Leren leren, een speurtocht naar ongekende ... - OSO Windesheim

1. Inleiding
1. 1 Verlegenheidsituatie
Het onderwijs moet in toenemende mate inspelen op de ontwikkelingen in de maatschappij.
Kennis is aan verandering onderhevig. Wat vandaag geleerd wordt, kan volgend jaar al weer
verouderd zijn. Dit vraagt van de leerkrachten een nieuwe manier van lesgeven. Voortdurend
moeten zij zich afvragen of de lesdoelen, de lesstof, de didactische vormen e.d. up- to- date zijn
en passen binnen een nieuwe visie op leren.
Dat kennis snel veroudert vraagt van de onderwijsgevenden ook nog iets anders, namelijk ze
moeten de leerlingen meer bewust maken WAT ze leren en HOE ze dat doen en OP WELKE
WIJZE ze dit kunnen verbeteren, zodat de leerlingen straks in het vervolgonderwijs en later in
de maatschappij bewust zijn van hun eigen leren en eigenaars worden van het leren. De
leerlingen moeten geleerd worden diverse kennisbronnen te gebruiken en integreren in hun
eigen leerproces.
Nu wordt er binnen onze school regelmatig geconstateerd, dat de leerlingen zich te afhankelijk
op stellen naar de leerkracht. Zo hebben ze vaak bevestiging nodig, dat ze goed bezig zijn. Of
zeggen al bij voorbaat dat ze iets niet kunnen. En bij een goed resultaat zijn ze vaak niet trots op
zichzelf.
Het lijkt erop dat de leerlingen metacognitieve vaardigheden missen, om zich aan te passen aan
de terugtrekkende rol als leerkracht. Wanneer het leerkrachtafhankelijk gedrag nog aanwezig is,
zal dit voor problemen zorgen niet alleen straks binnen het voortgezet onderwijs en later in de
maatschappij, maar het heeft op korte termijn ook gevolgen voor het onderwijs op de
basisschool. Er gaat veel onderwijstijd verloren, die beter benut kan worden. Dit gedrag moet
eigenlijk doorbroken worden.
1. 2 Doel in
Bepalen of leerkrachtafhankelijk gedrag verminderd door het aanleren van metacognitieve
vaardigheden.
1. 3 Doel van
Komen tot zelfstandiger leren leren
3
Gonda Wiskerke Praktijkonderzoek juni 2008