over het nieuws van<br />

het bedrijf uit Heerlen. Zo verhoogden<br />

Petercam en KBC Securities hun<br />

advies naar ‘kopen’. Volgens Dick van<br />

der Kloos van ABN AMRO laat de<br />

strategische update zien dat het nieuwe<br />

management veel meer gefocust is<br />

en ‘simpelweg de lat hoger legt’. 1<br />

woordelijk voor de multi management<br />

portefeuilles van zakenbank<br />

Kempen & Co: ‘Voor huis-, tuin- en<br />

keukenbeleggers is twintig fondsen<br />

te veel van het goede. Die kunnen<br />

zich beter tot een klein aantal aandelen-<br />

en obligatiefondsen beperken.<br />

Ik noem fondshuizen als Comgest,<br />

TT International, Edinburgh<br />

Partners, Pzena en Cullen. Het zijn<br />

inderdaad managers die vaak onbekend<br />

zijn bij het grote publiek.’ 1<br />

......................................<br />

Buff ett koopt Bear Stearns<br />

111<br />

Kort door de bocht gezegd, luidt de<br />

oude beurswijsheid: koop wat andere<br />

beleggers dumpen. Vorige<br />

week moest de Amerikaanse zakenbank<br />

Bear Stearns het bekopen na<br />

tegenvallende kwartaalcijfers, terwijl<br />

banken het al zo moeilijk hebben<br />

door de krediet- en hypotheekcrisis.<br />

Gisteren was er het bericht dat<br />

Warren Buffett het aandeel heeft opgepikt.<br />

1<br />

......................................<br />

......................................<br />

......................................<br />

Jan Aalberts<br />

PIETER KORT (HOOFDREDACTEUR IEX):<br />

111<br />

‘Ik kijk naar bedrijven met een CEO<br />

die moeilijk is op te volgen, zoals<br />

Chris Ouwinga van Unit 4 Agresso.<br />

Maar absolute winnaar is Jan Aalberts.<br />

Hij is Aalberts Industries. Sinds<br />

de beursgang in 1987 heeft Aalberts<br />

17% rendement per jaar opgeleverd,<br />

de AEX 8%.’ 1


Wetenschap Nieuws <br />

<br />

Paleontologie Hoe Klaas Post de wetenschap veranderde<br />

Urker visser in de woestijn<br />

Een Urker visser die in de woestijn<br />

zoekt naar fossielen van zeedieren.<br />

Klaas Post uit Urk heeft met zijn<br />

hobby een wetenschappelijke<br />

reputatie verworven.<br />

Theo Toebosch<br />

AMSTERDAM<br />

...<br />

Klaas Post werkt in de visindustrie,<br />

maar is ook amateur-paleontoloog.<br />

Hij ontdekt regelmatig nieuwe soorten<br />

prehistorische mariene zoogdieren.<br />

Zo ontdekte hij dit jaar in de Ica<br />

woestijn in Peru (die twee miljoen<br />

jaar geleden nog oceaanbodem was)<br />

een nieuwe soort spitssnuitdolfijn.<br />

‘We vonden een complete schedel<br />

met een bek met dertig tanden aan<br />

iedere kant. Hij dateert van twaalf tot<br />

veertien miljoen jaar geleden.’ Een<br />

eerdere expeditie naar Zuid-Afrika<br />

had al tien nieuwe soorten spitsdolfijnen<br />

opgeleverd. Zijn vondsten verschijnen<br />

binnenkort in Geobios, het<br />

vakblad van de European Paleontological<br />

Association.<br />

Eigenlijk is het helemaal niet<br />

vreemd dat iemand uit Urk zich met<br />

paleontologie bezighoudt. Vissers<br />

treffen al sinds tijden fossielen in hun<br />

netten aan. Het zuidelijk deel van de<br />

Noordzee was tijdens de ijstijden<br />

droog land. Zo kon het in de jaren<br />

zestig gebeuren dat een oom van Post<br />

een gewei van een prehistorisch edelhert<br />

opviste en aan zijn neefje gaf.<br />

Maar Urkers zijn gelovige mensen<br />

en hun geloof zegt dat de aarde zesduizend<br />

jaar geleden is geschapen.<br />

Dat weerhoudt veel Urkers ervan zich<br />

met paleontologie bezig te houden.<br />

Post ziet dat ruimer: ‘Op de hbs in<br />

Emmeloord leende ik boeken over<br />

het onderwerp uit de bibliotheek.<br />

Toen begon ik te verzamelen.’<br />

Oude liefhebberij<br />

Maar toen ‘de hormonen begonnen<br />

op te spelen’ koos hij toch voor ‘de<br />

vis’. Na enkele jaren varen, omzwervingen<br />

in het buitenland en werk in<br />

het familiebedrijf, richtte Post in<br />

1991 een im- en exportbedrijf in visproducten<br />

op. En hij <strong>pakt</strong>e zijn oude<br />

liefhebberij weer op. Hij haalde zijn<br />

oude verzameling, die zijn vader in<br />

de schuur had bewaard, tevoorschijn,<br />

verdiepte zich in de literatuur, werd<br />

lid van de Werkgroep Pleistocene<br />

Zoogdieren (WPZ, een vereniging<br />

van professionele en amateurpaleontologen)<br />

en besloot zich te specialiseren<br />

in zeezoogdieren, zoals walrussen<br />

en walvissen. ‘Hier was meer wetenschappelijke<br />

winst te boeken dan<br />

.......................................................................................................................................................................................................<br />

MARCEL<br />

HULSPAS<br />

..........................................................<br />

Samen sterk<br />

Meisjes die veel goede vriendinnen hebben en<br />

daar veel mee optrekken, lopen een kleinere<br />

kans een gewelddadige gozer te daten.<br />

met landzoogdieren. Toen konden<br />

ze van een bot alleen zeggen dat het<br />

van een walvisachtige was, maar niet<br />

van welke soort.’<br />

Hij zette een systeem op om aan<br />

fossielen uit de Noordzee te komen.<br />

‘<strong>De</strong> vissers gooiden de meeste fossielen<br />

die in hun sleepnetten terecht<br />

waren gekomen weer overboord. Behalve<br />

mammoettanden, die hielden<br />

ze voor de handel. Nu bewaren ze<br />

alle fossielen, tegen een vergoeding.<br />

Verder leggen ze de coördinaten vast<br />

van de plekken waar ze fossielen opvissen.<br />

Iedere vrijdag komen de<br />

vondsten naar Urk, waar wij ze selecteren.’<br />

80.000 kilo fossielen<br />

Post laat de opslagruimte zien waar<br />

de fossielen worden geselecteerd en<br />

geprepareerd. ‘<strong>De</strong> afgelopen jaren<br />

hebben we wel 80.000 kilo binnengekregen.’<br />

Het is het tastbare bewijs<br />

dat wat nu de zuidelijke Noordzee is<br />

vroeger steppe is geweest.<br />

Enkele vondsten van Post hebben<br />

de wetenschap veranderd. Zo bleek<br />

de onderkaak van een sabeltandtijger<br />

28.000 jaar oud te zijn – terwijl paleontologen<br />

dachten dat het dier hier<br />

300.000 jaar geleden was uitgestorven.<br />

Fossielen tonen aan dat de kust<br />

bezocht werd door zadelrobben,<br />

walrussen en beloega’s, de grote witte<br />

dolfijnen. Een door hyena’s aangevreten<br />

wervel van een blauwe vinvis is<br />

het bewijs dat de kust 28.000 jaar geleden<br />

nog een diepe verbinding met<br />

de oceaan had. En bewerkte botten<br />

en stenen werktuigen geven aan dat<br />

er op de bodem van de Noordzee ook<br />

sporen van menselijke bewoning te<br />

vinden moeten zijn.<br />

Een mooi voorlopig resultaat van<br />

wat deftig het North Sea Project is<br />

gaan heten. Post werkt overigens niet<br />

alleen. Twee andere amateurs (mammoetdeskundige<br />

Dick Mol, werkzaam<br />

bij de douane op Schiphol, en<br />

steentijddeskundige Jan Glimmerveen,<br />

ambtenaar bij het ministerie<br />

van Financiën), en drie wetenschappers<br />

(Jelle Reumer van het Natuurhistorisch<br />

Museum Rotterdam, John de<br />

Vos van Naturalis in Leiden en Hans<br />

van der Plicht van het C14-laboratorium<br />

in Groningen) completeren de<br />

club.<br />

Spitssnuitdolfi jnen<br />

Voor Post zijn de belangrijkste vragen<br />

omtrent prehistorische mariene<br />

zoogdieren in en rond de Noordzee<br />

wel beantwoord. Hij heeft zijn collectie<br />

fossielen geschonken aan het Na-<br />

Drink en sterf!<br />

Het is zover. <strong>De</strong> wetenschap<br />

heeft het ultieme medische<br />

advies voor vrouwen ontdekt.<br />

Dames, u moet niet<br />

drinken. Nooit niet. Niks. Doet u dat<br />

toch, dan gaat u geheid op een lelijke<br />

manier dood. Het verlossende nieuws<br />

kwam deze week uit Barcelona, waar<br />

onderzoekers van een Europees Kankerinstituut<br />

tijdens een congres bekendmaakten<br />

dat alle soorten drank<br />

de kans op borstkanker vergroten. En<br />

dat begint al bij een of twee glazen.<br />

Daarmee vergroot u de kans op borst-<br />

Klaas Post (links) bij de opgraving van fossielen in de Ica woestijn in Peru. KLAAS POST<br />

tuurhistorisch Museum in Rotterdam<br />

en heeft zich, samen met onderzoekers<br />

Olivier Lambert uit België en<br />

Giovanni Bianucci uit Italië, gestort<br />

op de evolutie van één familie walvissen,<br />

de spitssnuitdolfijnen. ‘Na onze<br />

expeditie in Zuid-Afrika, waar net als<br />

in Nederland veel fossielen worden<br />

opgevist, dachten we dat de spitssnuitdolfijnen<br />

zich op het noordelijk<br />

en zuidelijk halfrond afzonderlijk<br />

hadden geëvolueerd. Maar dat idee<br />

hebben we weer moeten laten varen.<br />

<strong>De</strong> vondsten in Peru lijken op die in<br />

Europa.’<br />

Nog iets waar ze mee zitten: ‘Bij<br />

Zuid-Afrika tref je in het Mioceen (12<br />

miljoen jaar geleden, red.) én nu vrijwel<br />

dezelfde verdeling in soorten<br />

aan: een heel grote, enkele middelgrote<br />

en een paar kleine. Al die soorten<br />

eten uitsluitend inktvis. Hadden<br />

en hebben die soorten hun eigen visplek?<br />

Duikt de een tot bijvoorbeeld<br />

500 meter diepte en de ander tot<br />

2000 meter en nog dieper? Het leidt<br />

tot de vraag welke logica achter de<br />

evolutie zit. Zit er überhaupt wel logica<br />

achter?’ 1<br />

kanker met 10 procent; bij drie of meer<br />

glazen schiet dat naar 30 procent. Let<br />

wel, alle dranken: het maakt niet uit of<br />

het bier, wijn of sterke drank is. Het<br />

‘gezonde’ glaasje rode wijn mag dus<br />

ook worden weggespoeld.<br />

Mocht u nu denken dat u probleemloos<br />

kunt overschakelen op frisdrank,<br />

dan moet ik u erop wijzen dat onderzoekers<br />

in Boston vorig jaar bekendmaakten<br />

dat vier glazen cola per week<br />

al tot een aantoonare verzwakking<br />

van uw botten leiden. Dat was gebleken<br />

uit de gezaghebbende Farming-<br />

............................................................<br />

Naar de ideale schrik<br />

Britse onderzoekers gaan de fysieke reacties<br />

meten van proefpersonen in de achtbaan van<br />

Alton Towers, om de ultieme kick te ontdekken.<br />

Sterrenkunde<br />

Opgehemeld<br />

Govert Schilling ...<br />

<strong>De</strong> sterrenhemel van 28 september<br />

- 5 oktober:<br />

•<br />

•<br />

Zondagavond laat (30 september)<br />

zie je de maan boven de<br />

oostelijke horizon staan. Pal<br />

onder de maan staat de ster Aldebaran<br />

in het sterrenbeeld<br />

Stier. <strong>De</strong> oranje kleur van de<br />

ster is het gevolg van zijn relatief<br />

lage temperatuur. Maar een<br />

paar duizend graden!<br />

Op dinsdag 2 oktober, rond<br />

middernacht, is de halfverlichte<br />

maan laag in het oostnoordoosten<br />

zichtbaar. <strong>De</strong> heldere<br />

‘ster’ rechtsonder de maan is de<br />

planeet Mars. Later in de nacht<br />

komen maan en Mars hoger<br />

ham Study, waarbij de zesduizend inwoners<br />

van Farmingham al zestig jaar<br />

worden gevolgd. <strong>De</strong> Nederlandse<br />

zwangerschapsconsulente Diethild de<br />

Vries gooide daar deze maand nog een<br />

schepje bovenop door te beweren dat<br />

cola de hormoonhuishouding van de<br />

vrouw in de war schopt en zo onvruchtbaarheid<br />

kan veroorzaken.<br />

Maar cola is niet het enige probleem.<br />

Twee maanden geleden meldde Boston<br />

dat alle frisdrank gevaarlijk is. Een<br />

glas fris per dag is al genoeg om de<br />

kans op suikerziekte en een hartinfarct<br />

omhoog te jagen. En nee, dat heeft<br />

niets te maken met het feit dat frisdrinkers<br />

meer fast food naar binnen<br />

werken. <strong>De</strong> onderzoekers keken naar<br />

aan de hemel te staan.<br />

...............................................................................<br />

•<br />

Redding uit de diepzee<br />

James Lovelock, ooit de bedenker van de ‘Gaia-hypothese’, wil het<br />

broeikaseffect bestrijden door oceaanwater uit grote diepte<br />

omhoog te pompen. Dat water is beter in staat CO2 te absorberen.<br />

17<br />

In de vroege ochtend van donderdag<br />

4 oktober staat de maan<br />

zeer hoog in het zuidoosten.<br />

Rechtsboven de maan vind je<br />

de sterren Castor en Pollux, in<br />

het sterrenbeeld Tweelingen.<br />

<strong>De</strong> twee broers die Zeus verwekte<br />

bij de zwaan Leda. 1<br />

Meer weten?<br />

www.allesoversterrenkunde.nl.<br />

de calorietjes, het vet, de vezeltjes,<br />

naar roken en drinken: geen enkele<br />

slechte gewoonte is zo schadelijk<br />

voor het hart als het drinken van een<br />

onschuldig glaasje fris. Ook de suiker<br />

in de fris zelf speelt geen rol: suikervrije<br />

frisdranken zijn net zo gevaarlijk.<br />

Water dan maar? Dan moet u zich<br />

wel realiseren dat enige maanden<br />

geleden een vrouw gestorven is na<br />

het drinken van te veel water. Niets<br />

drinken is dus het enige wetenschappelijk<br />

verantwoorde advies. <strong>De</strong><br />

wetenschap, die het beste met u voor<br />

heeft. 1<br />

marcel.hulspas@depers.nl


18<br />

<br />

<br />

FESTIVAL<br />

UNDER-<br />

GROUND<br />

FESTIVAL<br />

27 t/m 30 september<br />

<strong>De</strong> doorsnee associatie met ‘underground’<br />

is hier niet helemaal op zijn<br />

plek. Geen obscure bandjes die met<br />

een fanclub van vier man volhouden<br />

dat ze niet slecht, slechts anders zijn.<br />

Nee, het Amsterdam Underground<br />

Festival gaat letterlijk de diepte in. Zo<br />

wordt er onder andere in de toekomstige<br />

Noord/Zuidschacht en de IJtunnel<br />

gefeest. Muziek, dans, beeldende<br />

kunst, het festival heeft alles.<br />

Bijsluiter: niet geschikt voor mensen<br />

met claustrofobie, hoogtevrees, handicap<br />

of hartklachten.<br />

•<br />

•<br />

•<br />

Waar: rond het Centraal Station in<br />

Amsterdam<br />

Prijs: Tussen de €2,50 en €10,00<br />

per voorstelling<br />

Info:<br />

www.amsterdamunderground.nl<br />

MODE<br />

BAMBINI<br />

EVENT<br />

5 t/m 7 oktober<br />

Modebewuste kids kunnen zich volgend<br />

weekend uitleven tijdens het<br />

Bambini Event, waar fashion en lifestyle<br />

centraal staan. Compleet met<br />

modellenwedstrijd tot twaalf jaar en<br />

een coutureshow van de negenjarige<br />

...............................................................................<br />

Tijd over?<br />

Dit is de<br />

moeite waard<br />

modefanaat Gavin, die met zijn Italiaanse<br />

artiestennaam (Gavino) en<br />

zijn uitgebreide collectie jongens- en<br />

meisjeskleding zo aan de Fashion<br />

Week in Parijs kan deelnemen. Voor<br />

kinderen die niet van mode houden<br />

(en hun ouders): volgende week begint<br />

de kinderboekenweek!<br />

•<br />

•<br />

•<br />

Waar: Westergasfabriek en Westerpark<br />

Amsterdam<br />

Prijs: Volwassenen €10,kinderen<br />

€5,-<br />

Info: www.bambini.com<br />

EXPOSITIE<br />

RECYCLE,<br />

SUPERUSE<br />

+ DESIGN<br />

Nog t/m 11 november<br />

Het is milieubewustzijn wat de klok<br />

slaat. Gij zult geen glas in uw container<br />

deponeren! Gij zult spaarlampen<br />

gebruiken! Daar was stichting Stroom<br />

<strong>De</strong>n Haag het helemaal mee eens, en<br />

George Harrison<br />

Filmmaker Martin Scorsese gaat een documentaire maken over<br />

George Harrison, de Beatles-gitarist die in 2001 overleed. <strong>De</strong> Beatles<br />

die nog in leven zijn, hebben hun medewerking al toegezegd.<br />

ze benaderden een aantal architecten<br />

die hun visie deelden. Dat levert een<br />

tentoonstelling op over intelligent<br />

bouwen, opgedeeld in Superuse (hergebruik),<br />

Building Lightness (het gebruik<br />

van lichte bouwmaterialen), en<br />

een recycle-gedeelte: Cradle-to-Cradle.<br />

Het is een evenwichtig samenspel<br />

tussen design en technologie, en tussen<br />

ethiek en esthetiek.<br />

• Waar: Stroom <strong>De</strong>n Haag<br />

• Prijs: Gratis<br />

• Info: www.stroom.nl<br />

DANS<br />

WORDT<br />

AAN<br />

GEWERKT!<br />

29 september t/m 3 oktober<br />

Het Hans Hof Emsemble brengt totaaltheater<br />

onder constructie. Wordt<br />

aan gewerkt! lijkt the story of their life,<br />

want ook aan de website van de dansgroep<br />

wordt gewerkt. Al bewegend<br />

bouwen de vier dansers aan een leven<br />

en een toekomst vol hoop, en breken<br />

ze die even later net zo hard weer af.<br />

Ze worden binnen hun huis-in-desteigers<br />

tegengewerkt, ondersteund<br />

en getroost door de band SOIL, die<br />

hun muziek combineren met de geluiden<br />

die op een bouwplaats nu eenmaal<br />

aanwezig zijn.<br />

.......................................<br />

Jarig!<br />

Emmanuelle-actrice Sylvia<br />

Kristel is vandaag jarig. Ze<br />

wordt 55. Gefeliciteerd!<br />

• Waar: Lantaren/Venster,<br />

Rotterdam<br />

• Prijs: €15,-<br />

• Info: www.lantaren-venster.nl<br />

KLEINKUNST<br />

DRIE KEER<br />

NIEUW<br />

Zaterdag 29 september<br />

Lifestyle<br />

Sowieso een keertje doen: naar een<br />

klein theater gaan om nieuw kleinkunsttalent<br />

te ontdekken. Het kan<br />

nog fout gaan met de nieuwe garde,<br />

dus het wordt hoe dan waar voor je<br />

geld. In Hilversum bijvoorbeeld is<br />

zaterdag de gelegenheid drie aanstormende<br />

talenten te bekijken in de ‘drie<br />

keer nieuw’-serie. <strong>De</strong>ze keer de volstrekt<br />

onbekende Paulien Cornelisse,<br />

Jennifer Evenhuis en Anne Aafke Sol.<br />

Hoewel, onbekend: Cornelisse stond<br />

in de finale van het Leids Cabaret Festival<br />

en had daar de lachers op <strong>haar</strong><br />

hand. Snel gaan zien dus, voor de<br />

stoelen te duur worden.<br />

• Waar: Theater Achterom,<br />

Hilversum<br />

• Prijs: € 12,00<br />

• Info: www.theaterachterom.nl<br />

KERMIS<br />

3<br />

OKTOBER<br />

FEESTEN<br />

LEIDEN<br />

Op 3 oktober 1574 werd het Spaans<br />

beleg van Leiden afgebroken en kon<br />

de hongerende bevolking aan de<br />

hutspot. <strong>De</strong> viering van dit historische<br />

moment wordt in Leiden breed<br />

gedragen, niet in de laatste plaats omdat<br />

je er lekker bij mag innemen. Er is<br />

allerlei feestelijks. Voor kinderen van<br />

poppenkastvoorstelling tot jeugdvoetbaltoernooi,<br />

en voor volwassenen<br />

van jazzsessies tot een vlootschouw<br />

in de haven. Centraal staan<br />

als altijd de kermis en het afsluitend<br />

vuurwerk. En vergeet niet de Jochem<br />

Meyer-ringtones op de website van<br />

de oktobervereniging te downloaden!<br />

• Waar: Leiden<br />

• Prijs: meeste gratis<br />

• Info: http://www.3october.nl/<br />

................................................................................................................................................................................................<br />

<strong>De</strong> Culinaire Unie<br />

<strong>De</strong> liefde van de Nederlander<br />

gaat nog steeds door de maag.<br />

Dus als we het alhier heersende<br />

Euro-scepticisme willen<br />

bestrijden, moeten<br />

we op zoek naar de<br />

culinaire prestaties<br />

van de andere<br />

26 lidstaten. Daarom test<br />

<strong>De</strong> <strong>Pers</strong> in 26 afl everingen<br />

de kwaliteiten van een<br />

specialiteitenrestaurant:<br />

van Belgisch, Bulgaars<br />

en Cypriotisch tot<br />

Tsjechisch en Zweeds.<br />

MICHIEL VIJSELAAR<br />

Hollandse bodem<br />

Pekelvlees, gebakken bloedworst, hete<br />

bliksem of griesmeelpudding. Het zijn<br />

nou niet de meest voor de hand liggende<br />

gerechten, maar wel typische Hollandse<br />

smaakmakers volgens Greetje, een restaurant<br />

in Amsterdam dat vergeten Hollandse<br />

gerechten serveert.<br />

Greetje ademt Hollandse nostalgie. Met<br />

blauw-wit behang aan de muur van<br />

poppetjes in klederdracht, <strong>De</strong>lftsblauw<br />

porselein en bruine tafeltjes heerst er<br />

een erg aangename sfeer. Bij de deuropening<br />

lacht een groot zwart-wit portret<br />

van een vriendelijke dame je toe,<br />

Greetje, waardoor je een beetje een<br />

huiskamergevoel krijgt. <strong>De</strong> witlinnen<br />

tafelkleedjes zorgen voor een chique<br />

touch. Op aanraden van de bediening<br />

begin ik vooraf met Greetje’s Goede Begin,<br />

een presentatie van allerlei koude-<br />

en warme voorgerechten. <strong>De</strong> krokant<br />

gebakken bloedworst met lauwwarme<br />

appelcompote en kalfsjus met kruidnagel<br />

is nou niet het aanlokkelijkste hapje,<br />

maar blijkt uiterst smaakvol én origineel.<br />

Datzelfde geldt voor het torentje<br />

van pekelvlees met eigenheimers en<br />

Friese nagelkaas.<br />

Ook de iets meer doorsnee voorgerechten<br />

passeren de revue, zoals Brabantse<br />

tomatensoep en de garnalencocktail.<br />

Als hoofdgerecht kies ik de hachee van<br />

Hollands lamsvlees met zomerpostelein,<br />

gepofte biologische aardappel en<br />

eigen jus met bonenkruid. Goddelijk.<br />

Als toetje proef ik de mousse van<br />

Haagse hopjes met krokante hazelnootkoek.<br />

Ook erg lekker.<br />

Zelden trof ik zo’n vriendelijke bediening.<br />

En al helemaal niet in Amsterdam.<br />

Alleen daarvoor zou je al naar dit<br />

Hollandse specialiteitenrestaurant<br />

moeten gaan.<br />

Restaurant Greetje<br />

Peperstraat 23-25, Amsterdam<br />

(020) 779 74 50<br />

Prijs:<br />

Authenticiteit:<br />

Kwaliteit:<br />

...............................................................................<br />

Tragedie bij concert Pumpkins<br />

Een man is overleden nadat hij bewusteloos uit het publiek werd<br />

gehaald bij een concert van de Smashing Pumpkins. Volgens een<br />

getuige kwam de man ten val na een poging tot crowdsurfen.


Cultuur<br />

..............................................................................<br />

...............................................................................<br />

<br />

<br />

Nederlands Film Festival Regisseur Erik de Bruyn over ‘Nadine’, zichzelf, subsidies en de toekomst<br />

‘<strong>De</strong>ze film moest ik maken’<br />

Erik de Bruyn regisseerde in 2000<br />

de speelfi lm Wilde Mossels. Zijn<br />

tweede speelfi lm, Nadine, gaat<br />

morgen op het Nederlands Film<br />

Festival in première en dingt mee<br />

naar een Gouden Kalf.<br />

Erlijne Runia<br />

AMSTERDAM<br />

...<br />

Zijn vrienden reageerden terughoudend<br />

op het idee voor zijn nieuwe<br />

film, en in testscreenings werd duidelijk<br />

dat het een vrouwenfilm is. <strong>De</strong><br />

Bruyn kwam het onderwerp van zijn<br />

film tegen in kranten maar hij zag het<br />

ook van dichtbij, bij vrouwen die hij<br />

kent.<br />

Nadine gaat over gemiste kansen,<br />

extreme wensen en de gevolgen daarvan.<br />

<strong>De</strong> titelheldin besluit in een opwelling<br />

een vier maanden oud babytje<br />

te kidnappen. In flashbacks ontvouwt<br />

het verhaal van Nadine zich,<br />

van <strong>haar</strong> dertigste (gespeeld door Halina<br />

Reijn) tot het heden, waar Monic<br />

Hendrickx <strong>haar</strong> als 42-jarige vertolkt.<br />

Sanneke Bos speelt Nadine van <strong>haar</strong><br />

35e tot <strong>haar</strong> 40e. Een paar maniertjes<br />

– roken, nagelbijten – verbinden de<br />

actrices in verschillende tijdslagen.<br />

Erik over Nadine<br />

‘Het is een narratief experiment, drie<br />

actrices en de combinatie met flashbacks,<br />

maar tegelijk wil ik niet pretenderen<br />

dat dit vernieuwend is.<br />

Louis Buñuel heeft zoiets al gedaan,<br />

en Palindromes van Todd Solondz is<br />

ook zo’n film.’<br />

‘Je kunt drie aspecten van Nadine<br />

uitvergroten: de impulsieve, ambitieuze<br />

vrouw, de introverte vrouw en<br />

de obsessieve vrouw. Ik hoop dat je<br />

uiteindelijk een beeld krijgt van het<br />

soort vrouw dat Nadine is. Haar actie<br />

staat eigenlijk heel ver van je af, maar<br />

gaandeweg kom je steeds dichter bij<br />

<strong>haar</strong>.’<br />

‘Wat ik nastreefde was niet zozeer<br />

identificatie maar emotionele betrokkenheid.<br />

Identificatie is iets egoistischer<br />

van aard, dat is een vluchtende<br />

Harrison Ford, en na vijftig<br />

minuten film ben ik een beetje Harrison<br />

Ford. Dat wil ik doorbreken. In<br />

biografische films wordt vaak een poging<br />

gedaan om de ‘jonge Herman<br />

Brood’ op de ‘volwassen Herman<br />

Brood’ te laten lijken. Ik heb die hele<br />

poging maar losgelaten.’<br />

‘Oorspronkelijk was de overgang<br />

van Sanneke naar Monic nog in<br />

beeld. Sanneke wankelt, en dan is er<br />

een overgang naar eenzelfde shot met<br />

Monic. <strong>De</strong> scène is goed gelukt, maar<br />

ik heb hem eruit gehaald. Het is een<br />

ingreep van de regisseur, terwijl deze<br />

film niet te veel ingrepen vereist. Nadines<br />

emotionele lijn moest gevolgd<br />

worden en al die andere dingen<br />

moesten weg. Dat sturende heb ik<br />

niet eerder ervaren. Het was alsof Nadine<br />

<strong>haar</strong> wil oplegde aan de maker,<br />

ik moest terugtreden met mijn ingrepen.<br />

<strong>De</strong> film verdroeg geen surreële<br />

scènes. Het is een soort egostrijd tussen<br />

jezelf en het personage.’<br />

Erik over zichzelf<br />

‘Nadine heeft de leeftijd dat je als<br />

man in een soort midlife-crisis komt.<br />

In die zin is het heel persoonlijk. Ik<br />

denk soms: ‘wat als ik nu dood ga’, en<br />

dan komen er opeens allerlei herinneringen<br />

boven. Dingen die je hebt<br />

meegemaakt en gedaan, mensen die<br />

je hebt gekend.‘<br />

‘Wanneer Monic in de spiegel kijkt,<br />

denkt ze: ‘Jezus, wat een ouwe kop’.<br />

Dat heb ik ook, je merkt opeens dat je<br />

ouder wordt. Eerst is het zo dat je de<br />

wereld wilt veroveren en denkt dat alles<br />

mogelijk is, dan ga je een beetje<br />

Europese Commissie boos over Haagse schenking<br />

VERANTWOORDING GEËIST<br />

OVER GIFT PUBLIEKE OMROEP<br />

In Brussel is gisteren overlegd met<br />

het ministerie van OCW. Brussel en<br />

Nederland steggelen over een boete<br />

die in 2006 is opgelegd aan de publieke<br />

omroep. <strong>De</strong> omroepen hebben<br />

toen circa 80 miljoen euro terugbetaald,<br />

die ze volgens Brussel ten onrechte<br />

uit <strong>De</strong>n Haag hadden gekregen.<br />

<strong>De</strong> Nederlandse overheid heeft<br />

rond die tijd een flinke som geld weer<br />

teruggestort op de rekening van de<br />

omroep. Dat schoot de Europese<br />

Erik de Bruyn wordt omhelsd door acteur Frank Lammers, die Vince speelt in ‘Nadine’.<br />

Commissie in het verkeerde keelgat.<br />

Volgens de OCW-woordvoerder is<br />

destijds besloten de publieke omroep<br />

te compenseren voor de in die tijd<br />

doorgevoerde bezuinigingen en dalende<br />

reclame-inkomsten. ‘Dat bedrag<br />

is dus niet teruggestort wegens die<br />

boete. We wilden de kwaliteit van de<br />

programma’s niet in gevaar brengen.’<br />

Een woordvoerder van de publieke<br />

omroep benadrukt dat het gaat om<br />

een zaak tussen Brussel en <strong>De</strong>n Haag.<br />

Erfenis voor korte film<br />

<strong>De</strong> korte film Ebb gaat morgen in première op het Nederlands Film<br />

Festival in Utrecht. Marco Schürmann, die het script schreef en de<br />

film regisseerde, gebruikte zijn erfenis om zijn debuut te maken.<br />

over jezelf nadenken, en dan opeens<br />

word je veertig en denk je: ‘wacht<br />

eens, ik ga ook dood’. Ik ben pas de<br />

laatste jaren meer over mezelf gaan<br />

denken. Misschien is dat wel te laat.‘<br />

‘Ik kan heel erg van het leven genieten,<br />

maar toch ben ik vaak heel somber.<br />

Ik red mezelf door gewoon maar<br />

te doen. Thuis gaan zitten navelstaren,<br />

dat kan ik niet, dan implodeer ik.<br />

Op een gegeven moment zie je het<br />

dan helemaal niet meer zitten.’<br />

Erik over subsidies<br />

‘Het project dat ik na Wilde Mossels<br />

wilde doen, werd door het Filmfonds<br />

afgewezen voor subsidie. Toen ben ik<br />

maar commercials gaan maken. Om<br />

het vak wat beter te leren, want met<br />

commercials kun je dingen leren die<br />

bij een speelfilm niet mogelijk zijn.’<br />

‘Ik denk niet dat er te leven valt zonder<br />

het Filmfonds. Een heel domme<br />

opmerking die zowel Dana Linssen<br />

als Bas Blokker heeft gemaakt, is: ‘Kijk<br />

toch eens naar die jonge Argentijnen,<br />

die maken voor bijna niets een film.<br />

Waarom doen die Nederlanders dat<br />

niet?’ Omdat wij hier niet in een derdewereldland<br />

leven. Alles kost geld<br />

en iedereen laat zijn metertje lopen.’<br />

‘Het gaat bij sommige filmcritici<br />

niet meer om film, maar om het ego<br />

van de journalist. Dat vind ik erg. Je<br />

kunt overal wel gaten in schieten, dat<br />

weet ik ook wel. Dana Linssen heeft<br />

dat doorbroken omdat ze ook emotioneel<br />

durfde te schrijven over films.’<br />

Erik over de toekomst<br />

‘Soms vraag ik me af of ik überhaupt<br />

nog wel filmmaker kan blijven. Het<br />

19<br />

moet niet een grote, eenzame strijd<br />

zijn. Films maken is, als het een beetje<br />

goed geregeld is, heel erg leuk,<br />

maar bij Nadine was het een stuk<br />

zwaarder dan bij Wilde Mossels.’<br />

‘Nu met mijn nieuwe project zegt<br />

het Filmfonds: ‘We weten niet hoe we<br />

die film moeten positioneren.’ Daar<br />

word ik moe van, want dat betekent<br />

dus dat ik weer richting de klassieke<br />

Hollywood-regels geduwd word.’<br />

‘Eigenlijk moet er een soort woestijn<br />

zijn waar je doorheen gaat. Als je<br />

aan de andere kant bent, ben je alles<br />

weer vergeten en kun je het enthousiasme<br />

opbrengen voor een nieuw idee<br />

dat in je geest ontspruit. Daar geloof<br />

je dan zo in dat je denkt: Ik moet dit<br />

maken.’ 1


20<br />

<br />

<br />

Golfsurfen Quiksilver Pro ’07<br />

Turnen op het zeewater<br />

<strong>De</strong> beste surfers ter wereld zijn<br />

neergestreken aan de kust bij<br />

Biarritz voor de Quicksilver Pro ‘07.<br />

Om hen heen vermaakt zich een<br />

internationaal circus van kleurrijke<br />

types. ‘Yesterday bad vague, today<br />

good vague. That’s surfi ng.’<br />

Martijn Haas<br />

HOSSEGOR<br />

...<br />

‘No good vague!’ <strong>De</strong> Argentijnse cameraman<br />

zit in een regenpak onder een<br />

tafeltje aan het strand, en staart naar<br />

de grijze zee. Vandaag is het geen<br />

goed weer om te surfen, zo geeft hij<br />

aan in zijn gebrekkige Engels. En<br />

daarbij hanteert hij het jargon van<br />

iemand die al een poosje meedraait<br />

in de wereld der waterplankrijders.<br />

Meer vaktaal waarvan hij zich bedient:<br />

een vague is een golf. Die golf<br />

moet krullen als de rug van een zichzelf<br />

ferm uitstrekkende kat; wat rippen<br />

heet. En diezelfde perfecte surfgolf<br />

wordt vervolgens aangejaagd<br />

door een zachte offshore-wind. Ofwel:<br />

wind die vanuit de kust naar de<br />

zee waait, in plaats van andersom.<br />

Wat vandaag het geval is.<br />

We bevinden ons in Hossegor, aan<br />

de Zuidwestelijke Franse kust, vlakbij<br />

Biarritz. Hier is het Quiksilver Pro<br />

’07, dat plaatsvindt van 20 tot 30 september,<br />

neergestreken. Het Franse<br />

onderdeel van de wereldkampioenschappen<br />

golfsurfen. <strong>De</strong> Argentijn is<br />

een van de vele kleurrijke types in dit<br />

internationale circus. Iemand die als<br />

een sprinkhaan achter de wedstrijdsurfers<br />

aan hopt en zijn beelden opstuurt<br />

naar moderators van websites<br />

die zich op het surfen concentreren.<br />

Eeuwige zomer<br />

Hij is niet de enige. Neem de Australiër<br />

Jake Paterson (34). Een oud-wedstrijdsurfer<br />

die geldt als een vaderfiguur<br />

voor zijn jongere, vooral Australische,<br />

collega’s. Zelf neemt hij nauwelijks<br />

nog deel aan wedstrijden.<br />

Voor zijn werkgever, het kledingmerk<br />

Quiksilver, mag hij desalniettemin<br />

mee op tournee als manusje-van-alles:<br />

hij maakt filmpjes voor de site<br />

van de sponsor. En ook rent hij elke<br />

ochtend het koude water in om te kijken<br />

of de vagues surfwaardig zijn.<br />

Zo komt de Australiër deze morgen<br />

na een intensieve surfsessie met<br />

erg slechte golven het strand op gekrabbeld;<br />

en geeft hij aan de wedstrijdleiding<br />

een negatief advies met<br />

betrekking tot de surfcondities.<br />

‘Het leven van een professionele<br />

wedstrijdsurfer kun je nauwelijks<br />

werk noemen’, zegt hij iets later, terwijl<br />

hij uithijgt op een plastic kuipstoeltje.<br />

‘Het is een soort eeuwige zomer.<br />

Een prachtig leven, maar ik had<br />

er op een gegeven moment genoeg<br />

van. There was no hunger left.’<br />

Paterson doet zijn verhaal in een<br />

witte tent die voor de gelegenheid is<br />

ingericht als perszaal. Aan de wanden<br />

hangen posters van de grote namen<br />

in het circuit. Prominent aanwezig is<br />

de beeltenis van een kalende man die<br />

het internationale surfcircus nu al<br />

zo’n vijftien jaar beheerst: Kelly Slater.<br />

Een 34-jarige Amerikaan van Syrische<br />

afkomst die geldt als de Johan<br />

Cruijff van het surfen. Hij was al acht<br />

keer wereldkampioen, en geldt ook<br />

dit jaar als favoriet.<br />

Paterson: ‘Slater doet nog altijd<br />

mee aan de wedstrijden. Hij leeft ge-<br />

..............................................................................<br />

Meer mogelijkheden voor eigen label<br />

DARYL VAN WOUW OPENT<br />

MODEBOETIEK IN AMSTERDAM<br />

Daryl van Wouw opent een boetiek<br />

in Amsterdam. Zijn eerste winkel<br />

moet kort na de jaarwisseling opengaan<br />

in een hippe Amsterdamse<br />

buurt. ‘Daar focus ik me nu op. Ik ben<br />

aan het kijken in de omgeving van de<br />

Negen Straatjes’, meldt de jonge modeontwerper.<br />

Van Wouw (30), die<br />

bekendstaat om zijn combinatie van<br />

streetwear en couture, heeft een investeerder<br />

gevonden voor zijn winkel.<br />

‘Voor mijn vorige collectie had ik<br />

een samenwerking met SuitSupply’,<br />

zegt hij. ‘<strong>De</strong> eigenaar daarvan en een<br />

jongen die voor hen de productie deed,<br />

zijn samen een bv begonnen. Zij helpen<br />

me met de investering en een<br />

stukje productie en distributie.’ Nieuwe<br />

projecten wil de ontwerper de komende<br />

tijd niet aannemen. ‘Ik wil me<br />

helemaal concentreren op mijn label.<br />

Ik hoef me niet meer met andere dingen<br />

bezig te houden. Dat is een privilege.’<br />

..........................................................<br />

Bestolen<br />

In het huis van Francis Ford Coppola in Argentinië<br />

is ingebroken. Hij woont er voor een film,<br />

de computer met al zijn ‘creatief werk’ is weg.<br />

zond en anders dan ik heeft hij zich<br />

de trucs uit het skateboarden, waarmee<br />

de jonge generatie het surfen<br />

heeft verrijkt, wèl eigen gemaakt. Dat<br />

is iets om jaloers op te zijn. Maar ja,<br />

dat geldt wel voor meer zaken waarmee<br />

Slater zich inlaat, haha!’<br />

<strong>De</strong> Australische oudgediende<br />

doelt op de schare vrouwen die de<br />

Amerikaanse surfgod heeft ontmoet<br />

in zijn illustere loopbaan. Slater<br />

speelde een poosje in de televisieserie<br />

Baywatch en deelde daarbij – naar verluidt<br />

– de lakens met niemand minder<br />

dan Pamela Anderson. Later zouden<br />

ook nog Gisele Bündchen en<br />

Cameron Diaz volgen.<br />

Met al deze ‘nevenactiviteiten’<br />

heeft de atleet een hoop aandacht<br />

voor het internationale surfen gegenereerd.<br />

Paterson: ‘Dat klopt. Maar<br />

wat weinigen zich realiseren, is dat<br />

hij bovenal een óp en top sportman<br />

is. Wij Australiërs stellen ons vaak op<br />

........................................................................................................................<br />

............................................................<br />

als één grote familie en smijten graag<br />

met onze krachten. Dat vinden we<br />

leuk. We zijn graag underdogs. Iemand<br />

als Kelly is anders. Dát is een<br />

eenzaam roofdier.’<br />

Wonen onder de golf<br />

Samen met een stel andere op dit moment<br />

populaire surfers zorgt Slater zo<br />

nu en dan voor Beatles-achtige taferelen<br />

in Hossegor. <strong>De</strong> ene maal wanneer<br />

hij zich in de avond met zijn<br />

nieuwe - ditmaal nog onbekende -<br />

vriendinnetje tussen de mensenmassa<br />

wringt en dan niet weg kan voordat<br />

hij iedereen heeft bediend van een<br />

handtekening. <strong>De</strong> andere keer als hij<br />

een persconferentie geeft waar journalisten<br />

hem vragen mogen stellen.<br />

Mooiste opmerking: ‘Er is een plekje,<br />

onder de krul van de golf, waar je<br />

kunt wonen. Daar ben ik het liefst.’<br />

Paterson zien we een dag later terug<br />

op het strand als hij voor de site<br />

Lifestyle<br />

Jake Paterson (links) geldt als een vaderfiguur voor zijn jongere, vooral Australische, collega’s. AFFIF<br />

Teruggeven (1)<br />

Het Getty Museum in Los Angeles gaat<br />

veertig van 52 omstreden kunstwerken<br />

uit de oudheid aan Italië teruggeven.<br />

Bij een nieuw modeseizoen horen ook<br />

nieuwe brilmodellen. <strong>De</strong> collectie van<br />

het Franse Huis Anne et Valentin is opvallend<br />

en veelzijdig, vol leven en verlangen,<br />

authenticiteit en elegantie. <strong>De</strong><br />

sprekende ontwerpen onderscheiden<br />

zich in vorm, kleurgebruik en materiaal<br />

volgens Anne Valentin, de oprichtster<br />

en ook het creatief brein van het<br />

brillenlabel. ‘<strong>De</strong> nieuwe collectie is een<br />

knipoog naar de jaren vijftig, vertaald<br />

naar de stijl van nu. Ook qua kleuren<br />

van zijn werkgever interviews met<br />

wedstrijdsurfers doet; koptelefoon<br />

en microfoon onder handbereik. Het<br />

weer is inmiddels wel goed.<br />

Honderden toeschouwers registreren<br />

hoe Kelly Slater volop in actie<br />

eerst drie keer te pletter slaat tegen<br />

deinende waterpartijen, zo hoog als<br />

een viaduct. Handelingen die zijn<br />

status als superster onwaardig lijken,<br />

en die voor een zeker gesis zorgen.<br />

Een paar minuten later doet hij gelukkig<br />

wel waarvoor men gekomen<br />

is. Want dan duikt hij onder een kapseizende<br />

golf door, van waaronder<br />

hij vijftig meter verderop kaarsrecht<br />

staand tevoorschijn schiet. Op de<br />

achtergrond geeft een speaker het<br />

fraaie jurycijfer door: een 9,3. <strong>De</strong> Argentijnse<br />

cameraman heeft zich voor<br />

hetzelfde tafeltje opgesteld waar hij<br />

een dag eerder nog schuilde: ‘Yesterday<br />

bad vague. Today good vague. That’s<br />

surfing!’ 1<br />

Mode nieuwe brillen<br />

KLEURIGE BLIKVANGERS VAN<br />

FRANSE ANNE ET VALENTIN<br />

heb ik me laten leiden door die tijd:<br />

veel groen, rood en geel. Brillen passen<br />

zich niet aan modetrends aan, zij<br />

bepalen zelf wat in is.’ Mensen kopen<br />

vaak een bril omdat het moet.<br />

‘Ogen vormen het centrum van de<br />

identiteit, dus de keuze van een bril<br />

is erg bepalend voor de uitstraling<br />

van een persoon. Het leukste is om er<br />

meerdere te hebben. Het is een accessoire<br />

die wat extra’s geeft.’<br />

www.anneetvalentin.com<br />

...............................................................................<br />

Teruggeven (2)<br />

<strong>De</strong> kunstwerken zouden uit Italië zijn gestolen en daarna in handen<br />

van het Amerikaanse museum zijn gevallen. Het museum<br />

wilde aanvankelijk slechts 26 stukken retourneren.


Urban Living <br />

<br />

DEZE WEEK IN URBAN LIVING ONDER MEER:<br />

Gezegende<br />

woningen<br />

Het voorhuis van het voormalige<br />

klein-seminarie Hageveld in<br />

Heemstede is verbouwd tot 52<br />

riante appartementen. Wonen<br />

in het exponent van het Rijke<br />

Roomse Leven is niet langer<br />

voorbehouden aan priesterdocenten<br />

en de regent.<br />

Ecologisch<br />

hotel<br />

Het Asgard Hotel in het Groningse<br />

Museumkwartier is gevestigd<br />

in een voormalig ziekenhuis,<br />

een klassiek voorbeeld van<br />

de Amsterdamse School. Binnenin<br />

zijn duurzame ecologische<br />

materialen gecombineerd<br />

met modern design.<br />

<strong>De</strong> visie<br />

van Vos<br />

Roderick Vos is gisteravond uitgeroepen<br />

tot ‘beste woonprofessional’<br />

van Nederland. <strong>De</strong><br />

ontwerper maakt vooral meubels,<br />

maar draait zijn hand ook<br />

niet om voor een bijzondere<br />

vaas. <strong>De</strong> visie van Vos aan de<br />

hand van stellingen.<br />

22 24 25<br />

.........................................................................................................................................................................................................<br />

<strong>De</strong>sign Ontwerpen te zien in gewone thuisomgeving<br />

Goedkoop, maar niet lelijk<br />

Gezondheidsprofeten willen niet<br />

liever dan alle Nederlanders aan de<br />

zout-, suiker- en vetarme voedingsmiddelen<br />

hebben. Maar gelukkig<br />

hebben we de Hema nog.<br />

René Boumans<br />

AMSTERDAM<br />

...<br />

In de jaarlijkse ontwerpwedstrijd van<br />

Hema zijn de twee opvallendste winnaars<br />

de ‘Tast-toe’ en de ‘Gebakjestaart’.<br />

<strong>De</strong> laatste is een vierkante taart<br />

die door de versiering aan de bovenkant<br />

heel makkelijk te verdelen is in<br />

gelijke stukken die allemaal een gelijkwaardig<br />

plaatje hebben. Nooit<br />

meer zeurende kinderen die het kersje<br />

of marsepeinen labeltje willen hebben.<br />

<strong>De</strong> Tast-toe sluit daar perfect bij<br />

aan. Van één millimeter dik massief<br />

karton is in een handomdraai een gezellig<br />

en stevig gebaksplateau te maken,<br />

dat na gebruik gewoon bij het<br />

oud papier kan. Geen ruimtevretende<br />

taartschaal meer in de kast die hoogstens<br />

een paar keer per jaar wordt gebruikt.<br />

Hema-huis<br />

Voor ’s lands populairste variety store<br />

Hema was de bekendmaking van de<br />

winnaars van <strong>haar</strong> – inmiddels twintigste<br />

- ontwerpwedstrijd tevens een<br />

kans om al <strong>haar</strong> spullen eens uit de<br />

schappen te halen en in een gewone<br />

thuisomgeving neer te zetten. Op 6<br />

en 7 oktober en op 12, 13 en 14 oktober<br />

kan het publiek het Hema-huis<br />

gaan bekijken op het voormalige<br />

Stork-terrein aan de Czaar Peterstraat<br />

in Amsterdam. Het laatste weekeinde<br />

is vooral gericht op kinderen, die dan<br />

tevens kunnen deelnemen aan een<br />

ontwerpwedstrijd voor een dekbed.<br />

Het winnende ontwerp wordt in productie<br />

genomen. Een van de andere<br />

ontwerpen die volgens Hema’s concept<br />

en designmanager Sabine Duetz<br />

een nieuwe ‘Hema-held’ kan worden,<br />

is de bagyard, een soort klein fietstasje<br />

dat over een balkonreling kan<br />

worden gehangen en dat is bedoeld<br />

als plantenbak. ‘s Zomers bloemen<br />

aan twee kanten, en in de winter gewoon<br />

op te vouwen voor onderin de<br />

kast.<br />

Typisch Hema<br />

Uit onderzoek blijkt dat heel veel<br />

mensen de producten van de keten<br />

herkennen als ‘typisch Hema’. Door<br />

zijn vormgeving, door de uitstraling,<br />

eigenlijk ook door de prijs. En dat is<br />

bijzonder als je bedenkt dat het aantal<br />

artikelen dat helemaal speciaal<br />

voor of door Hema is geproduceerd<br />

en ver<strong>pakt</strong>, in de grootste Hema-vestigingen<br />

25.000 bedraagt.<br />

Toen de Hollandse Eenheidsprijzen<br />

Maatschappij Amsterdam in<br />

1926 in de Amsterdamse Kalverstraat<br />

zijn deuren opende, was er - naar<br />

Amerikaans voorbeeld - maar één<br />

ding belangrijk: de prijs. Er werden<br />

veelgevraagde artikelen voor 25 of 50<br />

cent verkocht om daarmee veel huishoudelijke<br />

goederen toegankelijk te<br />

maken voor elke beurs.<br />

In de jaren vijftig werd - buiten<br />

goedkoop - ook kwaliteit een criterium<br />

voor Hema-artikelen. <strong>De</strong> eenheidsprijzen<br />

waren toen al losgelaten.<br />

Vanaf de jaren negentig werd ook<br />

design belangrijk. ‘Waarmee we ook<br />

gewoon wilden bewijzen dat goedkoop<br />

niet per se lelijk hoeft te zijn’,<br />

legt René Rapko, directeur marketing<br />

en verantwoordelijk voor het bewa-<br />

ken van de Hema-formule uit.<br />

‘<strong>De</strong> samenleving wordt steeds ingewikkelder’,<br />

legt Rapko uit. ‘Wij willen<br />

mensen bieden dat ze snel functioneel<br />

kunnen winkelen. Gemakkelijk<br />

kunnen kiezen uit een aanbod<br />

voor zaken als sokken, onderbroeken<br />

of koffiemokken. Gemak, een leuk<br />

bestaan voor iedereen, dat is wat we<br />

willen. En dat menen we echt’, zegt<br />

hij.<br />

Fluitketel<br />

Het Hema-huis verbeeld dat concept<br />

niet alleen door alle artikelen die<br />

daar zo goed bij passen uit te stallen.<br />

Ook de oudere Hema-helden zijn er<br />

te zien, veel winnaars van vroegere<br />

ontwerpwedstrijden. Sommige zelfs<br />

wereldberoemd geworden en nog<br />

steeds verkrijgbaar, als de fluitketel<br />

Lapin. Al constateerde ontwerp manager<br />

Duetz wel dat veel jongeren<br />

door de opkomst van de elektrische<br />

waterkoker tegenwoordig niet eens<br />

meer weten wat een fluitketel is.<br />

Heeft Hema door de keuze voor<br />

de winnaars van zijn ontwerpwedstrijd<br />

van dit jaar maling aan de maatschappelijke<br />

ontwikkelingen – meegaan<br />

daarin is iets waar Hema tenslotte<br />

al lange tijd prat op gaat – om<br />

gezonder te eten en te leven? ‘Nee<br />

hoor’, zegt <strong>De</strong>utz.<br />

‘Maar mensen willen taart, dat<br />

kunnen we als grootste taartverkoper<br />

in Nederland toch niet tegenhouden.<br />

Maar wij denken wel degelijk na over<br />

gezondheid, met veel andere producten.<br />

Zo is Jip en Janneke Snoep glutenvrij<br />

en bevat het minder suikers.<br />

En we zijn bezig met de ontwikkeling<br />

van allerlei andere voedingsproducten<br />

die gericht zijn op gezonder leven.<br />

Maar nee, daar mag ik nog niets<br />

van vertellen...’ 1<br />

.......................................................................................................................................................................................................<br />

LINDA<br />

PLOEG<br />

Linda Ploeg is notaris bij Stuijt & Ploeg<br />

Notariaat te Amsterdam.<br />

<strong>De</strong> Tast-toe, het gebaksplateau voor eenmalig gebruik.<br />

Meters<br />

Een koper kwam onlangs bij mij<br />

op kantoor het koopcontract<br />

ondertekenen voor een appartement.<br />

<strong>De</strong> verkoop brochure<br />

vermeldde dat de grootte 55 m² zou<br />

bedragen. In het koopcontract werden<br />

door de verkoper allerlei garanties afgegeven.<br />

Maar niet dat het aantal<br />

vierkante meters 55 was.<br />

Een dergelijke garantie is niet gebruikelijk.<br />

En die was ook niet door de koper<br />

bedongen bij de onderhandelingen.<br />

Terwijl de partijen al om tafel zaten<br />

voor de ondertekening, onderbraken<br />

ze de gang van zaken om met een<br />

meetlint naar het appartement te<br />

gaan en de werkelijke grootte op te<br />

meten, voordat werd overgegaan tot<br />

ondertekening van het contract.<br />

Enerzijds is dit is een typisch voorbeeld<br />

van de onderzoeksplicht die een koper<br />

heeft voordat hij een woning koopt.<br />

Hij kan en mag zeker niet blindelings<br />

afgaan op de gegevens die een verkoper<br />

hem verstrekt. Ik moet bijvoorbeeld<br />

de eerste verkoper nog ontmoeten<br />

die een koper afraadt om veel te<br />

bieden omdat het huis in niet zo’n goede<br />

staat is...<br />

Anderzijds had dit voorval met het<br />

meetlint nooit plaatsgevonden als de<br />

koper een makelaar in de arm had genomen.<br />

Die had al lang een globale<br />

schatting gemaakt of het appartement<br />

inderdaad de genoemde grootte had.<br />

Nu kopers veel mondiger zijn, zelf op<br />

internet kunnen zoeken, merk ik dat<br />

ze steeds vaker van de notaris verwachten<br />

dat die hen met zijn of <strong>haar</strong><br />

kennis en ervaring helpt om alles toch<br />

goed af te ronden.<br />

En natuurlijk zal de notaris de juridische<br />

kanten van het proces goed bewaken,<br />

evenals de financiële afhande-<br />

ling. Maar de notaris is om te beginnen<br />

niet bij de onderhandelingen aanwezig<br />

geweest. Als de mondelinge afspraken<br />

op papier worden gezet in een<br />

koopcontract (in Amsterdam gebeurt<br />

dit bij de notaris, buiten Amsterdam<br />

bij de makelaar) is er niet zoveel ruimte<br />

meer om nog te onderhandelen.<br />

Bovendien wordt de notaris geacht<br />

neutraal te zijn, de belangen van zowel<br />

koper als verkoper te behartigen.<br />

Tegenwoordig moet vaak de drie dagen<br />

bedenktijd - die particulieren van<br />

de wetgever hebben gekregen om te<br />

snelle aankopen als gevolg van een<br />

overspannen huizenmarkt alsnog<br />

zonder boetes ongedaan te kunnen<br />

maken - door kopers worden gebruikt<br />

om nog even snel een aantal zaken als<br />

fundering, recht van overpad of recht<br />

op gebruik van een dakterras te onderzoeken.<br />

Soms met ontbinding van een<br />

koopcontract tot gevolg. <strong>De</strong> notaris en<br />

de makelaar zijn dan voor spek en bonen<br />

aan het werk geweest.<br />

21<br />

Voor verkopers is het daarom vaak<br />

handiger om zaken te doen met kopers<br />

die een makelaar hebben ingeschakeld.<br />

Ten eerste is het nodige<br />

vooronderzoek dan gedaan, zodat<br />

het risico van ongedaan maken van<br />

het koopcontract gedurende de drie<br />

dagen bedenktijd beperkt is. Maar<br />

bovendien kan een makelaar de financiële<br />

positie van zijn klant vaak<br />

wel inschatten en gaat hij niet op<br />

jacht naar huizen die zijn klant toch<br />

niet kan betalen.<br />

Tenslotte nog even voor de duidelijkheid:<br />

de drie dagen bedenktijd geldt<br />

alleen als u als particulier een huis<br />

koopt waar u zelf gaat wonen, dus<br />

niet als u bijvoorbeeld een etage<br />

koopt voor uw studerende zoon of<br />

dochter.1


22<br />

<br />

<br />

Heemstede Voormalig klein-seminarie Hageveld<br />

Gezegende<br />

appartementen<br />

Wie ‘het voorhuis’ hoort, denkt<br />

hoogstens aan ‘piep zei de muis’. Behalve<br />

wie vroeger katholiek priester<br />

wilde worden in de provincie<br />

Noord-Holland of ‘t Gooi.<br />

René Boumans<br />

HEEMSTEDE<br />

...<br />

Wie een deel van zijn jeugd heeft<br />

doorgebracht op Hageveld in Heemstede,<br />

het voormalige klein-seminarie<br />

van het bisdom Haarlem, krijgt<br />

andere beelden in gedachten bij de<br />

term voorhuis. Sigarenrook, strenge<br />

deftige heren in lange zwarte gewaden,<br />

marmeren portalen, ijzingwekkende<br />

stilte, lange echoënde gangen.<br />

Geen muis te bekennen.<br />

Het voorhuis was het deel van het<br />

internaatsgebouw waar de priesterdocenten<br />

en de regent woonden, hun<br />

eetzaal en hun conversatiezaal hadden,<br />

waar de bisschop zijn eigen kamer<br />

en ontvangstzaal had. Dat deel<br />

van het gigantische complex dat,<br />

word<br />

net zo’n<br />

succesvolle<br />

makelaar als<br />

aad v/d berg!<br />

hoge uitzonderingen daargelaten,<br />

streng verboden terrein was voor de<br />

priesterstudenten.<br />

Het enorme gebouw dat vroeger<br />

bisschoppelijk seminarie, later bisschoppelijk<br />

college, Hageveld huisvestte,<br />

was in het begin van de jaren<br />

twintig van de vorige eeuw opgezet<br />

als exponent - met alle grandeur vandien<br />

- van het Rijke Roomse Leven.<br />

Inmiddels heeft het weinig rooms<br />

meer. Of het moeten de Latijnse<br />

spreuken zijn die de imposante voorgevel<br />

(Porta Caeli; de hemelpoort) en<br />

de voormalige kapel en enkele plaquettes<br />

in de majestueuze hal van het<br />

gebouw sieren. Die kapel maakt inmiddels<br />

in verbouwde vorm onderdeel<br />

uit van het enige categorale atheneum<br />

dat Nederland kent, de school<br />

College Hageveld, ruim 1.300 leerlingen.<br />

Het voorhuis van het complex<br />

is de afgelopen jaren verbouwd tot 52<br />

riante appartementen, waar de rijkheid<br />

van het vroegere roomse leven<br />

nog steeds van af straalt.<br />

Succesvolle<br />

makelaardij?!<br />

Aad van den Berg (franchisenemer VHM Amsterdam)<br />

3 jaar geleden ben ik in het Vrijehuizenmarkt<br />

franchise concept gestapt. Daar<br />

heb ik geen moment spijt van gehad!<br />

Makelaar vrij beroep!<br />

Ik dacht eerst ook dat je allerlei peperdure<br />

studies moest halen. Maar daar heb<br />

je in de praktijk niets mee te maken.<br />

Voor ingewikkelde zaken huren wij een<br />

bouwkundige en notaris in. Je moet wel<br />

een verkoper pur sang zijn, wil je net zo<br />

succesvol worden als ik!<br />

Vrij en rijk leven!<br />

Ook fi nancieel ben ik er enorm op vooruit<br />

gegaan. Van een Opel Corsa naar een<br />

BMW 320CI. En van een dijkwoning naar<br />

een landhuis. Ik heb meer tijd voor mijn<br />

vrouw en twee kinderen en daar ben ik<br />

heel blij mee! Wil jij dit ook?!<br />

Bel of mail me gerust, we kunnen wel een<br />

aantal collega’s gebruiken, 06-45410136<br />

aad@vrijehuizenmarkt.nl<br />

Vrijehuizenmarkt geeft alle support!<br />

Vrijehuizenmarkt staat 24/7 voor je klaar met facilitaire en commerciële<br />

ondersteuning. Wil je ook binnen 2-3 weken een succesvolle makelaardij?!<br />

Vraag dan nu een infopakket aan via onze website onder franchise<br />

www.vrijehuizenmarkt.nl of bel 020-5160713<br />

Amsterdam, Anthony Fokkerweg 1<br />

1059 CM Amsterdam<br />

T. 020 516 07 13, F. 084 872 28 48<br />

amsterdam@vrijehuizenmarkt.nl<br />

Een echtpaar in ruste heeft er een<br />

mooi appartement in het voormalige<br />

Zusterhuis, waar de nonnen woonden<br />

en gebeden prevelden in hun eigen<br />

kapel (nu een trouwzaal van de<br />

gemeente Heemstede). Die zusters<br />

Het gebouw is<br />

een exponent<br />

van het Rijke<br />

Roomse Leven<br />

bestierden de hele huishouding van<br />

Hageveld, samen met de meisjes<br />

(door de priesterstudenten, overigens<br />

niet zonder ontzag, nimfen genoemd)<br />

en de knechten die werden<br />

gerekruteerd in instituten voor licht<br />

verstandelijk gehandicapten in de<br />

omgeving.<br />

Het echtpaar woont afwisselend<br />

op Hageveld en in een huis in Zuid-<br />

Frankrijk. ‘Wij hebben het mooiste<br />

uitzicht van het hele landgoed’, zegt<br />

de heer des huizes tevreden. Hij ziet<br />

uit over de vroegere, enorme nonnen-tuin<br />

van zo’n 60 á 70 meter diep,<br />

vol bejaarde bomen, met aan de overkant<br />

een oud huisjes dat er al stond<br />

voordat Hageveld in 1923 werd gebouwd<br />

en daarnaast de voormalige<br />

slagerij en bakkerij van het vroegere<br />

seminarie. Naar buiten kijkend<br />

straalt de eerste herfstgloed over het<br />

landgoed en kleurt bomen en struiken<br />

al voorzichtig bruin en rood.<br />

Hageveld in Heemstede (er waren<br />

al twee eerdere seminaries Hageveld,<br />

in Velsen en Voorhout) stopte de<br />

priesteropleiding al in 1967. Het internaat<br />

bleef langer bestaan, maar<br />

ook de laatste internaatsleerling<br />

‘zwaaide af’ in 1981. Het ‘achterhuis’<br />

van Hageveld ging verder als school<br />

en het voorhuis kreeg verschillende<br />

functies, onder andere als bejaardenhuis<br />

voor gepensioneerde nonnen<br />

en priesters.<br />

Straatnaam<br />

Inmiddels zijn alle appartementen in<br />

Hageveld, op één na, verkocht. Voor<br />

prijzen van tussen de ongeveer<br />

300.000 en 1.350.000 euro. Sommige<br />

woningen hebben zelfs een eigen<br />

interne lift. Onder de vijver direct<br />

voor het gebouw is een parkeerkelder<br />

ondergebracht met toegangen direct<br />

het gebouw in. Hageveld is inmiddels<br />

een eigen kadastrale straatnaam<br />

geworden. Lag het bisschoppelijk seminarie<br />

vroeger aan de Cruquiusweg<br />

in Heemstede - vanwaar de koepel<br />

van de oude kapel nog steeds imposant<br />

boven de bomen van het landgoed<br />

uittorent - nu hebben de appartementen<br />

het adres Hageveld 38 of<br />

Hageveld 70. Zelfs het College Hageveld<br />

is nu gevestigd op Hageveld 15.<br />

Architect Miel Karthuis heeft, ook<br />

gedwongen omdat Hageveld al jaren<br />

een rijksmonument is, de oude luister<br />

van het gebouw verbazingwekkend<br />

goed in tact gelaten. ‘Als projectontwikkelaars<br />

en makelaars vonden<br />

we het soms wel jammer dat we de<br />

gangen niet bij de appartementen<br />

konden trekken. Dat zijn dure vierkante<br />

meters. Maar dat mocht niet<br />

van monumentenzorg,’ bekent verkopend<br />

makelaar Michiel van<br />

Maanen, die desondanks zijn enthousiasme<br />

over het gebouw niet onder<br />

stoelen of banken steekt. Of is dat<br />

omdat ook hij er zijn middelbareschooltijd<br />

heeft doorgebracht?<br />

Maar als beste bewijs dat alles uiterst<br />

zorgvuldig is gebeurd, noemt<br />

Van Maanen wel de opmerking van<br />

een inspecteur van monumentenzorg<br />

die, nadat een groot aantal extra dakkapellen<br />

op de voorzijde van het<br />

complex was aangebracht, de vraag<br />

stelde: Wanneer gaan jullie nu met de<br />

buitenkant beginnen. ‘We hebben<br />

twee dakkapellen van het dak afgehaald<br />

en die zijn precies nagemaakt.<br />

<strong>De</strong> nieuwe kapellen zijn in één stuk<br />

................................................................................<br />

LAAGSTE RENTES AFLOSSINGSVRIJE HYPOTHEKEN<br />

5 jr 5 jr 10 jr 10 jr<br />

Provider Hypotheek NHG 125% EW NHG 125% EW<br />

SNS bank SNS Budget Hypotheek Aflosvrij 4,55 4,95 4,7 5,1<br />

ING Bank Hypotheek met Renteopties 4,8 5,2 4,9 5,3<br />

Postbank Voordeel Hypotheek 4,8 5,2 5,1 5,5<br />

ABN AMRO Aflossingsvrije hypotheek 5,2 5,7 5,3 5,8<br />

Fortis Bank Aflosvrije hypotheek 5,3 5,8 5,3 5,8<br />

Rabobank VoordeelHypotheek 4,6 nvt nvt nvt<br />

DSB Bank Aflossingsvrije hypotheek nvt 4,35 nvt 4,55<br />

MoneYou Compleet+ hypotheek 4,55 4,95 4,75 5,15<br />

Erasmus Profijtvoorwaarden Aflossingsvrij 4,7 5 4,8 5,1<br />

Falcon Leven Profijtvoorwaarden Aflossingsvrij 4,7 5 4,8 5,1<br />

GENERALI Profijtvoorwaarden Aflossingsvrij 4,7 5 4,8 5,1<br />

Hypotrust Profijtvoorwaarden Aflossingsvrij 4,7 5 4,8 5,1<br />

Eigen Huis FBTO Aflossingsvrije Hypotheek 4,7 5 4,85 5,15<br />

MoneYou Compleethypotheek 4,65 5,05 4,85 5,25<br />

REAAL Verz. Aflossingsvrij-CombiVoordeel 4,65 5,05 4,85 5,25<br />

AXA AXA BudgetPlus Hypotheek 4,7 5,1 4,85 5,25<br />

Nationale-Ned. Basisvariant hypotheek 4,7 5,1 4,85 5,25<br />

Florius Profijt twee Aflossingsvrije Hypotheek 4,7 5,1 4,9 5,3<br />

Avéro Achmea VoordeelRente Aflossingsvr. Hypoth. 4,85 5,15 4,95 5,25<br />

Bank of Scotl. Aflossingsvrije hypotheek 4,85 5,15 4,95 5,25<br />

<strong>De</strong> Goudse <strong>De</strong> Goudse Maximaal Hypotheek 4,85 5,15 4,95 5,25<br />

Erasmus Aflossingsvrije hypotheek-QUION 4,85 5,15 4,95 5,25<br />

Falcon Leven Aflossingsvrije hypotheek 4,85 5,15 4,95 5,25<br />

GENERALI Aflossingsvrije hypotheek 4,85 5,15 4,95 5,25<br />

Hypotrust Aflossingsvrije hypotheek 4,85 5,15 4,95 5,25<br />

Woonfonds Voordeel Lijn Aflossingsvrije hypoth. 4,85 5,15 4,95 5,25<br />

Getoond worden de aflossingsvrije hypotheken van de grootbanken plus de producten met de laagste rentes<br />

voor een lening van 5 jaar tot 125% van de Executiewaarde, vervolgens de laagste rente voor 10 jaar tot 125%<br />

Peildatum: 27 september 2007 Bron: MoneyView Research<br />

Urban Living<br />

aangebracht op die plekken waar ze<br />

nog niet zaten.’ Maar ook binnen in<br />

de appartementen, die in grootte variëren<br />

van zo’n zeventig tot - doordat<br />

twee kopers elk twee appartementen<br />

hebben samengevoegd tot één grote<br />

woning - meer zo’n 350 vierkante<br />

meter, zijn veel details intact gelaten.<br />

Zo zijn overal waar nodig de oude<br />

plafonds weer te voorschijn gehaald<br />

en gerestaureerd.<br />

Omkapping<br />

<strong>De</strong> voor oud-Hagevelders beroemde<br />

Paarse Zaal bevatte bijvoorbeeld nog<br />

ornamenten die onder de monumentenstatus<br />

vallen. Er is overwogen<br />

om die in een glazen omkapping te<br />

plaatsen. Maar de eigenaar van de<br />

woning die in die gigantische oude<br />

bisschoppelijke ontvangst-/vergaderzaal<br />

is geschapen, wilde de monumentale<br />

onderdelen zijn huis toch<br />

liever zelf bewaken en onderhouden<br />

dan ze onder een glazen stolp in zijn<br />

huis terecht zien komen.<br />

En zoals oud-bewoner en -begeleider/docent<br />

op Hageveld, nu eigenaar<br />

......................................<br />

Beste bouwmarkten<br />

GAMMA EN<br />

PRAXIS SCOREN<br />

Consumenten vinden Praxis en Gamma<br />

de beste bouwmarkten, zo blijkt<br />

uit onderzoek van USP Marketing<br />

Consultancy. Karwei en Hornbach<br />

eindigden als derde en vierde. Bouwmarkten<br />

met veel vestigingen scoren<br />

beter dan bouwmarkten met weinig<br />

vestigingen. Ook de breedte van het<br />

assortiment, de locatie en de prijskwaliteitverhouding<br />

zijn van belang.<br />

<strong>De</strong> best scorende bouwmarkten hebben<br />

ook de ruimste openingstijden.<br />

......................................<br />

Aforisme<br />

Geluk is een goede buur,<br />

die naast ons komt wonen.’<br />

Pieter Aertsen


Urban Living <br />

<br />

van het oudere huisjes aan de overkant<br />

van het Zusterhuis, Harry van<br />

Assema en zijn vrouw Charlotte enthousiast<br />

zeggen: ‘<strong>De</strong> variëteit aan<br />

appartementen is geweldig. En daardoor<br />

misschien wel de variëteit aan<br />

bewoners. Zowel gezinnen met kinderen<br />

of alleenstaanden als oudere<br />

stellen die er nauwelijks zijn. Maar<br />

toen het internaat eenmaal was verdwenen,<br />

de oorspronkelijke bewoners<br />

waren vertrokken en alleen wat<br />

bejaarde priesters en nonnen het<br />

voorhuis bevolkten, was het dodelijk<br />

saai hier. Wij zijn erg blij met wat er is<br />

gebeurd. Hageveld leeft weer.’<br />

Het feit dat de project ontwikkelaar<br />

er een riant appartement heeft<br />

gekocht om zelf te bewonen is misschien<br />

wel het beste bewijs dat het<br />

het leven op Hageveld, nog steeds,<br />

goed is. Hoewel sommige oudere<br />

priesters de schoonheid van het landgoed<br />

nooit zo goed hebben ervaren<br />

en vooral de starre en strenge tijd op<br />

hun opleidingsinstituut met gemengde<br />

gevoelens gedenken. 1<br />

.......................................................................................................................................................................................................<br />

SAMUEL<br />

BELANG<br />

111<br />

Samuel is makelaar o.g.<br />

Reageren op zijn column?<br />

samuel@depers.nl<br />

Tegenwoordig kan bijna iedereen een<br />

huis zoeken op allerlei koopwoningsites<br />

en zoekmachines die een koopwoning<br />

zoeken volgens uw wensen. Zelfs<br />

als u een huis of flat wilt verkopen<br />

kunt u dat doen via een eigen woningsite<br />

of die van een makelaar. Daarmee<br />

komt u via zoekmachines terecht bij<br />

hen die een koopwoning zoeken. Dus<br />

nu veel meer dan vroeger gaan mensen<br />

zelf aan het werk om een woning<br />

te kopen of te verkopen. Zij doen dan<br />

de gehele klus of een deel van de<br />

werkzaamheden en laten het moeilijke<br />

deel over aan een adviseur of makelaar<br />

o.g.<br />

In deze situaties komen particulieren<br />

kopers en verkopers regelmatig tegenover<br />

professionals te staan. Dus<br />

een makelaar-koper of een makelaarverkoper.<br />

Dit leidt vaak tot verwarring<br />

bij de particulier.<br />

Makelaars en adviseurs o.g., die de<br />

ene keer als koper optreden en de andere<br />

keer als verkoper, zijn goed getraind<br />

en onderlegd. Vergelijk ze met<br />

Hageveld ligt aan de rand van Heemstede, verscholen tussen de weilanden. SIMONE BEST<br />

Brede gangen leiden naar ruime appartementen. SIMONE BEST<br />

verkopers, die zijn vriendelijk, behulpzaam,<br />

welbespraakt, charmant. Maar,<br />

let op. Bent u een aspirant-koper van<br />

een huis of flat, die wordt verkocht<br />

door een makelaar-verkoper, moet u<br />

uw eigen zaken regelen. <strong>De</strong> makelaarverkoper<br />

staat daar voor de verkopende<br />

klant en zijn belang staat voor deze<br />

makelaar voorop.<br />

Te vaak verkeren particuliere kopers<br />

en verkopers in de veronderstelling<br />

dat die aardige makelaar tegenover<br />

hen ook hun belangen in de gaten<br />

houdt. Maar zo werkt het dus niet. Ik<br />

vind overigens dat in die situaties de<br />

makelaar aan de particulier – die dus<br />

niet zijn klant is – wel heel duidelijk<br />

moet maken dat hij voor de ander, dus<br />

de koper of verkoper, optreedt en de<br />

particulier zijn eigen boontjes moet<br />

doppen. Of, ook een adviseur of makelaar<br />

o.g. moet meenemen.<br />

<strong>De</strong> gemeente Amsterdam gaat onderzoeken<br />

of het inderdaad zo is dat kopers<br />

meer kans maken een huis of flat<br />

die te koop staat bij een makelaar, te<br />

kopen, als zij zelf ook een makelaar inschakelen.<br />

Wat mij betreft bemoeit<br />

deze gemeente zich met iets waarover<br />

zij niet gaat, maar nog belangrijker:<br />

die situatie klopt. Kijk, in de hoofdstad<br />

lopen allerlei mensen rond: serieuze,<br />

malafide, degelijke en verwarde. Als<br />

een makelaar verkoopt wil hij zeker<br />

weten dat de koper uiteindelijke afneemt<br />

en de koopsom betaalt. Dat kan<br />

23<br />

Second Home<br />

Beurs voor<br />

kopers van<br />

tweede<br />

huis<br />

Redactie Urban Living<br />

AMSTERDAM<br />

...<br />

Van 12 tot en met 14 oktober vindt<br />

voor de 21e keer de beurs Second<br />

Home International plaats. <strong>De</strong> Jaarbeurs<br />

in Utrecht is dan drie dagen<br />

lang dé plek voor consumenten die<br />

een tweede huis, al dan niet in het<br />

buitenland, aan willen schaffen.<br />

Vooral een tweede huis in het buitenland<br />

is al lange tijd populair. Niet<br />

alleen als plek om te ontsnappen aan<br />

het natte Nederlandse klimaat, maar<br />

ook steeds vaker als belegging. <strong>De</strong> eigenaar<br />

heeft een plek om een paar<br />

keer per jaar de vakantie door te brengen,<br />

maar kan in de tussenliggende<br />

periodes het stulpje verhuren en een<br />

deel van de kosten terugverdienen.<br />

Zeker bij het kopen van een woning<br />

in het buitenland is het voor de<br />

aspirant-koper van belang te weten<br />

waar hij op moet letten. Bezoekers<br />

van Second Home International hebben<br />

daarom toegang tot een aantal<br />

seminars waarin de visie van de makelaar<br />

aan bod komt, maar waar ook<br />

de fiscale en financiële aspecten aan<br />

de orde komen.<br />

Op 12 oktober is er een themadag<br />

over beleggen in onroerend goed in<br />

het buitenland. Populair vanwege de<br />

aantrekkelijke rendementen die het<br />

op kan leveren en omdat de internationale<br />

vastgoedmarkt redelijk stabiel<br />

is. Omdat er ook risico’s aan verbonden<br />

zijn is het ook hier van belang<br />

dat de aspirant-koper zich goed<br />

voor laat lichten. In workshops kunnen<br />

deelnemers toetsen hoe het met<br />

hun kennis gesteld is.<br />

<strong>De</strong>elnemers aan de beurs zijn onder<br />

meer makelaars, projectontwikkelaars,<br />

beheer- en verhuurorganisaties,<br />

financiële dienstverleners, juridische<br />

en fiscale adviseurs en bouwbedrijven.<br />

<strong>De</strong> beurs in ingedeeld in<br />

de geografische sectoren Spanje, Turkije,<br />

Frankrijk, Nederland & België,<br />

Oost- & Centraal-Europa, Zuid-Europa<br />

en buiten Europa. 1<br />

Second Home International vindt<br />

plaats op 12, 13 en 14 oktober in de Jaarbeurs<br />

Utrecht. Openingstijden: 11.00 tot<br />

18.00 uur, toegangsprijs € 9,50, kinderen<br />

tot en met 16 jaar gratis. Meer informatie:<br />

www.secondhome.nl<br />

niemand van iedere zich aandienende<br />

koper vantevoren zeggen. Komt<br />

een collega-makelaar met een kopende<br />

klant aanzetten, heeft de makelaar-verkoper<br />

veel meer zekerheid<br />

over die transactie. Want zijn collega<br />

kent immers zijn klant. En, daarmee<br />

zijn de belangen van zowel koper als<br />

verkoper gediend. 1<br />

12-13-14 OKTOBER 2007<br />

JAARBEURS UTRECHT<br />

Actie geldig tot 12 oktober 2007<br />

DÉ BEURS VOOR UW TWEEDE HUIS OF WONEN IN HET BUITENLAND<br />

KOOP NU UW KAARTJE MET KORTING IN DE VOORVERKOOP. GA NAAR WWW.SECONDHOME.NL


24<br />

<br />

<br />

In een rustige straat in het Groningse<br />

Museumkwartier ligt het<br />

ecologische Asgard Hotel.<br />

Vernoemd naar een hemelse stad in<br />

de Noorse mythologie, moet dit<br />

hotel het hemelse van de stad<br />

Groningen aan de wereld laten zien.<br />

Frederieke de Vries<br />

GRONINGEN<br />

...<br />

Het hotel is gevestigd in een groot,<br />

rood bakstenen gebouw, dicht bij het<br />

station en het centrum van de stad.<br />

Het is volledig beraamd met laddervensters,<br />

292 kleine vierkante raampjes<br />

om precies te zijn. Het gebouw<br />

stamt nog uit de jaren dertig en is een<br />

klassiek voorbeeld van de Amsterdamse<br />

School, een populaire bouwstijl<br />

uit begin vorige eeuw. Direct gelegen<br />

achter het voormalige Diakonessenziekenhuis,<br />

diende het pand<br />

vroeger als zusterhuis. <strong>De</strong> buitenkant<br />

is nog volledig in oude stijl behouden.<br />

<strong>De</strong> binnenkant daarentegen is<br />

compleet verbouwd, naar een uniek<br />

concept, waarbij duurzame ecologische<br />

materialen worden gecombineerd<br />

met modern design.<br />

Het idee voor dit hotel kwam van<br />

eigenaar André van Amerongen.<br />

Toen hij in zijn studententijd een eigen<br />

reisbureau startte, viel het hem<br />

op dat er te weinig goede hotels waren<br />

in Groningen: de prijs-kwaliteitverhouding<br />

was in vele hotels zoek.<br />

‘Toen zag ik in de krant dit enorme<br />

pand te huur. Het leek mij een ideale<br />

plek voor een mooi pension. Dicht<br />

bij het centrum en het station, een<br />

gebouw met veel mogelijkheden en<br />

historie’, vertelt Van Amerongen. Het<br />

rondkrijgen van de financiering<br />

duurde lang, maar in 2000 kon de gelukkige<br />

nieuwe eigenaar eindelijk<br />

beginnen met de verbouwing. Al snel<br />

kwam interieurontwerper Henk Bakker<br />

in beeld. ‘Alles wat je hier ziet,<br />

heeft Henk ontworpen en uitgevoerd.<br />

Maar het idee erachter komt toch echt<br />

van mij’, lacht Van Amerongen.<br />

Organische bouw<br />

<strong>De</strong> entree van het hotel is ruim, licht<br />

en ademt rust. Leem, onbewerkt hout<br />

en metaal op de muren. Braziliaanse<br />

leisteen plavuizen op de vloer. Een<br />

bar direct in beton gegoten en gezandstraalde<br />

radiatoren. Zelfs de kozijnen<br />

zijn op maat gemaakt van de<br />

Europese tamme kastanjeboom.<br />

‘Waar mogelijk hebben we gebruik<br />

gemaakt van natuurlijke en verantwoorde<br />

materialen, zoals steen, hout<br />

en leem. Dat betekende vaak direct<br />

zaken doen, zonder tussenpersonen.<br />

Zo weet je waar je spullen echt vandaan<br />

komen, zijn de prijzen lager en<br />

is er meer kennis aanwezig’, legt interieurontwerper<br />

Bakker uit. <strong>De</strong>ze voor<br />

hotels unieke werkwijze stuitte op<br />

veel onbegrip in Bakkers omgeving.<br />

‘Iedereen dacht dat ik gek geworden<br />

was. Niemand begreep waar ik met<br />

deze werkwijze heen wilde en ze vonden<br />

dat ik het mezelf veel te moeilijk<br />

maakte. <strong>De</strong> enige die altijd in mij en<br />

de goede afloop heeft geloofd is André.’<br />

Mede door de beperkte financiën,<br />

duurde het realiseren van het hotel<br />

maar liefst zeven jaar. ‘Mijn budget<br />

was zeer beperkt. Maar ik wilde geen<br />

enkele concessies doen. Het moest<br />

perfect worden, op mijn eigen manier<br />

en met de materialen die ik wilde.<br />

Kon een bedrijf iets niet regelen, ging<br />

ik het zelf wel regelen’, zegt Van<br />

Amerongen stellig. Het resultaat: een<br />

kwaliteitshotel waar over ieder detail<br />

is nagedacht, van deurisolatie en grote<br />

passpiegels in de kamers tot aan de<br />

exclusieve wc-borstels. ‘Het hotel is<br />

eigenlijk organisch gebouwd. Er was<br />

altijd veel ruimte voor nieuwe ideeën,<br />

uitprobeersels of tussentijdse aanpassingen.<br />

<strong>De</strong> plannen stonden nooit<br />

vast, mede natuurlijk door het geldgebrek’,<br />

legt Bakker uit.<br />

Terwijl we genieten van een<br />

smaakvol ecologisch biertje van de<br />

tap en krachtige biologische kaasjes<br />

van de lokale boer, komt de receptioniste<br />

met een probleem. Ze heeft zojuist<br />

kleding van een gast aangenomen,<br />

die hij gestreken wil hebben<br />

voor de volgende morgen. Ook al is<br />

er geen strijkbout aanwezig in het hotel,<br />

ze wil de gast niet teleurstellen.<br />

‘Zo wil ik het hebben. We moeten alles<br />

willen doen voor de gasten. <strong>De</strong> sky<br />

is niet de limit. Alles moet mogelijk<br />

zijn. Nu moet ik alleen wel even naar<br />

huis om een strijkijzer te gaan halen’,<br />

verontschuldigd Van Amerongen<br />

zich.<br />

Lenzenvloeistof<br />

Het hotel beschikt over veertien kamers<br />

en één suite, met minibar en<br />

toegang tot een dakterras. Allen beschikken<br />

ze over een luxe badkamer,<br />

een LCD-televisie, gratis internetverbinding<br />

en een telefoon. Over alle<br />

functionaliteiten in de kamers is nagedacht.<br />

Zo is er grondverlichting<br />

voor een nachtelijk toiletbezoek zonder<br />

dat je bedgenoot wakker wordt.<br />

Ook heeft iedere kamer een eigen telefoonnummer,<br />

zodat de gasten direct<br />

gebeld kunnen worden, zonder<br />

tussenkomst van de receptie. ‘We zorgen<br />

ook voor de kleine dingen die de<br />

gasten soms vergeten, zoals lenzenvloeistof<br />

en tandenborstels. Dat is<br />

allemaal onderdeel van onze service.’<br />

<strong>De</strong> beoogde gasten zijn geen doorgewinterde<br />

backpackers, vertelt Van<br />

Amerongen. ‘We richten ons op een<br />

hoger segment. Meer exclusiviteit en<br />

mensen uit het bedrijfsleven. <strong>De</strong> prijs<br />

is echter heel redelijk voor de goede<br />

kwaliteit die je krijgt.’<br />

<strong>De</strong> ondernemers zien de locatie in<br />

Groningen als een groot voordeel.<br />

‘Dat is de kracht van dit hotel. Het is<br />

een uniek concept. Zo kunnen we<br />

ons gemakkelijk onderscheiden van<br />

de andere hotels hier, wat moeilijker<br />

zou zijn in Amsterdam. Wellicht lopen<br />

we daardoor minder risico.’ Het<br />

Urban Living<br />

Groningen Ecologisch hotel Asgard opent na zeven jaar zijn deuren<br />

‘<strong>De</strong> sky is hier niet de limit’<br />

Interieurarchitect Henk Bakker combineerde duurzame ecologische materialen met modern design. FRED PRAK<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Mode<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

special<br />

geld dat Van Amerongen verdiende<br />

door het reisbureau, zit in dit project.<br />

<strong>De</strong> totale kosten van de afgelopen<br />

zeven jaar lopen dan ook op tot bijna<br />

een miljoen euro. ‘Maar het resultaat<br />

is veel beter dan ik had verwacht. Het<br />

is echt mijn ding geworden en het<br />

ziet er tiptop uit.’ Morgen verricht<br />

burgemeester Jacques Wallage de officiële<br />

opening van het Asgard Hotel,<br />

vertelt de trotse eigenaar. ‘We gaan<br />

een mooi feestje bouwen. Dat hebben<br />

we wel verdiend.’ 1<br />

Asgard Hotel<br />

Ganzevoortsingel 2-1<br />

Groningen<br />

www.asgardhotel.nl<br />

Prijzen:<br />

- Eenpersoonskamer :<br />

vanaf € 95<br />

- Tweepersoonskamer:<br />

vanaf € 125<br />

- Suite met dakterras en minibar:<br />

vanaf € 160<br />

Se<br />

opzaterdag<br />

Steengoed<br />

Wat u dit najaar wél en beter niet<br />

aan kunt trekken >>p 24 t/m p 39


Urban Living <br />

<br />

<strong>De</strong>sign Succesvolle ontwerper beloond met prijs<br />

<strong>De</strong> visie van Vos<br />

<strong>De</strong> Nederlandse ontwerper<br />

Roderick Vos won gisteravond de<br />

Woonaward voor beste woonprofessional.<br />

‘Ik heb een hekel aan intellectuele<br />

verhalen om een doodsimpel<br />

gebruiksvoorwerp.’<br />

Floor van Dijck<br />

HAARLEM<br />

...<br />

Productontwerper Roderick Vos (42)<br />

is op dit moment een van de succesvolste<br />

ontwerpers van Nederland. <strong>De</strong><br />

telg uit een bekende Groningse ondernemers-<br />

en ontwerpersfamilie<br />

ontwierp onder meer voor Alessi,<br />

Moooi, Spectrum, Linteloo en Label<br />

en is vaste designer bij het jonge, betaalbare<br />

meubelmerk <strong>De</strong>signonstock.<br />

Vos is veelzijdig: hij ontwerpt<br />

vooral meubels, maar draait zijn<br />

hand niet om voor een bijzondere<br />

vaas. Hij is er trots op dat zijn rieten<br />

meubelontwerpen voor het Italiaanse<br />

merk Driade onderdeel zijn van de<br />

collectie van het Stedelijk Museum in<br />

Amsterdam, maar tegelijkertijd wil<br />

hij design uit het snobistische hoekje<br />

halen en bereikbaar maken voor iedereen<br />

met smaak. En met succes:<br />

gisteravond kreeg hij de Sanoma<br />

Woonaward uitgereikt voor beste<br />

woonprofessional.<br />

We ontmoeten hem in Haarlem.<br />

Met zijn halflange, naar achter gekamde<br />

<strong>haar</strong>, ronde brilletje. groene<br />

jasje en spijkerbroek heeft Vos iets<br />

weg van een verstrooide professor.<br />

Een extraverte, opgewekte verschijning.<br />

En Vos heeft een heel duidelijk<br />

beeld van ontwerpen. <strong>De</strong> visie van<br />

Vos aan de hand van stellingen.<br />

<strong>De</strong>sign is duur<br />

‘Er is niets fout met dure dingen, maar<br />

ik wil niet alleen voor de elite ontwerpen.<br />

Ik doe allebei en vind het heel<br />

uitdagend om mijn ontwerpen bereikbaar<br />

te maken. Ik spreek van bereikbaar,<br />

omdat aan goedkoop en<br />

duur een waardeoordeel zit. Ik laat<br />

me in mijn werk in eerste instantie<br />

verleiden door industriële mogelijkheden.<br />

Als ik een kast kan maken met<br />

de allernieuwste technologische mogelijkheden<br />

en die kast wordt heel<br />

mooi en slim, maar duur, dan is dat<br />

maar zo. Ik kan proberen het met veel<br />

slimmigheidjes minder kostbaar te<br />

maken. En soms lukt het zo ook om<br />

ontwerpen juist bereikbaar te maken.<br />

Uiteindelijk moet de prijs-kwaliteitverhouding<br />

in orde zijn.’<br />

Mooie meubels zitten<br />

vaak voor geen meter<br />

‘Het uiterlijk beeld van een bank is<br />

heel belangrijk, maar ik moet een<br />

ontwerp maken dat ook gebruiksvriendelijk<br />

is, zo simpel is mijn missie.<br />

Als je een bank ontwerpt die niet<br />

zit, dan ben je niet geslaagd, dan ben<br />

je niet met je vak bezig. Wat heb je<br />

aan een mooie, maar Spartaanse<br />

bank? Ik vind dat het allebei moet<br />

kunnen.’<br />

<strong>De</strong>sign is elitair<br />

‘Er wordt vaak zo gewichtig gedaan<br />

over ons vak. Dat vind ik jammer,<br />

want daardoor krijgen mensen aversie<br />

tegen vormgeving. Vormgeving<br />

heeft niets met decadentie te maken,<br />

maar ik merk wel eens dat het decadent<br />

wordt als het in foute handen<br />

terechtkomt. Daar heb ik moeite<br />

mee. Ik zag op een meubelbeurs een<br />

lamp van 30.000 euro. Vreselijk, dan<br />

moet je op en kunstbeurs staan. Er<br />

spelen dan heel andere belangen, die<br />

ik niet nobel vind.<br />

Ik heb ook een hekel aan intellectuele<br />

verhalen om een doodsimpel<br />

gebruiksvoorwerp. Het product moet<br />

een eigen verhaal kunnen vertellen.<br />

.......................................................................................................................<br />

Huisje, boompje, beestje<br />

DE WERELD OM JE VINGERS<br />

MET ‘HANDSCAPE’-RINGEN<br />

Ontwerpster Zelda Beauchampet<br />

combineert sierraden met natuur en<br />

stad in <strong>haar</strong> ‘handscape’-lijn. <strong>De</strong> zes<br />

ringen zijn voorzien van elementen<br />

uit het dagelijks leven, zoals bomen,<br />

gebouwen en dieren. Volgens de<br />

ontwerpster is een sierraad net zo<br />

veranderlijk als de dagelijkse stemming<br />

van de drager en moet er dus<br />

vaak gewisseld worden. Alle zes de<br />

ringen tegelijk om en de drager heeft<br />

een mini-wereld om zijn vingers. <strong>De</strong><br />

handscape-ringen maken deel uit<br />

van het ZLDA-label van Beauchampet.<br />

Ze wijkt met <strong>haar</strong> ontwerpen<br />

af van het bestaande en<br />

zoekt naar nieuwe invalshoeken<br />

om mensen te verbazen.<br />

‘Sieraden hebben<br />

vaak een vaste vorm. Ik heb gezocht<br />

naar een manier om sieraden<br />

jong en speels te houden. Een sieraad<br />

dat deelneemt aan je eigen beleving<br />

van de wereld.’ Prijs: 55 euro per ring. www.zlda.nl<br />

...............................................................................<br />

En bouwen maar<br />

In de eerste helft van 2007 zijn 24.858 nieuwbouwwoningen<br />

opgeleverd. Dat blijkt uit cijfers van het CBS. Er werden in<br />

die periode 37.404 bouwvergunningen verleend.<br />

Ik ben geen kunstenaar, ik ben gewoon<br />

productontwerper. Konstantin<br />

Grcic, mijn favoriete ontwerper,<br />

schreef een tijd geleden in het gerenommeerde<br />

designblad Frame over<br />

mij: ‘Vos is een talentvolle ontwerper<br />

die de saaie massa’s overstijgt door<br />

artistieke eigenheid te combineren<br />

met technologische competenties.’<br />

Wonderlijk, want ik had daar zelf<br />

nooit zo over nagedacht. Ik heb een<br />

intuïtieve aanpak en heb daar meestal<br />

geen filosofische gedachten bij.<br />

Het is geweldig als iemand anders, en<br />

dan nog iemand die je bewondert,<br />

weet te benoemen wat je doet. Beter<br />

had hij het niet kunnen zeggen.’<br />

IKEA is de nachtmerrie<br />

van elke ontwerper<br />

‘Ik heb juist groot respect voor Ikea.<br />

Dankzij Ikea wordt bewustwording<br />

van kwaliteit versterkt. Ik denk dat<br />

consumenten steeds kritischer kijken<br />

naar producten en liever kiezen voor<br />

producten waar ze meerdere jaren<br />

plezier van hebben. Dat hoeven echt<br />

geen dure Italiaanse designmeubelen<br />

te zijn, er zijn veel goede Nederlandse<br />

fabrikanten die hele mooie spullen<br />

maken, soms best betaalbaar.’<br />

Nederlanders hebben<br />

geen smaak<br />

‘Smaak is in the eye of the beholder. Als<br />

iets foute smaak is ben ik ook dankbaar,<br />

want door lelijk gemaakte producten<br />

ontwikkel je smaak bij de gebruiker.<br />

Daarom ben ik heel dankbaar<br />

dat er zoveel lelijks gemaakt<br />

wordt. Het smaakniveau in Nederland<br />

gaat wel omhoog, door hoe de<br />

Nederlandse ontwerpers bezig zijn<br />

en door de woonbladen, die ook veel<br />

goeds doen. Ik hoef mensen met een<br />

andere smaak ook niet te bekeren,<br />

dat vind ik zó ouderwets. Ik ben niet<br />

de opvoeder van Nederland, no way.’<br />

.......................................<br />

Aforisme<br />

‘Als je van de natuur houdt,<br />

blijf dan in de stad wonen.’<br />

Marc Callewaert<br />

Een goede ontwerper is<br />

een workaholic<br />

‘Zeker. Ik houd heel erg van mijn vak<br />

en ik heb geen scheiding tussen privé<br />

en werk. Dat is heel logisch te verklaren.<br />

Als kind verbaasde ik me er al<br />

over dat als ik een deurgreep <strong>pakt</strong>e<br />

dat ding niet lekker in mijn hand lag.<br />

Ik heb ook nooit het gevoel gehad dat<br />

ik een beroep moest kiezen. Ik ontwikkelde<br />

verder wat ik als kind al<br />

deed. Het lag voor de hand dat ik dit<br />

zou doen. <strong>De</strong> designacademie heeft<br />

me professioneler gemaakt, maar uiteindelijk<br />

heeft die drive me het verst<br />

gebracht. Ik ken een heel veel mensen<br />

met talent. Maar ik kan de mensen<br />

die van aanpakken houden én talent<br />

hebben op één hand tellen. En dat<br />

zijn nu ook de mensen die het goed<br />

doen.’<br />

Roderick Vos is commercieel<br />

‘Ik prijs me gelukkig met mijn ondernemersachtergrond,<br />

(het bekende<br />

meubelhuis Maupertuus in Groningen<br />

was van zijn vader en wordt nu<br />

gerund door zijn twee jongere broers,<br />

red.) waardoor ik me goed kan inleven<br />

in de wensen van een fabrikant.<br />

Maar toch is of ik iets mooi vind mijn<br />

belangrijkste criterium. Ik kan gerust<br />

iets bedenken wat commercieel succesvol<br />

kan zijn, maar als het artistiek<br />

niet in orde is, doe ik het niet. Maar<br />

dat betekent weer niet dat als iets artistiek<br />

is het niet commercieel kan<br />

zijn. En vice versa, ik maak ook wel<br />

eens een flop. <strong>De</strong> twee, drie producten<br />

waar ik het trotst op ben zijn absoluut<br />

geen hits. Maar ik ben wel heel<br />

blij dat ik ze heb gemaakt. Als ontwerper<br />

denk je altijd vooruit en soms<br />

ben je te vroeg. Ik heb gelukkig een<br />

commerciële vrouw, die zegt wel<br />

eens: ‘Heel mooi, maar bewaar nog<br />

maar even’. Ik moet er natuurlijk wel<br />

van leven en ik heb geen zin om een<br />

arm kunstenaarsbestaan te moeten<br />

leiden. Maar vijftien jaar bloed, zweet<br />

en tranen begint nu zijn vruchten af<br />

te werpen.’<br />

Een goede designer kan zich<br />

geen fout veroorloven<br />

‘Koken – ook iets wat ik heel graag<br />

doe – en ontwerpen hebben een belangrijke<br />

overeenkomst: geen angst<br />

hebben. Ik ben niet bang om fouten<br />

te maken, en dat maakt je zowel een<br />

betere kok als vormgever. Experimenteren!<br />

Wat maakt het mij uit dat ik<br />

een keer een fout maak in een prototype.<br />

Ik ga daar geen weken over nadenken.<br />

Ik ben van de Nike-slogan:<br />

Just do it en klaar. Als het niets is dan<br />

pas ik mijn plan aan. Ik ben heel onvoorspelbaar,<br />

maar dat maakt het<br />

werk leuk. <strong>De</strong> fabrikanten zijn er inmiddels<br />

wel aan gewend dat ik een<br />

ongeleid projectiel ben.’<br />

<strong>De</strong> Woonaward winnen is belangrijk<br />

‘Ik waardeer deze award enorm, maar<br />

geef tegelijk niet zoveel om prijzen.<br />

...............................................................................<br />

Niet alleen consumenten zijn ontevreden<br />

over de op Prinsjesdag gepresenteerde<br />

Miljoenennota, ook de bouwsector<br />

hekelt de begroting van minister<br />

van Financiën Wouter Bos. Uit onderzoek<br />

van USP Marketing Consultancy<br />

onder bedrijven in de<br />

bouwsector, blijkt dat tweederde van<br />

de bedrijven vindt dat er onvoldoende<br />

aandacht in de Miljoenennota is voor<br />

de bouwsector. Vooral het gebrek aan<br />

aandacht voor het tekort aan perso-<br />

...............................................................................<br />

25<br />

Zo’n award is ook niet heilig. Ik vind<br />

het leuker als mensen lol van mijn<br />

producten hebben, dat is de basis van<br />

mijn bestaan, maar ook van mijn<br />

missie als vormgever. Ik ben niet bezig<br />

om in het museum te komen.<br />

Leuk als het lukt, maar het is niet<br />

mijn ding. Ik zie in mijn producten<br />

liever terug in iemands interieur. Dat<br />

is heel waardevol voor mij. Ik hoop<br />

over dertig jaar een van mijn designonstock-banken<br />

bij het grofvuil te<br />

zien. Dan heb ik het goed gedaan.’ 1<br />

Onderzoek<br />

BOUWSECTOR: TE WEINIG<br />

AANDACHT IN MILJOENENNOTA<br />

neel in de sector stoort de ondervraagden.<br />

Dit probleem wordt alleen<br />

maar erger door de economische<br />

groei en de daardoor toegenomen<br />

vraag naar bouwcapaciteit. Hoewel<br />

het kabinet miljoenen uittrekt om<br />

mensen met een uitkering weer aan<br />

het werk te helpen, ziet driekwart<br />

van de bouwbedrijven dit niet als<br />

een echte bijdrage aan het oplossen<br />

van het tekort. Voor het onderzoek<br />

werden 452 bedrijven benaderd.<br />

Huizenaanbod op de TomTom<br />

Op de website van ERA Makelaarsgroep kan de ERA<br />

Navigator voor de TomTom opgehaald worden. <strong>De</strong>ze toont 2.000<br />

te koop staande huizen op het navigatieapparaat. Zie www.era.nl.


26<br />

Te koop:<br />

San Miguel de Salinas<br />

Spanje<br />

Vanaf € 266.500<br />

<br />

<br />

Atlas International<br />

www.atlasinternational.com<br />

Te koop:<br />

Le Barcares<br />

Frankrijk<br />

Prijs: € 81.900<br />

Hoefblad France<br />

www.hoefblad.com<br />

Te koop:<br />

Park Molenheide<br />

Belgisch Limburg<br />

Vanaf 99.975 (excl. BTW)<br />

Casimmo<br />

www.casimmo.be<br />

Te koop:<br />

Pomoshtitsa<br />

Bulgarije<br />

Prijs: € 29.500<br />

Sunny Bulgaria<br />

www.sunny-bulgaria.com<br />

Atlas International is uw partner op het<br />

gebied van Zuid-Europees onroerend<br />

goed.<br />

Volledige begeleiding en toch gegarandeerd<br />

de laagste prijs. Als één van de<br />

grootste vastgoed organisaties met woningen<br />

in Spanje, Turkije, Cyprus, Belize<br />

en Griekenland garanderen wij u een<br />

probleemloze aanschaf van uw droomwoning.<br />

Met meer dan 70.000 tevreden<br />

klanten en 30 jaar ervaring kennen wij de<br />

valkuilen en leiden wij u er met een grote<br />

boog omheen.<br />

Kijk op onze website en vraag onze nieuwe<br />

kleurenbrochure aan of bel 0578-<br />

615391 voor een persoonlijk gesprek met<br />

een van onze adviseurs.<br />

Dit uitzicht heeft u vanaf het terras van<br />

een luxe studio aan de Middellandse<br />

zeekust. Dit droomappartement heeft<br />

een zwembad, tennisbanen en eigen<br />

strand en is compleet ingericht voor 4<br />

personen. Het appartement is op de<br />

tweede, hoogste etage van het gebouw<br />

en heeft een grote living, een afsluitbare<br />

slaapruimte en een vide met 2 extra<br />

slaapplaatsen. Luxe badkamer met ligbad.<br />

Speciale lezersprijs, inclusief alle<br />

kosten, er komt niets meer bij!<br />

HOEFBLAD France, 13 bis Rue du Pont<br />

COUDES France, tel.: 0473-969311. Wij<br />

spreken Nederlands.<br />

Bungalows in 5-sterren verblijfspark in<br />

Belgisch Limburg met diverse sport- en<br />

ontspanningsfaciliteiten. Zeer centraal<br />

gelegen in de Euregio ! Eindhoven,<br />

Maastricht, Hasselt, …. liggen op een<br />

boogscheut van het Park. Verschillende<br />

type bungalows (van 4 tot 10 personen).<br />

Individueel ingeplante vakantiewoningen<br />

gebouwd met hoogwaardige materialen.<br />

Zeer luxueuze inrichting. Voor<br />

uzelf en/of als belegging. Veilig in een<br />

dag-in-dag-uit (365) bewaakt park. <strong>De</strong><br />

bungalow is op elk moment weer vrij<br />

verkoopbaar. Meer informatie: tel.: 0032-<br />

11605741/info@casimmo.be.<br />

<strong>De</strong>ze vrijstaande woning biedt u een<br />

schitterend uitzicht over zonnebloemvelden<br />

in een bosrijk gebied. Hier, in dit<br />

dorp, waant u zich terug in de tijd. <strong>De</strong><br />

ganzen broeden hier nog gewoon op<br />

straat en men heeft nog steeds een paard<br />

en wagen als vervoermiddel. Hier zult u<br />

de dagelijkse stress snel vergeten. <strong>De</strong><br />

drukte kunt u opzoeken in de stad Razgrad.<br />

<strong>De</strong>ze geweldige stad, met zijn winkels,<br />

restaurants, barretjes en bruisend<br />

uitgaansleven, ligt op 20 kilometer afstand<br />

van het nostalgische dorp. <strong>De</strong> woning<br />

bevat twee verdiepingen. Op de<br />

eerste verdieping zijn 4 kamers en er is<br />

een kelder, half onder, half boven de<br />

grond. Op de tweede verdieping vindt u<br />

nog eens twee kamers en een ruime balustrade.<br />

OOK IETS VOOR U?<br />

Zon, zee, golf & ontspanning; uw eigen droomhuis aan de Turkse Rivièra!<br />

<br />

<br />

<br />

Alanya - Bodrum - Dalaman - Didim - Fethiye - Göcek<br />

Marevista Real Estate B.V. - Van Berckelweg 32 - 2203 LB Noordwijk<br />

T +31 (0)71 36 40 590 - E info@marevista.nl - I www.marevista.nl<br />

Te koop:<br />

Golfresort Monachus<br />

Tsjechië<br />

Vanaf € 217.000<br />

Obora<br />

www.obora.nl<br />

Te koop:<br />

Costa del Sol<br />

Mijas Costa, Málaga<br />

Prijs € 639.000 k.k.<br />

Casa Andalucia<br />

www.casaandalucia-es.com<br />

Te koop:<br />

Schruns<br />

Oostenrijk<br />

Prijs € 465.000 k.k.<br />

Makelaardij Oostenrijk<br />

makelaardij-oostenrijk.nl<br />

Te koop:<br />

Lagos<br />

Algarve<br />

Prijs: € 345.000<br />

Remax Nederland<br />

www.remax.nl<br />

<br />

<br />

Uw eigen droomvilla in Tsjechië aan één<br />

van de fraaiste golfbanen, het Golfresort<br />

Monachus<br />

in het golfmekka van Europa Obora Golfvillage<br />

biedt u de keuze uit 8 woningtypen,<br />

voorzien van veel luxe en comfort!<br />

Woonoppervlaktes van 113 tot 380 m², gelegen<br />

op royale kavels en koopprijzen<br />

vanaf € 217.000. Standaard oplevering<br />

met compleet aangelegde tuin, alarminstallatie,<br />

complete keuken, ingebouwde<br />

gas<strong>haar</strong>d en airconditioning. 31 Woningen<br />

zijn reeds sleutelklaar.<br />

Wilt u meteen de projectdocumentatie<br />

ontvangen of bent u geïnteresseerd in<br />

een bezichtiging?<br />

Neemt u dan contact op met ons via 043-<br />

365 55 56 of mail naar: info@obora.nl.<br />

Vrijstaande nieuwbouw villa met privé<br />

zwembad en fraai aangelegde tuin op<br />

perceel van 601 m². Beg. grond: fraaie entree<br />

met veel licht en trap. Royale woonkamer<br />

met open<strong>haar</strong>d, schuifpui naar<br />

ged. overdekt terras, marmeren vloer<br />

met design. Gesloten keuken incl. apparatuur,<br />

schuifpui. Slaapkamer 3 met luxe<br />

en-suite badkamer. Verdieping: Royale<br />

slaapkamer 1 met schuifpui naar ruim<br />

terras, luxe en-suite badkamer. Slaapkamer<br />

2 met luxe en-suite badkamer. Marmeren<br />

vloeren, inbouwkasten, airconditioning<br />

warm-koud, veel lichtinval, rolluiken<br />

in slaapkamers etc. Souterrain:<br />

slaapkamer 4, wasruimte, pantry, douche,<br />

inpandige garage. Het grootste woningaanbod<br />

in Zuid-Spanje vindt u op<br />

onze website! Tel. 0034 686 931 876.<br />

Woon-/vakantiehuis gelegen op mooie<br />

en zonnige locatie, op ca. 800 meter van<br />

de skiliften met een prachtig uitzicht over<br />

het dal. Indeling: Benedenverdieping:<br />

bestaande uit oa. 2 studio’s en 1 appartement<br />

met Separate slaapkamer, verwarmingsruimte<br />

tevens ski- en schoen berging,<br />

wasruimte en garage. Bovenverdieping<br />

bestaat uit een zeer ruime woning<br />

van 180 m² met o.a. een ruime Lvormige<br />

woonkamer met open <strong>haar</strong>d,<br />

ruime compleet ingerichte keuken, 4<br />

slaapkamers, 1 badkamer met ligbad,<br />

douche, toilet en dubbele wastafels en<br />

een 2e badkamer met douche, toilet en<br />

wastafel. Via schuifpui naar ruim balkon<br />

dat deels overdekt is. Overname op korte<br />

termijn. Prima verhuurobject in combinatie<br />

met eigen gebruik!<br />

Mooie geschakelde villa in Lagos, nabij<br />

het historisch centrum en tevens op korte<br />

afstand van de diverse stranden. <strong>De</strong>ze<br />

woning biedt de mogelijkheid tot eigen<br />

bewoning en daarnaast inkomen vanuit<br />

verhuur.<br />

<strong>De</strong> woning bestaat uit een hal, keuken,<br />

badkamer, eetkamer en aangrenzende<br />

woonkamer met open <strong>haar</strong>d en groot<br />

terras met BBQ, een trap leidt naar de 1e<br />

verdieping met 3 slaapkamers en 2 badkamers,<br />

op de 2e verdieping bevindt zich<br />

een groot terras en ruime zolderkamer.<br />

Een aparte ingang geeft toegang tot de<br />

garage met 2 ruime opslagruimtes en<br />

naastgelegen appartement met kitchenette,<br />

woonkamer, 2 slaapkamers en<br />

badkamer.<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Urban Living<br />

All Inn Home<br />

Magazine is<br />

hét magazine<br />

voor uw tweede koop- of huurwoning<br />

in binnen- en buitenland. Elk kwartaal<br />

een groot aanbod onroerend goed. Met<br />

ruime aandacht voor luxe, lifestyle en<br />

comfortabele zaken in en om het huis.<br />

Daarbij vindt u artikelen over landen en<br />

streken waar de tweede huismarkt interessant<br />

is, voorzien van nuttige lokale<br />

tips en ( juridische) adviezen.<br />

www.allinnhome.com<br />

www.tweedehuistekoop.com<br />

Voor advertentietarieven bel:<br />

Rutger Heijna, 040-2364629<br />

Te koop:<br />

Mahmutlar/Alanya<br />

Turkije<br />

Vanaf: € 70.000<br />

Real Turkey<br />

www.realturkey.nl<br />

Dit resort word gebouwd op een van de<br />

mooiste plekjes in de omgeving van<br />

Alanya. Dit absolute woonparadijs is<br />

voorzien van alle gemakken. Schitterend<br />

uitzicht over de Middellandse zee<br />

en de besneeuwde bergtoppen door de<br />

unieke ligging. Buiten zwembad, kinderbad,<br />

waterval, parkeren, tennis,<br />

basketbal, volleybal, fitness, Turks bad,<br />

sauna, kinderspeelplaats, tuinen met<br />

terrassen, EHBO, tafeltennis, biljart,<br />

levensgroot schaakbord, jeu de boule,<br />

24 uur bewaking. Appartement: vanaf<br />

95 vierkante meter, 2 slaapkamers,<br />

woonkamer met open keuken en een<br />

badkamer. Tel.: 0031611482396.<br />

Te koop:<br />

Chiangrai<br />

Noord Thailand<br />

Vanaf € 169.000<br />

Sanuk Residences<br />

www.MijnHuisInThailand.nl<br />

Maak uw dromen waar. Luxe leven in<br />

een tropisch en pensioen vriendelijk<br />

land met een zeer gunstig fiscaal klimaat.<br />

Nu schitterende villa’s te koop<br />

aangeboden in Chiangrai, Thailand.<br />

Prijzen van de villa’s zijn vanaf €169.000<br />

inclusief grond. Villa’s zijn inclusief airco’s,<br />

zwembad, gastenverblijf, volledig<br />

ingerichte keuken, meerdere badkamers.<br />

Europese bouwkwaliteit. Woonoppervlakte<br />

vanaf 200m² tot 600m².<br />

Grondoppervlakte vanaf 800m² tot<br />

3200m². Tel.: 038-4650121.<br />

Adverteren in<br />

deze rubriek?<br />

Makelaars kunnen tegen aantrekkelijke<br />

tarieven hun particuliere woningaanbod<br />

in deze tweewekelijkse rubriek<br />

plaatsen. Bel voor meer informatie met<br />

Jochem Brouwer: 020-3460517. <strong>De</strong> <strong>Pers</strong><br />

verschijnt op werkdagen in een oplage<br />

van 500.000 exemplaren, die verspreid<br />

worden via de NS-stations, Brunawinkels,<br />

kantoren en huis-aan-huis.


Service <br />

<br />

Culinair<br />

at zouden we tegenwoordig<br />

moeten zonder pizza’s? In Wons<br />

druk-druk-druk-be-<br />

staan is de pizza de uitgelezen snelle<br />

gemaksmaaltijd. In reclames zie je<br />

het ook, die moeder die vanaf kantoor<br />

even de pizzakoerier naar <strong>haar</strong><br />

kinderen thuis stuurt om snel-snelsnel<br />

het avondeten te verzorgen. En<br />

wie herinnert zich niet die Engelse tvserie<br />

met die vrouwelijke detective<br />

die voortdurend tijdens drukke misdaadzaken<br />

een vegetarische pizza<br />

met ham en salami bestelde?<br />

Hoewel de oorsprong van de pizza<br />

teruggaat tot eeuwen voor Christus<br />

(Cato schrijft al over platte broden<br />

met olijfolie en kruiden) en in die<br />

tijd in tal van varianten rond de Middellandse<br />

Zee voorkomt, claimen de<br />

Napolitanen de uitvinding. Port Alba<br />

uit 1830 wordt als de eerste pizzeria<br />

in Napels aangemerkt en meesterkok<br />

Raffaele Esposito moet eind 19e<br />

eeuw in Napels de eerste Pizza Margherita<br />

voor koning Umberto I en<br />

zijn vrouw Margherita di Savoia hebben<br />

bedacht; met mozzarella, basilicum<br />

en tomatensaus – de kleuren<br />

van de Italiaanse vlag. En in elk geval<br />

waren de Napolitanen de eerste pizzabakkers<br />

die de combinatie met tomaat<br />

toepasten. In Napels moet je<br />

tegenwoordig ook aan allerlei regels<br />

voldoen wil je het keurmerk Vera<br />

Pizza Napolitana – echte Napolitaanse<br />

pizza – mogen voeren. Pizza<br />

met ananas, banaan, kiwi en worstjes<br />

is er – terecht trouwens – uit den<br />

boze.<br />

Pizza is van oorsprong armeluisvoedsel.<br />

Bloem, water, olie en wat<br />

kruiden waren goedkope ingrediën-<br />

.........................................................<br />

ARGUS<br />

Q-Music geeft vandaag ruimtereis weg<br />

© 2007 - René Leisink<br />

..........................................................<br />

COLOFON<br />

...<br />

Dagblad <strong>De</strong> <strong>Pers</strong> is een uitgave van Mountain Media BV<br />

uitgever Cornelis van den Berg hoofdredacteur Ben Rogmans adjuncthoofdredacteur<br />

Frank Poorthuis artdirector Maarten ten Haaf marketing<br />

Gert Jan Laurman distributie Dick van Geemen commercieel directeur Jerrel<br />

Oron finance Ruud Swart internet Rik Nizet druk Dijkman Offset Diemen,<br />

MGL Heerlen, NDC Leeuwarden en Janssen <strong>Pers</strong> Gennep<br />

...<br />

Dagblad <strong>De</strong> <strong>Pers</strong> is een onafh ankelijke, gratis kwaliteitskrant die circa 240<br />

keer per jaar verschijnt en verkrijgbaar is op NS-stations, in winkels, kantoren,<br />

in de horeca en op vele andere locaties.<br />

...<br />

Dagblad <strong>De</strong> <strong>Pers</strong> wordt in een aantal plaatsen dagelijks bezorgd door Interlanden.<br />

Ontvangt u dagelijks <strong>De</strong> <strong>Pers</strong> en heeft u klachten over de bezorging?<br />

Bel: 0900-0708 of kijk op www.bezorgingdepers.nl. Aanmelden<br />

als bezorger kan op twee manieren: 090o-INTERLANDEN (0900-4683752)<br />

of www.bezorgingdepers.nl.<br />

..............................................................................<br />

Anthony Fokkerweg 61<br />

1059 CP Amsterdam<br />

Tel. 020 - 3460560<br />

Fax. 020 - 3460596<br />

ten. Daarvan was altijd wel iets te vinden.<br />

En simpel gezegd is ’t zo dat als<br />

je het deeg in het water gooit, dan<br />

krijg je pasta. Bak je het in een houtoven<br />

dan heb je pizza. Dat de gebakken<br />

broodbodem in de oudheid als<br />

bord was bedoeld, doet minder terzake<br />

als je maag knort.<br />

E<br />

<br />

<br />

<br />

...........................................................<br />

HET WEER<br />

Vandaag<br />

<strong>De</strong> zon krijgen we vandaag<br />

waarschijnlijk niet te zien<br />

en bovendien valt er geregeld<br />

regen, al zijn er vanmiddag<br />

ook langere droge<br />

perioden. Er waait een matige,<br />

aan zee krachtige en op<br />

de Wadden eerst nog even<br />

harde noordoostelijke wind<br />

(kracht 7). Het wordt 15 tot<br />

17 graden.<br />

redactie@depers.nl<br />

distributie@depers.nl<br />

sales@depers.nl<br />

marketing@depers.nl<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<strong>De</strong> snel-snel-snelsector<br />

Afbakpizza’s zijn beter<br />

<strong>De</strong> bijgeleverde verse rucola meebakken met de pizza is niet echt een succes.<br />

en pizza kost nog steeds vrijwel<br />

niets. Een bemiddelde doch<br />

vrekkige vriend van me weigert<br />

dan ook principieel om pizza te ko-<br />

pen. Hij heeft ooit uitgerekend wat<br />

zo’n ding aan ingrediënten kost en<br />

voelt zich genomen bij elke euro die<br />

hij ervoor neertelt. Niettemin is er<br />

geen gerecht te bedenken dat zo’n<br />

wereldwijde zegetocht heeft gemaakt<br />

als de pizza.<br />

In 1905 opende de Italiaanse<br />

immigrant Gennaro Lombardi in<br />

New York de eerste pizzeria in Amerika.<br />

<strong>De</strong> Amerikanen waren op hun<br />

beurt de uitvinders van de pizzaslices<br />

als fastfood en ontwikkelden het<br />

Morgen<br />

Het blijft overwegend grijs<br />

en regenachtig. <strong>De</strong> wind is<br />

minder sterk dan vandaag,<br />

matig met kracht 3 á 4, en<br />

draait naar west tot noordwest.<br />

Het wordt maximaal<br />

16 graden. Zondag komt de<br />

zon wel af en toe tevoorschijn,<br />

blijft het vrijwel<br />

overal droog en stijgt de<br />

temperatuur tot 18 graden.<br />

............................................................<br />

Extremen van 28 september<br />

hoogste max. temp.: 25,7ºC in 1946<br />

laagste min. temp.: -0,2ºC in 1939<br />

..............................................................................<br />

WEERBERICHT NEDERLAND<br />

27<br />

Coos<br />

Versteeg<br />

............................................................................................................................................<br />

NAGELKNIPPERTJESPOST<br />

fenomeen van pizzakoeriers.<br />

Het kleinste gehucht in Nederland<br />

kent tegenwoordig wel een pizzabezorgdienst,<br />

die vanaf pakweg zeven<br />

euro een dampende doos aan de deur<br />

aflevert. Dikke kans dat in de keuken<br />

van de pizzabakker Turkse of Arabische<br />

muziek klinkt, want de bezorgmarkt<br />

is in belangrijke mate in Turks/<br />

Marokkaanse handen. Je kunt het<br />

soms lezen aan spelfouten in het Italiaans<br />

in hun foldertjes, je merkt het<br />

aan de kaas die ze gebruiken en een<br />

Beste Ad Rutten,<br />

luchthavendirecteur Schiphol,<br />

Ik hoor een snerpend geluid. Het is weer zover.<br />

In de rij bij de bagagecontrole gaat het<br />

piepje van de detectiepoort af. Een potige<br />

beveiliger stapt resoluut op de piepende<br />

persoon af en verzoekt deze op een bepaalde<br />

plaats een dito houding in te nemen. Ha,<br />

daar is de boosdoener. Een Leatherman, een<br />

nagelsc<strong>haar</strong>tje, een Zwitsers zakmes, een<br />

nagelvijl, een mascarabuisje of wat dan ook,<br />

verdwijnt na een ‘dit mag niet’ in een grote<br />

ton.<br />

Een nieuwsgierige blik daarin onthult honderden<br />

vaak niet goedkope gereedschappen.<br />

En een keur aan parfums waarmee je<br />

een dure drogisterij zou kunnen vullen. Allemaal<br />

per ongeluk in de handbagage ach-<br />

enkeling kan ook de verleiding niet<br />

weerstaan om wat kummel tussen de<br />

oregano te strooien. Het merendeel<br />

van de bezorgpizza’s is belabberd<br />

van kwaliteit. Een pizza moet meteen<br />

vanuit de (hout)oven op tafel komen,<br />

maar de pizzakoerier is al snel<br />

twintig minuten onderweg. In de kartonnen<br />

doos en isolatietas trekt het<br />

vocht van tomatenpuree en andere<br />

ingrediënten in de bodem die vervolgens<br />

zo slap wordt als een pannenkoek.<br />

Om dit probleem tegen te gaan,<br />

maken sommigen de bodem dikker.<br />

Dat absorbeert het vocht, maar verhult<br />

niet dat er nogal eens ingrediënten<br />

van inferieure kwaliteit worden<br />

gebruikt.<br />

I<br />

k durf het nauwelijks te bekennen,<br />

maar veelal vind ik in de<br />

tergebleven. Wat gebeurt er met deze artikelen?<br />

Is er een kans dat de eigenaar ze ooit<br />

terugziet? Mijn idee: voorzie in de mogelijkheid<br />

om zakmesjes, parfums en ander<br />

potentieel terrorismegevaarlijke voorwerpen<br />

die per ongeluk in de handbagage zijn<br />

blijven zitten, desgewenst in een envelop<br />

te stoppen en naar je huisadres te sturen.<br />

Zet een automaat neer bij de paspoortcontrole,<br />

waar reizigers tegen betaling enveloppen,<br />

pakketjes en postzegels kunnen<br />

kopen. Pen-aan-een-touwtje erbij, brievenbusopening<br />

en klaar. Zo kan tante post<br />

er ook nog wat aan verdienen. Ik zie alleen<br />

maar winnaars. En u?<br />

Vriendelijke groet,<br />

snel-snel-snel-sector de afbakpiz-<br />

za’s uit de supermarkt beter. Ze zijn er<br />

in talloze soorten, uitvoeringen en<br />

prijsklassen. Van die hele simpele<br />

diepgevroren in folie of karton tot<br />

die quasi-luxe koelkastverse dingen<br />

waar los een zakje ruccola bij wordt<br />

geleverd. Maak je daar een bijpassende<br />

salade van? Strooi het er na het<br />

verhitten los overheen? Weten ze hier<br />

in Italië wel van? In elk geval kreeg ik<br />

het op een feestje een keer meegebakken<br />

in de oven en dat bleek niet echt<br />

een succes. Het klinkt vreselijk, maar<br />

met de Dr. Oetker-pizza’s kan ik nog<br />

het beste leven. Maar eigenlijk zou<br />

het gezegde gewoon moeten luiden:<br />

eerste Napels zien en dáár pizza eten,<br />

dan sterven! 1<br />

Joep Zijp<br />

..........................................................<br />

GRONINGEN Regen 15˚C<br />

AMSTERDAM Buien 16˚C<br />

MAASTRICHT Bewolkt 17˚C<br />

VLISSINGEN Buien 16˚C


28<br />

<br />

<br />

...........................<br />

Nederland 1 Nederland 2 Nederland 3 RTL 4<br />

RTL 5<br />

17.00<br />

17:00 KRO Kindertijd<br />

17:25 Sesamstraat<br />

17:50 GroenLinks<br />

17:59 EénVandaag<br />

18:00 NOS Journaal<br />

18:20 EénVandaag<br />

18:35 NOS Gesprek minister-president<br />

18:45 NOS Sportjournaal<br />

19:00 Lingo<br />

19:25 <strong>De</strong> dorpsdokter<br />

20.00<br />

20:00 NOS Journaal<br />

20:30 Vermist<br />

21:30 Danny & Jenny de Munk<br />

22.00<br />

22:00 TROS TV Show op reis<br />

23:00 Pauw & Witteman<br />

23:55 NOS Journaal<br />

00:10 Pauw & Witteman<br />

01:10 NOS Journaal<br />

...........................<br />

.......................................<br />

.......................................<br />

.......................................<br />

RTL 7 SBS 6 Net 5 Veronica<br />

RTL 8<br />

17.00<br />

17:45 Who’s next<br />

18:00 The A-Team<br />

18:55 Law & order<br />

19:50 <strong>De</strong> Pfaff ’s<br />

20.00<br />

20:30 Someone to watch over me<br />

22.00<br />

22:35 RTL Voetbal: Jupiler League<br />

23:35 European Poker Tour Dublin<br />

...........................<br />

.......................................<br />

.......................................<br />

.......................................<br />

ÉÉN CANVAS BBC 1 BBC 2<br />

BBC World<br />

17.00<br />

17:05 Vrolijk Vlaanderen<br />

17:35 Buren<br />

18:00 Het journaal<br />

18:10 <strong>De</strong> rode loper<br />

18:35 Blokken<br />

19:00 Het journaal<br />

19:40 Man bijt hond<br />

20.00<br />

20:05 Het weer<br />

20:10 Thuis<br />

20:40 <strong>De</strong> provincieshow<br />

22.00<br />

22:00 Primeval<br />

22:45 Studio 1<br />

23:15 Het journaal laat<br />

23:36 KENO-uitslagen<br />

23:37 Euro millions-uitslagen<br />

23:40 Het weer<br />

23:45 Missing<br />

00:30 <strong>De</strong> rode loper<br />

...........................<br />

.......................................<br />

.......................................<br />

.......................................<br />

ARD ZDF Discovery Channel National Geographic Eurosport<br />

17.00<br />

17:00 Tagesschau um fünf<br />

17:15 Brisant<br />

17:47 Tagesschau<br />

17:55 ARD vor acht<br />

19:50 Das Wetter im Ersten<br />

19:55 Börse im Ersten<br />

20.00<br />

20:00 Tagesschau<br />

20:15 Liebe auf den dritten Blick<br />

21:45 Tatort: Stoevers Fall<br />

22.00<br />

23:10 Tagesthemen<br />

23:23 Das Wetter im Ersten<br />

23:25 Meine Schwester und ich<br />

00:55 Nachtmagazin<br />

01:15 Die Spur führt nach Soho<br />

02:55 Tagesschau<br />

17.00<br />

17:00 NOS Journaal<br />

17:10 <strong>De</strong> Wandeling<br />

17:35 <strong>De</strong> jaren ‘50, ‘60 en ‘70<br />

18:20 That’s the question<br />

18:50 Man bijt hond<br />

19:20 Blauw bloed extra<br />

19:50 Ik ben er weer<br />

20.00<br />

20:25 Netwerk<br />

20:50 Per seconde wijzer<br />

21:20 <strong>De</strong> leugen regeert<br />

22.00<br />

22:00 NOS Journaal<br />

22:15 Nova Politiek<br />

23:00 <strong>De</strong> oversteek: Guernsey<br />

00:30 Cinema.nl: Nederlands Film<br />

Festival 2007<br />

17.00<br />

17:05 The fl ying doctors<br />

18:05 Medisch centrum<br />

19:00 Hart van Nederland - Vroege editie<br />

19:25 Shownieuws - Vroege editie<br />

20.00<br />

20:00 Trauma centrum<br />

20:30 So you wannabe a popstar<br />

22.00<br />

22:30 Hart van Nederland - Late editie<br />

22:50 Piets weerbericht<br />

22:55 Shownieuws - Late editie<br />

23:30 Out for justice<br />

17.00<br />

17:05 Doug in het Disney festival<br />

17:30 Zoé Kezako<br />

17:45 Go IV<br />

17:55 Spring<br />

18:05 Karrewiet<br />

18:15 Spring<br />

18:30 W817<br />

18:45 Lockie Leonard<br />

19:10 Girls in love<br />

19:35 Karrewiet<br />

19:45 Space goofs<br />

20.00<br />

20:00 Terzake<br />

20:50 <strong>De</strong> weg naar Mekka<br />

21:35 <strong>De</strong> canvascrack<br />

22.00<br />

22:10 <strong>De</strong>sperate housewives<br />

.......................................<br />

17.00<br />

17:00 heute - Wetter<br />

17:15 hallo deutschland<br />

17:45 Leute heute<br />

18:00 SOKO Kitzbühel<br />

19:00 heute<br />

19:20 Weerbericht<br />

19:25 <strong>De</strong>r Landarzt<br />

20.00<br />

20:15 Siska<br />

21:15 <strong>De</strong>r letzte Zeuge<br />

22.00<br />

22:00 heute-journal<br />

22:27 Weerbericht<br />

22:30 Stoiber geht: <strong>De</strong>r lange Abschied<br />

von der Macht<br />

23:00 Eine große Nachtmusik<br />

00:00 heute nacht<br />

00:10 Veronica Mars<br />

00:50 Lange Nacht der Kleinkunst<br />

04:20 citydreams<br />

17.00<br />

17:00 NOS Jeugdjournaal.nl<br />

17:05 Dokument junior<br />

17:20 AVRO Junior Songfestival 2007:<br />

Report<br />

17:48 AVRO Smartkidz<br />

18:00 SpangaS<br />

18:25 Het Klokhuis<br />

18:45 NOS Jeugdjournaal<br />

19:00 ONM<br />

19:22 NOS Journaal<br />

19:30 <strong>De</strong> wereld draait door<br />

20.00<br />

20:25 Ranking the stars<br />

21:15 <strong>De</strong> Lama’s<br />

22.00<br />

22:00 Tequila<br />

22:30 NOS Sportjournaal<br />

22:55 NOS Journaal<br />

23:10 Missing without a trace<br />

23:55 Draadstaal<br />

00:25 <strong>De</strong> wereld draait door<br />

17.00<br />

17:15 The O.C<br />

18:05 Charmed<br />

19:05 McLeod’s daughters<br />

20.00<br />

20:00 Sex and the city<br />

20:30 Medium<br />

21:30 Lost<br />

22.00<br />

22:30 Training day<br />

00:45 Sex and the city<br />

17.00<br />

17:10 Shaun the sheep<br />

17:30 The Basil Brush show<br />

18:00 Trapped<br />

18:25 Newsround<br />

18:35 Neighbours<br />

19:00 Nieuws en weerbericht<br />

19:30 Regionaal nieuws<br />

20.00<br />

20:00 The One show<br />

20:30 My family<br />

21:00 EastEnders<br />

21:30 After you’ve gone<br />

22.00<br />

22:00 A bucket o’ French and Saunders<br />

22:30 Not going out<br />

23:00 Nieuws, regionaal nieuws en<br />

weerbericht<br />

23:35 Friday night with Jonathan Ross<br />

.......................................<br />

17.00<br />

17:00 Reel wars<br />

17:30 Classic car club: Jag MKII<br />

18:00 5th Gear<br />

18:30 Stunt junkies: Rally car jump<br />

19:00 American chopper: Liberty Bike<br />

20.00<br />

20:00 Mythbusters: Shattering<br />

subwoofer<br />

21:00 Ultimate biker challenge: Sweden<br />

21:30 Mean machines: The transatlantic<br />

challenge: Forwarders<br />

22.00<br />

22:00 American hotrod: ‘40 Ford<br />

23:00 Rides: Chip vs George<br />

00:00 Sex sense: The kiss<br />

00:30 Sex sense: Bi way<br />

01:00 I shouldn’t be alive<br />

17.00<br />

17:00 As the world turns<br />

18:00 RTL Nieuws<br />

18:15 Editie NL<br />

18:35 RTL Boulevard<br />

19:30 RTL Nieuws<br />

19:55 RTL Weer<br />

20.00<br />

20:00 Goede tijden, slechte tijden<br />

20:30 CSI: Miami<br />

21:30 Gillend naar huis<br />

22.00<br />

22:20 4 in het land<br />

22:45 RTL Nieuws<br />

22:55 RTL Weer<br />

23:00 Jouw vrouw, mijn vrouw<br />

23:55 RTL Boulevard<br />

17.00<br />

17:10 Yin Yang Yo<br />

17:35 Kim Possible<br />

18:00 South Park<br />

18:55 The Simpsons<br />

19:50 Brainiac<br />

20.00<br />

20:25 Wegmisbruikers<br />

21:20 <strong>De</strong> grote beurt<br />

22.00<br />

22:00 Best of Top Gear<br />

22:55 Roadrun<br />

23:30 Sexcetera<br />

00:00 Jordan & Peter: Jordan and Peter<br />

laid bare<br />

17.00<br />

17:30 Ready steady cook<br />

18:15 The weakest link<br />

19:00 Eggheads<br />

19:30 Nature’s calendar<br />

20.00<br />

20:00 The gardener’s year<br />

20:30 Meet the history detectives<br />

21:00 How to be a gardener<br />

21:30 Gardeners’ world<br />

22.00<br />

22:00 The story of India<br />

23:00 QI<br />

23:30 Newsnight<br />

00:00 Newsnight review<br />

00:30 Weerbericht<br />

00:35 Mock the week<br />

01:10 The restaurant<br />

02:10 The triple echo<br />

03:40 Star trek: The next generation<br />

.......................................<br />

17.00<br />

17:00 Crocodile chronicles: Calling all<br />

crocs<br />

17:30 Let’s get inventin<br />

18:00 The sea hunters: The wreck of<br />

Arturo Prat’s Esmeralda<br />

19:00 Earth investigated: Birth of the<br />

universe<br />

20.00<br />

20:00 I didn’t know that<br />

20:30 Seconds from disaster: The Kursk<br />

21:30 Rescue emergency: The Brighton<br />

bombing<br />

22.00<br />

22:30 Situation critical: Hollywood<br />

shootout<br />

23:30 I didn’t know that<br />

00:00 The sea hunters: The wreck of<br />

Arturo Prat’s Esmeralda<br />

01:00 Seconds from disaster: The Bali<br />

bombing<br />

TV-Gids<br />

.....................................<br />

17.00<br />

17:40 Jensen!<br />

18:25 The nanny<br />

18:55 PostcodeLoterij: <strong>De</strong>al or no deal<br />

19:25 <strong>De</strong> Gouden Kooi<br />

19:55 Flodder<br />

20.00<br />

20:30 Van Helsing<br />

22.00<br />

22:45 Jensen!<br />

23:30 <strong>De</strong> Gouden Kooi<br />

00:00 PostcodeLoterij: <strong>De</strong>al or no deal<br />

00:30 The king of Queens<br />

.....................................<br />

17.00<br />

17:00 Everybody loves Raymond<br />

17:30 Ally McBeal<br />

18:20 Dr. Phil<br />

19:10 Oprah Winfrey show<br />

20.00<br />

20:00 Een plek onder de zon<br />

20:30 Still breathing<br />

22.00<br />

22:35 As the world turns<br />

23:25 The nanny<br />

23:55 4 in het land<br />

00:20 RTL Nieuws<br />

00:30 RTL Weer<br />

00:35 Een plek onder de zon<br />

.....................................<br />

17.00<br />

17:30 Our world<br />

18:00 World news today<br />

19:30 World business report<br />

19:45 Sport today<br />

20.00<br />

20:00 World news today<br />

21:30 Indian school: Howzat<br />

22.00<br />

22:30 Extra time<br />

23:15 World business report<br />

23:45 Sport today<br />

00:30 Asia today<br />

00:45 World business report<br />

01:30 Extra time<br />

02:30 World business report<br />

03:30 Our world<br />

.....................................<br />

17.00<br />

18:00 Eurogoals weekend<br />

18:30 Tennis<br />

20.00<br />

20:15 Atletiek<br />

21:00 Sterkste man<br />

21:30 Sterkste man<br />

22.00<br />

22:00 Worstelen<br />

23:30 Extreme sports: YOZ<br />

00:00 Eurogoals weekend<br />

00:30 Atletiek


Puzzel met <strong>De</strong> <strong>Pers</strong> <br />

<br />

ZWEEDS RAADSEL: CRYPTOGRAM<br />

OPLOSSINGEN VAN GISTEREN<br />

sierlijkheid<br />

opzetje<br />

boom<br />

Turkse<br />

titel<br />

inschrijven<br />

babbelaar<br />

modieus<br />

gekleed<br />

edel<br />

1<br />

MIKADO<br />

In welke volgorde,<br />

van de bovenste<br />

tot de onderste,<br />

zijn de mikadostokjes<br />

vrij op<br />

te pakken?<br />

gewicht<br />

op de<br />

manier<br />

van<br />

SUDOKU <br />

3 2 9 8<br />

5 9 4<br />

7 4 2 3<br />

8 6 7<br />

3 7 6 8<br />

4 6 3 9<br />

5 8 1 2<br />

1 4 8 5<br />

barmhartig<br />

6<br />

aanduiding<br />

deel v.e.<br />

schip<br />

vis<br />

een<br />

7<br />

beetje<br />

erg dom<br />

cassettebandje<br />

5<br />

6 7 3 5<br />

2<br />

verzenmaker<br />

3<br />

vlies op<br />

wijn of<br />

bier<br />

1 2 3 4 5 6 7<br />

uiting v.<br />

aarzeling<br />

aandeelbewijs<br />

muzieknoot<br />

familielid<br />

Uw foto<br />

in de krant?<br />

gemalin<br />

van<br />

Iason<br />

12<br />

16<br />

stad in<br />

Duitsland<br />

maatstaf<br />

3 2 4 7<br />

5 6 9 3<br />

9 1 7 5 3<br />

4 5<br />

2 4<br />

9 2 1 6 8<br />

6 2<br />

6 8 1 7<br />

Naast de lezerscolumn die <strong>De</strong> <strong>Pers</strong> dagelijks plaatst,<br />

verschijnt op de plek van de IJskast vanaf medio volgende<br />

week de lezersfoto. Wij verzinnen een wekelijks<br />

wisselend thema, u maakt een foto. <strong>De</strong> mooiste<br />

foto’s worden geplaatst.<br />

Het thema van volgende week is: wakker wordende<br />

<strong>Pers</strong>-lezers. Camera op het nachtkastje dus en opsturen<br />

die foto!<br />

mijnfoto@depers.nl<br />

4<br />

1 2 3<br />

3 8 9<br />

4 5<br />

9<br />

HORIZONTAAL: 1. Guitige hijswerktuigen (8); 4. Journalistieke<br />

beloning met de waarde van een tapijt (8); 6. Dat stoeltje is niet<br />

door een vakman gemaakt (4); 8. Leer grootmoeder weer dat<br />

het slecht is (7); 9. Die vis kan erover gaan (4); 10. Dat blad<br />

gaat er niet op vooruit (8); 11. Kussentje in de rug (8).<br />

VERTICAAL: 1. Het muziekgezelschap is van plan om op de<br />

step te komen (6); 2. <strong>De</strong> prijs gaat omlaag door het wegspoelen<br />

van grond (6); 3. Dier voor de constructie van een wagen (7); 5.<br />

<strong>De</strong> intensiteit van een fort (7); 6. In orde maken met borrels<br />

(6); 7. Die ton is op het nippertje aan boord (6).<br />

9<br />

10<br />

29 16 11<br />

17<br />

6<br />

15<br />

16 19 23<br />

8<br />

10<br />

11<br />

8<br />

11<br />

5<br />

7 3<br />

4 9 1 5 6<br />

9 4 7 2<br />

2 1<br />

3 5<br />

2 4 9<br />

8 5<br />

6 1<br />

6 7<br />

......................................................................................................................<br />

29<br />

Cryptogram<br />

3 4 5 2 9 8 1 6 7<br />

HORIZONTAAL:<br />

6 9 7 5 1 3 4 8 2<br />

1. Plaatsje; 4. stoppage; 6. 2 1 8 4 7 6 5 9 3<br />

snik; 8. colbert; 9. nona; 8 5 6 9 2 7 3 1 4<br />

10. staalpil; 11. rekkelijk. 7 3 4 1 6 5 8 2 9<br />

VERTICAAL:<br />

9 2 1 8 3 4 6 7 5<br />

1. Posten; 2. alpaca; 3. 1 8 2 3 5 9 7 4 6<br />

stalles; 5. erezaak; 6. stille; 5 7 9 6 4 1 2 3 8<br />

7. koelak.<br />

4 6 3 7 8 2 9 5 1<br />

Zweeds<br />

-h-a-p-ajaarfeest<br />

-lam-dier<br />

olm-aak-a<br />

-o-arleskwakkelen<br />

-eiser-ko<br />

ked-lento<br />

-nar-neer<br />

JODELEN<br />

Brainsnack<br />

1 blokje. Het aantal zwarte<br />

en paarse blokjes is<br />

gelijk aan het aantal rode<br />

blokjes.<br />

Bij onderstaande kakuro® vormen<br />

de getallen in de zwarte<br />

driehoekjes de som van cijfers<br />

van 1 tot en met 9, die horizontaal<br />

of verticaal in de aangrenzende<br />

vakjes worden ingevuld.<br />

<strong>De</strong> Sumbrero® links is<br />

een drieweg-kakuro® waarbij<br />

de getallen in de driehoekjes<br />

de som vormen van cijfers, die<br />

verticaal of diagonaal in de<br />

aangrenzende witte vakjes<br />

moeten worden ingevuld. <strong>De</strong> 0<br />

doet helemaal niet mee. Per<br />

som mag elk cijfer maar één<br />

keer voorkomen. Dus bijvoorbeeld:<br />

4=1+3 of 3+1, maar niet<br />

0+4, 4+0 of 2+2.<br />

SUDOKU SUDOKU KAKURO ® <br />

7 6 4 9 1 2 3 8 5<br />

5 1 2 8 3 4 7 6 9<br />

8 3 9 6 7 5 2 1 4<br />

9 4 1 2 5 6 8 7 3<br />

6 5 7 3 8 1 9 4 2<br />

3 2 8 7 4 9 6 5 1<br />

4 7 3 1 2 8 5 9 6<br />

1 8 6 5 9 3 4 2 7<br />

2 9 5 4 6 7 1 3 8<br />

Kakuro ® & Sumbrero ®<br />

SUMBRERO ® Kakuro® van gisteren<br />

3 21 7 15<br />

4 4<br />

9 3<br />

16<br />

16<br />

17<br />

9 8 6 1<br />

7 9 8 9<br />

2<br />

5<br />

4 7 9 3<br />

7 9 2 1<br />

6 8 7 9<br />

Sumbrero® van gisteren<br />

3<br />

3 11<br />

6 2 3 8 9 1 5 7 4<br />

8 4 5 6 2 7 9 3 1<br />

7 9 1 3 5 4 8 2 6<br />

1 5 9 7 8 2 6 4 3<br />

3 8 2 9 4 6 7 1 5<br />

4 7 6 5 1 3 2 9 8<br />

9 1 4 2 6 8 3 5 7<br />

5 6 7 4 3 9 1 8 2<br />

2 3 8 1 7 5 4 6 9<br />

LEZERS<br />

COLUMN mijncolumn@depers.nl<br />

Naaktslak<br />

Esther Kuipers ...<br />

Wanneer je naar mijn grootste angst<br />

zou vragen, zou het even duren voordat<br />

ik uitermate voorzichtig de woorden<br />

‘weet ik niet’ of ‘geen idee’ zou<br />

kunnen stamelen. Het begrip angst<br />

ligt ergens ver achterin mijn hersenen<br />

opgeslagen tussen de allang vergeten<br />

natuur- en scheikundeformules<br />

van drie jaar geleden. Op de vraag<br />

naar mijn grootste afkeer zal ik echter<br />

al na een halve seconde antwoorden<br />

met een gezicht vol afgrijzen.<br />

Naaktslakken. Alleen het woord op<br />

al. Het is een woord met een vieze<br />

nasmaak dat langer dan andere<br />

woorden in je mond blijft hangen. Bij<br />

de minste of geringste regenbui komen<br />

ze te voorschijn. Waar ze van-<br />

daan komen? Geen idee. Soms hele<br />

kolonies die twee aan twee het voetpad<br />

oversteken, en dat allemaal zonder<br />

gêne voor hun naakte lichaam. Eén<br />

met de natuur zullen ze wel gedacht<br />

hebben. Ergens zijn het wel bijzondere<br />

wezens. Het komt regelmatig voor dat<br />

ik op de stoep een overreden naaktslak<br />

zie liggen. Expres, als je het mij vraagt,<br />

maar dat terzijde. Er hoeft maar één<br />

naaktslak zijn overleden soortgenoot<br />

te ontdekken en hij wordt al bedolven<br />

onder een horde andere naaktslakken<br />

die zich te goed doen aan een feestmaal.<br />

Het slachtoffer wordt van top tot<br />

teen opgegeten door zijn vrienden.<br />

Vergelijkbaar met een waardige begrafenis.<br />

<strong>De</strong> andere bezigheden van de<br />

naaktslak doen dit plechtige ritueel<br />

echter behoorlijk teniet. Zo terroriseert<br />

familie slak al een jaar lang het<br />

konijnenhok achterin de tuin, waardoor<br />

ik genoodzaakt ben elke ochtend<br />

1<br />

3<br />

9<br />

8<br />

deze opdringerige wezens op te sporen<br />

en ze vervolgens walgend de tuin<br />

in te smijten. Met een schepje overigens.<br />

Mijn laatste akelige aanvaring<br />

met een naaktslak was enkele weken<br />

terug. Ik geef toe, het was een<br />

onbezonnen actie. Het was laat op de<br />

avond toen ik op blote voeten de tuin<br />

in rende. Het was heerlijk om op dat<br />

tijdstip nog even buiten te zijn, tot ik<br />

plotseling iets glibberigs onder mijn<br />

rechtervoet uit elkaar voelde spatten.<br />

Wel honderd keer heb ik daarna<br />

mijn voeten gewassen. <strong>De</strong> gelegenheid<br />

heb ik aangegrepen om met een<br />

zaklamp vol afkeer naar de fijngestampte<br />

naaktslak te kijken. Een afschuwelijke<br />

aanblik, maar toch. Elke<br />

slak minder is er één zal ik maar zeggen.<br />

En ik geef toe: ik heb nog nooit<br />

zo lekker geslapen als die nacht. 1<br />

8<br />

6<br />

5<br />

2<br />

1<br />

7<br />

8<br />

4<br />

9


30<br />

<br />

<br />

Levon Aronian (24) wordt deze<br />

week in Mexico weliswaar geen<br />

wereldkampioen schaken, maar de<br />

Armeniër is wel hét talent van de<br />

toekomst. Geliefd bij publiek, gehaat<br />

bij sommige tegenstanders.<br />

‘Aronian zegt rustig dat hij in álles<br />

geniaal is.’<br />

Renzo Verwer<br />

MEXICO CITY/AMSTERDAM<br />

...<br />

Jan Timman, Nederlands bekendste<br />

schaker, zag in 1999 al dat een ruwe<br />

diamant tegenover hem zat. Aronian<br />

was nog maar zestien jaar, verloor<br />

zijn partij, maar maakte wel indruk<br />

op Timman. ‘Hij is een interessante<br />

persoonlijkheid, vandaar dat hij ook<br />

zoveel fans heeft onder amateurschakers.<br />

Vaak hebben jonge spelers weinig<br />

te melden. Maar Aronian zegt<br />

rustig in interviews dat hij in alles geniaal<br />

is, terwijl hij op andere momenten<br />

laat weten dat hij alleen met geluk<br />

de wereldtop heeft gehaald.’<br />

Billie Holiday<br />

Levon Aronian is een classicus. Zijn<br />

favoriete schrijver is de Rus Nikolai<br />

Gogol en tot zijn muzikale favorieten<br />

rekent hij Billie Holiday. Hij kijkt<br />

graag films: van Ingmar Bergman en<br />

Alfred Hitchcock tot Andrej Tarkovsky.<br />

Zoals het een schaker betaamt,<br />

<strong>pakt</strong> hij ook die hobby systematisch<br />

aan: hij kijkt álle films van één regisseur<br />

achter elkaar op dvd. Als schaker<br />

staat hij bekend als een allrounder,<br />

Novum<br />

AMSTERDAM<br />

...<br />

<strong>De</strong> selectie van Ajax is gisteren door<br />

trainer Henk ten Cate bestraft met<br />

een looptraining van een uur. Ook<br />

moet de spelersgroep het kaartje van<br />

fans voor de wedstrijd in de volgende<br />

bekerronde betalen.<br />

<strong>De</strong> coach van de Amsterdammers<br />

besloot tot deze maatregelen naar<br />

aanleiding van de beschamende vertoning<br />

van woensdag tegen Kozakken<br />

Boys. In het bekerduel met de<br />

Dagblad<br />

<strong>De</strong> <strong>Pers</strong> elke<br />

dag geheel<br />

gratis op úw<br />

kantoor?<br />

Ga naar<br />

www.depers.nl/opkantoor<br />

en vul uw gegevens in.<br />

want Aronian beheerst eigenlijk álle<br />

facetten van het spel.<br />

Hij zegt over zichzelf dat hij lui is<br />

in zijn voorbereiding op partijen. <strong>De</strong><br />

Nederlandse grootmeester Karel van<br />

der Weide, die hem goed kent, gelooft<br />

daar echter niets van. ‘Dat zegt hij<br />

omdat hij niet te veel prijs wil geven.<br />

Ajax<br />

Spelers moeten kaartje van fans betalen<br />

Brabantse amateurs stelden de Amsterdammers<br />

de 2-1 winst pas veilig<br />

in de verlenging. Alleen de Ajaxsupporters<br />

die dit duel vanuit het bezoekersvak<br />

van Kozakken Boys hebben<br />

gevolgd, hebben recht op een<br />

gratis kaartje voor de volgende ronde.<br />

Direct na het duel in Werkendam<br />

excuseerde Ten Cate zich al voor de<br />

geleverde wanprestatie van zijn pupillen.<br />

Een dag later moesten de Ajacieden<br />

boeten. Na enige tijd leek het<br />

erop dat de exercitie van de voetbal-<br />

Nee, net als alle andere toppers is hij<br />

een prostitué van de database. ‘<br />

Fotografi sch geheugen<br />

‘Ik denk wél dat hij minder tijd aan<br />

schaken besteedt dan bijvoorbeeld<br />

Viswanathan Anand, Andrei Topalov<br />

en Ruslan Ponomariov. Maar Aroni-<br />

lers erop zat, maar dat bleek niet het<br />

geval. ‘Jullie hebben een half uur gelopen’,<br />

beet Ten Cate zijn manschappen<br />

toe. ‘Nu omdraaien en de andere<br />

kant op. In een hoger tempo.’<br />

Alleen doelman Erik Heijblok,<br />

die woensdagavond schuldig was aan<br />

de enige tegentreffer in de bekerwedstrijd,<br />

mocht na enige tijd wandelen.<br />

<strong>De</strong> Noord-Hollander wenste<br />

echter solidair te zijn met zijn teamgenoten.<br />

Pas na een stemverheffing<br />

van zijn trainer hield hij zijn benen<br />

stil. 1<br />

Meld u nu aan en ontvang<br />

een halfjaarabonnement op<br />

National Geographic of Quest.<br />

an is een natuurtalent in de klasse van<br />

Anand. En hij heeft een fotografisch<br />

geheugen: als hij een keer in de voorbereiding<br />

een variant ziet, dan onthoudt<br />

hij hem.’<br />

Aronian gedraagt zich in het circuit,<br />

waar hij in 2004 binnendrong<br />

tot de wereldtop, vol zelfvertrouwen.<br />

.......................................<br />

KORT<br />

111<br />

Davis Cup-team tegen<br />

Letland of Macedonië<br />

Het Nederlandse Davis Cup-team<br />

neemt het in de tweede ronde van de<br />

Europees/Afrikaanse zone op tegen de<br />

winnaar van het duel tussen Letland<br />

en Macedonië. Dat wees de loting gisteren<br />

uit. Oranje speelt in april in beide<br />

gevallen een uitwedstrijd. Letland en<br />

Macedonië kruisen in februari de degens<br />

met elkaar. <strong>De</strong> Letten lijken op<br />

papier de favoriet. <strong>De</strong> Baltische staat<br />

heeft de beschikking over Ernests Gulbis,<br />

de nummer 58 van de wereldranglijst.<br />

<strong>De</strong> winnaar van de tweestrijd<br />

tussen Nederland, dat vorige week<br />

Sport<br />

WK Schaken Levon Aronian geliefd bij fans, gehaat door tegenstanders<br />

‘Hij is een prostitué van de database’<br />

Levon Aronian gedraagt zich in het schaakcircuit vol zelfvertrouwen. REUTERS<br />

Op toernooien is duidelijk dat hij<br />

veel mensen kent en grappig in de<br />

omgang is. Toch wordt zijn karakter<br />

niet door iedereen begrepen. Tegen<br />

Ivan Sokolov, de huidige Nederlandse<br />

nummer een, maakte hij enkele<br />

slecht geplaatste opmerkingen over<br />

hun partij die Sokolov verloor. Hij<br />

meldde dat zijn winst lag in zijn voorbereiding,<br />

niet in zijn goede spel. Het<br />

werd niet op prijs gesteld.<br />

Sokolov: ‘Hij vond het vervelend<br />

dat hij al in de opening won. Maar dat<br />

soort opmerkingen slaat nergens op,<br />

dan moet hij maar een andere opening<br />

spelen.’<br />

‘En toen ik vorig jaar een simultaan<br />

gaf bij Corus, ging hij heel lang<br />

tegenstanders van me helpen. Hij ziet<br />

dat vast als leuke grappen, maar ik<br />

ben er niet zo van gediend. Hij is een<br />

geweldig schaker, maar als persoon:<br />

maf en niet aardig.’<br />

Vooraf gold de Armeniër, na<br />

Anand en Kramnik, als een van de favorieten<br />

voor de wereldtitel in Mexico,<br />

waar zondag de winnaar wordt<br />

gekroond. Die zal hoogstwaarschijnlijk<br />

naar de naam Anand luisteren.<br />

Niettemin lijkt de ervaring van het<br />

WK Aronian te helpen in zijn jacht op<br />

de prestigieuze titel. Timman is echter<br />

voorzichtig met te veel complimenten.<br />

‘Ik vind hem niet zo goed als bijvoorbeeld<br />

Anand. Je ziet wel dat hij<br />

keihard werkt en een frisse kijk op het<br />

spel heeft.’1<br />

Formule 1<br />

Verklaring Alonso zorgt niet voor<br />

sfeerverbetering bij McLaren<br />

Redactie sport<br />

AMSTERDAM<br />

...<br />

Wereldkampioen Formule 1 Fernando<br />

Alonso kondigde gisteren aan<br />

geen reden te zien om volgend jaar<br />

bij het team van McLaren te vertrekken.<br />

Vermoedelijk hoopte teambaas<br />

Ron <strong>De</strong>nnis dat de Spanjaard eindelijk<br />

zou verklaren dat hij juist wél zou<br />

verkassen.<br />

<strong>De</strong> twee leven al weken in onmin<br />

met elkaar omdat Alonso, als wereldkampioen,<br />

een voorkeurspositie wil<br />

ten opzichte van zijn teamgenoot Lewis<br />

Hamilton. Sinds de Grand Prix<br />

van Hongarije, begin augustus, hebben<br />

de tweevoudig wereldkampioen<br />

en de Engelsman geen woord meer<br />

met elkaar gewisseld.<br />

Tegenover de sportpers in het Japanse<br />

Fuji, waar zondag de Japanse<br />

Grand Prix verreden zal worden, liet<br />

de McLaren-rijder weten dat het goed<br />

met hem gaat in het kampioenschap<br />

en dat hij daarom blij is.<br />

<strong>De</strong>nnis is niet de enige die Alonso<br />

bij McLaren liever kwijt dan rijk is.<br />

Hamilton kwam al een aantal keer in<br />

aanvaring met de Spanjaard, maar na<br />

de Grand Prix van België plaatste hij<br />

grote vraagtekens bij de agressieve<br />

rijstijl van Alonso. <strong>De</strong> Brit werd daar<br />

door zijn nukkige teamgenoot bijna<br />

van de baan gereden. <strong>De</strong> afgelopen<br />

weken is druk gespeculeerd over een<br />

transfer van Alonso naar zijn oude<br />

team Renault. 1<br />

......................................<br />

Portugal versloeg in een promotie/<br />

degradatieduel, en Letland of Macedonië<br />

plaatst zich voor de play-offs<br />

voor een plaats in de wereldgroep.<br />

111<br />

Timmy Simons verlengt<br />

contract bij PSV<br />

Het contract van Timmy Simons bij<br />

PSV wordt opengebroken en verlengd<br />

tot 2011. <strong>De</strong> Belg wil de laatste<br />

jaren van zijn carrière voor de Eindhovense<br />

club spelen. Zijn huidige<br />

contract loopt aan het eind van het<br />

volgende seizoen af. Simons speelt<br />

vanaf 2005 bij PSV en werd sindsdien<br />

twee keer landskampioen. Eerder<br />

speelde hij voor Club Brugge. Daar<br />

werd hij ook twee keer kampioen.<br />

...............................................................................<br />

Assistent-toeschouwer<br />

Altijd handig, zo’n scheidsrechterscursus. In het bekerduel tussen<br />

Excelsior en VVV viel de assistent-scheidsrechter uit. Een van de<br />

toeschouwers, met diploma, kreeg vervolgens de vlag toebedeeld.


Sport <br />

<br />

Club uit KNVB-beker gezet<br />

Bij PSV niet de eerste<br />

administratieve blunder<br />

PSV is door de KNVB uit het bekertoernooi<br />

gezet na het opstellen van<br />

de geschorste Manuel da Costa<br />

tegen Jong Heerenveen.<br />

Redactie sport<br />

EINDHOVEN<br />

…<br />

Kaiserslautern-PSV 1-0, 0-1 in de return,<br />

8 en 15 maart 2001.<br />

PSV ‘vergat’ Ruud van Nistelrooij, die<br />

lang revalideerde na een zware knieblessure,<br />

en Eric Addo in te schrijven<br />

voor de UEFA Cup. <strong>De</strong> formulieren<br />

waren twee weken te laat opgestuurd.<br />

Addo zat zelfs niet-speelgerechtigd<br />

tegen Parma op de bank, maar viel<br />

niet in. <strong>De</strong> Eindhovenaren poogden<br />

.....................................<br />

..........................................................<br />

Goede actie (1)<br />

Michel Platini steunt scheidsrechters die<br />

wedstrijden stilleggen wegens racistische<br />

spreekkoren op de tribunes.<br />

vergeefs via sporttribunaal CAS alsnog<br />

toestemming om de voetballers<br />

op te stellen af te dwingen.<br />

SHO-Jong PSV 0-1, 9 augustus 2005<br />

Jong PSV wint in de eerste ronde van<br />

de KNVB-beker van SHO uit Oud-Beijerland<br />

door een strafschop. Maar<br />

PSV had per abuis de Australische international<br />

Lindsay Wilson opgesteld.<br />

<strong>De</strong> verdediger was het seizoen<br />

ervoor verhuurd aan Helmond Sport.<br />

Na het duel met de amateurs bleek<br />

dat zijn overschrijving naar PSV<br />

nog niet formeel was afgerond , waardoor<br />

hij nog niet speelgerechtigd was.<br />

SHO mocht door naar de volgende<br />

ronde.<br />

.......................................<br />

PSV-Arsenal 1-0, 1-1 in de return. 20<br />

februari en 7 maart 2007.<br />

Na twee jaar revalideren is John de<br />

Jong eindelijk weer fit. Maar bij de<br />

heropening van de inschrijving voor<br />

de Champions League ziet PSV <strong>De</strong><br />

Jong ‘over het hoofd’, aldus technisch<br />

manager Stan Valckx.<br />

Jong Heerenveen-PSV 0-3, 26 september<br />

2007<br />

Het Friese beloftenelftal treedt aan<br />

met Braziliaans international Afonso<br />

Alves. <strong>De</strong>sondanks wint PSV, maar<br />

nadien blijkt dat verdediger Manuel<br />

da Costa geschorst was na twee gele<br />

kaarten in het vorige bekertoernooi.<br />

<strong>De</strong> KNVB besloot gisteren dat Jong<br />

Heerenveen doormag naar de derde<br />

ronde. PSV-directeur Jan Reker noemt<br />

het voorval ‘een blunder van jewelste’.<br />

‘Ik heb onmiddellijk besloten<br />

om de procedures bij dit soort administratieve<br />

zaken intern drastisch te<br />

wijzigen. Hier is het laatste woord<br />

dus zeker nog niet over gezegd.’ 1<br />

.......................................<br />

............................................................<br />

Goede actie (2)<br />

‘Zij hebben daar groot gelijk in’, vertelde de hoogste<br />

baas van de Europese voetbalbond UEFA. ‘Ze<br />

zullen alle steun van ons krijgen.’<br />

Champions Trophy<br />

Hockeyers kunnen zich nu<br />

opmaken voor duels in Maleisië<br />

Novum<br />

AMSTERDAM<br />

...<br />

<strong>De</strong> Internationale Hockey Federatie<br />

heeft gisteren besloten dat de Champions<br />

Trophy dit jaar in Maleisië<br />

wordt georganiseerd.<br />

Twee weken geleden werd duidelijk<br />

dat Pakistan, waar het toernooi<br />

eigenlijk zou plaatsvinden, niet langer<br />

een optie was. <strong>De</strong> situatie in het<br />

land was te gevaarlijk. Het hockeytoernooi<br />

zal nu van 29 november tot<br />

en met 9 december worden gespeeld<br />

in Kuala Lumpur, de hoofdstad van<br />

Maleisië.<br />

Australië en Spanje hadden eerder<br />

dit jaar laten weten niet naar het door<br />

een reeks zelfmoordaanslagen getrof-<br />

...............................................................................<br />

Zeilster van het jaar 2007<br />

KAMPIOENEN BERKHOUT EN DE<br />

KONING BEIDEN GENOMINEERD<br />

Lobke Berkhout en Marcelien de Koning<br />

zijn genomineerd voor ISAF<br />

Award voor ‘beste zeilster van de wereld<br />

2007’. Het 470-tweetal neemt<br />

het in de verkiezing op tegen Claire Leroy<br />

(Match Race), het Yngling-drietal<br />

Sarah Ayton, Sarah Webb en Pippa<br />

Wilson en de Laser Radial-zeilster Evi<br />

Van Acker. Berkhout en <strong>De</strong> Koning<br />

werden in 2007 onder meer voor de<br />

derde keer op rij wereldkampioen in<br />

de 470-klasse.<br />

...............................................................................<br />

31<br />

fen Pakistan te zullen afreizen. Zij<br />

vonden, gezien de spanningen in het<br />

land, deelname niet verantwoord.<br />

Nederland, Duitsland en Zuid-Korea<br />

hielden nog een slag om de arm.<br />

Omdat het organiserende land automatisch<br />

is geplaatst, is het toernooi<br />

uitgebreid tot acht teams: de zes<br />

teams die al zouden meedoen (Australië,<br />

Duitsland, Zuid-Korea, Nederland,<br />

Pakistan en Spanje), gastland<br />

Maleisië en Groot-Brittannië.<br />

Pakis tan mocht uiteindelijk deelnemen<br />

als compensatie voor het verlies<br />

van de organisatie van het evenement.<br />

<strong>De</strong> Britten werden toegevoegd aan<br />

het deelnemersveld vanwege hun<br />

vijfde plaats op het WK in 2006. 1<br />

IJshockey Coach en recordinternational Berteling viert vijftigste verjaardag met jubileumwedstrijd<br />

Een feestduel voor z’n beste vrienden<br />

IJshockeycoach Ron Berteling van<br />

Amstel Tijgers viert morgen zijn<br />

vijftigste verjaardag met een jubileumwedstrijd.<br />

‘Want mijn beste<br />

vrienden zitten bij het ijshockey.’<br />

Remco Janssen<br />

AMSTELVEEN<br />

...<br />

Eigenlijk was het de bedoeling dat<br />

zijn verjaardagsduel gewoon een<br />

mooie wedstrijd zou worden met wat<br />

oud-spelers van vroeger. Maar, constateert<br />

organisator en feestvarken<br />

Berteling, het duel is inmiddels niet<br />

uit de hand gelopen, maar wel behoorlijk<br />

‘uit zijn jasje gegroeid’.<br />

Al jaren liep de recordinternational<br />

(213 caps) rond met het idee om<br />

op zijn vijftigste verjaardag een jubileumduel<br />

te organiseren. ‘Ik was<br />

vroeger een teamspeler, met veel respect<br />

voor de tegenstander. Ik heb een<br />

lange tijd mijn sport op een hoog niveau<br />

bedreven. Een aantal van de<br />

mensen met wie ik heb samengespeeld<br />

– of tegen heb gespeeld – zie ik<br />

nu nauwelijks meer, terwijl wij wel<br />

een leuke tijd samen hebben gehad.’<br />

Maar ja, nodig één persoon uit, en<br />

je moet ook die ander uitnodigen. En<br />

de volgende speler kon hij ook niet<br />

over het hoofd zien. Uiteindelijk begon<br />

hij drie maanden geleden met<br />

het aanschrijven van zo’n zestig<br />

(oud-)spelers, uit elke stad één, soms<br />

meerdere. Zo’n 45 man verschijnt<br />

morgen op het ijs in de Jaap Edenhal.<br />

Berteling: ‘Als ik ook spelers uit het<br />

KORT<br />

111<br />

Internationals Flier en<br />

Wensink genomineerd<br />

<strong>De</strong> volleybalinternationals Manon<br />

Flier en Caroline Wensink zijn genomineerd<br />

voor de uitverkiezing van<br />

speelster van het jaar in de Nederlandse<br />

competitie. Gisteren werden<br />

beiden met Oranje uitgeschakeld op<br />

het EK in België. Monique Wismeijer<br />

van AMVJ is de derde kandidate. Bij<br />

de mannen zijn Sander Olsthoorn,<br />

Joram Maan (beiden afgelopen seizoen<br />

actief voor Dynamo) en Michael<br />

Olieman (Nesselande) genomineerd.<br />

Avital Selinger, bondscoach van de<br />

vrouwen en coach van Martinus,<br />

Ron Berteling: ‘Als ik ook spelers uit het buitenland had uitgenodigd, had ik er zo honderden gehad.’ CHRISTIAAN KROP<br />

buitenland had uitgenodigd, had ik<br />

er zó honderden gehad.’ <strong>De</strong> invitaties<br />

maakte hij zelf. ‘Ik wil altijd de regie<br />

in eigen handen houden.’<br />

Zijn beste vrienden uit de ijshockeywereld<br />

zegden toe te komen. Zoals<br />

zijn idool Corky de Graauw, nu<br />

maakt kans op de prijs van trainer van<br />

het jaar. Redbad Strikwerda, die met<br />

Dynamo de landstitel won, en Mathias<br />

Eichinger (Longa) zijn ook genomineerd.<br />

<strong>De</strong> Volleybal Awards worden<br />

op 7 oktober uitgereikt bij het volleybalgala<br />

na de duels om de Super Cup.<br />

111<br />

Barcelona enkele weken<br />

zonder Zambrotta<br />

Gianluca Zambrotta is de komende<br />

weken uitgeschakeld door een blessure<br />

aan zijn rechtervoet. Dat bleek<br />

gisteren uit een MRI-scan. <strong>De</strong> 30-jarige<br />

verdediger van FC Barcelona liep de<br />

kwetsuur op tijdens de competitiewedstrijd<br />

tegen Real Zaragoza. <strong>De</strong> Italiaan<br />

kwam in botsing met Ricardo<br />

golfclubeigenaar. ‘Hij is voor mij een<br />

grootheid. Ik heb hem als 14-jarige<br />

pikkie nog zien spelen, later heb ik bij<br />

Amsterdam en in het Nederlands<br />

team met hem mógen samenspelen.’<br />

Ook Jos Bles komt, zijn oud-ploeggenoot<br />

en nog altijd zijn beste vriend.<br />

Oliveira en moest het veld al in de<br />

twintigste minuut verlaten. Door de<br />

blessure mist de international waarschijnlijk<br />

ook de EK-kwalificatiewedstrijd<br />

tegen Georgië op 13 oktober.<br />

111<br />

Springruiter Voorn<br />

opgenomen in A-kader<br />

Bondscoach Rob Ehrens van de Nederlandse<br />

springruiters heeft Vincent<br />

Voorn opgenomen in zijn A-kader. <strong>De</strong><br />

23-jarige Voorn ontwikkelde zich dit<br />

jaar sterk met zijn paard Audi’s Alpapillon-Armanie.<br />

Voorn leverde een<br />

bijdrage aan het goud in de landenwedstrijd<br />

van het Europees Kampioenschap.<br />

Het A-kader bestaat nu uit<br />

Op de site van de Tijgers memoreert<br />

Bles dat hij Berteling ooit zo ‘mager<br />

als een garnaal’ zag binnenkomen bij<br />

Amsterdam. Zat Berteling vier witte<br />

boterhammen met vleeswaar te eten<br />

in de pauze, terwijl een teamgenoot<br />

zijn kunstgebit uitdeed. Trek, maar<br />

ook nervositeit, grapt Bles.<br />

Vrijwilligers verzamelden meer<br />

anekdotes over Berteling en publiceerden<br />

die op de site van de Tijgers.<br />

Op en top een gentleman of ‘een<br />

icoon’, zo omschrijven (oud)-ijshockeyers<br />

hem. ‘Het is mij heel veel<br />

waard om te lezen hoe mijn tegenstanders<br />

over mij denken en dachten:<br />

dat ik een teamspeler ben.’<br />

Na afloop speelt zijn team Amstel<br />

Tijgers in een nieuw gecreëerde supercup<br />

tegen Tilburg Trappers. <strong>De</strong><br />

eenmalige wedstrijd komt in de<br />

plaats van het vorig jaar zo verfoeide<br />

Challenge Cup, waarin eredivisionisten<br />

monsterscores neerzetten tegen<br />

eerstedivisieteams. Het supercupduel<br />

draagt de naam van de coach: de Ron<br />

Berteling Trofee, een cadeautje én<br />

eerbetoon van de ijshockeybond<br />

voor de ultieme teamspeler.<br />

Uiteraard is Berteling vereerd met<br />

de naar hem vernoemde trofee. ‘Maar<br />

ik wil niet uit de hoogte doen. Ik heb<br />

het zo lang volgehouden (hij speelde<br />

vorig jaar nog vier duels in de Challenge<br />

Cup, red.) omdat ik zuinig ben<br />

op mijn lichaam. Met een beetje spelinzicht<br />

en techniek kom je ver.’<br />

Zelf een feestje bouwen voor zijn<br />

vijftigste verjaardag is geen uiting van<br />

egoïsme, betoogt Berteling. Al zijn<br />

(beste) vrienden zitten in het ijshockey.<br />

‘Het ene verhaal dat ik al honderd<br />

keer gehoord heb, wil ik nóg een<br />

keer horen. En dan lach ik net zo hard<br />

als — of nóg harder dan — de eerste<br />

keer dat ik de grap heb gehoord.’ 1<br />

acht ruiters. Berkhout (l) en <strong>De</strong> Koning. HH<br />

Goede actie (3)<br />

Platini ging verder: ‘Voetbal is belangrijk, maar er zijn<br />

ook fundamentele dingen in het leven. Wij zullen<br />

overtreders, indien nodig , hard aanpakken.’


32<br />

<br />

<br />

Beker Stormvogels Telstar vecht voor bestaan<br />

‘Maar er is wél<br />

warm water hier’<br />

In Engeland zou Stormvogels<br />

Telstar liefdevol als cultclub<br />

worden omarmd. In Nederland niet.<br />

Daar klagen voetballers over de<br />

kapotte douches. Gisteren verloor<br />

Stormvogels Telstar voor de beker<br />

van Heracles Almelo: 1-2.<br />

Iwan Tol<br />

VELSEN-ZUID<br />

...<br />

Even voor acht uur op sportpark<br />

Schoonenberg. Supporters van<br />

Stormvogels Telstar zwaaien met<br />

grote, witte vlaggen. <strong>De</strong> dorpsgek<br />

<strong>pakt</strong> zijn gitaar om het gezang van de<br />

‘harde kern’ muzikaal te begeleiden.<br />

‘Josti, josti, jostiband’, reageren de<br />

Heracles-fans.<br />

Op de staantribune achter het doel<br />

is het leeg. Er staan alleen twee auto’s<br />

geparkeerd. Aan de overkant zijn de<br />

houten banken van de hoofdtribune<br />

onbezet. <strong>De</strong> tribune is op slot gedaan;<br />

te gevaarlijk voor de toeschouwers. In<br />

afwachting van een nieuw onderkomen<br />

zitten de fans nu aan de lange<br />

zijde of op de noodtribune. <strong>De</strong> capaciteit<br />

is 2.014, vanavond zitten er<br />

slechts 488 inclusief familie en vrienden<br />

van de spelers.<br />

In de rubriek ‘<strong>Pers</strong>oonlijk’ van<br />

Voetbal International noemen spelers<br />

Stormvogels Telstar steevast de meest<br />

armoedige club uit het betaalde voetbal.<br />

Er wordt geklaagd over kapotte<br />

douches, waar bovendien alleen<br />

maar koud water uit stroomt. ‘Ik lees<br />

die verhalen ook’, zegt Pieter de<br />

Waard, de algemeen directeur. ‘En<br />

eerlijk gezegd: ik kan het me voorstellen.<br />

Maar: het water is warm.’<br />

<strong>De</strong> Waard is de zoon van Jos, die in de<br />

jaren tachtig voorzitter was. Hij bestelt<br />

een koffie in het Paviljoen waar<br />

de sfeer heerst van een bruine kroeg.<br />

‘Waar kom je dat nou nog tegen in het<br />

betaalde voetbal?’, vraagt hij. ‘Het is<br />

kneuterig, maar wel professioneel<br />

kneuterig.’<br />

In tegenstelling tot <strong>De</strong> Waard ergert<br />

Telstar bekendste fan, commentator<br />

Leo Driessen, zich wél aan het<br />

dedain waarmee over zijn club gesproken<br />

wordt. ‘Napraterij’, noemt<br />

hij het. ‘Maar die uitspraken over kapotte<br />

douches zijn voor journalisten<br />

leuker om op te schrijven dan dat<br />

Jong Telstar zich ook voor het bekertoernooi<br />

had weten te plaatsen en<br />

slechts nipt verloor van NAC Breda.'<br />

Stipt om acht uur komen de spelers<br />

te voorschijn vanuit de tunnel<br />

onder de hoofdtribune. <strong>De</strong> speaker<br />

heet de ‘gladiatoren’ welkom. Als na<br />

vijf minuten Stormvogels Telstar op<br />

1-0 komt, is het feest. Maar al snel<br />

blijkt dat Heracles te sterk is voor de<br />

thuisploeg en buigt Everton de stand<br />

om naar 1-2.<br />

<strong>De</strong> Waard steekt nog maar eens<br />

een sigaret op. Met een begroting van<br />

1,7 miljoen is het behelpen, beseft<br />

hij. 'Maar we zijn ervan overtuigd dat<br />

de nieuwe tribune geld gaat genereren.'<br />

Hij hoopt dat dan de succesvolle<br />

tijden van de jaren zeventig zullen<br />

terugkeren toen Telstar nog Eredivisie<br />

speelde. Dat is voorlopig mijlenver<br />

weg. Evenals het winnen van de beker,<br />

want met een 2-1 nederlaag zoeken<br />

de spelers van Telstar de douches<br />

op. Hopelijk doen ze het vanavond<br />

gewoon. 1<br />

Sportpark Schoonenberg, het gammele stadion van Telstar. PROSHOTS<br />

WK Wielrennen<br />

Stef Clement vliegt naar brons én de Spelen<br />

Hij had eigenlijk maar één écht doel toen hij gistermiddag<br />

begon aan zijn 44.9 kilometer lange tijdrit in Stuttgart.<br />

Stef Clement (rechts op de foto) moest en zou bij de eerste<br />

vijftien tijdrijders van de wereld behoren, zodat hij komende<br />

zomer in het olympisch dorp zijn koffers kan uitpakken.<br />

<strong>De</strong> opmerkingen van bondscoach Egon van Kessel,<br />

halverwege het parcours in Stuttgart, verbaasde<br />

hemzelf echter net zoveel als de omstanders. ‘Ik hoorde<br />

constant dat ik tweede lag’, wist Clement na afloop te<br />

<strong>De</strong> Nederlandse volleybalsters zijn<br />

uitgeschakeld op het EK in België<br />

en Luxemburg. Gisteravond ging<br />

Oranje in het beslissende pouleduel<br />

onderuit tegen titelhouder Polen: 1-<br />

3 (22-25, 18-25, 25-22, 21-25).<br />

Geert Jan Hahn<br />

HASSELT/AMSTERDAM<br />

...<br />

Avital Selinger heeft gegokt en verloren.<br />

Al het gehele Europese kampioenschap<br />

wisselde de bondscoach<br />

zijn spelverdeelsters Kim Staelens en<br />

Riëtte Fledderus met elkaar af. Tegen<br />

Polen koos hij voor Staelens. ‘Ik wilde<br />

tegenover de hoofdaanvalster Glinka<br />

een goed en stevig blok hebben’, beargumenteerde<br />

Selinger na afloop.<br />

Dat scenario deed zich niet voor. Mal-<br />

.....................................<br />

KORT<br />

111<br />

AZ laat zich in beker<br />

verrassen door Cambuur<br />

AZ heeft zichzelf gisteravond flink te<br />

kijk laten zetten door te verliezen in<br />

het bekertoernooi van Cambuur Leeuwarden,<br />

1-0. Rachid El Khalifi tekende<br />

namens Cambuur in de 81e minuut<br />

voor de enige treffer. AZ was sterker<br />

maar kwam niet tot scoren, alhoewel<br />

het hier wel kansen voor kreeg. <strong>De</strong><br />

grootste was voor Maarten Martens,<br />

hij schoot echter een strafschop tegen<br />

de paal. Graziano Pellè maakte dit niet<br />

meer op het veld mee. Hij viel na een<br />

kwartier in de eerste helft al uit met<br />

een blessure. Toen het 0-0 bleef, rook<br />

..........................................................<br />

gorzata Glinka, met <strong>haar</strong> 1 meter 90<br />

en 85 kilogram een flinke Poolse<br />

tante, was zelfs niet een klein beetje te<br />

stoppen. Met een verwoestende rechterslagarm<br />

beukte Glinka de ene na<br />

de andere bal op de zaalvloer. Zij<br />

zorgde er bijna persoonlijk voor dat<br />

Servië in plaats van Nederland doorgaat<br />

naar de halve finale.<br />

<strong>De</strong> beslissing van Selinger om<br />

Staelens op te stellen in plaats van<br />

Fledderus <strong>pakt</strong>e ook om een andere<br />

reden ongelukkig uit. Fledderus had<br />

in eerdere wedstrijden tijdens dit<br />

toernooi aangetoond een meerwaarde<br />

voor het team te kunnen hebben,<br />

vooral wegens het rendement van<br />

<strong>haar</strong> service.<br />

<strong>De</strong> belangrijkste taak van een spelverdeelster<br />

is echter nog altijd het ver-<br />

.......................................<br />

Sport<br />

vertellen. Uiteindelijk kroop de Hongaar Laszlo Bodrogi<br />

(links) nog onder zijn tijd, maar de bronzen plak was veel<br />

mooier dan de Nederlander van tevoren had gehoopt.<br />

‘Dit had ik nooit voor mogelijk gehouden.’ Winnaar was<br />

- hoe kan het ook anders - de Zwitserse titelverdediger<br />

Fabian Cancellara (midden). Joost Posthuma, de andere<br />

Nederlandse deelnemer, kende geen gelukkig wereldkampioenschap.<br />

Hij kwam op het spekgladde wegdek<br />

ten val en kon zijn race niet uitrijden. 1 PHOTO NEWS<br />

EK Volleybal Nederland uitgeschakeld na 1-3 nederlaag tegen Polen<br />

Oranje buigt voor flinke tante<br />

Juichen (1)<br />

Flauw. Zes maanden moet de Colombiaanse<br />

voetballer Leider Preciado toekijken vanaf de<br />

tribune. Hij kreeg straf voor het juichen.<br />

Cambuur zijn kans en werd het brutaler,<br />

met de 1-0 winst als resultaat.<br />

111<br />

Geen deelname Di Luca<br />

aan WK Wielrennen<br />

<strong>De</strong> Italiaanse wielrenner Danilo Di<br />

Luca neemt niet deel aan de wereldkampioenschappen<br />

in Stuttgart. Dat is<br />

besloten nadat het Italiaans olympisch<br />

comité CONI had aangekondigd de<br />

Giro-winnaar mogelijk voor vier<br />

maanden te schorsen wegens betrokkenheid<br />

bij een dopingzaak. <strong>De</strong> huidige<br />

leider van de ProTour zou klant zijn<br />

van de in Italië zeer omstreden arts<br />

Carlo Santuccione. Het CONI was al van<br />

plan een onderzoek in te stellen en<br />

kreeg deze week hulp van de wielren-<br />

zorgen van een goede set-up. Daarin<br />

faalde Staelens gisteren, vooral op de<br />

momenten dat de Poolse dames serveerden.<br />

Oranje verloor de eerste set en<br />

stond de tweede set met 12-18 achter<br />

toen Selinger het nog probeerde met<br />

Fledderus, maar het was eigenlijk al<br />

te laat. Nederland kon niet meer in<br />

een ritme komen, terwijl de onewomanshow<br />

van Glinka maar doorging.<br />

<strong>De</strong> derde set werd op strijd nog wel<br />

gewonnen door Oranje, maar na de<br />

vierde set gingen de vlaggen van de<br />

Polen de lucht in. Door het verlies is<br />

Nederland niet alleen plaatsing voor<br />

de halve finale misgelopen, maar ook<br />

‘n extra mogelijkheid om kwalificatie<br />

voor de Olympische Spelen veilig te<br />

stellen. 1<br />

.....................................<br />

unie UCI die resultaten van dopingtests<br />

uit de Ronde van Italië overhandigde.<br />

‘Het is een schande’, aldus<br />

Di Luca in eerste reactie.<br />

111<br />

Beachvolleyballers<br />

beginnen wisselvallig<br />

<strong>De</strong> drie Nederlandse beachvolleybalduo’s<br />

zijn de seizoensafsluiting, in<br />

Brazilië, met wisselend succes begonnen.<br />

<strong>De</strong> Gruijter en Ronnes stunten<br />

door te winnen van de Duitsers<br />

Brink en Dieckmann (21-15 en 24-22)<br />

en van Dugrip/Gagliano uit Frankrijk,<br />

21-17 en 21-8. <strong>De</strong> duo’s Boersma/<br />

Ronnes en Nummerdor/Schuil spelen<br />

na een nederlaag en een winstpartij<br />

in de verliezersronde.<br />

..........................................................<br />

Juichen (2)<br />

Preciado vierde zijn doelpunt op geheel eigen<br />

wijze. Hij rende naar het vak van de<br />

tegenstanders en liet zijn broek zakken.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!