Arbowijzer "Werken met verven, lakken en beitsen" - FNV Bouw

Wat zijn verven, lakken en beitsen?
Samenstelling verf, lak en beits
Verven, lakken en beitsen zijn samengesteld uit vier hoofd bestand -
delen: bindmiddel, pigment, vulstof en oplosmiddel. Afhankelijk
van de toepassing van de verf en de eisen die aan de verf worden
gesteld, wordt gekozen voor een bepaald bindmiddel. Het bindmiddel
bepaalt welk oplos middel gebruikt wordt. Pigmenten en vulstoffen
zijn universeel bruikbaar. De hulpstoffen zijn afhankelijk van de
eisen die aan de verf worden gesteld en van het gekozen bindmiddel
en oplosmiddel.
Het oplosmiddel kan een traditioneel organisch oplosmiddel zijn
(terpentine of tolueen bijvoorbeeld) maar ook, en steeds vaker,
het anorganische oplosmiddel water. Daarnaast bevatten verven,
lakken en beitsen hulpstoffen die het product zijn specifieke
eigenschappen geeft. Denk hierbij aan verharders, weekmakers,
dispergeer-, antivel-, antischuim-, droog- en verdikkingsmiddelen.
Verder bevat verf (met name watergedragen producten) conserveer -
middelen, ook wel biociden genoemd. Ze moeten bederf van de
verf door bijvoorbeeld schimmels voorkomen.
Het bindmiddel zorgt voor de binding van pigmenten en vulstoffen:
ze vormt de eigenlijke verf- of laklaag.
Pigmenten geven de gewenste kleur en vulstoffen verhogen het
volume.
Het onderscheid tussen verf, lak en beits is niet scherp.
Oorspronkelijk waren lakken transparant. Maar tegenwoordig zijn
er ook niet transparante lakken en is het onderscheid met verf
vervaagd. Transparante lakken bevatten geen vulstoffen en
titaniumoxide (witte kleurstof). Beitsen dienen zowel om het hout
te conserveren als te kleuren en toch de houtstructuur te laten
zien.
De gezondheidsrisico’s die verf, lak en beits met zich meebrengen,
zijn afhankelijk van de samenstelling en van de verwerkingswijze.
De samenstelling bepaalt de schadelijkheid, de verwerkingswijze
de kans op blootstelling.
Arbowijzer 20 | Werken met verven, lakken en beitsen | Schone streken | 09220-2