02.09.2013 Views

INHOUDSOPGAVE JAARVERSLAG 2006 JAARREKENING ... - CBF

INHOUDSOPGAVE JAARVERSLAG 2006 JAARREKENING ... - CBF

INHOUDSOPGAVE JAARVERSLAG 2006 JAARREKENING ... - CBF

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

<strong>INHOUDSOPGAVE</strong><br />

<strong>JAARVERSLAG</strong> <strong>2006</strong><br />

pagina<br />

Algemene gegevens 2<br />

Bestuurssamenstelling 2<br />

Voorwoord van het stichtingsbestuur 3<br />

Jaarverslag <strong>2006</strong> 4<br />

Doelstelling 4<br />

Organisatie 4<br />

Uitgevoerde werkzaamheden 4<br />

Bestuurswisselingen 11<br />

Externe contacten 12<br />

Jaarplan 2007 13<br />

<strong>JAARREKENING</strong> <strong>2006</strong><br />

Accountantsverklaring<br />

Verslag van de penningmeester<br />

Balans per 31 december <strong>2006</strong><br />

Staat van inkomsten en uitgaven over <strong>2006</strong><br />

Toelichting op de jaarrekening:<br />

a. toelichting op de balans<br />

b. toelichting op de staat van inkomsten en uitgaven


ALGEMENE GEGEVENS<br />

Stichting Martinus Monument Weert<br />

gevestigd te Weert<br />

opgericht: 27 april 1971<br />

Secretariaat: Postbus 143<br />

6000 AC Weert<br />

tel. (0495) 52 44 01<br />

Bank: Rabobank Weert<br />

rek.nr. 17.69.80.792<br />

BESTUURSSAMENSTELLING<br />

(per ultimo <strong>2006</strong>)<br />

Voorzitter: Herman van Hulst<br />

Secretaris: Koos Neijnens<br />

Penningmeester: Louk Reintjens<br />

Leden: Ingeborg Blom-Lamerikx<br />

Erik Caris<br />

Tamara van Scheijndel<br />

Ton Timmermans<br />

Administrateur: Carla Houben-Leenen<br />

©copyright 2007 Stichting Martinus Monument Weert<br />

Juli 2007<br />

niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel<br />

van druk, fotokopie, microfilm of op andere wijze ook, zonder voorafgaande toestemming<br />

van de Stichting Martinus Monument Weert.<br />

2


VOORWOORD VAN HET BESTUUR<br />

Wat staat hij daar weer fier.<br />

Midden in het hart van Weert, aan de Markt. Een baken voor de verre omgeving.<br />

Nu al een vol jaar zonder gevaar voor vallende brokstukken. Zonder steigers en zonder<br />

reclamedoeken.<br />

Van top tot teen, van gouden kruis tot ossenbloedrode toegangsdeur, gerestaureerd en<br />

geschilderd. Met nieuwe hardstenen montanten en andere elementen. Hardsteen<br />

helemaal geïmporteerd uit China. Met nieuwe en gerestaureerde “kopjes” aan alle vier de<br />

torenzijden.<br />

Het stichtingsbestuur wil op deze plaats haar dank uitspreken aan allen die in welke vorm<br />

dan ook hebben bijgedragen aan het welslagen van de werkzaamheden van de stichting.<br />

Met name dank aan:<br />

- De eigenaar van het Martinus Monument, het kerkbestuur van de parochie St. Martinus;<br />

- De Rijksdienst voor Archeologie, Cultuurlandschap en Monumenten, de provincie<br />

Limburg en de gemeente Weert;<br />

- De gemeenschap van Weert en oud-inwoners voor hun financiële en morele steun;<br />

- De diverse adviseurs waaronder SATIJNplus Architecten, TU Eindhoven, TNO,<br />

restaurateur Rob Bremer, Monumentenwacht en het Instituut Collectie Nederland;<br />

- Aannemersbedrijf Louis Schepers en de diverse onderaannemers;<br />

- De diverse fondsen, bedrijven, media en particulieren voor hun belangstelling,<br />

sponsoring en financiële steun;<br />

<strong>JAARVERSLAG</strong> <strong>2006</strong><br />

Met gepaste trots presenteert het bestuur van<br />

de Stichting Martinus Monument Weert dit<br />

jaarverslag over <strong>2006</strong>. Maar meer nog zijn wij<br />

trots op de afronding in <strong>2006</strong> van alle<br />

restauraties aan het Martinus Monument.<br />

Daarom ook dat de titelpagina van dit<br />

jaarverslag wordt opgesierd met een trotse en<br />

fiere kerktoren.<br />

De ruim 1,6 miljoen euro kostende restauratie<br />

van de kerktoren vormde de bekroning van een<br />

ongeveer tien jaar durende periode van<br />

restauraties en grootschalig onderhoud.<br />

Daarbij werden de daken, de gevels, de glas<br />

in loodramen en de middeleeuwse gewelfschilderingen<br />

gerestaureerd en werden het<br />

interieur en de toegangsdeuren geschilderd.<br />

Tegelijkertijd werd het kruis opnieuw verguld,<br />

werden klimaatbeheersende maatregelen<br />

genomen, werd de electrische installatie<br />

geheel vernieuwd en kreeg het monument<br />

nieuwe interieurverlichting, waardoor de<br />

gewelfschilderingen nu beter “te lezen” zijn.<br />

Met een bijzonder symposium werd in<br />

september <strong>2006</strong> de voltooiing van de<br />

restauraties onder de aandacht gebracht.<br />

3


Doelstelling<br />

Het in stand houden en het voor de stad Weert bewaren van de Hallenkerk van de<br />

parochie St.-Martinus te Weert en het verrichten van alle verdere handelingen, die met het<br />

vorenstaande in de ruimste zin verband houden of daartoe bevorderlijk zijn.<br />

Organisatie<br />

Het Stichtingsbestuur kwam in <strong>2006</strong> vijf keer bij elkaar en wel op 20 maart, 4 mei, 19 juni,<br />

2 oktober en 18 december.<br />

Daarnaast waren er nog diverse vergaderingen van het dagelijks bestuur. Voorts zijn er<br />

besprekingen gevoerd met en door de leden van de technische commissie, de werkgroep<br />

PR, het kerkbestuur, de provincie, de gemeente, de Rijksdienst voor Archeologie,<br />

Cultuurlandschap en Monumenten en diverse adviseurs.<br />

De relatie met het kerkbestuur is in november 2001 vastgelegd in een convenant, waarin<br />

wederzijdse verantwoordelijkheden zijn vastgelegd onder meer in het kader van het<br />

onderhoudsbeleid. Bovendien hebben kerkbestuur en stichtingsbestuur tegelijkertijd een<br />

gezamenlijke inspanningsverklaring ondertekend ter voorkoming en bestrijding van<br />

verdere kwaliteitsvermindering van de gewelven. De visie van het stichtingsbestuur hoe<br />

om te gaan met het monument en de afspraken die daarover zijn gemaakt, stemmen niet<br />

altijd overeen met die van het kerkbestuur. Dit vraagt over en weer aandacht.<br />

Uitgevoerde werkzaamheden<br />

a. Restauratie gewelven<br />

Na jarenlange wetenschappelijke<br />

onderzoeken en voorbereidende werkzaamheden<br />

zijn de middeleeuwse<br />

gewelfschilderingen in 2004-2005 geheel<br />

gereinigd en gerestaureerd.<br />

Op één plaats, naast het Maria-altaar, werd<br />

een Middeleeuwse wandschildering<br />

ontdekt. Deze is in overleg met de<br />

Rijksdienst meteen geheel blootgelegd,<br />

onderzocht en gerestaureerd. Nadere<br />

bestudering en vergelijking van de<br />

muurschildering met andere objecten is<br />

noodzakelijk om de betekenis van de<br />

wandschildering te kunnen duiden.<br />

De overige wanden zijn opnieuw op kleur<br />

geschilderd. De werkzaamheden aan de<br />

gewelf- en wandschilderingen zijn in<br />

september 2005 geheel afgerond.<br />

Voorkómen nieuwe vervuiling<br />

Het stichtingsbestuur wil er alles aan doen<br />

om te voorkomen dat de gewelfschilderingen<br />

na de restauratie weer<br />

opnieuw vervuilen.<br />

4<br />

De in 2005 blootgelegde en gerestaureerde<br />

wandschildering bij het Maria-altaar<br />

Eind 2002 is door de TU Eindhoven op<br />

twee plaatsen in de kerk geavanceerde meetapparatuur geplaatst. In september 2004<br />

hebben dr. Ir Henk Schellen van de TU Eindhoven en dr. Ton Jütte van Instituut Collectie<br />

Nederland een gezamenlijk


preservatief advies uitgebracht. De resultaten van de metingen zijn door de heer Schellen<br />

gepresenteerd voor leden van het kerkbestuur, het stichtingsbestuur en<br />

vertegenwoordigers van de Rijksdienst, de provincie, de gemeente en andere<br />

geïnteresseerden. Op basis van deze onderzoeken en adviezen wordt er onder andere<br />

geen grootschalige kerststal meer gebouwd in de kerk en worden in 2007 door het<br />

kerkbestuur nieuwe kaarsenbakken mèt afzuiging geplaatst bij het Maria-altaar.<br />

b. Onderhoud<br />

In opdracht van het stichtingsbestuur heeft SATIJNplus Architecten bv uit Born het<br />

tienjarenonderhoudsplan 2002-2012 opgesteld. Uit het plan blijkt dat in deze periode in<br />

totaal € 439.000,-- nodig zijn voor onderhoudswerkzaamheden. Het onderhoudsplan is in<br />

februari 2003 zowel door de Rijksdienst als door de provincie goedgekeurd voor een<br />

subsidiabel bedrag van € 436.695,-. Om kosten te besparen heeft het stichtingsbestuur<br />

besloten de onderhoudswerkzaamheden zoveel mogelijk te clusteren en te combineren<br />

met de restauratiewerkzaamheden. Tot en met 2005 is € 187.000,- besteed en in <strong>2006</strong><br />

€ 15.000,-. Er resteert dus voor de komende jaren € 235.000,-.<br />

In 2007 zal SATIJNplus het onderhoudsplan actualiseren en zullen de resterende<br />

onderhoudswerkzaamheden op basis van het tienjarenhonderhoudsplan worden<br />

aanbesteed.<br />

De nieuwe verlichting<br />

In <strong>2006</strong> zijn de nieuwe verlichtingsplannen uitgevoerd. De oude armaturen zijn door het<br />

kerkbestuur geschonken aan de kathedraal van Paramaribo. De Weerter Stichting Harrie<br />

van den Berg heeft hiervoor bemiddeld en heeft voor vervoer zorggedragen.<br />

c. Vervangen elektrische installatie<br />

Eind 2002 is aan elektrotechnisch adviesbureau Pinxten opdracht gegeven de totale<br />

elektrische installaties in het Martinus-monument te inventariseren en met<br />

verbetervoorstellen te komen. Uit de inventarisatie bleek dat de installatie dringend<br />

vernieuwd moest worden. Begin <strong>2006</strong> is aan elektrotechnisch installatiebedrijf Pevo<br />

opdracht gegeven de plannen uit te voeren. De uiteindelijke kosten hiervan hebben ruim<br />

€ 185.000,-- bedragen. Bij het vervangen van de elektrische installatie is met de plannen<br />

voor de binnen- en buitenverlichting rekening gehouden.<br />

d. Restauratie kerktoren<br />

5<br />

c. Verlichtingsplan<br />

Gelijktijdig met de plannen voor<br />

het schoonmaken en<br />

restaureren van de gewelven is<br />

door TNO een onderzoek<br />

gedaan naar de mogelijkheden<br />

om de gewelven museaal te<br />

verlichten.<br />

Op basis van de onderzoekresultaten<br />

is aan het<br />

gespecialiseerde bedrijf Karma<br />

Design opdracht gegeven<br />

nieuwe verlichtingsarmaturen te<br />

ontwerpen, die in overleg met<br />

het kerkbestuur door een aantal<br />

deskundigen zijn beoordeeld.


Uit bouwkundig onderzoek door diverse instanties, zoals de Rijksdienst en de<br />

Monumentenwacht Limburg bleek jaren geleden al dat de kerktoren in slechte staat<br />

verkeerde. Mergellagen waren door allerlei oorzaken aan het afbrokkelen. De tufsteen<br />

was van een zeer slechte kwaliteit. Steeds vaker vielen brokken gesteente omlaag,<br />

hetgeen tot gevaarlijke situaties leidde bij het winkelend publiek en tot schade aan de<br />

reeds gerestaureerde daken.<br />

Terwijl alle deskundigen en instanties de technische noodzaak erkenden van een<br />

spoedige algehele restauratie van de kerktoren, waren er geen gelden beschikbaar om de<br />

kosten van ruim € 1,6 miljoen te dekken. Door de bezuinigingen bij de Rijksdienst voor de<br />

Monumentenzorg, zag de provincie geen mogelijkheden om de restauratie op het<br />

Provinciaal Restauratie Uitvoerings Programma (PRUP) te zetten. Daarvoor waren de<br />

kosten te hoog.<br />

In de eerste maanden van 2005<br />

wordt de niet-aflatende inzet van<br />

de stichting beloond: de<br />

provincie, de gemeente en het<br />

bisdom zijn bereid (deel)<br />

subsidies en leningen te<br />

verstrekken of garanties af te<br />

geven. Ook geven Gedeputeerde<br />

Staten in het Prup 2005-2010<br />

aan een bedrag van € 900.000,--<br />

beschikbaar te willen stellen ten<br />

laste van het budget 2011.<br />

Uiteindelijk wordt in <strong>2006</strong> met de<br />

provincie overeengekomen dat<br />

binnen het Prup <strong>2006</strong>-2011 een<br />

bedrag beschikbaar wordt gesteld<br />

van € 750.000,-.<br />

Veel afgebrokkelde natuurstenen montanten moesten<br />

worden vervangen<br />

Begin 2005 worden de restauratiewerkzaamheden aan de kerktoren aanbesteed. In juni<br />

2005 wordt begonnen met de onderhouds- en restauratiewerkzaamheden aan de sacristie<br />

en de kerktoren. Een jaar lang staat de kerktoren in de steigers. Om een gedeelte van de<br />

kosten van de steiger terug te verdienen, wordt aan een beperkt aantal sponsoren de<br />

mogelijkheid geboden reclame te maken door middel van steigerdoeken. Dit leverde ook<br />

voor het monument zelf veel publiciteit op. De restauratiewerkzaamheden vorderden<br />

vooral door de slechte weersomstandigheden en de tegenvallende technische staat van<br />

de toren langzaam maar gestaag.<br />

Tijdens restauratiewerkzaamheden bleek dat een deel van de uit tufsteen gehouwen<br />

kopjes op elk van de vier zijden van de kerktoren onherkenbaar verweerd waren.<br />

Afbeeldingen of ontwerptekeningen van deze kopjes waren niet bekend zodat een<br />

reconstructie niet mogelijk was. Na overleg met de Rijksdienst zijn de kopjes vervangen<br />

door uit hardsteen vervaardigde gelijkenissen van de bestuursleden van de stichting,<br />

alsmede de uitvoerder van de aannemer, die de restauratie van de toren heeft uitgevoerd.<br />

De nog wél herkenbare kopjes zijn vervangen door uit hardsteen<br />

vervaardigde reconstructies van de oorspronkelijke kopjes. Al deze kopjes zijn gehouwen<br />

door de beeldhouwers vader en zoon Tolboom. Een en ander is schriftelijk vastgelegd bij<br />

de Rijksdienst en de oude ornamenten zijn overgebracht naar het gemeentelijk museum<br />

De Tiendschuur.<br />

6


In april <strong>2006</strong>, op Witte Donderdag is het geheel opnieuw vergulde kruis weer terug gezet<br />

op de kerktoren. In juni <strong>2006</strong> werden de steigers afgebroken en kwam een weer<br />

schitterende kerktoren te voorschijn.<br />

Enkele van de nieuwe hardstenen kopjes<br />

De nieuwe actie komt in de plaats van de actie Martinus Wachter, die een looptijd had van<br />

10 jaar en die in 2005 ten einde liep. In het kader van de actie “Open de deur naar de<br />

toekomst” kunnen geïnteresseerden gedurende vijf jaar een gedeelte van het Martinus<br />

Monument adopteren. De actie is officieel van start gegaan aan de vooravond van de<br />

Open Monumentendagen van september 2005 tijdens een drukbezochte lezingenavond in<br />

de Martinuskerk. Tegelijkertijd werd het nieuwe logo van de Stichting Martinus Monument<br />

Weert gepresenteerd:<br />

In <strong>2006</strong> zijn allerlei activiteiten opgezet<br />

om de aandacht te vestigen op de<br />

nieuwe adoptieactie. Onder meer is<br />

het bedrijfsleven actief benaderd. De<br />

actie levert op dit moment vijf jaar lang<br />

ruim € 22.000,- per jaar op. Dit is<br />

weliswaar minder dan waarop was<br />

gehoopt, maar toch alleszins een zeer<br />

verdienstelijk resultaat.<br />

Het stichtingsbestuur wil in 2007 en 2008 het bedrijfsleven opnieuw benaderen.<br />

Bovendien blijft de werving van adoptanten tijdens bijvoorbeeld de Open<br />

Monumentendagen onverminderd doorgaan. De adoptanten krijgen een adoptiecertificaat<br />

en periodiek een Nieuwsbrief toegestuurd. Bovendien krijgt men na vijf jaar een prachtig<br />

boek met allerlei (nieuwe) wetenswaardigheden over het Martinus Monument. Met de<br />

voorbereiding van dit boek is inmiddels gestart.<br />

f. Symposium<br />

Om de periode van restauraties en grootonderhoud aan het Martinus Monument op een<br />

waardige en tot de verbeelding sprekende wijze af te sluiten, organiseerde het<br />

stichtingsbestuur aan de vooravond van de nationale Open Monumentendagen op 8<br />

september <strong>2006</strong> een symposium in het Munttheater. Het landelijke thema voor de Open<br />

Monumentendagen was "Feest". Een treffender thema was voor het Martinus Monument<br />

7<br />

e. Adoptieactie<br />

Ondanks de beslissing van<br />

Gedeputeerde Staten om de<br />

torenrestauratie alsnog op het<br />

Prup <strong>2006</strong>-2011 te zetten en<br />

ondanks de eerdere subsidietoezeggingen<br />

van o.a. de<br />

gemeente Weert, moet de stichting<br />

een behoorlijke eigen bijdrage<br />

leveren van enkele<br />

honderdduizenden euro’s.<br />

Het stichtingsbestuur besluit in<br />

2004 dan ook een nieuwe<br />

sponsoractie te starten. Deze<br />

nieuwe actie is genaamd ”Open de<br />

deur naar de toekomst”.


nauwelijks denkbaar geweest. Vele honderden betrokkenen en geïnteresseerden in<br />

monumentenzorg uit het gehele land werden voor het symposium uitgenodigd. Het<br />

programma was dan ook zeer interessant, met inleidingen van deskundige internationaal<br />

erkende sprekers over onder andere conservering van muur- en gewelfschilderingen,<br />

nieuwe reinigingsmethoden en restauratie van schilderingen, bouwfysisch onderzoek en<br />

dendrochronologisch onderzoek (onderzoek naar de oudheid van gebruikt hout met name<br />

in de kappen, zie hierna onder g).<br />

De opening van het symposium werd verzorgd door mevrouw drs. I. Finaly van de<br />

Rijksdienst en de feestelijke afsluiting door de gedeputeerde mevrouw O.Wolfs. Het<br />

symposium trok bezoekers uit gehele land, die allen zeer te spreken waren niet alleen<br />

over het symposium zelf maar , na een bezoek aan het Martinus Monument, ook over de<br />

in Weert geleverde prestaties. Opmerkelijk was dat vanuit alle aangeschreven<br />

bisdommen in Nederland in het geheel geen reactie werd ontvangen.<br />

Bezoekers van het symposium hadden veel belangstelling voor<br />

de restauraties waaronder de blootgelegde wandschildering<br />

Deze traveeën zouden jonger zijn dan de rest van de kerk maar ouder dan de huidige<br />

toren. Een exact jaartal kon echter niet aan de bouw van deze laatste traveeën worden<br />

gekoppeld. In <strong>2006</strong> verricht dendrochronologisch onderzoek aan de kappen brengt meer<br />

licht in de zaak. Tegelijk worden eerdere kennis en vermoedens over de kerk bevestigd.<br />

Ook is in de kappen hergebruikt hout gevonden dat mogelijk onderdeel heeft uitgemaakt<br />

van de vorige kerk, die in het begin van de zestiende eeuw werd afgebroken.Op 15<br />

februari <strong>2006</strong> zijn de houten kappen van de Martinuskerk ten behoeve van<br />

dendrochronologisch onderzoek systematisch ‘bemonsterd’ door prof. De Vries. Hierbij<br />

zijn monsters genomen van het meest oostelijke (oudste) deel en het westelijke (jongste)<br />

deel van de drie kappen en van de meest westelijke traveeën van elke kap. Deze<br />

monsters zijn nu van een datering voorzien door Ring, het Nederlands Centrum voor<br />

Dendrochronologie. Helaas kan ook nu nog niet met zekerheid gezegd worden wanneer<br />

het hout boven het oudste oostelijke deel van de kerk gekapt is. De datering van de<br />

meeste monsters uit dit deel van de kap is onbetrouwbaar; de té grove jaarringen, die<br />

wijzen op een lange periode van snelle groei, maken het onmogelijk de verschillende<br />

sapringen goed te onderscheiden. Het onderzoek van het jongste, westelijke deel van de<br />

kerk, heeft meer resultaat gehad. Het onderzoek laat zien dat het hout in dat deel van de<br />

kappen is gezaagd uit bomen die in de vroege zestiende eeuw zijn geveld. We mogen<br />

8<br />

g. Onderzoek<br />

ouderdom kappen<br />

De Sint Martinuskerk in<br />

Weert werd gebouwd<br />

tussen ca.1425 en de<br />

eerste helft van de<br />

zestiende eeuw. De kerk,<br />

een hallenkerk, heeft drie<br />

even brede en even hoge<br />

schepen met elk een<br />

eigen houten kap.<br />

Onderzoek in het begin<br />

van de jaren ’90 van de<br />

vorige eeuw deed<br />

vermoeden dat de meest<br />

westelijke traveeën van<br />

de drie schepen een soort<br />

tussenfase vormden<br />

tussen de schepen van de<br />

kerk en de oude toren.


dus concluderen dat van de kappen die in <strong>2006</strong> nog aanwezig zijn in elk geval die boven<br />

het westelijke deel van de kerk nog de oorspronkelijke zijn. De dateringen van dit deel van<br />

de kappen stroken met wat we al wisten over de bouwgeschiedenis. De bomen waaruit de<br />

balken uit dit deel van de kap gezaagd werden, zijn in de periode van 1500 tot 1504<br />

geveld. Alleen de balken uit de meest westelijke traveeën tegen de toren zijn iets jonger.<br />

Zij dateren uit het de periode van 1527 tot 1535.<br />

De datering van begin zestiende eeuw correspondeert met het wijdingsjaar van de kerk:<br />

1512. De jongere datering van de balken uit de meest westelijke traveeën bevestigt de<br />

eerdere theorie dat deze traveeën later gebouwd moeten zijn dan de meer oostelijke.<br />

h. Onderzoek naar dna van<br />

Graaf van Horne<br />

Onder het hoogaltaar van de<br />

Sint Martinuskerk ligt sinds 1568<br />

de Graaf van Horne begraven.<br />

De graaf werd in dat jaar in<br />

Brussel op de Markt onthoofd.<br />

We zijn er echter niet zeker van<br />

dat het skelet dat in de<br />

Martinuskerk begraven is ook<br />

werkelijk dat van Philips is. Toen<br />

in de jaren ’70 van de vorige<br />

eeuw het graf geopend werd,<br />

constateerde men niet de zware<br />

beschadigingen aan de<br />

ruggengraat die bij een<br />

onthoofding worden toegebracht.<br />

Prof. Dr. De Vries sprak tijdens het symposium over het<br />

onderzoek naar de ouderdom van de kappen<br />

Door de Weerter historische vereniging De Aldenborgh is in <strong>2006</strong> samen met de Stichting<br />

Martinus Monument het plan opgevat om de identiteit van het gebeente via vergelijking<br />

van het DNA met dat van zijn zus Eleonora vast te stellen. Na overleg met<br />

vertegenwoordigers van de Universiteit van Leuven en van de Vrije Universiteit in<br />

Amsterdam is besloten voorlopig geen DNA-onderzoek uit te voeren. Beide skeletten zijn<br />

namelijk zwaar ‘besmet’ met vreemd DNA, waardoor een betrouwbaar<br />

onderzoeksresultaat niet mogelijk is. Het wachten is nu op een onderzoeksmethode<br />

waarbij ‘eigen’ DNA van ‘vreemd’ DNA onderscheiden kan worden.<br />

i. Onderzoek afwerking pijlers<br />

Nu de restauratie van de toren voltooid is, staat de kerk er weer ‘als nieuw’ bij. Er is echter<br />

nog één ding dat de Stichting Martinus Monument graag zou willen onderzoeken: een<br />

mogelijke nieuwe afwerking voor de pijlers. De zestien donkere pijlers waarop het gewelf<br />

van de kerk rust zijn opgetrokken uit trommelsegmenten van Naamse hardsteen onder<br />

eindafwerking. Dat was in de vijftiende en de zestiende eeuw ook niet nodig omdat de<br />

pijlers met een dunne kalksaus gewit werden. Resten van deze kalklagen zijn<br />

nog aanwezig achter de laat achttiende-eeuwse altaaropbouw in het Hoogkoor.<br />

Waarschijnlijk hebben veel van de pijlers ook nog een figuratieve beschildering gehad, net<br />

als de gewelven. Deze beschilderingen zijn echter volledig verloren gegaan. In het begin<br />

van de twintigste eeuw veranderde de mode. Men kreeg een voorkeur voor ‘eerlijke’<br />

materialen als natuursteen en de historische feiten telden niet. De pijlers werden ontdaan<br />

van hun stuc- en kalklagen. In de jaren ’70 van de vorige eeuw werden ook de gewelven<br />

ontdaan van hun grijze vervuilde kalklagen en de gewelfschilderingen met hun witte<br />

achtergrond kwamen tevoorschijn. Het lichte gewelf contrasteerde nu sterk met de<br />

9


donkere pijlers. In die tijd beleefde de revival van ‘eerlijke’ materialen echter een nieuwe<br />

bloei en daarom besloot men toen de pijlers toch donker te laten. Nu de gewelven in 2005<br />

opnieuw schoon zijn gemaakt en verwacht mag worden dat de gewelven ook in de<br />

komende decennia schoon en helder zullen blijven, wil de Stichting Martinus Monument<br />

de argumenten onderzoeken om de historische harmonie tussen de gewelven en de<br />

pijlers te herstellen. Omdat pijlers met een lichte afwerking veel minder de aandacht<br />

trekken, zullen naar verwachting de prachtige gewelven met hun schilderingen veel beter<br />

tot hun recht komen. Overigens werd eind 70-er jaren van de vorige eeuw een subsidie<br />

beschikbaar gesteld om de pilaren in de oorspronkelijke vorm te restaureren. Toenmalig<br />

Minister mevrouw Gardeniers betreurde het zeer dat het kerkbestuur geen gebruik heeft<br />

willen maken van deze subsidie.<br />

j. Public Relations<br />

Mede vanwege de uitvoering van de<br />

restauratiewerkzaamheden aan de<br />

kerktoren en de nieuwe adoptieactie<br />

haalde het Martinusmonument ook in<br />

<strong>2006</strong> veelvuldig de publiciteit. Zowel<br />

via de krant en tijdschriften als via de<br />

lokale en regionale radio en televisie.<br />

Bijzonder veel aandacht was er voor<br />

het initiatief om de steigers rondom<br />

de kerktoren te voorzien van<br />

reclamedoeken. Niet alleen brachten<br />

de reclames op de doeken zelf het<br />

nodige geld in het laadje, in <strong>2006</strong><br />

werden de reclamedoeken zelf ook<br />

nog eens aan de sponsoren<br />

verkocht. Met de opbrengst van deze<br />

reclames en de reclamedoeken zelf<br />

heeft het stichtingsbestuur een<br />

gedeelte van de hoge steigerkosten<br />

gedekt.<br />

10<br />

De reclamedoeken brachten tweemaal geld op<br />

In het jaar 2000 is de stichting gestart met een onderwijsproject. Leerlingen van de<br />

onderbouw van de beide middelbare scholengemeenschappen in Weert, het<br />

Bisschoppelijk College en de Philips van Horne Scholengemeenschap krijgen aan de<br />

hand van een door de stichting in eigen beheer uitgegeven lesboek “Weert een<br />

Middeleeuwse stad rondom de Sint Martinuskerk” lessen over de kerk en zij bezoeken<br />

tevens het monument. In <strong>2006</strong> is dit project voortgezet met de Philips van Horne<br />

Scholengemeenschap. Helaas verleent het Bisschoppelijk College geen medewerking<br />

meer aan dit project. De Stichting Jo Bergmans heeft er door een financiële bijdrage in<br />

<strong>2006</strong> voor gezorgd dat er een tweede uitgave van het lesboek gedrukt kon worden.<br />

In 2003 zijn de plannen verder uitgewerkt voor een vervolgproject voor de bovenbouw<br />

(voor het vak CKV in de tweede fase). Samen met het stichtingsbestuur hebben de beide<br />

scholen met deskundige ondersteuning samen met de leerlingen vanaf oktober 2004 een<br />

website gebouwd over het Martinus Monument. De website is officieel gepresenteerd op 7<br />

september 2005. Voor dit project werd een subsidie toegekend door de Stichting Jo<br />

Bergmans. Doel van deze beide onderwijsprojecten is de jeugd te leren oog te hebben<br />

voor hun eigen omgeving en zodoende mee te helpen om dit uitzonderlijke monument nu


en in de toekomst in stand te houden. In <strong>2006</strong> is verder gewerkt aan het uitbreiden en<br />

actualiseren van de website. Gebleken is dat het vrij lastig is om de site aan te passen<br />

aan de wensen van het bestuur en de webmaster. Hiervoor wordt een oplossing gezocht.<br />

Veel belangstelling om adoptant te worden<br />

Bij gelegenheid van het terugplaatsen van het gerestaureerde en opnieuw vergulde kruis<br />

op Witte Donderdag werden door schoolkinderen witte ballonnen losgelaten. De winnende<br />

ballon kwam meer dan 900 km van Weert terecht!<br />

Deken Franken zegent het kruis terwijl de kinderen met<br />

de ballonnen klaar zitten.<br />

De Stichting kreeg deze prijs ter grootte van € 9600,- in Venray uitgereikt vanwege de<br />

bijzondere inspanningen voor omvangrijke renovaties en restauraties .<br />

Bestuurswisselingen<br />

De jarenlange restauraties van het Martinus Monument zijn in <strong>2006</strong> afgerond. Het<br />

symposium in september <strong>2006</strong> vormde een mooie afsluiting van deze periode. Voor de<br />

voorzitter en de penningmeester, de heren Herman van Hulst en Louk Reintjens<br />

betekende dit tevens dat zij aankondigden overeenkomstig de statuten na 8 jaar<br />

bestuurslidmaatschap hun functies te beëindigen. In de persoon van de heer Hub aan den<br />

Boom werd een deskundige nieuwe voorzitter gevonden, die per 1 januari 2007 het stokje<br />

overneemt van Herman van Hulst. Louk Reintjens zal het penningmeesterschap afronden<br />

met de vaststelling van de jaarrekening <strong>2006</strong> en het bestuursbesluit hem decharge te<br />

verlenen. Mevrouw Ingeborg Blom-Lamerikx, reeds bestuurslid, zal het<br />

11<br />

Op verzoek van het stichtingsbestuur<br />

en de VVV had de gemeente Weert de<br />

Open Monumentendagen in<br />

september <strong>2006</strong> eindelijk flink op de<br />

kaart gezet. Onder het landelijke<br />

thema “Feest” werden allerlei<br />

activiteiten opgezet, die veel<br />

belangstelling trokken. De Stichting<br />

Martinus Monument opende de dagen<br />

met een symposium in het<br />

Munttheater. Tijdens de dagen zelf<br />

werd volop de aandacht gevestigd op<br />

de nieuwe adoptieactie “Open de deur<br />

naar de Toekomst”. Tevens werden de<br />

prijswinnaars van de<br />

ballonnenwedstrijd bekend gemaakt.<br />

Voetbalclub Wilhelmina ‘08 was de<br />

100 e adoptant en wethouder Harrie<br />

Coolen de 200 e adoptant. Beiden<br />

adopteerden een oude wijzerplaat op<br />

de kerktoren.<br />

Ook tijdens de Nationale Archiefdag<br />

in oktober <strong>2006</strong> probeerde de<br />

stichting adoptanten te werven. Veel<br />

belangstelling bestond er ook voor de<br />

verkoop van oude tufsteen. Menig<br />

oud ornament van de kerktoren siert<br />

nu een tuin of wordt gebruikt door<br />

beeldhouwers.<br />

Heel bijzonder was het feit dat de<br />

Stichting Martinus Monument in mei<br />

<strong>2006</strong> de Limburgse Wilhelmina<br />

Sangers Cultuurprijs kreeg uitgereikt.


penningmeesterschap per 1 juli 2007 van Louk Reintjens overnemen. In de loop van 2007<br />

zal op feestelijke wijze afscheid worden genomen van Herman en Louk. In verband met<br />

de bestuurscontinuïteit is de secretaris, de heer Koos Neijnens, eveneens 8 jaar<br />

bestuurslid, overeenkomstig de statuten herbenoemd voor een periode van maximaal 4<br />

jaar. Hij zal zijn taken overdragen zodra een nieuwe secretaris is gevonden.<br />

Dit jaarverslag is in nauw overleg met en met goedkeuring van de beide afgetreden<br />

bestuursleden tot stand gekomen.<br />

Externe contacten<br />

Het stichtingsbestuur heeft tijdens het verslagjaar<br />

met vele instanties en instellingen contact gehad.<br />

Genoemd kunnen worden:<br />

- Rijksdienst voor Archeologie, Cultuurlandschap<br />

en Monumenten te Zeist<br />

- Stichting Nationaal Restauratiefonds te<br />

Hoevelaken<br />

- Stichting Monumentenwacht Limburg<br />

- Ministerie van Onderwijs, Cultuur en<br />

Wetenschappen te Den Haag<br />

- Provincie Limburg te Maastricht<br />

- Technische Universiteit te Eindhoven<br />

- SATIJNplus Architecten bv te Born<br />

- Instituut Collectie Nederland te Amsterdam<br />

- Gemeente Weert<br />

- Bisdom Roermond, bureau Bouwzaken<br />

- Rabobank Weert e.o.<br />

- RK Kerkbestuur van de St.-Martinusparochie<br />

- Beiaardcomité Weert<br />

- Philips van Horne Scholengemeenschap en<br />

Bisschoppelijk College Weert<br />

- Prins Bernhard Cultuurfonds<br />

- VSB-fonds<br />

- Stichting Jo Bergmans<br />

- VVV , stadsgidsen en commissie kerkwachters<br />

- Rob Bremer, restaurateur te IJmuiden<br />

- Aannnemersbedrijf Louis Schepers Roermond<br />

- Finalist te Amsterdam<br />

- Karma Design te Breda<br />

- Elektrotechnisch Adviesbureau Pinxten te Weert<br />

- Installatiebedrijf Pevo te Nederweert<br />

- Margo Kievit van Haaften te Leveroy<br />

JAARPLAN 2007<br />

12


Ook al staat het Martinus Monument er nu weer prachtig bij, dat betekent niet dat het<br />

monument niet de blijvende aandacht van het stichtingsbestuur nodig zal hebben.<br />

Om in de aanstaande vacatures in het bestuur te voorzien zullen in 2007 op basis van<br />

bewezen kwaliteiten nieuwe bestuurskandidaten worden benaderd.<br />

Het werven van gelden via fondsen en sponsoring zal onverminderd moeten voortgaan.<br />

Heel belangrijk daarbij is het verder uitbouwen van de actie “Open de Deur naar de<br />

Toekomst”. Deelname aan de Open Monumentendagen en andere PR activiteiten staan<br />

op de agenda. Periodiek wordt een Nieuwsbrief voor de adoptanten uitgegeven en<br />

worden auteurs benaderd om interessante inleidingen te schrijven voor het zogenaamde<br />

adoptieboek.<br />

De website over het Martinus Monument vraagt blijvende aandacht, evenals de lessen<br />

voor de scholieren van de onderbouw.<br />

Nu het rijkssubsidiebeleid verandert, is het zaak een onderhoudsplan voor 50 jaar op te<br />

stellen, terwijl tegelijkertijd het laatste deel van het huidige tienjarenonderhoudsplan moet<br />

worden aanbesteed en uitgevoerd. Gelet op de voortdurende overlast van duiven bij de<br />

galmgaten in de kerktoren zullen hier adequate oplossingen genomen moeten worden.<br />

Tenslotte zullen de gemeentelijke plannen voor de herinrichting van de markt en de<br />

Korenmarkt kritisch door het bestuur beoordeeld worden.<br />

Weert, juli 2007<br />

Het bestuur van de Stichting Martinus Monument Weert<br />

H. aan den Boom K.Neijnens<br />

voorzitter secretaris<br />

13

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!