Belangen, belangenstrijd en belangenafweging.pdf - AFA Korsten

edrijfsvoering. Loopt een werkproces over vele schijven of is er een
ambtenaar aangewezen die de vergunningverlening of andere werkproces
van begin tot eind begeleid en coördineert? Dat is een bedrijfskundige
invalshoek, een tweede naast het barrièreperspectief. Deze optiek kan leiden
tot redesign-oplossingen, dus tot herstructurering van werkprocessen. Naast
deze twee invalshoeken op klantgerichtheid is het mogelijk een derde te
zetten, het netwerkperspectief. Een typische vraag in dit verband is: hoe vaak en
waarbij wordt een burger van ‘het kastje naar de muur’ gestuurd. Wellicht
moet er een loket komen en moet de burger niet geconfronteerd worden met
doorverwijzingen van de ene naar de andere organisatie. Zo zijn veel meer
perspectieven mogelijk, die alle leiden tot andere oplossingsrichtingen. De
wijze van kijken maakt dus uit voor de oplossingsrichting. Wie met klanten
omgaan ziet vanuit netwerkperspectief komt met een andere remedie dan wie
denkt in termen van efficiënte werkprocessen als ontwerpproces. Conclusie:
belangen vertalen in optieken en die verzoenen in een beleidsontwerpproces
is een belangrijke competentie voor ambtenaren.
5. Belangen verenigen. Het is mogelijk dat bepaalde belangenbehartigers de
handen in elkaar slaan en een alliantie aangaan. Ze kunnen een
‘discourscoalitie’ vormen, zoals Hajer ze noemt. Dat brengt ons bij studies naar
verstrengeling van lokale macht en het bedrijfsleven. Mensen die bezig zijn
met framing zijn vaak ook geïnteresseerd in de verzoening van belangen in
een coalitie alsmede de taal waarin het verbond wordt gegoten. Immers, elk
frame brengt een eigen taal mee. Hoe overstijg je of verzoen je nu de
verschillende talen?
6. Studies naar de voorkeur voor een belang boven een ander op een beleidsterrein. We
wijzen op een studie van Verbeeten (1999) naar de Waddenzee. Domineerde
gedurende een periode van twintig jaar het economisch belang?
Schema: Overzicht van enkele specifieke agenderingstheorieën
agenderingstheorieallocatiemodel
kloofmodel
toelichting
Kijk primair naar wie verantwoordelijk is voor de aanpak van een probleem. Het
leggen van een probleem bij de verkeerde overheid leidt tot niets. Wie
verantwoordelijk is voor het oplossen van een probleem en de opvatting over de
actor die op de meest effectieve en efficiënte wijze beleid kan voeren, bepaalt of
overheidsbeleid tot stand komt.
De ernst van het probleem is bepalend voor de aandacht die
een probleem krijgt. Beleid ontstaat als er een kloof is tussen een maatstaf en
waargenomen realiteit
collectieve actie Groepen zijn in ongelijke mate aantrekkelijk voor groepsleden. Kleine groepen
vechten voor de eigen positie en dragen bij aan herverdeling. Hoe groter een groep
wordt, hoe moeilijker het is om de solidariteit te bewaren. Bij een grote groep zal de
groepsaffectie (‘de clubliefde’) beperkter zijn, de sociale controle afnemen en zal de
positieve kosten-batenbalans voor het individu minder makkelijk gezien worden. Een
zeer grote groep komt dus moeilijk in actie omdat de leden ieder voor zich een te
gering belang hebben bij het totaalresultaat. De overheid is dus de instelling die de
brede belangenafweging dient te maken én moet zorgen voor een collectief goed.
genoemd door
M. de Vries, 1998
M.S. de Vries,
1998
M. Olson
8