De Rijke Dijk - Port of Rotterdam

Port Research Centre Rotterdam – Delft De
Rijke Dijk
Wanneer de golfwerking afneemt, neemt de aanwezigheid van wieren in het subtidale en
intergetijdegebied toe. In de diepere zones treffen we bruinwieren aan die hogerop worden
verdrongen door groenwieren.
Foto 2.5. Uitbundig met bruinwier (met name Fucus vesiculosus) begroeide berm van stortsteen
(Doornikse kalksteen, gewicht 2-3 ton) in meer beschutte
zone nabij Maasvlakte (ingang Hartelkanaal,
tegenover Papegaaiebek).
2.2.3 De stroomsnelheidsgradiënt
De stroomsnelheid langs een dijk of zeewering is vooral afhankelijk van de getijdestromingen.
Stroming van water is mede
bepalend voor de aanvoer van voedsel. Het beïnvloedt ook de vestiging
van
soorten en het vermogen om te blijven zitten. Locaties waar als gevolg van een lage
stroomsnelheid slib sedimenteert zijn meestal niet geschikt voor hard substraat
levensgemeenschappen.
Stroming zal in gebieden met geringe golfwerking bepalend zijn voor de maximale energie op hard
substraat. Het is te verwachten dat in gebieden met sterke golfwerking en brekende golven, zoals de
Blokkendam en Westkapelle, de stroming relatief minder van belang zal zijn. Maximale
stroomsnelheden veroorzaakt door getijwerking liggen (in de diepere geulen) rond 1.5 m/s. In ondieper
water neemt deze snelheid af door bodemwrijving. In intergetijdegebieden wordt veelal niet meer dan
0.5
m/s gemeten. Te verwachten is dat de soortengemeenschappen van diepere subtidale zones, die
(ver) onder de brekerzone liggen sterker door stroomsnelheid worden bepaald dan in de ondiepere
zone.
Combinatie van stroming en golfwerking zal zeker ook een rol spelen in transport van zand en slib en
zal daarmee de aard van habitats op harde substraten beïnvloeden. Bij lage stroming en grotendeels
ontbreken
van golven is er weinig of geen energie beschikbaar om slib en zand te verplaatsen en zal
een hard substraat ‘verzanden en/of verslibben’ en daardoor een andere soortengemeenschap en dus
ecologische waarde verkrijgen.
Naast de getijslag en de vorm van de getijcurve is, met name in kanalen en havens, additionele
invloed te verwachten van de stroming die
wordt opgewekt door schepen. Het langsvaren van een
schip
door een (smal) kanaal wekt een achterwaarts gerichte stroming op. De schroefstraal van
manoeuvrerende schepen kan een zeer
krachtige stroming opwekken, waarvan bekend is dat het de
bekleding van een dijk kan ‘wegblazen’.
2.2.4 De groottegradiënt
Typische grootte-ranges van substraat van kusten kunnen variëren van een paar micrometers op
slikken, een paar honderd micrometers op zandstranden, een paar centimeters op grindstranden,
9