bijlage 1 bij het raamakkoord

Integraal beheerplan Landschap De Liereman 46
ringen op microschaal om conclusies te trekken op het vlak van mogelijke biotische veranderingen.
Wel wijzen verschillende studies uit dat tal van zuidelijke invertebraten in Europa hun areaal
noordelijker uitbreiden en dat noordelijke soorten hun zuidelijk areaal inkrimpen (Maes en Van
Dyck, 1999). Deze feiten moeten in rekening gebracht worden voor het opstellen van verschillende
doelstellingen. Soorten die in het gebied hun zuidelijke areaalgrens bereiken, zullen vermoedelijk
op termijn uit het gebied verdwijnen en plaats maken voor nieuwe zuidelijke soorten. Misschien
is het aangewezen om referentiesituaties te zoeken die momenteel in het te verwachten
klimaat vallen.
5.6 Conclusies uit het abiotische onderzoek
Volgende conclusies komen uit het hoofdstuk ‘Abiotische situering van het projectgebied’ naar
voor:
Er is al heel wat onderzoek naar de abiotische condities van Landschap De Liereman gebeurd.
Daarbij zijn volgende vaststellingen te maken:
o De focus ligt vooral op het deelgebied de Liereman. Onderzoek naar andere deelgebieden
is veel beperkter en niet systematisch. Toch neemt de aandacht voor de
andere deelgebieden de laatste jaren sterk toe (bodemboringen, piëzometeronderzoek
in deelgebieden de Hoge Mierdse Heide-Korhaan en het Rode Goor).
o Vooral het onderzoek naar de ecohydrologie is van zeer goede kwaliteit en er is
duidelijk sprake van een tijdsreeks (zowel opvolgen piëzometers als chemische
analyse).
o Er is een sterke nood naar meer onderzoek om meer parameters te begrijpen en
vooral om beter voorspellend werk te kunnen doen.
o Alle onderzoeken lijken wel een aantal belangrijke tendensen aan te tonen.
Die belangrijke tendensen zijn:
o Uit nagenoeg alle onderzoek (grondwater, oppervlaktewater, bodemchemie) blijkt
dat het Landschap De Liereman zuur is en dat er sprake is van verdere verzuring,
al zijn er enkele zones waar nog sprake is van een zekere buffercapaciteit.
o Het gebied heeft een hoge stikstof/fosfor verhouding met een sterke overmaat aan
stikstof. Alle onderzoeken naar bodemchemie komen tot dezelfde conclusie en de
overmaat aan stikstof komt ook uit de ecohydrologische studies tot uiting. Daaruit
volgt dat de natte waardevolle deelgebieden (de Liereman, delen de Brouwersheide,
het Rode Goor en het Groot Moddergoor) fosfaatgelimiteerd zijn.
o De inzijggebieden van de kwelzones liggen allen in de onmiddellijke omgeving. De
hogerop beschreven hoge stikstofwaarden en lage fosfaatwaarden tonen de directe
invloed van de bemesting aan, waarbij stikstof wel doorkomt en fosfaat niet of
slechts in beperkte mate de natte gebieden verstoort. In het gebied komen ook
‘oude’ inzijggebieden voor waarvan de invloed op de vegetatie zich pas over enkele
decennia zal laten gelden. Net deze inzijggebieden zijn van het grootste belang.
o De invloed van de bemesting is ook afkomstig uit het oppervlaktewater van verder
gelegen landbouwgebieden.
Daaruit volgen deze conclusies:
o Voor de bescherming van de abiotische condities voor de natte natuur is het stopzetten
van de bemesting op korte termijn van het grootste belang. Dit moet gebeuren
in de deelgebieden de Liereman, de Brouwersheide, de Laksheide en de Hoge
Mierdse Heide-Korhaan (vlakte ten zuiden van het deelgebied de Liereman).