Risicowijzer Zaanstreek-Waterland - Gemeente Waterland

12
De tien kernen van Waterland
bekend om haar monumentale houten huizen
en klederdracht.
Marken werd pas in de twaalfde eeuw een
eiland. In de veertiende eeuw verloren de
kloosterlingen het eiland aan graaf Willem IV.
Een deel van het eiland werd aan bewoners
verkocht en de rest van het eiland aan de
poorters van Amsterdam. Toen de monniken
verdreven waren, werden de dijken minder
goed onderhouden en vonden meer en meer
overstromingen plaats. Om de overlast van
water te beperken, begonnen de Markers op
werven te bouwen, kunstmatig opgeworpen
heuvels. Toen er op de werven geen plaats
meer was, werd er in stroken tegen de
werven aan paalwoningen gebouwd. Tegenwoordig
zijn er nog vijftien werven, waarvan
er twaalf bewoond zijn. Op de werven staan
de kleine, eenvoudige houten huisjes veelal
dicht tegen elkaar geplaatst. De ruimtes onder
de paalwoningen zijn tegenwoordig dichtgemaakt,
omdat door de afsluiting van de
Zuiderzee in 1932 de dreiging van het hoge
zeewater grotendeels was verdwenen. Wandelen
over de werven tussen de houten huizen,
over ophaalbruggen en door smalle steegjes....het
geeft u het idee terug in de tijd te
zijn.
Monnickendam
Monnickendam ligt aan de Gouwzee, vlak
boven Amsterdam en is een kleine stad met
(per 31-12-2010) 9.891 inwoners en een
mooie historische binnenstad. Wanneer u
Monnickendam binnenrijdt torent de Sint
Nicolaaskerk boven het stadspanorama uit.
Deze beroemde kerk uit de vijftiende eeuw is
dominant in de oude binnenstad aanwezig.
De stad heeft een beschermd stadsgezicht
met veel historische huizen uit de zeventiende
en achttiende eeuw. Elke zaterdag wordt
er een gezellige weekmarkt gehouden. In het
midden van de stad vindt u de speeltoren met
het oudste nog bespeelbare carillon in Nederland.
Tijdens de markt wordt het carillon
bespeeld door de stadsbeiaardier. Monnickendam
is ontstaan bij de monding van een
veenrivier in zee, als centrum voor transport
en handel. In de twaalfde eeuw werden de
dijken aangelegd omdat het veengebied sterk
werd vergroot. Tot in de dertiende eeuw
stond het gebied onder invloed van een Fries
Klooster, wiens monniken Monnickendam
waarschijnlijk zijn naam bezorgden. In 1572
begon voor Monnickendam een korte periode
van grote welvaart. Monnickendam sloot zich
aan bij de Prins van Oranje, terwijl Amsterdam
de Spanjaarden trouw bleef. Deze keuze
kwam Amsterdam duur te staan, terwijl
Monnickendam haar handel zag toenemen.
Straatnamen en gebouwen zoals De Waegh
herinneren aan de bedrijvigheid van deze
periode.
Overleek
Overleek ligt tussen Ilpendam en Monnickendam
en zo’n twee kilometer ten noorden van
Broek in Waterland. Overleek dankt haar
naam aan het vroegere veenstroompje De
Leek. Aan de oostkant van het Rietbroek ligt
het Monnikenbroek dat verwijst naar een
klooster dat in de vijftiende eeuw in de
noordoostpunt van het Rietbroek werd
gesticht. Overleek was lang opgedeeld in de
buurtschappen Klein-Overleek en Groot-
Overleek. In de loop van de 20e eeuw zijn de
plaatsen één geworden. Tot het ontstaan van
de gemeente Waterland behoorde Overleek
tot de gemeente Monnickendam. Deze kern
van de gemeente Waterland heeft een agrarisch
karakter. Langs de groene weilanden
loopt een lint van pittoreske boerderijtjes
waarvan er nog veel in bedrijf zijn. Overleek
is één van de kleinste kernen van Waterland.
Het dorp beschikt onder andere over een
boerenhotel en een theetuin. Ook kunnen er
elektrische fluisterboten gehuurd worden.
www.waterland.nl