PThUnie februari 2013 - Protestantse Theologische Universiteit

4 Magazine van de Protestantse Theologische Universiteit Nummer 1 - maart 2013 5
door Jan Muis
In memoriam prof.dr. Gerrit de Kruijf
Gerrit Gijsbert de Kruijf werd op 1 augustus 1952 geboren
in Gouda en hij werd daar gedoopt in dezelfde
kerk waar zeer velen op 21 januari jongstleden zijn
uitvaartdienst meemaakten: de St. Janskerk.
Hij groeide op in Woerden met drie jongere zusjes
en bezocht het Christelijke Lyceum in Gouda, waar
hij Jany de Heer ontmoette, met wie hij later in het
huwelijk zou treden. Als achttienjarige begon hij
met de theologiestudie in Utrecht, waar hij aan de
Gildstraat woonde, samen met Bob Becking, Jan
Henk Hamoen en Wim Koerselman. Hij was actief
op het theologisch dispuut Excelsior Deo Iuvante en
in de Studentengemeente. Hij werkte enige jaren
als student-assistent bij Bronkhorst. 29 augustus
1975 werd zijn huwelijk met Jany ingezegend in de
Pauluskerk in Gouda. Twee jaar later werd hij predikant
van de Hervormde Gemeente in Rijnsaterwoude.
In 1981 promoveerde hij bij Hasselaar en werd hij
predikant in Rotterdam Kralingen. In 1985 werd hij
daarnaast parttime hoogleraar dogmatiek en ethiek
in Brussel. Vier jaar later werd hij onderzoeker in
Leiden en verhuisden Gerrit en Jany naar Alphen
aan den Rijn. In 1992 werd hij kerkelijk hoogleraar
christelijke ethiek in Leiden naast Van de Beek en
Den Dulk. In de daarop volgende jaren zette hij
zich ook in als voorzitter van het Interuniversitair
Instituut voor Missiologie en Oecumenica, als lid
van de Werkgroep Kerkorde en van de Commissie
voor Kerkordelijke Aangelegenheden van de
Nederlandse Hervormde Kerk, en als voorzitter van
de Generale Raad van Advies van de Protestantse
Kerk in Nederland. Ook was hij bestuurlijk actief in
het onderwijs en de gezondheidszorg. Hij preekte in
vele kerken en sprak op vele plaatsen totdat in fe-
bruari van het vorig jaar een hersentumor werd geconstateerd
en hij zijn werk moest neerleggen. Wat
hij tijdens zijn ziekte beleefde verwerkte hij door
het schrijven van de bundel De dood van dichterbij.
Op 10 januari jongstleden sprak hij bij de aanbieding
van de vriendenbundel Verlegen om een goed
woord in Amsterdam vele vrienden en collega’s toe,
waarbij hij het met kracht opnam voor de prediking.
Vijf dagen later, op 15 januari, overleed hij, zestig
jaar oud. 21 januari werd hij in Gouda begraven.
Gerrit de Kruijf heeft zijn grote gaven van hoofd
en hart ten volle ingezet voor de verkondiging van
het evangelie, voor de opbouw van de kerk en voor
een rechtvaardige samenleving, waarin minderheden
vreedzaam kunnen samenleven met verschil.
Conflicten probeerde hij te voorkomen en als dat
niet kon, zocht hij behoedzaam een uitweg die aan
ieder recht deed en waarbij niemand werd uitgesloten
of afgeschreven. Door zijn open en verzoenende
houding wist hij mensen te verenigen. Zo bracht hij
de systematici van de Theologische Universiteit van
de Gereformeerde Kerken in Nederland te Kampen
en van het Hervormd Theologisch Wetenschappelijk
Instituut samen in de onderzoeksgroep Beliefs van
de nieuw gevormde Protestantse Theologische
Universiteit.
Enthousiasme
Gerrit de Kruijf had oprechte belangstelling voor
mensen. In de omgang was hij toegankelijk en vrijmoedig,
zorgzaam en attent. Hij sprak en werkte
met een aanstekelijk enthousiasme. Hij was altijd
bezig met de toekomst. De toekomst van de kerk.
De toekomst van de predikant. De toekomst van
de PThU. De toekomst van Nederland na Fortuyn
en Wilders. Leven zonder toekomst was voor hem
geen optie. De verkondiging van het evangelie was
zijn eigenlijke roeping en zijn passie. Zijn vertolking
van het evangelie werd steeds gedragen door persoonlijke
omgang met de schrifttekst en was gericht
op ons geloven en handelen in het leven van
alledag.
Hij kon genieten van de goede dingen van het le-
ven. Tegelijk wist hij dat deze wereld vol bitter leed
is en het eigenlijke niet kan zijn; dat wij zelf schuldig
deelhebben aan het onrecht dat plaatsvindt; en dat
God ons leven oordeelt. Daarom was hij zo zielsblij
met Jezus Christus, die Gods koninkrijk nabij heeft
gebracht, die voor ons de dood is ingegaan en die is
opgewekt uit de doden.
Goede woorden
Gerrit de Kruijf zocht altijd naar goede woorden die
hij in zijn hart kon sluiten. Hij koesterde die woorden
en gaf ze dan, als eigen woorden, graag aan
anderen door. Een van zijn liefste woorden staat
aan het slot van Augustinus’ De stad van God.
‘Het einde (van deze wereldtijd) zal niet een avond
zijn.’ Het einde is de dag van Christus, de dag van
de Opgestane, het eeuwig nieuwe begin. Die dag
heeft het hart en het leven van Gerrit de Kruijf vervuld
met hoop, tot het einde toe. Wij zijn dankbaar
dat hij in ons midden een getuige van die hoop is
geweest.
Jan Muis is hoogleraar dogmatiek aan de PThU
Amsterdam.