INHOUDSOPGAVE JAARVERSLAG 2006 JAARREKENING ... - CBF
INHOUDSOPGAVE JAARVERSLAG 2006 JAARREKENING ... - CBF
INHOUDSOPGAVE JAARVERSLAG 2006 JAARREKENING ... - CBF
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
<strong>INHOUDSOPGAVE</strong><br />
<strong>JAARVERSLAG</strong> <strong>2006</strong><br />
pagina<br />
Algemene gegevens 2<br />
Bestuurssamenstelling 2<br />
Voorwoord van het stichtingsbestuur 3<br />
Jaarverslag <strong>2006</strong> 4<br />
Doelstelling 4<br />
Organisatie 4<br />
Uitgevoerde werkzaamheden 4<br />
Bestuurswisselingen 11<br />
Externe contacten 12<br />
Jaarplan 2007 13<br />
<strong>JAARREKENING</strong> <strong>2006</strong><br />
Accountantsverklaring<br />
Verslag van de penningmeester<br />
Balans per 31 december <strong>2006</strong><br />
Staat van inkomsten en uitgaven over <strong>2006</strong><br />
Toelichting op de jaarrekening:<br />
a. toelichting op de balans<br />
b. toelichting op de staat van inkomsten en uitgaven
ALGEMENE GEGEVENS<br />
Stichting Martinus Monument Weert<br />
gevestigd te Weert<br />
opgericht: 27 april 1971<br />
Secretariaat: Postbus 143<br />
6000 AC Weert<br />
tel. (0495) 52 44 01<br />
Bank: Rabobank Weert<br />
rek.nr. 17.69.80.792<br />
BESTUURSSAMENSTELLING<br />
(per ultimo <strong>2006</strong>)<br />
Voorzitter: Herman van Hulst<br />
Secretaris: Koos Neijnens<br />
Penningmeester: Louk Reintjens<br />
Leden: Ingeborg Blom-Lamerikx<br />
Erik Caris<br />
Tamara van Scheijndel<br />
Ton Timmermans<br />
Administrateur: Carla Houben-Leenen<br />
©copyright 2007 Stichting Martinus Monument Weert<br />
Juli 2007<br />
niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel<br />
van druk, fotokopie, microfilm of op andere wijze ook, zonder voorafgaande toestemming<br />
van de Stichting Martinus Monument Weert.<br />
2
VOORWOORD VAN HET BESTUUR<br />
Wat staat hij daar weer fier.<br />
Midden in het hart van Weert, aan de Markt. Een baken voor de verre omgeving.<br />
Nu al een vol jaar zonder gevaar voor vallende brokstukken. Zonder steigers en zonder<br />
reclamedoeken.<br />
Van top tot teen, van gouden kruis tot ossenbloedrode toegangsdeur, gerestaureerd en<br />
geschilderd. Met nieuwe hardstenen montanten en andere elementen. Hardsteen<br />
helemaal geïmporteerd uit China. Met nieuwe en gerestaureerde “kopjes” aan alle vier de<br />
torenzijden.<br />
Het stichtingsbestuur wil op deze plaats haar dank uitspreken aan allen die in welke vorm<br />
dan ook hebben bijgedragen aan het welslagen van de werkzaamheden van de stichting.<br />
Met name dank aan:<br />
- De eigenaar van het Martinus Monument, het kerkbestuur van de parochie St. Martinus;<br />
- De Rijksdienst voor Archeologie, Cultuurlandschap en Monumenten, de provincie<br />
Limburg en de gemeente Weert;<br />
- De gemeenschap van Weert en oud-inwoners voor hun financiële en morele steun;<br />
- De diverse adviseurs waaronder SATIJNplus Architecten, TU Eindhoven, TNO,<br />
restaurateur Rob Bremer, Monumentenwacht en het Instituut Collectie Nederland;<br />
- Aannemersbedrijf Louis Schepers en de diverse onderaannemers;<br />
- De diverse fondsen, bedrijven, media en particulieren voor hun belangstelling,<br />
sponsoring en financiële steun;<br />
<strong>JAARVERSLAG</strong> <strong>2006</strong><br />
Met gepaste trots presenteert het bestuur van<br />
de Stichting Martinus Monument Weert dit<br />
jaarverslag over <strong>2006</strong>. Maar meer nog zijn wij<br />
trots op de afronding in <strong>2006</strong> van alle<br />
restauraties aan het Martinus Monument.<br />
Daarom ook dat de titelpagina van dit<br />
jaarverslag wordt opgesierd met een trotse en<br />
fiere kerktoren.<br />
De ruim 1,6 miljoen euro kostende restauratie<br />
van de kerktoren vormde de bekroning van een<br />
ongeveer tien jaar durende periode van<br />
restauraties en grootschalig onderhoud.<br />
Daarbij werden de daken, de gevels, de glas<br />
in loodramen en de middeleeuwse gewelfschilderingen<br />
gerestaureerd en werden het<br />
interieur en de toegangsdeuren geschilderd.<br />
Tegelijkertijd werd het kruis opnieuw verguld,<br />
werden klimaatbeheersende maatregelen<br />
genomen, werd de electrische installatie<br />
geheel vernieuwd en kreeg het monument<br />
nieuwe interieurverlichting, waardoor de<br />
gewelfschilderingen nu beter “te lezen” zijn.<br />
Met een bijzonder symposium werd in<br />
september <strong>2006</strong> de voltooiing van de<br />
restauraties onder de aandacht gebracht.<br />
3
Doelstelling<br />
Het in stand houden en het voor de stad Weert bewaren van de Hallenkerk van de<br />
parochie St.-Martinus te Weert en het verrichten van alle verdere handelingen, die met het<br />
vorenstaande in de ruimste zin verband houden of daartoe bevorderlijk zijn.<br />
Organisatie<br />
Het Stichtingsbestuur kwam in <strong>2006</strong> vijf keer bij elkaar en wel op 20 maart, 4 mei, 19 juni,<br />
2 oktober en 18 december.<br />
Daarnaast waren er nog diverse vergaderingen van het dagelijks bestuur. Voorts zijn er<br />
besprekingen gevoerd met en door de leden van de technische commissie, de werkgroep<br />
PR, het kerkbestuur, de provincie, de gemeente, de Rijksdienst voor Archeologie,<br />
Cultuurlandschap en Monumenten en diverse adviseurs.<br />
De relatie met het kerkbestuur is in november 2001 vastgelegd in een convenant, waarin<br />
wederzijdse verantwoordelijkheden zijn vastgelegd onder meer in het kader van het<br />
onderhoudsbeleid. Bovendien hebben kerkbestuur en stichtingsbestuur tegelijkertijd een<br />
gezamenlijke inspanningsverklaring ondertekend ter voorkoming en bestrijding van<br />
verdere kwaliteitsvermindering van de gewelven. De visie van het stichtingsbestuur hoe<br />
om te gaan met het monument en de afspraken die daarover zijn gemaakt, stemmen niet<br />
altijd overeen met die van het kerkbestuur. Dit vraagt over en weer aandacht.<br />
Uitgevoerde werkzaamheden<br />
a. Restauratie gewelven<br />
Na jarenlange wetenschappelijke<br />
onderzoeken en voorbereidende werkzaamheden<br />
zijn de middeleeuwse<br />
gewelfschilderingen in 2004-2005 geheel<br />
gereinigd en gerestaureerd.<br />
Op één plaats, naast het Maria-altaar, werd<br />
een Middeleeuwse wandschildering<br />
ontdekt. Deze is in overleg met de<br />
Rijksdienst meteen geheel blootgelegd,<br />
onderzocht en gerestaureerd. Nadere<br />
bestudering en vergelijking van de<br />
muurschildering met andere objecten is<br />
noodzakelijk om de betekenis van de<br />
wandschildering te kunnen duiden.<br />
De overige wanden zijn opnieuw op kleur<br />
geschilderd. De werkzaamheden aan de<br />
gewelf- en wandschilderingen zijn in<br />
september 2005 geheel afgerond.<br />
Voorkómen nieuwe vervuiling<br />
Het stichtingsbestuur wil er alles aan doen<br />
om te voorkomen dat de gewelfschilderingen<br />
na de restauratie weer<br />
opnieuw vervuilen.<br />
4<br />
De in 2005 blootgelegde en gerestaureerde<br />
wandschildering bij het Maria-altaar<br />
Eind 2002 is door de TU Eindhoven op<br />
twee plaatsen in de kerk geavanceerde meetapparatuur geplaatst. In september 2004<br />
hebben dr. Ir Henk Schellen van de TU Eindhoven en dr. Ton Jütte van Instituut Collectie<br />
Nederland een gezamenlijk
preservatief advies uitgebracht. De resultaten van de metingen zijn door de heer Schellen<br />
gepresenteerd voor leden van het kerkbestuur, het stichtingsbestuur en<br />
vertegenwoordigers van de Rijksdienst, de provincie, de gemeente en andere<br />
geïnteresseerden. Op basis van deze onderzoeken en adviezen wordt er onder andere<br />
geen grootschalige kerststal meer gebouwd in de kerk en worden in 2007 door het<br />
kerkbestuur nieuwe kaarsenbakken mèt afzuiging geplaatst bij het Maria-altaar.<br />
b. Onderhoud<br />
In opdracht van het stichtingsbestuur heeft SATIJNplus Architecten bv uit Born het<br />
tienjarenonderhoudsplan 2002-2012 opgesteld. Uit het plan blijkt dat in deze periode in<br />
totaal € 439.000,-- nodig zijn voor onderhoudswerkzaamheden. Het onderhoudsplan is in<br />
februari 2003 zowel door de Rijksdienst als door de provincie goedgekeurd voor een<br />
subsidiabel bedrag van € 436.695,-. Om kosten te besparen heeft het stichtingsbestuur<br />
besloten de onderhoudswerkzaamheden zoveel mogelijk te clusteren en te combineren<br />
met de restauratiewerkzaamheden. Tot en met 2005 is € 187.000,- besteed en in <strong>2006</strong><br />
€ 15.000,-. Er resteert dus voor de komende jaren € 235.000,-.<br />
In 2007 zal SATIJNplus het onderhoudsplan actualiseren en zullen de resterende<br />
onderhoudswerkzaamheden op basis van het tienjarenhonderhoudsplan worden<br />
aanbesteed.<br />
De nieuwe verlichting<br />
In <strong>2006</strong> zijn de nieuwe verlichtingsplannen uitgevoerd. De oude armaturen zijn door het<br />
kerkbestuur geschonken aan de kathedraal van Paramaribo. De Weerter Stichting Harrie<br />
van den Berg heeft hiervoor bemiddeld en heeft voor vervoer zorggedragen.<br />
c. Vervangen elektrische installatie<br />
Eind 2002 is aan elektrotechnisch adviesbureau Pinxten opdracht gegeven de totale<br />
elektrische installaties in het Martinus-monument te inventariseren en met<br />
verbetervoorstellen te komen. Uit de inventarisatie bleek dat de installatie dringend<br />
vernieuwd moest worden. Begin <strong>2006</strong> is aan elektrotechnisch installatiebedrijf Pevo<br />
opdracht gegeven de plannen uit te voeren. De uiteindelijke kosten hiervan hebben ruim<br />
€ 185.000,-- bedragen. Bij het vervangen van de elektrische installatie is met de plannen<br />
voor de binnen- en buitenverlichting rekening gehouden.<br />
d. Restauratie kerktoren<br />
5<br />
c. Verlichtingsplan<br />
Gelijktijdig met de plannen voor<br />
het schoonmaken en<br />
restaureren van de gewelven is<br />
door TNO een onderzoek<br />
gedaan naar de mogelijkheden<br />
om de gewelven museaal te<br />
verlichten.<br />
Op basis van de onderzoekresultaten<br />
is aan het<br />
gespecialiseerde bedrijf Karma<br />
Design opdracht gegeven<br />
nieuwe verlichtingsarmaturen te<br />
ontwerpen, die in overleg met<br />
het kerkbestuur door een aantal<br />
deskundigen zijn beoordeeld.
Uit bouwkundig onderzoek door diverse instanties, zoals de Rijksdienst en de<br />
Monumentenwacht Limburg bleek jaren geleden al dat de kerktoren in slechte staat<br />
verkeerde. Mergellagen waren door allerlei oorzaken aan het afbrokkelen. De tufsteen<br />
was van een zeer slechte kwaliteit. Steeds vaker vielen brokken gesteente omlaag,<br />
hetgeen tot gevaarlijke situaties leidde bij het winkelend publiek en tot schade aan de<br />
reeds gerestaureerde daken.<br />
Terwijl alle deskundigen en instanties de technische noodzaak erkenden van een<br />
spoedige algehele restauratie van de kerktoren, waren er geen gelden beschikbaar om de<br />
kosten van ruim € 1,6 miljoen te dekken. Door de bezuinigingen bij de Rijksdienst voor de<br />
Monumentenzorg, zag de provincie geen mogelijkheden om de restauratie op het<br />
Provinciaal Restauratie Uitvoerings Programma (PRUP) te zetten. Daarvoor waren de<br />
kosten te hoog.<br />
In de eerste maanden van 2005<br />
wordt de niet-aflatende inzet van<br />
de stichting beloond: de<br />
provincie, de gemeente en het<br />
bisdom zijn bereid (deel)<br />
subsidies en leningen te<br />
verstrekken of garanties af te<br />
geven. Ook geven Gedeputeerde<br />
Staten in het Prup 2005-2010<br />
aan een bedrag van € 900.000,--<br />
beschikbaar te willen stellen ten<br />
laste van het budget 2011.<br />
Uiteindelijk wordt in <strong>2006</strong> met de<br />
provincie overeengekomen dat<br />
binnen het Prup <strong>2006</strong>-2011 een<br />
bedrag beschikbaar wordt gesteld<br />
van € 750.000,-.<br />
Veel afgebrokkelde natuurstenen montanten moesten<br />
worden vervangen<br />
Begin 2005 worden de restauratiewerkzaamheden aan de kerktoren aanbesteed. In juni<br />
2005 wordt begonnen met de onderhouds- en restauratiewerkzaamheden aan de sacristie<br />
en de kerktoren. Een jaar lang staat de kerktoren in de steigers. Om een gedeelte van de<br />
kosten van de steiger terug te verdienen, wordt aan een beperkt aantal sponsoren de<br />
mogelijkheid geboden reclame te maken door middel van steigerdoeken. Dit leverde ook<br />
voor het monument zelf veel publiciteit op. De restauratiewerkzaamheden vorderden<br />
vooral door de slechte weersomstandigheden en de tegenvallende technische staat van<br />
de toren langzaam maar gestaag.<br />
Tijdens restauratiewerkzaamheden bleek dat een deel van de uit tufsteen gehouwen<br />
kopjes op elk van de vier zijden van de kerktoren onherkenbaar verweerd waren.<br />
Afbeeldingen of ontwerptekeningen van deze kopjes waren niet bekend zodat een<br />
reconstructie niet mogelijk was. Na overleg met de Rijksdienst zijn de kopjes vervangen<br />
door uit hardsteen vervaardigde gelijkenissen van de bestuursleden van de stichting,<br />
alsmede de uitvoerder van de aannemer, die de restauratie van de toren heeft uitgevoerd.<br />
De nog wél herkenbare kopjes zijn vervangen door uit hardsteen<br />
vervaardigde reconstructies van de oorspronkelijke kopjes. Al deze kopjes zijn gehouwen<br />
door de beeldhouwers vader en zoon Tolboom. Een en ander is schriftelijk vastgelegd bij<br />
de Rijksdienst en de oude ornamenten zijn overgebracht naar het gemeentelijk museum<br />
De Tiendschuur.<br />
6
In april <strong>2006</strong>, op Witte Donderdag is het geheel opnieuw vergulde kruis weer terug gezet<br />
op de kerktoren. In juni <strong>2006</strong> werden de steigers afgebroken en kwam een weer<br />
schitterende kerktoren te voorschijn.<br />
Enkele van de nieuwe hardstenen kopjes<br />
De nieuwe actie komt in de plaats van de actie Martinus Wachter, die een looptijd had van<br />
10 jaar en die in 2005 ten einde liep. In het kader van de actie “Open de deur naar de<br />
toekomst” kunnen geïnteresseerden gedurende vijf jaar een gedeelte van het Martinus<br />
Monument adopteren. De actie is officieel van start gegaan aan de vooravond van de<br />
Open Monumentendagen van september 2005 tijdens een drukbezochte lezingenavond in<br />
de Martinuskerk. Tegelijkertijd werd het nieuwe logo van de Stichting Martinus Monument<br />
Weert gepresenteerd:<br />
In <strong>2006</strong> zijn allerlei activiteiten opgezet<br />
om de aandacht te vestigen op de<br />
nieuwe adoptieactie. Onder meer is<br />
het bedrijfsleven actief benaderd. De<br />
actie levert op dit moment vijf jaar lang<br />
ruim € 22.000,- per jaar op. Dit is<br />
weliswaar minder dan waarop was<br />
gehoopt, maar toch alleszins een zeer<br />
verdienstelijk resultaat.<br />
Het stichtingsbestuur wil in 2007 en 2008 het bedrijfsleven opnieuw benaderen.<br />
Bovendien blijft de werving van adoptanten tijdens bijvoorbeeld de Open<br />
Monumentendagen onverminderd doorgaan. De adoptanten krijgen een adoptiecertificaat<br />
en periodiek een Nieuwsbrief toegestuurd. Bovendien krijgt men na vijf jaar een prachtig<br />
boek met allerlei (nieuwe) wetenswaardigheden over het Martinus Monument. Met de<br />
voorbereiding van dit boek is inmiddels gestart.<br />
f. Symposium<br />
Om de periode van restauraties en grootonderhoud aan het Martinus Monument op een<br />
waardige en tot de verbeelding sprekende wijze af te sluiten, organiseerde het<br />
stichtingsbestuur aan de vooravond van de nationale Open Monumentendagen op 8<br />
september <strong>2006</strong> een symposium in het Munttheater. Het landelijke thema voor de Open<br />
Monumentendagen was "Feest". Een treffender thema was voor het Martinus Monument<br />
7<br />
e. Adoptieactie<br />
Ondanks de beslissing van<br />
Gedeputeerde Staten om de<br />
torenrestauratie alsnog op het<br />
Prup <strong>2006</strong>-2011 te zetten en<br />
ondanks de eerdere subsidietoezeggingen<br />
van o.a. de<br />
gemeente Weert, moet de stichting<br />
een behoorlijke eigen bijdrage<br />
leveren van enkele<br />
honderdduizenden euro’s.<br />
Het stichtingsbestuur besluit in<br />
2004 dan ook een nieuwe<br />
sponsoractie te starten. Deze<br />
nieuwe actie is genaamd ”Open de<br />
deur naar de toekomst”.
nauwelijks denkbaar geweest. Vele honderden betrokkenen en geïnteresseerden in<br />
monumentenzorg uit het gehele land werden voor het symposium uitgenodigd. Het<br />
programma was dan ook zeer interessant, met inleidingen van deskundige internationaal<br />
erkende sprekers over onder andere conservering van muur- en gewelfschilderingen,<br />
nieuwe reinigingsmethoden en restauratie van schilderingen, bouwfysisch onderzoek en<br />
dendrochronologisch onderzoek (onderzoek naar de oudheid van gebruikt hout met name<br />
in de kappen, zie hierna onder g).<br />
De opening van het symposium werd verzorgd door mevrouw drs. I. Finaly van de<br />
Rijksdienst en de feestelijke afsluiting door de gedeputeerde mevrouw O.Wolfs. Het<br />
symposium trok bezoekers uit gehele land, die allen zeer te spreken waren niet alleen<br />
over het symposium zelf maar , na een bezoek aan het Martinus Monument, ook over de<br />
in Weert geleverde prestaties. Opmerkelijk was dat vanuit alle aangeschreven<br />
bisdommen in Nederland in het geheel geen reactie werd ontvangen.<br />
Bezoekers van het symposium hadden veel belangstelling voor<br />
de restauraties waaronder de blootgelegde wandschildering<br />
Deze traveeën zouden jonger zijn dan de rest van de kerk maar ouder dan de huidige<br />
toren. Een exact jaartal kon echter niet aan de bouw van deze laatste traveeën worden<br />
gekoppeld. In <strong>2006</strong> verricht dendrochronologisch onderzoek aan de kappen brengt meer<br />
licht in de zaak. Tegelijk worden eerdere kennis en vermoedens over de kerk bevestigd.<br />
Ook is in de kappen hergebruikt hout gevonden dat mogelijk onderdeel heeft uitgemaakt<br />
van de vorige kerk, die in het begin van de zestiende eeuw werd afgebroken.Op 15<br />
februari <strong>2006</strong> zijn de houten kappen van de Martinuskerk ten behoeve van<br />
dendrochronologisch onderzoek systematisch ‘bemonsterd’ door prof. De Vries. Hierbij<br />
zijn monsters genomen van het meest oostelijke (oudste) deel en het westelijke (jongste)<br />
deel van de drie kappen en van de meest westelijke traveeën van elke kap. Deze<br />
monsters zijn nu van een datering voorzien door Ring, het Nederlands Centrum voor<br />
Dendrochronologie. Helaas kan ook nu nog niet met zekerheid gezegd worden wanneer<br />
het hout boven het oudste oostelijke deel van de kerk gekapt is. De datering van de<br />
meeste monsters uit dit deel van de kap is onbetrouwbaar; de té grove jaarringen, die<br />
wijzen op een lange periode van snelle groei, maken het onmogelijk de verschillende<br />
sapringen goed te onderscheiden. Het onderzoek van het jongste, westelijke deel van de<br />
kerk, heeft meer resultaat gehad. Het onderzoek laat zien dat het hout in dat deel van de<br />
kappen is gezaagd uit bomen die in de vroege zestiende eeuw zijn geveld. We mogen<br />
8<br />
g. Onderzoek<br />
ouderdom kappen<br />
De Sint Martinuskerk in<br />
Weert werd gebouwd<br />
tussen ca.1425 en de<br />
eerste helft van de<br />
zestiende eeuw. De kerk,<br />
een hallenkerk, heeft drie<br />
even brede en even hoge<br />
schepen met elk een<br />
eigen houten kap.<br />
Onderzoek in het begin<br />
van de jaren ’90 van de<br />
vorige eeuw deed<br />
vermoeden dat de meest<br />
westelijke traveeën van<br />
de drie schepen een soort<br />
tussenfase vormden<br />
tussen de schepen van de<br />
kerk en de oude toren.
dus concluderen dat van de kappen die in <strong>2006</strong> nog aanwezig zijn in elk geval die boven<br />
het westelijke deel van de kerk nog de oorspronkelijke zijn. De dateringen van dit deel van<br />
de kappen stroken met wat we al wisten over de bouwgeschiedenis. De bomen waaruit de<br />
balken uit dit deel van de kap gezaagd werden, zijn in de periode van 1500 tot 1504<br />
geveld. Alleen de balken uit de meest westelijke traveeën tegen de toren zijn iets jonger.<br />
Zij dateren uit het de periode van 1527 tot 1535.<br />
De datering van begin zestiende eeuw correspondeert met het wijdingsjaar van de kerk:<br />
1512. De jongere datering van de balken uit de meest westelijke traveeën bevestigt de<br />
eerdere theorie dat deze traveeën later gebouwd moeten zijn dan de meer oostelijke.<br />
h. Onderzoek naar dna van<br />
Graaf van Horne<br />
Onder het hoogaltaar van de<br />
Sint Martinuskerk ligt sinds 1568<br />
de Graaf van Horne begraven.<br />
De graaf werd in dat jaar in<br />
Brussel op de Markt onthoofd.<br />
We zijn er echter niet zeker van<br />
dat het skelet dat in de<br />
Martinuskerk begraven is ook<br />
werkelijk dat van Philips is. Toen<br />
in de jaren ’70 van de vorige<br />
eeuw het graf geopend werd,<br />
constateerde men niet de zware<br />
beschadigingen aan de<br />
ruggengraat die bij een<br />
onthoofding worden toegebracht.<br />
Prof. Dr. De Vries sprak tijdens het symposium over het<br />
onderzoek naar de ouderdom van de kappen<br />
Door de Weerter historische vereniging De Aldenborgh is in <strong>2006</strong> samen met de Stichting<br />
Martinus Monument het plan opgevat om de identiteit van het gebeente via vergelijking<br />
van het DNA met dat van zijn zus Eleonora vast te stellen. Na overleg met<br />
vertegenwoordigers van de Universiteit van Leuven en van de Vrije Universiteit in<br />
Amsterdam is besloten voorlopig geen DNA-onderzoek uit te voeren. Beide skeletten zijn<br />
namelijk zwaar ‘besmet’ met vreemd DNA, waardoor een betrouwbaar<br />
onderzoeksresultaat niet mogelijk is. Het wachten is nu op een onderzoeksmethode<br />
waarbij ‘eigen’ DNA van ‘vreemd’ DNA onderscheiden kan worden.<br />
i. Onderzoek afwerking pijlers<br />
Nu de restauratie van de toren voltooid is, staat de kerk er weer ‘als nieuw’ bij. Er is echter<br />
nog één ding dat de Stichting Martinus Monument graag zou willen onderzoeken: een<br />
mogelijke nieuwe afwerking voor de pijlers. De zestien donkere pijlers waarop het gewelf<br />
van de kerk rust zijn opgetrokken uit trommelsegmenten van Naamse hardsteen onder<br />
eindafwerking. Dat was in de vijftiende en de zestiende eeuw ook niet nodig omdat de<br />
pijlers met een dunne kalksaus gewit werden. Resten van deze kalklagen zijn<br />
nog aanwezig achter de laat achttiende-eeuwse altaaropbouw in het Hoogkoor.<br />
Waarschijnlijk hebben veel van de pijlers ook nog een figuratieve beschildering gehad, net<br />
als de gewelven. Deze beschilderingen zijn echter volledig verloren gegaan. In het begin<br />
van de twintigste eeuw veranderde de mode. Men kreeg een voorkeur voor ‘eerlijke’<br />
materialen als natuursteen en de historische feiten telden niet. De pijlers werden ontdaan<br />
van hun stuc- en kalklagen. In de jaren ’70 van de vorige eeuw werden ook de gewelven<br />
ontdaan van hun grijze vervuilde kalklagen en de gewelfschilderingen met hun witte<br />
achtergrond kwamen tevoorschijn. Het lichte gewelf contrasteerde nu sterk met de<br />
9
donkere pijlers. In die tijd beleefde de revival van ‘eerlijke’ materialen echter een nieuwe<br />
bloei en daarom besloot men toen de pijlers toch donker te laten. Nu de gewelven in 2005<br />
opnieuw schoon zijn gemaakt en verwacht mag worden dat de gewelven ook in de<br />
komende decennia schoon en helder zullen blijven, wil de Stichting Martinus Monument<br />
de argumenten onderzoeken om de historische harmonie tussen de gewelven en de<br />
pijlers te herstellen. Omdat pijlers met een lichte afwerking veel minder de aandacht<br />
trekken, zullen naar verwachting de prachtige gewelven met hun schilderingen veel beter<br />
tot hun recht komen. Overigens werd eind 70-er jaren van de vorige eeuw een subsidie<br />
beschikbaar gesteld om de pilaren in de oorspronkelijke vorm te restaureren. Toenmalig<br />
Minister mevrouw Gardeniers betreurde het zeer dat het kerkbestuur geen gebruik heeft<br />
willen maken van deze subsidie.<br />
j. Public Relations<br />
Mede vanwege de uitvoering van de<br />
restauratiewerkzaamheden aan de<br />
kerktoren en de nieuwe adoptieactie<br />
haalde het Martinusmonument ook in<br />
<strong>2006</strong> veelvuldig de publiciteit. Zowel<br />
via de krant en tijdschriften als via de<br />
lokale en regionale radio en televisie.<br />
Bijzonder veel aandacht was er voor<br />
het initiatief om de steigers rondom<br />
de kerktoren te voorzien van<br />
reclamedoeken. Niet alleen brachten<br />
de reclames op de doeken zelf het<br />
nodige geld in het laadje, in <strong>2006</strong><br />
werden de reclamedoeken zelf ook<br />
nog eens aan de sponsoren<br />
verkocht. Met de opbrengst van deze<br />
reclames en de reclamedoeken zelf<br />
heeft het stichtingsbestuur een<br />
gedeelte van de hoge steigerkosten<br />
gedekt.<br />
10<br />
De reclamedoeken brachten tweemaal geld op<br />
In het jaar 2000 is de stichting gestart met een onderwijsproject. Leerlingen van de<br />
onderbouw van de beide middelbare scholengemeenschappen in Weert, het<br />
Bisschoppelijk College en de Philips van Horne Scholengemeenschap krijgen aan de<br />
hand van een door de stichting in eigen beheer uitgegeven lesboek “Weert een<br />
Middeleeuwse stad rondom de Sint Martinuskerk” lessen over de kerk en zij bezoeken<br />
tevens het monument. In <strong>2006</strong> is dit project voortgezet met de Philips van Horne<br />
Scholengemeenschap. Helaas verleent het Bisschoppelijk College geen medewerking<br />
meer aan dit project. De Stichting Jo Bergmans heeft er door een financiële bijdrage in<br />
<strong>2006</strong> voor gezorgd dat er een tweede uitgave van het lesboek gedrukt kon worden.<br />
In 2003 zijn de plannen verder uitgewerkt voor een vervolgproject voor de bovenbouw<br />
(voor het vak CKV in de tweede fase). Samen met het stichtingsbestuur hebben de beide<br />
scholen met deskundige ondersteuning samen met de leerlingen vanaf oktober 2004 een<br />
website gebouwd over het Martinus Monument. De website is officieel gepresenteerd op 7<br />
september 2005. Voor dit project werd een subsidie toegekend door de Stichting Jo<br />
Bergmans. Doel van deze beide onderwijsprojecten is de jeugd te leren oog te hebben<br />
voor hun eigen omgeving en zodoende mee te helpen om dit uitzonderlijke monument nu
en in de toekomst in stand te houden. In <strong>2006</strong> is verder gewerkt aan het uitbreiden en<br />
actualiseren van de website. Gebleken is dat het vrij lastig is om de site aan te passen<br />
aan de wensen van het bestuur en de webmaster. Hiervoor wordt een oplossing gezocht.<br />
Veel belangstelling om adoptant te worden<br />
Bij gelegenheid van het terugplaatsen van het gerestaureerde en opnieuw vergulde kruis<br />
op Witte Donderdag werden door schoolkinderen witte ballonnen losgelaten. De winnende<br />
ballon kwam meer dan 900 km van Weert terecht!<br />
Deken Franken zegent het kruis terwijl de kinderen met<br />
de ballonnen klaar zitten.<br />
De Stichting kreeg deze prijs ter grootte van € 9600,- in Venray uitgereikt vanwege de<br />
bijzondere inspanningen voor omvangrijke renovaties en restauraties .<br />
Bestuurswisselingen<br />
De jarenlange restauraties van het Martinus Monument zijn in <strong>2006</strong> afgerond. Het<br />
symposium in september <strong>2006</strong> vormde een mooie afsluiting van deze periode. Voor de<br />
voorzitter en de penningmeester, de heren Herman van Hulst en Louk Reintjens<br />
betekende dit tevens dat zij aankondigden overeenkomstig de statuten na 8 jaar<br />
bestuurslidmaatschap hun functies te beëindigen. In de persoon van de heer Hub aan den<br />
Boom werd een deskundige nieuwe voorzitter gevonden, die per 1 januari 2007 het stokje<br />
overneemt van Herman van Hulst. Louk Reintjens zal het penningmeesterschap afronden<br />
met de vaststelling van de jaarrekening <strong>2006</strong> en het bestuursbesluit hem decharge te<br />
verlenen. Mevrouw Ingeborg Blom-Lamerikx, reeds bestuurslid, zal het<br />
11<br />
Op verzoek van het stichtingsbestuur<br />
en de VVV had de gemeente Weert de<br />
Open Monumentendagen in<br />
september <strong>2006</strong> eindelijk flink op de<br />
kaart gezet. Onder het landelijke<br />
thema “Feest” werden allerlei<br />
activiteiten opgezet, die veel<br />
belangstelling trokken. De Stichting<br />
Martinus Monument opende de dagen<br />
met een symposium in het<br />
Munttheater. Tijdens de dagen zelf<br />
werd volop de aandacht gevestigd op<br />
de nieuwe adoptieactie “Open de deur<br />
naar de Toekomst”. Tevens werden de<br />
prijswinnaars van de<br />
ballonnenwedstrijd bekend gemaakt.<br />
Voetbalclub Wilhelmina ‘08 was de<br />
100 e adoptant en wethouder Harrie<br />
Coolen de 200 e adoptant. Beiden<br />
adopteerden een oude wijzerplaat op<br />
de kerktoren.<br />
Ook tijdens de Nationale Archiefdag<br />
in oktober <strong>2006</strong> probeerde de<br />
stichting adoptanten te werven. Veel<br />
belangstelling bestond er ook voor de<br />
verkoop van oude tufsteen. Menig<br />
oud ornament van de kerktoren siert<br />
nu een tuin of wordt gebruikt door<br />
beeldhouwers.<br />
Heel bijzonder was het feit dat de<br />
Stichting Martinus Monument in mei<br />
<strong>2006</strong> de Limburgse Wilhelmina<br />
Sangers Cultuurprijs kreeg uitgereikt.
penningmeesterschap per 1 juli 2007 van Louk Reintjens overnemen. In de loop van 2007<br />
zal op feestelijke wijze afscheid worden genomen van Herman en Louk. In verband met<br />
de bestuurscontinuïteit is de secretaris, de heer Koos Neijnens, eveneens 8 jaar<br />
bestuurslid, overeenkomstig de statuten herbenoemd voor een periode van maximaal 4<br />
jaar. Hij zal zijn taken overdragen zodra een nieuwe secretaris is gevonden.<br />
Dit jaarverslag is in nauw overleg met en met goedkeuring van de beide afgetreden<br />
bestuursleden tot stand gekomen.<br />
Externe contacten<br />
Het stichtingsbestuur heeft tijdens het verslagjaar<br />
met vele instanties en instellingen contact gehad.<br />
Genoemd kunnen worden:<br />
- Rijksdienst voor Archeologie, Cultuurlandschap<br />
en Monumenten te Zeist<br />
- Stichting Nationaal Restauratiefonds te<br />
Hoevelaken<br />
- Stichting Monumentenwacht Limburg<br />
- Ministerie van Onderwijs, Cultuur en<br />
Wetenschappen te Den Haag<br />
- Provincie Limburg te Maastricht<br />
- Technische Universiteit te Eindhoven<br />
- SATIJNplus Architecten bv te Born<br />
- Instituut Collectie Nederland te Amsterdam<br />
- Gemeente Weert<br />
- Bisdom Roermond, bureau Bouwzaken<br />
- Rabobank Weert e.o.<br />
- RK Kerkbestuur van de St.-Martinusparochie<br />
- Beiaardcomité Weert<br />
- Philips van Horne Scholengemeenschap en<br />
Bisschoppelijk College Weert<br />
- Prins Bernhard Cultuurfonds<br />
- VSB-fonds<br />
- Stichting Jo Bergmans<br />
- VVV , stadsgidsen en commissie kerkwachters<br />
- Rob Bremer, restaurateur te IJmuiden<br />
- Aannnemersbedrijf Louis Schepers Roermond<br />
- Finalist te Amsterdam<br />
- Karma Design te Breda<br />
- Elektrotechnisch Adviesbureau Pinxten te Weert<br />
- Installatiebedrijf Pevo te Nederweert<br />
- Margo Kievit van Haaften te Leveroy<br />
JAARPLAN 2007<br />
12
Ook al staat het Martinus Monument er nu weer prachtig bij, dat betekent niet dat het<br />
monument niet de blijvende aandacht van het stichtingsbestuur nodig zal hebben.<br />
Om in de aanstaande vacatures in het bestuur te voorzien zullen in 2007 op basis van<br />
bewezen kwaliteiten nieuwe bestuurskandidaten worden benaderd.<br />
Het werven van gelden via fondsen en sponsoring zal onverminderd moeten voortgaan.<br />
Heel belangrijk daarbij is het verder uitbouwen van de actie “Open de Deur naar de<br />
Toekomst”. Deelname aan de Open Monumentendagen en andere PR activiteiten staan<br />
op de agenda. Periodiek wordt een Nieuwsbrief voor de adoptanten uitgegeven en<br />
worden auteurs benaderd om interessante inleidingen te schrijven voor het zogenaamde<br />
adoptieboek.<br />
De website over het Martinus Monument vraagt blijvende aandacht, evenals de lessen<br />
voor de scholieren van de onderbouw.<br />
Nu het rijkssubsidiebeleid verandert, is het zaak een onderhoudsplan voor 50 jaar op te<br />
stellen, terwijl tegelijkertijd het laatste deel van het huidige tienjarenonderhoudsplan moet<br />
worden aanbesteed en uitgevoerd. Gelet op de voortdurende overlast van duiven bij de<br />
galmgaten in de kerktoren zullen hier adequate oplossingen genomen moeten worden.<br />
Tenslotte zullen de gemeentelijke plannen voor de herinrichting van de markt en de<br />
Korenmarkt kritisch door het bestuur beoordeeld worden.<br />
Weert, juli 2007<br />
Het bestuur van de Stichting Martinus Monument Weert<br />
H. aan den Boom K.Neijnens<br />
voorzitter secretaris<br />
13