Belangen, belangenstrijd en belangenafweging.pdf - AFA Korsten

Overzicht van het geheel Visitatie; zelfevaluatie Beginselen van behoorlijk visiteren
Frame reflective policy discourse (Rein/ Schön) en de aanpak om te werken met
heuristieken (Korsten) voorziet overigens in een ontwerp- en beoordelingsaanpak
om juist wel rekening te houden met substantiële rationaliteit.
Discussie
Over de wijze waarop men overheidshandelen moet beoordelen, kan men blijven
twisten. Wie de overheid als geheel wil beoordelen boven bedrijven, zal maatstaven
kiezen die boven een individueel beleid of een sectorale beschouwing uitgaan. Wie
meent dat de beleidsinhoud bepalend is voor het overheidshandelen, zal niet direct
kijken naar procesmanagement, tenzij een overheid zich in een netwerk bevindt want
dan is procesmatige netwerkverbinding nodig.
Wanneer men niet naar directe maatstaven wil grijpen, kan men bij secundaire
criteria van Dror terecht. Internationaal gezien wordt charters opgesteld. Wie van
daaruit vooral naar de uitvoering van beleid kijkt, komt al gauw bij criteria als die
welke een Nationale Ombudsman hanteert.
Eisen stellen aan de uitvoering is niet genoeg, er moet uiteraard ook oog zijn voor het
ontwerpen van beleid. Wie oog heeft voor degelijke beoordeling van beleid ten
aanzien van brandende kwesties (‘wicked problems’), kan kijken naar argumentatie-
en debatkwaliteit. En er is nog het ketenperspectief dat onder meer relevant is in het
onderwijs, de watersector en de agrarische sector. Overheden kennen tal van
verbindingen met andere organisaties, waardoor wat ooit in gang gezet is geheel
anders kan uitpakken, tussentijds of aan het eind van de keten.
Een overheid kan niet altijd alleen op de externe gerichtheid worden beoordeeld.
Ook de interne kant die in balans te zijn met de externe.
Bescheidenheid
Onze poging antwoord te geven op de vraag welke criteria gelden voor
overheidshandelen moest bescheiden zijn omdat zich sinds 1955 een enorme
toename van beleid en het denken over beleid heeft voltrokken, gevolgd door een
reservoir aan criteria. De denkarbeid heeft wel algemene maatstaven opgeleverd en
ook veel gebonden maatstaven. We wijzen op de opkomst van beginselen van
behoorlijke wetgeving (gebonden aan wetgeving) gebaseerd op een analyse van de
criteria die de Raad van State toepaste bij het beoordelen van haar voorgelegde
wetsvoorstellen (dissertatie van Van der Vlies), beginselen van interactief bestuur
(Rob, 2002; gebonden aan interactie), effectrapportages (Van Geest e.a.), de criteria
voor good governance in sectoren als bedrijfsleven, gezondheidszorg, onderwijs,
137