Belangen, belangenstrijd en belangenafweging.pdf - AFA Korsten

Het verschil tussen communicatieve regelgeving en zelfregulering is dat
zelfregulering volgens de gegeven omschrijving weinig zegt over de betrokkenheid van
particuliere organisaties bij het wetgevingsproces in de vorm van advisering,
voorlichting of interpretatie, en communicatieve wetgeving juist wel. Bij
communicatieve regelgeving is sprake van regelgeving terwijl bij zelfregulering het
erom gaat dat de wetgever bepaalde regelgeving juist niet onderneemt maar overlaat
aan een sector, bedrijfstak, branche of ….
Het verschil is niet groot, dat is duidelijk, maar we volgen hier Eijlander e.a., die dit
verschil maken.
Definitie
Een definitie van zelfregulering geeft Van Driel (1989: 2) in zijn boek ‘Zelfregulering’:
‘het scheppen van niet-statelijke regels die, al dan niet in samenwerking met
anderen, worden vastgesteld door diegenen voor wie of wier vertegenwoordigers
deze bestemd zijn, en waarbij het toezicht op de naleving mede door deze groepen
wordt uitgeoefend’.
Zelfregulering is volgens de juristen Eijlander, Van Gestel, Hirsch Ballin e.a. te
omschrijven als ‘het verschijnsel dat (vertegenwoordigers van) degenen die de regels
moeten naleven, geheel of ten dele verantwoordelijk zijn enerzijds de normstelling
op een bepaald terrein en anderzijds de uitvoering, controle en handhaving daarvan’,
aldus Eijlander in zijn dissertatie ‘De wet stellen’ (1993). Volgens deze definitie komen
normstelling en handhaving deels terecht bij de rechtsgenoten (Eijlander e.a., 2000:
73).
Vormen van zelfregulering
Er bestaan vele vormen van zelfregulering, aldus Eijlander e.a. (2000: 73). Te denken
is aan vrijwillig tot stand gekomen gedragscodes in een beroepsgroep of bedrijfstak.
Hierbij is aan de orde dat betrokkenen aan zelfbinding doen door zich te
committeren aan beginselen van behoorlijk gedrag. De Reclamecodecommissie
wordt als een voorbeeld hiervan gezien en de Nederlandse Verenging voor de
Journalistiek. Een ander voorbeeld betreft de meerzijdige afspraken, waarbij
bedrijven of branchegenoten ‘zich verplichten om een bepaalde maatschappelijke
zorgvuldigheid in acht te nemen in ruil voor het achterwege blijven van beperkende
wetgeving’ (2000: 73). Denk aan convenanten (hierover publicaties van Van de
Peppel).
Er zijn ook andere onderscheidingen mogelijk. Soms wordt gesproken van
gejuridiseerde zelfregulering, als de wetgever in een wet kaders stelt voor de ruimte
die aan de samenleving gelaten wordt voor zelfbinding (De Jong en Van Schoot,
1994).
52