download pdf - Centrum voor Lokaal Bestuur
download pdf - Centrum voor Lokaal Bestuur
download pdf - Centrum voor Lokaal Bestuur
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
LOKAAL<br />
BESTUUR<br />
Maandblad van het <strong>Centrum</strong> <strong>voor</strong> <strong>Lokaal</strong> <strong>Bestuur</strong> van de PvdA<br />
Sport in de<br />
schijnwerper<br />
Opmerkelijke<br />
initiatieven<br />
Integratie buiten<br />
de Randstad<br />
Venray zet in<br />
op participatie<br />
Burgemeesters<br />
in Haarlem<br />
Verslag en<br />
fotoreportage<br />
Jaargang 32 nummer 7/8<br />
Juli/augustus 2008<br />
Kaaskoppen<br />
In New York<br />
Een levendige<br />
PvdA-afdeling<br />
Reacties op<br />
Wibautlezing<br />
Dualisme is<br />
geen succes<br />
Jan-Jaap over<br />
partijleiderschap
clmn<br />
Foto Robert van Willigenburg/WFA<br />
Rutger Castricum van GeenStijl vuurt vragen af op Ella Vogelaar.<br />
OUdERwETS LEidERSchAp<br />
JAN-JAAP vAN DeN BeRg secretaris CLB<br />
Zeker, het is momenteel geen saaie bedoeling in de PvdA.<br />
Affaires, uitglijers en onhandigheden rijgen zich aaneen, en<br />
er zijn weinig opiniepagina’s waar geen doorwrocht stuk staat<br />
afgedrukt van een of andere partijprominent die schrijft hoe<br />
het verder moet met de sociaal-democratie. Nu is discussiëren<br />
over politiek een van mijn hobby’s. Mede daarom werd ik lid<br />
van een politieke partij. Maar zelfs ik begin de <strong>voor</strong>tdurende<br />
onenigheid binnen onze PvdA zo langzamerhand zat te<br />
worden. Wat er hapert aan de PvdA, dat weten we allemaal<br />
al wel. Ook is het duidelijk welke richtingen we in zouden<br />
kunnen slaan. Oplossingen genoeg. Nu moet er maar eens<br />
gekozen worden. Door de leiding van onze partij. Dus door<br />
Mariëtte Hamer, Lilianne Ploumen en <strong>voor</strong>al natuurlijk door<br />
Wouter Bos. Iedereen tevreden houden gaat niet langer<br />
werken, dat bestendigt slechts het bleke profiel van de PvdA.<br />
Het is zaak dat <strong>voor</strong>al Wouter Bos nu krachtdadig leiderschap<br />
toont en knopen gaat doorhakken. Tot nu toe was Wouter<br />
Bos <strong>voor</strong>al een faciliterende, discussiërende en zoekende<br />
leider met oog <strong>voor</strong> ieders inbreng. Het laatste jaar had<br />
hij het <strong>voor</strong>al druk met zijn sleutelpositie als minister van<br />
Financiën. En natuurlijk, het helpt als Bos en onze andere<br />
bewindslieden een succes maken van dit kabinet en daarin<br />
een herkenbaar rood beleid voeren. Maar alleen daarmee<br />
zijn we er nog niet. De interne verdeeldheid binnen de partij<br />
zit dieper, de discussie over de koers is fundamenteler. Voor<br />
Wouter Bos is daarom de tijd <strong>voor</strong>bij om vanaf de zijlijn<br />
het debat binnen de partij gade te slaan. Nu moet hij het<br />
strijdperk betreden en afkondigen welke kant het op zal gaan.<br />
Dat impliceert dat hij tevens duidelijk maakt waar de PvdA het<br />
wat hem betreft niet mee eens is. Wat mij betreft verklaart hij<br />
bepaalde standpunten maar gewoon buiten de orde. Wellicht<br />
is het daarbij ook nodig om sommige leidende partijgenoten<br />
op hun nummer te zetten of wellicht zelfs de wacht aan te<br />
zeggen. Niet leuk wellicht, en niet zonder risico’s, maar wel<br />
nodig. Tot nog toe was Wouter Bos een moderne - wellicht<br />
zelfs post-moderne - ‘open’ partijleider. Maar het laatste jaar<br />
heeft het teveel aan centrale regie ontbroken. Dat leidde tot<br />
onduidelijkheid en verdeeldheid. Dat kan zo niet langer. Als<br />
Wouter Bos te lang wacht, breidt de interne anarchie zich als<br />
een veenbrand uit en kan het partijleiderschap hem wel eens<br />
ontglippen. Natuurlijk, ik weet best dat de PvdA per definitie<br />
een lastig te besturen partij is, vol betweterige en respectloze<br />
types die leiderschap maar een vies woord vinden. Het<br />
gestaalde partijkader zette zelfs Joop den Uyl <strong>voor</strong>tdurend de<br />
voet dwars, al wordt hij twintig jaar na zijn dood opeens wel<br />
bewierookt. Maar wat mij betreft gaat Wouter Bos nu eens een<br />
tijdje optreden als een ouderwetse partijleider uit de tijd van<br />
de verzuiling, als een Barend Biesheuvel bij<strong>voor</strong>beeld. Zet de<br />
partij maar eens <strong>voor</strong> het blok, spreek maar eens een veto uit,<br />
word maar eens boos.
clfn<br />
LOKAAL<br />
BESTUUR<br />
Maandblad van het <strong>Centrum</strong> <strong>voor</strong> <strong>Lokaal</strong> <strong>Bestuur</strong> van de PvdA<br />
Sport in de<br />
schijnwerper<br />
Opmerkelijke<br />
initiatieven<br />
Integratie buiten<br />
de Randstad<br />
Venray zet in<br />
op participatie<br />
Burgemeesters<br />
in Haarlem<br />
Verslag en<br />
fotoreportage<br />
Jaargang 32 nummer 7/8<br />
Juli/augustus 2008<br />
Kaaskoppen<br />
In New York<br />
Een levendige<br />
PvdA-afdeling<br />
Reacties op<br />
Wibautlezing<br />
Dualisme is<br />
geen succes<br />
Jan-Jaap over<br />
partijleiderschap<br />
Foto Nationale Beeldbank<br />
LOKAAL<br />
BESTUUR<br />
Maandblad over gemeente- en<br />
provinciepolitiek van de PvdA.<br />
Verschijnt tien keer per jaar.<br />
<strong>Lokaal</strong> <strong>Bestuur</strong> is een <strong>voor</strong>tzetting<br />
van De Gemeente, opgericht in 1907<br />
door F.M. Wibaut en P.L. Tak.<br />
UITGAVE<br />
<strong>Centrum</strong> <strong>voor</strong> <strong>Lokaal</strong> <strong>Bestuur</strong> van de<br />
Wiardi Beckman Stichting,<br />
Postbus 1310, 1000 BH-Amsterdam.<br />
ISSN: 0167-0980<br />
32e jaargang no. 7/8<br />
Overname van artikelen, delen daaruit<br />
of illustraties alleen na <strong>voor</strong>afgaande<br />
toestemming.<br />
REDACTIE<br />
Hans Alberse (<strong>voor</strong>zitter),<br />
Jan-Jaap van den Berg, Yasemin<br />
Cegerek, Pierre Heijnen, Iris Meerts,<br />
Nico Portegijs, Kim Putters,<br />
Richard Scalzo, Nicole Teeuwen,<br />
Lobke Zandstra.<br />
De redactie werkt op basis van een<br />
redactiestatuut.<br />
EINDREDACTIE<br />
Jan de Roos<br />
SECRETARIAAT<br />
Jessica Schipper<br />
Postbus 1310, 1000 BH Amsterdam<br />
Telefoon: 0900-9553<br />
E-mail: clb@pvda.nl<br />
BASISLAY-OUT<br />
Stan Wagter, Amsterdam<br />
VORMGEVING<br />
Jos B. Koene, Amsterdam<br />
omslagfoto<br />
PvdA<br />
Rotterdam<br />
wil jeugd in<br />
beweging<br />
krijgen<br />
MEDEWERKERS AAN DIT NUMMER<br />
Jan-Jaap van den Berg (column),<br />
Harriet van Domselaar, Cathrijn<br />
Haubrich (Afgevaardigde), Pierre<br />
Heijnen (Onderweg), Mathilde<br />
de Jong (dagboek), Henk Klaver<br />
(De Estafette), Jos Kuijs (Lokale<br />
kwesties), Ton Langenhuyzen (2e<br />
Kamer), Helbertijn Luijt (dagboek),<br />
Mohammed Mohandis (dagboek),<br />
Bert Otten, Kim Putters (Onderweg),<br />
Rob de Rooij (EU-lokaal),<br />
Jessica Schipper (Persoonlijk),<br />
Jurjen Sietsema, Hans Spigt,<br />
Stijn Verbruggen (dagboek),<br />
Kirsten Verdel<br />
PRODUCTIE EN DRUK<br />
Thieme Media Center, Rotterdam<br />
ABONNEMENTEN<br />
Gratis <strong>voor</strong> leden van het <strong>Centrum</strong><br />
<strong>voor</strong> <strong>Lokaal</strong> <strong>Bestuur</strong>.<br />
Voor niet-leden € 20,- per jaargang.<br />
Losse nummers (€ 3,50 inclusief<br />
verzendkosten) zijn te bestellen bij<br />
de PvdA, telefoon 0900-9553.<br />
ADVERTENTIES<br />
Tarieven en opgave:<br />
Recent (Joop Slor), Postbus 17229,<br />
1001 JE Amsterdam, tel. 020 3308998<br />
INTERNET<br />
<strong>Lokaal</strong> <strong>Bestuur</strong> is ook te raadplegen<br />
op Internet:<br />
http://www.lokaalbestuur.nl<br />
KOPIJ<br />
Reacties en bijdragen naar:<br />
jdroos@pvda.nl<br />
4<br />
6<br />
8<br />
11<br />
15<br />
1 8<br />
4<br />
Sport in Rotterdam<br />
Integreren buiten de<br />
Randstad<br />
Burgemeesters in Haarlem<br />
Berichten uit<br />
een levendige<br />
PvdA-afdeling<br />
Stelling van de Maand<br />
Twee wethouders<br />
reageren op Kalma<br />
Achterkant<br />
Opmerkelijke<br />
initiatieven<br />
Participatie in Venray<br />
Een verslag en een<br />
fotoreportage<br />
Kaaskoppen in New York<br />
Dualisme brengt<br />
politiek niet dichter<br />
bij burger<br />
Reacties op Wibautlezing<br />
JAN-JAAP over partijleiderschap AfgeVAARdigde Cathrijn Haubrich<br />
10 2 de KAMeR Verloedering 16 iNitiAtief VAN de MAANd Haagse<br />
bomen 16 LOKALe KWeStieS Decentralisatie 17 BOeKBeSPReKiNg<br />
Het verhaal van de stad 17 de eStAfette De PvdA in Drenthe 0<br />
eU-LOKAAL Rotterdam 0 diLeMMA Vogelgriep 1 dAgBOeKeN van<br />
jonge raadsleden ONdeRWeg Als het water komt<br />
Partij van de Arbeid
‘ Het drijft op<br />
vrijwilligerswerk’<br />
in VEnRAy iS mEE<br />
hET cOdEwOORd<br />
Foto’s Harriët van Domselaar<br />
Wethouder elly van Dijck, tevens <strong>voor</strong>zitter van het Moedercentrum In het Moedercentrum leren cursisten veel over elkaars culturen<br />
As het over integratie gaat, gaat het<br />
bijna altijd over de Randstad. Wat er<br />
daarbuiten gebeurt om mensen bij<br />
elkaar te brengen, blijft nog te vaak<br />
verborgen. Terwijl er, zoals in<br />
Venray, opmerkelijke initiatieven<br />
worden genomen, die heel goed<br />
blijken te werken. Harriët van<br />
Domselaar reisde <strong>voor</strong> <strong>Lokaal</strong><br />
<strong>Bestuur</strong> vanuit Callantsoog naar<br />
Venray en zag hoe daar integratie<br />
wordt omgezet in participatie.<br />
hARRiëT VAn dOmSELAAR<br />
fReeLANce JOURNALiSte<br />
4<br />
Heerlijk om weer een die echte<br />
PvdA-drijfveer te mogen ervaren.<br />
De langdurende treinreis loonde<br />
de moeite want mijn bezoek aan<br />
Venray zal ik niet licht vergeten.<br />
Mede dankzij Elly van Dijck, Mathieu<br />
Emonts en Samad Houbban<br />
en hun initiatieven.<br />
Bij het station word ik opgehaald<br />
door de kersverse PvdA-wethouder<br />
Elly van Dijck, die me als<br />
<strong>voor</strong>zitster van het Moedercentrum<br />
Eva meteen verrast met een<br />
brok enthousiasme. De manier<br />
waarop ze over ‘haar’ centrum<br />
spreekt, belooft veel.<br />
In de auto geeft Elly een korte terugblik<br />
op het ontstaan, nu bijna<br />
twee jaar geleden. ‘We wisten dat<br />
het pand vrij kwam en dat het in<br />
particuliere handen zou blijven.<br />
De initiatiefgroep, bestaande uit<br />
vrouwen met diverse achtergronden,<br />
dook er meteen op omdat<br />
het qua ruimte en bereikbaarheid<br />
prachtig binnen de plannen paste<br />
om tot één centrale inlooplocatie<br />
te komen.’<br />
Vrijwilligerswerk<br />
De positieve verhalen uit de praktijk<br />
bevestigen dat de beslissing<br />
van de gemeenteraad een juiste<br />
was. Elly: ‘Er komt gemeentesubsidie<br />
<strong>voor</strong> huur en vaste<br />
woonlasten en de betaling van de<br />
coördinator van welzijnsstichting<br />
Synthese. Maar verder is alles<br />
gebaseerd op vrijwilligerswerk.<br />
Voor speciale activiteiten betaalt<br />
iedere deelneemster een kleine<br />
bijdrage. We krijgen ook veel -<br />
soms gratis, soms met forse kortingen<br />
- van sponsors. Variërend<br />
van naaimachines tot koekjes.’<br />
Lachend voegt ze er aan toe: ‘Met<br />
de hele PvdA-groep hebben we op<br />
1 mei de tuin opgeknapt. Dat was<br />
nog eens wat je noemt een echte<br />
dag van de arbeid.’<br />
Eenmaal binnen bij het pand<br />
aan de Paterslaan krijgt het<br />
inleidende verhaal van Elly een<br />
vrolijk vervolg. Ze wordt van alle<br />
kanten gefeliciteerd met haar pas<br />
verworven wethouderschap (Elly<br />
volgt Hassan Najja op) en tegelijk<br />
uiten de vrouwen hun ongerustheid<br />
met ‘je laat ons toch niet in<br />
de steek?’ Helaas moet gezegd<br />
worden dat Elly geen <strong>voor</strong>zitter<br />
kan blijven, maar <strong>voor</strong> een goede<br />
opvolgster zal zorgen. ‘Maar ik<br />
blijf jullie trouw hoor.’<br />
Nederlands<br />
Terwijl de koffie, thee en koek<br />
ter tafel komen, hoor ik verhalen<br />
over wat hier allemaal gebeurt.<br />
In het Nederlands, want dát is<br />
de voertaal in dit centrum. De<br />
ontspannen sfeer in het huis is<br />
voelbaar. ‘We snappen nog niet<br />
altijd elkaars grapjes, maar dat is<br />
eigenlijk ook wel weer grappig,’<br />
zegt een jonge vrouw die in China<br />
is geboren. Haar dochtertje speelt<br />
in de kinderkamer. Elly: ‘Er wordt<br />
ook opvoedingsondersteuning<br />
gegeven. En uitleg over hoe ons<br />
onderwijssysteem in elkaar zit.<br />
Wat ik nog wil melden is dat<br />
ook veel vrijwilligsters houvast<br />
en structuur vinden dankzij hun<br />
contacten met vrouwen van een<br />
andere cultuur.’<br />
Binnen (en ook buiten) het<br />
Moedercentrum worden activiteiten<br />
als fietsen, koken, naaien en<br />
computerles georganiseerd. Elly:<br />
‘De vrouwen kunnen zelf met een<br />
idee komen en moeten daar dan<br />
een plan <strong>voor</strong> maken. Met ‘wat<br />
is er nodig’ bij<strong>voor</strong>beeld. Het bestuur<br />
bekijkt dan of het haalbaar<br />
en uitvoerbaar is.’<br />
Zo kwam er een winkeltje,<br />
waar de vrouwen zelf spulletjes<br />
kunnen inbrengen en die <strong>voor</strong><br />
een kleinigheid door de andere<br />
bezoeksters gekocht kunnen<br />
worden. Sarah uit Iran: ‘En weet<br />
u wat ook leuk is: de gespreksgroepen.<br />
Dan praten we over<br />
actuele dingen. Of over bepaalde<br />
onderwerpen, die we van te voren<br />
kunnen kiezen. Straks gaan<br />
we over de binnenkant van het<br />
lichaam praten. Komt u er bij?’<br />
‘Mooi hè?’, zegt Elly, zichtbaar<br />
genietend van ‘haar’ vrouwen.<br />
‘Je ziet ze groeien, vertrouwen<br />
krijgen. In de ander, maar ook in<br />
zichzelf. Het is hier niet alleen<br />
een kennismaking met Nederlandse<br />
gewoonten en gebruiken,<br />
ze, of laat ik liever zeggen ‘we’, leren<br />
ook veel van elkaars culturen.<br />
Op een heel ontspannen manier.’<br />
Participatie<br />
’s Middags, in het gemeentehuis,<br />
trakteert wethouder Mathieu<br />
Emonts (óók PvdA) me niet<br />
alleen op een lunch, maar ook<br />
op een bevlogen verhaal. Over<br />
integratie, wat hij liever participatie<br />
noemt. ‘Accepteer de verschillen.<br />
Zie ze als verrijking van onze<br />
culturen. Daar is ook het Moedercentrum<br />
op gericht. Ontdek<br />
de mogelijkheden om aan de<br />
samenleving mee te doen. Los<br />
van kleur of afkomst. Gebruik je<br />
talenten. Grijp je kansen. Jong en<br />
oud. Autochtoon en allochtoon.’<br />
Zijn drijfveer is duidelijk. En gebaseerd<br />
op het aloude sociaal-democratische<br />
beginsel. ‘Het thema<br />
van ons collegeprogramma is<br />
niet <strong>voor</strong> niks ‘Doorontwikkelen<br />
en meedoen’. Vanuit de wil om<br />
<strong>voor</strong> elkaar te zorgen, verandert<br />
het begrip integratie geleidelijk<br />
aan in participatie: deel hebben<br />
in iets. En dan heb ik het wel over<br />
álle inwoners.’<br />
Dorpsgevoel<br />
Dat specifieke groepen daarbij
dOEn<br />
Ook niet-schoolgaande kinderen<br />
van de moeders zijn welkom<br />
specifieke instrumenten nodig<br />
hebben is buiten kijf. ‘Er is nog<br />
teveel sprake van afstand en beperkingen.<br />
Daardoor ontstaan er<br />
groepen ‘die niet zo gemakkelijk<br />
meedoen’. Maar daar leg ik me<br />
niet bij neer. Ik wil hier in Venray<br />
gebruik van het dorpsgevoel. Er<br />
is een sterke sociale samenhang,<br />
maar dat is tegelijkertijd ook<br />
een valkuil. Het ons-kent-ons<br />
verschijnsel sluit namelijk alles<br />
wat ‘vreemd’ lijkt op <strong>voor</strong>hand<br />
uit. Dat kan alleen doorbroken<br />
worden door elkaar te leren kennen.<br />
Plannen en projecten uit een<br />
dorp of wijk zélf laten komen. Als<br />
gemeente moet je dan financiele<br />
en materiële <strong>voor</strong>waarden<br />
scheppen. Op de lange termijn<br />
moet er ook infrastructureel wat<br />
gebeuren. Door bij<strong>voor</strong>beeld de<br />
toegang naar wijken te verbeteren<br />
en bij nieuwbouw de <strong>voor</strong>deuren<br />
naar elkaar toe te bouwen.’<br />
Venray heeft bijna 40.000 inwoners,<br />
waarvan 18% van niet-Nederlandse<br />
afkomst is. Er is een<br />
stedelijke kern, met zeer uiteenlopende<br />
wijken, en een groot<br />
buitengebied met tien dorpen.<br />
‘We hebben hier traditiegetrouw<br />
een bloeiend verenigingsleven.<br />
Driekwart van de inwonersaantal<br />
is lid van een club. Méédoen is<br />
ons min of meer met de paplepel<br />
ingegoten. Wat niet wil zeggen<br />
dat iedereen mee móet doen,<br />
maar het gaat er om dat iedereen<br />
kansen krijgt om mee te doen.<br />
Als een Marokkaanse jongen<br />
lid van een fanfare wil worden,<br />
moet dat kunnen. Waarom zou<br />
hij alleen mogen voetballen?<br />
Talenten moeten gezien worden<br />
en ontwikkeld worden.’<br />
Onderwijsproject<br />
De inmiddels aangeschoven<br />
Samad Houbban, woordvoerder<br />
van een uniek onderwijsproject<br />
in Venray en omgeving, vult aan:<br />
‘Vaak hebben jongeren de juiste<br />
kwaliteiten, maar niet de juiste<br />
opleiding gevolgd. Het is aan<br />
ons om hun talenten alsnog te<br />
herkennen en te gebruiken. Het<br />
project IKRA (Arabisch <strong>voor</strong><br />
‘leren’) wil met name allochtone<br />
jongeren bereiken, die interesse<br />
hebben <strong>voor</strong> welzijnswerk. Van<br />
huis uit wordt vaak verwacht dat<br />
ze <strong>voor</strong> een handelsrichting kiezen,<br />
maar verloskundige of verpleger<br />
zijn ook mooie beroepen.<br />
Daarom is het ook belangrijk dat<br />
we hun ouders er bij betrekken.<br />
Hun werelden, die soms heel ver<br />
uiteen liggen, dichter bij elkaar<br />
brengen.’<br />
Mentaal en financieel gesteund<br />
door de gemeente wordt er gewerkt<br />
met als motto ‘wat kunnen<br />
we <strong>voor</strong> elkaar betekenen?’ ‘We<br />
hebben goede contacten met<br />
bij<strong>voor</strong>beeld de Rotaryclub en diverse<br />
bedrijven. Ook de welzijnsstichting<br />
Synthese verleent alle<br />
medewerking.’<br />
Mathieu vult nog aan: ‘De manier<br />
waarop er met migranten wordt<br />
omgegaan lijkt soms ruimdenkend,<br />
maar grenst vaak aan een<br />
soort onverschilligheid. Een<br />
menselijk mechanisme hoor.<br />
Maar als je onverschillig blijft,<br />
sluit je niet alleen de ander uit,<br />
maar ook jezelf. Dat zorgt alleen<br />
maar <strong>voor</strong> misverstanden en<br />
<strong>voor</strong>oordelen.’<br />
Trots<br />
Bij het afscheid nemen filosoferen<br />
we nog even over de uitspraak<br />
van Job Cohen (‘Doe geen andere<br />
dingen, maar doe de dingen anders’).<br />
Als ik een half uurtje later<br />
weer in de trein zit, op de terugweg<br />
naar het ‘meer afstandelijke<br />
westen’, voel ik nog steeds een<br />
glimlach op mijn gezicht: mooi,<br />
zoals ze in Venray bezig zijn…<br />
Een jonge Marokkaanse komt<br />
tegenover me zitten en glimlacht<br />
terug. We raken aan de praat.<br />
Over haar studie bedrijfskunde en<br />
over haar trouwdag. Het bijzondere<br />
is dat ze me vertelt over haar<br />
moeder. ‘Ik nam haar altijd alles<br />
uit handen,’ vertrouwt ze me toe.<br />
‘Maar ik dacht ineens: nu ga ik<br />
het huis uit, wat nu? Toen is ze<br />
een cursus gaan doen. En volgt<br />
nu gespreksgroepen. En weet u<br />
wat er gebeurt? Ze is gelukkiger.<br />
En trots. Waar ik natuurlijk óók<br />
weer trots op ben.’<br />
De cirkel van mijn bezoek aan<br />
Venray was rond.<br />
‘ We willen jonge<br />
allochtonen interesseren<br />
<strong>voor</strong> het welzijnswerk’<br />
Mathieu emonts (boven) en projectleider Samad Houbban (onder)<br />
5
SpORT mOET gEw<br />
Fotobureau Roel Dijkstra<br />
Matthijs van Muijen<br />
Het kan niet op deze zomer. Eerst<br />
het EK, straks de Olympische Spelen.<br />
Voor <strong>Lokaal</strong> <strong>Bestuur</strong> aanleiding om<br />
ook het vizier op sport te richten.<br />
Lokale sport, welteverstaan. In<br />
Rotterdam wil PvdA-raadslid Matthijs<br />
van Muijen naar een systeem waarin<br />
gemeente, topsporters, scholen<br />
en sportverenigingen, maar ook<br />
politie en andere maatschappelijke<br />
partners samenwerken om mensen<br />
al vanaf de basisschool aan het<br />
bewegen te krijgen. Hoe denkt hij<br />
dat te bereiken? En wat vindt Marjo<br />
van Dijken, woordvoerder sport in de<br />
Tweede Kamer, ervan?<br />
JURJEn SiETSEmA<br />
fReeLANce JOURNALiSt<br />
6<br />
Matthijs<br />
van Muijen<br />
Woordvoerder Sport in Rotterdam<br />
Schreef nota ‘Sport in Rotterdam,<br />
altijd in beweging’<br />
Je tuigt in je nota een indrukwekkend<br />
systeem op met als doel om<br />
je stadsgenoten in beweging te<br />
krijgen. Denk je dat de gemiddelde<br />
Rotterdammer op dit soort<br />
‘bemoeizucht’ zit te wachten? Er<br />
zijn toch voldoende sportverenigingen<br />
waar ze terecht kunnen?<br />
‘Er zijn veel wijken waar maar<br />
10% van de scholieren actief is<br />
in een sportvereniging en dus<br />
90% niet. Het zijn vaak mensen<br />
uit culturen waarin dat ook niet<br />
gebruikelijk is en die er ook de<br />
financiële middelen niet <strong>voor</strong><br />
hebben. Bovendien is er niet in<br />
elke wijk een sportvereniging.’<br />
Wie wil je <strong>voor</strong>al bereiken met dit<br />
sportoffensief ?<br />
‘Eén op de vier kinderen van<br />
twaalf jaar in Rotterdam is te dik.<br />
Ze krijgen veel te weinig beweging.<br />
Op scholen heb je als lokale<br />
overheid invloed en kun je een<br />
probleem als dit vroeg aanpakken.<br />
We willen er<strong>voor</strong> zorgen<br />
dat de kinderen meer uren sport<br />
krijgen in hun lesprogramma en<br />
dat er ook na schooltijd voldoende<br />
mogelijkheden zijn om te<br />
bewegen, door er<strong>voor</strong> te zorgen<br />
dat er ook in de wijken gesport<br />
kan worden.’<br />
Er is een groot tekort aan bevoegde<br />
sportleerkrachten in het<br />
westen van het land. Hoe kom<br />
je dan aan de menskracht om je<br />
plannen waar te kunnen maken?<br />
‘Er zijn te weinig sportleerkrachten<br />
op HBO-niveau. Er zijn wel<br />
mensen met een sportopleiding<br />
op MBO-niveau die, onder begeleiding<br />
van zo’n HBO-geschoolde<br />
leerkracht, het werk prima zou-<br />
den kunnen doen. Wij willen, om<br />
het tekort zo snel mogelijk aan<br />
te vullen, dat we de mogelijkheid<br />
krijgen om die MBO’ers op deze<br />
manier in te zetten op scholen, in<br />
wijken en bij verenigingen. Maar<br />
daar is, naast de toestemming,<br />
ook geld <strong>voor</strong> nodig.’<br />
In je nota staat ook dat je<br />
topsporters wilt inzetten. Eén<br />
van de grootste <strong>voor</strong>beelden<br />
van topsport in Rotterdam is<br />
Feijenoord. Zijn voetballers van<br />
dit niveau eigenlijk wel warm te<br />
krijgen <strong>voor</strong> dit soort kleinschalige<br />
buurtactiviteiten?<br />
‘Feijenoord doet relatief weinig<br />
<strong>voor</strong> de buurt. De gemeente<br />
draagt wel behoorlijk bij aan de<br />
veiligheid rondom de wedstrijden<br />
en straks misschien ook aan een<br />
nieuw stadion. Wij vinden dat we<br />
daar eigenlijk best iets <strong>voor</strong> terug<br />
mogen zien van Feijenoord. Een<br />
voetballer kan zich bij<strong>voor</strong>beeld<br />
verbinden aan een wijk of aan een<br />
school, daar regelmatig naartoe<br />
gaan en jongeren stimuleren om<br />
te gaan sporten.’<br />
Hoe denkt Feijenoord daar zelf<br />
over?<br />
‘Ik heb niet het idee dat het een<br />
prioriteit van ze is. Dat pakken<br />
Engelse topclubs heel anders aan.<br />
Die staan midden in de wijken en<br />
ontwikkelen lesprogramma’s om<br />
sport op scholen en in buurten te<br />
stimuleren. Feijenoord is daar in<br />
mijn beleving helemaal niet mee<br />
bezig. Voor hen tellen de titels<br />
en de Champions League. Er<br />
staat in onze nota wel een citaat<br />
van Erik Gudde, de <strong>voor</strong>zitter<br />
van Feijenoord, die het Engelse<br />
<strong>voor</strong>beeld aanhaalt, maar ook<br />
toegeeft dat Feijenoord zelf nog<br />
heel wat stappen moet zetten<br />
<strong>voor</strong> ze zover zijn.’<br />
Wat kun je als gemeente doen om<br />
een club als Feijenoord, en daar-<br />
‘ eén op de<br />
vier kinderen<br />
is te dik’<br />
mee ook anderen, die stappen te<br />
laten nemen?<br />
‘Feijenoord wil van de gemeente<br />
toestemming om een nieuw<br />
stadion te bouwen en wil ook een<br />
bijdrage van de gemeente <strong>voor</strong><br />
de aanleg van de infrastructuur<br />
rondom het stadion.<br />
Je zou dus heel goed <strong>voor</strong>waarden<br />
kunnen stellen aan de toestemming<br />
en/of aan de bijdrage.<br />
Bij<strong>voor</strong>beeld dat ze zich meer<br />
in de wijken laten zien. Niet één<br />
keer per jaar, maar regelmatig de<br />
spelers inzetten, clinics geven op<br />
scholen en zo. Laten zien dat het<br />
echt uitmaakt dat er een topsportclub<br />
in de omgeving is.’<br />
We hebben het nog niet gehad<br />
over de mensen om wie het eigenlijk<br />
gaat. Hebben die eigenlijk<br />
wel behoefte aan zo’n gerichte,<br />
georganiseerde aanpak?<br />
‘Wij vinden het nodig dat er om<br />
gezondheidsredenen en gewoon<br />
omdat het prettig is…….<br />
Wij?<br />
‘Uit onderzoek van het <strong>Centrum</strong><br />
<strong>voor</strong> Informatie en Statistiek<br />
blijkt dat Rotterdammers het<br />
erg prettig vinden dat ze in hun<br />
eigen buurt kunnen sporten. We<br />
komen op verschillende niveaus<br />
met <strong>voor</strong>stellen om dat te kunnen<br />
bereiken. In buurten, op scholen<br />
en via verenigingen.’<br />
Hoe?<br />
‘We willen bij<strong>voor</strong>beeld meer<br />
ruimte <strong>voor</strong> ‘zomaar even sporten’.<br />
Sport moet een natuurlijk<br />
onderdeel van het dagelijks leven<br />
zijn. Daar is Rotterdam onvoldoende<br />
op ingesteld. Daarom<br />
willen we dat de gemeente daar<br />
bij de (her-) inrichting van straten<br />
meer en tijdiger rekening houdt.<br />
Daarnaast staan sportzalen en<br />
sportvelden van verenigingen<br />
grote delen van de week leeg en<br />
sporthallen van scholen in de
weekenden. Wij willen dat er<br />
afspraken komen om intensiever<br />
gebruik te maken van die zalen en<br />
velden. Het worden zogenaamde<br />
‘stand alone’ faciliteiten die qua<br />
eigendom, onderhoud en begeleiding<br />
in handen zijn van een aparte<br />
stichting. Woningbouwcorporaties<br />
zouden daar, volgens ons, een<br />
grote rol in kunnen spelen.<br />
Je hebt het in de nota ook over<br />
‘veilig sporten met fatsoen’. Wie<br />
over de schreef gaat moet volgens<br />
jou hard worden aangepakt. Is<br />
dat echt nodig?<br />
‘Het komt steeds vaker <strong>voor</strong> dat<br />
kleine incidenten in de buurt, op<br />
het sportveld of langs de lijn uit<br />
de hand lopen. Aanmoedigingen<br />
aan de kant van het veld of vanaf<br />
de tribune hebben soms een<br />
ronduit naar karakter. Het kan<br />
toeschouwers maar ook spelers<br />
aanzetten tot geweld.<br />
Ook binnen het spel is het respect<br />
<strong>voor</strong> elkaar en <strong>voor</strong> de scheidsrechter<br />
soms ver te zoeken. Als<br />
de scheidsrechter een beslissing<br />
neemt die een speler niet welgevallig<br />
is, kan dat een vechtpartij<br />
tot gevolg hebben waarbij rake<br />
klappen worden uitgedeeld. Het<br />
is dus hard nodig om te laten zien<br />
dat we dit soort gedrag onder<br />
geen <strong>voor</strong>waarde tolereren en<br />
dat we dat gedrag ook bestraffen.<br />
Sport is een spel en moet<br />
<strong>voor</strong>al zo gezellig mogelijk zijn<br />
en blijven.’<br />
Is de nota alleen geschreven <strong>voor</strong><br />
Rotterdam of kunnen andere<br />
gemeenten er ook iets mee?<br />
‘Natuurlijk is de nota in de eerste<br />
plaats <strong>voor</strong> Rotterdam geschreven<br />
maar er zit toch ook wel iets<br />
achter van het leggen van een basis<br />
<strong>voor</strong> een PvdA-visie op sport.<br />
Die hebben we namelijk als partij<br />
nog steeds niet echt. Misschien is<br />
dit een begin.’<br />
Tot slot: verwacht je concrete<br />
steun uit Den Haag <strong>voor</strong> je plannen?<br />
‘Ja, toch wel. Vooral als het om de<br />
leraren gaat. Dat is een Haagse<br />
kwestie. Daarom hoop ik ook<br />
dat de Tweede Kamerfractie zich<br />
er, ook bij monde van Marjo van<br />
Dijken, <strong>voor</strong> gaat inzetten dat er<br />
meer bevoegde (lees: HBO-geschoolde)<br />
sportleraren komen,<br />
want daar is wel geld van het Rijk<br />
<strong>voor</strong> nodig.’<br />
Marjo van Dijken<br />
PvdA-kamerlid,<br />
woordvoerder sport<br />
Kunnen Matthijs van Muijen, zijn<br />
fractie en eventueel anderen die<br />
zijn plannen overnemen rekenen<br />
op steun uit Den Haag?<br />
‘Dat zal heel wisselend zijn.<br />
Sommige punten uit de nota zijn<br />
namelijk puur het eigen sportbeleid<br />
van die gemeente. Wat er in<br />
het landelijk beleid van Jet Bussemaker<br />
en Sharon Dijksma wel<br />
extra zit, is geld <strong>voor</strong> combinatiefuncties<br />
waarin je de koppeling<br />
legt tussen naschoolse opvang,<br />
sportverenigingen en onderwijs.<br />
Buiten dat zijn heel veel van de<br />
punten uit de nota alleen maar op<br />
lokaal niveau vorm te geven.’<br />
Geeft u eens een concreet <strong>voor</strong>beeld?<br />
‘Ik herinner me een korfbalvereniging<br />
in Groningen die alle<br />
wijken langs ging.<br />
Ze plaatsten een oproep in het<br />
wijkkrantje en op elk veldje waar<br />
ook maar iets kon, werd gekorfbald.<br />
Dat levert leden op en dus<br />
winst <strong>voor</strong> iedereen. Het was een<br />
vereniging met een duidelijke<br />
jeugdafdeling en met een helder<br />
jeugdbeleid. Daar heb je dus als<br />
‘Den Haag’ helemaal niets aan<br />
toe te voegen. Dat regelt zich<br />
helemaal vanzelf en dat moet je<br />
ook zo laten.’<br />
Waar heb je als ‘Den Haag’<br />
volgens u dan wel iets aan toe te<br />
voegen in dit verband?<br />
‘In overstijgende zaken zoals<br />
de combinatiefuncties en de<br />
buitenschoolse opvang worden<br />
gemeenten met middelen ondersteund.’<br />
En de sportleraren?<br />
‘Vanuit de onderwijshoek, dus<br />
geld <strong>voor</strong> meer HBO-opleidingscapaciteit,<br />
kan ik het niet beoordelen<br />
maar ik vond het <strong>voor</strong>stel<br />
om MBO’ers in de uitvoering, on-<br />
der mandaat van een HBO’er, in<br />
te zetten om het personeelstekort<br />
terug te dringen erg verstandig.’<br />
Heeft u nieuwe dingen gelezen in<br />
de nota van Matthijs van Muijen<br />
en zijn fractie?<br />
‘Wat <strong>voor</strong> mij redelijk nieuw was,<br />
was de suggestie om naar de woningcorporaties<br />
te kijken als het<br />
gaat om het beheer van de sportzalen.<br />
Het beheer van een kantine<br />
moet je dan niet van één persoon<br />
afhankelijk laten zijn. Zo iemand<br />
sluit de kantine op uren waarin hij<br />
misschien minder omzet draait.<br />
Op zich een legitieme afweging,<br />
maar de ontmoetingsfunctie valt<br />
dan wel weg. Ik liep er tegenaan<br />
‘ Zet er altijd een<br />
picknicktafel bij’<br />
Marjo van Dijken<br />
OOn wORdEn<br />
bij de peuter- en kleutergym op de<br />
zondagochtend, waarbij het geweldig<br />
zou zijn als de ouders met<br />
elkaar in de kantine in gesprek<br />
zouden komen, maar waarbij dat<br />
dus niet kon. Bovendien zou je<br />
dan als overheid ook eens tegen<br />
iemand uit het maatschappelijk<br />
werk of uit de opvoedingsondersteuning<br />
kunnen zeggen ‘ga er<br />
gewoon eens bij zitten, drink een<br />
kop koffie mee en kijk wat daar<br />
gebeurt. Je hebt er zo’n prachtige<br />
vindplaats’. Maar dan moet je dus<br />
als overheid wel zelf zeggenschap<br />
hebben over de openingstijden<br />
van de kantine. Voor in de wijk<br />
zou ik nog als suggestie willen<br />
meegeven: Zorg dat je in elke<br />
gRATiS SpORTEn VOOR KindEREn in OVERSchiE<br />
Een opmerkelijk initiatief komt uit de Rotterdamse deelgemeente Overschie. Daar kunnen kinderen gratis<br />
sporten. Het project Overschie Sport Gratis blijkt succesvol. Vier maanden na de start van het project<br />
profiteert al 25 procent van alle kinderen in Overschie in de leeftijdscategorie 6 tot en met 12 jaar van een<br />
gratis lidmaatschap bij één van de Overschiese verenigingen. 26 procent van deze groep is als nieuw lid<br />
bijgeschreven bij een Overschiese vereniging. De andere 74 procent van deze groep was dus al lid van een<br />
vereniging en heeft daar<strong>voor</strong> nu een gratis lidmaatschap aangevraagd.<br />
Overschie kent in totaal zo’n 900 kinderen in de leeftijdscategorie 6-12 jaar. Vorig jaar besloot het dagelijks<br />
bestuur van de deelgemeente Overschie om het lidmaatschap van één sportvereniging of scouting<br />
<strong>voor</strong> alle leerlingen van de basisschool gratis te maken. Dit houdt in dat de deelgemeente <strong>voor</strong> elk kind<br />
de contributie <strong>voor</strong> één vereniging, binnen gemeentegrenzen van Overschie, <strong>voor</strong> haar rekening neemt.<br />
Vanaf 1 januari 2009 geldt dit aanbod <strong>voor</strong> álle schoolgaande kinderen tot en met 18 jaar.<br />
In de eerste maanden dat deze actie nu loopt, hebben 224 kinderen een verzoek <strong>voor</strong> gratis contributie bij<br />
de vereniging van hun keuze ingediend. Ouders en hun kinderen mogen zelf kiezen bij welke vereniging<br />
zij het formulier <strong>voor</strong> gratis contributie inleveren. Zo zijn er naast kinderen die <strong>voor</strong> het eerst gaan sporten<br />
ongetwijfeld kinderen die door de regeling van de deelgemeente nu een tweede sport zijn gaan beoefenen,<br />
naast de sport die zij al deden.<br />
Met het project, dat op 1 januari 2008 van start is gegaan, wil het deelgemeentebestuur de kinderen én<br />
het verenigingsleven een gezonde impuls geven. Behalve het vergoeden van het contributiegeld zorgt de<br />
projectorganisatie Ambition Sportburo ook <strong>voor</strong> vele initiatieven en activiteiten die kinderen moeten stimuleren<br />
om (meer) te gaan sporten. Zo worden er op alle Overschiese basisscholen meerdere clinics georganiseerd.<br />
Ook buiten schooltijd vinden er veel sportieve evenementen plaats. Deze zomer kan Overschie<br />
bij<strong>voor</strong>beeld kennismaken met het straatvoetbalfenomeen Soufiane Touzani, die in juli en op 31 augustus<br />
tijdens het festival Paradie Overschie een vier uur durende clinic (Rotterdam Streetleague) verzorgt.<br />
Tevens heeft Touzani zich opgeworpen als ambassadeur <strong>voor</strong> het project Overschie Sport Gratis. Het idee<br />
daarachter is dat deze straatvoetballer <strong>voor</strong> veel (allochtone) jongeren een extra aansporing kan zijn om te<br />
gaan sporten en zich bij een Overschiese vereniging aan te sluiten.<br />
Overigens wil het deelgemeentebestuur met het project niet alleen kinderen aan het sporten krijgen. Het<br />
is ook een enorme kans en uitdaging <strong>voor</strong> de verenigingen in Overschie. Het verenigingsleven en de sociale<br />
samenhang wordt hiermee versterkt. De deelgemeentebestuur beseft dat door het succes die de actie<br />
nu heeft verschillende clubs opeens met een flinke groei te maken krijgen waarop ze wellicht niet zijn<br />
berekend. Daarom bestaat het project ook uit een partnership tussen de deelgemeente en de verenigingen.<br />
Zo worden er acties opgezet om inwoners actief te stimuleren om als vrijwilliger aan de slag te gaan<br />
bij een vereniging waar hun kind actief is of wordt. Ook helpt Ambition Sportburo, dat de uitvoering van<br />
het project verzorgt, verenigingen bij het opleiden van kaderleden, het uitbouwen van het sportaanbod,<br />
enzo<strong>voor</strong>ts.<br />
Nadere informatie over dit project is te vinden op www.OverschieSportGratis.nl.<br />
wijk een ontmoetingsplaats hebt<br />
<strong>voor</strong> de allerkleinsten en zet daar<br />
altijd een picknicktafel bij. Dat<br />
is hét instrument bij uitstek om<br />
mensen tegenover elkaar plaats<br />
te laten nemen. Vermijdingsgedrag<br />
is zo bijna niet mogelijk. Die<br />
kleintjes spelen in de zandbak<br />
maar de ouders raken met elkaar<br />
in gesprek en dat kan tot mooie<br />
dingen leiden.’<br />
De nota ‘Sport in Rotterdam, altijd<br />
in beweging’ is als <strong>pdf</strong>-bestand<br />
te <strong>download</strong>en vanaf de site van de<br />
PvdA Rotterdam: www.pvdarotterdam.nl/nieuwsbericht/4102<br />
7
afgvrdgd<br />
SteMBUReAU 19 Mijn Estlandse collega en ik stap-<br />
Wat houdt de PvdA’ers in de Eerste<br />
en Tweede Kamer en in het Europees<br />
Parlement bezig? Zij komen hier<br />
beurtelings aan het woord. Dit keer<br />
Cathrijn Haubrich, lid van de Eerste<br />
Kamer.<br />
Op het gebied van mobiliteit, te weten in-, door- en<br />
uitstroom, zijn wij de adviseurs van het eerste uur.<br />
Wij bieden oplossingen die leiden ‘van werk naar werk’<br />
en competentieontwikkeling. Wij hebben vele werkgevers,<br />
werknemers en bestuurders ondersteund in mobiliteitsvraagstukken.<br />
Ons uitgangspunt is het bieden van<br />
creatieve oplossingen <strong>voor</strong> mobiliteitsvraagstukken <strong>voor</strong><br />
ambtenaren en bestuurders met behoud van ambtelijke<br />
zekerheden en een ABP- danwel APPA-pensioen.<br />
8<br />
Foto Hans Kouwenhoven<br />
pen om 13.45 uur stembureau<br />
nummer 19 binnen. De kiescommissie<br />
is duidelijk geagiteerd.<br />
Onmiddellijk worden hapjes en<br />
een glas wijn aangevoerd. Die<br />
Europeanen mochten anders<br />
eens denken, dat dit Georgische<br />
stembureau niet weet hoe het<br />
hoort! En misschien duurt het<br />
dan nóg langer, <strong>voor</strong>dat Georgië<br />
tot de NATO en - liever nog - tot<br />
de EU mag toetreden!<br />
In Georgië zien ze maar al te<br />
goed,hoe de EU mede kan bijdragen<br />
aan nationale welvaart, aan<br />
werkgelegenheid en het inrichten<br />
van een betrouwbare rechtsstaat.<br />
In Nederland vinden we het<br />
gewoon dat de politie doorgaans<br />
niet corrupt is en rechters niet<br />
partijdig. Wij rekenen er op dat<br />
je eigendom niet straffeloos kan<br />
worden afgenomen, en dat je<br />
doorgaans redelijk betaald werk<br />
kunt vinden.<br />
Als parlementariër - ook Eerste<br />
Kamerleden zijn volwaardig<br />
parlementariër; dat wordt nog<br />
wel eens over het hoofd gezien!<br />
- heb je het <strong>voor</strong>recht regelmatig<br />
te worden uitgenodigd <strong>voor</strong><br />
waarnemingsmissies, die door<br />
de EU of door de OVSE worden<br />
afgevaardigd naar landen, waar<br />
democratie minder vanzelfsprekend<br />
is als in Nederland. Het<br />
waarnemen biedt je de unieke<br />
kans om in landen rond te kijken<br />
zoals dus Georgië, waar op 21<br />
mei 2008 parlementsverkiezingen<br />
werden gehouden.<br />
Het beoordelen van wetten is<br />
<strong>voor</strong> de Eerste Kamer een belangrijke<br />
taak, zo niet dé belangrijkste<br />
taak. Van ons als senatoren wordt<br />
Advertentie<br />
verwacht dat wij door de Tweede<br />
Kamer aangenomen wetsontwerpen<br />
langs de finale maatlat<br />
leggen.<br />
Draagt het wetsontwerp - al<br />
dan niet geamendeerd door de<br />
Tweede Kamer- echt bij aan het<br />
oorspronkelijke doel? Is de wet in<br />
overeenstemming met de Grondwet<br />
en internationale verdragen?<br />
Is de wet wel uitvoerbaar? Leidt<br />
de wet tot (administratieve) lastenverzwaring?<br />
Veel vaker dan de gemiddelde<br />
Nederlander in de gaten heeft,<br />
gaat het dan om het beoordelen<br />
van Europese regelgeving<br />
- doorgaans het inpassen in het<br />
Nederlandse recht van Europese<br />
Richtlijnen en het goedkeuren<br />
van verdragen, zoals het Verdrag<br />
van Lissabon. Menige gemeente<br />
en provincie zal zelfs oordelen:<br />
het gaat té vaak om Europese<br />
regelgeving - luchtkwaliteit,<br />
kaderrichtlijn water, verboden<br />
staatssteun, aanbestedingsverplichtingen<br />
- waar bemoeit<br />
Europa zich mee?<br />
In een globaliserende wereld kan<br />
een klein land als Nederland het<br />
niet meer in zijn eentje redden,<br />
noch economisch, noch op het<br />
gebied van veiligheid en rechtvaardigheid.<br />
In de afgelopen 50<br />
jaar heeft Europa veel betekend<br />
<strong>voor</strong> economische ontwikkeling<br />
en welvaart van bedrijven én<br />
burgers. In de komende 50 jaar<br />
zal de focus wellicht meer verschuiven<br />
naar veiligheid in veel<br />
verschillende betekenissen. Terrorismebestrijding,<br />
bestrijding<br />
van de georganiseerde internationale<br />
criminaliteit, voedselveiligheid,<br />
klimaatverandering en<br />
P&O Services Groep<br />
dé mobiliteitspartner <strong>voor</strong> bestuurders en ambtenaren.<br />
Den Haag Maastricht Meppel Tilburg Wageningen Hedel<br />
aantasting van de privacy - het<br />
zijn allemaal onderwerpen die<br />
onmogelijk nog nationaal kunnen<br />
worden aangepakt.<br />
Mensenhandel, internetcriminaliteit,<br />
broeikasgassen en<br />
schending van mensenrechten<br />
- daartegen helpen geen nationalisme,<br />
geen ijsmuts en geen<br />
klompen meer.<br />
In de Eerste Kamer zijn maar weinig<br />
echte eurosceptici te vinden.<br />
De senatoren beseffen dat in deze<br />
razendsnelle wereld grenzen<br />
eigenlijk niet meer bestaan. Wel<br />
zijn de senatoren zonder uitzondering<br />
zeer alert om - als het kan<br />
- de nationale eigenheid en zelfstandigheid<br />
te bewaken. Niets<br />
menselijks is Nederland vreemd:<br />
zoals een Nederlander graag de<br />
regie over eigen leven, relaties en<br />
werk behoudt, zo wil Nederland<br />
maximale zeggenschap over de<br />
inrichting van de samenleving.<br />
Als het kan. En alleen als het<br />
móet die zeggenschap overlaten<br />
aan het grotere verband. Langs<br />
die maatlat zal deze zomer het<br />
Verdrag van Lissabon worden<br />
gelegd.<br />
Aan dat soort luxeproblemen zijn<br />
de dames en heren in stembureau<br />
nummer 19 nog niet toe. Veiligheid<br />
tegen boze buur Rusland,<br />
exportmogelijkheden <strong>voor</strong> hun<br />
wijn, riolering <strong>voor</strong> de wc, asfalt<br />
op de dorpsweg en boven alles<br />
werk <strong>voor</strong> de jonge mensen die<br />
afstuderen aan de universiteit<br />
- dát is wat hen bezig houdt.<br />
Daar<strong>voor</strong> zouden ze best wat<br />
autonomie willen inleveren. En<br />
daarom rennen ze met hapjes en<br />
thee.<br />
Wij streven in alle gevallen naar een win-win situatie,<br />
zowel <strong>voor</strong> werkggevers als <strong>voor</strong> werknemers<br />
en bestuurders.<br />
Voor informatie:<br />
Neem gerust kontakt met ons op via<br />
Frank Damen (06 - 53175662),<br />
Ad Anthonissen (06 - 51073692)<br />
danwel via ons algemene nummer: 073 - 5039320.<br />
Correspondentieadres | Postbus 94, 5320 AB Hedel Telefoon | (073) 503 93 20 Internet | www.posg.nl
dE STELLing<br />
VAn dE mAAnd<br />
elke maand legt <strong>Lokaal</strong> <strong>Bestuur</strong> een stelling aan u <strong>voor</strong>.<br />
vorige keer was dat:<br />
Door het dualisme is het contact tussen bestuur en<br />
inwoners verbeterd.<br />
We kregen de volgende reacties:<br />
Annebeth evertz,<br />
statenlid in Zeeland:<br />
Ik heb de indruk dat het dualisme<br />
juist heeft geleid tot een grotere<br />
afstand tussen politiek en burgers.<br />
Discussiëren over beleidskaders<br />
en financiële verantwoordingen<br />
is belangrijk, maar heeft<br />
geen grote aantrekkingskracht<br />
op burgers. Burgers willen hun<br />
concrete problemen erkend en<br />
het liefst nog opgelost zien. Zij<br />
zoeken die erkenning bij belangengroeperingen<br />
en proberen,<br />
veelal via juridische procedures,<br />
hun oplossingen te krijgen. Aan<br />
volksvertegenwoordigers dus de<br />
taak om de problemen van burgers<br />
politiek vertaald te krijgen<br />
en in heldere taal uit te leggen<br />
hoe zij die problemen gaan oplossen.<br />
Dat is en blijft lastig.<br />
Carry Abbenhues,<br />
gedeputeerde in Overijssel:<br />
Op het antwoord heb ik flink<br />
moeten kauwen. De invoering<br />
van de wet dualisering van het<br />
gemeentebestuur zou een aantal<br />
‘zegeningen’ moeten brengen in<br />
het openbaar bestuur. O.a. duidelijkheid<br />
<strong>voor</strong> inwoners over wie<br />
(de raad, de staten, het college)<br />
waar over gaat en hoe inwoners<br />
daar wijzer, beter van worden en<br />
meer betrokkenheid. Een structuur-<br />
en een cultuurverandering<br />
waren nodig.<br />
In het eerste zijn we wel goed,<br />
met dat bijltje kunnen wij wel<br />
hakken en er heeft zeker een<br />
cultuurverandering plaatsgevon-<br />
den. Niet in het minst door een<br />
scherpere rolverdeling tussen<br />
raden/staten en het college. Zijn<br />
inwoners sneller en beter betrokken<br />
bij de beleids<strong>voor</strong>bereiding<br />
en – uitkomsten? Je ziet nu mooie<br />
nieuwe vormen van participatie in<br />
gemeente- en provincieland. Als<br />
gevolg van het dualisme? Nja, het<br />
is het onderzoeken waard.<br />
Ruud vreeman,<br />
burgemeester van Tilburg:<br />
Het is niet verbeterd. Al deze<br />
bestuurlijke ‘vorminterventies’<br />
hebben geen invloed op de rolopvatting<br />
van politici. De kwaliteit<br />
van de contacten tussen bestuur<br />
en inwoners wordt bepaald<br />
door de opvatting en organisatie<br />
van raadsleden in de politieke<br />
praktijk. Ook de bestuursstijl in<br />
het college (duaal of monistisch)<br />
bepaalt de mate van contact met<br />
de burgers. Het gaat dus om een<br />
politiek-maatschappelijke orientatie<br />
van gemeenteraadsleden<br />
en wethouders, die los van welke<br />
organisatorische structuur dan<br />
ook uitgeoefend kan worden.<br />
Constantijn Jansen op de Haar,<br />
raadslid in Utrecht:<br />
Nee, het dualisme heeft er niet<br />
<strong>voor</strong> gezorgd dat bestuur en<br />
inwoners dichter bij elkaar zijn<br />
gekomen. Wat heel belangrijk is,<br />
als het gaat om het dichter bij de<br />
burger staan, is dat je de inwoner<br />
opzoekt, kijkt waar hij woont envandaan<br />
komt, wat er speelt, dat<br />
je informeert en dat je in dialoog<br />
gaat. Dat gaat haast per definitie<br />
niet om technische discussies zoals<br />
die over de verhoudingen tussen<br />
de raad en het college. Ook<br />
in de oude niet-duale situatie was<br />
er de mogelijkheid om mensen te<br />
spreken en als raadslid midden in<br />
de maatschappij te staan, daar is<br />
niets aan veranderd.<br />
Jacques Wallage,<br />
burgemeester van groningen:<br />
Het is nog te vroeg om deze stelling<br />
te onderschrijven. Raadsleden<br />
zijn wel meer volksvertegenwoordigers<br />
geworden en nemen<br />
hun controlerende rol serieuzer.<br />
Van groot belang is of wethouders<br />
informeel feitelijk nog deel<br />
uit maken van de fractie. Daar<br />
waar dat het geval is zie je nog<br />
veel van de traditionele “binnenskamers”-strategie.<br />
Nog te weinig<br />
voeren gemeenteraadsleden zelf<br />
de politieke regie. In dat opzicht<br />
verloopt het transparanter maken<br />
van de lokale democratie trager<br />
dan ik <strong>voor</strong> ogen had toen ik<br />
meeverantwoordelijkheid nam<br />
<strong>voor</strong> de instelling van de Commissie<br />
Elzinga.<br />
Hans van Agt, raadslid in Breda:<br />
In Breda is door de overwinning<br />
van de PvdA is 2006 de communicatie<br />
tussen bestuur en burgers<br />
verbeterd. De PvdA-wethouders,<br />
burgemeester en raadsleden<br />
zoeken direct het contact met de<br />
burger. Wij zijn zichtbaar, aanspreekbaar<br />
en afrekenbaar.<br />
Bert Kersten,<br />
gedeputeerde in Limburg:<br />
Laat ik <strong>voor</strong>opstellen dat iedere<br />
poging om het contact overheid<br />
burgers te verbeteren waardering<br />
verdient. Maar ik vraag me af of<br />
we niet doorschieten. Door alsmaar<br />
energie te steken in allerlei<br />
pogingen zoals dualisme, kiesdrempels<br />
verlagen enz., ontstaat<br />
Foto Nationale Beeldbank<br />
er een beeld alsof burgers overal<br />
over kunnen meepraten, terwijl in<br />
werkelijkheid dat toch vaak niet<br />
waargemaakt kan worden. Politiek<br />
is ook een vak! En het gaat<br />
over gekozen volksvertegenwoordigers!<br />
Vertegenwoordig dan ook,<br />
en neem verantwoording. Ik denk<br />
dat het veel wezenlijker is dat we<br />
als overheid ons bescheidener<br />
opstellen en ons concentreren<br />
op het waarmaken van wat we<br />
beloven en efficiënter werken. Te<br />
veel beleidsnota’s en vergezichten<br />
vertroebelen het beeld. Te<br />
vaak volgt het ene onderzoek het<br />
andere op! Nee zeggen is ook een<br />
kunst in dit vak. Pak niet alles aan<br />
alles en zorg dat reële problemen<br />
van mensen opgelost worden.<br />
Beloof minder en doe meer! Het<br />
dualisme heeft mijns inziens te<br />
veel verwachtingen gewekt die we<br />
niet kunnen waarmaken en leidt<br />
tot een detailniveau in de politiek<br />
die veel ambtenarij (lees geld) oplevert.<br />
Visie, nee durven zeggen,<br />
koersvast zijn bij tegenwind en<br />
bescheidenheid levert meer op!<br />
Joost Peetoom,<br />
raadslid in Teylingen (Sassenheim,<br />
<strong>voor</strong>hout, Warmond):<br />
Oneens. Het is niet ‘door’ het<br />
dualisme. De structuur van het<br />
dualisme kent een spagaat.<br />
De raadsleden worden geacht<br />
volksvertegenwoordiger te<br />
zijn, maar ook de hoofdlijnen<br />
De nieuwe stelling van de maand luidt:<br />
SUccESVOLLE BiJEEnKOmST OVER ‘LinKS AAnBESTEdEn’<br />
Ongeveer 40 lokale bestuurders<br />
hebben op 17 mei in<br />
Utrecht deelgenomen aan<br />
een bijeenkomst over ‘links<br />
aanbesteden’. Samen met<br />
PvdA-europarlementariër Ieke<br />
van den Burg en PvdA-kamerlid<br />
Mei Li Vos discussieerden<br />
ze plenair en in workshops<br />
over de vraag hoe de Europese<br />
aanbestedingsregels kunnen<br />
worden gebruikt <strong>voor</strong> lokale<br />
linkse politiek, zodat sociale<br />
en duurzame doelstellingen<br />
kunnen worden bereikt.<br />
De bijeenkomst werd afgetrapt<br />
door Ieke van den<br />
Burg. Volgens haar is het een<br />
misverstand dat het bij aanbe-<br />
steden enkel om de goedkoopste<br />
aanbieder gaat. Via aanbestedingen<br />
kan juist de beste dienst/product<br />
tegen een zo laag mogelijke<br />
prijs worden geselecteerd, kwaliteit<br />
kan dus wel degelijk leidend<br />
zijn. Een ander vervelend misverstand<br />
is dat Europa lidstaten zou<br />
verplichten om bepaalde diensten<br />
aan te besteden. De thuiszorg,<br />
het inburgeringsonderwijs en de<br />
schoolboeken zijn allemaal <strong>voor</strong>beelden<br />
waarbij het de nationale<br />
regeringen zijn geweest die hebben<br />
gekozen <strong>voor</strong> marktwerking<br />
via het Europese instrument van<br />
aanbesteden.<br />
Ook is het volgens Van den Burg<br />
zonde dat lokale bestuurders aan-<br />
besteden <strong>voor</strong>al zien als een technische<br />
en ambtelijke procedure<br />
waarmee niet politiek gescoord<br />
kan worden. Door als lokale bestuurder<br />
heldere politieke doelen<br />
te formuleren kunnen ambtenaren<br />
het aanbestedingsbestek<br />
dusdanig opstellen, zolang niet<br />
discriminerend en transparant,<br />
dat sociale en ecologische doelstellingen<br />
bereikt worden.<br />
Hoe doe je dat linkse politiek<br />
bedrijven via aanbesteden?<br />
Tijdens de workshops over Wet<br />
maatschappelijke ondersteuning<br />
(WMO), de grote bouwprojecten,<br />
de gratis schoolboeken en sociale<br />
werk<strong>voor</strong>ziening is gediscussieerd<br />
aan de hand van concrete<br />
xxx<br />
uit te zetten en het college -het<br />
dagelijks bestuur- te controleren<br />
op een rechtmatige, doelmatige<br />
en doeltreffende uitvoering. De<br />
contacten die ik als raadslid met<br />
‘gewone’ inwoners, naast het<br />
maatschappelijke middenveld,<br />
heb, hebben meestal te maken<br />
met beleidsuitvoering. Je blijft<br />
uitleggen en doorverwijzen naar<br />
1) de servicelijn en 2) het college.<br />
Ik ken zowel de monistische situatie<br />
als de dualistische van binnenuit.<br />
Het dualisme betekende<br />
wel een verbetering in besluitvorming.<br />
Het heeft geen extra tijd<br />
vrijgemaakt <strong>voor</strong> contacten met<br />
inwoners. De zuigende kracht<br />
van het raadhuis blijft groot.<br />
Sinds de dualisering is er wel<br />
flink wat veranderd, maar dat is<br />
meer persoonlijke dan structurele<br />
verdienste. Onder leiding van een<br />
enthousiaste griffie is er -eerst<br />
in Voorhout, na de herindeling<br />
in 2006 in Teylingen- continu<br />
gewerkt aan bestuurlijke vernieuwing.<br />
Dat leidde tot een scala aan<br />
initiatieven, ook <strong>voor</strong> intensievere<br />
contacten met inwoners. Trainingen<br />
in debatstijl, burgerinitiatief,<br />
rondetafelgesprekken, verruimd<br />
inspreekrecht, wijkbezoeken met<br />
aansluitende wijkmarkt, een kindergemeenteraad,<br />
en als meest<br />
geslaagde <strong>voor</strong>beeld in onze<br />
gemeente: de regelmatige<br />
‘gast in de raad’-sessies<br />
(http://www.gastinderaad.nl).<br />
Eens of oneens?<br />
Mail uw reactie (max 200 woorden) <strong>voor</strong> 4 juli naar jdroos@pvda.nl.<br />
<strong>voor</strong>beelden over het hoe en wat.<br />
Daarbij kwam naar voren dat de<br />
PvdA maatschappelijk verantwoord<br />
moet willen aanbesteden.<br />
Voorkomen moet worden dat de<br />
PvdA meewerkt aan de creatie van<br />
de ‘working poor’ of een mogelijke<br />
verslechtering van het milieu.<br />
Ook is een goede communicatie<br />
over het aanbesteden van essentieel<br />
belang. Te vaak wordt er<br />
te laat gecommuniceerd of wordt<br />
er onterecht angst aangewakkerd<br />
door belanghebbenden <strong>voor</strong><br />
bij<strong>voor</strong>beeld juridisering.<br />
Daarnaast is aanbesteden een<br />
perfect instrument om zowel<br />
gebruik te maken van de markt<br />
als deze, indien nodig, bij te<br />
sturen. Deze bijsturing kan<br />
via de opname van sociale<br />
en ecologische criteria. Het<br />
is dan ook aan politici om<br />
<strong>voor</strong>al energie te steken in het<br />
‘wat’ en in minder het ‘hoe’.<br />
Het gaat uiteindelijke om de<br />
politieke wil om sociaal-democratische<br />
doelen te bereiken via<br />
aanbestedingen. En natuurlijk<br />
is ‘rechts aanbesteden’ gemakkelijker<br />
dan ‘links aanbesteden’,<br />
maar het is het politieke<br />
gevecht waard!<br />
Naar aanleiding van deze<br />
succesvolle bijeenkomst en de<br />
verzoeken om meer activiteiten<br />
over dit thema te organiseren,<br />
zal het <strong>Centrum</strong> <strong>voor</strong> <strong>Lokaal</strong><br />
<strong>Bestuur</strong> bekijken hoe het best<br />
een vervolg kan worden gegeven<br />
aan deze bijeenkomst.
de kmr<br />
SteedS MeeR SPOeddeBAtteN<br />
De agenda van de Tweede Kamer<br />
wordt nog steeds <strong>voor</strong> een groot<br />
deel door spoeddebatten bepaald<br />
of zo men wil door spoeddebatten<br />
overhoop gehaald.<br />
Foto Serge Ligtenberg<br />
TON LANGENHUYZEN is beleidsmedewerker<br />
van de Tweede Kamer-<br />
fractie van de PvdA. Heeft u een<br />
vraag aan hem of wilt u reageren?<br />
Stuur dan een e-mail naar<br />
t.langenhuyzen@tweedekamer.nl<br />
of bel 070-3182792<br />
Het recordaantal spoeddebatten<br />
in een jaar is nu - nog maar<br />
halverwege 2008 - al gebroken.<br />
Het merkwaardige is dat in sommige<br />
gevallen spoeddebatten<br />
over meerdere weken blijken te<br />
kunnen worden uitgesmeerd. Bij<strong>voor</strong>beeld<br />
het spoeddebat over de<br />
cartoonist Gregorius Nekschot<br />
is weken geleden begonnen en<br />
wacht nog steeds op afronding.<br />
Minder aandacht is er <strong>voor</strong> de<br />
jaarverslagen waarin de regering<br />
verantwoording aflegt over<br />
het in 2007 gevoerde beleid. De<br />
Verantwoordingsdag op de derde<br />
woensdag in mei kan zich nog<br />
lang niet meten met de derde<br />
dinsdag in september.<br />
Overlast en verloedering<br />
Attje Kuiken voerde onlangs het<br />
woord namens de fractie bij een<br />
algemeen overleg met de ministers<br />
van BZK en Justitie over het<br />
zogeheten Programma Overlast<br />
en Verloedering. Dit programma<br />
richt zich kortweg op het tegengaan<br />
van overlast waarvan veel<br />
mensen in de eigen leefomgeving<br />
last hebben. Deze vormen van<br />
gedrag tasten het welbevinden en<br />
de veiligheidsbeleving van mensen<br />
vaak meer aan dan zwaardere<br />
vormen van criminaliteit die vaak<br />
letterlijk en figuurlijk meer op<br />
afstand staan. De overlast die<br />
sommige groepen jongeren in<br />
stadswijken aanrichten, is een<br />
vorm van storend gedrag waar<br />
het Programma Overlast en<br />
Verloedering zich op richt. Het<br />
programma bevat veel beleid<br />
en aanpassing van wetgeving.<br />
Zo krijgen burgemeesters meer<br />
invloed bij de hulpverlening aan<br />
jongeren die ontsporen, waardoor<br />
die hopelijk nog bijgestuurd<br />
kunnen worden. Het meest in het<br />
oog springt de Wet maatregelen<br />
bestrijding voetbalvandalisme en<br />
ernstige overlast. Deze wet is van<br />
oorsprong gebaseerd op de initiatiefwet<br />
Voetbalvandalisme van<br />
Hans Spekman, maar uitgebreid<br />
zodat deze ook bij veel andere<br />
vormen van overlast gebruikt kan<br />
worden. De wet geeft veel flexibel<br />
in te zetten instrumenten, die<br />
behoorlijk vergaand zijn. Kuiken<br />
hoopt dat met die wet lokale<br />
bestuurders de instrumenten in<br />
handen te geven om overlast effectief<br />
te bestrijden.<br />
Zij wil <strong>voor</strong>al inzetten op preventie:<br />
Veiligheid begint bij <strong>voor</strong>komen<br />
en een goede opvoeding.<br />
Maar <strong>voor</strong> mensen die toch de<br />
fatsoensnormen overtreden<br />
hebben is er geen begrip. In een<br />
eerder stadium heeft Kuiken - in<br />
het kader van haar <strong>voor</strong>stellen<br />
om vandalisme aan te pakken - al<br />
<strong>voor</strong>gesteld om in elke stad een<br />
schadebemiddelaar in te stellen,<br />
die kan helpen bij het verhalen<br />
van schade die door vandalisme<br />
iNitiAtief VAN de MAANd<br />
Foto Serge Ligtenberg<br />
HieR PASt eeN BOOM<br />
10<br />
is veroorzaakt. Zij toonde zich in<br />
hoofdlijnen tevreden met de door<br />
de regering <strong>voor</strong>gestelde aanpak,<br />
maar miste wel aandacht <strong>voor</strong> de<br />
aanpak van overlast in het openbaar<br />
vervoer.<br />
Drinkwaterwet<br />
Het belang van de drinkwaterwet<br />
kan nauwelijks worden overschat:<br />
deze wet gaat over de organisatie<br />
van de drinkwater<strong>voor</strong>ziening<br />
in Nederland, de kwaliteit<br />
van drinkwater, de leveringszekerheid<br />
van drinkwater en regelt<br />
de doelmatigheid van de bedrijfsvoering<br />
van de drinkwaterbedrijven.<br />
De drinkwater<strong>voor</strong>ziening is<br />
bij uitstek een publieke taak die<br />
wordt uitgevoerd door overheidsbedrijven.<br />
Marktwerking is in<br />
deze sector moeilijk denkbaar<br />
omdat het drinkwater <strong>voor</strong> een<br />
bepaald gebied immers moeilijk<br />
en al helemaal niet efficiënt van<br />
elders kan worden gehaald. De<br />
binding aan een regio en een<br />
leidingwaternetwerk maakt dat<br />
drinkwaterbedrijven daarmee een<br />
natuurlijk monopolie hebben.<br />
Bij de actuele behandeling van<br />
de drinkwaterwet – in feite<br />
een algehele herziening van de<br />
Waterleidingwet uit 1957- speelt<br />
een aantal onderwerpen zoals<br />
de uitkering van dividend aan de<br />
aandeelhouders (mag de winst<br />
volledig worden uitbetaald of<br />
moet deze ook gebruikt worden<br />
om de prijs van het drinkwater<br />
te verlagen), de omvang van de<br />
drinkwaterbedrijven en de maximering<br />
van het salaris van de top<br />
van drinkwaterbedrijven.<br />
Wat is het standpunt van Jan<br />
Boelhouwer namens de PvdAfractie?<br />
Hij vindt dat de aandeel-<br />
Het gaat niet alleen om locaties<br />
waar ooit een boom heeft gestaan<br />
(er zijn er zeker 5000 verdwenen<br />
in de loop der jaren), ook plekken<br />
waar nooit een boom stond kunnen<br />
worden aangemeld. In het<br />
najaar zal de gemeenteraadsfractie<br />
wethouder Rabin Baldewsingh<br />
de complete lijst presenteren.<br />
Cohen Jehoram: ‘Aan de wethouder<br />
vervolgens de opdracht<br />
om al die locaties te beoordelen<br />
op de mogelijkheid een boom te<br />
(her)planten en hierover aan ons<br />
terug te rapporteren.’<br />
Bomen verdwijnen om verschillende<br />
redenen. Door ziekte of<br />
storm en soms moeten ze worden<br />
gekapt vanwege bouw- of verkeersmaatregelen.<br />
Minderhout:<br />
‘Dat is natuurlijk pijnlijk, maar<br />
vaak is er niet veel aan te doen.<br />
houders van de drinkwaterbedrijven<br />
(provincies en gemeenten)<br />
hun aandeelhouderschap <strong>voor</strong>al<br />
moeten invullen door invloed op<br />
het lokale drinkwaterbedrijf uit te<br />
oefenen en niet moeten gebruiken<br />
om het drinkwaterbedrijf als<br />
bron van inkomsten te zien. Het<br />
maatschappelijk belang, waaronder<br />
goed en goedkoop water,<br />
moet boven het maken van winst<br />
moeten staan. De omvang van de<br />
drinkwaterbedrijven speelt een<br />
omgekeerd evenredige rol bij de<br />
mate van invloed die de verschillende<br />
aandeelhouders kunnen<br />
hebben. Wanneer drinkwaterbedrijven<br />
groter worden dan de<br />
gemeentelijke regio’s is de relatie<br />
met de gemeente navenant minder.<br />
Voor een doelmatigheidsverbetering<br />
stelt het wets<strong>voor</strong>stel het<br />
instrument van prestatievergelijking<br />
(benchmark) verplicht. Maar<br />
<strong>voor</strong> een zinvolle onderlinge<br />
vergelijking moeten er wel 4 tot<br />
5 bedrijven overblijven. Boelhouwer<br />
stelt dan ook <strong>voor</strong> dat er een<br />
toets door de minister en kamer<br />
moet komen op het moment dat<br />
er een fusie/schaalvergroting van<br />
drinkwaterbedrijven aan de orde<br />
is.<br />
Tenslotte diende Boelhouwer een<br />
amendement in dat tot doel heeft<br />
om de inkomens van de top van<br />
de drinkwaterbedrijven te maximeren.<br />
Aangezien de drinkwaterbedrijven<br />
helemaal in overheidshanden<br />
zijn stelt hij <strong>voor</strong><br />
om - in de lijn met de <strong>voor</strong>stellen<br />
van de commissie- Dijkstal over<br />
de inkomens in de (semi-)publieke<br />
sector - de salarissen in de<br />
drinkwatersector te maximeren<br />
op 130% van het huidige ministerssalaris.<br />
‘We hadden wel reacties verwacht, maar dat<br />
het zo’n succes zou worden? geweldig!’ meldt<br />
het Haagse raadslid Susan Cohen Jehoram<br />
tevreden. veel inwoners van Den Haag hebben al<br />
gereageerd op de oproep die ze samen met haar<br />
collega Willem Minderhout heeft gedaan om aan<br />
te geven waar bomen geplant kunnen worden.<br />
Maar… als je kapt moet je ook<br />
herplanten, anders ontgroent de<br />
stad.’ De afgelopen jaren is dit<br />
in ongeveer 5000 gevallen niet<br />
gelukt. Vaak omdat er geen goede<br />
herplaatsinglocatie gevonden<br />
kon worden. Het planten van<br />
bomen is moeilijker dan het<br />
lijkt. De ondergrond moet goed<br />
zijn, er mogen geen kabels en<br />
leidingen lopen en het kan niet<br />
zonder meer ten koste gaan van<br />
faciliteiten als parkeerplaatsen en<br />
dergelijke. Maar soms raken ze<br />
ook gewoon uit beeld, worden ze<br />
vergeten. ‘En dat kan natuurlijk<br />
niet,’ vinden de PvdA-raadsleden.<br />
Het plantseizoen van bomen<br />
duurt van november tot en met<br />
februari. Bewoners kunnen hun<br />
locaties tot september melden op<br />
de website van de Haagse PvdA.<br />
Heeft u als PvdA-fractie in de gemeente of de provincie een leuk<br />
<strong>voor</strong>stel gerealiseerd waar iedereen eigenlijk jaloers op is? Meld<br />
het ons, zodat wij het kunnen doorgeven in onze rubriek Het initiatief<br />
van de maand. Op die manier kunnen wellicht ook andere<br />
PvdA’ers in het land er hun <strong>voor</strong>deel mee doen.<br />
Dus kom in actie en geef uw initiatief aan ons door! Wij zetten u<br />
graag in het zonnetje. Reacties naar: jdroos@pvda.nl
OPtiMiSMe OVeR deceNtRALiSAtie<br />
Het heeft bijna een halve kabinetsperiode<br />
geduurd, maar de initiatieven<br />
<strong>voor</strong> decentralisatie komen nu echt<br />
op gang. Velen zijn het misschien<br />
vergeten, maar decentralisatie van<br />
taken naar decentrale overheden<br />
is een van de punten uit het<br />
regeerakkoord van dit kabinet.<br />
JOS KUIJS is wetenschappelijk medewerker<br />
van het CLB.<br />
Heeft u een vraag die het lokale bestuur<br />
raakt of wilt u reageren? Stuur<br />
dan een e-mail naar jkuijs@pvda.nl<br />
of bel 020-5512264<br />
JAN De ROOS eindredacteur <strong>Lokaal</strong> <strong>Bestuur</strong><br />
Dr. Ruud Vreeman: Het verhaal van de Stad. Over strategievorming in<br />
industriesteden. Uitgave van bestuursacademie BAZN, 29 blz.<br />
Oud-burgemeester van Nijmegen<br />
en partijgenoot Ed d’Hondt presenteerde<br />
begin juni op het VNGcongres<br />
het rapport Vertrouwen<br />
en verantwoorden. Kern van dat<br />
rapport is dat het Rijk aan de ene<br />
kant vertrouwen moet hebben<br />
dat gemeenten overgedragen<br />
taken goed kunnen uitvoeren en<br />
gemeenten aan de andere kant<br />
ook verantwoording afleggen<br />
over de manier waarop ze die<br />
taken uitvoeren. Grosso modo<br />
is er niks mis met het rapport:<br />
gewoon uitvoeren dus.<br />
Dat de opstellers van het rapport<br />
om een paar heikele punten heen<br />
lopen, verdient niet de schoonheidsprijs,<br />
maar is geen ramp.<br />
Dat regelt zich waarschijnlijk<br />
op termijn zelf wel. Eén van die<br />
punten is de bestuurskracht van<br />
gemeenten. Kunnen gemeenten<br />
al deze taken wel aan, of zijn ze<br />
daar te klein <strong>voor</strong>; een discussie<br />
die al tientallen jaren speelt en<br />
maar niet opgelost raakt. Natuurlijk<br />
zijn veel gemeenten veel<br />
te klein om taken zelfstandig uit<br />
te voeren. Maar om herindeling<br />
te <strong>voor</strong>komen worden de meest<br />
gekke constructies verzonnen<br />
die in de regel eerder tot uitstel<br />
dan tot afstel van herindeling<br />
leiden. De BEL-gemeenten zijn<br />
daar een goed <strong>voor</strong>beeld van,<br />
waarbij de eerste drie letters<br />
<strong>voor</strong> Blaricum, Eemnes en Laren<br />
staan. De ambtenaren van de drie<br />
gemeenten worden op één plek<br />
gehuisvest, de colleges blijven<br />
als <strong>voor</strong>uitgeschoven post op<br />
ZAANStAd eN tiLBURg<br />
Burgemeesters die ook nog<br />
hooggeleerd zijn, hebben we bij<br />
mijn weten niet veel in de PvdA.<br />
Ruud Vreeman is er zo een. Van<br />
huis uit is hij arbeids- en organisatiepsycholoog.<br />
Hij was actief<br />
de vakbeweging, samen met Felix<br />
Rottenberg duo<strong>voor</strong>zitter van<br />
de PvdA en Tweede Kamerlid. In<br />
1997 werd hij burgemeester van<br />
Zaanstad, in 2004 van Tilburg.<br />
Een paar maanden geleden is<br />
hij benoemd tot buitengewoon<br />
lector ‘Management van veran-<br />
deringsprocessen in het publiek<br />
domein’ aan de <strong>Bestuur</strong>sacademie<br />
Zuid-Nederland (BAZN). In<br />
zijn oratie Het verhaal van de stad<br />
gaat Vreeman in op strategieën<br />
bij stedelijke transformatie en de<br />
rol die het stadsbestuur daarbij<br />
speelt.<br />
Omdat ik zelf ben getogen in<br />
Tilburg en later jarenlang in<br />
Zaanstad heb gewoond, was ik<br />
natuurlijk extra nieuwsgierig naar<br />
de vergelijking die Vreeman trekt<br />
tussen deze beide historische<br />
industriesteden. In het katholieke<br />
Tilburg domineerde tot diep in<br />
de jaren zeventig de wolindustrie.<br />
Je zag er toen evenveel fabrieksschoorstenen<br />
als kerktorens.<br />
Een economische crisis en<br />
felle concurrentie uit lage lonen<br />
landen maakte een eind aan deze<br />
monocultuur. Bij Zaanstad lag<br />
het anders. Daar was niet één industrie<br />
overheersend, er was van<br />
oudsher een veelvoud van bedrijvigheid:<br />
hout, voedingsmiddelen<br />
(Honig, cacao), linoleum, papier<br />
enzo<strong>voor</strong>ts. Ook daar waren<br />
problemen, maar tot een echte<br />
crisis kwam het niet. Vreeman<br />
beschrijft op aantrekkelijke wijze<br />
in vogelvlucht de transformatie<br />
van beide industriesteden naar<br />
moderne steden met een meer<br />
gemengde economische structuur.<br />
Hij trekt ook vergelijkingen<br />
tussen de mensen en de sfeer in<br />
de stad. De manse, gauw tot kankeren<br />
geneigde Zaankanters met<br />
hun egalitaire inslag zijn toch<br />
hun gemeentehuis. Een constructie<br />
die <strong>voor</strong>al bestuurders<br />
en politici op hun plek houdt<br />
en ambtenaren vrijspel geeft of<br />
stuurloos achterlaat. ‘Daar zou<br />
ik wel gemeentesecretaris willen<br />
worden,’ merkte iemand laatst<br />
op over deze noviteit. De andere<br />
constructie die hoog scoort in de<br />
top vijf van bestuurlijke excursies,<br />
zijn de seta-gemeenten; samen<br />
en toch apart. Een geweldige<br />
vondst en goed <strong>voor</strong> bestuurders<br />
met doorpakangst.<br />
De commissie d’Hondt loopt hier<br />
terecht met een grote boog om<br />
heen. We weten immers allemaal<br />
hoe hardnekkig herindelingsdiscussies<br />
kunnen worden uitgevochten.<br />
In plaats van centraal georkestreerde<br />
herindelingen, komen<br />
VNG en Binnenlandse Zaken met<br />
een bestuurskrachtmeting en<br />
visitaties om de bestuurskracht<br />
van gemeenten vierjaarlijks onder<br />
de loep te nemen. Door benchmarking<br />
van gemeenten via www.<br />
waarstaatjegemeente.nl, kunnen<br />
burgers en bestuurders zien of<br />
hun gemeente ondermaats presteert<br />
in vergelijking met andere.<br />
Nu nog vrijwillig, maar wanneer<br />
onvoldoende gemeenten hier<strong>voor</strong><br />
gevoelig zijn, wordt het verplicht,<br />
klonk het dreigend vanuit de<br />
VNG. Op termijn komt het dus<br />
wel goed met die schaalvergroting<br />
van gemeenten.<br />
Dat geldt waarschijnlijk ook <strong>voor</strong><br />
de uitvoering van te decentraliseren<br />
taken. In opdracht van Bin-<br />
andere types dan de wat goeiige,<br />
zo u wilt volgzamere Tilburgers.<br />
En dat alles drukt een stempel op<br />
beide steden en hun ontwikkeling.<br />
Persoonlijk <strong>voor</strong>beeldje van<br />
het verschil in omgangsvormen?<br />
Als Vreeman op een zondag naar<br />
een plaatselijke voetbalclub gaat<br />
kijken, maar niet herkend wordt,<br />
schamen ze zich achteraf rot dat<br />
ze hem aan de kassa hebben laten<br />
betalen. Aan de Zaan daarentegen<br />
krijgt hij als hij de toegangspoort<br />
is gepasseerd van de programmaboekjesverkoper<br />
te horen: ‘Toch<br />
wel betaald, burgemeester?, want<br />
u kunt het beter lijen dan ik’.<br />
Waarop de burgemeester met een<br />
knipoog antwoordt: ‘Dan had je<br />
ook maar een beetje door moeten<br />
leren.’ In Zaanstad gaat het eerder<br />
van ‘au’ en is de bestuurlijke<br />
turbulentie groter. Het stadsbestuur<br />
heeft sinds het ontstaan van<br />
Zaanstad in 1974 (ook nu eigenlijk<br />
nog steeds meer een verzameling<br />
dorpen dan een stad) veel<br />
weerstand moeten overwinnen.<br />
Projecten als het nieuwe Zaantheater<br />
en de Vinex-locatie Saendelft<br />
kwamen moeizaam van de grond.<br />
Het gemeentebestuur ging met<br />
een groot Masterplan aan de<br />
slag om de stad in beweging te<br />
krijgen. In Tilburg kwamen vernieuwende<br />
initiatieven meer van<br />
onderop, is er meer gezamenlijke<br />
beleving van evenementen (de<br />
kermis, Willem II), vallen creatieve<br />
ideeën eerder in vruchtbare<br />
bodem en is de dialoog met de<br />
lokale kwsts<br />
nenlandse Zaken voert de Universiteit<br />
van Tilburg een onderzoek<br />
uit naar eerder gedecentraliseerde<br />
taken. De eerste uitkomsten<br />
wijzen uit dat de taken bij<br />
gemeenten in goede handen zijn.<br />
De eerlijkheid zou eigenlijk gebieden<br />
te zeggen, dat we dat niet<br />
weten. In meer dan de helft van<br />
de gevallen is er nooit onderzocht<br />
hoe taken door gemeenten zijn<br />
opgepakt toen ze door het Rijk<br />
werden overgedragen. Ze werden<br />
gewoon over de schutting gegooid.<br />
Noodgedwongen kan nu<br />
alleen een inventarisatie worden<br />
gemaakt van gedecentraliseerde<br />
taken die wel zijn onderzocht.<br />
Daaruit blijkt dat gemeenten het<br />
in de regel goed doen. Eén ding<br />
zouden ze graag nog beter willen<br />
doen en dat is de jeugdzorg. De<br />
verdeling tussen provincies en<br />
gemeenten blijft aanhoudend in<br />
discussie. Een discussie die net<br />
zo lang zal duren totdat het helemaal<br />
bij gemeenten zit. Net als<br />
bij herindeling kunnen we de tijd<br />
zijn werk laten doen, we kunnen<br />
ook de tijd een handje helpen.<br />
bkbsprkng<br />
inwoners sterker ontwikkeld. De<br />
Atlas <strong>voor</strong> gemeenten laat zien<br />
dat Tilburg het beter doet dan<br />
Zaanstad. De <strong>voor</strong>malige wolstad<br />
stijgt sterk op de sociaal-economische<br />
index en qua aantrekkelijk<br />
wonen, terwijl Zaanstad juist<br />
daalt. De ongelijke ontwikkeling<br />
van Zaanstad en Tilburg heeft<br />
volgens Vreeman te maken met<br />
het verschil van de wet van de<br />
remmende <strong>voor</strong>sprong en die<br />
van de versnellende achterstand.<br />
Overigens doen beide steden het<br />
veel beter dan veel andere industriesteden.<br />
Vreemans Verhaal van de stad<br />
geeft geen panklare oplossingen<br />
laat staan een blauwdruk <strong>voor</strong><br />
een succesvolle bestuurlijke<br />
strategie bij de ontwikkeling<br />
van (v/h)industriesteden, maar<br />
wel veel aanzetten die helpen<br />
bij het nadenken hierover. Zijn<br />
ervaringen als burgemeester in<br />
de afgelopen tien jaar die hij in<br />
het boekje heeft verwerkt, maken<br />
het extra waardevol. En het is,<br />
dat mag ook worden gezegd,<br />
aantrekkelijk uitgegeven en zeer<br />
fraai geïllustreerd.<br />
11
Burgemeestersd<br />
1
ag cLB haarlem<br />
Foto’s Rein van Zanen<br />
1
Foto’s Rein van Zanen<br />
Jan Bart Wilschut ondervraagt v.l.n.r. kamerlid Pierre Heijnen, minister guusje ter Horst, burgemeester Bernt Schneiders van Haarlem en Betty van viegen, burgemeester van Brielle en oud-wethouder van Haarlem<br />
VREEmAn wiL fUS<br />
BRAndwEER-pOL<br />
Politie en brandweer moeten fuseren.<br />
Die opmerkelijke uitspraak deed<br />
de Tilburgse burgemeester Ruud<br />
Vreeman op de burgemeestersdag in<br />
Haarlem. Dertig PvdA-burgemeesters<br />
en stadsdeel<strong>voor</strong>zitters waren daar<br />
op vrijdag 23 mei aanwezig om<br />
onder meer met minister Guusje ter<br />
Horst van BZK te discussiëren.<br />
Volgens Vreeman zou een fusie<br />
tussen politie en brandweer duidelijke<br />
<strong>voor</strong>delen hebben. ‘Het<br />
leidt tot een beter management<br />
en tot meer professionaliteit. Dat<br />
komt de hulpverlening ten goede.<br />
Je hebt dan ook niet meer dat<br />
die brandweermensen eindeloos<br />
moeten zitten afwachten in<br />
brandweerkazernes tot er wat<br />
aan de hand is.’ Fusie betekent<br />
wat de Tilburgse burgemeester<br />
betreft niet het verdwijnen van de<br />
vrijwilligheid binnen brandweerkorpsen.<br />
Vreeman kreeg <strong>voor</strong><br />
zijn idee bijval van zijn Bredase<br />
JAn dE ROOS<br />
eiNdRedActeUR LOKAAL BeStUUR<br />
14<br />
collega Peter van der Velden. De<br />
regionalisering van de brandweer<br />
en de samenwerking in de veiligheidsregio’s<br />
waren belangrijke<br />
thema’s op de burgemeestersdag,<br />
die was georganiseerd door het<br />
<strong>Centrum</strong> <strong>voor</strong> <strong>Lokaal</strong> <strong>Bestuur</strong>.<br />
Met name de burgemeesters van<br />
grote gemeenten toonden zich<br />
ontevreden over de gang van<br />
zaken in de veiligheidsregio’s. Zo<br />
stelde de nieuwe burgemeester<br />
van Eindhoven, Rob van Gijzel,<br />
dat regionalisering van brandweer<br />
gefrustreerd kan worden<br />
doordat één enkele randgemeen-<br />
te dwars ligt. Minister Ter Horst<br />
wees erop dat bij het maken van<br />
convenanten over samenwerking<br />
niet per se iedereen hoeft in te<br />
stemmen. ‘Je kan ook besluiten<br />
nemen bij meerderheid van stemmen.’<br />
Ook eventuele uitbreiding van<br />
de bevoegdheden van burgemeesters<br />
was onderwerp van<br />
discussie. Aleid Wolfsen, sinds<br />
begin dit jaar burgemeester van<br />
Utrecht, zou wel een aanscherping<br />
van die bevoegdheden<br />
willen, bij<strong>voor</strong>beeld als het gaat<br />
om samenscholingen. ‘Maar je<br />
zou als burgemeester ook een<br />
dwingende aanwijzing moeten<br />
kunnen geven als mensen in<br />
grote problemen komen doordat<br />
instanties in de jeugdhulpverlening<br />
niet goed samenwerken.’<br />
Minister Ter Horst lijkt daar wel<br />
<strong>voor</strong> te voelen. ‘De burgemeester<br />
moet kunnen aangeven wie het<br />
probleem gaat oplossen als de<br />
hulpverlenende instanties er niet<br />
uitkomen.’ Burgemeester Mirjam<br />
Salet van Spijkenisse waarschuwde<br />
echter <strong>voor</strong> ‘te dapper optreden’.<br />
‘Je moet het niet zoeken in<br />
aanwijzingsbevoegdheid maar in<br />
samenwerking.’<br />
Raadsleden<br />
Discussieleider Jan Bart Wilschut,<br />
ex-wethouder van Rhenen,<br />
vroeg de aanwezige burgemeesters<br />
hoe zij dachten over vermin-<br />
dering van het aantal raadsleden<br />
en wethouders. Pierre Heijnen,<br />
PvdA-woordvoerder binnenlands<br />
bestuur, bepleitte onlangs een<br />
beperking van het aantal staten-<br />
en raadsleden (en trouwens ook<br />
van het aantal kamerleden en<br />
leden van waterschapsbesturen)<br />
met 10 %. Daarnaast vindt hij dat<br />
in gemeenten en provincies met<br />
meer dan vier wethouders/gedeputeerden<br />
er één moet worden<br />
ingeleverd. Hij denkt dat dit leidt<br />
tot meer efficiency in het openbaar<br />
bestuur. Gastheer Bernt<br />
Schneiders, burgemeester van<br />
Haarlem: ‘Een grote gemeenteraad<br />
is goed, mits raadsleden hun<br />
gezicht ook in de stad laten zien.<br />
Een college met vier wethouders,<br />
zoals in Haarlem (tegen de<br />
150.000 inwoners, red.) betekent<br />
hard werken. Ook als burgemeester.<br />
En je bent kwetsbaar als er<br />
bij<strong>voor</strong>beeld iemand ziek wordt.<br />
Aan de andere kant: met een paar<br />
mensen en veel werk te doen<br />
heb je ook minder tijd om ruzie<br />
te maken. De samenwerking in<br />
het college (2 PvdA, 1 VVD, 1 SP)<br />
loopt prima.’<br />
Burgemeester Ronald Bandell<br />
van Dordrecht vond de discussie<br />
over de grootte van de gemeenteraad<br />
‘een non-probleem.’ ‘Daar<br />
moet je je niet druk over maken.<br />
In Dordrecht hebben we, net<br />
als in Haarlem, een raad van 39<br />
leden, en dat gaat prima.’ Diverse<br />
burgemeesters van kleinere gemeenten<br />
zagen een vermindering<br />
van het aantal raadsleden niet<br />
zo zitten. Dat leidt er al snel toe<br />
dat de kleine partijen niet meer<br />
in de raad vertegenwoordigd<br />
zijn. Behalve dit punt speelt<br />
ook de vraag of de vergoeding<br />
<strong>voor</strong> raadsleden omhoog moet.<br />
‘Raadsleden in kleine gemeenten<br />
moeten een hogere vergoeding<br />
krijgen’, stelde burgemeester<br />
Jos Penninx van Voorst. Zij doen<br />
naar zijn mening evenveel, zo<br />
niet meer werk dan raadsleden in<br />
de grotere gemeenten. Minister<br />
Ter Horst heeft in april op het<br />
CLB-Festival in Arnhem gezegd<br />
dat ze naar de raadsvergoeding<br />
wil kijken. Nu hield ze hierover<br />
de kiezen op elkaar. Dat zal te<br />
maken hebben met de brief die<br />
haar (CDA-)staatssecretaris Bijleveld<br />
op 15 mei jl. naar de Tweede<br />
Kamer heeft gestuurd. Daarin<br />
wordt een bezuiniging van 40,9<br />
miljoen gulden op ‘bestuurskosten’<br />
aangekondigd. Wat het<br />
aantal raadsleden en wethouders<br />
betreft stelt Bijleveld <strong>voor</strong> ‘vanaf<br />
2010 het aantal raadsleden met 10<br />
% te verminderen in combinatie<br />
met een vermindering van het<br />
maximum aantal wethouders van<br />
20 % naar 15% van het (verminderde)<br />
aantal raadsleden. Vanaf<br />
2011 kan ook het aantal gedeputeerden<br />
worden beperkt.’<br />
Pierre Heijnen vindt de door
Ruim 25 bestuurders waren op 17 mei aanwezig tijdens de jaarlijkse bestuurdersbijeenkomst<br />
van PvdA’ers in Flevoland. Onder hen (oud-)burgemeesters, kamerleden en<br />
partij<strong>voor</strong>zitter Lilianne Ploumen. Deze laatste greep haar kans om haar plannen <strong>voor</strong><br />
de PvdA nog eens uiteen te zetten. Zij kon op bijval van de aanwezigen rekenen. Toen in<br />
de middag de leden aanschoven, was sprak ook minister Ella Vogelaar.<br />
Lilianne stelde dat besturen betekent dat je verantwoordelijkheid neemt. Daarin wil de<br />
PvdA haar idealen realiseren en dat is niet altijd even gemakkelijk omdat je als regeringspartij<br />
keuzes moet maken. ‘En,’ aldus Lilianne ‘laten we elkaar niet <strong>voor</strong> de gek<br />
houden. Wij zitten in de hoek waar de klappen vallen. Onze resultaten komen op dit<br />
moment niet goed <strong>voor</strong> het voetlicht. Eenderde van wat wij willen is bereikt bij bij<strong>voor</strong>beeld<br />
de kinderopvang. Lage inkomens betalen de prijs van een luier, hogere inkomens<br />
naar rato meer. Maar wij hebben de opdracht om het goed naar buiten te krijgen.’<br />
Waarna zij inging op het congres, waar het partijbestuur gaat <strong>voor</strong> de versterking van de<br />
ledendemocratie. Het vieren van successen, in Den Haag, maar ook zeker in het land,<br />
noemde zij als een positieve stimulans. De nieuwe partij<strong>voor</strong>zitter vroeg de aanwezigen<br />
om medewerking, optimisme, maar zeker ook geduld. Hierna gingen de bestuurders<br />
uiteen in werkgroepjes waar gesproken werd over een aantal hot items. Werkbare oplossingen<br />
was hier het devies<br />
Na de lunch was het de beurt aan Ella Vogelaar. Zij hield een uitgebreid betoog over<br />
haar beleidsterrein en ging met de aanwezigen in discussie. De minister kondigde <strong>voor</strong><br />
het najaar een open debat aan binnen de partij over integratie. Een onderwerp waar<strong>voor</strong><br />
niemand de ogen volgens haar kan sluiten. ‘Problemen benoemen en aanpakken,’zo<br />
sprak Vogelaar resoluut. Zij stelde drie punten centraal: ‘Iedereen moet de Nederlandse<br />
inSpiREREndE BiJEEnKOmST in<br />
fLEVOLAnd mET pLOUmEn En VOgELAAR<br />
iE<br />
iTiE<br />
Bijleveld <strong>voor</strong>gestelde vermindering<br />
van het aantal wethouders ‘<br />
te grof ’. Of dat <strong>voor</strong>stel het haalt,<br />
is overigens erg onzeker. De<br />
CDA-bestuurdersvereniging heeft<br />
de staatssecretaris al gevraagd<br />
haar plannen in te trekken (zie<br />
http://bsv.cda.nl/).<br />
Gezellig<br />
Het was niet alleen maar zware<br />
kost in Haarlem. De burgemeesters<br />
kregen om te beginnen<br />
een korte rondleiding door<br />
het onlangs geheel vernieuwde<br />
concertgebouw, de Philharmonie.<br />
Onderweg naar het Noordhollands<br />
Archief werd een bezoekje<br />
gebracht aan het oudste en het<br />
jongste hofje van Haarlem. In het<br />
Archief hield centrummanager<br />
Martin de Vries, oud-wethouder<br />
<strong>voor</strong> D66, een enthousiaste<br />
inleiding over de ins en outs<br />
van citymarketing en centrummanagement.<br />
Simpel gezegd<br />
komt het erop neer dat je meer<br />
mensen wilt trekken die langer<br />
blijven. Dat lukt alleen als je<br />
goed samenwerkt met partners<br />
als de winkeliers, Kamer van<br />
Koophandel, horeca, MKB, de<br />
vastgoedsector en de cultuursector.<br />
‘Je moet de beleidsmakers, de<br />
mensen op het stadhuis, samenbrengen<br />
met de smaakmakers,<br />
de mensen in de stad’. Het gaat<br />
soms om hele praktische dingen,<br />
zoals het verwijderen van ontsierende<br />
reclames en vlaggen, het<br />
zorgen <strong>voor</strong> een mooie bestrating<br />
en het aanpakken van graffiti.<br />
Inmiddels is Haarlem volgens de<br />
Vries aardig op de goede weg, de<br />
stad is zelfs tot ‘beste winkelstad<br />
van Nederland’ uitgeroepen.<br />
Maar het werk is nog lang niet<br />
af. Dat bleek ook uit een opmerking<br />
die ik hoorde van een paar<br />
burgemeesters die met de trein<br />
waren gekomen en te voet naar<br />
het stadscentrum wandelden.<br />
Ze hadden zich verbaasd over de<br />
lelijkheid van het stationsgebied<br />
en het gebrek aan een fatsoenlijke<br />
routeaanduiding en bomen.<br />
Waarvan akte.<br />
Voor het eerst mochten de<br />
burgemeesters ook hun partner<br />
meenemen naar de jaarlijkse<br />
burgemeesterdag. Het gezelschapje<br />
bleek slechts uit mannen<br />
te bestaan. Voor hen was een<br />
speciaal programma ontwikkeld<br />
met onder meer een bezoek aan<br />
het Frans Halsmuseum. Aan het<br />
slot van de bijeenkomst in het<br />
stadhuis konden zij meegenieten<br />
van een buffet in de indrukwekkend<br />
mooie Gravenzaal.<br />
taal leren, inzetten op onderwijskansen en zorgen dat mensen aansluiting hebben<br />
op de arbeidsmarkt.’ Waarna zij onder andere nog stelde dat het van belang is om de<br />
positieve <strong>voor</strong>beelden te benoemen. Hierna volgde een levendige discussie met de ruim<br />
75 aanwezigen.<br />
De aanwezigen waren erg tevreden over de dag. Jop Fackedeij, wethouder te Lelystad:<br />
‘Ik vond het erg inspirerend. Vanuit de werkgroep bleek weer dat wij de onderwerpen<br />
die er echt toe doen <strong>voor</strong> ons, zoals sociaal duurzaam bouwen, niet claimen. Dat is<br />
jammer. Het is wel fijn om van de partij<strong>voor</strong>zitter een consistente lijn naar de toekomst<br />
te horen. Dat geeft vertrouwen.’ Ook het Almeerse kamerlid Lea Bouwmeester liet zich<br />
inspireren: ‘Tijdens de werkgroep hadden wij de rust om in een klein groepje te discussiëren.<br />
Het is wel goed om te kijken waar deze input nu landt. Wij krijgen vaak het<br />
verwijt dat men ons niet ziet. Maar ik houd zelf erg van de contacten die ik in de middag<br />
had met een aantal leden. Heel goed om weer te horen hoe men naar ons kijkt.’<br />
Lidwien Venselaar<br />
Burgercommissielid in Flevoland<br />
dAgBOEK<br />
mOhAmmEd<br />
mOhAndiS<br />
Helaas is vorige maand niet de juiste<br />
tekst gepubliceerd in het dagboek<br />
van raadslid Mohammed Mohandis<br />
uit gouda. Hierbij alsnog zijn stukje.<br />
Gemeenteraad 2010<br />
Klungelige kandidaatstelling in sommige<br />
gemeenten heeft er<strong>voor</strong> gezorgd<br />
dat er ook kwalitatief minder goede<br />
raadsleden gekozen zijn in 2006.<br />
Gelukkig kwalitatief wel veel beter dan<br />
die van de SP. Alleen is het raadslidmaatschap<br />
geen stageplek, iets wat je<br />
even doet. Als raadslid moet je ambitie<br />
en visie hebben over hoe je zaken wilt<br />
veranderen in je eigen stad of dorp.<br />
Betere selectie <strong>voor</strong>af is belangrijk en<br />
<strong>voor</strong>al toetsen op kwaliteit en kennis<br />
van het raadslid.<br />
Maar na de megawinst in 2006 is het<br />
niet alle PvdA-fracties in Nederland<br />
altijd gelukt de fractieleden dezelfde<br />
kant op te krijgen. Ons idealisme<br />
schiet door op het moment dat wij<br />
personen op een lijst zetten om de lijst<br />
zo representatief mogelijk te krijgen.<br />
Denk aan de verhouding vrouw/man,<br />
allochtoon/autochtoon, om maar een<br />
<strong>voor</strong>beeld te noemen. Hiermee pleit<br />
ik niet <strong>voor</strong> minder raadsleden van<br />
genoemde groepen, maar het moet in<br />
eerste instantie gaan om de kennis,<br />
inhoud en kwaliteit van het individu.<br />
Er<strong>voor</strong> zorgen dat je lijst een afspiegeling<br />
is van de desbetreffende gemeente,<br />
is een middel - geen doel.<br />
Tot op heden schrik ik vaak van raadsleden<br />
die niet eens de idealen van de<br />
PvdA kennen, laat staan onderschrijven.<br />
Dus niet iemand hoog op een<br />
lijst om zijn etnische achtergrond of<br />
sekse. We hebben in verschillende gemeenten al incidenten gehad<br />
met PvdA-raadsleden die later geroyeerd zijn of zelf opstapten.<br />
Dit kwam onder andere doordat zij niet wisten wat het raadswerk<br />
precies inhield en wat je kerntaken zijn: controleren, kaders stellen<br />
en het volk vertegenwoordigen.<br />
15
KAASKOppEn<br />
in niEUw AmSTER<br />
Foto C. Kutarna<br />
v.l.n.r. Hans Anker, eelco Keij en gerrit groen<br />
De PvdA heeft afdelingen tot in<br />
de verste uithoeken van het land.<br />
Van Drimmelen tot Dronten, van<br />
Montfoort tot Maastricht. Maar<br />
idealen zijn grensoverschrijdend,<br />
en zo komt het dat de PvdA ook<br />
levendige afdelingen heeft in Geneve,<br />
Brussel, Londen en New York,<br />
dankzij de vele Nederlanders die<br />
hun geluk al dan niet tijdelijk in het<br />
buitenland wilden beproeven. <strong>Lokaal</strong><br />
<strong>Bestuur</strong> was in de VS en sprak met<br />
enkele bestuursleden van de PvdAafdeling<br />
New York. Waarom een<br />
PvdA-afdeling New York en wat kan<br />
Nederland van Amerika leren?<br />
KiRSTEn VERdEL<br />
fReeLANce JOURNALiSte<br />
16<br />
Gerrit Groen<br />
Voorzitter<br />
Fiscaal Jurist<br />
Wat maakt de PvdA New York<br />
anders dan een afdeling in Nederland?<br />
‘De afdeling heeft een groot<br />
nadeel, dat tegelijkertijd ook<br />
een groot <strong>voor</strong>deel is: er is geen<br />
gemeenteraad of directe politiek<br />
waar je je tegenaan kunt bemoeien.<br />
We staan dus wat verder van<br />
de lokale politiek af, maar we zijn<br />
geen tijd kwijt aan administratieve<br />
en organisatorische zaken<br />
die verbonden zijn aan de lokale<br />
partijorganisatie. We hoeven bij<strong>voor</strong>beeld<br />
geen kieslijsten samen<br />
te stellen of een verkiezingsprogramma<br />
te maken. De PvdA New<br />
York is een stuk informeler en<br />
heeft naast een sociale <strong>voor</strong>al<br />
een sterk inhoudelijke functie.<br />
We houden ons bezig met de<br />
vraag hoe we progressieve ideeën<br />
in de VS kunnen ontsluiten en<br />
beschikbaar kunnen maken <strong>voor</strong><br />
Nederland.<br />
Hoe werkt dat in de praktijk?<br />
‘We geven ongeveer eens per jaar<br />
een themaboekje uit, in samenwerking<br />
met de Wiardi Beckman<br />
Stichting. ‘Amerikaanse Toestanden’<br />
was de eerste, gevolgd door<br />
‘Kaaskoppen en Zoete Wijn’.<br />
Momenteel zijn we bezig met een<br />
boekje over accountability –verantwoording<br />
- in het politieke<br />
proces. We proberen te kijken<br />
hoe het democratische proces<br />
hier werkt en hoe er wordt omgegaan<br />
met accountability. Dat<br />
is anders dan in Nederland. In<br />
de Verenigde Staten is de rol van<br />
verkiezingen veel prominenter.<br />
Voor bijna alles zijn er gekozen<br />
functies, van burgemeester tot<br />
rechter tot sheriff. Ook speelt het<br />
referendum hier een veel grotere<br />
rol, hoewel het alleen op statelijk<br />
niveau bestaat. Het boekje is<br />
inmiddels gepresenteerd, in de<br />
Netherland Club (www.netherlandclub.com),<br />
op onze jaarvergadering.’<br />
En naast de boekjes?<br />
‘We hebben veel succes met onze<br />
‘Dinner & Debate’ bijeenkomsten.<br />
Interessante bezoekers<br />
aan de stad nodigen we als gast<br />
uit om samen met PvdA-leden<br />
en geïnteresseerden te discussiëren<br />
over actuele thema s.<br />
De afgelopen jaren hebben we<br />
onder andere Rinnooy Kan, Hans<br />
Laroes, Boris Dittrich, Jacqueline<br />
Cramer en Jan Pronk op<br />
bezoek gehad. De leden zijn ook<br />
interessant. Er zitten veel expats<br />
bij, die veel weten van lokale en<br />
internationale politiek. Ze weten<br />
daardoor een sterk inhoudelijke<br />
bijdrage te leveren aan de afdeling.<br />
En het is natuurlijk ook erg<br />
gezellig. Het lidmaatschap van de<br />
PvdA New York is zo een unieke<br />
manier om betrokken te blijven<br />
bij het thuisland zonder dat het<br />
meteen een Sinterklaas en haring<br />
gehalte krijgt.’<br />
Heb je nog leuke dingen meegemaakt<br />
in de afdeling?<br />
‘Behalve de keer dat Max van den<br />
Berg in de lift vast zat bedoel je?’<br />
Wat zijn de lessen die Nederland<br />
van het gemeentebestuur in New<br />
York kan leren?<br />
‘Het gemeentebestuur hier is veel<br />
slagvaardiger, alleen al omdat de<br />
burgemeester wordt gekozen. <strong>Bestuur</strong>ders<br />
zijn hier veel meer ‘accountable’<br />
dan in Nederland. En<br />
ze zijn meer betrokken bij de burgers.<br />
Ze moeten wel, want anders<br />
worden ze niet herkozen. In Nederland<br />
hoef je als je op nummer<br />
twee staat op een kieslijst niets te<br />
doen in een campagne, je wordt<br />
dan toch wel gekozen. Hier is dat<br />
ondenkbaar. De burgers zijn zelf<br />
overigens ook meer betrokken<br />
bij het bestuur. Ouders zijn hier<br />
bij<strong>voor</strong>beeld heel actief binnen de<br />
scholen van hun kinderen.’<br />
Hoe komt dat?<br />
‘In Amerika wordt veel belang<br />
gehecht aan het democratische<br />
gehalte van organisaties. In Nederland<br />
wordt meer overgelaten<br />
aan instellingen en elites. Laat<br />
de ‘experts’ en ‘deskundigen’ het<br />
maar oplossen, zo redeneert men<br />
in Nederland. Hier zijn mensen<br />
juist heel wantrouwig tegenover<br />
instituties en organisaties. Ze<br />
willen inspraak en een zo hoog<br />
mogelijk democratisch gehalte.’<br />
Eelco Keij<br />
Secretaris<br />
Ondernemer /<br />
student Columbia Law School<br />
Hoe ben je bij de PvdA New York<br />
terecht gekomen?<br />
‘Ik kende Hans Anker nog uit de<br />
tijd dat ik bij het Internationaal<br />
Secretariaat van de PvdA werkte,<br />
ten tijde van Alvaro Pinto. Via<br />
Hans leerde ik de PvdA New York<br />
kennen. Eerst omdat ik af en toe<br />
op bezoek was in New York en<br />
dan langs kwam bij bijeenkomsten.<br />
Het ging allemaal snel.<br />
Ik schreef in 2005 mee aan het<br />
boekje Amerikaanse Toestanden,<br />
waar ik het artikel ‘Excuse me,<br />
are you a registered Democrat?’<br />
<strong>voor</strong> schreef. Dat ging over hoe<br />
de Democraten met een grassrootsbeweging<br />
mensen aan het
dAm<br />
stemmen kregen, over hoe democratie<br />
hier meer op straat speelt<br />
dan ik in Nederland het gevoel<br />
had. In april 2006 verhuisde ik<br />
naar New York en in december<br />
2006 werd ik tot secretaris verkozen.’<br />
Wat doe je als secretaris?<br />
‘Veel organisatorisch werk,<br />
<strong>voor</strong>al <strong>voor</strong> de Dinner & Debate<br />
avonden. Ik houd de website bij<br />
en organiseer vergaderingen. We<br />
hebben om de twee maanden bestuursvergaderingen<br />
en er is één<br />
jaarlijkse afdelingsvergadering,<br />
die laten we doorgaans samenvallen<br />
met de presentatie van het<br />
meest recente themaboekje. Ook<br />
niet-leden zijn dan uitgenodigd.’<br />
Wat zijn de belangrijkste lessen<br />
die de PvdA in Nederland van<br />
New York kan leren?<br />
De directe vorm van democratie<br />
op lokaal niveau spreekt me erg<br />
aan. Wil je hier gekozen worden<br />
in de city council, dan moet je<br />
echt de straat op. Nee, je hoeft<br />
niet rijk te zijn: wel moet je door<br />
je inhoudelijke punten goede<br />
fundraisers zien te organiseren.<br />
Je kunt hier niet vanuit een ivoren<br />
toren gekozen worden. Je moet je<br />
eigen constituency –achterban-<br />
kweken en onderhouden. Die<br />
gedachte hebben wij veel minder.<br />
Overigens mag de City Council<br />
wel wat meer aan het preventief<br />
onderhoud van de infrastructuur<br />
doen. Sommige plekken van de<br />
metro doen eerder denken aan<br />
derdewereldlanden. Goed, het<br />
werkt allemaal prima, maar je<br />
vraagt je soms af hoe lang nog.’<br />
Hoe is het armoedebeleid in New<br />
York?<br />
Zelfs met een redelijke baan kun<br />
je in New York soms nog steeds<br />
niet goed rond komen. Ik heb<br />
zelf mijn eigen bedrijf, Dutch<br />
Moon Cookies (in chocolade gedipte<br />
stroopwafels), en een aantal<br />
van mijn medewerkers heeft nog<br />
een of twee andere baantjes nodig<br />
om rond te kunnen komen. En ja,<br />
ze zijn allemaal legaal hier. Daar<br />
komt bij dat enigszins betaalbare<br />
huizen alleen in het uiteinde van<br />
Queens of Brooklyn te vinden<br />
zijn, wat dan weer veel reistijd<br />
kost, waarin je niet kunt werken<br />
en dus ook niets kunt verdienen.<br />
New York is <strong>voor</strong> veel mensen een<br />
moeilijke stad om te overleven.’<br />
Wat is het leukste aan de PvdA<br />
afdeling New York?<br />
‘Ik vind de Dinner & Debates<br />
enorm stimulerend. Ze brengen<br />
goede discussies over het vergelijkend<br />
perspectief op gang. Op<br />
zo’n avond merk je pas echt hoe<br />
verschillend je de verhouding tussen<br />
beleid in de Verenigde Staten<br />
en in Nederland kunt analyseren.<br />
Het is zeer motiverend. Daarom<br />
vind ik het ook jammer dat veel<br />
mensen in Nederland, zelfs<br />
PvdA-leden, vaak niet afweten<br />
van het bestaan van buitenlandse<br />
afdelingen. Zij hebben namelijk<br />
echt iets te bieden. Daar ligt een<br />
rol <strong>voor</strong> het partijbureau, met<br />
name het Internationale Secretariaat,<br />
om dat te verbreiden.’<br />
Hans Anker<br />
Penningmeester en medeoprichter<br />
Consultant<br />
Jij bent de aanstichter van dit<br />
alles, als oprichter van de PvdA<br />
New York?<br />
‘Medeoprichter, samen met<br />
Reinier Prijten en André Brands.<br />
Reinier vroeg ooit aan Wouter<br />
iNteRNet-teRReUR<br />
JOOST PeeTOOM raadslid in Teylingen (Sassenheim, Voorhout, Warmond)<br />
clmn<br />
Foto Robert van Willigenburg/WFA<br />
Rutger Castricum van GeenStijl vuurt vragen af op Ella Vogelaar.<br />
Bos hoe hij de PvdA tot hulp kon<br />
zijn vanuit New York. Wouter<br />
zei gekscherend: ‘Dan richt je<br />
toch een afdeling op?’ Dat bleek<br />
helemaal niet zo’n gek idee te<br />
zijn. We kwamen er achter dat er<br />
al eerder een PvdA afdeling New<br />
York had bestaan. Ik herinner<br />
me nog vaag een motie van de<br />
oude afdeling New York op het<br />
verkiezingscongres van 1993 in<br />
de RAI. Uiteindelijk hebben we<br />
een nieuwe afdeling opgericht,<br />
hoewel er technisch misschien<br />
sprake is van een doorstart.’<br />
De parallel die Jan-Jaap van den<br />
Berg in het vorige nummer van<br />
<strong>Lokaal</strong> <strong>Bestuur</strong> trekt tussen de<br />
verhouding SGP-televisie en<br />
PvdA-internet, verbaasde mij<br />
behoorlijk. Waarom zouden wij,<br />
PvdA-politici, eigenlijk bang<br />
moeten zijn <strong>voor</strong> nieuwe media<br />
en het nieuwe gebruik daarvan?<br />
Of is het meer, dat wat op<br />
verjaardagen en aan de toog werd<br />
gezegd, en altijd vervloog, nu tot<br />
in de eeuwigheid op het internet<br />
blijft hangen?<br />
Zelf volg ik de website GeenStijl<br />
al een aantal jaren. Teveel aan testosteron?<br />
Ja. Baldadig? Vaak wel.<br />
Over de fatsoensgrens? Tja, de<br />
site heet niet <strong>voor</strong> niets GeenStijl.<br />
Ontoelaatbaar? GeenStijl zoekt<br />
heel slim de grens op. Wie met<br />
gerechtelijke procedures dreigt,<br />
blijkt ook vaak juridisch weinig<br />
gegronde argumenten te kunnen<br />
vinden en wordt vervolgens<br />
virtuoos de grond in geschreven.<br />
Waarom zouden we, in de woorden<br />
van Jan-Jaap, alleen maar<br />
hopen dat er de ‘resterende 2 jaar<br />
niet al teveel PvdA’ers aan ten onder<br />
gaan’? Is daar dan gegronde<br />
reden toe, meer dan bij andere<br />
(linkse) politieke partijen?<br />
Als de reaguurders van GeenStijl<br />
bloed ruiken, dan schieten ze er<br />
ook als piranha’s op af. Soms<br />
uitermate unfair, soms niet onbegrijpelijk.<br />
Als je wat langer de site volgt,<br />
merk je ook dat bepaalde eigenschappen<br />
je tot aangeschoten<br />
Internet-terreur<br />
Jan-Jaap van den Berg secretaris CLB<br />
Maar de PvdA New York draait<br />
nu…<br />
‘Ja, en we doen alleen maar leuke<br />
dingen. We houden ons zo min<br />
mogelijk bezig met interne,<br />
bureaucratische zaken. De PvdA<br />
New York is een prettig anarchistisch<br />
geheel.’<br />
Welke lessen zijn er leren <strong>voor</strong><br />
Nederland?<br />
‘Transparantie en accountability<br />
zijn hier veel belangrijker dan<br />
in Nederland. Afrekenbaarheid,<br />
verantwoordelijkheid nemen <strong>voor</strong><br />
je optreden, laten zien dat je er<br />
bent, dat is hier de normaalste<br />
zaak van de wereld.’<br />
Gerrit had het over de gekozen<br />
burgemeester. Heb je de discussie<br />
in Nederland gevolgd?<br />
‘Ja. Wij hebben ons erg verbaasd<br />
over wat er in Utrecht en Eindhoven<br />
is gebeurd, waar de keuze<br />
<strong>voor</strong> de bevolking werd beperkt<br />
tot een PvdA-kandidaat en… een<br />
PvdA-kandidaat. Zo zouden wij<br />
het nooit doen. Dan zaai je alleen<br />
maar meer wantrouwen en<br />
cynisme.’<br />
De PvdA in Eindhoven stelde<br />
dat de <strong>voor</strong>dracht van de gehele<br />
rcts<br />
wild kunnen maken. GeenStijl<br />
heeft een hekel aan zurigheid,<br />
taboes, dogmatiek, ‘geen daden<br />
maar woorden’, huichelachtigheid,<br />
zelfoverschatting, gedraai,<br />
inconsequent gedrag, weglopen<br />
en verstoppertje spelen. Dat heeft<br />
niets met de inhoud van politiek,<br />
maar alles met gedrag te maken.<br />
Draai dit nu eens om: Zeg waar<br />
het op staat. Doe wat je belooft.<br />
Beloof niet meer dan je kunt<br />
waarmaken. Gedraag je naar wat<br />
je zegt. Sta <strong>voor</strong> je standpunt.<br />
Wees waarachtig. Wees reëel. Sta<br />
met beide benen op de grond.<br />
Toon lef. Verantwoord je. Dat<br />
kunnen PvdA’ers toch ook? Dit<br />
kan ook bij GeenStijl wel op<br />
enige waardering rekenen, of je<br />
ten minste oninteressant maken<br />
<strong>voor</strong> affakkeloperaties.<br />
Je zo te gedragen is, los van de<br />
inhoud, al lastig genoeg. Ik draai<br />
als lokaal politicus al een aantal<br />
jaren mee, het lukt mij ook zeker<br />
niet altijd die hoge lat te halen. Ik<br />
weet daarentegen wel goed, wat<br />
ik wel en wat ik niet doe op mijn<br />
weblog, bij LinkedIn en op mijn<br />
Hyves-profiel. Ik zal dat blijven<br />
doen, omdat ik in de supermarkt,<br />
van de loodgieter en in de raadszaal<br />
merk dat je daarmee ook heel<br />
veel waardering kunt oogsten.<br />
Onze partij moet geen SGP willen zijn. En overigens is ook de heeft gestaan, is in luttele minuten achter elkaar geplakt en<br />
SGP uiteindelijk overstag gegaan. Lang, heel lang hebben de onderwerp van verdere speculatie. De afgelopen maanden<br />
mannenbroeders de televisie verre van zich weten te houden: hebben diverse partijgenoten (wethouders, raadsleden, een<br />
alleen de radio mocht verslag doen van de beginselvaste minister) dit mogen ervaren. Vervelend en unfair. Alleen:<br />
partijbijeenkomsten, maar de tv – dat ‘oog van de duivel’ er valt niets aan te doen. Of wij als PvdA’ers nu blij zijn<br />
– bleef taboe. En zie: inmiddels schuift <strong>voor</strong>man Bas van der met dergelijke websites of niet, zo werkt het inmiddels.<br />
Vlies aan bij politieke praatprogramma’s.<br />
De opmars van internet betekent dat nieuws zich sneller<br />
Iets dergelijks geldt ook <strong>voor</strong> onze PvdA in relatie tot dat verspreidt. Maar dat niet alleen. Het gehele medialandschap<br />
andere machtige medium: internet. Waarschijnlijk heeft is inmiddels fundamenteel van karakter veranderd. En dat<br />
u allemaal het pijnlijke interview gezien van Ella Vogelaar in een tijdsgewricht waarin het cynisme jegens de politiek<br />
met een journalist van de website GeenStijl. Deze populaire wijdverspreid is. Helaas zijn politici in de ogen van veel<br />
– zo u wilt populistische – website schept er een genoegen Nederlanders niet meer dan zakkenvullers, die alleen in<br />
in <strong>voor</strong>al linkse politici (bij <strong>voor</strong>keur PvdA’ers) in hun<br />
de politiek zijn gegaan om zichzelf te belonen met dikke<br />
hemd te zetten. Dat is niet zo vreemd, wanneer je beseft dat dienstauto’s, vergoedingen en wachtgelden. Kortom: een<br />
GeenStijl eigendom is van De Telegraaf. En inderdaad zet die combinatie van internet en populisme als een <strong>voor</strong> politici<br />
krant dit weblog doelbewust in, waarbij eerst iets sappigs dodelijke cocktail. Laten we hopen dat hier gedurende de<br />
op GeenStijl verschijnt, om vervolgens door De Telegraaf resterende twee jaar niet al teveel PvdA’ers aan ten onder<br />
te worden overgenomen. Overigens werd het filmpje van gaan.<br />
Vogelaar uiteindelijk ook onderwerp van bespreking in de In het kandidaatstellingstraject <strong>voor</strong> de nieuwe raadsperiode<br />
kwaliteitspers. Kenmerkend <strong>voor</strong> websites als GeenStijl is het vanaf 2010 zullen we hier vervolgens veel aandacht aan<br />
ontbreken van een scheiding tussen privé en politiek. Hoor en moeten besteden. Dus wie nu nog PvdA-raadslid wil worden,<br />
wederhoor vindt niet plaats, en de controleerbaarheid is niet kan beter eerst maar eens googelen op zijn eigen naam.<br />
zo van belang. Een gerucht wordt dan al snel een nieuwsfeit, En laat het aanmaken van een Hyves-profieltje liever ook<br />
tot vermaak van velen, maar de politicus zit ermee. Waar de maar achterwege. De SGP heeft het makkelijker: orthodoxe<br />
webredactie wellicht nog enige fatsoensgrenzen in acht wil christenen surfen immers via zelfcensurerende providers<br />
nemen, overschrijden de commentaren van veel bezoekers die zonder spam en porno. En op zondag is het reli-internet<br />
grenzen met graagte. Telkens blijkt dan ook weer hoe goed gewoon uit de lucht.<br />
het geheugen van internet is: alles wat ooit ergens online<br />
gemeenteraad was, het was niet<br />
slechts een keuze van de PvdA alleen,<br />
maar van alle partijen.<br />
‘Zo’n situatie mag en kun je niet<br />
laten gebeuren. Op afstand ziet<br />
het er ook uit als een valstrik<br />
van je politieke tegenstanders.<br />
Dus de VVD en het CDA bepalen<br />
welke PvdA-kandidaten het beste<br />
zijn? Dat krijg ik hier echt niet<br />
uitgelegd, hoor. De PvdA moet<br />
natuurlijk zelf beslissen wie haar<br />
beste kandidaat is en dan de strijd<br />
aanbinden met de kandidaten van<br />
andere partijen. Dat is democratie<br />
in actie.’<br />
Is de manier van besturen anders<br />
met een gekozen burgemeester?<br />
‘Inhoud en stijl kun je niet los<br />
van elkaar zien. Veranderingen<br />
worden getriggerd door mensen<br />
die het gewoon dóen. Bloomberg<br />
heeft zijn eigen ‘mayoral pit’,<br />
een grote open ruimte waar hij<br />
samen met zijn medewerkers<br />
kantoor houdt. De werkkamer<br />
van oud-burgemeester Giuliani is<br />
gereduceerd tot een soort wachtkamer,<br />
is in feite buiten gebruik<br />
gesteld. Met de mayoral pit laat<br />
Bloomberg zien dat zijn team<br />
met korte lijnen werkt en dat er<br />
weinig bureaucratie is. Hij heeft<br />
een slagvaardig bestuur dat er is<br />
<strong>voor</strong> de mensen, dat is het beeld<br />
dat de ruimte oproept en zo werkt<br />
het ook in de praktijk. Steeds<br />
meer burgemeesters komen nu<br />
naar New York om te kijken hoe<br />
Bloomberg te werk gaat.’<br />
De lijnen zijn dus echt kort?<br />
‘Ja. Neem criminaliteitsbestrijding.<br />
Iedereen dacht dat na Giuliani’s<br />
zero tolerance beleid het<br />
verzadigingspunt wel bereikt zou<br />
zijn, maar de criminaliteit is door<br />
blijven dalen. Bloomberg heeft<br />
dankzij korte lijnen veel efficien-<br />
cy winst geboekt. Maar dit alles<br />
vereist wel een burgemeester die<br />
zelfvertrouwen heeft en daar het<br />
<strong>voor</strong>touw in neemt. Iemand die<br />
zijn gezag niet ontleent aan een<br />
hiërarchische positie.’<br />
Je raadt de Mayoral pit dus aan<br />
<strong>voor</strong> Nederlandse burgemeesters?<br />
‘Sterker nog: de PvdA afdeling<br />
New York stelt hierbij een taart<br />
in het <strong>voor</strong>uitzicht <strong>voor</strong> de eerste<br />
Nederlandse burgemeester die<br />
zoals Bloomberg te werk gaat. En<br />
dan nu maar hopen dat het een<br />
PvdA-burgemeester wordt die er<br />
met die prijs vandoor gaat.’<br />
Verder nog iets?<br />
‘Rekeningrijden! Als je rekeningrijden<br />
wilt invoeren moet je<br />
echt naar het E-Z Pass systeem<br />
hier komen kijken. Het werkt al<br />
15 jaar zonder enig probleem in<br />
twaalf staten. Amerikanen, buitenlanders,<br />
ze betalen allemaal,<br />
contant of elektronisch. Een<br />
kind kan de was doen. Kun je zo<br />
overnemen.’<br />
17
wERK<br />
AAn dE winKEL<br />
Foto Nationale Beeldbank<br />
Het thema arbeid moet weer hoog<br />
op de PvdA-agenda, zei Paul Kalma<br />
vorige maand in zijn Wibautlezing.<br />
Ook lokaal is er naar zijn mening<br />
werk aan de winkel. <strong>Lokaal</strong> <strong>Bestuur</strong><br />
vroeg PvdA-wethouder Bert Otten<br />
wat hij vindt van Kalma’s pleidooi en<br />
hoe hij in zijn eigen stad Hengelo er<br />
invulling aan geeft.<br />
nAAm AUTEUR<br />
fUNctie<br />
18<br />
AAnpAK gERichT Op<br />
dUURzAmE RE-inTEgRATiE<br />
In 1994 publiceerde Stella Braam<br />
het boek ‘De blinde vlek van Nederland’.<br />
Stella Braam dook anderhalf<br />
jaar onder in werk aan de<br />
onderkant van de arbeidsmarkt.<br />
Haar opzienbare reportages<br />
over de arbeidsomstandigheden<br />
waar honderdduizenden mensen<br />
werken waren confronterend.<br />
Nu bijna vijftien jaar later lijkt er<br />
weinig veranderd te zijn. Sterker<br />
nog, als gevolg van de groeiende<br />
globalisering verkeert arbeid in<br />
toenemende mate in de hoek<br />
waar de klappen vallen.<br />
Het pleidooi van Paul Kalma in<br />
de Wibautlezing <strong>voor</strong> een hernieuwde<br />
aandacht van de partij<br />
<strong>voor</strong> wat hij noemt ‘de wereld van<br />
de arbeid’ spreekt mij dan ook<br />
bijzonder aan. In zekere zin is die<br />
wereld ook <strong>voor</strong> ons een blinde<br />
vlek geworden. In de afgelopen<br />
jaren lag het accent <strong>voor</strong>al op het<br />
arbeidsmarktbeleid en niet zo<br />
zeer op de duurzaamheid en de<br />
kwaliteit van arbeid.<br />
Zelfregulering als middel om<br />
te komen tot meer kwaliteit in<br />
arbeidsverhoudingen en arbeidsomstandigheden<br />
heeft niet altijd<br />
de gewenste resultaten opgeleverd.<br />
Vandaar dat van overheden<br />
een actievere rol verwacht mag<br />
worden als het gaat om ‘de<br />
rechtsorde van de arbeid’. Terecht<br />
stelt Kalma dat ook van gemeenten<br />
een inzet verwacht mag worden.<br />
Financiële verdeelmodellen<br />
hebben het calculerend korte<br />
termijn gedrag van gemeenten<br />
en de volume-aanpak bevorderd.<br />
Mede gezien de problematiek van<br />
het huidige bijstandsbestand, zie<br />
je nu een andere oriëntatie die<br />
gericht is op meer duurzaamheid.<br />
Invulling<br />
In Hengelo geven we hieraan als<br />
volgt invulling:<br />
> Duurzame re-integratie<br />
Onze aanpak is gericht op<br />
duurzame re-integratie. We<br />
hebben samen met de sociale<br />
werk<strong>voor</strong>ziening het re-integratiebedrijf<br />
Fitis opgericht<br />
dat met behulp van een door<br />
TNO ontwikkeld model<br />
<strong>voor</strong> loonwaarde duurzaam<br />
mensen plaatst. Werk wordt<br />
indien nodig aangepast aan<br />
de talenten van mensen. We<br />
investeren veel in scholing en<br />
ontwikkeling en laten mensen<br />
als onderdeel van een<br />
instroomplan hooguit een half<br />
jaar met behoud van uitkering<br />
werken. Ondanks de forse<br />
bezuinigingen hebben we<br />
een geïntegreerd stelsel van<br />
gesubsidieerde arbeid in stand<br />
gelaten met perspectief <strong>voor</strong><br />
mensen met een beperking en<br />
met fatsoenlijke arbeids<strong>voor</strong>waarden.<br />
> Sociale Economie<br />
Twee jaar geleden zijn we<br />
begonnen met het Sociale<br />
Economie programma. We<br />
zijn onder andere betrokken<br />
bij het oprichten van sociale<br />
ondernemingen en hebben het<br />
Pact Maatschappelijk Verantwoord<br />
Ondernemen Hengelo<br />
opgericht waarbij tientallen<br />
bedrijven zich inmiddels hebben<br />
aangesloten die gaan <strong>voor</strong><br />
‘dubbele winst’. Vanuit het<br />
Pact zijn diverse initiatieven<br />
ontstaan gericht op het vergro-<br />
ten van de arbeidsparticipatie.<br />
> Sociaal verantwoord aanbesteden<br />
Iedere aanbesteding van onze<br />
gemeente kent een ‘social<br />
return’ paragraaf. We spreken<br />
af dat ondernemingen een<br />
sociale tegenprestatie leveren.<br />
Daarnaast worden eisen<br />
gesteld aan de kwaliteit van de<br />
ondernemingen<br />
> Bevorderen van ondernemerschap<br />
Door middel van een goede<br />
begeleiding lukt het ons om<br />
steeds meer mensen ondernemend<br />
de uitkering uit te<br />
krijgen. Het blijkt dat door<br />
deze begeleiding steeds meer<br />
mensen duurzaam aan de slag<br />
zijn. Daarnaast versterkt dit<br />
groeiende ondernemerschap je<br />
stadseconomie.<br />
> Actief aandeelhouderschap en<br />
goed werkgeverschap<br />
Als aandeelhouder van organisaties<br />
met een publieke<br />
taak stellen we ons actief op<br />
als het gaat om eisen aan de<br />
duurzaamheid en kwaliteit van<br />
zowel het milieu -als het personeelsbeleid.<br />
Ook geldt dat<br />
<strong>voor</strong> onze eigen gemeentelijke<br />
organisatie.<br />
Kortom, er zijn kansen <strong>voor</strong> gemeenten<br />
om een belangrijke bijdrage<br />
leveren aan het versterken<br />
van de kwaliteit en duurzaamheid<br />
van arbeid en van de re-integratie<br />
op de arbeidsmarkt.<br />
Bert Otten<br />
wethouder werk, inkomen en zorg<br />
in Hengelo
ARBEidSpARTicipATiE<br />
cRUciAAL in SOciAAL<br />
BELEid<br />
In de Wibautlezing over arbeid<br />
in onzekere tijden spreekt Paul<br />
Kalma over de cruciale rol van<br />
het lokale bestuur als vormgever<br />
van de activerende verzorgingsstaat.<br />
Het is echter te kort door<br />
de bocht om alleen de rol in algemene<br />
termen te benoemen en het<br />
daar vervolgens bij te laten. Wat<br />
interessant is, is te bezien hoe<br />
die activerende verzorgingsstaat<br />
vanuit sociaal- democratisch<br />
perspectief er lokaal dan uit zou<br />
kunnen zien. Wat mij betreft zijn<br />
er dan drie lijnen waarlangs het<br />
gemeentelijk beleid een activerend<br />
karakter dient te hebben.<br />
Re-integratie<br />
Ten eerste dient de arbeidsparticipatie<br />
toe te nemen. Dit is zowel<br />
een macro-economisch als een<br />
sociaal-maatschappelijk lokaal<br />
belang. Niet alleen principes als<br />
werk boven inkomen tellen dan.<br />
Ook de mogelijkheid om je in<br />
sociale zin te kunnen ontwikkelen<br />
en daarmee meer verantwoordelijkheid<br />
en betrokkenheid<br />
<strong>voor</strong> je eigen leefomgeving te<br />
kunnen ontwikkelen hebben een<br />
groot positief effect op langere<br />
termijn. Wanneer meer mensen<br />
werken neemt het beroep dat<br />
wordt gedaan op uitkeringen<br />
af en dat heeft direct positieve<br />
effecten op de lokale samenleving<br />
in buurten en wijken. Juist<br />
nu de werkloosheid blijft dalen<br />
en het vacatureaanbod onverminderd<br />
groot blijft, ligt hier<br />
een grote kans <strong>voor</strong> gemeenten<br />
om uitstroom uit de uitkering<br />
naar werk te bevorderen. Voor<br />
gemeenten is het nu zaak om<br />
met werkgevers tot afspraken te<br />
komen over het reïntegreren van<br />
mensen met een grote afstand tot<br />
de arbeidsmarkt. Dit vraagt om<br />
een regionale aanpak.<br />
De werking van de Wet werk en<br />
bijstand heeft inmiddels aangetoond<br />
dat met de juiste financiële<br />
prikkels gemeenten veel mensen<br />
hebben kunnen begeleiden naar<br />
een arbeidsplaats. Waar het nu<br />
op aan komt is dit beleid vol te<br />
houden en ook mensen die door<br />
medische en/of sociale oorzaken<br />
al langere tijd buiten het arbeidsproces<br />
staan te ondersteunen<br />
in hun wens om mee te kunnen<br />
doen. Dit vraagt om een lokaal<br />
beleid waarbij het zowel <strong>voor</strong><br />
de werkgever als de toekomstig<br />
werknemer interessant is om<br />
initiatieven te nemen. Dus meer<br />
integrale inzet van reïntegratie-<br />
en uitkeringsmiddelen om<br />
onverzekerbare arbeidsrisico’s af<br />
te dekken door middel van loonkostensubsidies,<br />
het principe van<br />
loon naar werken middels extra<br />
premies te bevorderen, investeringen<br />
in scholing en begeleiding<br />
op de werkplek en fiscale<br />
maatregelen die het aantrekkelijk<br />
maken om een (maatwerk)<br />
arbeidsplek te willen behouden<br />
zoals op het terrein van kinderopvang,<br />
arbeidsomstandigheden<br />
en inkomensperspectief. Ook<br />
<strong>voor</strong> mensen die nu geen uitkering<br />
ontvangen moet daarmee<br />
een aantrekkelijke entree op de<br />
arbeidsmarkt gecreëerd kunnen<br />
worden. Arbeidsparticipatie<br />
draagt bij aan individuele ontwikkeling<br />
en sociale ontplooiing.<br />
Armoedebeleid<br />
Ten tweede dient armoedebeleid<br />
door gemeenten duidelijker en<br />
activerender te worden ingezet<br />
om juist die groepen in de<br />
samenleving te ondersteunen<br />
die niet zelf in staat zijn om<br />
hun eigen financiële positie te<br />
verbeteren. Of <strong>voor</strong> hen die door<br />
een plotselinge verandering in<br />
leefsituatie (tijdelijk) financiële<br />
begeleiding nodig hebben . Dit<br />
betekent een focus op ontplooiingsmogelijkheden<br />
<strong>voor</strong> kinderen<br />
die opgroeien in gezinnen<br />
die moeten rondkomen van het<br />
sociaal minimum. Een focus op<br />
inkomensondersteuning <strong>voor</strong><br />
ouderen die aangewezen zijn op<br />
alleen AOW (geheel of gedeeltelijk).<br />
Focus op mensen die<br />
vanwege een chronische ziekte of<br />
handicap hoge kosten hebben en<br />
daardoor sociaal geïsoleerd dreigen<br />
te raken. En extra aandacht<br />
<strong>voor</strong> verlatingen, effecten van<br />
problematische echtscheidingen<br />
(culturele bindingen of geweldsdelicten)<br />
en resocialisatie na<br />
detentie. Het effect van preventief<br />
sturen op de begeleiding van deze<br />
groepen <strong>voor</strong>komt een proces<br />
van achterstelling en sociale<br />
ontwrichting. Het scheppen van<br />
perspectief om mee te kunnen<br />
blijven doen, verhoogt de kansen<br />
tot maatschappelijke en/of<br />
arbeidsparticipatie. Armoedebeleid<br />
en schuldhulpverlening<br />
mogen zich in dit verband niet<br />
beperken tot groepen met alleen<br />
lage inkomens. De bijdrage aan<br />
individuele (empowerment) en<br />
sociale ontplooiing (verantwoordelijkheid<br />
en burgerschap) is<br />
op termijn van maatschappelijk<br />
economisch belang.<br />
Corrigeren<br />
Ten derde dient de arbeidsmarkt<br />
te worden gecorrigeerd wanneer<br />
er zich ongewenste of discriminatoire<br />
effecten <strong>voor</strong>doen, zoals het<br />
uitsluiten van groepen op basis<br />
van leeftijd, handicap, huidskleur<br />
of sekse. Hoe logisch dit ook<br />
klinkt, de arbeidsmarkt kenmerkt<br />
zich nog steeds door het principe<br />
dat de sterkste wint. Menig wethouder<br />
van sociale zaken kent de<br />
verhalen van mensen die ondanks<br />
hun inzet, opleiding of CV maar<br />
al te vaak zijn gepasseerd zonder<br />
duidelijke reden. Dit maakt het<br />
juist nu ook zo belangrijk om als<br />
overheid te laten zien dat corrigerend<br />
kan worden opgetreden.<br />
Een liberale arbeidsmarkt heeft<br />
een sterke overheid nodig om toe<br />
te zien dat wettelijke regels en<br />
verplichtingen worden nageleefd<br />
en dat sociaal en economisch kan<br />
worden bijgestuurd of ingegrepen<br />
als maatschappelijke ongelijkheid<br />
dreigt. Juist in deze tijd dat het<br />
economisch goed gaat en ook van<br />
de zijde van werkgevers wordt gevraagd<br />
om meer investeringen in<br />
opleidingen en arbeidsmarktcompetenties<br />
biedt dit kansen. Door<br />
een uitgekiend aanbestedingsbeleid<br />
bij lokale overheidsopdrachten<br />
in de vorm van percentageregelingen<br />
of ‘social return on<br />
investment’-achtige bepalingen<br />
is het mogelijk om ook kwetsbare<br />
groepen op de arbeidsmarkt te<br />
laten instromen. Vooral gemeenten<br />
hebben hier al veel ervaring<br />
mee opgedaan en het zou goed<br />
zijn als ook rijk en provincie deze<br />
wijze van sturing in hun aanbestedingsbeleid<br />
zouden opnemen.<br />
Natuurlijk blijft het van belang<br />
om uitwassen als exorbitante<br />
bonusregelingen en arbeidsmarkttoelagen<br />
publiekelijk aan de<br />
orde te stellen. Toch zijn de meest<br />
kwetsbare groepen het meest<br />
geholpen met ondersteuning bij<br />
het vinden van een baan. Daar zijn<br />
onze wethouders maar al te vaak<br />
de drijvende krachten achter.<br />
Hans Spigt<br />
wethouder sociale zaken in Dordrecht<br />
pERSOOnLiJK<br />
In de PvdA-Tweede Kamerfractie<br />
is Pierre Heijnen de contactpersoon<br />
<strong>voor</strong> burgemeestersbenoemingen.<br />
Belangstellenden <strong>voor</strong><br />
het burgemeestersambt kunnen<br />
contact opnemen met hem. Dat<br />
geldt ook <strong>voor</strong> fractie<strong>voor</strong>zitters<br />
in gemeenten waar op korte termijn<br />
een burgemeestersvacature<br />
is te verwachten. Pierre Heijnen<br />
is te bereiken via Coby Knijnenburg,<br />
tel. 070-3182790.<br />
> In de Noord-Hollandse<br />
gemeente Amstelveen is Otto<br />
Schildknegt nieuw in de raad.<br />
> Het raadslid Mohamed<br />
Mahdi heeft de Amsterdamse<br />
deelraad Slotervaart-Overtoomseveld<br />
ingeruild <strong>voor</strong> de<br />
gemeenteraad van Amsterdam.<br />
Marianne van der Hoek treedt<br />
aan als nieuw raadslid in Slotervaart-Overtoomseveld.<br />
> In het Amsterdamse stadsdeel<br />
Bos en Lommer is Fouad Sidali<br />
aangetreden als DB-lid.<br />
> In het Zuid-Hollandse Capelle<br />
aan den IJssel is Rene Binnendijk<br />
opgevolgd als wethouder<br />
door het raadslid Martin<br />
Ponte.<br />
> In de Noord-Brabantse<br />
gemeente Deurne is Jasper<br />
Ragetlie aangetreden als wethouder.<br />
> In het Overijsselse Dinkelland<br />
is Jan ter Schegget als wethouder<br />
aangetreden.<br />
> Het Friese Statenlid Fimke<br />
Hijlkema is opgevolgd door<br />
K. Osinga.<br />
> In het Zeeuwse Goes is het<br />
raadslid Marian Gommers<br />
opgevolgd door Bram van<br />
Overbeeke.<br />
> In de Groningse gemeente<br />
Loppersum zijn de raadsleden<br />
Chris Bultje en Mik Thoomes<br />
opgestapt. Nieuw in de raad<br />
zijn H. Noordhof en Margriet<br />
Drent.<br />
> In het Gelderse Renkum is<br />
Els van ’t Hof opgevolgd door<br />
Martijn Oomkes als raadslid.<br />
> Het Rotterdamse raadslid Muzeyyen<br />
Birinci is gestopt met<br />
raadswerk. Zij wordt opgevolgd<br />
door Tunahan Kuzu.<br />
> In de Groningse gemeente<br />
Slochteren is Gerard Jager opgevolgd<br />
door Cees van Iperen<br />
als raadslid.<br />
> In het Friese Sneek is M. de<br />
Waard geïnstalleerd als raadslid.<br />
> In de Groningse gemeente Ten<br />
Boer heeft wethouder Reint<br />
Jurjens afscheid genomen.<br />
Raadslid Lambert Stoel volgt<br />
hem op als wethouder. Rita<br />
Pestman komt de raad versterken.<br />
> In het Gelderse Ubbergen is<br />
Thieu Hoeken nieuw in de<br />
raad.<br />
> In de Noord-Brabantse gemeente<br />
Waalwijk is Peter van<br />
Dongen opgestapt als wethouder.<br />
De PvdA-wethouder<br />
overleefde een motie van wantrouwen<br />
niet. Hiermee heeft<br />
het rapport over het Liberiaanse<br />
gezin dat vorig jaar werd<br />
weggepest uit het dorp Waspik<br />
een tweede politiek slachtoffer<br />
geëist.<br />
> In het Noord-Holllandse<br />
Wervershoof is Bruno Merks<br />
geen raadslid meer. Trudi van<br />
Diepen is als nieuw raadslid<br />
aangetreden.<br />
> In het Utrechtse Wijk bij Duurstede<br />
is Bas de Koning opgevolgd<br />
door Lodewijk Bergsma<br />
als raadslid.<br />
> In de Groningse gemeente<br />
Winschoten is Hans Klopsta<br />
als wethouder aangetreden.<br />
REAcTiES wELKOm<br />
nws<br />
Bent u het niet eens met wat u in <strong>Lokaal</strong> <strong>Bestuur</strong> leest? Wilt u een<br />
aanvulling of correctie doorgeven? Of heeft u vanuit uw gemeente<br />
of provincie iets te melden dat ook <strong>voor</strong> andere PvdA’ers interessant<br />
is? Laat het ons weten.<br />
Zorg er<strong>voor</strong> dat uw mailtje uiterlijk maandag 4 augustus in ons bezit<br />
is, dan kunnen wij het plaatsen in het septembernummer. Ook<br />
alle andere kopij <strong>voor</strong> dat nummer moet op maandag 4 augustus<br />
in ons bezit zijn. U kunt uw bijdrage sturen naar eindredacteur<br />
Jan de Roos, e-mail: jdroos@pvda.nl<br />
De sluitingsdatum <strong>voor</strong> het oktobernummer is maandag<br />
1 september.<br />
TRAiningEn VOOR fRAcTiES<br />
Raads- en Statenfracties beschikken over een arsenaal aan ervaringen,<br />
opvattingen en kennis. Met elkaar, en <strong>voor</strong>zien van alle kennis<br />
en vaardigheden, proberen ze zoveel mogelijk van hun PvdA-doelen<br />
te realiseren. Om er <strong>voor</strong> te zorgen dat dat ook in een goede sfeer<br />
kan gebeuren, zal gewerkt moeten worden aan het vormen van een<br />
team en zullen afspraken gemaakt moeten worden over het verdelen<br />
van alle taken die gedaan moeten worden. En dat doe je niet één<br />
keer in de vier jaar, dat vergt <strong>voor</strong>tdurend onderhoud.<br />
Het CLB beschikt over een pool van ervaren trainers. Deze leveren<br />
trainingen op maat <strong>voor</strong> fracties, zoals teambuildtrainingen en het<br />
opstellen en evalueren van een fractiewerkplan. Voor deze trainingen<br />
heeft het CLB een subsidiepot beschikbaar, waaruit de <strong>voor</strong>bereidingstijd<br />
die een trainer nodig heeft <strong>voor</strong> het opstellen van een<br />
op maat gesneden programma betaald wordt.<br />
Naast het werken in een team aan fractiedoelen is het natuurlijk<br />
ook belangrijk dat de fractieleden beschikken over voldoende<br />
vaardigheden als debatteren, presenteren en omgaan met de media.<br />
Het CLB ondersteunt het organiseren van vaardigheidstrainingen<br />
in regionaal verband, zowel <strong>voor</strong> fractieleden als fractie<strong>voor</strong>zitters.<br />
Het CLB neemt, onder bepaalde <strong>voor</strong>waarden, de totale kosten van<br />
de vaardigheidstrainer op zich.<br />
Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Margriet Visser,<br />
mvisser@pvda.nl of Vera Bos, vbos@pvda.nl<br />
miJn pVdA<br />
Het <strong>Centrum</strong> <strong>voor</strong> <strong>Lokaal</strong> <strong>Bestuur</strong> stuurt geregeld uitnodigingen of<br />
vragen naar haar leden in het hele land. Graag willen wij u gericht<br />
benaderen zodat u niet wordt overstelpt met e-mail. Wij vragen<br />
daarom uw gegevens op mijnpvda zoals emailadres en portefeuille<br />
zelf bij te houden.<br />
Hoe log ik in op Mijn PvdA?<br />
> Ga naar www.pvda.nl<br />
> Klik links boven aan op ‘inloggen’<br />
> Vul je inlognaam en je wachtwoord in en klik op ‘login’<br />
> Klik in het linkerframe op ‘Mijn gegevens’<br />
> Klik op ‘Algemeen’. Nu ziet u uw gegevens staan zoals ze in de<br />
ledenadministratie zijn opgenomen.<br />
> U kunt op deze pagina zelf uw e-mailadres wijzigen en een foto<br />
opslaan.<br />
> Onderaan kunt u wijzigingen versturen naar de ledenadministratie.<br />
> Onder Mijn Gegevens bij ‘Portefeuille’ kunt u uw portefeuille<br />
aanvinken. Vergeet niet rechts onderin te klikken op ‘opslaan’.<br />
wiJzigingEn in dE fRAcTiE?<br />
Het CLB ontvangt graag bericht over wijzigingen in uw raads- of<br />
statenfractie. Wij kunnen die dan verwerken in onze administratie<br />
en er zonodig melding van maken in onze rubriek Persoonlijk.<br />
De volgende gegevens zijn van belang: naam- en adresgegevens,<br />
telefoon- en faxnummer en e-mailadres, zowel van het nieuwe als<br />
van het vertrekkende raads- of statenlid, plus de datum waarop de<br />
verandering is ingegaan.<br />
Ook als er een nieuwe PvdA-wethouder (al dan niet ‘van buiten’)<br />
of gedeputeerde aantreedt, horen we dat graag. Mail uw gegevens<br />
naar: clb@pvda.nl. Als u vragen heeft kunt u bellen (0900-9553)<br />
of mailen.<br />
wiLT U AdVERTEREn?<br />
U kunt tegen een aantrekkelijke korting gecombineerd adverteren<br />
in de bestuurdersbladen van PvdA, CDA en VVD. Uw advertentie<br />
komt dan onder ogen van 80% van alle gemeenteraadsleden,<br />
wethouders, burgemeesters, statenleden, gedeputeerden en de<br />
commissarissen van de koningin.<br />
Inlichtingen over tarieven en sluitingstijden zijn verkrijgbaar bij<br />
Bureau Recent, Joop Slor, postbus 17229, 1001 JE Amsterdam.<br />
Telefoon 020-3308998.<br />
BEzOEK OnzE wEBSiTE!<br />
Het laatste nieuws over alle activiteiten van het <strong>Centrum</strong> <strong>voor</strong> <strong>Lokaal</strong><br />
<strong>Bestuur</strong> vindt u op onze website<br />
www.lokaalbestuur.nl<br />
Onze site geeft u informatie over:<br />
Bijeenkomsten van het CLB, Adviezen, Publicaties, Dualisme, de organisatie<br />
van het CLB, artikelen uit <strong>Lokaal</strong> <strong>Bestuur</strong> en Proef<strong>Lokaal</strong>.<br />
Ook zijn er links naar andere websites die <strong>voor</strong> u als lokale of provinciale<br />
bestuurder interessant zijn.<br />
AUTOmATiSch BETALEn<br />
Als u nog per acceptgiro betaalt, maar het CLB wilt machtigen<br />
middels een automatische incasso, stuur ons dan een e-mail<br />
(clb@pvda.nl) of bel ons even: 0900-9553. Wij sturen u dan een<br />
machtigingsformulier toe.<br />
1
estftte<br />
ROOd MAAtKOStUUM StAAt BeteR<br />
In De Estafette vertellen niet-PvdA’ers<br />
hoe zij tegen de plaatselijke (en<br />
eventueel ook de landelijke) PvdA<br />
aankijken. Zij dwingen ons als het<br />
ware om in de spiegel te kijken.<br />
Soms valt dat mee, soms tegen.<br />
HENK KLAVER is <strong>voor</strong>zitter van de<br />
CDA-statenfractie in Drenthe. Het<br />
college van GS bestaat daar uit PvdA,<br />
VVD en ChristenUnie. In de staten<br />
heeft de PvdA 13 zetels, het CDA 10<br />
en de ChristenUnie 3.<br />
eu-lkl<br />
0<br />
Foto Theo Berends<br />
Dat was wel even schrikken toen<br />
ik pas mijn mailbox opende om<br />
te kijken of er nog bijzondere<br />
berichten waren binnengekomen.<br />
Een verzoek om een beeld<br />
te schetsen van de PvdA-statenfractie<br />
in Drenthe. Nu ben ik niet<br />
op mijn mondje gevallen, maar<br />
hierover moest ik toch even iets<br />
langer nadenken dan ik gemiddeld<br />
doe. Een nachtje slapen<br />
helpt. Soms ziet de wereld er dan<br />
weer heel anders uit. Mijn schrik<br />
is omgeslagen in een gevoel van<br />
eer. Ik voel me vereerd om iets te<br />
vinden van ‘de rooie rakkers aan<br />
de overkant’ in de mooie statenzaal<br />
in ons provinciehuis.<br />
Ik zou natuurlijk terug kunnen<br />
gaan naar de eerste week van<br />
april 2007. Het moment waarop<br />
fractie<strong>voor</strong>zitter Eddie Veenstra<br />
een historische fout maakte door<br />
een college te willen samenstellen<br />
met vertegenwoordigers uit<br />
de PvdA (13) , de VVD (8) en de<br />
CU (3). Samen goed <strong>voor</strong> 24 van<br />
de 41 statenzetels. Ik zou ook<br />
terug kunnen grijpen naar het<br />
moment waarop er een coalitieakkoord<br />
kwam <strong>voor</strong> een college<br />
met daarin plaats <strong>voor</strong> maar liefst<br />
6 gedeputeerden. Helen en halven.<br />
Aan de collegetafel worden<br />
ze overigens (bij wet) allemaal<br />
<strong>voor</strong> vol aangezien. Dat wij als<br />
CDA een betere partner waren<br />
geweest zal niemand (buiten<br />
<strong>voor</strong> de scheepsbouw in de regio<br />
Rotterdam-Rijnmond.<br />
In de periode 1989-1993 deed de<br />
gemeente mee als proefgemeente<br />
<strong>voor</strong> de inzet van geld uit het Europees<br />
potje ‘stedelijk beleid’. Op<br />
die manier werd 2,5 miljoen euro<br />
verkregen <strong>voor</strong> het nieuw leven<br />
inblazen van het gebied ‘Kop van<br />
Zuid’.<br />
De laatste jaren heeft de gemeente<br />
veel Europees geld ontvangen<br />
<strong>voor</strong> zijn stedelijke problematiek.<br />
Zo kreeg het in de periode 2000-<br />
2006 <strong>voor</strong> de wijken Delfshaven<br />
en Feyenoord 35 miljoen euro.<br />
Verder ontvangt de gemeente<br />
zeker al zo’n vijftien jaar grote<br />
bedragen <strong>voor</strong> arbeidsmarkt- en<br />
gelijke kansenbeleid uit het Europees<br />
Sociaal Fonds.<br />
De Rotterdamse strategie is om<br />
zijn lokaal beleid zo vorm te<br />
geven, dat het zoveel mogelijk<br />
past binnen de criteria van de<br />
Europese structuurfondsen. Dit<br />
in tegenstelling tot gemeenten<br />
die eerst hun eigen lokale prioriteiten<br />
stellen en vervolgens aan<br />
het eind pas gaan bekijken of zij<br />
daar Europees geld <strong>voor</strong> kunnen<br />
krijgen.<br />
In Rotterdam wordt EU-regelgeving<br />
inmiddels niet meer als<br />
‘speciaal’ ervaren. Er wordt mee<br />
omgegaan zoals met alle andere<br />
regels. De toepassing van aanbestedingsregels<br />
werd al vroeg<br />
in goede banen geleid door de<br />
oprichting van een bureau aanbestedingszaken.<br />
Drenthe) ontkennen. De politieke<br />
druiven werden nog zuurder toen<br />
we zagen dat het CDA in alle<br />
provincies in GS vertegenwoordigd<br />
is behalve in, u raadt het al,<br />
Drenthe. Maar <strong>voor</strong> nu: ‘Zand<br />
erover!’<br />
De provincie Drenthe is een rijke<br />
provincie. Het lijkt wel op ‘de<br />
vleespotten van Egypte’ zouden<br />
wij als CDA’ers zeggen. Er is veel<br />
geld te verdelen. Het mooiste<br />
zou dan zijn dat veel van deze<br />
middelen terecht komen bij de<br />
gewone Drentse burger. En nog<br />
beter bij de Drenten die om welke<br />
reden dan ook niet in staat zijn<br />
goed <strong>voor</strong> zichzelf te zorgen,<br />
geen werk hebben of kunnen<br />
vinden. De Partij van de Arbeid in<br />
Drenthe kijkt daar goed naar. De<br />
sociale agenda is daar een goed<br />
<strong>voor</strong>beeld van. Gedeputeerde<br />
en onderkoningin in Drenthe<br />
Anneke Haarsma zegt niet alleen<br />
‘niemand aan de kant’, maar<br />
handelt er ook naar. Prima. Maar<br />
er kan nog wel een tandje bij.<br />
Wanneer bij<strong>voor</strong>beeld onze energieleverancier<br />
Essent weer eens<br />
miljoenen aan dividendopbrengsten<br />
op onze provinciale rekening<br />
stort dan mag dat best direct<br />
terug naar de Drent. Dus geld<br />
van Essent terug naar de Drent.<br />
Voelbaar in de knip. En wanneer<br />
we nadenken over opnieuw een<br />
verhoging van de provinciale<br />
2) Beïnvloeding van EU-beleid en<br />
belangenbehartiging in de EU<br />
Rotterdam is altijd erg actief geweest<br />
in de behartiging van zijn<br />
eigen belangen in Europa. Het<br />
gaat daarbij niet alleen om geld,<br />
maar ook om Europese regelgeving.<br />
De gemeente heeft al lang<br />
vaste ambtelijke lobbyisten in<br />
dienst die zich uitsluitend richten<br />
op lobby richting Brussel. Zij<br />
werken veel samen met de plaatselijke<br />
Kamer van Koophandel,<br />
het bedrijfsleven en het Gemeentelijk<br />
Havenbedrijf.<br />
In 2002 hebben de vier grote steden<br />
een gezamenlijk lobbykantoor<br />
geopend in het Huis van de<br />
Nederlandse Provincies in Brussel.<br />
Indien nodig kan Rotterdam<br />
hier extra <strong>voor</strong>deel mee doen.<br />
Eerder -in 1986- was Rotterdam<br />
oprichter van de vereniging Eurocities,<br />
die de belangen van grote<br />
steden in de EU zou gaan behartigen.<br />
Oud-burgemeester Peper<br />
werd hiervan later <strong>voor</strong>zitter.<br />
De gemeente bezet regelmatig<br />
een van de Nederlandse zetels in<br />
het Comité van de Regio’s<br />
-een belangrijk adviesorgaan in<br />
de EU-, hetgeen de directe toegang<br />
tot de Europese Commissie<br />
en het Europees Parlement kan<br />
vergemakkelijken. Dit geldt zeker<br />
in combinatie met de positie van<br />
Rotterdam als oprichter en vast<br />
bestuurslid van Eurocities en het<br />
lidmaatschap van diverse, meer<br />
thematische, Europese netwerken.<br />
opcenten <strong>voor</strong> de motorrijtuigenbelasting,<br />
dan zou het de PvdA<br />
sieren het college hier een halt<br />
toe te roepen.<br />
En de gelden <strong>voor</strong> de infrastructuur<br />
kunnen best wat minder.<br />
Minder asfalt en meer zorg/sociaal.<br />
Kom op socialisten, laat<br />
je niet teveel beperken door de<br />
VVD. Riskeer eens een fikse ruzie<br />
in de coalitie. Wij zullen er geen<br />
misbruik van maken.<br />
De Partij van de Arbeid in Drenthe<br />
mag dus best wat meer links<br />
gaan inhalen, waardoor er politiek<br />
wat gevaarlijke situaties kunnen<br />
ontstaan. Een stevige coalitie<br />
is prima. Goed <strong>voor</strong> het bestuur,<br />
maar wisselende meerderheden,<br />
ook met oppositiepartijen als<br />
CDA, GL en SP, kunnen Drenthe<br />
een stapje verder helpen. Trek dat<br />
krampachtige coalitiepak uit en<br />
pak vaker een maatkostuum uit<br />
de kast. Dat mag ook een rood<br />
kostuum zijn.<br />
eUROPeANiSeRiNg (2): ROtteRdAM<br />
In hoeverre zijn gemeenten en<br />
provincies geëuropeaniseerd?<br />
Na Zeeland richten we het vizier op<br />
Rotterdam.<br />
Foto Nationale Beeldbank<br />
DR. ROB DE ROOIJ is politicoloog<br />
en Europadeskundige. Contact:<br />
raaderooij@casema.nl<br />
Rotterdam is een van de meest<br />
geëuropeaniseerde gemeenten<br />
van Nederland. De combinatie<br />
van de aanwezigheid van<br />
een wereldhaven, de relatieve<br />
armoede onder de bevolking en<br />
de alertheid op het grijpen van<br />
Europese kansen, liggen hieraan<br />
ten grondslag.<br />
1) EU-regelgeving en EU-geld<br />
Al in 1985 werd een Rotterdamse<br />
strategie opgezet om Europese<br />
gelden binnen te halen uit het<br />
‘renaval’-potje dat ondersteuning<br />
moest gaan bieden aan de<br />
scheepsbouwindustrie, die in bepaalde<br />
Europese regio’s in verval<br />
was geraakt. Een jarenlange lobby<br />
door de gemeente Rotterdam,<br />
de provincie Zuid-Holland en het<br />
ministerie van Economische Zaken<br />
leidde uiteindelijk in 1990 tot<br />
een bedrag van 24 miljoen Euro<br />
3) Lokale organisatorische aanpassingen<br />
aan de EU<br />
Rotterdam is een van de weinige<br />
gemeenten met een speciale<br />
ambtelijke afdeling <strong>voor</strong> EU-aangelegenheden.<br />
Deze is in 1989<br />
opgericht. Kort daarna werd<br />
ook een coördinerend wethouder<br />
Europese zaken in het leven<br />
geroepen. In de helft van de<br />
ambtelijke afdelingen werden in<br />
de loop van de tijd EU-coördinatoren<br />
aangewezen.<br />
Europese zaken staan structureel<br />
en als afzonderlijke punten op<br />
de agenda’s van het college van<br />
B&W en de gemeenteraad. In<br />
die zin is ook de Rotterdamse<br />
politiek relatief zeer geëuropeaniseerd.<br />
De PvdA-politici<br />
aldaar kunnen dat waarschijnlijk<br />
beamen.
Foto: Ivonne Wierink/Nationale Beeldbank<br />
hET diLEmmA<br />
VAn dE mAAnd<br />
Iedere bestuurder en volksvertegenwoordiger wordt ermee geconfronteerd:<br />
lastige kwesties die vragen om een antwoord. <strong>Lokaal</strong> <strong>Bestuur</strong><br />
legt u elke maand zo’n dilemma <strong>voor</strong>. vorige maand was dat:<br />
Er breekt een pandemie van de vogelgriep uit. Als wethouder ben je verantwoordelijk<br />
<strong>voor</strong> de beslissing aan wie het vaccin wordt verstrekt.<br />
Er is onvoldoende vaccin <strong>voor</strong> de totale bevolking. Er zijn duidelijke<br />
criteria aan wie wordt verstrekt. Je broer belt je en vraagt of zijn gezin,<br />
dat niet aan de criteria voldoet, door jou op de lijst kan worden gezet.<br />
Wat doe je?<br />
Mea de Laat, raadslid in Oirschot:<br />
Als zijn gezin niet aan de criteria<br />
voldoet, zal ik het niet aan de lijst<br />
toevoegen. De maatschappelijke<br />
druk zal, gesteld dat er gezondheidsrisico’s<br />
<strong>voor</strong> de bevolking<br />
zijn, mij ertoe bewegen om na te<br />
gaan:<br />
> of het noodzakelijk is op<br />
(korte) termijn over meer vaccin<br />
te beschikken en hoe daar<br />
aan te komen;<br />
> of ik de afwegingen die onder<br />
de toegangscriteria liggen,<br />
verantwoord vind.<br />
> Of er alternatieve maatregelen<br />
mogelijk zijn die hetzelfde effect<br />
hebben als toediening van<br />
een vaccin;<br />
> de lokale gemeenschap (inclusief<br />
mijn broer) actief informeren<br />
over het beleid, risico’s,<br />
criteria, alternatieven.<br />
Annet Neudorfer-eberwijn,<br />
raadslid in Het Bildt:<br />
Wat een gewetens vraag. Als ik<br />
kies <strong>voor</strong> mijn broer en zijn gezin,<br />
dan weet ik, dat ik een ander<br />
gezin het leven ontneem. Ik denk<br />
dat ik wel zou proberen mijn<br />
cLB-BiJEEnKOmSTEn<br />
broer en zijn gezin op de lijst<br />
te krijgen, maar niet tegen elke<br />
prijs. Als er teveel punten zijn,<br />
waarom hij niet aan de criteria<br />
zou voldoen, dan neem ik met<br />
pijn in mijn hart afscheid en geef<br />
een ander gezin met meer kansen<br />
het vaccin.<br />
Sedat Oraz, raadslid in velsen:<br />
Natuurlijk zou ik moeten zeggen<br />
dat regels, regels zijn en dat ik<br />
mijn broer en zijn familie niet op<br />
de lijst zou zetten omdat ze niet<br />
voldoen aan de criteria. Maar dat<br />
vind ik een beetje te makkelijk.<br />
Het feit dat het om mijn broer<br />
gaat is niet belangrijk, maar<br />
wel het feit dat het om burgers<br />
gaat die bescherming zoeken<br />
tegen een pandemie en ik zou<br />
ze die bescherming weigeren.<br />
Dat is volgens mij geen makkelijke<br />
beslissing, want wat zijn<br />
de gevolgen van zo’n beslissing?<br />
Uiteindelijk, na veel wikken en<br />
wegen denk ik dat ik toch zou besluiten<br />
om diegenen die niet aan<br />
de criteria voldoen ook niet op de<br />
lijst te zetten, maar zoals gezegd:<br />
ik zou het er best moeilijk mee<br />
hebben.<br />
NETWERKBIJEENKOMST RECONSTRUCTIEGEBIEDEN EN LOG’S<br />
Datum: 30 juni 2008 Tijdstip: 10.00 uur tot 15.00 uur<br />
Locatie: Huis <strong>voor</strong> Cultuur en <strong>Bestuur</strong> Nijverdal<br />
Email: A.Komduur@tweedekamer.nl Tel.: 070-3182706<br />
TERUGKOMDAG WIBAUTLEERGANG 2006<br />
Datum: 6 september 2008 Tijdstip: 10.00 uur tot 17.00 uur<br />
Locatie: Conferentiecentrum Drakenburg, Baarn<br />
Email: vbos@pvda.nl Tel.: 020-5512261<br />
GEDEPUTEERDENOVERLEG<br />
Datum: 22 september 2008 Tijdstip: 20.00 uur tot 22.00 uur<br />
Locatie: Provinciehuis Utrecht<br />
Email: mjosemans@pvda.nl Tel.: 020-5512202<br />
Jorieke de Mol-van Otterloo,<br />
raadslid in Alkmaar:<br />
Voor mij zou het in dit geval niet<br />
tot nauwelijks een dilemma zijn.<br />
Ik kan me namelijk niet <strong>voor</strong>stellen<br />
dat iemand met de macht om<br />
dit te regelen <strong>voor</strong> een dierbare,<br />
het niet zou doen. Ik in ieder<br />
geval wel! Als het zou gaan om<br />
geld of blingbling dan absoluut<br />
niet, maar als het gaat om leven<br />
of dood... Dat het niet integer en<br />
onrechtvaardig is, daar ben ik het<br />
helemaal mee eens. Daarom is<br />
het volgens mij van belang dat je<br />
er <strong>voor</strong> zorgt dat niemand in die<br />
positie komt. Leg die verantwoordelijkheid<br />
dus altijd bij meerdere<br />
mensen neer...<br />
Arnold Hagenaars, wethouder<br />
in Bergen op Zoom:<br />
Dit is geen dilemma. Bij dilemma’s<br />
gaat het om hele moeilijke<br />
keuzes. In de hier geschetste, onwezenlijke<br />
situatie is er geen keuzemogelijkheid.<br />
De verstrekking<br />
van het vaccin zal dus volgens de<br />
lijst geschieden. Je kunt ook nog<br />
de situatie <strong>voor</strong>leggen of ikzelf<br />
al of niet aan de criteria voldoe<br />
en op de lijst <strong>voor</strong>kom. Ook geen<br />
keuzemogelijkheid!<br />
Wij legden bovenstaande reacties<br />
<strong>voor</strong> aan Martin Honders. Hij is<br />
PvdA-wethouder in Cromstrijen.<br />
Samen met zijn collega Jan Blom<br />
van Millingen aan de Rijn ontwikkelde<br />
hij speciaal <strong>voor</strong> de PvdA een<br />
dilemmaspel, dat wordt gebruikt<br />
tijdens Op Maat-trainingen (<strong>voor</strong><br />
fracties) van het CLB.<br />
Commentaar Martin Honders:<br />
Helaas is het dilemma dat wij<br />
vorige maand hebben <strong>voor</strong>gelegd<br />
niet meer een zo’n onwezenlijke<br />
situatie. Uit de Nationale Risicobeoordeling<br />
van Binnenlandse<br />
Zaken blijkt dat de grootste<br />
bedreiging <strong>voor</strong> Nederland zo’n<br />
grieppandemie is. De gevaren<br />
daarvan zijn groter dan die van<br />
een overstroming, een oliecrisis<br />
of terrorisme.<br />
Er is dus geen sprake meer van<br />
een denkbeeldig, maar van een<br />
brandend actueel dilemma waarvan<br />
je alleen maar mag hopen dat<br />
geen enkele bestuurder daar ooit<br />
alleen <strong>voor</strong> komt te staan. Het<br />
gaat om leven of dood, zoals ook<br />
duidelijk wordt onderstreept in<br />
de reacties. Ik zie dan ook aan de<br />
reacties dat <strong>voor</strong> dergelijke beslissingen<br />
er andere overwegingen<br />
een rol spelen die prioriteit hebben<br />
boven de regelgeving. Ik kan<br />
me dat heel goed <strong>voor</strong>stellen. Ik<br />
Wilt u zelf in uw fractie ook het dilemmaspel spelen? Vraag het dan<br />
aan bij het CLB-secretariaat, 020-5512205. Meer weten over integriteit?<br />
Raadpleeg dan de PvdA-website. Zoekwoorden: ‘gedragscode’ en<br />
‘integriteit’.<br />
Het nieuwe dilemma:<br />
Jij bent het enige raadslid dat weet dat een PvdA-wethouder bij jou in<br />
de gemeente de toewijzing van zijn nieuwbouwhuis te danken heeft<br />
aan zijn meer dan hartelijke betrekkingen met de projectontwikkelaar.<br />
Je weet ook dat melding van dit feit onherroepelijk zal leiden tot zijn<br />
ontslag en het einde van de coalitie. Meld je dit incident?<br />
Wij zijn benieuwd. Mail ons (desnoods anoniem) wat u ervan vindt.<br />
U mag ook zelf een kort en bondig geformuleerd dilemma insturen.<br />
Reacties en suggesties graag naar jdroos@pvda.nl<br />
Hieronder treft u een overzicht aan van de bijeenkomsten die het CLB de komende maanden houdt. Meer info op onze website www.lokaalbestuur.nl<br />
TERUGKOMDAG LEERGANG FRACTIEVOORZITTERS 2006<br />
Datum: 27 september 2008 Tijdstip: 10.00 uur tot 17.00 uur<br />
Locatie: conferentiecentrum Drakenburg, Baarn<br />
Email: vbos@pvda.nl Tel.: 020-5512261<br />
GEDEPUTEERDENOVERLEG<br />
Datum: 24 november 2008 Tijdstip: 20.00 uur tot 22.00 uur<br />
Locatie: Provinciehuis Utrecht<br />
Email: mjosemans@pvda.nl Tel.: 020-5512202<br />
vind dat wij ervan moeten kunnen<br />
uitgaan dat de overheid dusdanig<br />
beleid <strong>voor</strong>staat dat bestuurders<br />
kunnen volstaan met het toepassen<br />
van de regels en de criteria.<br />
En we moeten ervan uitgaan dat<br />
het onmogelijk is dat bestuurders<br />
individueel moeten beslissen over<br />
leven of dood, zeker als het familieleden<br />
betreft. Een dergelijke<br />
beslissing mag je niet vragen van<br />
mensen die daar emotioneel sterk<br />
bij betrokken zijn. Een gedragscode<br />
biedt in zulke kwesties geen<br />
soelaas. Alleen helder beleid,<br />
toepasbare criteria en een wijze<br />
van besluitvorming waarmee je<br />
een dergelijk dilemma <strong>voor</strong>komt<br />
zorgen er<strong>voor</strong> dat het geweten<br />
niet wordt belast. Voor wie wel<br />
<strong>voor</strong> een zodanig dilemma komt<br />
te staan, geldt dat een bestuurder<br />
die zorgvuldig werkt te allen tijde<br />
moet uitgaan van het algemeen<br />
belang, dat is hij wat dient, en<br />
niet van persoonlijk belang.<br />
1
Foto’s van links naar rechts:<br />
Zutphens Persbureau/<br />
Patrick van Gemert<br />
Martin Droog<br />
Willem Mieras<br />
Bert Beelen<br />
Uit Het dAgBOeK VAN eeN<br />
RAAdSLid<br />
Het politieke seizoen<br />
zit erop. Onze vier<br />
dagboekschrijvers<br />
vertellen <strong>voor</strong> het<br />
laatst in <strong>Lokaal</strong><br />
<strong>Bestuur</strong> waar ze in<br />
hun gemeente mee<br />
bezig zijn. Mathilde<br />
de Jong (Brummen),<br />
Mohammed Mohandis<br />
(Gouda), Helbertijn<br />
Luijt (Goes) en Stijn<br />
Verbruggen (Nijmegen)<br />
behoren allevier tot<br />
het netwerk van jonge<br />
PvdA-politici.<br />
Mohammed Mohandis<br />
Gouda<br />
Obama nodig<br />
Dit politieke jaar snel <strong>voor</strong>bij<br />
gegaan. Met gemengde gevoelens<br />
kijk ik terug op dit zeer bewogen<br />
jaar. In veel dagboeken van mij<br />
hebben jullie kunnen lezen dat<br />
dit <strong>voor</strong>al een jaar is geweest dat<br />
gedomineerd werd door hevige<br />
debatten rondom de islam en<br />
integratie. Ook zie je dat wanneer<br />
nu verkiezingen zouden worden<br />
uitgeschreven je minimaal vier<br />
partijen nodig hebt om een kabinet<br />
te kunnen smeden.<br />
Nederland ervaart steeds meer<br />
dat de toenemende mondialisering<br />
niet te stoppen is. We merken<br />
het aan de pomp en allerlei<br />
lasten die alsmaar stijgen. Men<br />
is er dit jaar flink op achteruit<br />
gegaan, en daar<strong>voor</strong> zul je deze<br />
groep ook moeten compenseren.<br />
Je zult je ook moeten afvragen<br />
of we de verzorgingsstaat zoals<br />
we hem kennen in stand kunnen<br />
houden. Er is een toenemende<br />
vergrijzing, kunnen de toekomstige<br />
jongeren dit wel opbrengen<br />
met zijn allen? Wat ik mis, is een<br />
Nederlandse Obama, die ook<br />
durft aan te geven dat je zaken<br />
anders moet organiseren. Denk<br />
aan de zorg, het onderwijs en<br />
andere zaken die we allemaal<br />
belangrijk vinden. De rekening<br />
<strong>voor</strong> de burgers alleen maar<br />
verhogen, brengt druk en onzekerheid<br />
met zich mee. PvdA, het<br />
is tijd <strong>voor</strong> actie! Veel mensen<br />
leven in onzekerheid, laten we<br />
dit niet onderschatten. Dit gevoel<br />
zit veel dieper dan in 2002. Lef,<br />
visie en leiderschap, is dat niet<br />
waar Nederland naar snakt? De<br />
Nederlandse droom…<br />
Dit was mijn laatste dagboek. Ik<br />
heb het met plezier gedaan. Je<br />
kunt me blijven volgen op<br />
www.mohandis.nl<br />
Helbertijn Luijt<br />
Goes<br />
Laatste woorden<br />
Na een jaar in <strong>Lokaal</strong> <strong>Bestuur</strong><br />
mijn dagboek met jullie gedeeld<br />
te hebben, wordt het weer privé.<br />
Dat is niet het enige wat privé<br />
wordt. Ik heb nooit de ambitie<br />
gehad om carrière te maken in de<br />
politiek, maar wel in mijn werk.<br />
Dat valt soms lastig te combineren<br />
met het raadswerk en met<br />
ingang van het nieuwe schooljaar<br />
is het zelfs onmogelijk. Ik krijg<br />
dan een nieuwe baan en daar<strong>voor</strong><br />
moet ik een opleiding gaan volgen<br />
in de avonduren, waardoor<br />
het onmogelijk is om nog langer<br />
in de gemeenteraad te blijven. Ik<br />
stop er dus per 1 september mee.<br />
Het was een lastige keuze, maar<br />
als je onvoldoende tijd hebt om<br />
het raadslidmaatschap uit te voeren,<br />
dan moet je het gewoon niet<br />
doen. Er zijn namelijk mensen<br />
die op jou gestemd hebben. Daar<br />
zit bij mij ook meteen het probleem.<br />
Er zijn mensen die op mij<br />
gestemd hebben en nu ga ik weg.<br />
Maar als ik raadslid zou blijven,<br />
zou ik deze mensen bedriegen.<br />
Dat is wel het laatste wat ik de<br />
PvdA wil aandoen. Ik wil dan ook<br />
dat iedere lokaal bestuurder zich<br />
eens afvraagt: Doe ik wat mijn<br />
kiezers hadden gehoopt dat ik<br />
zou doen? Als het antwoord ‘nee’<br />
is, vraag je dan af waarom je in de<br />
raad zit.<br />
Ik wens alle lokale bestuurders<br />
en de mensen van het CLB veel<br />
wijsheid toe. Daarnaast wil ik<br />
Mohammed, Stijn, Mathilde en<br />
de andere jonge PvdA-politici<br />
bedanken <strong>voor</strong> de leuke tijd bij de<br />
netwerkbijeenkomsten. En wie<br />
weet…misschien heb ik over een<br />
paar jaar wat meer tijd!<br />
Stijn verbruggen<br />
Nijmegen<br />
terugblik<br />
Het zit er al weer op. Een jaar<br />
vloog <strong>voor</strong>bij. Dit is mijn laatste<br />
‘dagboek’ in <strong>Lokaal</strong> <strong>Bestuur</strong>. Ik<br />
schreef over zeer uiteenlopende<br />
onderwerpen. Over de samenwerking<br />
tussen landelijke en<br />
lokale politiek, ons Meldpunt<br />
Verkeersonveiligheid, de plannen<br />
<strong>voor</strong> de Nijmeegse krachtwijk<br />
Hatert, de feestelijke opening van<br />
een voetbalveldje, het initiatief<strong>voor</strong>stel<br />
Vat op Vandalisme, mijn<br />
tienpuntenplan <strong>voor</strong> de nieuwe<br />
Woonvisie van de gemeente<br />
Nijmegen, de verkiezing van het<br />
Jonge Raadslid van 2008 en vorige<br />
maand over een ambulance<br />
<strong>voor</strong> de allerarmsten in India.<br />
Wie ook de komende jaren op<br />
de hoogte wil blijven van mijn<br />
activiteiten als gemeenteraadslid<br />
in Nijmegen, kan altijd terecht op<br />
mijn weblog.<br />
Als dit nummer van <strong>Lokaal</strong> <strong>Bestuur</strong><br />
in de brievenbus valt, begint<br />
het reces zo’n beetje. De hoogste<br />
tijd om even op adem te komen<br />
na een erg druk jaar. En na te<br />
denken over prioriteiten <strong>voor</strong> het<br />
komende jaar. Als raadslid ben<br />
je veel tijd kwijt met alleen al het<br />
reageren op <strong>voor</strong>stellen van het<br />
college. Ik vind het belangrijk dat<br />
raadsleden ook zelf initiatieven<br />
nemen. Dat doe ik door het jaar<br />
heen al, maar in de zomer is er<br />
iets meer tijd om wat ideeën verder<br />
uit te werken. Dat zal ik deze<br />
zomer zeker doen. Ik hoop dat<br />
het CLB nog meer dan nu gaat<br />
zorgen <strong>voor</strong> het uitwisselen van<br />
goede ideeën tussen de verschillende<br />
lokale PvdA-fracties.<br />
www.stijnverbruggen.nl<br />
Mathilde de Jong<br />
Brummen<br />
Bevlogenheid<br />
Voor het laatste dagboekje is mij<br />
gevraagd terug te blikken op het<br />
afgelopen jaar. Voor mij was het<br />
afgelopen jaar het meest bijzondere<br />
jaar in mijn leven of in ieder<br />
geval voelt dat nu zo. Dat komt<br />
ongetwijfeld omdat ik een groot<br />
deel van dat jaar zwanger ben<br />
geweest. Als ik dit schrijf is de<br />
kleine nog niet geboren, anders<br />
zou ik waarschijnlijk schrijven<br />
dat dit jaar het meest bijzondere<br />
jaar in mijn leven gaat worden.<br />
Maar nu al is er veel veranderd.<br />
Ik ben altijd een bevlogen werker<br />
en sinds 2006 een bevlogen<br />
raadslid geweest. Dat ben ik nog,<br />
maar er is ook veel veranderd.<br />
Ik ben altijd een stille feministe<br />
geweest en maak me sterk <strong>voor</strong><br />
alle vormen van emancipatie. Met<br />
mijn vriend had ik afgesproken<br />
dat hij minder zou gaan werken<br />
en ik volledig door zou gaan. Wij<br />
zouden een <strong>voor</strong>beeld stellen!<br />
Maar behalve dat volledig werken<br />
én gemeenteraad én een kind wel<br />
erg lastig te combineren wordt,<br />
moet ik ook toegeven dat er iets<br />
in de vrouwelijke genen moet<br />
zitten. Ik wil niet meer volledig<br />
werken, ik wil graag een deel van<br />
de tijd thuis zijn. Wat nou carrière?<br />
Mijn ambities staan ineens<br />
op een lager pitje. Gelukkig is<br />
mijn vriend heel flexibel, hij blijft<br />
vier dagen werken, zodat ik naar<br />
drie dagen kan gaan. En de raad?<br />
Die krijgt er een bevlogen moeder<br />
bij. En de bevlogenheid van het<br />
raadslid Mathilde komt echt wel<br />
weer terug hoor, genen of geen<br />
genen, er zijn altijd nog mijn<br />
éigen genen .<br />
www.mathildedejong.nl
Foto Gerard Damoiseaux/WFA<br />
ALS hET wATER KOmT<br />
JAN De ROOS eindredacteur <strong>Lokaal</strong> <strong>Bestuur</strong><br />
Een hele kluif, dat rapport Nationale Risicobeoordeling van<br />
BZK. Bij het dorre ambtelijke proza over overstromingsgevaar<br />
en het bestuderen van de risicodiagrammen dwaalden mijn<br />
gedachten af naar dat telefoontje. Het was maandagmiddag<br />
30 januari 1995. Mijn vrouw aan de lijn, met een alarmerende<br />
boodschap. ‘Jan, je moet naar huis komen, we gaan evacueren’.<br />
Ik zat lekker achter mijn pc in Amsterdam, en moest nu<br />
vliegensvlug terug, toch twee uur reizen. Ik pakte mijn spullen,<br />
nam de metro, de trein en vervolgens de bus, en arriveerde om<br />
half vier in mijn woonplaats Millingen aan de Rijn. Het dorpje,<br />
aan de grens met Duitsland, lag er vredig bij. De zon scheen en<br />
er was een zwak windje. Niets wees op een dreigende catastrofe.<br />
En toch. Ik wist dat het wel eens mis zou kunnen gaan met de<br />
dijken die ons omringden. De afgelopen dagen was de rivier<br />
onrustbarend gezwollen. Normaal stond het water in deze tijd<br />
van het jaar zo’n meter of 11 boven NAP, nu was het 14, 15, zelfs<br />
16 meter geworden. En het ging maar door…<br />
De autoriteiten hadden niet stilgezeten, er was een<br />
evacuatieplan in de maak. Paniek op niks af ? Toch niet, want<br />
áls het mis zou gaan met die dijken, zaten we als ratten in de<br />
val. Dan zou ons dorpje als een badkuip volstromen. Zouden wij<br />
vieren samen met die andere 5680 Millingenaren dan nog wel<br />
weg kunnen? Er waren maar twee smalle wegen die ons dorp<br />
met de buitenwereld verbonden.<br />
Thuis trof ik mijn twee dochters (13 en 15) aan. Ze waren net<br />
als alle andere schoolkinderen naar huis gestuurd. Mijn vrouw<br />
ondrwg<br />
zat op het gemeentehuis. Als burgemeester was ze druk doende<br />
de komende evacuatie <strong>voor</strong> te bereiden. Mijn jongste had al<br />
een briefje gemaakt, waarop stond welke spullen we het beste<br />
in veiligheid konden brengen - hoofzakelijk boeken, de foto’s<br />
natuurlijk en onze mooie klok. Bij het avondeten viel het me op,<br />
dat het druk was op straat. Een lange file pruttelende auto’s met<br />
aanhangers, volgepakt met meubilair.<br />
Dinsdagmiddag moesten we weg zijn, zo had de burgemeester<br />
gelast. Een rare gewaarwording, door je eigen vrouw het dorp<br />
uitgestuurd te worden. Wij voldeden braaf aan het verzoek.<br />
De kippen werden in dozen gepakt en ingeladen, de kanarie<br />
kon nog net in zijn eigen kooi op de achterbank. Op naar<br />
‘Oma Tilburg’. Het werden gezellige dagen daar. Onze kippen<br />
mochten in opa’s oude vogelkooien en mijn pc kreeg een plekje<br />
in de huiskamer, want ja ik moest wel de deadline van dit blad<br />
halen. Af en toe een telefoontje van onze burgemeester met<br />
het laatste nieuws uit ‘Fort Millingen’, waar ze zich samen met<br />
een kleine ‘rampenstaf ’ van ambtenaren, brandweerlieden en<br />
politie had verschanst. Het dorp was verder helemaal verlaten,<br />
op een paar onderduikers na.<br />
Eind van de week mochten we terug naar huis. Met dochters,<br />
kippen en kanarie reed ik zaterdagochtend claxonnerend het<br />
dorp binnen. We hadden de evacuatie overleefd, en kregen van<br />
de burgemeester ook nog eens 500 gulden schadevergoeding.<br />
Een mooie geste, zo vlak <strong>voor</strong> carnaval!
achtrknt<br />
Foto Nationale Beeldbank<br />
4<br />
pARTiJ VAn dE ARBEid<br />
Gewone mensen bezig met hun alledaagse werk, is het fotothema van deze achterpagina.