2009 - regionaal ziekenhuis Sint-Trudo
2009 - regionaal ziekenhuis Sint-Trudo
2009 - regionaal ziekenhuis Sint-Trudo
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
<strong>2009</strong><br />
RZST jaarverslag
inhoud<br />
Voorwoord 5<br />
Zorg 6<br />
• Departement patiëntenzorg 7<br />
- Oncologisch team 6<br />
- Triagesysteem spoed geeft meest kritieke patiënten voorrang 6<br />
- Elektronisch dispatchbord 6<br />
- Pijnprotocol voor gestandaardiseerde pijnaanpak op spoed 7<br />
- Nieuwe ziekenwagen 100 7<br />
- Patiëntentevredenheidsenquête op het heelkundig dagcentrum 7<br />
- Patiënteninformatie in de ambulante zorg: een brochure voor de pijnkliniek 8<br />
- Dienst revalidatie en fysische geneeskunde grondig hervormd 8<br />
- Nieuwe benaming verpleegafdelingen 9<br />
• Medisch departement 9<br />
- Uitbreiding medische staf 9<br />
- Toegelaten/consulterend geneesheren 10<br />
- Nieuwe hoofdgeneesheer 10<br />
- Medische raad 10<br />
- Uitbreiding dienst neurologie, fysische geneeskunde en revalidatie 11<br />
- Kritische diensten 11<br />
- Zorgtrajecten voor betere zorg 11<br />
- Labo pathologie neemt immuunkleurtoestel in gebruik 12<br />
- Radiologie 12<br />
- Kwaliteit, prioriteit in labo klinische biologie 12<br />
- Nieuwe analysers in het klinisch labo 13<br />
- Geriatrie groeit 13<br />
- Symposium multidisciplinaire aanpak van de diabetesvoet 13<br />
- Succesvol borstsymposium 14<br />
- Exclusieve rondleiding voor zorgverleners in nieuwe vleugel 14<br />
- Wetenschappelijke lezingen <strong>2009</strong> 14<br />
- Medische kransen <strong>2009</strong> 15<br />
Kwaliteitsbeleid 16<br />
- Beleidsplan patiëntveiligheid opgesteld 16<br />
- Aanpak medicatieproces verhoogt patiëntveiligheid 17<br />
- Voedingsteam wil voedingstoestand van patiënten verbeteren 18<br />
- Pilootproject diabeteseducator 19<br />
- Orthopedie gaat voor een permanente kwaliteitsverbetering 19<br />
- Ontwikkelen van klinische paden 20<br />
- Reorganisatie onthaal voor betere dienstverlening 20<br />
- Ombudsdienst 21<br />
- Plaatselijk ethisch comité 21<br />
Zorgondersteunende diensten 22<br />
• ICT 22<br />
- Inloggen via je vingerafdruk: gemakkelijk, snel en veilig 22<br />
• Infrastructuur 22<br />
- Nieuwe vleugel in gebruik genomen 22<br />
- Laatste fase masterplan goedgekeurd 23<br />
• Beleidsinformatie 23<br />
- Implementatie SAP 23<br />
- Implementatie datawarehouse 24<br />
• Communicatie 24<br />
- Massale belangstelling voor nieuwbouw op Open Bedrijvendag 24<br />
- E-nieuwsbrief voor huisartsen 25<br />
- Nieuwe bewegwijzering binnen het <strong>ziekenhuis</strong> 25<br />
RZST - medewerkers 26<br />
- Personeelsomkadering 26<br />
- Rekrutering nieuwe medewerkers 28<br />
- Opleidingstraject hoofdverpleegkundigen 28<br />
- Vorming, training, opleiding 28<br />
- Onderzoek tevredenheid medewerkers 28<br />
- Campus Rummenweg wordt ‘Kindercampus’ 29<br />
- Enkele kerngetallen m.b.t. het personeelskader 29<br />
RZST - organisatie en beleid 30<br />
• Samenstelling bestuur en management anno 2010 31<br />
• Artsenkorps anno 2010 32<br />
RZST - kerncijfers 34<br />
- Activiteit 34<br />
- Resultaat 34<br />
- Investeren 34<br />
- Enkele kerncijfers 35<br />
• Jaarrekeningen 36<br />
- Balans 36<br />
- Resultatenrekening 38<br />
2 3<br />
inhoud
voorwoord Regionaal Ziekenhuis <strong>Sint</strong>-<strong>Trudo</strong><br />
Geachte lezer(es)<br />
Na lezing van dit verslag over <strong>2009</strong> zal het u duidelijk zijn dat het Regionaal Ziekenhuis <strong>Sint</strong>-<strong>Trudo</strong><br />
op heel wat terreinen erg actief bezig is. Ik laat u graag de gelegenheid om daarover uw<br />
oordeel te vormen. Uw reactie zal mogelijks aantonen dat we goed bezig zijn, dan wel dat we<br />
moeten bijsturen.<br />
Eén rode draad doorheen het hele gebeuren wil ik even oplichten: onze bekommernis om<br />
onze kwaliteit op alle mogelijke vlakken op te krikken. Ongetwijfeld zijn er nog belangrijke<br />
aandachtspunten, maar ik meen te mogen stellen dat dit kwaliteitsstreven meer en meer is<br />
doorgedrongen bij iedereen die in dit <strong>ziekenhuis</strong> zijn beroepsactiviteit uitoefent. Daarom ook<br />
onze waardering voor de grote inzet en de geleverde inspanningen om dit <strong>ziekenhuis</strong> kenbaar<br />
te maken als een huis van kwaliteit, ongeacht eventuele menselijke tekortkomingen.<br />
Een jaarverslag heeft het gewoonlijk over wat voorbij is. Veeleer lijkt het belangrijk te kijken naar<br />
wat moet komen: onze maatschappij leert moeizaam om te gaan met beperkingen, en ook de<br />
zorgsector zal zich in deze evolutie moeten gaan aanpassen. Wij menen de nodige voorzorgen<br />
genomen te hebben om moeilijkere tijden aan te kunnen.<br />
Toch blijft de vermaatschappelijking van de zorg en de aanzet tot diverse vormen van<br />
samenwerking zeer uitdagend: het verlaten van de eigen stellingen en het durven ingaan op<br />
voorstellen om niet-betreden paden te bewandelen, vergt moed en doorzettingsvermogen bij<br />
management en bestuur, maar niet minder op de werkvloer. Het voortouw durven nemen, is<br />
evenwel vaak een goede benadering.<br />
Wij hopen als RZST deze weg opgegaan te zijn door te bepalen wat we zelf zouden willen, de<br />
dialoog daarover aangegaan te zijn, en tevens bereid te blijven tot de nodige fl exibiliteit om<br />
aan te passen en bij te sturen. Wij durven hopen dat de dialoog over de rol van iedereen in het<br />
zorglandschap zich verder, dieper en sneller zal ontwikkelen.<br />
Dit is alvast de uitdaging voor 2010 en de eerstkomende jaren, waar wij met vertrouwen tegen<br />
aankijken. De lectuur van dit jaarverslag moge u daarvan overtuigen.<br />
Robert Jonckheere<br />
Voorzitter<br />
4 5<br />
voorwoord
zorg<br />
Departement patiëntenzorg<br />
Oncologisch team<br />
In het kader van het nationaal kankerplan werd een multidisciplinaire equipe toegekend aan<br />
de ziekenhuizen met een zorgprogramma oncologie, waaronder ook het RZ <strong>Sint</strong>-<strong>Trudo</strong>. Deze<br />
equipe bestaat uit verpleegkundigen, psychologen en sociaal verpleegkundigen en geeft<br />
gerichte ondersteuning aan de patiënten met een oncologische aandoening en hun omgeving.<br />
De doelstelling is om aan deze patiënten - naast een intensieve medische behandeling - een<br />
geïntegreerde en integrale trajectbegeleiding aan te bieden.<br />
De werking van het team, samen met de geneesheren, is op dit ogenblik gericht op de eerste<br />
opvang bij de diagnose, het samen detecteren van de noden bij de patiënt en zijn omgeving<br />
en het aanbieden van een gecoördineerd traject. Hierin beogen we naast een klinisch<br />
performante benadering een doelmatige psychosociale zorg die de mentale weerbaarheid<br />
van de patiënt en zijn omgeving ondersteunt.<br />
Triagesysteem spoed geeft meest kritieke patiënten voorrang<br />
Op de spoedgevallendienst van het RZ <strong>Sint</strong>-<strong>Trudo</strong> melden zich gemiddeld zo’n 50 patiënten per<br />
dag aan. Om voorrang te kunnen geven aan de medische verzorging van de meest kritieke<br />
patiënten werkt de dienst volgens het Manchester Triagesysteem. Dit wil zeggen dat een<br />
verpleegkundige de patiënt een specifi eke kleur en code toekent en dit volgens de aard en de<br />
ernst van zijn ziekte of letsel.<br />
Dit laat het spoedgevallenteam toe om de gepaste hulpmiddelen en artsen in te zetten daar<br />
waar ze het hoogst nodig zijn. Via de onthaalbrochure van de spoedgevallendienst worden de<br />
patiënten op de hoogte gebracht van deze werkwijze.<br />
CODE Kleur Urgentie Wachttijd arts<br />
U1 ROOD Onmiddellijk Onmiddellijk<br />
U2 ORANJE Hoog Urgent 10 min.<br />
U3 GEEL Urgent 60 min.<br />
U4 GROEN Standaard 120 min.<br />
U5 BLAUW Niet Urgent 240 min.<br />
Elektronisch dispatchbord<br />
Bij inschrijving op spoed verschijnt de patiënt automatisch op het elektronisch dispatchbord<br />
op spoedgevallen. Allereerst krijgt de patiënt een urgentiecode toegewezen. Dit is essentieel<br />
om te kunnen verder te werken. Vervolgens omschrijft de verpleegkundige spoed (functie<br />
dispatcher) met welke basisklacht de patiënt zich heeft aangemeld en wijst de dispatcher<br />
deze toe aan de respectieve hulpverlener(s) en een behandel- of wachtruimte. Van hieruit<br />
worden dan de contact- en verblijfstijden aangeduid. Op deze manier krijgen we niet<br />
enkel een constant verbeterd overzicht van de werkverdeling en opvolging maar ook een<br />
elementaire informatie over de periodische beheersgegevens van de spoedgevallen.<br />
Pijnprotocol voor gestandaardiseerde pijnaanpak op spoed<br />
Doelstelling van het pijnprotocol is om tot een gestandaardiseerde benadering van de<br />
pijnaanpak op de spoedgevallendienst te komen, ongeacht welke arts/hulpverlener de<br />
patiënt opvangt. In een eerste stap werd hiervoor een theoretisch protocol opgesteld samen<br />
met de verantwoordelijke(n) anesthesie.<br />
In een volgende fase trachten we dit systematischer en éénduidiger te laten toepassen.<br />
Meting en rapportering van de pijn zal gebeuren volgens de VAS-methodiek en de<br />
numerische weergave.<br />
Nieuwe ziekenwagen 100<br />
Midden februari <strong>2009</strong> nam de afdeling spoedgevallen een nieuwe ziekenwagen in gebruik<br />
voor de dienst 100. Het gaat om een Mercedez-Benz Sprinter 315 CDI/3.5 met automaat die<br />
voldoet aan de hoogste norm qua ziekenwagens in Europa. Bij de inrichting en uitrusting was<br />
het maximaal comfort voor de patiënt en de veiligheid van de medewerkers prioritair. Naast de<br />
normale communicatie met gps, gsm en Astrid (het communicatiesysteem van de overheid) werd<br />
het voertuig ook uitgerust met een fl eetlogsysteem dat gegevens registreert over het rijgedrag<br />
van de individuele bestuurders waardoor verkeersveiliger rijden kan bevorderd worden. De<br />
100-dienst van het RZ <strong>Sint</strong>-<strong>Trudo</strong> bestrijkt de regio <strong>Sint</strong>-Truiden, Zoutleeuw, Heers, Nieuwerkerken<br />
en Hoepertingen. In <strong>2009</strong> telde de dienst 100 van ons <strong>ziekenhuis</strong> 2.079 ziekenwagenuitritten.<br />
Hiermee is het de derde drukste 100-dienst in heel de provincie Limburg.<br />
Patiëntentevredenheidsenquête op het heelkundig dagcentrum<br />
De equipe van het heelkundig dagcentrum streeft ernaar om de patiënt ‘zorg op maat’ te<br />
bieden met een effectieve (kwalitatief hoogstaande) en effi ciënte behandeling. Een goede<br />
organisatie is hierbij essentieel. De resultaten van een tevredenheidenquête, uitgevoerd in het<br />
najaar <strong>2009</strong>, hebben aangetoond dat het heelkundig dagcentrum zeker slaagt in dit opzet. De<br />
patiënten hebben de medische en verpleegkundige zorg beoordeeld en zeer goed bevonden.<br />
Ook de organisatie, de opvang en de dienstverlening scoorden goed. 92 % van de patiënten<br />
zou het dag<strong>ziekenhuis</strong> aanbevelen aan vrienden.<br />
6 7<br />
zorg
zorg<br />
Patiënteninformatie in de ambulante zorg: een brochure voor de pijnkliniek<br />
De patiënten van de pijnkliniek op het heelkundig dagcentrum ontvangen sinds kort een<br />
informatiebrochure die hen op een begrijpelijke manier uitleg geeft over de behandeling. Met<br />
deze brochure willen we de communicatie tussen de zorgverleners en de patiënt optimaliseren<br />
en hem motiveren om maximaal mee te werken aan de behandeling. Daarnaast kan het geven<br />
van informatie in de vorm van instructies, leefregels, waarschuwingen voor het ondernemen<br />
van bepaalde activiteiten, behalve aan het behandelingsresultaat, eveneens ten goede<br />
komen aan de patiëntveiligheid!<br />
Dienst revalidatie en fysische geneeskunde grondig hervormd<br />
Op basis van een gedetailleerde analyse van de bestaande situatie heeft de werkgroep<br />
revalidatie gedurende de eerste helft van <strong>2009</strong> een gefundeerd actieplan opgemaakt<br />
om de kwaliteit van het revalidatiegebeuren in al zijn facetten te verhogen en dit via een<br />
geïntegreerde en gestructureerde werking. Om tot een sterk en goed georganiseerd team te<br />
komen, werd beslist alle zelfstandige paramedici om te schakelen naar het bediendenstatuut.<br />
In september werd het team uitgebreid met een vierde revalidatiearts en werden plannen<br />
gemaakt voor een verdere infrastructurele uitbreiding van de afdeling. De Open Bedrijvendag<br />
in ons <strong>ziekenhuis</strong> was voor de medewerkers een uitgelezen kans om de dienst te promoten. In<br />
het najaar werden nog enkele cruciale acties ondernomen om op 1 januari 2010 te kunnen<br />
starten met een volwaardige dienst ‘fysische geneeskunde en revalidatie’:<br />
• uitwerking van een visie en organogram van de dienst met ieders taken en<br />
verantwoordelijkheden<br />
• implementatie van operationele plannen voor een meer kwaliteitsvolle revalidatie<br />
• bevordering van een meer multidisciplinaire werking op de verschillende diensten<br />
• vormgeving van lopende en toekomstige projecten (sportgeneeskunde,<br />
ademhalingstherapie …)<br />
• uitbreiding van het secretariaat<br />
• opstart van een intercollegiaal overleg van paramedische hoofden Limburg - Brabant -<br />
Antwerpen.<br />
Doorzettingsvermogen, een vertrouwde samenwerking en een sterk geloof in de opportuniteiten<br />
van de dienst zorgden ervoor dat alle veranderingsprocessen succesvol konden worden<br />
doorgevoerd.<br />
De dienst, bemand door enthousiaste artsen en medewerkers in een herkenbare bordeaux<br />
polo, koestert de gezonde ambitie om mee het uithangbord van een innovatief en kwaliteitsvol<br />
<strong>regionaal</strong> <strong>ziekenhuis</strong> te zijn met naar 2010 een duidelijke focus op teamwork, kwaliteit van<br />
behandelen en klantvriendelijkheid.<br />
Nieuwe benaming verpleegafdelingen<br />
In het kader van de ingebruikname van de nieuwbouw en de vernieuwing van de<br />
bewegwijzering in het <strong>ziekenhuis</strong>, werd ook de benaming van de verpleegeenheden eind <strong>2009</strong><br />
aangepast. Voortaan worden deze aangeduid met een alfanumerieke code i.p.v. de naam<br />
van een discipline. Op deze manier kunnen patiënten en bezoekers rekenen op meer privacy<br />
bij een opname en is er een grotere fl exibiliteit mogelijk bij een eventuele hergroepering van de<br />
pathologie op een verpleegeenheid. De alfanumerieke code bestaat uit een letter die verwijst<br />
naar het gebouw waarin de verpleegeenheid gevestigd is en een cijfer dat de verdieping<br />
aangeeft.<br />
Medisch departement<br />
Uitbreiding medische staf<br />
In <strong>2009</strong> werd de medische staf uitgebreid met 7 geneesheer-specialisten:<br />
• dr. Gülseren Palit, gynaecoloog: maakt sinds 1 januari <strong>2009</strong> deel uit van de associatie<br />
verloskunde-gynaecologie samen met dr. de Sonnaville, dr. Eerdekens, dr. Michiels en<br />
dr. Verboven. Dr. Palit legt zich vooral toe op senologie en endoscopische heelkunde.<br />
• dr. Thomas Lauwers, plastisch chirurg: werkt sinds 1 september <strong>2009</strong> deeltijds in het RZ <strong>Sint</strong>-<br />
<strong>Trudo</strong> en legt zich vooral toe op reconstructieve en esthetische chirurgie, handchirurgie en<br />
borstchirurgie.<br />
• dr. Liesbet Van Mol, fysisch geneesheer en revalidatiearts: maakt sinds 1 september <strong>2009</strong><br />
deel uit van de associatie neurologie, fysische geneeskunde en revalidatie. Haar interesse<br />
gaat vooral uit naar de axiale pathologie, manuele geneeskunde, elektrofysiologie en<br />
neurologische revalidatie. Dr. Liesbet Van Mol coördineert zowel de ambulante als intramurale<br />
revalidatie van patiënten met neurologische en geriatrische problemen. Daarnaast startte zij<br />
ook een consultatie revalidatie en fysische geneeskunde op, zowel op campus <strong>Sint</strong>-Anna als<br />
campus <strong>Sint</strong>-Jozef.<br />
• dr. Annabel Schreurs, neuroloog: vervoegde op 1 september <strong>2009</strong> als vijfde neuroloog de<br />
associatie neurologie, fysische geneeskunde en revalidatie. Ze is nog deels werkzaam in het<br />
UZ Leuven en is gespecialiseerd in de klinische neurofysiologie en de gerelateerde domeinen<br />
binnen de neurologie, met name neuromusculaire aandoeningen en epilepsie. In het RZ<br />
<strong>Sint</strong>-<strong>Trudo</strong> behandelt ze vooral patiënten met epilepsie en legt ze zich eveneens toe op<br />
elektrofysiologie en EMG.<br />
• dr. Frédéric Libeer, vaatchirurg: was sinds augustus 2008 werkzaam in het RZ <strong>Sint</strong>-<strong>Trudo</strong> als<br />
toegelaten geneesheer en werd begin september <strong>2009</strong> benoemd tot vast stafl id. Dr. Libeer<br />
biedt het volledige gamma aan van de vasculaire heelkunde met bijzondere interesse in<br />
endovasculaire en endoveneuze chirurgie.<br />
• dr. Pieter van de Gender, vaatchirurg: startte eveneens als toegelaten geneesheer<br />
(december 2008) in het RZ <strong>Sint</strong>-<strong>Trudo</strong>. Sinds 1 november <strong>2009</strong> is dr. van de Gender stafl id en<br />
spitst hij zich ondermeer toe op de behandeling van aorta-aneurysmata d.m.v.<br />
endoprotheses.<br />
• dr. Thanh-Phong Vu, anesthesist: maakt sinds 1 november <strong>2009</strong> als anesthesist/intensivist deel<br />
uit van de associatie anesthesie.<br />
dr. Gülseren Palit<br />
dr. Thomas Lauwers dr. Liesbet Van Mol dr. Annabel Schreurs<br />
8 dr. Frédéric Libeer dr. Pieter van de Gender dr. Thanh-Phong Vu<br />
9<br />
zorg
zorg<br />
Toegelaten/consulterend geneesheren<br />
In <strong>2009</strong> werden dr. Bert Houben (algemene en abdominale heelkunde) en dr. Nathalie Lemmens<br />
(nucleaire geneeskunde) aangesteld als toegelaten geneesheren. Dr. Marleen Anseeuw en<br />
dr. Christophe Leys werden benoemd als consulterend geneesheer dermatologie.<br />
Nieuwe hoofdgeneesheer<br />
Sinds 1 november <strong>2009</strong> is dr. Wim Tambeur deeltijds aangesteld als hoofdgeneesheer van het RZ<br />
<strong>Sint</strong>-<strong>Trudo</strong>. Dr. Tambeur combineert deze verantwoordelijkheid met zijn taken als directielid van<br />
UZ Leuven. Hij zal bij de uitoefening van zijn functie als hoofdgeneesheer in de toekomst worden<br />
ondersteund door een hoofdgeneesherenteam. De benoeming van dr. Tambeur kadert in de<br />
doelstelling van het <strong>ziekenhuis</strong> om de kwaliteitsvolle zorgverlening verder te optimaliseren. Met<br />
zijn ervaring in de uitbouw van medische organisaties en zijn waardevolle connecties in diverse<br />
ziekenhuizen en zorginstellingen in onze regio zal dr. Tambeur een nieuwe impuls geven aan het<br />
strategisch toekomstplan van ons <strong>ziekenhuis</strong> en zal hij zich specifi ek toeleggen op het uitbouwen<br />
van een geïntegreerd loco<strong>regionaal</strong> zorgproject met de verschillende locale intramurale en<br />
extramurale zorgpartners.<br />
Medische raad<br />
Op maandag 19 februari <strong>2009</strong> verkozen de artsen een nieuwe medische raad. Deze bestaat<br />
voortaan uit:<br />
• dr. Wouter Degraeve, voorzitter<br />
• dr. Rob Visser, ondervoorzitter<br />
• dr. Tom Herbots, secretaris<br />
• dr. Inge Bormans<br />
• dr. Yves Claes<br />
• dr. Henk Joosen<br />
• dr. Ian Michiels<br />
• dr. Guus Putzeys<br />
• dr. Jan Vanderkerken<br />
Uitbreiding dienst neurologie, fysische geneeskunde en revalidatie<br />
De dienst neurologie, fysische geneeskunde en revalidatie kende in <strong>2009</strong> een uitbreiding door<br />
een associatie aan te gaan met 2 nieuwe artsen, namelijk dr. Annabel Schreurs, neuroloog en<br />
dr. Liesbet Van Mol, fysisch geneesheer en revalidatiearts.<br />
Dr. Liesbet Van Mol coördineert zowel de ambulante als intramurale revalidatie van patiënten met<br />
neurologische en geriatrische problemen en startte daarnaast ook een consultatie revalidatie en<br />
fysische geneeskunde op, zowel op campus <strong>Sint</strong>-Anna als op campus <strong>Sint</strong>-Jozef.<br />
Dr. Annabel Schreurs - die nog deels werkzaam is in het UZ Leuven, dienst neurologie - behandelt in<br />
ons <strong>ziekenhuis</strong> voornamelijk patiënten met epilepsie en legt zich eveneens toe op elektrofysiologie<br />
en EMG.<br />
Met een uitbreiding van de artsengroep wordt getracht een ruimer aanbod van gespecialiseerde<br />
zorg te brengen in de regio. Dit resulteerde in de mogelijkheid om te participeren in verschillende<br />
internationale ‘clinical trials’. Het afgelopen jaar participeerde de associatie neurologie, fysische<br />
geneeskunde en revalidatie in een tiental fase 2 en fase 3 trials rond dementie, multiple sclerose,<br />
CVA, migraine en epilepsie.<br />
Kritische diensten<br />
De dienst anesthesie werd uitgebreid met een fulltime anesthesist-intensivist, Dr. Vu.<br />
De belangrijkste veranderingen voor <strong>2009</strong> waren evenwel de voorbereidingen en ingebruikname<br />
van de nieuwe afdeling intensieve zorgen en het operatiekwartier.<br />
Voor de intensieve afdeling beschikken we nu over individuele patiëntenboxen al dan niet met<br />
een sas, wat de hygiënische aspecten heeft doen toenemen (bv. isolatie bij multi-resistente<br />
kiemen). Ook de privacy en het comfort van de patiënt is erop vooruitgegaan, dit conform de<br />
verwachtingen van de 21ste eeuw.<br />
De ingebruikname van het nieuwe operatiekwartier is voorafgegaan door een herziening van de<br />
operatieprogramma’s (zaalindeling). Dit om de bezetting van de operatiezalen te optimaliseren<br />
en bovendien te streven naar een effi ciëntere benutting van mensen en materialen.<br />
Verder werd geïnvesteerd in de uitbreiding van het aantal pijnpompen (acute post-operatieve<br />
pijn) zodat het pijnbeleid bij patiënten na majeure heelkunde verder kon verbeterd worden. Dit<br />
door PCIA (patiënt gecontroleerde intraveneuze analgesie) en PCEA (patiënt gecontroleerde<br />
peridurale analgesie).<br />
Zorgtrajecten voor betere zorg<br />
In samenwerking met de huisartsenkringen van <strong>Sint</strong>-Truiden (HAKSO) en Borgloon werden in<br />
<strong>2009</strong> twee zorgtrajecten opgestart voor patiënten met een chronische ziekte: chronische<br />
nierinsuffi ciëntie (dr. S. Smets) en diabetes mellitus type 2 (prof. dr. A. Mertens). Deze zorgtrajecten<br />
hebben tot doel de samenwerking tussen de huisarts, de specialist en de andere zorgverleners<br />
te bevorderen om de patiënt op deze manier een zo optimaal mogelijke zorg te kunnen<br />
bieden. Het traject start na ondertekening van een ‘zorgtrajectencontract’ en loopt over 4 jaar.<br />
Zolang het zorgtraject loopt, krijgt de patiënt alle raadplegingen bij de huisarts en de specialist<br />
volledig terugbetaald en krijgt hij via een persoonlijk zorgplan op maat van zijn specifi eke<br />
situatie alle nodige informatie om zijn ziekte zo goed mogelijk aan te pakken. Sinds februari<br />
2010 worden deze zorgtrajecten op het terrein ondersteund door een zorgtrajectpromotor die<br />
ook de communicatie tussen de verschillende zorgverleners moet bevorderen.<br />
10 11<br />
zorg zorg
zorg<br />
Labo pathologie neemt immuunkleurtoestel in gebruik<br />
In <strong>2009</strong> is op het labo pathologie een immuunkleurtoestel in gebruik genomen. Voordien voerden<br />
de laboranten de immuunhistochemische testen manueel uit. Met het immuunkleurtoestel<br />
kunnen deze testen – die gevoelig zijn aan heel wat variabelen zoals temperatuur en pH –<br />
voortaan in gestandaardiseerde omstandigheden uitgevoerd worden, wat de accuraatheid<br />
ervan ten goede komt. Bovendien kunnen ook meer testen gedaan worden. De implementatie<br />
van het immuunkleurtoestel is een noodzakelijke stap in de automatisering van het labo, gelet<br />
op de nakende accreditatie van labo’s pathologie.<br />
Radiologie<br />
Na de opstart van de NMR-afdeling eind 2008 kende de dienst vooral een intensivering<br />
van deze beeldmodaliteit naar de verschillende medische disciplines. Dit leidde o.a. tot de<br />
aanschaf van een polscoil voor het orthopedisch deelgebied van hand- en polsproblematiek.<br />
Met de vervanging van de Philips röntgentafel door de Axiom Luminos dRF werd een fi nale<br />
stap gezet in de fi lm- en cassetteloze beeldvorming: een volledig digitale röntgenzaal met<br />
fl uoroscopie (Siemens). De realtime beeldweergave op de angiokamer werd verbeterd door<br />
de installatie van mobiele plafondbevestigde beeldschermen. De beeldverwerking vanuit de<br />
CT-afdeling werd gestroomlijnd door een upgrading van het AW-werkstation en de plaatsing<br />
van een remote werkplatform (GE). Het betreft vooral een snellere dataverwerking en een<br />
verbetering in de 3D-reconstructies. Deze aanpassingen vormden samen met de nieuwe<br />
PACS-versie een katalysator in de workfl ow van de uitgebreide verpleegkundige en medische<br />
staf. Eind maart <strong>2009</strong> werd de dienst radiologie door de Vlaamse overheid offi cieel erkend<br />
als eenheid voor digitale screeningsmammografi e. Dr. S. Verhamme en dr. G. Vandenbosch<br />
zijn hierdoor gemachtigd om digitale screeningsmammografi eën te nemen binnen het Vlaams<br />
bevolkingsonderzoek naar kanker.<br />
Kwaliteit, prioriteit in het labo klinische biologie<br />
Apr.-bioloog M. Verdonck en klinisch bioloog dr. G. Putzeys volgden met succes een opleiding<br />
kwaliteitszorg aan de KU Leuven. Via een paper met als titel ‘Interne kwaliteitsevaluatie met<br />
minder moeite in een six sigma landschap’ behaalden zij het getuigschrift ‘kwaliteitszorg: een<br />
multidisciplinaire aanpak in een biomedische, biotechnologische of farmaceutische omgeving’.<br />
Dit eindwerk werd in de praktijk omgezet in het laboratorium klinische biologie.<br />
Daarnaast implementeerde het klinisch labo het Enterprisesysteem om de analysedatabase<br />
van het labo en de documenten rond <strong>ziekenhuis</strong>hygiëne toegankelijk te maken voor alle<br />
medewerkers van het <strong>ziekenhuis</strong>.<br />
Nieuwe analysers in het klinisch labo<br />
De UF-50, een analyser voor de automatisering van het urine sediment, werd vervangen door<br />
de UF-500 die een stabielere laser heeft en een betere differentiatie van bacteriën geeft.<br />
Ook de software is meer uitgebreid binnen een Windows omgeving. Op de dienst intensieve<br />
zorgen – waar de analyses gebeuren met supervisie en elektronische controle vanuit het labo<br />
– werd voor de bepaling van bloedgaswaarden (pH, pO2, pCO2), lactaat en glucose een<br />
bloedgasanalyser ABL 800 Flex geïnstalleerd. Voor de gramkleuring van uitstrijkjes en bacteriën<br />
werd een Aerospray-toestel aangekocht.<br />
Geriatrie groeit<br />
Gelijklopend met de demografi sche groei steeg het aantal opgenomen geriatrische patiënten<br />
in <strong>2009</strong> met 8 % (van 1.325 naar 1.434 opnames). Door een uitbreiding en een meer intensieve<br />
werking van de sociale dienst kon ook de ligduur verkort worden (van 15.8 dagen naar 15.4<br />
dagen).<br />
In het geriatrisch dag<strong>ziekenhuis</strong> werd de ambulante revalidatie verder uitgebouwd. Via een<br />
pilootproject van de overheid kunnen bejaarden met een verminderde zelfredzaamheid en<br />
een verhoogd valrisico er terecht voor gratis kinesitherapie en ergotherapie. De deelnemende<br />
ouderen zijn zeer enthousiast. Minpunten: het project is nog niet voldoende gekend buiten<br />
het <strong>ziekenhuis</strong> en het transport naar het <strong>ziekenhuis</strong> blijft voor vele patiënten een belangrijke<br />
hinderpaal.<br />
Ook de werking van het liaisonteam geriatrie werd in <strong>2009</strong> verder op punt gesteld. Het team<br />
zorgt voor een systematische paramedische en geriatrische screening van alle 75-plussers met<br />
verhoogd geriatrisch risicoprofi el die in het <strong>ziekenhuis</strong> werden opgenomen. De screening omvat<br />
het opsporen van risico’s op delier, ondervoeding, decubitus en een evaluatie van de mobiliteit,<br />
de cognitieve- en de ADL-functies. In <strong>2009</strong> werden 1.968 opgenomen patiënten ouder dan 75<br />
jaar gescreend. Hiervan vertoonden 599 patiënten een verhoogd geriatrisch risicoprofi el. 498<br />
patiënten werden uitgebreid nagekeken door het liaisonteam dat de verpleegkundige afdeling<br />
vervolgens uitgebreid adviseerde in verband met de beste aanpak van de risicofactoren.<br />
Symposium multidisciplinaire aanpak van de diabetesvoet<br />
Op 29 oktober <strong>2009</strong> organiseerde vaatchirurg dr. Frédéric Libeer voor huisartsen en specialisten<br />
een succesvol symposium rond de multidisciplinaire aanpak van de diabetesvoet: een geheel<br />
van voetafwijkingen die een combinatie zijn van perifere neuropathie, perifeer vaatlijden,<br />
verminderde gewrichtsmobiliteit en andere factoren of verwikkelingen van metabole<br />
stoornissen. Endocrinologe prof. dr. A. Mertens, vaatchirurg dr. F. Libeer, orthopedisch chirurg<br />
dr. A. Moermans en dermatologe R. Lissens legden uit hoe zij vanuit hun discipline deze<br />
problematiek benaderen.<br />
12 13<br />
zorg
zorg<br />
Succesvol borstsymposium<br />
Op het derde borstsymposium op 6 maart <strong>2009</strong> werd onder grote belangstelling de<br />
multidisciplinaire benadering van de borstpathologie toegelicht. Huisartsen dr. Y. De Backere<br />
en dr. J. Achten brachten elk een case waarop nadien dieper werd ingegaan door dr. L. Noé,<br />
radiotherapeute en dr. B. Blaumeiser, diensthoofd van het Centrum voor Medische Genetica<br />
van de Universiteit Antwerpen. Borstverpleegkundige Caroline Knapen lichtte de positieve<br />
resultaten van de borstenquête toe en dr. Eerdekens, coördinator van het borstcentrum, stelde<br />
het borstzorgboekje voor, een soort heen-en-weer boekje tussen de specialist en de huisarts.<br />
Exclusieve rondleiding voor zorgverleners in nieuwe vleugel<br />
Op 22 oktober <strong>2009</strong> organiseerde het <strong>ziekenhuis</strong> een exclusieve en zeer geapprecieerde<br />
rondleiding in de nieuwbouw voor de huisartsen uit de regio. Op 19 november was het de beurt<br />
aan de directies en hoofdverpleegkundigen van de rusthuizen en RVT’s in de buurt en aan de<br />
stagecoördinatoren van de scholen waarmee het <strong>ziekenhuis</strong> samenwerkt.<br />
Wetenschappelijke lezingen <strong>2009</strong><br />
• ‘Urolithiasis: state of the art’ door dr. E. Vanderschot, dr. J. Vanderkerken en<br />
dr. S. Vanhaevre<br />
• ‘Virale hepatitis’ door dr. L. Van den Bergh<br />
• ‘Minimaal invasieve pijntherapie’ door dr. E. Put en dr. M. Wissels<br />
• ‘Nagelpathologie’ door dr. R. Lissens<br />
• ‘Frequente voor- en achtervoetpathologie’ door dr. A. Moermans<br />
• ‘Zorgpad chronische nierinsuffi ciëntie’ door dr. H. Verbrugge<br />
• ‘Pilootproject lokaal multidisciplinair netwerk ter ondersteuning van de 1ste lijn in de regio<br />
Zuidwest Limburg’ door dr. T. Raskin<br />
• ‘Neuroradiologie: to see or not to see’ door dr. J. Marrannes<br />
• ‘Acute en chronische pancreatitis’ door dr. J. Nijs<br />
Medische kransen <strong>2009</strong><br />
• ‘Pro care project’ door dr. B. Masereel<br />
• ‘Casus: patiënt met ‘gang’-stoornissen’ door dr. E. Mulleners<br />
• ‘Oto-akoestische emissies’ door dr. X. Verbraken<br />
• ‘DNR-EWS-beroepsgeheim’ door dr. J. Bollen<br />
• ‘Nieuwe behandelingen voor MS’ door dr. E. Mulleners<br />
• ‘Pilootproject diabeteseducator’ door prof. dr. A. Mertens<br />
• ‘Diabetesvoet door het oog van de vaatchirurg’ door dr. F. Libeer<br />
• ‘Renal cell carcinoma’ door dr. E. Vanderschot<br />
• ‘Wat te verwachten van chemotherapie?’ door dr. J. Verheezen<br />
• ‘Bloedtransfusiebeleid en nieuwe ontwikkelingen’ door dr. L. Bequé<br />
• ‘Overactieve blaas, wat is het en wat doen we ermee?’ door dr. E. Vanderschot<br />
• ‘Access-chirurgie bij nierdialysepatiënten’ door dr. F. Libeer<br />
14 15<br />
zorg
kwaliteitsbeleid<br />
Beleidsplan patiëntveiligheid opgesteld<br />
Binnen de kwaliteitswerking van het <strong>ziekenhuis</strong> willen we vooral de patiëntveiligheid ver hogen.<br />
Om dit te realiseren, werd een meerjarenplan uitgetekend om een veiligheidsmanagementsysteem<br />
te implementeren dat een structureel antwoord moet bieden voor de beheersing van<br />
allerlei risico’s.<br />
Concreet bevat dit plan volgende elementen:<br />
• het verscherpen van de veiligheidscultuur door sensibilisatie en communicatie en door<br />
teaching van medewerkers.<br />
• de implementatie van een meld- en leersysteem waardoor incidenten kunnen gemeld<br />
worden, en na analyse verbeteracties kunnen genomen worden.<br />
• proactieve analyse van risicoprocessen teneinde barrières in te bouwen om schade te<br />
voorkomen.<br />
• opvolging van risicoprocessen via veiligheidsindicatoren zodat - indien nodig - tijdig kan<br />
bijgestuurd worden.<br />
Essentieel hierbij is de betrokkenheid en aandacht van eenieder. Zowel directie en management,<br />
maar ook iedere werknemer dienen prioriteit te geven aan patiëntveiligheid. De eerste<br />
initiatieven tot concrete realisatie werden reeds genomen o.a. met acties ter verhoging van de<br />
veiligheid van de geneesmiddelendistributie en de opmaak van een veiligheidscharter voor<br />
de zorg.<br />
Aanpak medicatieproces verhoogt patiëntveiligheid<br />
Elke patiënt in ons <strong>ziekenhuis</strong> heeft recht op de beste zorgen. Onder deze zorgen valt ook de<br />
toediening van medicatie. Om erover te waken dat elke patiënt het juiste geneesmiddel, in de<br />
juiste dosering, op het juiste tijdstip en in de juiste toedieningsvorm toegediend krijgt, worden er<br />
voortdurend acties ondernomen.<br />
Elektronisch medicatiebeheer<br />
Na de grondige voorbereidingen van 2008, werd in <strong>2009</strong> het elektronisch medicatievoorschrift<br />
succesvol opgestart op twee verpleegafdelingen. Door de enthousiaste medewerking van<br />
alle verpleegkundigen, hoofdverpleegkundigen, artsen, dienst apotheek en de werkgroep<br />
medicatiebeheer kon de overgang van papier naar elektronisch medicatiebeheer naadloos<br />
verlopen. Elektronisch werken biedt voordelen naar duidelijke voorschriften en duidelijke<br />
medicatieplannen per patiënt. Geen gepieker meer over onleesbare handschriften en ook<br />
overschrijfwerk behoort tot het verleden. Elke gemaakte opdracht, elk medicatieplan is<br />
eenduidig beschikbaar en oproepbaar op de dienst voor de verpleegkundigen en artsen maar<br />
ook vanuit de apotheek om correcte afl everingen te garanderen. Bovendien kan de arts van op<br />
zijn consultatie in het <strong>ziekenhuis</strong> of elders steeds het medicatieverloop van zijn patiënt oproepen<br />
en dit ook van vorige opnames. Bij de opstart van het elektronisch medicatievoorschrift werd<br />
ineens ook het volledige geneesmiddelendistributieproces kritisch onder de loep genomen en<br />
werden een aantal veiligheidsmaatregelen standaard in het proces ingebouwd.<br />
Aandacht voor medicatieveiligheid<br />
In het kader van de week van de patiëntveiligheid zette de afdeling kwaliteit in samenwerking<br />
met de apotheek een sensibiliseringsactie op rond medicatieveiligheid. Om schade door<br />
medicatie-incidenten zoveel mogelijk te vermijden, werd via een poster telkens een bepaald<br />
topic onder de aandacht gebracht. Zo was er een actie rond de zogenaamde sound-alikes<br />
(totaal verschillende medicijnen die qua naam sterk op elkaar gelijken) en de look-alikes (totaal<br />
verschillende medicijnen die qua verpakking en/of uitzicht zeer sterk gelijkend zijn).<br />
Identifi catie distributiesysteem en medicatie<br />
De medicatieschuifjes en -potjes waarin de medicatie per patiënt wordt uitgezet, maar ook alle<br />
niet-orale geneesmiddelen werden geïdentifi ceerd met de volledige naam en geboortedatum<br />
van de patiënt. Dit om persoonsverwisselingen bij toediening te voorkomen.<br />
Medicatievoorraad op de dienst<br />
De beperkte dienstvoorraad is voortaan beschikbaar in overzichtelijke schuiven met per<br />
geneesmiddel een duidelijke label dat naast de benaming ook nog de werking of indicatie<br />
van het geneesmiddel vermeld.<br />
Interactie en bijsluiters<br />
De nieuwste module binnen medicatiebeheer zorgt voor de beschikbaarheid van bijsluiters. De<br />
voorschrijver kan online de werking of posologie van een product opvragen. Daarnaast geeft<br />
de interactiemodule op verschillende niveaus gekende interacties tussen de geneesmiddelen<br />
weer vooraleer de zorgverlener de opdracht inzet en/of de arts de opdracht valideert.<br />
Meten is weten<br />
Verscherpte aandacht voor het medicatieproces, alert blijven en problemen melden is en<br />
blijft belangrijk. Met regelmaat wordt klaargezette medicatie getoetst op overeenstemming<br />
met de medicatieopdracht. Is het geneesmiddel correct, de dosis, de vorm …? De resultaten<br />
tonen duidelijk een meer accurate werking na de opstart van medicatiebeheer en het nieuwe<br />
distributieproces. Deze informatie wordt gebruikt om de medicatieveiligheidscampagnes te<br />
sturen.<br />
16 17<br />
kwaliteitsbeleid
kwaliteitsbeleid<br />
Voedingsteam wil voedingstoestand van patiënten verbeteren<br />
Het voedingsteam heeft in <strong>2009</strong> het pilootproject van de overheid verder uitgebreid. In <strong>2009</strong><br />
werden 818 opgenomen patiënten gescreend op ondervoeding. 22 % van de patiënten was<br />
ondervoed en 44 % had een risico op ondervoeding. Van de gescreende patiënten kreeg<br />
39 % een dieet en bij 14 % werd de voeding extra ondersteund met bijvoeding. Naast deze<br />
systematische screening op ondervoeding werd een voedingsontslagdocument uitgewerkt<br />
dat bij elk ontslag wordt meegegeven. Dit document bevat alle nodige informatie omtrent<br />
de voedingsstatus van de patiënt met begeleidend advies en is bestemd voor de huisarts,<br />
het rusthuis/RVT en voor de thuiszorg. Verdere samenwerking met de eerste lijn blijft nog een<br />
uitdagend werkpunt.<br />
Om de kennis van zorgverleners omtrent het bepalen van voedingsbehoeften en het geven<br />
van bijvoeding te optimaliseren, ontving elke zorgverlener in ons <strong>ziekenhuis</strong> begin <strong>2009</strong> een<br />
‘voedingshandleiding’. Naast de evidence based richtlijnen omtrent orale bijvoeding,<br />
sondevoeding en parentale voeding bevat deze handige en overzichtelijke pocket ook<br />
allerlei praktische schema’s in verband met voeding. Eventuele updates van de richtlijnen zijn<br />
raadpleegbaar via de site van het voedingsteam op het intranet van het <strong>ziekenhuis</strong>.<br />
Op 29 januari <strong>2009</strong>, de internationale Nutrition Day, kregen de patiënten van de afdelingen<br />
geriatrie en de dienst Sp-revalidatie opnieuw een ontbijtbuffet en een extra warme maaltijd<br />
’s avonds aangeboden. Voor alle opgenomen patiënten was er een kop koffi e met een<br />
versnapering. Met deze actie wilde het voedingsteam de voedingsproblematiek onder de<br />
aandacht brengen.<br />
Tijdens de Openbedrijvendag in het <strong>ziekenhuis</strong> op 4 oktober zette het voedingsteam een<br />
stand op waar de bezoekers hun BMI konden laten berekenen of verschillende soorten<br />
bijvoeding en voedingssupplementen konden proeven.<br />
Met de dienst logopedie werd een betere samenwerking opgezet om slikstoornissen sneller<br />
te kunnen detecteren en aan te pakken. Er werden alarmsymptomen voor verslikken<br />
geformuleerd en van een dagelijks overleg tussen logopedisten enerzijds en artsen/verpleging<br />
anderzijds werd een aandachtspunt gemaakt.<br />
Het voedingsteam komt viermaal per jaar samen om richtlijnen en protocols uit te werken of te<br />
hernieuwen teneinde de voedingstoestand van patiënten te verbeteren om zo de morbiditeit<br />
en mortaliteit van gehospitaliseerde patiënten te kunnen verminderen.<br />
Pilootproject diabeteseducator<br />
Het RZ <strong>Sint</strong>-<strong>Trudo</strong> werd in <strong>2009</strong> door de FOD geselecteerd als 1 van 12 Belgische ziekenhuizen<br />
(6 Vlaamse, 6 Waalse) die mochten deelnemen aan het ‘pilootproject diabeteseducator’.<br />
Hierdoor kreeg het <strong>ziekenhuis</strong> fi nanciële ondersteuning om een full-time diabeteseducator aan<br />
te stellen voor de educatie van niet-geconventioneerde en gehospitaliseerde type 2 diabetes<br />
mellitus patiënten. Het project liep gedurende een periode van 10 maanden (tot 31 december<br />
<strong>2009</strong>) en werd ondertussen verlengd voor een periode van 12 maanden.<br />
Het project heeft tot doel om te werken aan de verbetering van educatie van diabetes<br />
type 2 patiënten binnen het <strong>ziekenhuis</strong>, gehospitaliseerd buiten de afdeling endocrinologiediabetologie.<br />
Het project richt zich zowel naar patiënten met tijdelijke hyperglycemie (die een<br />
hoog risico lopen om de volgende jaren diabetes te ontwikkelen), als naar miskende diabetici<br />
(niet bekend voor de hospitalisatie), als naar gekende diabetici (zowel diegenen behandeld met<br />
dieet alleen, als met orale antidiabetica, als met 1 insuline injectie per dag of een combinatie<br />
van deze).<br />
Gedurende de eerste 10 maanden werden 533 niet-geconventioneerde type 2 diabetespatiënten<br />
opgenomen in ons <strong>ziekenhuis</strong>. Hiervan kreeg 77 % (= 328 op 428 unieke patiënten)<br />
educatie van de diabetesverpleegkundige. Bij maar liefst 19 % van deze patiënten werd een<br />
nieuwe diagnose van type 2 diabetes gesteld. De overige 23 % kreeg geen uitleg omwille van<br />
diverse redenen (korte hospitalisatieduur, geen probleem of goede diabetesregeling, te weinig<br />
tijd). Opvallend is ook dat 43 % van de diabetici gekend was met cardiovasculaire problemen.<br />
De volledige analyse leert ons dat diabetesproblemen zich op alle afdelingen voordoen, zowel<br />
op heelkundige als inwendige diensten.<br />
Orthopedie gaat voor een permanente kwaliteitsverbetering<br />
De dienst orthopedie besliste eind 2008 om actief te investeren in het meetbaar en zichtbaar<br />
maken van zijn kwaliteit van zorg- en dienstverlening, dit om zichzelf voortdurend te verbeteren.<br />
Een heel jaar lang werd gewerkt aan het inhoudelijk opzetten van een kwaliteitssysteem dat zijn<br />
vertaalslag heeft gekregen in het kwaliteitshandboek orthopedie. Concreet gaat het over een<br />
50-tal procedures die formeel de werking van de dienst vastleggen. Het betreft:<br />
• het beleid: de missie, visie, beleidsplan en jaarverslag<br />
• de primaire zorgtrajecten: raadpleging, de verschillende klinische paden, werking<br />
operatiekwartier, traumatologie, doktersronde …<br />
• ondersteunende processen: opleiding en ontwikkeling personeel, beheer en onderhoud<br />
van materiaal, aankoop en in voorraad houden van materiaal …<br />
• meten, registreren en verbeteren: patiëntenervaring, registreren van afwijkingen,<br />
kwaliteitsplan, interne audit …<br />
Een managementoverleg orthopedie werd geïnstalleerd. Dit afdelingsoverschrijdend overleg<br />
vindt maandelijks plaats en zorgt ervoor dat afspraken ook in de praktijk worden omgezet,<br />
bijvoorbeeld de opmaak van een beleidsplan met uitvoering van concreet afgesproken<br />
doelstellingen, het registreren van afwijkingen/klachten en de uitvoering van verbeteracties,<br />
optimaliseren van de doktersronde.<br />
We verwachten dat het hele kwaliteitssysteem tegen het najaar 2010 volledig zal<br />
geïmplementeerd zijn. Op dat moment wordt het onderworpen aan een externe audit.<br />
18 19<br />
kwaliteitsbeleid
kwaliteitsbeleid<br />
Ontwikkelen van klinische paden<br />
In <strong>2009</strong> werd het traject van klinisch-pad-ontwikkeling voortgezet. Binnen de dienst algemene<br />
en abdominale heelkunde werden de paden acute appendectomie, appendectomie na<br />
afkoeling en laparoscopische galblaasresectie uitgewerkt. Tijdens de ontwikkeling van dit<br />
laatste pad werd voor het eerst gebruik gemaakt van de methodiek van walktroughs. Hierbij<br />
werden verschillende patiënten gevolgd op hun traject doorheen ons <strong>ziekenhuis</strong> en bevraagd<br />
naar hun beleving. Bij de ontwikkeling is dan ook met deze bevindingen rekening gehouden.<br />
In het kader van een kwaliteitscertifi cering heeft de dienst orthopedie verschillende klinische<br />
paden ontwikkeld en geïmplementeerd, zoals totale knieprothese, rugingrepen (cervicale<br />
fusie, microdissectomie, microdecompressie, VOS, PLIF, ALIF, osteotomie en revisie) en<br />
schouderingrepen (rotator cuff repair, schouderfractuur en schouderprothese). De paden<br />
m.b.t. voorvoetingrepen en heupfractuur zijn in ontwikkeling. Voor dit laatste pad wordt er nauw<br />
samengewerkt met de European Pathway association en het netwerk van klinische paden van<br />
het CZV.<br />
Om de ontwikkeling en het werken met klinische paden nog beter te verankeren in onze<br />
organisatie is dit ook een vast thema geworden op de introductiedagen voor onze nieuwe<br />
werknemers.<br />
Reorganisatie onthaal voor betere dienstverlening<br />
Met het oog op een betere en meer klantvriendelijke dienstverlening werd in <strong>2009</strong> het onthaal<br />
gereorganiseerd. Er wordt voortaan gewerkt in 2 clusters met de focus op respectievelijk<br />
onthaal/telefonie en inschrijvingen/spoed.<br />
Alle onthaalmedewerkers volgden een opleiding klantvriendelijkheid. De klantvriendelijkheid<br />
werd nadien gemeten d.m.v. een enquête bij 121 patiënten. Hieruit blijkt dat de resultaten sterk<br />
zijn verbeterd ten opzichte van de nulmeting. Meer dan 95 % van de respondenten vindt het<br />
onthaal hulpvaardig tot zeer hulpvaardig, vriendelijk tot zeer vriendelijk en beleefd tot zeer<br />
beleefd. Het aandeel van de hoogste score is in alle categorieën toegenomen.<br />
De informatieverstrekking door de onthaalmedewerkers werd gestandaardiseerd. Ook hier zijn<br />
de resultaten van de enquête positief en vindt meer dan 95 % de informatie duidelijk tot zeer<br />
duidelijk.<br />
Er werd een gesofi sticeerd nummeringsysteem aangekocht om de wachttijden bij de<br />
inschrijvingen tot een minimum te kunnen beperken. De gemiddelde wachttijd daalde hierdoor<br />
beneden de 4 minuten. Slechts 10 % van de patiënten moet langer dan 8 minuten wachten op<br />
een inschrijving.<br />
Tenslotte is het onthaal verhuisd naar een nieuwe locatie. Tegelijk werd de telefooncentrale<br />
geüpgraded. Dit laat toe inkomende oproepen van op verschillende locaties te verwerken<br />
waardoor de inzet van medewerkers maximaal benut wordt.<br />
Ombudsdienst<br />
In <strong>2009</strong> behandelde de ombudsdienst van RZ <strong>Sint</strong>-<strong>Trudo</strong> 200 aanvragen voor bemiddeling en/of<br />
klachten. De klachten gingen voornamelijk over de informatieverstrekking, de communicatiestijl,<br />
de aandacht die aan de patiënt besteed wordt en de kwaliteit van de behandeling. Deze<br />
klachten hebben zowel in het medisch als verpleegkundig departement aanleiding gegeven<br />
tot verhoogde aandacht voor effi ciënte, begrijpbare en volledige informatie aan en een meer<br />
empathische benadering van de patiënt.<br />
Plaatselijk ethisch comité<br />
Het plaatselijk ethisch comité van het RZ <strong>Sint</strong>-<strong>Trudo</strong> telt 14 leden (artsen, huisarts, verpleegkundigen,<br />
jurist, ethicus) en heeft een ondersteunende en adviserende opdracht m.b.t.<br />
de ethische aspecten van <strong>ziekenhuis</strong>zorg, de ontwikkeling van richtlijnen inzake ethische<br />
vraagstukken, beslissing over individuele ethisch geladen cases, protocollen inzake<br />
experimenten op mensen (klinische studies). In <strong>2009</strong> werden 8 klinische studies onderzocht,<br />
besproken, goedgekeurd en opgevolgd. Een greep uit de ethische thema’s die in <strong>2009</strong> bod<br />
kwamen:<br />
• zorg omtrent het levenseinde: nieuwe inzichten<br />
• LEIFarts<br />
• euthanasie bij patiënten van andere zorginstellingen<br />
• clinical trials wettelijke bepalingen, onderzoeksfases enz.<br />
• procedure patiëntidentifi catie<br />
• communicatie met huisarts bij opstarten van een DNR-code<br />
20 21<br />
kwaliteitsbeleid
zorgondersteunende diensten<br />
ICT<br />
Inloggen via je vingerafdruk: gemakkelijk, snel en veilig<br />
Voor de medewerkers die gebruik maken van meerdere pc-werkplekken binnen het <strong>ziekenhuis</strong>,<br />
introduceerde de ICT-dienst in <strong>2009</strong> een Single Sign-On systeem dat een snelle aanmelding op<br />
de betreffende computers mogelijk maakt via een vingerafdruk identifi catie. Na een enkelvoudige<br />
vingerafdruk aanmelding kunnen alle toepassingen op de pc vervolgens opgestart<br />
worden en waar nodig worden de persoonlijke aanmeldgegevens automatisch ingevuld. De<br />
medewerker dient dus niet langer zelf een uitgebreide lijst van paswoorden bij te houden en in<br />
te geven.<br />
Na een succesvolle proefperiode op de dienst spoedgevallen waarbij de pc’s in de<br />
verpleegboxen werden uitgerust met het SSO-systeem, wordt het systeem nu samen met het<br />
project elektronisch medicatiebeheer verder uitgerold naar alle verpleegeenheden binnen<br />
het <strong>ziekenhuis</strong>.<br />
Infrastructuur<br />
Nieuwe vleugel in gebruik genomen<br />
Sinds begin december <strong>2009</strong> is de nieuwe vleugel van ons <strong>ziekenhuis</strong> volledig operationeel.<br />
Hiermee werd een belangrijk onderdeel van het RZST masterplan voltooid. De nieuwe<br />
vleugel beslaat een totale oppervlakte van 6 615 m2 en bestaat uit 7 verdiepingen. In de<br />
kelderverdieping zijn de verdeel-, de afwaskeuken en de kleedkamers voor de dames<br />
gevestigd; op het gelijkvloers het onthaal, de inschrijvingen, de cafetaria, de shop en de<br />
kapel; op 1 en 2 bevinden zich respectievelijk de verpleegafdelingen F1 (orthopedie) en F2<br />
(algemene en abdominale heelkunde); op 3 intensieve zorgen, sterilisatie en ICT; de vierde<br />
verdieping is gereserveerd voor vier operatiezalen uitgerust met de nieuwste apparatuur en<br />
op 5 werd de technische ruimte ingericht. De nieuwe vleugel is uitgerust met moderne en<br />
comfortabele patiëntenkamers en met de meest vooruitstrevende technieken om artsen<br />
en verpleegkundigen op een vlotte en kwaliteitsvolle manier te laten werken. Het accent<br />
werd gelegd op ergonomie (tilliften, draadloos internet …), comfort voor de patiënt (douche<br />
met zitje, persoonlijke wastafel, topkoeling …) en huiselijkheid (warme kleuren, moderne<br />
vormgeving …). In de nieuwe vleugel werd ook maximale aandacht besteed aan duurzame<br />
en ecologische materialen en milieuvriendelijke technieken. Om milieubewust om te<br />
springen met energie werden een aantal alternatieve energiebronnen geïmplementeerd<br />
in de installaties. Zo werden op het dak van de nieuwe vleugel fotovoltaïsche panelen<br />
geplaatst met een totaal piekvermogen van 30KWp (het elektrisch piekverbruik van het<br />
<strong>ziekenhuis</strong> is ± 800KW). Met een KWO-systeem (koude warmte opslag in de bodem) wordt de<br />
stijgende behoefte aan koeling op een milieuvriendelijke manier opgevangen. Om al deze<br />
technieken en het grote geïnstalleerd vermogen te kunnen beheersen, werd een uitgebreid<br />
gebouwenbeheersysteem geïnstalleerd.<br />
Laatste fase masterplan goedgekeurd<br />
Half mei <strong>2009</strong> keurde de Vlaamse overheid de laatste fase van het masterplan principieel<br />
goed: hierbij wordt het laatste deel van het oude <strong>ziekenhuis</strong> aan de Diestersteenweg volledig<br />
gesloopt en heropgebouwd. Deze nieuwe vleugel moet klaar zijn tegen 2012. Op dat moment<br />
zullen ook de afdelingen die nu nog op campus <strong>Sint</strong>-Anna zijn gevestigd naar campus <strong>Sint</strong>-<br />
Jozef worden overgebracht en zal ook de architectonische eenmaking van het RZ <strong>Sint</strong>-<strong>Trudo</strong><br />
een feit zijn. De afbraakwerken werden in mei 2010 voltooid zodat - na de noodzakelijke<br />
grondwerken - in augustus 2010 kan gestart worden met de ruwbouw.<br />
Beleidsinformatie<br />
Implementatie SAP<br />
In <strong>2009</strong> werd gestart met de implementatie van de adviezen van het externe auditrapport<br />
over het aankoopproces van het <strong>ziekenhuis</strong>. Er werd geopteerd voor informatisering met de<br />
SAP-oplossing van Partezis. SAP is ERP-pakket (Enterprise Resource Planning) of een standaard<br />
bedrijfsinformatiesysteem. Hierin kunnen voorraadbeheer, boekhouding en factuurcontrole<br />
geïntegreerd worden. Dit laat een optimale budgetopvolging en rapportering toe, globaal<br />
en in detail tot op niveau van de individuele bestelling en het bestelde artikel.<br />
Bij de invoering van SAP werd in het kader van de beheerscontrole ook de nodige<br />
functiescheiding in het aankoopproces voorzien. Dit betekent dat SAP niet enkel een<br />
informatiseringproject is maar tegelijk een veranderingsproces met zich meebrengt. Voor de<br />
creatie van nieuwe verbruiksartikels werd een cel ‘aankoopbeleid’ opgezet onder leiding<br />
van de aankoopmanager. Deze cel staat ook in voor de controle op het aankoopproces.<br />
SAP heeft een aantal praktische voordelen. Er circuleren geen papieren facturen meer ter<br />
goedkeuring door het <strong>ziekenhuis</strong>, er is permanent zicht op de waarde van de voorraad, er<br />
is een eenduidige manier van werken en een maximale automatisering via laptop, scanners<br />
en automatisch faxen met minder kans op fouten. Ook de toepassing op de portaalsite werd<br />
rechtstreeks gekoppeld aan SAP.<br />
Het voorraadbeheer met SAP werd verder uitgerold voor de apotheek en opgestart voor het<br />
centraal magazijn. Ook de investeringsbegroting voor 2010 werd opgemaakt in SAP, zodat<br />
deze vanaf 2010 rechtstreeks in SAP kan opgevolgd worden.<br />
In 2010 wordt het project voortgezet met de conversie van het klinisch labo, de bestelbons<br />
voor eenmalige bestellingen, diensten en investeringen, de technische dienst en het<br />
operatiekwartier. Speciaal aandachtspunt in deze tweede fase is de lotopvolging. Na<br />
afronding van het project, verlopen alle bestellingen via SAP.<br />
22 23<br />
zorgondersteunende diensten
zorgondersteunende diensten<br />
Implementatie datawarehouse<br />
Om op een effi ciënte en veilige wijze beleidsinformatie te kunnen produceren en rapporteren, is<br />
het RZ <strong>Sint</strong>-<strong>Trudo</strong> gestart met de implementatie van een datawarehouse samen met Forcea.<br />
Het datawarehouse werd gebouwd bovenop de operationele ICT-systemen en dit zorgt<br />
voor een vlotte beschikbaarheid van beleidsinformatie. In <strong>2009</strong> zijn het opname- en<br />
facturatiepakket geïntegreerd. In 2010 wordt ook MZG geïmplementeerd en wordt werk<br />
gemaakt van extra analysemogelijkheden voor antibioticabeleid en de opvolging van de<br />
forfait geneesmiddelen.<br />
De informatie uit het datawarehouse wordt gebruikt voor analyses en rapporten op<br />
verschillende niveaus in de organisatie. Het management heeft behoefte aan rapporten over<br />
<strong>ziekenhuis</strong>activiteit, bezettingsgraden, rekruteringshinterland, opname- en ontslagmoment …<br />
De verpleegeenheden en medisch-technische diensten ontvangen rapporten aangepast<br />
aan de behoeften van hun specifi eke dienst. Al deze informatie moet het inzicht in de<br />
organisatie vergroten en meer sturing mogelijk maken.<br />
Communicatie<br />
Massale belangstelling voor nieuwbouw op Open Bedrijvendag<br />
Op zondag 4 oktober <strong>2009</strong> nam het Regionaal Ziekenhuis <strong>Sint</strong>-<strong>Trudo</strong> deel aan de Open<br />
Bedrijvendag met als doel de nieuwe vleugel in primeur open te stellen aan de mensen uit<br />
de regio, het medisch aanbod beter kenbaar te maken en de algemene uitstraling van ons<br />
<strong>ziekenhuis</strong> te vergroten. Ruim 5.500 geïnteresseerde bezoekers maakten van deze gelegenheid<br />
gebruik om een unieke blik achter de schermen te werpen. Via 40 - vaak interactieve - standjes<br />
verspreid over de nieuwe vleugel, de afdeling radiologie, het revalidatiecentrum, het klinisch<br />
labo en het dialysecentrum kregen ze een uniek beeld van de werking van ons <strong>ziekenhuis</strong>.<br />
Een handige brochure met meer informatie en leuke weetjes rond de verschillende standen<br />
gidste hen door het <strong>ziekenhuis</strong>. Na het bezoek kon iedereen in de cafetaria of de tent uitblazen<br />
bij een gratis drankje en ook de speciale attentie – een digitale RZST thermometer – kon<br />
op heel wat bijval rekenen. Aan de realisatie van deze succesvolle opendeur werkten een<br />
200-tal artsen en medewerkers mee. De vele positieve reacties waren niet alleen een prima<br />
promotie, ze zorgden ook voor een nieuwe dynamiek onder de medewerkers. Daarnaast<br />
heeft ook de media-aandacht in kranten, op radio en tv voor dit evenement bijgedragen tot<br />
de uitstraling van RZ <strong>Sint</strong>-<strong>Trudo</strong> als een dynamisch en toekomstgericht <strong>ziekenhuis</strong>.<br />
Voorafgaand aan de Open Bedrijvendag werd op vrijdag 2 oktober de nieuwe vleugel<br />
offi cieel ingehuldigd met een druk bijgewoonde academische zitting in aanwezigheid van<br />
minister Jo Vandeurzen, het knippen van het traditionele lintje en de plechtige inzegening<br />
van het gebouw door Mgr. Hoogmartens. Nadien konden de 450 aanwezigen in primeur<br />
de verschillende afdelingen bezoeken en tijdens de receptie achteraf werden volop eerste<br />
indrukken uitgewisseld.<br />
E-nieuwsbrief voor huisartsen<br />
Om de communicatie met de huisartsen te bestendigen en hen op de hoogte te houden van<br />
de belangrijkste nieuwigheden in het <strong>ziekenhuis</strong> werd in <strong>2009</strong> een e-nieuwsbrief voor huisartsen<br />
gelanceerd. Hierin worden een vijftal items op een beknopte manier toegelicht. Wie meer<br />
informatie wilt over een bepaald onderwerp kan via een link doorklikken naar het volledige<br />
artikel dat in pdf-formaat op de website van het <strong>ziekenhuis</strong> wordt geplaatst. De e-nieuwsbrief<br />
wordt periodiek verspreid en bevat info over vernieuwingen in het medisch aanbod, nieuwe<br />
artsen, agenda van symposia, medische kransen en lezingen, de verbouwingen, nieuwe<br />
toestellen waarin het <strong>ziekenhuis</strong> heeft geïnvesteerd … De eerste nieuwsbrief werd verspreid in<br />
mei <strong>2009</strong>, de tweede in november <strong>2009</strong>. In de toekomst willen we de frequentie verhogen tot<br />
een 4-tal e-nieuwsbrieven per jaar.<br />
Nieuwe bewegwijzering binnen het <strong>ziekenhuis</strong><br />
Bij de ingebruikname van de nieuwe vleugel eind <strong>2009</strong> werd ook de bewegwijzering in heel<br />
het <strong>ziekenhuis</strong> aangepast. De verbouwingen van de afgelopen jaren hadden er immers toe<br />
geleid dat deze niet meer eenduidig was en bij bezoekers vaak aanleiding gaf tot verwarring.<br />
De nieuwe bewegwijzering is gebaseerd op kleuren en alfanumerieke codes en wordt<br />
doorgetrokken tot op het niveau van de kamernummers. De combinatie van een bepaalde<br />
kleur en een bepaalde letter duiden één traject/richting aan. Zo zal de nieuwe vleugel<br />
bijvoorbeeld worden aangeduid met de paarse kleur en de letter F. In de inkomhal werd een<br />
groot overzichtsbord geplaatst waarop de verschillende trajecten worden aangegeven. Her<br />
en der in het <strong>ziekenhuis</strong> komen deze kleuren en letters terug zodat bezoekers vlot een bepaald<br />
traject kunnen vinden. Dit systeem laat een meer eenvoudige en duidelijke signalisatie toe<br />
die ook gemakkelijker aanpasbaar is.<br />
24 25<br />
zorgondersteunende diensten
RZST - medewerkers<br />
Personeelsomkadering<br />
Het personeelskader per 31 december <strong>2009</strong> bestaat uit 681 medewerkers. Dit stemt overeen met<br />
554,36 fulltime equivalenten (FTE). Ten opzichte van 31 december 2008 is er een uitbreiding van het<br />
personeelskader met 11 medewerkers of 13,81 FTE.<br />
Het reëel betaalde personeelseffectief in <strong>2009</strong> bedraagt 551,00 FTE (oorspronkelijk begroot: 552,70)<br />
ten opzichte van 519,37 in 2008. Deze aangroei van 31,63 FTE (6,09 %) is in belangrijke mate te verklaren<br />
door de uitbreiding van de personeelscapaciteit in de loop van 2008, waarvan de effectieve<br />
tewerkstelling pas in <strong>2009</strong> ten volle gerealiseerd werd. Het betreft vooral de uitbreiding ingevolge<br />
de erkenning en subsidiëring van een aantal projecten (oncologie, geriatrisch dag<strong>ziekenhuis</strong>,<br />
liaison geriatrie) en interne opties zoals de integratie van 6 FTE administratieve ondersteuning op<br />
de verpleegafdelingen (retentie) en 4 extra FTE voor het operatiekwartier (capaciteit). Daarnaast<br />
speelt de uitbreiding van het personeelskader in <strong>2009</strong> wegens verhoogde activiteiten.<br />
De gemiddelde leeftijd van de medewerker is 41,19 jaar en de gemiddelde anciënniteit bedraagt<br />
14,81 jaar. De leeftijdssamenstelling van het personeelsbestand is in overeenstemming met de<br />
benchmarks. Hierdoor is waakzaamheid geboden met het oog op een correcte bestaffi ng via<br />
instroom op middellange termijn.<br />
700<br />
600<br />
500<br />
400<br />
300<br />
200<br />
100<br />
0<br />
112<br />
88,34<br />
Personeelskader per 31.12.09:<br />
681 personeelsleden = 554,36 voltijdse equivalenten<br />
106<br />
89,23<br />
414<br />
336,07<br />
40,72<br />
MeDiVa Adm. Verpl.<br />
PARA/Andere RZST<br />
49<br />
681<br />
554,36<br />
46,99 % van de medewerkers werkt voltijds, dit is meer dan in 2007 (43,44 %) en in 2008 (45,67 %).<br />
Ook de gemiddelde jobtime stijgt.<br />
De gemiddelde loonkost per tewerkgesteld FTE bedraagt € 55.603. Dit is een toename met<br />
2,53 % ten opzichte van 2008. Deze stijging is hoofdzakelijk te wijten aan de repercussie van<br />
twee indexaties in de loop van 2008.<br />
De totale personeelskost bedraagt € 30,64 miljoen, een toename met 8,58 %, voornamelijk<br />
te wijten aan de uitbreiding van het personeelsbestand (6,09 %) en de repercussie van de<br />
indexaties in mei en september 2008 (1,85 %).<br />
150<br />
125<br />
100<br />
75<br />
50<br />
25<br />
0<br />
0,3%<br />
2<br />
tot 21<br />
10%<br />
68<br />
21 tem 25<br />
11,9%<br />
81<br />
26 tem 30<br />
Leeftijdspiramide <strong>2009</strong> (koppen)<br />
26 27<br />
12%<br />
82<br />
31 tem 35<br />
10,6%<br />
72<br />
36 tem 40<br />
14,7%<br />
100<br />
41 tem 45<br />
14,2%<br />
97<br />
46 tem 50<br />
20,1%<br />
137<br />
51 tem 55<br />
5,6%<br />
38<br />
56 tem 60<br />
0,6%<br />
4<br />
plus 60<br />
RZST - medewerkers
RZST - medewerkers<br />
Rekrutering nieuwe medewerkers<br />
Ook in <strong>2009</strong> was alertheid geboden bij de bestaffi ng, gezien de blijvende schaarste aan<br />
verpleegkundigen.<br />
In mei <strong>2009</strong> versterkte Leen Vandepoel het departement Human Resources als verantwoordelijke<br />
voor rekrutering en selectie. Hierdoor kon nog meer aandacht worden besteed aan het<br />
rekruteringsproces en werden de rechtstreekse diensthoofden meer betrokken bij de selectie<br />
van nieuwe medewerkers.<br />
RZ <strong>Sint</strong>-<strong>Trudo</strong> was opgemerkt aanwezig op de jobbeurzen van de grote onderwijsinstellingen<br />
(PHL, KHLIM). Derdejaarsstagiairs worden extra opgevolgd en onze eigen jobinfoavond<br />
kende het verwachte succes en resulteerde in aanwervingen van jong afgestudeerden. We<br />
slaagden erin om het begrote personeelseffectief van <strong>2009</strong> te realiseren.<br />
Opleidingstraject hoofdverpleegkundigen<br />
De hoofdverpleegkundigen, diensthoofden en zorgmanagers van het departement<br />
patiëntenzorg startten in april <strong>2009</strong> een langdurig opleidingstraject. Doelstelling is het<br />
aanscherpen van competenties op het vlak van leidinggeven en coachen, en hierrond<br />
een gedeelde visie en gedeeld begrippen- en denkkader te creëren. Alle leidinggevenden<br />
binnen het departement patiëntenzorg zullen zo op termijn professioneel leiding kunnen<br />
geven en hun team en medewerkers coachen in alle situaties. Naast teamcoaching<br />
komen in de opleiding onderwerpen aan bod zoals coachen op competentieontwikkeling,<br />
functioneringsgesprekken, veranderingsmanagement, confl ictcoaching, communicatie<br />
naar patiënten en familie. De begeleiding van het traject is in handen van VOCA Training &<br />
Consult.<br />
Vorming, training, opleiding<br />
In <strong>2009</strong> werden de inspanningen inzake opleiding opnieuw opgedreven. In totaal werden<br />
142.208 uren aan opleiding voorzien wat overeenstemt met 8.64 FTE’s, of 3,50 dag opleiding<br />
per FTE.<br />
Onderzoek tevredenheid medewerkers<br />
Tevreden medewerkers presteren en communiceren veelal beter, leveren meer kwaliteit<br />
en zorgen voor een goede sfeer. In mei <strong>2009</strong> werd daarom een meting verricht naar de<br />
medewerkerstevredenheid in ons <strong>ziekenhuis</strong>. De enquête was bestemd voor alle medewerkers<br />
met een arbeidsovereenkomst en gebeurde in samenwerking met de K.U.Leuven.<br />
De resultaten van de enquête geven ons een goed beeld van de ervaringen en de beleving<br />
op het vlak van organisatie, de leidinggevenden, het team, de werkomgeving en de<br />
werkervaringen.<br />
De resultaten werden geanalyseerd voor het <strong>ziekenhuis</strong> globaal en op het niveau van 42<br />
afdelingen. Daarnaast werden de resultaten vergeleken met een referentiegroep van 17<br />
andere algemene ziekenhuizen. Uit deze vergelijking blijkt dat we voor 47 van de 85 items beter<br />
scoren dan de referentiegroep en voor 38 minder goed. Ons <strong>ziekenhuis</strong> scoort beter wanneer<br />
het uitspraken betreft over de directe leidinggevenden en de diensthoofden, de materiële<br />
voorzieningen, functioneringsbegeleiding, werkomstandigheden, loonsvoorwaarden,<br />
werkzekerheid en -fi erheid. Uitspraken over directie, departementshoofden, zorgmanagers<br />
en organisatie scoren minder goed. De resultaten werden op alle niveaus gecommuniceerd<br />
en geven ook nog in 2010 aanleiding tot verbeteracties die samen met de afdelingen worden<br />
opgezet.<br />
Campus Rummenweg wordt ‘Kindercampus’<br />
Het aanbieden van voor- en naschoolse kinderopvang, opvang tijdens de schoolvakanties en<br />
een dagverblijf voor kinderen tot 2,5 jaar, zou het comfort van een aantal van onze mede -<br />
werkers met kleine kinderen verhogen en zo kunnen bijdragen tot onze attractiviteit<br />
als werkgever. In <strong>2009</strong> overlegden we met diverse actoren over deze opportuniteit en<br />
de haalbaarheid ervan. Al snel viel het oog op de campus Rummenweg – de oude<br />
verpleegsterschool vlakbij het <strong>ziekenhuis</strong> - en in een jaar tijd werd het plan gerealiseerd.<br />
Met het stadsbestuur van <strong>Sint</strong>-Truiden werd een kinderopvangverblijf voor 105 plaatsen<br />
gerealiseerd, waarvan 30 plaatsen voorbehouden zijn voor de medewerkers van ons<br />
<strong>ziekenhuis</strong>. Tutti Frutti is operationeel sedert december <strong>2009</strong>.<br />
Met kindercentrum ‘De Hummeltjes’ werd de oprichting van ‘Hummelhof’ vooropgesteld.<br />
Voorlopig zijn 14 plaatsen erkend, met een mogelijke uitbreiding naar 31 plaatsen. Er geldt<br />
een voorrangsregeling voor de medewerkers van ons <strong>ziekenhuis</strong>. De crèche startte in mei<br />
2010.<br />
Sinds 1 december <strong>2009</strong> kreeg ook een regiovestiging van Kind en Gezin een onderkomen op de<br />
Rummenweg, en in april 2010 nam ook het Centrum voor Kinderzorg en Gezinsondersteuning<br />
er zijn intrek.<br />
Enkele kengetallen m.b.t. het personeelskader<br />
Gemiddelde leeftijd: 41,19 jaar<br />
Gemiddelde dienstanciënniteit: 14,81 jaar<br />
46,99 % werkt voltijds<br />
Gemiddelde jobtime is 81,40 %<br />
16,01 % van de medewerkers zijn mannen<br />
Ziektecijfer: 2,95 %<br />
414 medewerkers in de zorg waarvan:<br />
• 53,98 % bachelor<br />
• 33,22 % gediplomeerd<br />
• 12,80 % zorgkundigen en logistiek assistenten<br />
Personeelskader 31.12.09:<br />
320 voltijds - 361 deeltijds<br />
28 29<br />
Voltijds<br />
46,99%<br />
Jobtime<br />
51-99%<br />
Halftijds<br />
22,32%<br />
RZST - medewerkers
RZST - organisatie en beleid<br />
Samenstelling bestuur en management anno 2010<br />
Algemene vergadering<br />
• Zr. Catharina Aerden<br />
• Willy Grosemans<br />
• Jan Joachims<br />
• Zr. Lucienne Jooken<br />
• Zr. Marie-Josée Kempen<br />
• Zr. Louisa Peeters<br />
• Jacques Poncelet<br />
• Jos Reniers<br />
• Jozef Ruisson<br />
• Stefan Schrijvers<br />
• Zr. Maria Stevens<br />
• Zr. Monique Vanden Broeck<br />
• Zr. Magda Van der Borght<br />
• Germain Vaneetvelde<br />
• Denise Vanmuysen<br />
• + leden raad van bestuur<br />
Raad van bestuur<br />
• R. Engelbos<br />
• S. Engelbosch<br />
• dr. Guy Fabry<br />
• zr. Lena Hertsens<br />
• R. Jans<br />
• Luc Jenné<br />
• Jef Jonckheere<br />
• Robert Jonckheere (voorzitter)<br />
• Louis Mentens<br />
• Jean Neven<br />
• dr. Wim Tambeur<br />
• Hubert Theunissen<br />
• Ludo Thielen<br />
• Clement Vandezande<br />
Directie<br />
• dr. Raf Lippens<br />
algemeen directeur<br />
• dr. Wim Tambeur<br />
hoofdgeneesheer<br />
• Patrick Godfroid<br />
directeur patiëntenzorg<br />
• Theo Joris<br />
directeur HR<br />
• Nadia Kaczanowski<br />
directeur fi nanciën<br />
• Nicole Van Hoof<br />
directeur kwaliteit en systemen<br />
Management<br />
• Pol Casteleyn<br />
manager HR-services<br />
• Annemie Cools<br />
beleidsadviseur administratie<br />
• Eliane Daenen<br />
offi ce manager<br />
• Marleen Dams<br />
zorgmanager cluster inwendige,<br />
geriatrie en revalidatie.<br />
• Karel Dermont<br />
manager aankoop & facilities<br />
• dr. Henri De Vooght<br />
voorzitter zorgcoördinatiecomité<br />
• Hilde Janssen<br />
zorgmanager cluster vrouw en kind<br />
stafmedewerker kwaliteit en veiligheid<br />
• Daniël Loos<br />
ICT manager<br />
• Louis Lenaerts<br />
manager MZG en beleidsinformatie<br />
• Johan Nijs<br />
zorgmanager cluster kritische<br />
en medisch technische diensten;<br />
stafmedewerker operationele zorg<br />
• Ludo Nulens<br />
manager infrastructuur<br />
• dr. Guus Putzeys<br />
adviseur medische beheerscontrole &<br />
beleidsinformatie<br />
• Kristel Smeyers<br />
communicatieadviseur<br />
• Marnik Stragier<br />
hoofdapotheker<br />
• Ronny Tudts<br />
diensthoofd boekhouding en beheerscontrole<br />
• dr. David Van Roosbroeck<br />
adviseur netwerking<br />
• Martine Vanrusselt<br />
zorgmanager cluster heelkunde<br />
• Alexandra Wilms<br />
juridisch adviseur<br />
Medische raad<br />
• dr. Inge Bormans<br />
• dr. Yves Claes<br />
• dr. Wouter Degraeve (voorzitter)<br />
• dr. Tom Herbots<br />
• dr. Henk Joosen<br />
• dr. Ian Michiels<br />
• dr. Guus Putzeys<br />
• dr. Jan Vanderkerken<br />
• dr. Rob Visser<br />
30 31<br />
RZST - organisatie en beleid
RZST - organisatie en beleid<br />
Artsenkorps anno 2010<br />
algemene en abdominale heelkunde<br />
• dr. P. Geyskens<br />
• dr. B. Masereel<br />
• (dr. B. Appeltans)<br />
anatomopathologie<br />
• dr. S. Delvaux<br />
• dr. J. Van Meerbeek<br />
anesthesiologie / reanimatie<br />
• dr. L. Bequé<br />
• dr. Y. Claes<br />
• dr. M. Dierckx<br />
• dr. D. Knoors<br />
• dr. M.P. Lieben<br />
• dr. R. Lippens<br />
• dr. E. Muyldermans<br />
• dr. T-P. Vu<br />
• dr. D. Van Roosbroeck<br />
• dr. M-C. Vroonen<br />
cardiologie<br />
• dr. J. Beckers<br />
• dr. C. De Meester<br />
• dr. T. Herbots<br />
• dr. P. Morias<br />
dermatologie<br />
• (dr. M. Anseeuw)<br />
• (dr. C. Leys)<br />
endocrinologie<br />
• prof. dr. A. Mertens<br />
fysische geneeskunde<br />
• dr. J. Darcis<br />
• dr. S. Hendrix<br />
• dr. L. Van Mol<br />
gastro-enterologie<br />
• dr. J. Bollen<br />
• dr. J. Nijs<br />
• dr. L. Van den Bergh<br />
• dr. S. Vanstraelen (vanaf 01/09/2010)<br />
geriatrie<br />
• dr. H. Joosen<br />
• dr. S. Martens<br />
intensieve geneeskunde<br />
• dr. Y. Claes<br />
• dr. D. Knoors<br />
• dr. D. Van Roosbroeck<br />
• dr. T-P. Vu<br />
kindergeneeskunde<br />
• dr. A. Backaert<br />
• dr. B. Beullens<br />
• dr. K. Mertens<br />
• dr. C. Meurice<br />
klinische biologie<br />
• apr. P. Gabriëls<br />
• dr. G. Putzeys<br />
• apr. M. Verdonck<br />
longchirurgie<br />
• dr. L. Verougstraete<br />
longziekten / allergie<br />
• (dr. J. Aumann)<br />
• (dr. K. Demuynck)<br />
• (dr. P. Jadoul)<br />
• (dr. K. Pat)<br />
• (dr. L. Spaas)<br />
• (dr. K. Weytjens)<br />
• dr. J. Wynants (vanaf 01/07/2010)<br />
mond-, kaak- en aangezichtsheelkunde<br />
• dr. D. De Coster<br />
nefrologie / nierdialyse<br />
• dr. P. Claus<br />
• dr. S. Smets<br />
• dr. H. Verbrugge<br />
neurochirurgie<br />
• dr. E. Put<br />
• (dr. M. Wissels)<br />
• (dr. H. Duyvendak)<br />
• (dr. G. Bessemans)<br />
neurologie<br />
• dr. H. De Vooght<br />
• dr. W. De Vooght<br />
• dr. E. Mulleners<br />
• dr. A.Schreurs<br />
• dr. E. Verjans<br />
neus -, keel -, oorziekten / gelaat- en<br />
halschirurgie<br />
• dr. E. Annys<br />
• dr. X. Verbraken<br />
nucleaire geneeskunde<br />
• dr. I. Bormans<br />
• (dr. L. Van Heeswijck)<br />
oncologie<br />
• dr. C. Lievens<br />
• dr. J. Verheezen<br />
• dr. E. Van Mieghem (vanaf 01/01/2010)<br />
oftalmologie<br />
• dr. C. Budo<br />
• dr. L.-F. Liesenborghs<br />
• dr. M. Storms<br />
orthopedie / traumatologie<br />
• dr. W. Degraeve<br />
• dr. A. Hendrickx<br />
• prof. dr. P. Lauweryns<br />
• dr. J. Mievis<br />
• dr. A. Moermans<br />
• dr. L. Renson<br />
• dr. H. Tubbax<br />
pijnkliniek<br />
• dr. M. Dierckx<br />
• dr. M.-P. Lieben<br />
plastische chirurgie<br />
• dr. T. Lauwers<br />
psychiatrie<br />
• (dr. O. Bollen)<br />
• (dr. E. Maes)<br />
radiologie<br />
• dr. J. Marrannes (tot 15/08/10)<br />
• dr. P. Grouwels (vanaf 19/07/10)<br />
• dr. M. Palmers<br />
• dr. A. Rappaport (vanaf 01/08/10)<br />
• dr. G. Vandenbosch<br />
• dr. S. Verhamme<br />
• dr. R. Visser<br />
radiotherapie<br />
• (dr. P. Bulens)<br />
• (dr. L. Noé)<br />
reumatologie<br />
• dr. H. Verbrugge<br />
revalidatie<br />
• dr. J. Darcis<br />
• dr. S. Hendrix<br />
• dr. E. Mulleners<br />
• dr. L. Van Mol<br />
spoedgevallen<br />
• dr. M. Beeckmans (BAG-arts)<br />
• dr. P. Claes (urgentiearts)<br />
• dr. L. Conde (acutist)<br />
• dr. L. Gevaert (acutist)<br />
• dr. T. Smets (acutist)<br />
urologie<br />
• dr. J. Vanderkerken<br />
• dr. E. Vanderschot<br />
vaatchirurgie<br />
• (dr. G. Koppert)<br />
• dr. J.-P. Lacquet<br />
• dr. F. Libeer<br />
• dr. P. van de Gender<br />
• dr. L. Verougstraete<br />
verloskunde / gynaecologie<br />
• dr. L. de Sonnaville<br />
• dr. C. Eerdekens<br />
• dr. I. Michiels<br />
• dr. G. Palit<br />
• dr. U. Verboven<br />
( ) toegelaten artsen<br />
32 33<br />
RZST - organisatie en beleid
RZST - kerncijfers<br />
Activiteit<br />
Het aantal klassieke opnames nam toe met 4,3 % t.o.v. 2008. Ondanks de verdere druk op de<br />
ligduur stijgt het aantal benutte bedden nog. Het blijft echter moeilijk om de normbezetting te<br />
halen behalve voor geriatrie.<br />
Ook het aantal dag<strong>ziekenhuis</strong>- en ambulante patiënten blijft toenemen. Dit weerspiegelt zich<br />
in een stijging van de geïnde forfaits.<br />
Gemiddeld verbleef een patiënt 6,3 dagen in ons <strong>ziekenhuis</strong>. 43,4 % van deze patiënten is ouder<br />
dan 64 jaar. In het operatiekwartier vonden 2,5 % meer ingrepen plaats en ook het aantal<br />
patiënten op de spoed nam toe met 4 %.<br />
Het aantal bevallingen daalde echter met 4,2 %.<br />
Resultaat<br />
Het boekjaar <strong>2009</strong> wordt afgesloten met een omzetstijging van 9,3 % vooral binnen de honoraria<br />
en het BFM. Deze stijging staat tegenover een toenemende kostenstructuur, echter niet in<br />
dezelfde grootteorde waardoor het bedrijfsresultaat gaat van € 3,9 mio in 2008 naar bijna € 6,5<br />
mio in <strong>2009</strong>. Het aandeel van de externe diensten in de kostenstructuur neemt wel sterk toe. Het<br />
fi nancieel resultaat is negatief omwille van een conservatieve beleggingspolitiek en de opname<br />
van kredieten in het kader van de bouw. Anderzijds wordt het resultaat van het boekjaar ook<br />
sterk mee bepaald door een uitzonderlijke opbrengst in het kader van de herziening 2002.<br />
RZST eindigt het boekjaar <strong>2009</strong> met een winst van € 9.252.767.<br />
Het balanstotaal is gestegen van € 124,8 mio naar 146,7 mio. Dit is vooral te wijten aan de<br />
activering van de nieuwbouw. Opnieuw scoort het <strong>ziekenhuis</strong> uitstekend op de belangrijkste<br />
ratio’s. RZ <strong>Sint</strong>-<strong>Trudo</strong> sluit het boekjaar af met een liquiditeitsratio van 3,05. De solvabiliteit stijgt<br />
naar 0,59 ondanks de opname van enkele kredieten voor de nieuwbouw. De rentabiliteit van<br />
het eigen vermogen is goed en bedraagt 10,6 %. De afwerking van de facturatie werd in <strong>2009</strong><br />
gemiddeld 10 dagen sneller opgestart dan in 2008. Gemiddeld wordt de voorraad 11 keer per<br />
jaar vernieuwd.<br />
Investeren<br />
In <strong>2009</strong> werd zwaar geïnvesteerd in de nieuwe vleugel van het <strong>ziekenhuis</strong>. Hierdoor stegen de<br />
materiële vaste activa met meer dan € 13 mio. Hierbuiten werd bijkomend voor een bedrag van<br />
€ 2,6 mio geïnvesteerd enerzijds in basisuitrusting voor de diensten en anderzijds in projecten<br />
zoals o.a. medicatiebeheer en SAP.<br />
Enkele kerncijfers<br />
140.000<br />
120.000<br />
100.000<br />
80.000<br />
60.000<br />
40.000<br />
20.000<br />
25.000<br />
20.000<br />
15.000<br />
10.000<br />
5.000<br />
700<br />
600<br />
500<br />
400<br />
300<br />
200<br />
100<br />
Evolutie aantal inschrijvingen<br />
102.656 100.622 105.891 119.060 130.376 138.997<br />
2004 2005 2006 2007 2008 <strong>2009</strong><br />
Evolutie opgenomen patiënten en dag<strong>ziekenhuis</strong><br />
9.489 10.439 10.039 10.322 12.675 12.931<br />
10.998 11.006 10.761 11.386 11.228 11.716<br />
2004 2005 2006 2007 2008 <strong>2009</strong><br />
aantal opgenomen patiënten aantal dagziekhuispatiënten<br />
Aantal bevallingen<br />
589 562 584 642 639 612<br />
2004 2005 2006 2007 2008 <strong>2009</strong><br />
Herkomst van de patiënten<br />
34 35<br />
Alken<br />
1,39%<br />
Linter<br />
1,61%<br />
Wellen<br />
1,35%<br />
Herk-de-Stad<br />
1,53%<br />
Borgloon<br />
3,84%<br />
Geetbets<br />
3,98%<br />
Nieuwerkerken<br />
5,16%<br />
Hasselt<br />
1,70%<br />
Heers<br />
4,11%<br />
Tienen<br />
0,78%<br />
Zoutleeuw<br />
5,62%<br />
Tongeren<br />
0,70%<br />
Gingelom<br />
6,96%<br />
Andere<br />
9,39%<br />
Landen<br />
7,82%<br />
<strong>Sint</strong>-Truiden<br />
44,04%<br />
RZST - kerncijfers
RZST - kerncijfers<br />
Jaarrekeningen<br />
ACTIVA<br />
Balans<br />
Vaste activa<br />
I. Oprichtingskosten<br />
II. Immateriële vaste activa<br />
III. Materiële vaste activa<br />
A. Terreinen en gebouwen<br />
B. Materieel voor medische uitrusting<br />
C. Materieel voor niet-medische<br />
uitrusting en meubilair<br />
D. Huurfi nanciering en soortgelijke<br />
rechten<br />
E. Overige materiële vaste activa<br />
F. Vaste activa in aanbouw<br />
IV. Financiële vaste activa<br />
Vlottende activa<br />
V. Vorderingen op meer dan één jaar<br />
VI. Voorraden<br />
VII. Vorderingen op ten hoogste één jaar<br />
A. Vorderingen voor prestaties<br />
1. Patiënten<br />
2. Verzekeringsinstellingen<br />
3. Inhaalbedragen<br />
4. Te innen opbrengsten<br />
5. Overige vorderingen voor prestaties<br />
B. Overige vorderingen<br />
1. Geneesheren<br />
2. Overige<br />
VIII. Geldbeleggingen<br />
IX. Liquide middelen<br />
X. Overlopende rekeningen<br />
Totaal der activa<br />
codering boekjaar boekjaar boekjaar<br />
2007 2008 <strong>2009</strong><br />
20/28 47.948.104 51.478.626 65.531.506<br />
20 757.702 602.584 1.143.106<br />
21 287.585 284.265 693.742<br />
22/27 46.902.322 50.587.532 63.690.412<br />
22 33.477.063 32.289.206 46.990.913<br />
23 3.189.777 4.845.722 7.233.878<br />
24 3.332.845 2.994.705 6.832.704<br />
25 2.475.657 2.389.656 2.303.655<br />
26<br />
27 4.426.980 8.068.241 329.262<br />
28 496 4.246 4.246<br />
29/58 62.645.024 73.358.941 81.194.917<br />
29<br />
31 1.224.743 1.460.963 1.589.371<br />
40/41 19.304.592 20.927.311 25.874.467<br />
400/409 18.176.806 19.686.294 19.172.368<br />
400 1.689.495 1.861.058 1.828.228<br />
402 15.378.909 16.097.100 15.765.915<br />
403 192.214 858.067 1.118.198<br />
404 916.287 870.089 460.051<br />
406/9 -100 -20 -24<br />
41 1.127.786 1.241.017 6.702.100<br />
415 524.317 593.076 634.732<br />
411/4-416/9 603.469 647.941 6.067.368<br />
51/53 29.874.555 33.814.051 41.769.096<br />
54/58 11.677.662 16.517.335 10.923.856<br />
490/1 563.472 639.281 1.038.126<br />
20/58 110.593.129 124.837.567 146.726.422<br />
PASSIVA<br />
Eigen vermogen<br />
I. Dotaties, inbreng en giften in kapitaal<br />
II. Herwaarderingsmeerwaarden<br />
III. Reserves<br />
A. Wettelijke reserves<br />
B. Niet-beschikbare reserves<br />
C. Beschikbare reserves<br />
nieuwbouw en herconditionering<br />
sociale reserve<br />
medische uitrusting<br />
energievriendelijke maatregelen<br />
verwerven onroerend goed<br />
informatisering en archivering<br />
kwaliteit en zorgorganisatie<br />
netwerkstrategie<br />
IV. Overgedragen resultaat<br />
V. Investeringssubsidies<br />
VI. Sluitingspremies<br />
VII. Voorzieningen voor risico’s en kosten<br />
Schulden<br />
VIII. Schulden op meer dan één jaar<br />
A. Financiële schulden<br />
1. Achtergestelde leningen<br />
2. Niet-achtergestelde leningen<br />
3. Schulden voor huurfi nanciering<br />
en soortgelijke<br />
4. Kredietinstellingen<br />
5. Overige leningen<br />
B. Handelsschulden<br />
C. Voorschotten Ministerie van<br />
Volksgezondheid<br />
D. Overige schulden<br />
IX. Schulden op ten hoogste één jaar<br />
A. Schulden op meer dan één jaar<br />
die binnen het jaar vervallen<br />
B. Financiële schulden<br />
1. Kredietinstellingen<br />
2. Overige leningen<br />
C. Lopende schulden<br />
1. Leveranciers<br />
2. Te betalen wissels<br />
3. Inhaalbedragen<br />
4. Geneesheren<br />
D. Ontvangen vooruitbetalingen<br />
E. Schulden m.b.t. belastingen,<br />
bezoldigingen en sociale lasten<br />
1. Belastingen<br />
2. Bezoldigingen en sociale lasten<br />
F. Overige schulden<br />
X. Overlopende rekeningen<br />
Totaal der passiva<br />
codering boekjaar boekjaar boekjaar<br />
2007 2008 <strong>2009</strong><br />
10 tot 15-18 59.043.241 70.326.446 87.019.618<br />
10 12.000.000 12.000.000 12.000.000<br />
12 0 0 0<br />
13 26.288.124 33.434.558 38.346.560<br />
130<br />
131 288.124 338.966 338.966<br />
133 26.000.000 33.095.592 38.007.594<br />
11.000.000 11.000.000 11.000.000<br />
8.000.000 9.550.000 9.550.000<br />
2.000.000 1.545.592 1.457.594<br />
500.000 500.000 500.000<br />
4.500.000 7.000.000 7.000.000<br />
2.000.000 4.000.000<br />
1.500.000 1.500.000<br />
3.000.000<br />
14 4.996.529 7.770.469 12.111.234<br />
15 15.271.451 16.634.283 24.074.689<br />
18 487.136 487.136 487.136<br />
16 6.821.923 8.381.656 8.106.884<br />
17/49 44.727.965 46.129.465 51.599.920<br />
17 19.335.653 21.650.240 25.849.054<br />
170/4 19.030.482 21.345.070 25.543.884<br />
170<br />
171<br />
172 3.100.047 2.998.610 2.895.866<br />
173 15.930.436 18.346.460 22.648.018<br />
174<br />
175 0 0 0<br />
177 305.170 305.170 305.170<br />
178/9<br />
42/48 25.186.504 24.291.262 25.361.265<br />
42 1.886.216 1.699.504 2.482.129<br />
43 0 0 169.473<br />
430/4<br />
435/9 0 0 0<br />
44 18.483.899 17.209.731 17.011.134<br />
440/444 5.832.965 6.735.121 8.372.460<br />
441<br />
443 6.461.079 3.975.820 2.123.592<br />
445 6.189.855 6.498.791 6.515.082<br />
46 1.934 0<br />
45 4.805.451 5.363.488 5.678.698<br />
450/3 666.737 701.140 753.673<br />
454/9 4.138.714 4.662.348 4.925.025<br />
47/48 10.937 16.606 19.831<br />
492/3 205.808 187.963 389.601<br />
10/49 110.593.129 124.837.567 146.726.422<br />
36 37<br />
RZST - kerncijfers
RZST - kerncijfers<br />
Resultatenrekening<br />
I. Bedrijfsopbrengsten<br />
A. Omzet<br />
Verpleegdagprijs<br />
Geraamd inhaalbedrag van<br />
het lopend boekjaar<br />
Supplementen kamers<br />
Forfaits conventies R.I.Z.I.V.<br />
Nevenproducten<br />
Farmaceutische en daarmede<br />
gelijkgestelde producten<br />
Werkingskosten geneesheren<br />
Honoraria<br />
B. Geactiveerde interne productie<br />
C. Overige bedrijfsopbrengsten<br />
Bedrijfssubsidies<br />
Overige<br />
II. Bedrijfskosten (-)<br />
A. Voorraden en leveringen<br />
1. Inkopen<br />
2. Wijziging in de voorraad<br />
(toename +, afname -)<br />
B. Diensten en bijkomende leveringen<br />
C. Bezoldigingen en sociale lasten<br />
D. Afschrijvingen en waardeverminderingen<br />
op oprichtingskosten, op IVA en MVA<br />
E. Waardeverminderingen op vlottende<br />
activa (toevoegingen +, terugnemingen -)<br />
F. Voorzieningen voor risico’s en kosten<br />
G. Overige bedrijfskosten<br />
III. Bedrijfswinst (+)<br />
Bedrijfsverlies (-)<br />
codering boekjaar boekjaar boekjaar<br />
2007 2008 <strong>2009</strong><br />
70/74 71.021.577 76.797.358 83.690.092<br />
70 67.175.568 72.587.830 79.304.191<br />
700 25.387.834 26.838.710 29.301.386<br />
701 -131.569 -352.454 -401.778<br />
702 755.041 747.862 734.899<br />
703 2.881.660 3.341.800 3.839.238<br />
704 142.056 131.036 132.729<br />
705 10.257.561 10.953.941 11.435.130<br />
708 1.559.336 1.717.560 1.842.563<br />
709 26.323.649 29.209.376 32.420.025<br />
72 68.406 67.494 63.098<br />
74 3.777.603 4.142.034 4.322.803<br />
740 0 0 0<br />
741/9 3.777.603 4.142.034 4.322.803<br />
60/64 68.126.657 74.694.078 78.681.977<br />
60 14.830.736 16.219.931 17.410.521<br />
600/8 14.907.146 16.456.151 17.537.020<br />
609 -76.410 -236.220 -126.500<br />
61 21.858.631 23.683.373 25.985.635<br />
62 26.106.549 28.649.468 30.855.771<br />
630 4.497.419 4.349.663 4.553.964<br />
631/4 147.976 103.215 83.238<br />
635/7 613.210 1.559.733 -274.772<br />
640/8 72.136 128.694 67.622<br />
70/64 2.894.920 2.103.281 5.008.114<br />
64/70<br />
IV. Financiële opbrengsten<br />
A. Opbrengsten uit fi nanciële vaste activa<br />
B. Opbrengsten uit vlottende activa<br />
C. Subsidies in kapitaal en intresten<br />
D. Andere fi nanciële opbrengsten<br />
V. Financiële kosten (-)<br />
A. Kosten voor investeringsleningen<br />
B. Kosten voor kredieten op korte termijn<br />
C. Diverse fi nanciële kosten<br />
VI. Winst (+)<br />
Verlies (-)<br />
VII. Uitzonderlijke opbrengsten<br />
A. Terugneming van afschrijvingen en van<br />
waardeverminderingen op IVA en MVA<br />
B. Terugneming van waardeverminderingen<br />
op FVA<br />
C. Terugneming van voorzieningen<br />
voor uitzonderlijke risico’s en kosten<br />
D. Meerwaarden bij de realisatie van<br />
vaste activa<br />
E. Andere uitzonderlijke opbrengsten<br />
van het boekjaar<br />
F. Opbrengsten m.b.t. vorige boekjaren<br />
VIII. Uitzonderlijke kosten (-)<br />
A. Uitzonderlijke afschrijvingen en<br />
waardeverminderingen op<br />
oprichtingskosten, op IVA en MVA<br />
B. Waardeverminderingen op FVA<br />
C. Voorzieningen voor uitzonderlijke<br />
risico’s en kosten<br />
D. Minderwaarden bij de realisatie van VA<br />
E. Andere uitzonderlijke kosten van het<br />
boekjaar<br />
F. Kosten m.b.t. vorige boekjaren<br />
IX. Winst van het boekjaar (+)<br />
Verlies van het boekjaar (-)<br />
codering boekjaar boekjaar boekjaar<br />
2007 2008 <strong>2009</strong><br />
75 2.981.781 3.536.073 2.189.414<br />
750<br />
751 747.405 1.085.129 456.609<br />
753 889.608 859.928 753.355<br />
754/9 1.344.767 1.591.015 979.449<br />
65 811.280 860.184 872.604<br />
650 787.266 725.935 806.164<br />
656 0 0 -9.911<br />
657/9 24.014 134.250 76.350<br />
70/65 5.065.421 4.779.169 6.324.925<br />
65/70<br />
76 1.571.598 5.406.187 3.544.032<br />
760 206.210 147.522 147.522<br />
761<br />
762<br />
763 4.686<br />
764/8 1.003.875 5.838 10.201<br />
769 361.513 5.252.827 3.381.623<br />
66 1.529.269 264.983 616.190<br />
660 745.965 0 95.100<br />
661<br />
662<br />
663<br />
664/8 190 2.784 15.725<br />
669 783.115 262.199 505.364<br />
70/66 5.107.750 9.920.373 9.252.767<br />
66/70<br />
38 39<br />
RZST - kerncijfers
Diestersteenweg 100 - 3800 <strong>Sint</strong>-Truiden<br />
info@rzst.be - www.sint-trudo.be