Risicowijzer Zaanstreek-Waterland - Gemeente Waterland

14
De tien kernen van Waterland
- ‘Je moet aan de kat of de kaas’: je moet
kiezen.
- ‘Als ’t kermis is mag je koek zien’: opmerking
tegen iemand die wat voor je gedaan
heeft (maar je geeft in feite geen beloning).
Zuiderwoude
Zuiderwoude ligt ten zuiden van Monnickendam
en is het oudste dorp in de gemeente
Waterland. Het dorp heeft (per 31-12-2010)
320 inwoners en een schilderachtige uitstraling.
Zuiderwoude vormt een prima uitvalsbasis
om wandelingen of fietstochten door de
natuur en de pittoreske dorpjes te maken! In
de zomer is er in de weekenden ook een
theetuin open. Ook de hervormde kerk is de
moeite waard. De kerk is in 2004 gerestaureerd
en op afspraak te bezichtigen. Sinds
maart 2007 bezit de kerk een monumentaal
orgel uit 1863, gerestaureerd en geplaatst
achter het oude z.g. Knipscheer front.
Het schilderachtige Zuiderwoude is duizend
jaar oud en had in de elfde eeuw al een eigen
kapel. De ontginning van het dorp heeft in de
twaalfde eeuw plaatsgevonden vanaf de
Ooster Ae. Daar liggen ook de oudste boerderijen.
In de zestiende en zeventiende eeuw
beleefde het dorp een grote bloei, met talrijke
industriemolens en schepen die naar
Suriname voeren en was het bijna tweemaal
zo groot als tegenwoordig. Door de grote
veepest in de achttiende eeuw in combinatie
met maatregelen van Amsterdam raakte het
dorp in verval. De nood was zelfs zo hoog dat
de kerkklok aan Broek in Waterland is
verkocht.
Het ontstaan van het veenweidegebied
in Waterland
Een groot gedeelte van de gemeente Waterland
maakt deel uit van het veenweidegebied.
De regio Waterland vormt een ecologisch
kerngebied dat internationaal van grote
betekenis is. Het huidige landschap is voortgekomen
uit ontginning van stukken veen die
van West-Friesland tot aan het Gooi lagen. De
omstandigheden rond 950 na Chr. waren zo
gunstig (nauwelijks werkzaamheid van de
zee) dat verlanding kon plaatsvinden.
Omstreeks het jaar 1000 is de eigenlijke
ontginning (stukjes land in cultuur brengen)
begonnen.
Langs waterlopen en veenstroompjes en
veelal op de hoogste veenbulten begon men
dorpen te stichten. Het water werd meestal
uitgediept en met de gewonnen grond werden
de oevers opgehoogd en werden ‘huizen’
www.waterland.nl