Leren leren, een speurtocht naar ongekende ... - OSO Windesheim

De leerconceptie bepaald in grote mate welke aanpak voor het leren, leerstijl iemand zal
gebruiken. (ten Dam en Vermunt, 2003).
Verder is opvallend dat de uitspraken over leren overeenstemde met de leeropbrengst. Kennelijk
heeft de leeromgeving een dusdanige invloed, dat een leerling zijn leeropvatting aanpast aan het
beoogde leerdoel.
Een leerconceptie is een mentaal model, het is beïnvloedbaar en dus veranderbaar. Over het
ontstaan van leerconcepties schrijft Simons (1998) dat hier nog maar weinig onderzoek naar
gedaan is. Hij neemt een verklaring van Kolb over, dat vooral gewoontevorming op school,
thuis, een vereniging, medeverantwoordelijk is voor deze mentale modellen.
2. 3. 2 Leerstijl
Het geheel van leerconcepties, leeroriëntaties, regulatiestrategieën en verwerkingsstrategieën
vormen in het model van Vermunt samen een leerstijl:
Leerconcepties
Leeroriëntaties
Figuur 3 Componenten van leerstijlen in het model van Vermunt.
Vermunt heeft bij zijn omschrijving van een leerstijl duidelijk procesgericht gekeken. Dit in
tegenstelling tot Kolb, die in zijn benadering zich meer heeft laten leiden door de
ontwikkelingspsychologie van Piaget en de ervaringsleer.(Simons, 1998; Kaldeway, 2004).
Nu voert het te ver, om inhoudelijk beide modellen verder uit te diepen. In het kader van dit
praktijkonderzoek is meer interessant het gegeven hoe leerstijlen ontstaan. Zowel Kolb (2005)
als Vermunt (1996) geven aan, dat de totale leeromgeving en de leerlingkenmerken in hoge mate
verantwoordelijk zijn voor een leerstijl.
Metacognitieveregulatie
strategieën
Cognitieve
verwerkingsstrategieën
Schouwenburg (1999) stelt dat er onterecht zoveel aandacht wordt geschonken aan de leerstijl.
Hij ziet een leerstijl meer als eindvorm, na het ontwikkelen van diverse vaste patronen. In een
longitudinaal onderzoek werd duidelijk, dat vooral zelfregulatie vaardigheden en affectieve
componenten belangrijk zijn voor het slagen van een leeractiviteit. En op lange termijn zelfs
verantwoordelijk zijn om als deelnemer op de arbeidsmarkt een succesvolle levenslange te
worden. Deze vaardigheden en componenten ontwikkelen zich voordat er sprake is van een
bepaalde leerstijl. Deze gedachtegang komen we ook bij Semeijn en Van der Velden (1999)
tegen. Simons (1997) spreekt in dit verband over een betekenisgerichte leercompetentie,
9
Gonda Wiskerke Praktijkonderzoek juni 2008