jv0505 volledige tekst pdf-document - WODC
jv0505 volledige tekst pdf-document - WODC
jv0505 volledige tekst pdf-document - WODC
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
28 Justitiële verkenningen, jrg. 31, nr. 5 2005<br />
scheiding veelal vroeg in het leven van volwassenen getrokken. Dat<br />
kan ze vroeg wijs maken, vroeg volwassen; of bezorgder geformuleerd:<br />
ze verliezen hun onschuld, argeloosheid, en vertrouwen – kenmerken<br />
van de kindertijd.<br />
Jongeren blijven langer thuis wonen, in die zin duurt hun kindertijd<br />
weer langer. Ze zijn langer economisch afhankelijk, maar in hun seksuele<br />
leven mogen zij zich eerder als volwassenen gedragen. Ze krijgen<br />
meer te zeggen, maar ze hebben ook meer plichten en ze worden<br />
minder beschermd. Ze worden eerder aangesproken op een eigen verantwoordelijkheid,<br />
en in dat opzicht worden ze ‘minder kind’. Zo zijn<br />
jeugdsancties verzwaard: de maximumduur van jeugddetentie is verlengd,<br />
en de meerderjarigheidsgrens is verlaagd. In sommige opzichten<br />
zijn ze dus langer kind, en tegelijk is er sprake van een afkalving<br />
van de beschermde kinderstatus.<br />
Individualisering<br />
Hoe hangen deze ontwikkelingen nu samen, maken ze deel uit van<br />
hetzelfde proces, en met welke bredere ontwikkelingen zijn ze in verband<br />
te brengen? Verschillende ontwikkelingen spelen op de achtergrond<br />
mee. De overgang van een agrarisch-ambachtelijke naar een<br />
industriële en postindustriële samenleving vraagt om andere kennis<br />
en langere scholing, en dit laatste werd mogelijk door de economische<br />
groei en welvaartsvergroting. Processen van secularisatie, emancipatie<br />
en individualisering hebben de invloed van lot en traditie verminderd<br />
en de ruimte voor de eigen wil doen toenemen. De samenleving is<br />
ingewikkelder geworden, en veel van de traditionele houvasten zijn<br />
verzwakt of verdwenen. Oude gezagsverhoudingen hebben plaatsgemaakt<br />
voor democratischer verhoudingen, waarin het meer aankomt<br />
op overleg en onderhandeling en minder op gehoorzaamheid. Dit<br />
speelt zowel op het werk als binnenshuis, in de verhouding tussen<br />
ouders en kinderen, wat niet alleen het beeld van de ouder heeft veranderd<br />
maar ook dat van het kind. Het kind moet zich kunnen ontplooien,<br />
weerbaar worden en zijn weg vinden, niet via strenge straffen<br />
of strenge opvoedingsregels die hem inbinden maar door zachte<br />
dwang en verlokking: kinderen moeten gestimuleerd worden en de<br />
dingen die ze doen leuk vinden. De motor is niet langer taak en plicht<br />
maar leuk en eigen keuze. Autonomie scoort hoog bij de opvoedingsdoelen.<br />
Op dit punt bestaan er verschillen tussen etnische groepen.