download pdf - Centrum voor Lokaal Bestuur

ondrwg
2
ALLEmAAL NEw YORKERS
PieRRe HeiJNeN lid Tweede Kamer en redactielid Lokaal Bestuur
In de meivakantie was ik voor het eerst van mijn leven in New
York. Als geschenk aan onszelf voor onze 30-jarige relatie,
samen met onze 16-jarige zoon. Zondagmiddag vanaf JFK-
Airport in een taxi in de file, veel wijken met witte houten
huizen en zwarte mensen passerend, ieder basketbalveld en
park druk bezet. Langzaam doemt de skyline van Manhattan
op. Ik voel tot mijn verbazing emotie in mij opwellen. Ik heb
net als iedereen deze beelden zo vaak gezien op foto of film!
De confrontatie met de werkelijkheid ontroert juist daarom,
denk ik.
In een hotel met 1700 (!) kamers tegenover Madison Square
Garden middenin Manhattan ondergaan we het permanente
geluid van de stad die nooit slaapt en dus altijd herrie
maakt. De dagen worden doorgebracht met bezoeken aan
alle toeristische hotspots, van Ellis Island tot Central Park,
van Harlem tot Brooklyn, van het Empire State Building
tot Ground Zero, van Times Square tot Wall Street. Ik heb
niet eerder een situatie meegemaakt waarin alle clichés en
beelden zo blijken te kloppen als hier. De doormen in de
wijken langs Central Park, de eindeloze rijen taxi’s, tientallen
gillende politieauto’s in een achtervolging(?), de nanny’s
in het Central Park, de limousines, de uitingen van extreme
rijkdom en diepe armoede.
Als politicus ontkom je nooit aan de neiging om te
vergelijken. De billboards en advertenties voor de gekozen
burgemeester Bloomberg, de geweldige gaten in het wegdek
van veel avenues en streets, de levensgevaarlijke situatie
Foto Nationale Beeldbank
voor fietsers. De bedelaars. Ieder plekje waarop niet wordt
gereden of gewandeld is een ‘park’, ook al staat er maar een
enkele boom en heeft het de omvang van een achtertuin;
intussen wordt deze fantastisch schoongehouden door een
permanent aanwezige beheerder. Mensen in uniform zijn
er helden en worden niet lastig gevallen zoals bij ons. De
waardering voor mensen die aan het werk zijn, is sowieso
voelbaar aanwezig. Er lijkt veel meer respect te zijn dan
hier, voor iedereen ongeacht zijn werk, afkomst of uiterlijk.
Anders dan bij ons is vrijheid van meningsuiting geen
vrijbrief voor asociaal gedrag. Burgerschap, de vlag, de
zichtbaar aanwezige huisregels bij instellingen en winkels. Je
ontkomt niet aan de advertenties voor Engelse taalcursussen
en in slechts één week Newyorkse metro heb ik meer mensen
met een boek de taal zien leren dan een heel leven hier in
Den Haag in de tram. Van een metrorit naar het eindpunt
van de Bronx word je wat minder vrolijk door de graffity,
de lelijkheid van straten en bedrijfsterreinen, de aan auto’s
sleutelende mannen op straat, het derde wereldgevoel
inclusief de armoede. New York is een stad van ongekende
mogelijkheden, energie en optimisme en toch ook een stad
van grote tegenstellingen en uitzichtloosheid. In sommige
opzichten een voorbeeld, in andere een schrikbeeld.
Na 9/11 zei ik op een bijeenkomst in Den Haag: ‘Wij
zijn allemaal New Yorkers’ (uit solidariteit en omdat de
moderniteit in z’n hart was geraakt). Na mijn bezoek is dat
althans voor mij niet langer slechts een metafoor.